huissen-zeegbos-concept - buurnatuur

Terra nigra is behoort tot de categorie Belgische waar. Dit is Romeins aardewerk dat reducerend werd
gebakken, waardoor een grijze of zwartglanzende kleur ontstond.
3.3.2 Metaal
Het metaal is gedetermineerd door J. Langelaar (ADC ArcheoProjecten). Bij het metaal zit een fragment
van een koperen sleutel, een Romeinse bronzen munt (as/dupondius), een ijzeren kram, een stuk van een
beslag en een koperen hengsel/helmdrager. De rest bestaat uit spijkers of is indetermineerbaar. Deze
zijn afgestoten, omdat ze niet bijdragen aan het beantwoorden van de onderzoeksvragen.
De as (meervoud asses) is een munteenheid en een bronzen of koperen munt uit de Romeinse tijd. De as
was de basiseenheid van het Romeinse muntenstelsel. De vroegst dateerbare as dateert uit 280 v. Chr.
Geleidelijk aan word de as steeds minder waard, tot hij na de herziening van het muntenstelsel door
Diocletianus (284 – 305 n. Chr.) geheel verdwijnt. 34
De dupondius uit de vroege Romeinse Republiek was een zeer grote gegoten bronzen munt die rond 335
- 285 v.Chr. een diameter van circa 8 cm had en twee Romeins-Oscaanse ponden woog: 2x 273g. Rond
268 v.Chr. was het gewicht al gereduceerd tot 2x 54.5 g.
Na de hervorming van het muntstelsel door keizer Augustus in 23 v. Chr., werd de dupondius geslagen
uit orichalcum 35
en verschilde in grootte niet veel van de as. Het gebruikte metaal is echter anders: voor
de as is dat puur koper dat roder is en zachter aanvoelt dan de dupondius. Bovendien begon ten tijde van
Nero (54-68 n. Chr.) de dupondius zich vaak te onderscheiden doordat het keizerlijk portret met een
stralenkroon is afgebeeld in plaats van de gebruikelijke lauwerkrans welke op de as gehandhaafd blijft.
Door de inflatie verloren de dupondiiin de loop der jaren steeds meer waarde en werden kleiner. In de
loop van de derde eeuw werden ze vrij zelden meer geslagen en verdwenen tenslotte geheel na de
hervorming van het muntstelsel door Diocletianus. 36
3.3.3 Natuursteen en keramisch bouwmateriaal
(M. Melkert, ADC ArcheoProjecten)
Van Lingewaard Huissen Zeegbos zijn acht vondstnummers gescand. Het materiaal is afkomstig uit
werkputten 1 en 3, met uitzondering van vondstnummer 22, dat afkomstig is uit een greppel, zijn alle
vondsten aangetroffen in spoor 3000.
Vondstnummers 11, 12 en 22, afkomstig uit put 1, zijn vermoedelijk van nature aanwezig in de
ondergrond: afgerond grind dan wel onbekend materiaal met wespennestgaatjes. Vondstnummer 11
bevat wel een ovaalrond, plat grindje van zandsteen, maar dit toont geen gebruikssporen en is dus
vermoedelijk niet gebruikt als bijvoorbeeld speelschijfje.
In put 3 zijn twee bewerkte fragmenten verzameld (vondstnummers 35 en 47) en één fragment zonder
bewerkingssporen, maar wel van dezelfde steensoort als de bewerkte vondst 35. Die steensoort is een
micahoudende, groengrijze zandsteen. Daarnaast zijn vijf fragmenten lavasteen (mogelijk tefriet)
aangetroffen. Deze steensoort werd vroeger, vanwege het poreuze karakter van de steen, veelvuldig
gebruikt als maalsteen en/of wrijfsteen. Daarnaast is lavasteen aangetroffen (vondstnummer 37). Dit
werd veelal gebruikt als maalsteen en/of als wrijfsteen.
Het bewerkte fragment van vondstnummer 35 is plat, driehoekig met één gezoet (fijn geschuurd)
oppervlak en één, geschuind zijkantje. De andere twee zijkantjes zijn vlak (bewerkt), de onderzijde heeft
een ruw breukvlak. De toepassing is onbekend.
Het bewerkte fragmentje van vondstnummer 47 is hoekig met één gezoet vlakje. De overige vlakken zijn
ruwe breukvlakken. Dit is een micahoudende, beige kleurige zandsteen. Het gezoete vlakje zou het
oppervlak van een tegel kunnen zijn; deze zou in dat geval een dikte van minimaal 2,95 mm gehad
hebben.
Beide bewerkte fragmenten zijn niet aan een periode toe te wijzen. Ze zouden zowel Romeins als
middeleeuws/nieuwetijds kunnen zijn.
34
http://nl.wikipedia.org/wiki/As_(munteenheid)
35
Oricalchum is een legendarische metaallegering, die in gebruik zou zijn geweest in Atlantis. Een vermoedelijk andere legering van
dezelfde naam was in gebruik bij de Romeinen vanaf de tijd van Augustus.
36
http://nl.wikipedia.org/wiki/Dupondius
ADC ArcheoProjecten Rapport 2327 Huissen Zeegbos
21