Haal meer rendement uit je dierenarts! - Boerderij
Haal meer rendement uit je dierenarts! - Boerderij
Haal meer rendement uit je dierenarts! - Boerderij
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Haal</strong> <strong>meer</strong> <strong>rendement</strong> <strong>uit</strong> <strong>je</strong><br />
koeien!
Wie ben ik?<br />
Brecht Scheirlinck<br />
Someren (N-Br)<br />
Rundvee<strong>dierenarts</strong>
Herkauwers<br />
Varkens<br />
Paardenkliniek<br />
Gezelschapsdierenkliniek<br />
Pluimvee
Onderwerpen<br />
Algemene cyclus koe<br />
Problemen tochtigheid jongvee<br />
TKT en afwijkingen baarmoeder:<br />
witvuilen, nageboorte, vergroeiingen,…<br />
De stier<br />
Verwerpen (Neospora, BVD)
Wat maakt <strong>rendement</strong> op het<br />
Bedrijfsdoel:<br />
bedrijf?<br />
Hobby zo veel mogelijk plezier/ontspanning<br />
Fokkerij exterieur<br />
Hoofdinkomen aant. kg + fokdieren<br />
“Een optimaal gezonde veestapel<br />
kan maximaal <strong>rendement</strong> geven”
Wat maakt <strong>rendement</strong> op het<br />
bedrijf?<br />
Centraal in <strong>rendement</strong> vleesvee op gebied<br />
van vruchtbaarheid:<br />
Leeftijd eerste kalving / groei in opfok<br />
Elk jaar een kalf<br />
Kortleefbaarheid<br />
Verkorten verliesdagen guste koeien
Vruchtbaarheid zoogkoeien
Onderwerpen<br />
Algemene cyclus koe<br />
Problemen tochtigheid jongvee<br />
TKT en afwijkingen baarmoeder:<br />
witvuilen, nageboorte, vergroeiingen,…<br />
De stier<br />
Verwerpen (Neospora, BVD)
Cyclus Koe
Doel = dracht!
Algemene cyclus koe<br />
Problemen tochtigheid jongvee<br />
TKT en afwijkingen baarmoeder:<br />
witvuilen, nageboorte, vergroeiingen,…<br />
De stier<br />
Verwerpen (Neospora, BVD)
Jongvee-anoestrus<br />
Klacht: te oud op moment van eerste<br />
tocht<br />
Opvoelen: bedrijf / individu<br />
Actieve eierstokken? Hypoplasie eierstok?<br />
Witte vaarzenziekte? Kween?<br />
Abnormale baarmoedermond<br />
Voeding? Gewicht? Huisvesting? Genetisch?
Jongvee-anoestrus<br />
Inactieve eierstokken<br />
Huisvesting: licht + lucht + beweging<br />
Voeding<br />
Seizoen: winter<br />
Therapie<br />
Het is weer lente!! (kalfseizoen)<br />
Optimaliseren stalklimaat en verlichting<br />
Extra KV en mineralen (vit E, selenium,<br />
koper, zink,…) investeren in jongvee
Afkalfleeftijd en TKT<br />
Veel over geschreven:<br />
“Iedere dag dat een dier <strong>uit</strong>loopt zonder<br />
drachtig te zijn, geeft een verlies van € 2,50-<br />
€ 2,80 per dier!”<br />
Leeftijd van 1e kalving een maand vervroegen<br />
geeft een winst van ongeveer €70 per dier!<br />
Norm: afkalven op 26 maanden en TKT 385d
Alleen bij KI<br />
Nieuwe parameters?<br />
Pregnancy Rate (PR): De snelheid<br />
waarmee koeien drachtig worden<br />
PR = %tochtsignalering * %dracht na insemin.<br />
(# niet-drachtige koeien dat drachtig wordt<br />
tijdens een periode van 21 dagen)<br />
Conception Rate (CR):<br />
CR = #drachtige koeien/#inseminaties
Algemene cyclus koe<br />
Problemen tochtigheid jongvee<br />
TKT en afwijkingen baarmoeder:<br />
witvuilen, nageboorte,<br />
vergroeiingen,…<br />
De stier<br />
Verwerpen (Neospora, BVD)
Verkorten van TKT: HOE?<br />
“Fertiliteitsbegeleiding”<br />
Excuses:<br />
Veestapel te klein, ‘t is maar hobby<br />
Ben ik te extensief voor<br />
Te duur<br />
Maar wat levert het u op?
