10.09.2013 Views

Digitale versie 2013 Maart - Breda van Binnen

Digitale versie 2013 Maart - Breda van Binnen

Digitale versie 2013 Maart - Breda van Binnen

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Breda</strong><strong>van</strong><strong>Binnen</strong><br />

wijkkrant voor de bewoners <strong>van</strong> de binnenstad<br />

<strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong> is een uitgave <strong>van</strong> de wijkraden Fellenoord/Schorsmolen, Chassé, Oud-boeimeer, Stadshart/Valkenberg<br />

P6 paters vertrekken na 123 jaar uit Schorsmolenstraat P 8 terugblik P3 Fit for Life<br />

Er is momenteel<br />

toch wel een<br />

kleine oorlog<br />

gaande in de<br />

binnenstad <strong>van</strong><br />

onze (soms) mooie stad. We<br />

hebben het dan niet over<br />

de koopzondagen en de bezoekerspassen<br />

voor mensen<br />

die bewoners <strong>van</strong> de<br />

binnenstad willen komen<br />

bezoeken in de weekends.<br />

Daarvoor is een redelijke<br />

regeling getroffen hoewel<br />

het natuurlijk altijd nog<br />

véél beter kan.<br />

Nee, geachte binnenstadters.<br />

We moeten het hebben over de<br />

plannen om op het aloude Molsterrein,<br />

Achter de Lange Stallen,<br />

een groot nieuw winkelcentrum<br />

te gaan bouwen inclusief<br />

een nieuwe parkeergarage, die<br />

vastkleeft aan de parkeergarage<br />

onder de Houtmarkt-passage.<br />

En er moeten 180 nieuwe woningen<br />

komen etc. Geen klein<br />

bier zouden onze zuiderburen<br />

zeggen en het laatste woord is<br />

daar dan ook nog niet over gesproken.<br />

Maar de investeerders (het<br />

gaat om 170 miljoen euri!) zijn<br />

vast <strong>van</strong> plan door te zetten. Ze<br />

zien kansen in dat gebied en<br />

kansen in en voor <strong>Breda</strong>. Deskundige<br />

mensen uit het midden-<br />

en kleinbedrijf hebben al<br />

opgemerkt dat de vestiging <strong>van</strong><br />

vooral kleine bedrijven geen<br />

schijn <strong>van</strong> kans maakt op een<br />

levensvatbare ontwikkeling <strong>van</strong><br />

het nieuwe winkelgebied. Dat<br />

weten de investeerders ook wel.<br />

Ze willen vooral grotere bedrijven<br />

naar <strong>Breda</strong> lokken. Zo zou<br />

er al Amerikaanse interesse zijn<br />

voor een vestiging. Daarnaast<br />

zou bijvoorbeeld een keten als<br />

Zara wel wat meer ruimte willen.<br />

Hooguit 33% <strong>van</strong> de winkelruimte<br />

moet gaan naar winkels<br />

die uit een ander deel <strong>van</strong><br />

het centrum komen<br />

Dat is om het zogeheten ‘kannibalisme’<br />

tegen te gaan. Op z’n<br />

<strong>Breda</strong>’s gezegd: De vestigingen<br />

in het nieuwe winkelgebied mogen<br />

niet andere gebieden ‘leegzuigen’.<br />

zoals De Barones. De<br />

ondernemers in dat gebied hebben<br />

een onderzoek laten doen<br />

door weer een ander bureau en<br />

(verrassing, verrassing!) dat<br />

bureau kwam tot de conclusie<br />

dat een soort Covent Garden<br />

uit Londen (idee <strong>van</strong> voorheen<br />

wethouder André Adank, CDA<br />

en later uit protest VVD) zéér<br />

slecht zou zijn voor De Barones<br />

en de rest <strong>van</strong> de ondernemers<br />

in de binnenstad.<br />

Bewoners worden maar matig<br />

geïnformeerd. Eind februari was<br />

er een informatie-bijeenkomst<br />

voor omwonenden, maar die<br />

viel juist buiten de deadline <strong>van</strong><br />

deze <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong>. Zo gaat<br />

dat soms of misschien wel vaker<br />

met buurtkranten als deze.<br />

De zogeheten ‘inloopstraten’ als<br />

Haagdijk en Boschstraat zouden<br />

ook wel eens de dupe kunnen<br />

worden <strong>van</strong> de ontwikkelingen<br />

op het Mols-terrein. Om die reden<br />

zeggen ingewijden dan ook<br />

dat er niet al te veel kleine bedrijfjes<br />

in Achter de Lange Stallen<br />

moeten komen. Het gemeentebestuur<br />

wil nog niet graag<br />

een besluit nemen of een kant<br />

kiezen, die <strong>van</strong> de investeerders<br />

of die <strong>van</strong> de hier al gevestigde<br />

ondernemers. Hoe groot de belangen<br />

ook zijn.<br />

Duidelijk is in ieder geval wel<br />

dat de ontwikkelingen langer<br />

gaan duren dan verwacht. Ook<br />

het gemeentebestuur heeft<br />

inmiddels een professor ingehuurd<br />

om de plannen nog eens<br />

tegen het licht te houden. De<br />

uitslag <strong>van</strong> dat onderzoek komt<br />

aan het eind <strong>van</strong> deze maand.<br />

De investeerders zien ook dat<br />

jaargang 9, nummer 33, maart <strong>2013</strong><br />

www.breda<strong>van</strong>binnen.nl<br />

’t Blijft nog wel even onrustig in ‘t centrum<br />

Door Eugène Loomans<br />

.......................................................................<br />

En zo staan er allerlei<br />

partijen tegenover elkaar<br />

bewoner Valkenberg<br />

klaar voor de lente!<br />

het geheel wel iets langer kan<br />

duren dan ze gehoopt dan wel<br />

verwacht hadden. Zoals in deze<br />

krant al eerder geschreven was<br />

het de bedoeling om de nieuw te<br />

bouwen parkeergarage aan te<br />

sluiten op de al bestaand Houtmarkt-parkeergarage.<br />

En die<br />

zou rond deze tijd gesloten worden<br />

om de bouw <strong>van</strong> Achter de<br />

Lange Stallen mogelijk te maken.<br />

Sommige abonnementhouders,<br />

die vorig jaar een aanzegging<br />

kregen dat ze er op 1 maart<br />

of 1 april uit moesten, hebben<br />

nu weer een abonnement voor<br />

negen maanden af kunnen sluiten.<br />

Daarnaast moet de gemeente<br />

nog steeds goed nadenken over<br />

de vraag hoe het verkeer in de<br />

toekomst moet worden afgewerkt.<br />

Want zo’n grote ontwikkeling<br />

in het centrum <strong>van</strong> de<br />

stad zal een hoop verkeer over<br />

zich afroepen.<br />

Kortom, wordt vervolgd. Helemaal<br />

rustig zal het de komende<br />

tijd niet worden in <strong>Breda</strong>.


jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Colofon<br />

Redactie:<br />

Eugène Loomans<br />

(Stadshart/Valkenberg)<br />

Bets Schaerlaeckens<br />

(Chassé-OudBoeimeer)<br />

Charles Weterings<br />

(Stadshart-Valkenberg)<br />

Wilbert Stuyk<br />

(Chassé-Oudboeimeer)<br />

Gemma <strong>van</strong> den Maagdenberg ,<br />

(stationskwartier)<br />

Cees Janssens<br />

(Fellenoord-Schorsmolen)<br />

Vormgeving<br />

Erik Neve<br />

Advertenties:<br />

Charles Weterings<br />

info:<br />

charlesweterings@casema.nl<br />

E-mailadres redactie:<br />

E.loomans@gmail.com<br />

Wijkraden:<br />

Stadshart-Valkenberg<br />

Postbus 1152, 4801 BD <strong>Breda</strong><br />

stadshartvalkenberg@hotmail.<br />

com<br />

Chassé, Oud-Boeimeer<br />

Wilbert Stuijk<br />

Zaanmarkstraat 26<br />

bb.chasseoudboeimeer@tiscali.<br />

nl<br />

Fellenoord/Schorsmolen<br />

Ben Joosse<br />

secr@rondomhaagdijk.nl<br />

Stichting Stationskwartier<br />

Gemma <strong>van</strong> den Maagdenberg<br />

stichtingstationskwartier@live.nl<br />

Website wijkkrant en wijkraden:<br />

www.breda<strong>van</strong>binnen.nl<br />

telefoonnummers:<br />

Politie: 09008844<br />

Surplus Welzijn: 5223220<br />

WIJ: 5251500<br />

IMW: 5305888<br />

GGD: 5282000<br />

Gemeente algemeen 14076<br />

Meldpunt: 14076<br />

Mezz: 5156677<br />

Chassé Theater: 5303132<br />

oplage: 9500<br />

Drukwerk: BSW / De Bode<br />

VERGADERDATA WIJKRADEN<br />

ST.CHASSE-OUD BOEIMEER<br />

Do. 14 maart; Do. 31 mei. Locatie Huismeesterkantoor in Het Carré,<br />

Graag vóór 19.30u aanmelden i.v.m. sluiting <strong>van</strong> de toegangspoort.<br />

STADSHART-VALKENBERG<br />

18 maart, 21 mei, 15 juli, 16 september, 18 november locatie: st. Janstraat 8 aan<strong>van</strong>g: 19.00 uur<br />

<strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

FELLENOORD-SCHORSMOLEN<br />

21 maart, 2 mei, 13 juni, 25 juli, 5 september, 17 oktober, 28 november, telkens op donderdag, aan<strong>van</strong>g 19.30 uur<br />

loctatie: buurthuisGerardus Majella, Odilia <strong>van</strong> Salmstraat 25<br />

De wijkraad Chassé/Oud-boeimeer vraagt uw<br />

aandacht voor:<br />

Schouwactie.<br />

Jaarlijks houden wij met de gebiedsbeheerder<br />

Buitenruimte in de <strong>Binnen</strong>stad een<br />

Schouw, waarbij we situaties bekijken, waar<br />

iets mee moet gebeuren ter verbetering of<br />

aanpassing. Het gaat dan niet om kleine<br />

mankementen of reparaties die nodig zijn,<br />

want die kan iedere bewoner meteen telefonisch<br />

doorgeven aan het Meldpunt <strong>van</strong><br />

de Gemeente, tel.14076. Om grotere zaken<br />

op het spoor te komen willen wij heel graag<br />

de hulp inroepen <strong>van</strong> iedereen, die in zijn<br />

of haar buurt iets ziet, waar mogelijk iets<br />

aan gedaan moet worden. Wij vragen ook<br />

om het ons even door te geven via de mail:<br />

bb.chassdeoudboeimeer@tiscali.<br />

Het binnenhalen <strong>van</strong> vuilcontainers.<br />

Wij hebben daar al meer aandacht voor gevraagd.<br />

Iedereen weet, dat afvalcontainers ’s<br />

morgens <strong>van</strong>af 8 uur op straat moeten staan<br />

en ’s avonds weer naar binnen gehaald moeten<br />

zijn. Daar komen echter situaties voor:<br />

m.n. in de Dr.<strong>van</strong> Campenstraat, waar dat<br />

niet gebeurt. Het is te begrijpen, omdat de<br />

bewoners hun afvalcontainer aan het einde<br />

<strong>van</strong> de straat moeten plaatsen. De vuilniswagen<br />

kan namelijk moeilijk door hun<br />

straat gelaveerd komen.’s Avonds worden<br />

dan de bakken gemakkelijk vergeten. Vaak<br />

zie je ze dan kris kras op het trottoir staan.<br />

Dit veroorzaakt echter weer een hindernis<br />

voor rolstoelers of mensen met een rollator.<br />

Wij hebben hier al met de afvalservice over<br />

gesproken. Die zullen er zoveel mogelijk op<br />

letten, eventueel de bewoners er nog eens op<br />

wijzen, maar wanneer het blijft aanhouden,<br />

komen er andere maatregelen. Dus: een gewaarschuwd<br />

man, telt voor twee!<br />

Het ruimen <strong>van</strong> fietsen.<br />

Al een tijdje heeft de wijkraad <strong>van</strong> de <strong>Binnen</strong>stad<br />

na afspraak met de Gemeente de<br />

taak op zich genomen om ongeveer om de<br />

acht weken ‘weesfietsen’ te labelen, die<br />

Parkeren zal altijd wel een discussiepunt blijven. Het hangt nu<br />

eenmaal samen met het gegeven, dat in een beperkt gebied vele<br />

activiteiten samen vallen: wonen, werken, winkelen, bezoek aan<br />

bewoners, uitgaan, enz. Door de jaren heen zijn er verschillende<br />

manieren voor bedacht. De laatste nieuwe regeling dateert uit 2006<br />

met de invoering <strong>van</strong> een fiscaal parkeersysteem, waarbij<br />

parkeerplaatsen op straat dubbel gebruikt konden gaan worden.<br />

Allereerst de bewoners met een parkeervergunning voor hun wijk,<br />

waarbij ze met hun bezoekerspas ook hun bezoek tegen gereduceerd<br />

tarief kunnen ont<strong>van</strong>gen. Bezoekers aan de stad kunnen daar<br />

eventueel ook parkeren, als er nog plaats is, maar dan tegen geldend<br />

straattarief zoals dat in de gemeente isafgesproken. Dit systeem<br />

is al in een aantal wijken ingevoerd (o.a. Oud Boeimeer en de<br />

Stationsbuurt.) In andere wijken bleef het bestaande gereguleerd<br />

systeem nog <strong>van</strong> toepassing.<br />

Uit ervaringen in de afgelopen jaren is duidelijk geworden, dat<br />

verschillende systemen naast elkaar nogal verwarring oproept<br />

voor bezoekers. Inde binnenstad heeft men tussentijds nog<br />

geëxperimenteerd met het uitgeven <strong>van</strong> bezoekerskaarten. Uit<br />

evaluatie <strong>van</strong> de verschillende parkeer-vormen heeft men moeten<br />

concluderen, dat men beter kan overgaan naar één parkeersysteem,<br />

Wanneer u ziet, dat er iets kapot is of niet goed functioneert in de openbare ruimte in uw omgeving, dan kunt u altijd zelf het initiatief<br />

er toe nemen om ofwel de gemeente te bellen onder het centrale nummer tel. 14076 ofwel via de site <strong>van</strong> de gemeente: www.breda.nl /<br />

meldingsformulier Openbare ruimte.<br />

Wijkraad Chassé-Oud Boeimeer<br />

2<br />

lange tijd tegen gevels of op hoeken <strong>van</strong><br />

straten blijven hangen/ staan, zodat ze aangemerkt<br />

worden als zwerffietsen. De rechtmatige<br />

eigenaar heeft dan nog 14 dagen de<br />

tijd om zijn of haar fiets mee te nemen. Is<br />

de fiets na die tijd nog niet weg, dan wordt<br />

deze opgehaald door de gemeente en in depot<br />

gezet. Daar blijft de fiets nog een even<br />

staan. Als intussen niemand deze is komen<br />

ophalen met rechtmatig bewijs, dat deze <strong>van</strong><br />

hem/haar is, dan wordt de fiets definitief<br />

geruimd. In de Chasséwijk gebeurt dit al op<br />

het <strong>van</strong> Coothplein, maar we hebben nu ook<br />

afgesproken, dat de hele Nw.Ginnekenstraat<br />

voortaan meegenomen wordt.<br />

Om de 8 weken lopen enkele mensen rond<br />

om in de gaten te houden, welke fietsen<br />

blijven staan en labelen deze. Dit alles om<br />

achtergelaten fietsen niet het straatbeeld te<br />

laten ontsieren. Wij hopen dat u begrip hebt<br />

voor deze Aktie.<br />

Secretaris wijkraad.<br />

Het parkeren in een stad is een inherent probleem<br />

Door Wilbert Stuijk<br />

het fiscale systeem met bezoekerspas, waarbij ook bezoek tegen<br />

gereduceerd tarief kan parkeren. De Gemeenteraad heeft hiertoe<br />

besloten op grond <strong>van</strong> de volgende redenen: 1e dit systeem biedt<br />

de mogelijkheid tot dubbel gebruikt <strong>van</strong> parkeerplaatsen door<br />

bewoners, bezoek en eventueel anderen. 2e Bewoners zijn zo meer<br />

verzekerd <strong>van</strong> een plaats in hun woonbuurt. 3e Verder speelt mee,<br />

dat dit systeem ook voor het parkeerbedrijf financieel het meeste<br />

oplevert. Men wil nu het fiscale systeem over de stad uitrollen naar<br />

gelang er in wijken behoefte groeit tot een parkeerregulering.<br />

Wanneer die behoefte ontstaat, zal de gemeente eerst een peiling<br />

houden onder de bewoners, hoe belangrijk zij een regeling vinden.<br />

Die peiling gebruikt men dan als ijkpunt om te weten of er in die<br />

wijk een meerderheid is voor invoering <strong>van</strong> een regeling. Vervolgens<br />

zal de gemeente vóór de invoering uitgebreid voorlichting geven over<br />

hoe de regeling in elkaar steekt, vooraleer tot invoering over wordt<br />

gegaan.<br />

Interessant is dat deze wijziging in beleid ook zal betekenen dat<br />

de wijk Valkenberg in aanmerking komt voor een bezoekerspas.<br />

Voor de wijk Stadshart zal er voorlopig niets veranderen en is<br />

men aangewezen op de uitrij-kaarten <strong>van</strong> de garages De Prins en<br />

Turfschip.


