Empirische regels voor de interpretatie van ... - GeoTechniek
Empirische regels voor de interpretatie van ... - GeoTechniek
Empirische regels voor de interpretatie van ... - GeoTechniek
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Empirische</strong> <strong>regels</strong> <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>interpretatie</strong> <strong>van</strong> son<strong>de</strong>ringen en het aflei<strong>de</strong>n <strong>van</strong> mechanische parameters <strong>van</strong> grond in Vlaan<strong>de</strong>ren<br />
\ Figuur 3 Voorbeeldson<strong>de</strong>ring Limelette<br />
Voor een meer ge<strong>de</strong>tailleer<strong>de</strong> beschrijving<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> site, terreinproeven en laboratoriumproeven<br />
kan verwezen wor<strong>de</strong>n naar<br />
Huybrechts, 2002 of Van Alboom, 2003. Het<br />
on<strong>de</strong>rzoeksproject waarin <strong>de</strong> gegevens wer<strong>de</strong>n<br />
verzameld, wordt beschreven door Huybrechts<br />
en Maertens, 2004a en 2004b. Een<br />
<strong>voor</strong>beeldson<strong>de</strong>ring is gegeven in figuur 3.<br />
De vermel<strong>de</strong> sites omvatten bijgevolg een<br />
breed scala <strong>van</strong> onsamenhangen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n<br />
(kwartszan<strong>de</strong>n, glauconiethou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> zan<strong>de</strong>n,<br />
kalkzan<strong>de</strong>n) en samenhangen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n<br />
(leem, stijve klei). Alleen veenhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n<br />
waren in <strong>de</strong> studie niet opgenomen.<br />
Grondi<strong>de</strong>ntificatie<br />
Een belangrijk hulpmid<strong>de</strong>l <strong>voor</strong> <strong>de</strong> grondi<strong>de</strong>ntificatie<br />
is <strong>de</strong> meting <strong>van</strong> <strong>de</strong> plaatselijke kleef.<br />
CUR-publicatie 162 geeft een handige grafiek<br />
die <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntificatie <strong>van</strong> een grond koppelt<br />
aan het kleefgetal zoals wordt weergegeven<br />
op figuur 4. Het criterium geldt enkel <strong>voor</strong><br />
verzadig<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> grondwatertafel:<br />
uitgedroog<strong>de</strong> klei zal met dit criterium<br />
bij<strong>voor</strong>beeld ten onrechte als veen wor<strong>de</strong>n<br />
\ Figuur 4 Grondi<strong>de</strong>ntificatie volgens CUR-publicatie 162<br />
Geotechniek | juli 2007<br />
\ Figuur 5 Grondclassificatiecurve op basis <strong>van</strong> CPTU-proeven volgens Robertson<br />
beschouwd. Glauconiethou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> zan<strong>de</strong>n<br />
zijn niet in <strong>de</strong> grafiek opgenomen, maar hebben<br />
typisch een wrijvingsgetal <strong>van</strong> 4 à 5%.<br />
Wanneer men kan beschikken over meetgegevens<br />
<strong>van</strong> CPTU-son<strong>de</strong>ringen kan men ook<br />
<strong>de</strong> opgemeten poriënwaterspanning in <strong>de</strong><br />
i<strong>de</strong>ntificatie betrekken. Een <strong>voor</strong>beeld <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong>rgelijke classificatie is <strong>de</strong>ze <strong>van</strong> Robertson,<br />
gegeven op figuur 5. Men rekent <strong>de</strong> son<strong>de</strong>ergegevens<br />
conusweerstand, plaatselijke kleef<br />
en poriënwaterspanning om naar drie dimensieloze<br />
parameters en gaat dan in een driedimensionaal<br />
diagramma <strong>de</strong> grondsoort aflezen.<br />
Wanneer bei<strong>de</strong> <strong>de</strong>eldiagramma’s een an<strong>de</strong>re<br />
conclusie opleveren, kan een dissipatieproef<br />
op <strong>de</strong>ze diepte een aanduiding opleveren <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> permeabiliteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> grond en op <strong>de</strong>ze<br />