Neem de vruchtbaarheid weer in<br />
uw hand!
Wat is TKT?<br />
Interval afkalven-bronst: 65-75 dagen<br />
Interval bronst-dracht: 21 dagen<br />
Dracht: 285 dagen<br />
Maw: Snel tochtig en snel drachtig
Interval afkalven-bronst<br />
Lichaamsconditie<br />
Te mager bij afkalven Later bronstig<br />
Tgv. te weinig EW- en Energie-opname<br />
Meer geconcentreerde rantsoenen kosten en<br />
later bronstig owv melkproductie<br />
Flushen: Zinvol bij goed afkalfgewicht en nadien<br />
sterk vermagerd<br />
Te vet bij afkalven Later drachtig
Interval afkalven-bronst<br />
Aanwezigheid van het kalf<br />
Energie in melkproductie ipv in voortplanting<br />
Conditieverlies<br />
Meteen na geboorte spenen (zo vroeg<br />
mogelijk)<br />
Seizoen, leeftijd, (stiercontact)
Afwijkingen baarmoeder<br />
Grote oorzaak van niet drachtig worden<br />
Vergroeiingen baarmoeder en eierstokken<br />
(Witte vaarzenziekte: wel tocht, geen<br />
dracht)
Vergroeiingen na de<br />
keizersnede<br />
Onvoldoende hygiëne:<br />
Buikchirurgie is nooit een standaard handeling!<br />
Lekkage:<br />
Matige hechttechniek<br />
Nageboorteproblematiek<br />
Gevolgen:<br />
Goede tocht, laag drachtigheids% oudere koe
Nageboorteproblematiek<br />
Hoe? Loslatingsproces nageboorte is<br />
verstoord<br />
Oorzaken?<br />
Zwaar afkalven / lang wachten<br />
Abortus / dood kalf<br />
Infectie: hygiëne rond kalven<br />
Mineralen /vitamine: vit E / Selenium , vit. A<br />
Erg magere dieren
Gevolgen<br />
Baarmoederontsteking ziek (extra kost)<br />
Witvuilen<br />
Lekkage / vergroeiingen<br />
Buikvliesontsteking
Voeding:<br />
Kwaliteit<br />
Preventie<br />
Mineralen (liksteen/ losse mineralen/<br />
bolus/poeders)<br />
Hygiëne, Hygiëne, Hygiëne
Verkorten van TKT: HOE?<br />
Koeien opvoelen:<br />
Vaarzen vanaf 14 maanden<br />
Koeien: 30-60 d na kalven<br />
Baarmoeder: Vergroeiingen? Witvuil?<br />
Eierstokken: activiteit? afwijkingen?<br />
Vroege drachtdiagnose!
Dus: Fertiliteitsbegeleiding<br />
Winst te behalen door:<br />
Op tijd vaststellen van afwijkingen<br />
Reform<br />
Eventueel ingrijpen<br />
Op tijd vaststellen van dracht<br />
Beperken verliesdagen bij niet drachtig
Algemene cyclus koe<br />
Problemen tochtigheid jongvee<br />
TKT en afwijkingen baarmoeder:<br />
witvuilen, nageboorte, vergroeiingen,…<br />
De stier<br />
Verwerpen (Neospora, BVD)
Problemen<br />
1. De stier wil niet dekken<br />
2. De stier dekt wel, maar bevrucht niet<br />
3. Slechte nakomelingen (te zwaar,<br />
afwijkingen bij het kalf)
Aankooponderzoek stier<br />
Onderzoek stier<br />
Onderzoek van geslachtsorganen<br />
Onderzoek door proefdekking
Onderzoek stier voor aankoop<br />
Algemene toestand<br />
Lichaamsontwikkeling<br />
Voedingstoestand<br />
Skelet<br />
Geslachtsapparaat<br />
Hygiënisch<br />
Penis/ voorhuid<br />
Teelballen (Symmetrisch, grootte en omvang,<br />
elastisch, beweeglijk)
Balzakomtrek ~ vruchtbaarheid<br />
Let op !!!