3 <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

De griffie (zeg maar de instantie die het functioneren<br />

<strong>van</strong> de gemeenteraad begeleidt) en de raad hebben<br />

er voor gezorgd dat het debat plaats kan vinden in de<br />

Trouwzaal <strong>van</strong> het Stadhuis (ingang Stadserf). Het<br />

debat wordt geleid door Henk Schol, oud-journalist<br />

bij BNDeStem. Alle fracties in de gemeenteraad zijn<br />

uitgenodigd en natuurlijk zijn ook de bewoners <strong>van</strong> de<br />

binnenstad meer dan welkom.<br />

De gezamenlijke wijkraden willen de politici die avond<br />

stellingen voorleggen over achtereenvolgens ‘ruimtelijke<br />

uitdagingen’, ‘evenementen’ en ‘sociale cohesie’. De<br />

stellingen worden steeds kort ingeleid door een <strong>van</strong> de<br />

leden <strong>van</strong> de wijkraden.<br />

Om het geheel niet te ingewikkeld te maken, zullen er<br />

per thema steeds drie fracties worden uitdaagd om te<br />

reageren op de stellingen (en op elkaar), waarbij het<br />

thema afgesloten wordt met een commentaar <strong>van</strong> de<br />

overige fracties. Op die manier komen alle fracties aan<br />

het woord. Henk Schol zal bewaken dat ook iedereen<br />

aan bod komt. De zaal gaat open om 19.30 uur en we<br />

willen stipt om 20.00 uur beginnen. Om de vaart er in te<br />

houden en om ook op tijd (uiterlijk 22.15 uur) te kunnen<br />

afronden, lassen we geen pauze in. Er wordt gezorgd voor<br />

koffie, thee en frisdrank.<br />

Nu even over een aantal stellingen, die op19 maart ter<br />

sprake komen: <strong>Breda</strong> kent heel veel buitenevenementen.<br />

In de kleine historische binnenstad <strong>van</strong> <strong>Breda</strong> vinden<br />

bijvoorbeeld meer evenementen plaats dan in Rotterdam<br />

en Utrecht. Een overkill. En niet elk evenement draagt<br />

bij aan een goed imago <strong>van</strong> <strong>Breda</strong>. Vermindering <strong>van</strong><br />

het aantal evenementen in de binnenstad en eventueel<br />

verspreiding over <strong>Breda</strong> is hard nodig.<br />

Daarom:<br />

Stelling 1: <strong>Breda</strong> moet ook eens néé kunnen en durven<br />

zeggen en de druk <strong>van</strong> evenementen op de binnenstad<br />

verminderen<br />

Het verlenen <strong>van</strong> vergunningen voor evenementen<br />

in <strong>Breda</strong> stoelt ook bijna alleen op overwegingen <strong>van</strong><br />

veiligheid en openbare orde (de zogenaamde riscicoscan<br />

uit de Handreiking Evenementenveiligheid). Overlast<br />

en hinder voor omwonenden en omgeving worden niet<br />

evenwaardig meegewogen. Adviezen <strong>van</strong> politie en<br />

brandweer wegen zwaar (en terecht), maar wijkraden<br />

worden niet officieel gehoord. Resultaat: als het veilig<br />

(genoeg) is, dan is er geen beletsel voor een evenement.<br />

Ook al geeft het veel (geluids)overlast.<br />

Daarom:<br />

jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Vinger aan de pols <strong>van</strong> de binnenstad<br />

Op dinsdagavond 19 maart <strong>2013</strong><br />

vindt er een de debatavond plaats die<br />

georganiseerd is door de wijkraden<br />

Stadshart/Valkenberg, Fellenoord/<br />

Schorsmolen en Chassé/Oud-<br />

Boeimeer.<br />

Gymmen en dansen bij<br />

Elisabeth Fit for Life<br />

Door Marjan <strong>van</strong> der Laken<br />

.....................................................................<br />

De WIJ-gymclubs <strong>van</strong> Mariëtte <strong>van</strong><br />

Meerwijk en Margot Hendriks verhuisden<br />

<strong>van</strong> Het Rondeel naar een fitnessruimte in<br />

Elisabeth<br />

aan de Leuvenaarstraat: een<br />

samenwerking waar WIJ heel blij mee is.<br />

Ook voor ‘Internationaal dansen’ kun je<br />

er terecht onder leiding <strong>van</strong> Sophie <strong>van</strong><br />

Amelsvoort.<br />

“De beweeggroepen <strong>van</strong> WIJ hebben<br />

intussen in Elisabeth een eigen plek<br />

gevonden, waar iedereen enthousiast over<br />

is. Licht, een goede vloer plus een prima<br />

restaurant. Want om na afloop even bij te<br />

kletsen, hoort er voor ons bij.<br />

Van de zomer gaan we weer lekker buiten<br />

zitten!” vindt de groep.<br />

Irene, oud-deelneemster, komt even<br />

‘buurten’ met haar vriendinnen. Ze deed<br />

vroeger de administratie en cadeaupot<br />

en organiseerde <strong>van</strong> alles. Nu woont ze in<br />

Elisabeth en doet daar mee aan zitgym.<br />

De meeste deelnemers wonen dicht bij of<br />

komen op de fiets. Er kwam een aantal<br />

nieuwe leden bij, maar bij de meeste<br />

groepen is nog plaats.<br />

Bewegen op muziek<br />

De nieuwe groep komt binnen: Margot<br />

begint met losmaakoefeningen op jazzy<br />

muziek. Dan even een herhaling <strong>van</strong> vorige<br />

week: “Weten jullie het nog?”<br />

Eerst de figuren individueel, dan in rij of<br />

kring met de hele groep (achttien<br />

deelnemers!), gevolgd door een oefening<br />

met z’n tweeën. “Leuk om te doen, je<br />

moet wel goed blijven opletten, maar het is<br />

vooral actief bewegen op een lekker<br />

ritme!”<br />

Ook zin om te bewegen? Bel naar WIJ voor<br />

een Fit for Life-locatie in je buurt:<br />

WIJ, (076) 525 15 32 (9.00-13.00 uur<br />

behalve woensdag) of per mail:<br />

laima<strong>van</strong>opdorp@begintbijjou.nl. Zie ook:<br />

www.wijbegintbijjou.nl<br />

Stelling 2: Overwegingen <strong>van</strong> (geluids)overlast en hinder<br />

zijn even belangrijk als overwegingen <strong>van</strong> veiligheid en<br />

openbare orde en wijkraden participeren derhalve in het<br />

EVO.<br />

Voor een selectiever beleid zijn ook goede<br />

beleidsinstrumenten ter beschikking. Diverse gemeenten<br />

werken inmiddels al met een zg. ‘overlastscore’ waarmee<br />

elk evenement integraal wordt gewogen op risico’s op<br />

gebied <strong>van</strong> veiligheid, (geluids)belasting, hinder e.d.<br />

en waarbij ook elke locatie een maximaal belastbare<br />

score krijgt toegewezen. De wijkraad heeft binnen de<br />

projectgroep ‘locatie-gebonden evenementenbeleid’<br />

meegewerkt aan de uitwerking <strong>van</strong> zo’n instrument voor<br />

<strong>Breda</strong> voor het objectief bepalen <strong>van</strong> de overlast, maar<br />

we vinden die slechts beperkt terug in de uiteindelijke<br />

concept-nota.<br />

Daarom:<br />

Stelling 3: <strong>Breda</strong> hanteert de ‘overlastscore’ voor<br />

evenementen en locaties waarmee op een geobjectiveerde<br />

wijze per locatie het maximaal aantal toegestane<br />

evenementen kan worden vastgesteld.


jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Afscheid <strong>van</strong> de Secretaris <strong>van</strong> Wijkraad Stadshart/<br />

