Achtergrondenrapport - Nieuw Hembrug

Achtergronden en uitgangspunten bij het ontgravingsonderzoek mosterdgas en andere
chemische strijdmiddelen Hembrugterrein in Zaandam
Ad 1) Is de locatie verdacht op basis van de historisch info?
De volgende locaties uit het historisch onderzoek worden als verdacht beschouwd op het voorkomen van
mosterdgas en andere strijdmiddelen in de bodem:
Gebieden rondom productielocaties. Hierbij wordt een locatie niet op basis van de productie als
verdacht beschouwd, maar is de (mogelijke) afvalverwerking rond productielocaties bepalend voor het
al dan niet verdacht beschouwen van een locatie. Het is aannemelijk dat, gezien de historische
informatie over ont‐/besmetting, verwerking van afvalproducten in die tijd en dergelijke, deze
afvalstoffen direct nabij de productielocaties begraven zouden worden.
Locaties waar mogelijk leidingwerk van productielocaties begraven ligt.
Stortlocaties voor (laboratorium)afval in de periode 1930‐1940.
Locaties van naoorlogse vondsten, incidenten, of door getuigen aangewezen locaties.
Ad 2) Is de locatie al voldoende onderzocht?
Per locatie wordt aangegeven of de locatie met het onderzoek uit 2000 voldoende is onderzocht. Het
onderzoeken van een locatie met sleuven zoals in het onderzoek in 2000 is uitgevoerd, wordt in zijn
algemeenheid als onvoldoende beschouwd om een locatie als vrij van mosterdgas en andere
strijdmiddelen te kunnen beschouwen. Alleen locaties waar binnen de horizontale begrenzing van
verdachte locatie een totale ontgraving heeft plaatsgevonden tot de verticale begrenzing wordt als
voldoende onderzocht beschouwd.
Ad 3) Wat is horizontale begrenzing?
Voor de horizontale begrenzing is zoveel mogelijk aangesloten bij de natuurlijke begrenzingen rond een
verdachte locatie (hekwerken, sloten, gebouwen en verhardingen) zoals deze in de periode 1930‐1940 op
de onderzoekslocatie aanwezig waren. Als een locatie op grond van de beschrijving al duidelijk genoeg
gedefinieerd kan worden, is afgeweken van het hanteren van de natuurlijke begrenzing. De onderzoeks‐
locaties met hun horizontale begrenzingen zijn opgenomen in bijlage 4. De onderliggende kaart met de
huidige terreininrichting is als bijlage 2 opgenomen.
De natuurlijke begrenzingen zijn gebaseerd op historisch kaartmateriaal, of op basis van overige
beschikbare informatie is een zo goed mogelijke interpretatie gegeven van de ligging van deze
begrenzingen. De plattegrond van de periode tussen 1930 en 1940 is als bijlage 3 opgenomen in deze
rapportage. Deze plattegrond is samengesteld uit de volgende informatie:
Plattegrond der Artillerie‐inrichtingen aan de Hembrug (schaal 1:1000), 1929.
Tekening Brandleiding, 16 november 1937.
Tekening Hoofdstoomleiding, 17 november 1937.
Tekening Hoogspanningsnet, 9 januari 1937.
Diverse kadastrale tekeningen en kadastrale veldwerkschetsen uit deze periode.
Kopieën van de belangrijkste tekeningen zijn opgenomen in bijlage 3.
Gezien het feit dat de genoemde periode de nadagen waren van de hoogtijdagen van het Hembrugterrein,
was er veel dynamiek op het terrein. Gebouwen werden gesloopt, nieuwe gebouwen werden gebouwd en
gebouwen kregen regelmatig (deels) andere functies. Hierdoor is het niet uitgesloten dat de feitelijke
terreinsituatie (iets) afwijkend is geweest van die op de tekening.
Omdat het uiterst onwaarschijnlijk is dat afval met (resten van) chemische strijdmiddelen is verwerkt of
gestort onder gebouwen en verhardingen, worden de bebouwde en verharde delen van het terrein als
onverdacht beschouwd op het voorkomen van mosterdgas en andere strijdmiddelen in de bodem.
8 ARCADIS 076511301:B - Definitief