Balzakomtrek
Balzakomtrek
De stier dekt niet<br />
1. Gestoord libido: Genetisch/ Leeftijd<br />
2. Slechte ervaring<br />
3. Pijn (klauw, wervels)<br />
4. Afwijkingen<br />
Persisterend frenulum<br />
Onderontwikkelde penis<br />
Tumor, bloeding, ruptuur
De stier bevrucht niet<br />
1. Aangeboren afwijkingen<br />
Minderwaardig sperma<br />
2. Verworven afwijkingen<br />
Ziekte (koorts, schurft)<br />
Acclimatisatie (nieuwe omgeving,<br />
temperatuur)<br />
Voedingstoestand<br />
Aantal te dekken koeien (1/25 en 1/10)
Sperma-onderzoek<br />
1. Macroscopisch<br />
Volume (5-10ml)<br />
Kleur en bijmenging
2. Microscopisch<br />
Sperma-onderzoek<br />
Concentratie (500-1500 milj/ml)<br />
Beweeglijkheid<br />
Morfologie (levend?, afwijkingen?)
Algemene cyclus koe<br />
Problemen tochtigheid jongvee<br />
TKT en afwijkingen baarmoeder:<br />
witvuilen, nageboorte, vergroeiingen,…<br />
De stier<br />
Verwerpen (Neospora, BVD)
Verwerpen<br />
Belangrijkste oorzaken:<br />
Neospora Caninum<br />
BVD<br />
Salmonella
Neospora Caninum<br />
Horizontale overdracht<br />
Treedt na de geboorte op, meestal van<br />
hond naar rund<br />
Verticale overdracht<br />
Verticale overdracht is de besmetting van<br />
koe op kalf tijdens de dracht
Horizontale overdracht
Rol wandelaar met honden<br />
overschat!<br />
Honden in het b<strong>uit</strong>engebied aanlijnen<br />
Uitwerpselen opruimen in weilanden<br />
De hond zijn behoefte laten doen in de<br />
wegberm of op andere plaatsen waar<br />
koeien er niet mee in aanraking kunnen<br />
komen
Maar:<br />
Kijk als eerste op uw eigen<br />
bedrijf!!!<br />
“Ze is zo lief meneer…..”
Verticale overdracht<br />
De besmetting van koe op kalf tijdens de<br />
dracht<br />
de belangrijkste besmettingsroute voor<br />
rundvee<br />
te herkennen aan afweerstoffen in het bloed<br />
besmette koe draagt de infectie in hoge mate<br />
(80-90%) over op hun nakomelingen
Is niet te genezen<br />
Preventie<br />
Voorkom dat een hond producten eet<br />
afkomstig van koeien<br />
Laat de hond niet toe in de afkalfstal of op<br />
de roosters in de ligboxstal<br />
Voorkom dat ontlasting van de hond in het<br />
voer of drinkwater komt<br />
Dek (ruw)voer en bijproducten af
Preventie<br />
Nakomelingen van positieve dieren ruimen<br />
ET op positieve waardevolle dieren<br />
Embryo’s zijn niet besmet<br />
Ontvangster moet Neospora-negatief zijn
Samenvatting<br />
1. Voeding en huisvesting optimaliseren<br />
2. Op tijd gynaecologisch onderzoek bij<br />
koeien en pinken<br />
3. Rust en reinheid rond afkalven<br />
4. Gebruik vruchtbare stier<br />
5. Monitor op infectieuze ziektes ivm<br />
abortus
Vragen?