Valkenberg: Piet Mouwen.<br />

Door Jan de Bakker<br />

Wat doet Tientjes?<br />

In Nederland zitten nogal wat mensen<br />

op de bank. Mensen met passie en talent<br />

die ook mee willen doen, maar niet weten<br />

hoe. Laat je levenslust niet ondermijnen<br />

door een maatschappij met een overkill<br />

aan regelgeving, informatie, prikkels<br />

en eisen die niet zijn afgestemd op jouw<br />

behoeften als individu. Je talenten kreeg<br />

je gratis. Er iets mee te gaan doen of ze<br />

te ontdekken, hoeft maar een tientje te<br />

kosten. Tientjes helpt mensen hun passie<br />

te (her)ontdekken en er voor te gaan.<br />

Want door te doen waar je hart naar uit<br />

gaat, doe je weer mee en dit geeft je meer<br />

energie.<br />

Tientjes creëert kansen en mogelijkheden<br />

voor mensen om zelf weer in beweging te<br />

komen, hun eigen passie en talent in de<br />

wereld te zetten en op die manier weer<br />

een toekomstperspectief te hebben.<br />

Vrijwilligers Tientjes <strong>Breda</strong><br />

Tientjes <strong>Breda</strong> heeft een hele leuke<br />

enthousiaste groep vrijwilligers die zich<br />

inzetten voor Tientjes in <strong>Breda</strong>. Om onze<br />

organisatie in stand te kunnen houden<br />

zijn wij op zoek naar vrijwilligers. Ook<br />

mensen in de Vut of gepensioneerden zijn<br />

<strong>van</strong> harte welkom. Zeker omdat zij vaak<br />

beschikken over kennis en ervaring die<br />

wij bij Tientjes goed kunnen gebruiken.<br />

Tientjes <strong>Breda</strong> heeft momenteel meerdere<br />

werkgroepen:<br />

- PR & Communicatie<br />

- Werving & Selectie<br />

- Activiteiten<br />

- Contacten<br />

- Wet- en Regelgeving<br />

- Fondsen- en Donatiewerving<br />

Wil je meer weten over vrijwilligerswerk<br />

voor Tientjes <strong>Breda</strong> of je aanmelden als<br />

vrijwilliger, neem dan contact op via<br />

tientjesbreda@gmail.com.<br />

De Tientjes organisatie<br />

De organisatie bestaat uit 3 pijlers:<br />

Meedoen<br />

Op onze site www.tientjes.net, kunnen<br />

leden <strong>van</strong> Tientjes gebruik maken <strong>van</strong><br />

In de besloten bestuursvergadering<br />

<strong>van</strong> januari <strong>2013</strong> is afscheid<br />

genomen <strong>van</strong> de secretaris <strong>van</strong><br />

wijkraad Stadshart/Valkenberg,<br />

Piet Mouwen.<br />

Tijdens de juli-vergadering <strong>van</strong><br />

2009 wordt het nieuwe bestuur<br />

geïntroduceerd.<br />

Dit is ook de eerste keer dat het<br />

nieuwe dagelijkse bestuur elkaar<br />

ontmoet.<br />

Vóór de augustusvergadering is<br />

er een samenkomst om het beleid<br />

te bepalen. De klik en de wens<br />

om zaken anders aan te pakken<br />

is er meteen.<br />

Prioriteiten <strong>van</strong> de wijkraad<br />

worden opnieuw bepaald:<br />

-leefbaarheid, veiligheid, bescherming<br />

<strong>van</strong> het historisch<br />

karakter zijn vaste waarden<br />

maar nieuw zijn: Het verbeteren<br />

<strong>van</strong> de contacten met bewoners,<br />

ondernemers en alle andere partijen<br />

bezig in ons gebied.<br />

En nieuwe regels:<br />

-Alle bestuursleden maken een<br />

kort verslag <strong>van</strong> de door hen bezochte<br />

bijeenkomsten. Voortaan<br />

zal in de agenda worden vermeld<br />

of het betreffende agendapunt<br />

bedoeld is ter informatie, advies<br />

of besluitvorming. Snellere effectievere<br />

communicatie.<br />

- Al snel gaat Piet de notulen <strong>van</strong><br />

de notulisten met goedkeuring<br />

<strong>van</strong> haar <strong>van</strong> wat gedetailleerd<br />

naar een zakelijker model transformeren.<br />

Zoals Piet belangrijk vindt:<br />

Hoofdzaken scheiden <strong>van</strong> bijzaken<br />

zonder daarbij belangrijke<br />

nuances te vergeten. Ook het<br />

besluit tot minder maar effectiever<br />

vergaderen hoort hierbij. Het<br />

eerste jaar heeft Piet enorm veel<br />

tijd en energie gestoken in het<br />

zich inwerken.<br />

Op vrijwel alle vlakken zijn<br />

gesprekken aangegaan met allerhande<br />

partijen, waarbij de<br />

nieuwe en positieve opzet <strong>van</strong><br />

de wijkraad alom wordt gewaardeerd.<br />

De mopperaars zijn gaan<br />

meedenken klonk het. Mooi<br />

compliment. En het werpt zijn<br />

vruchten af. Vanwege deze positieve<br />

insteek en opstelling wordt<br />

de wijkraad op alle terreinen<br />

gevraagd mee te denken en contact<br />

te onderhouden.<br />

Ook het opzetten <strong>van</strong> een geheel<br />

nieuw soort secretariaat met een<br />

alle diensten en talenten die aangeboden<br />

worden voor een tientje. Als lid kun je<br />

gratis jouw advertentie plaatsen. Lid<br />

worden kost maar één tientje per jaar,<br />

geen kleine lettertjes.<br />

Adverteren<br />

Ondernemers kunnen voor één tientje<br />

per jaar adverteren op www.tientjes.net.<br />

In het totale advertentieaanbod moet<br />

dan minimaal één tientjes-aanbod zitten.<br />

Waar kunnen ondernemers goedkoper<br />

adverteren?<br />

Tientjes-academie<br />

Hier trainen we mensen om weer te<br />

durven geloven in zichzelf en laten zien<br />

dat iedere deelnemer talenten heeft. En<br />

we verleiden ze om daarmee aan de slag<br />

te gaan.<br />

Tientjes helpt andere mensen, maar heeft<br />

zelf ook hulp nodig.<br />

<strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

4<br />

eenvoudig en toegankelijk indeling<br />

is een krachttoer. Hiermee<br />

kan de wijkraad nog lang verder.<br />

Maar niet alleen de opzet <strong>van</strong><br />

het secretariaat maar ook speciaal<br />

de invulling hier<strong>van</strong> met de<br />

antwoorden en correspondentie<br />

naar de partijen. Het filteren <strong>van</strong><br />

de enorme hoeveelheid post die<br />

elke dag het secretariaat bereikt<br />

en het verdelen hier<strong>van</strong> naar de<br />

leden. Het maken <strong>van</strong> de overzichten,<br />

agenda’s en verslagen.<br />

Diverse malen heb ik complimenten<br />

ont<strong>van</strong>gen voor de door<br />

Piet opgestelde brieven omdat ze<br />

kort, bondig maar vooral to the<br />

point waren waarin altijd respect<br />

doorklinkt.<br />

Ik kan u vertellen dat met een<br />

goede secretaris het heel eenvoudig<br />

is om voorzitter te zijn.<br />

Namens de wijkraad wil ik Piet<br />

Mouwen <strong>van</strong> harte bedanken<br />

voor hele prettige, constructieve<br />

maar vooral vriendschappelijk<br />

manier <strong>van</strong> samenwerken.<br />

Nogmaals dank.<br />

Jan de Bakker is voorzitter <strong>van</strong><br />

de Wijkraad Stadshart/Valkenberg<br />

Wat kun jij doen voor Tientjes?<br />

Je kunt ons helpen door :<br />

- lid te worden <strong>van</strong> Tientjes, via www.<br />

tientjes.net.<br />

- vrijwilliger te worden <strong>van</strong> Tientjes.<br />

Meld je aan via tientjesbreda@gmail.com.<br />

- Onze folders uit te delen op plaatsen<br />

waar veel mensen komen, zoals<br />

winkelcentra, verkeersknooppunten, op<br />

diverse bijeenkomsten <strong>van</strong> allerlei aard<br />

en festiviteiten. En uiteraard ook aan<br />

familie, vrienden en kennissen.<br />

Aan te vragen via tientjesbreda@gmail.<br />

com.<br />

- ons te steunen met een gift. Donatie<br />

op onze bankrekening 114357129 t.n.v.<br />

Stichting Tientjes onder vermelding<br />

<strong>van</strong> donatie Tientjes <strong>Breda</strong>. Onze<br />

Stichting is geregistreerd als goed doel<br />

(ANBI). De gift is aftrekbaar <strong>van</strong> de<br />

belasting.<br />

Alvast bedankt voor je hulp en/of<br />

medewerking. Namens Tientjes en alle<br />

mensen die door Tientjes weer zin hebben<br />

gekregen in hun leven.<br />

Ten Bate <strong>van</strong> Stichting Tientjes is er op 7 april a.s. een inspiratiebeurs.<br />

Van 11.00u tot 16.00u in het buurthuis Gerardus Majella.<br />

Een dag vol <strong>van</strong> creativiteit, workshops, lezingen en korte consulten voor jong en<br />

oud.<br />

De opbrengst is ten goede <strong>van</strong> Stichting Tientjes, zij hebben de kans gepakt om<br />

het buurthuis open te houden.<br />

Een dag om mee te maken wat zij in de wereld weten te zetten


5 <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

RONDLEIDINGEN DOOR HET<br />

NIEUWE STATIONSGEBIED<br />

VIA BREDA…<br />

Wanneer gaat U mee?<br />

De rondleidingen starten in het Informatiecentrum <strong>van</strong> Via <strong>Breda</strong> aan<br />

de Willemstraat 5.<br />

De rondleidingen duren ongeveer twee uur en deelname is gratis.<br />

Er wordt tevens een bezoek gebracht in het monumentale<br />

hoofdkantoor <strong>van</strong> voorheen de brouwerij de Drie Hoefijzers aan de<br />

Ceresstraat en aan Stalhouderij Joosen.<br />

Belangstellenden kunnen zich opgeven via info@bredapromotions.nl<br />

Er kunnen maximaal 15 deelnemers mee !<br />

In <strong>2013</strong> zijn de data waarop U deel kunt nemen aan een rondleiding<br />

door het Via <strong>Breda</strong> gebied:<br />

- vrijdag 22 maart<br />

- zaterdag 20 april<br />

- vrijdag 24 mei<br />

- zaterdag 22 juni<br />

- vrijdag 23 augustus<br />

- zaterdag 27 september<br />

- vrijdag 25 october<br />

- zaterdag 23 november<br />

Voor meer informatie raadpleeg http://www.viabreda.nl/rond<br />

leidingen-1 http://www.bredapromotions.nl/viabreda.htm<br />

Beste wijkbewoners <strong>van</strong> Chassé-<br />

Oud-Boeimeer<br />

Door wijkagent Kees Busio<br />

.....................................................<br />

.<br />

Veilig wonen is vooral een kwestie<br />

<strong>van</strong> bewust wonen. En daar<br />

kunt u zelf een bijdrage aan<br />

leveren. Ik geef u een aantal<br />

preventietips.<br />

- Zorg dat het hang- en sluitwerk<br />

<strong>van</strong> uw woning <strong>van</strong> goedgekeurde<br />

materialen zijn. En<br />

gebruik deze.<br />

- Zorg dat de verlichting in de<br />

brandgangen in orde is. Bij<br />

huurwoningen heeft de<br />

woningbouwvereniging dit vaak<br />

al gedaan. Bij eigen woningen<br />

kan een eigenarenvereniging<br />

u vaak helpen. Overleg met de<br />

eigenaren <strong>van</strong> de betreffende<br />

brandgang over goede verlichting.<br />

- Zorg dat u geen kliko’s bij uw<br />

huis heeft staan. Inbrekers<br />

gebruiken deze vaak als opklimmiddel<br />

of als vervoersmiddel om<br />

hun buit te vervoeren.<br />

- Houd uw omgeving in de gaten<br />

(sociale controle). Noteer kentekens<br />

<strong>van</strong> verdachte voertuigen<br />

engeef dit door aan de politie<br />

of uw wijkagent via 0900-8844.<br />

Meld hier ook eventuele verdachte<br />

personen in uw wijk. Het<br />

alarmnummer 112 mag ook gebeld<br />

worden om boeven te <strong>van</strong>gen.<br />

Als er een misdrijf wordt<br />

gepleegd en de dader is nog in<br />

de buurt, bel dan onmiddellijk<br />

112. De meldkamer stuurt dan<br />

met spoed de politie naar de<br />

plek des onheil. De agenten kunnen<br />

de dader dan wellicht<br />

direct op heterdaad arresteren.<br />

- Verhoog de saamhorigheid<br />

in uw buurt. Bijvoorbeeld door<br />

een buurtfeest of een ander<br />

gezamenlijke activiteit. Door<br />

een betere relatie met de buurt<br />

wordt ook het veiligheidsgevoel<br />

verhoogd.<br />

Samen sta je sterker.<br />

Rondleidingen stadsgidsen Gilde De Baronie maart <strong>2013</strong><br />

Zaterdag 9 maart<br />

-Torenbeklimming Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 13.00 uur (<strong>van</strong>af 12 jaar)<br />