manier dubbelzinnigheid in <strong>de</strong> naamgeving<br />
uitsluiten. De classificatie is ook bruikbaar<br />
<strong>voor</strong> gewone CPT-proeven: men gebruikt<br />
dan slechts het linkse <strong>de</strong>eldiagramma.<br />
Wanneer men <strong>de</strong> vermel<strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntificatiecriteria<br />
(CUR-publicatie 162, Robertson) gaat toetsen aan<br />
son<strong>de</strong>ergegevens uit het Antwerpse havengebied<br />
(site Beveren-Waas) leveren <strong>de</strong>ze <strong>voor</strong> alle gron<strong>de</strong>n,<br />
behalve <strong>voor</strong> <strong>de</strong> glauconiethou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> zan<strong>de</strong>n,<br />
bruikbare conclusies op. In dit laatste geval<br />
levert Robertson een overgeconsoli<strong>de</strong>erd zand op<br />
dat neigt naar leemhou<strong>de</strong>nd zand. Aangezien het<br />
mineraal glauconiet <strong>de</strong> structuur heeft <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
kleimineralen uit <strong>de</strong> illietgroep (op een verregaan<strong>de</strong><br />
Fe-Al substitutie na) is <strong>de</strong>ze i<strong>de</strong>ntificatie<br />
als kleihou<strong>de</strong>nd zand niet verrassend.<br />
Het criterium <strong>van</strong> Robertson levert een on<strong>de</strong>rscheid<br />
op tussen normaalgeconsoli<strong>de</strong>er<strong>de</strong> en<br />
overgeconsoli<strong>de</strong>er<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n. Ook <strong>voor</strong> <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n<br />
in Limelette (slappe leem en overgeconsoli<strong>de</strong>erd<br />
zand) en Sint-Katelijne-Waver (stijve klei)<br />
levert het criterium <strong>van</strong> Robertson en CURpublicatie<br />
162 een correcte i<strong>de</strong>ntificatie op.<br />
Schuifweerstand <strong>van</strong> gron<strong>de</strong>n<br />
Schuifweerstandsparameters <strong>van</strong> een grond<br />
zijn gekoppeld aan het gekozen breukcriterium<br />
en ook <strong>de</strong> uitvoeringsmodaliteiten <strong>van</strong> <strong>de</strong> laboproef<br />
en <strong>de</strong> <strong>de</strong>finitie <strong>van</strong> <strong>de</strong> “breuktoestand” in<br />
<strong>de</strong>ze proef zal <strong>de</strong> schuifweerstandsparameters<br />
beïnvloe<strong>de</strong>n. Afhankelijk <strong>van</strong> het concrete geotechnische<br />
ontwerp (fun<strong>de</strong>ring op staal, keermuur,<br />
talud, etc.) zal men an<strong>de</strong>re proeven <strong>voor</strong>stellen<br />
en dus impliciet an<strong>de</strong>re schuifweerstandparameters<br />
bekomen.<br />
Niet-gedraineer<strong>de</strong> cohesie c u <strong>voor</strong> samenhangen<strong>de</strong><br />
gron<strong>de</strong>n<br />
De literatuur vermeldt verschillen<strong>de</strong> correlaties<br />
tussen <strong>de</strong> niet-gedraineer<strong>de</strong> schuifweerstand<br />
c u en <strong>de</strong> conusweerstand q c .<br />
Tabel 1 geeft een overzicht met <strong>de</strong> referenties<br />
en <strong>de</strong> bekomen resultaten <strong>voor</strong> c u in<br />
<strong>de</strong> Boomse klei te Beveren en te Sint-Katelijne-Waver.<br />
De correlaties leveren bruikbare<br />
schattingen op <strong>voor</strong> <strong>de</strong> niet-gedraineer<strong>de</strong><br />
schuifweerstand. De tabel drukt een aantal<br />
groothe<strong>de</strong>n uit ten opzichte <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
dieptecoördinaat z on<strong>de</strong>r het maaiveld.<br />
Effectieve hoek <strong>van</strong> inwendige wrijving ϕ’ <strong>voor</strong><br />
niet-samenhangen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n<br />
Volgens Mitchell en Durgunoglu (1974, 1975)<br />
hangt <strong>de</strong> conusweerstand <strong>van</strong> een grond af<br />
<strong>van</strong> zijn effectieve hoek <strong>van</strong> inwendige wrij-<br />
55