-Rondleiding Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur<br />

-Stadswandeling o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur <strong>van</strong>af ingang Grote Kerk<br />

Donderdag 14 maart<br />

-Nassauwandeling o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur start in de Grote Kerk<br />

Zaterdag 16 maart<br />

-Torenbeklimming Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 13.00 uur (<strong>van</strong>af 12 jaar)<br />

-Rondleiding Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur<br />

-Stadswandeling o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur <strong>van</strong>af ingang Grote Kerk<br />

-Rondleiding Princenhage o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur <strong>van</strong>af het Princenhaags<br />

Museum, Haagweg 334bis<br />

jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Zaterdag 23 maart<br />

-Torenbeklimming Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 13.00 uur (<strong>van</strong>af 12 jaar)<br />

-Rondleiding Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur<br />

-Stadswandeling o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur <strong>van</strong>af ingang Grote Kerk<br />

Donderdag 28 maart<br />

-Rondleiding ‘Speuren naar het Verleden’ o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur <strong>van</strong>af<br />

ingang Grote Kerk<br />

Zaterdag 30 maart<br />

-Torenbeklimming Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 13.00 uur (<strong>van</strong>af 12 jaar)<br />

-Rondleiding Grote Kerk o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur<br />

-Stadswandeling o.l.v. Gilde De Baronie – 14.00 uur <strong>van</strong>af ingang Grote Kerk<br />

-Geveltjesroute o.l.v. Gilde De Baronie – 14.30 uur <strong>van</strong>af ingang Grote Kerk<br />

www.gildebaronie.nl/stadsgidsen


jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Klooster en Kerk Paters<br />

Capucijnen aan de<br />

Schorsmolenstraat gaat<br />

definitief dicht<br />

Na 123 jaar in <strong>Breda</strong> als onderkomen voor de paters dienst te hebben gedaan<br />

zal op 14 april <strong>2013</strong> het klooster en de paterskerk aan de Schorsmolenstraat<br />

definitief zijn deuren sluiten. Dit betekent dat hier een stukje geschiedenis<br />

<strong>van</strong> <strong>Breda</strong> ophoudt te bestaan. Of je nu wel of niet gelovig bent, wel of geen<br />

een mening hebt gevormd door de negatieve publiciteit waarmee de kerk en<br />

het (katholiek) geloof in een duister daglicht zijn komen te staan, wil ik toch<br />

via dit verhaal laten zien dat hier in <strong>Breda</strong> 123 jaar een groep mensen heeft<br />

gewoond die zich dag en nacht heeft ingezet voor de (vooral) zwakkere en<br />

buitengesloten <strong>Breda</strong>naars.<br />

Door Cees Janssens<br />

Een <strong>van</strong> de paters aan het werk op een woonwagenkampje.<br />

Het profiel <strong>van</strong> de paters kapucijnen<br />

is om op een pretentieloze wijze met<br />

elkaar in een eenvoudige levenswijze<br />

samen te leven. Het Wereld Natuur<br />

Fonds heeft in het “Living Planet Report”<br />

gepubliceerd, als de wereldwijde<br />

overdaad de komende veertig jaar niet<br />

afneemt er in het jaar 2050 bijna drie<br />

planeten nodig zijn om de wereldbevolking<br />

te onderhouden.<br />

Kortom: eenvoud heeft de toekomst<br />

en zonder eenvoud is er geen toekomst.<br />

Door bewust en eenvoudig te<br />

leven stellen we onze toekomst veilig.<br />

Het toekomstgericht leven <strong>van</strong> de kapucijnen<br />

die deze wijsheid hebben <strong>van</strong><br />

Franciscus <strong>van</strong> Assisi is toepasbaar op<br />

ieder <strong>van</strong> ons. Juist nu we in een tijd<br />

leven die gekenmerkt wordt door alsmaar<br />

consumeren en individualisme<br />

vraag je je af wat we als alternatief<br />

hebben om de weg naar een meer sobere<br />

levensstijl te wijzen?<br />

Juist nu neemt ook het aantal kapucijnen<br />

in geheel Europa af. De bruine<br />

paters (zoals ze vroeger ook wel genoemd<br />

werden) waar vele kinderen<br />

verrast naar keken als deze mannen<br />

in hun bruine pijen, lange baarden en<br />

sandalen langskwamen, verdwijnen<br />

met zoveel andere soorten religieuze<br />

orden uit het straatbeeld met als consequentie<br />

dat ook het klooster en de<br />

kerk hier in <strong>Breda</strong> gaan sluiten.<br />

Hiermee verdwijnt een stukje historie<br />

uit onze stad die bij vele ouderen on-<br />

der ons nog wel bekend is. Maar bij de<br />

meeste jongeren past dat niet meer in<br />

deze tijd. Om de paters te bedanken<br />

voor alles wat ze voor de <strong>Breda</strong>naars<br />

betekend hebben wil ik graag <strong>van</strong> de<br />

gelegenheid gebruik maken om hun<br />

geschiedenis als een mooie herinnering<br />

neer te zetten.<br />

De voorgeschiedenis<br />

In 1625 vestigden de paters kapucijnen<br />

zich in een paar bouwvallige huizen<br />

in de Caterstraat, de huidige Catharinastraat.<br />

<strong>Breda</strong> was toen nog in<br />

Spaanse handen. Spinola had de stad<br />

na een beleg <strong>van</strong> negen maanden veroverd.<br />

Nadat ze goed en wel hun werk<br />

waren begonnen, werden ze door<br />

Frederik Hendrik (Prins <strong>van</strong> Oranje en<br />

graaf <strong>van</strong> Nassau en kapitein-generaal<br />

<strong>van</strong> het leger <strong>van</strong> de republiek der Zeven<br />

Verenigde Nederlanden) in 1637<br />

de stad uit gezet. Het duurde tot 1887<br />

voordat de paters weer terugkeerde<br />

in <strong>Breda</strong>.<br />

In augustus 1889 werden kerk en<br />

klooster <strong>van</strong> de kapucijnen aan de<br />

Schorsmolenstraat in <strong>Breda</strong> in gebruik<br />

genomen. In 1887 was de benodigde<br />

grond aangekocht. Dit was op het<br />

vroegere Princessenbastion. Er had<br />

destijds een schorsmolen of runmolen<br />

gestaan die de eikenschors maalden<br />

ten behoeve <strong>van</strong> de leerlooierij en<br />

op 9 mei <strong>van</strong> dat jaar kwam pater<br />

Justinus <strong>van</strong> de Wijngaart naar <strong>Breda</strong><br />

om de leiding <strong>van</strong> de bouw op zich te<br />

nemen.<br />

In 1886 werd aan de ene kant <strong>van</strong> de<br />

straat het gemeenteziekenhuis met<br />

apotheek in gebruik genomen voor de<br />

armlastige zieken in de stad. Het jaar<br />

daarop werd aan de overzijde <strong>van</strong> de<br />

straat begonnen met de bouw <strong>van</strong> het<br />

kapucijnenklooster. De Schorsmolenstraat<br />

zou zorg gaan dragen voor het<br />

lichamelijke en geestelijke welzijn <strong>van</strong><br />

de bevolking.<br />

Pater Justinus volgde in <strong>Breda</strong> het<br />

traditionele grondplan voor een kapucijnen<br />

klooster.<br />

Een kerk zonder zijbeuken of pilaren<br />

met een tongewelf en een eenvoudig<br />

voorfront met daarop het kruis met de<br />

lijdenssymbolen; achter het hoogaltaar<br />

het koor <strong>van</strong> de religieuzen, waar<br />

zij vier tot vijf maal per dag (en nacht)<br />

samen zouden komen voor gebed en<br />

boven het koor de bibliotheek. Want<br />

alle wetenschap moest in dienst staan<br />

en gedragen worden door het geloof.<br />

En op de scheidingsmuur tussen kerk<br />

en koor kwam een kleine klokkentoren.<br />

Het hoogaltaar was afkomstig uit<br />

de Anthoniuskerk in de St Janstraat.<br />

De zijaltaren uit de toen afgebroken<br />

<strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

6<br />

Barbarakerk in de Lange Brugstraat.<br />

Het klooster zelf heeft aan de voorzijde<br />

een ingang en aan weerszijden<br />

daar<strong>van</strong> enkele spreekkamers. Samen<br />

met de kerk vormt het klooster een<br />

vierkant met in het midden een open<br />

ruimte “de pandhof”. In 1951 werd<br />

deze pandhof als kerkhof voor de<br />

overleden paters in gebruik genomen<br />

(hier liggen nu 45 broeders begraven).<br />

De kerk trok de mensen aan omdat<br />

het klein, eenvoudig en intiem was.<br />

Misschien ook wel dat er tot 1940<br />

nooit gezongen of gecollecteerd werd.<br />

Vooral de zondagse vroegmis was<br />

in die tijd zeer geliefd. Deze dienst<br />

werd ook wel de vissersmis genoemd<br />

omdat deze dienst door veel vissers<br />

bezocht werd. De vissers moesten<br />

immers ook op zondag voor dag en<br />

dauw op pad en wilde toch ook hun<br />

zondagsplicht vervullen.<br />

De Sint Fidelis Vereniging<br />

De oprichting.<br />

De paters hebben een geheel eigen stijl om hun deuren op slot<br />

te doen.<br />

Op tweede paasdag 1905 preekte<br />

pater Natalis over zijn plannen in<br />

alle diensten. Er moest iets gedaan<br />

worden aan de ongodsdienstigheid en<br />

onmaatschappelijkheid <strong>van</strong> de arme<br />

werkmansstand. Het middel daartoe


7 <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

De laatste kerkdienst tijdens kerstmis eind 2012.<br />

zag hij in een soort patronaat voor de<br />

opgroeiende jeugd, althans de jongens.<br />

Wat hij nodig had waren vrijwilligers<br />

die weldoeners moesten gaan werven<br />

en hun periodieke bijdrage ophalen.<br />

Zo ontstond de Sint Fidelius vereniging<br />

tot voortplanting <strong>van</strong> het geloof.<br />

Volgens de eerste statuten was het<br />

doel <strong>van</strong> de vereniging, arme katholieke<br />

jongelingen godsdienst onderricht<br />

te geven en te vormen tot nuttige leden<br />

<strong>van</strong> de maatschappij.<br />

Men begon in een bijgebouw <strong>van</strong> het<br />

klooster (ingang Nijverheidsingel). De<br />

eerste zondag kwamen er al zestig jongens<br />

tussen elf en veertien jaar opdagen.<br />

Zij kregen een uur godsdienstles<br />

en mochten daarna onder leiding <strong>van</strong><br />

twee assistenten blijven spelen. Voortaan<br />

ging het iedere zondag zo. Speciale<br />

bijeenkomsten werden georganiseerd<br />

op de zogenaamde gevaarlijke dagen<br />

als carnaval en kermis om de jongens<br />

Gardiaan Harry Hendriks.<br />

<strong>van</strong> de straat af te houden en daarmee<br />

baldadigheid te voorkomen. Ook de<br />

liefdadigheid speelde een grote rol.<br />

Schoeisel en kleding werden uitgereikt,<br />

dat zeker heeft bijgedragen tot<br />

de snelle groei <strong>van</strong> deze vereniging.<br />

Het werk werd gefinancierd door weldoeners<br />

en donateurs. Al na een jaar<br />

was het gebouwtje aan de Nijverheidsingel<br />

te klein.<br />

Door de vele weldoeners kon de vereniging<br />

een nieuw gebouw oprichten<br />

aan de Schorsmolenstraat en daar<br />

haar werk uitbreiden. De leeftijdsgrens<br />

werd naar boven verhoogd naar negentien<br />

jaar. Sindsdien schommelden<br />

het aantal leden tussen de 200 en 300.<br />

Het nieuwe gebouw dat naderhand<br />

nog enkele maanden is uitgebreid<br />

werd ook als ontspannings- en vormingsmogelijkheden<br />

groter. Naast<br />

biljarten, kaarten en andere patronaatsbenodigdheden<br />

kwamen er ook<br />

culturele mogelijkheden zoals zang,<br />

muziek, toneel, handvaardigheid en<br />

hobbyclubs. Er werden cursussen in<br />

sociale vraagstukken gegeven en<br />

ook werd er sterk op aangedrongen<br />

dat de jongens een vak leerden. Onbemiddelden<br />

konden op kosten <strong>van</strong> de<br />

vereniging de ambachtsschool bezoeken<br />

of werden uitgerust met een gereedschapskist.<br />

In 1910 voegde de al<br />

bestaande harmonie Sint Cecillia zich<br />

onder het vaandel <strong>van</strong> de Sint Fidelius<br />

vereniging en werd al spoedig de Fidelius<br />

harmonie en zelfs de patersharmonie<br />

genoemd.<br />

Het woonwagenwerk<br />

De vrouwenafdeling <strong>van</strong> de derde orde<br />

die in 1915 in de kapucijnenkerk werd<br />

opgericht kreeg de vraag voorgelegd<br />

om hun aandacht ook op de woonwagenbewoners<br />

te richten. Woonwagenbewoners<br />

werden als tweederangs<br />

burgers behandeld. Sociaal culturele<br />

voorzieningen bestonden nauwelijks<br />

voor hen. Ze werden zoveel mogelijk<br />

<strong>van</strong> de normale samenleving afgezonderd.<br />

Het werk <strong>van</strong> deze vrouwenafdeling<br />

bestond hoofdzakelijk uit armenzorg.<br />

Het bijbrengen <strong>van</strong> godsdienstkennis<br />

en -praktijk en het verschaffen <strong>van</strong><br />

levensmiddelen en kleding.<br />

In de eerste jaren werden de kinderen<br />

onder begeleiding <strong>van</strong> enkele dames<br />

naar de kerk in de Schorsmolenstraat<br />

gebracht waar zij onder toezicht de<br />

mis bijwoonden. Ook werden daar de<br />

catechismus-lessen gegeven omdat er<br />

op het woonwagenkamp geen plaats<br />

voor was. In 1923 werd vlakbij het<br />

kamp een houten kerkje opgericht dat<br />

tevens als schooltje diende. Een jaar<br />

later werd er met gemeentesubsidie<br />

tegen de kerk een schooltje, met twee<br />

lokaaltjes, gebouwd. Ook werden er<br />

vier maal in de week (maar vooral ’s<br />

winters) naai- en breiavonden gegeven<br />

voor de vrouwen. In 1938 werd<br />

er begonnen met een avondschool<br />

voor volwassenen buiten het woonwagenkamp.<br />

Broeders en zusters waren<br />

bereid deze lessen te geven. De armenzorg<br />

verschafte in de winter soep.<br />

Het woonwagenkamp stond in de<br />

buurt <strong>van</strong> het tegenwoordige Dijkplein<br />

waar zich ook de gemeentelijke vuilstortplaats<br />

bevond. In 1949 werd het<br />

<strong>Breda</strong>se kamp verplaatst naar de Terheijdenseweg<br />

en in 1963 uitgebouwd<br />

tot het streekcentrum “Drie Koningenoord”<br />

met een fraai gemeenschapscentrum<br />

(waarin de kapel) een mooie<br />

school en gerieflijke staanplaatsen<br />

voor de woonwagens<br />

Het fraai ingerichte centra bleek helaas<br />

niet voor de woonwagenbewoners in<br />

de smaak te vallen. Door het opheffen<br />

<strong>van</strong> de kleine kampen was het trekken<br />

<strong>van</strong> de ene naar de andere plaats onmogelijk<br />

geworden. Bijna 75 jaar lang<br />

hebben de kapucijnen uit de Schorsmolenstraat<br />

de zorg voor deze mensen<br />

op zich genomen.<br />

De 123-jarige geschiedenis <strong>van</strong> het<br />

<strong>Breda</strong>se kapucijnenklooster is niet<br />

altijd rechtlijnig verlopen. Vooral de<br />

laatste jaren hebben er grote veranderingen<br />

plaats gevonden. In de zestiger<br />

jaren had men te maken met een identiteitscrisis<br />

door de strijd tussen vernieuwing<br />

en behoud. Dit ging gepaard<br />

met een golf <strong>van</strong> uittredenden ook bij<br />

de kapucijnen. De kloosters werden<br />

steeds meer bejaardenhuizen voor<br />

deze paters.<br />

Harry Hendriks is de huidige gardiaan<br />

(overste) bij de kapucijnen in de<br />

Schorsmolenstraat. Het stemt hem ook<br />

jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong>


jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Het kerkhof <strong>van</strong> de paters binnen het complex aan de Schorsmolenstraat.<br />

Beeld <strong>van</strong> het gedwongen vertrek <strong>van</strong> de paters in 1637.<br />

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verschansten de Duitsers zich in<br />

het klooster en maakten schietgaten in de muren.<br />

<strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

8<br />

niet vrolijk hoe hij lijdzaam moet<br />

concluderen dat het niet goed gaat<br />

met de kapucijnen in Nederland.<br />

“Hier in <strong>Breda</strong> wonen de kapucijnen<br />

nog maar met vier broeders. De<br />

oudste is 82. Ikzelf ben 79 jaar. De<br />

laatste broeders gaan naar Tilburg<br />

of ’s Hertogenbosch”.<br />

Het doek voor de kapucijnen in<br />

<strong>Breda</strong> valt en daarmee een stukje<br />

geschiedenis <strong>van</strong> <strong>Breda</strong>.<br />

Hoe je er ook over denkt, gelovig<br />

bent of niet. De paters hebben in<br />

<strong>Breda</strong> veel goed werk verricht<br />

waarvoor velen <strong>van</strong> ons hun zeer<br />

dankbaar zijn. De tijd en daarmee<br />

de samenleving is geheel veranderd,<br />

maar wat het alternatief is zal<br />

de toekomst ons moeten leren.<br />

Tenslotte wil ik nog graag het laatste<br />

woord aan broeder Harry Hendriks<br />

geven voor alle <strong>Breda</strong>naars<br />

die de kapucijnen <strong>van</strong> <strong>Breda</strong> een<br />

goed hart toedragen en het vertrek<br />

<strong>van</strong> de paters uit <strong>Breda</strong> betreuren…<br />

Een kort woordje <strong>van</strong> de huidige en<br />

laatste Gardiaan.<br />

Wij als Kapucijnen hebben ons<br />

in <strong>Breda</strong> altijd één geweten<br />

met de bevolking<br />

Gelet op onze opdracht als<br />

volgelingen <strong>van</strong> Franciscus<br />

<strong>van</strong> Assisi, “die zich bijzonder<br />

tot de mindere aangetrokken<br />

voelde” hebben wij voor u allen<br />

ingezet.<br />

Wij wilden u geestelijk rijker<br />

maken en ons inzetten voor uw<br />

maatschappelijk en geestelijk<br />

heil.<br />

In onze huidige maatschappij<br />

waarin wij nu leven (waarin<br />

men denkt veel zelf te kunnen<br />

bepalen) komt God en de kerk<br />

niet meer op de eerste plaats.<br />

Dit heeft ook weer invloed op<br />

de klooster en priesterroepingen,<br />

waardoor hun aantal<br />

steeds verder terug loopt.<br />

Dit heeft als logisch gevolg dat<br />

er kloosters en kerken gesloten<br />

moeten worden.<br />

Ook ons treft nu dit lot.<br />

Dankbaar zijn wij voor de<br />

warmte en hartelijkheid die<br />

wij hier in deze stad hebben<br />

mogen ervaren, en spreken de<br />

hoop uit dat nieuwe bewoners<br />

onze Fransiscaanse geest, op<br />

een eigentijdse manier verder<br />

gestalte zullen mogen geven.<br />

Namens alle Kapucijnen die<br />

hier mochten leven.<br />

Heel hartelijk dank en onder<br />

Gods zegen gaat het U allen<br />

goed.<br />

Eindig met onze Fransiscaanse<br />

groet<br />

“Vrede en alle goeds”<br />

Br: Harry Hendriks Gardiaan


9 <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Nu is het wel weer mooi geweest<br />

Het is volgens onze zéér subjectieve mening wel mooi geweest met de winter. Op naar het voorjaar, zouden we willen zeggen. We<br />

hebben tot bijna eind februari kunnen ‘genieten’ <strong>van</strong> soms een witte wereld. Sommigen vinden dat mooi, anderen vinden dat het niet<br />

snel genoeg voorbij kan zijn. Die laatsten hebben gelijk. Toch gebeurde er behalve het neerdwarrelen <strong>van</strong> sneeuwvlokken wel het een<br />

ander in de afgelopen maanden in het gebied binnen de singels. Vanwege zeg maar wat lichamelijke ongemakken is het overzicht wat<br />

beperkter dan in vorige afleveringen <strong>van</strong> <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong>.<br />

Natuurlijk was het carnaval en de optocht op maandag was wel wat korter dan in voorgaande jaren,<br />

maar de kwaliteit heeft daar absoluut niet onder geleden. Bij de grote groepen was Allus Zakt werkelijk<br />

beeldschoon en dus een terechte winnaar. En zonder de perdjes <strong>van</strong> de Biemeewes is er geen carnaval.<br />

Dus hebben we ze nog maar eens op de foto gezet.<br />

Dit ‘schatje’ (we hebben het dan over de vogel) werd onlangs<br />

zwemmend aangetroffen in het water langs de Academiesingel.<br />

Het leek volgens de aandachtige voorbijgangers Jan en Monica<br />

niet helemaal vrijwillig, dus werd via de brandweer en de politie de<br />

dierenambulance gealarmeerd, die de buizerd (denken wij) uit het<br />

water haalde. Het beest bleek een aardige vlinderslag te hebben<br />

maar toch niet voldoende om boven water te blijven. Toch is de vogel<br />

aan de kant gekomen, waar de medewerker <strong>van</strong> de dierenambulance<br />

hem/haar kon redden. We hebben niet kunnen achterhalen waar de<br />

buizerd (denken wij) terecht is gekomen, maar dat zou goed in het<br />

Vogelop<strong>van</strong>gcentrum in Zundert kunnen zijn geweest, waarna hij/<br />

zij weer is teruggebracht naar de omgeving <strong>van</strong> het Valkenberg.<br />

Zo schijnt dat namelijk te gaan. Jan en Monica hebben inmiddels<br />

al weer flink wat veren <strong>van</strong> opgepeuzelde vogels gezien dus ze<br />

vermoeden dat hun drenkeling weer terug is.<br />

Het <strong>Breda</strong>se hoofdkantoor <strong>van</strong> de Rabobank gaat verhuizen. Van het<br />

markante pand aan de Markendaalseweg (gemeentelijk monument)<br />

naar het kantoor op de hoek <strong>van</strong> de Vlaszak/Claudius Prinsenlaan.<br />

Dat was ooit een nogal roze geval maar daar wordt <strong>van</strong> alles aan<br />

gedaan om dat aan te passen. Het nieuwe gebouw is helemaal<br />

ingepakt, maar wat er met oude pand gaat gebeuren is nog niet<br />

bekend. Zo lijkt er wel wéér een belangrijk gebouw in de binnenstad<br />

leeg te komen staan. En een ander opgevuld. Dat dan weer wel.


Column<br />

jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

Het valt niet mee<br />

Het valt allemaal niet mee, voor niemand niet. De<br />

gemeente moet bezuinigen want krijgt veel minder<br />

geld <strong>van</strong> de regering en moet tóch meer taken gaan<br />

overnemen. Met minder ambtenaren want er moeten er<br />

weer een paar honderd uit.<br />

Het ene buurthuis na het andere moet sluiten, waardoor<br />

voormalige bezoekers achter de geraniums moeten gaan<br />

zitten. En dat is nu juist het tegenovergestelde <strong>van</strong> wat<br />

achtereenvolgende regeringen en gemeentebesturen<br />

ooit bedacht hadden. Aan de andere kant komen er weer<br />

Buurthuizen <strong>van</strong> de Toekomst. Oude wijn in nieuwe<br />

zakken, zoals ik het nu kan overzien. Daar doen ze<br />

precies hetzelfde als in het Buurthuis <strong>van</strong> het Verleden.<br />

Verzorgingstehuizen gaan massaal gesloten worden, want<br />

de ouderen moeten langer thuis blijven wonen. Jammer<br />

alleen dat de mensen die de ouderen verzorgen met<br />

bosjes worden ontslagen.<br />

Wijkraden, zoals die <strong>van</strong> de binnenstad, krijgen een<br />

behoorlijke korting op hun toch al niet zo riante<br />

subsidie, waardoor bijvoorbeeld het voortbestaan<br />

<strong>van</strong> deze krant in het gevaar zou kunnen komen. Wat<br />

doodzonde zou zijn want we houden de bewoners <strong>van</strong><br />

het gebied binnen en net buiten de singels graag op de<br />

hoogte <strong>van</strong> de ontwikkelingen. De bezuinigingen op<br />

de subsidies hebben er in ieder geval al toe geleid dat<br />

het Stationskwartier heeft moeten afhaken bij <strong>Breda</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>Binnen</strong>. Dat is buitengewoon jammer, omdat de<br />

grootschalige ontwikkelingen rond het station <strong>van</strong><br />

belang zijn voor de gehele (binnen)stad. U zult om die<br />

reden toch wel nog menige keer iets aantreffen over de<br />

voortgang <strong>van</strong> het werk. Dat dan weer wel.<br />

Het gaat ook niet best met de werkgelegenheid in <strong>Breda</strong>.<br />

Je ziet het om je heen, de ene na de andere winkel<br />

sluit zijn deuren, restaurants doen hetzelfde. Bedrijven<br />

gaan over de kop, er is geen ‘zware’ industrie meer te<br />

bekennen in de stad en de werkloosheid loopt dus op.<br />

Daar kun je allemaal niet vrolijk <strong>van</strong> worden.<br />

Maar als je goed kijkt zie je ook dat bijvoorbeeld (Wo)<br />

Men at Work en schoenenzaak Van Arendonk flink<br />

aan het verbouwen zijn (geweest). Waaruit dan weer<br />

vertrouwen in de toekomst spreekt. Voorlopig blijven<br />

de plannen voor een enorm winkelcentrum Achter de<br />

Lange Stallen overeind staan. Waar ook weer vertrouwen<br />

uitspreekt <strong>van</strong> de investeerders (zie daarvoor ook elders<br />

in <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong>). En daar moeten we ons dan maar<br />

aan vasthouden.<br />

Wij hebben daar als gewone stervelingen toch weinig<br />

over te vertellen. Je moet je plaats weten tenslotte.<br />

Hoewel…<br />

Eugène Loomans<br />

<strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

MET BLIJDSCHAP GEVEN<br />

WIJ KENNIS:<br />

Mirjam Zwolsman,<br />

tassenmaakster<br />

Door Cora <strong>van</strong> Beek<br />

Het zat er al <strong>van</strong> vroeg in, de kleine Mirjam kreeg op haar vijfde<br />

jaar haar eerste naaimachine: een zwarte, nog met de hand<br />

bediende Singer….<br />

Daar leefde het creatieve kind zich met jeugdig enthousiasme op<br />

uit en maakte daarop de kleertjes voor haar eigen Barbie pop.<br />

In een <strong>van</strong> de oudste<br />

straten <strong>van</strong> <strong>Breda</strong> – de Sint<br />

Annastraat – is sinds 2008<br />

wel een zeer bijzondere<br />

zaak te vinden:exclusieve<br />

leren tassen speciaal op<br />

bestelling gemaakt!<br />

Geboren in 1966 in ,s-Gravenhage<br />

heeft de talentvolle kunstzinnige<br />

eigenares het aangedurfd<br />

om in een crisistijd een eigen<br />

onderneming te starten.<br />

Het getuigt <strong>van</strong> moed en<br />

doorzettingsvermogen om een<br />

dergelijk experiment aan te<br />

durven. Dat zegt al meer dan<br />

genoeg over haar karakter!<br />

Hoewel ze al gedurende enige tijd<br />

ook haar eigengemaakte tassen<br />

levert aan winkels door geheel<br />

Nederland, was het toch altijd<br />

haar grote wens en uitdaging om<br />

een eigen werkwinkel te starten,.<br />

Gedreven door een jonge vrouw<br />

die daarmee tevens een wel zeer<br />

oud ambacht terug onder de<br />

aandacht brengt!<br />

Haar leer komt uit Waalwijk,<br />

waar oorspronkelijk de bakermat<br />

ligt voor de leerindustrie.<br />

Tassen worden niet gemaakt<br />

maar geboren. Iedere tas krijgt<br />

speciale aandacht, zowel de<br />

buiten- en binnenkant. Geen<br />

luxer gevoel dan een tas met<br />

een prachtige binnenkant.<br />

Daar schenkt Mirjam dan ook<br />

geen dertien in een dozijn !<br />

bijzondere aandacht aan, elke<br />

tas is een uniek exemplaar! Die<br />

maak je niet zomaar even, het<br />

vergt behoorlijk wat energie.<br />

Met het openen <strong>van</strong> de<br />

winkeldeur stapt men direct<br />

binnen in haar open atelier<br />

waarin meteen de geur <strong>van</strong> het<br />

leer je tegemoet komt en je een<br />

warme ont<strong>van</strong>gst krijgt <strong>van</strong><br />

de eigenares. Het materiaal<br />

waarmee ze werkt heeft eveneens<br />

die warme uitstraling: leer is<br />

immers een mooi materiaal, dit<br />

in tegenstelling tot kunststof.<br />

Wie kiest voor echt leer laat al<br />

zien dat men smaak heeft, een<br />

geheel eigen keus durft te maken.<br />

10<br />

Hiermee onderscheidt men zich<br />

<strong>van</strong> de massa: geen dertien in<br />

een dozijn !<br />

Vaak zijn handgemaakte<br />

producten behoorlijk prijzig om<br />

niet te zeggen onbetaalbaar.<br />

Mirjam echter houdt bewust vast<br />

aan haar eigen concept: ze wil<br />

haar zaak kleinschalig houden<br />

en haar tassen betaalbaar. Ze<br />

zijn zeker niet (te) duur, maar<br />

wel exclusief. Met de hand, en<br />

met zichtbare liefde voor het<br />

aloude ambacht gemaakt ….<br />

Een aantal in het oog springende<br />

tassen vindt u al direct bij<br />

binnenkomst. Achter in de<br />

winkel een kast met prachtige<br />

leersoorten. Mirjam heeft zo een<br />

uniek concept bedacht waarin<br />

het mogelijk is een keuze te<br />

maken voor de leersoort en in<br />

overleg met haar wordt met de<br />

grootste toewijding een favoriet<br />

model gemaakt dat men zelf<br />

heeft uitgekozen! Een bijpassend<br />

ritstasje behoort uiteraard ook tot<br />

de mogelijkheden. En ook is het<br />

mogelijk om te zien hoe de tassen<br />

tot leven komen: inderdaad de<br />

geboorte <strong>van</strong> een tas….


11 <strong>Breda</strong> <strong>van</strong> <strong>Binnen</strong><br />

Ooit gestart in de Torenstraat<br />

onder de naam LICHTPUNT, is de<br />

eigenaar terug naar de bron gegaan<br />

door zijn huidige zaak de naam<br />

LICHTPUNT BREDA mee te geven.<br />

Het familiebedrijf dat gedreven<br />

wordt door eigenaar Ronald,<br />

echtgenote Loes en zonen<br />

Koenraad en Roeland oogt zeer<br />

aantrekkelijk door de steeds<br />

wisselende etalage.<br />

Met een ongekende service<br />

afgestemd op de steeds meer<br />

veeleisende klant hebben zij met<br />

hun vakmanschap een passie voor<br />

mooie zaken ontwikkeld die tot<br />

uiting komt in een steeds groter<br />

wordende wisselende collectie<br />

waarmee zij zich een blijvende<br />

plaats hebben veroverd door hun<br />

kennis en ervaring !<br />

De meest moderne armaturen<br />

met led-en ledlichtbronnen treft<br />

men hier aan. Daarbij is de zaak<br />

internationaal georiënteerd en er<br />

wordt bijna uitsluitend gewerkt met<br />

eigen import uit Italie, Duitsland<br />

en Belgie. De meest verwende klant<br />

vindt hier wat hij/zij zoekt: altijd de<br />

laatste nieuwe trends op het gebied<br />

<strong>van</strong> licht ! Men komt desgewenst<br />

tevens aan huis voorlichtadvies en<br />

het is mogelijk om gebruik te maken<br />

<strong>van</strong> een eigen ophangservice.<br />

Uniek is echter dat bij het<br />

LICHTPUNT zelfs nog de<br />

ouderwetse gloeilamp te koop is, een<br />

garantie voor gezellig en warm<br />

licht. Wordt de consument al sinds<br />

jaren richting spaar- en ledlamp<br />

gedirigeerd die goedkoper in<br />

gebruik en beter voor het milieu<br />

zou zijn, men is er nog altijd niet in<br />

geslaagd om het warme licht <strong>van</strong> de<br />

gloeilamp te evenaren. Geen nood:<br />

het LICHTPUNT heeft nog een zeer<br />

grote voorraad <strong>van</strong> de gezellige,<br />

warm licht verspreidende gloeilamp<br />

in huis!<br />

Voor de ware liefhebber die het niet<br />

zo heeft en nooit zal hebben met de<br />

kille ledlamp en<br />

die immers altijd al wist te kiezen<br />

voorde Speciaalzaak ook al moet<br />

men tegenwoordig iets meer moeite<br />

doen om die nog te kunnen vinden.<br />

Maar dan heb je ook wat…….<br />

Kijk voor de internetwinkel op www.<br />

lichtpuntnederland.nl maar vergeet<br />

vooral niet om ook nog even binnen<br />

te lopen in de Lange Brugstraat<br />

47 voor een praatje en deskundige<br />

uitleg en om het voorwerp <strong>van</strong> uw<br />

keuze toch liever ook nog even ‘live’<br />

te mogen zien!<br />

Dus als u liever kiest voor warm<br />

licht steek dan uw licht eens op bij<br />

HET LICHTPUNT…….<br />

jaargang 9, nummer 33<br />

maart <strong>2013</strong><br />

LICHTPUNT BREDA<br />

Omdat licht bepalend is….<br />

Door Cora <strong>van</strong> Beek<br />

Het LICHTPUNT –<br />

voorheen bekend onder de<br />

naam LAMPENIER - is<br />

een <strong>van</strong> de weinig<br />

overgebleven<br />

Speciaalzaken in <strong>Breda</strong>.<br />

De altijd fraai ogende<br />

etalage vormt een<br />

‘lichtpuntje, in onze<br />

Brugstraat met haar<br />

toenemende leegstand<br />

en Outlet Stores (in goed<br />

Nederlands !?) die zich<br />

hier tijdelijk vestigen.


m jas<br />

• 4e generatie lijstenmakerij<br />

• schoonmaken schilderijen<br />

• verkoop moderne kunst<br />

• verkoop antieke gravures<br />

<strong>Breda</strong> e.o.<br />

• regelmatig exposities<br />

M. JAS<br />

KUNSTHANDEL & LIJSTENMAKERIJ<br />

VEEMARKTSTRAAT 37 - BREDA<br />

076 / 5213018<br />

WWW.MJAS.NL<br />

Last <strong>van</strong> je rug,<br />

pijn in je schouder of<br />

een knieblessure?<br />

Medifit Fysiotherapie zorgt ervoor<br />

dat je weer in beweging komt!<br />

Locatie Middellaan I Middellaan 3 I 076 - 522 34 08<br />

Locatie Chasséveld I Chasséveld 15 I 076 - 522 85 48<br />

www.medifitfysiotherapie.nl<br />

PC- t<br />

Verkoop <strong>van</strong> computers en laptops<br />

Reparatie en installatie aan huis of bedrijf<br />

<strong>van</strong>af<br />

€47<br />

per uur!<br />

Technische dienst in de winkel<br />

Bij ons kunt u terecht met vragen en problemen<br />

VAN COOTHPLEIN 3 - BREDA<br />

www.pc-compleet.nl support@pc-compleet.nl Á 076 581 12 07<br />

NIEUW IN HET CENTRUM VAN BREDA!<br />

Voor ervaren, exibel inzetbaar,<br />

gemotiveerd en loyaal personeel<br />

Kijkt u eens op<br />

www. 65plus.nl<br />

Uw specialist op het gebied <strong>van</strong>:<br />

Kunstgebien<br />

Klikgebien<br />

Implantologie<br />

Reparaes<br />

Mondbeschermers<br />

Wij doen net iets meer!<br />

Boschstraat 11 • 4811 GA <strong>Breda</strong><br />

076 ‐58 12 280 • info@tppvlaszak.nl<br />

www.tppvlaszak.nl<br />

Kleurrijke mensen vergrijzen niet

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!