herfst nr 81 - Vra

Afzender
ON4RL
Langestraat 115
1730 Asse
PRAC
VRA
Verantwoordelijke uitgever :
C. De Ganck
Langestraat 115
1730 Asse
Bestemmeling
De Micropajot
Driemaandelijks tijdschrift
België
P.B.
1840 Londerzeel 1
BC 4470
Pajottenlandse Radio Amateurs
Herfst 2003 Derde kwartaal
Jaargang 21 Aflevering nr. 81
Postkantoor :
1840 Londerzeel 1
P2A8527

Voorzitter ON7YQ Yvo Meert 0495 / 57 91 38
Ondervoorzitter ON1AOX Stefaan de Coninck 02 / 452 65 52
Secretaris ON4RL Chris De Ganck 02 / 452 68 15
Penningmeester ON4CCK Eddy Van Campenhout 052 / 55 00 56
QSL Manager ON7DVJ Jean - Pierre De Vos 052 / 35 12 05
Technical manager ON6DFF Walter Croes 016 / 65 66 68
Shack manager ON7DDZ Greta Moens 052 / 55 04 10
Micropajot ON4RL Chris De Ganck 02 / 452 68 15
Kursus radio ON7CI Guido Clinckemaillie 02 / 466 51 40
Bib. Manager ON6ZJ Leon Claeys 02 / 649 74 36
Repeater manager ON6FP Ronny Michiels 02 / 466 29 96
Raadslid ON6SN Geert Van Nieuwenhuyse 053 / 77 32 33
Steenhuffel
HET BESTUUR VAN DE PRAC
Frequenties
145.375 Mhz 433.375 Mhz ON0VBT ( 430.375 Mhz )
Lidmaatschap
10 € op rekening 734 - 1761488 - 74
PRAC shack
Holle Eikstraat 1
Imde
Afrit Londerzeel
Industrie
Londerzeel
Lichten
A12
Brussel
Antwerpen

--/---/.-./..././/--/---/.-./.../-../---/---/-..//..--..
door ON7CI
In tegendeel. Nu de vereiste om morse te kennen om toegang
te krijgen tot de HF banden, weggevallen is, heb ik de indruk,
na heel wat radioamateurs die hun ON1 gewisseld hebben voor
een ON4, 5, 6 of 7, bezig gehoord te hebben, dat er MEER morse
zal gedaan worden dan vroeger. De reden is gewoon omdat de
druk weggevallen is. Men MOEST morse kennen. Dus morse, een
van de vele modes van het radioamateurisme, had een negatieve
cannotatie. Nu zijn de vaak zeer technisch bekwame
radioamateurs, in staat om proeven te doen op interessante
banden waar ze vroeger geen toegang toe hadden. Proeven doen
wil niet noodzakelijk zeggen dat er grote uitvindingen gaan
gebeuren. Het wil wel zeggen dat noodgedwongen de ex-ON1 zal
aan de lijve ondervinden dat er F1 en F2 lagen bestaan waarop
de golven terugkaatsen. Dat er sparadische E openingen zijn.
Dat we volledig, maar dan ook volledig, afhangen van de zon
met haar zonnecyclus, haar uitbarstingen, haar wispelturigheid
(geen wonder dat de zon vrouwelijk is!).
Dat de ON1 via HF nu gans de aardbol kan werken was tot voor
enkele jaren waar. Nu kan elke amateur via echo-link of via
satelliet dat ook. Maar de contacten op HF zijn toch een
aparte belevenis. Het SSB geluid dat uit de luidspreker komt
is toch magischer dan het FM geluid dat via de echo-link
repeater op 2 meter binnenkomt. Op HF werken is echt nog een
KUNST. Een SSTV contact met Alaska is toch nog wat anders dan
het SSTV beeld van op enkele kilometer van thuis.
Nu staan voor de “getransformeerden” ALLE modes ter
beschikking. Ook morse dus. ON6ZJ heeft al min of meer beloofd
om in het najaar een kursus morse te beginnen voor de
liefhebbers (= amateurs). Wedden dat daar veel volk zal naar
toe komen?
Mag ik terloops er eventjes op wijzen dat deze snelle
overgang van ON1 naar de ON4 enzovoort (ons land was het derde
land in Europa dat de morse vereiste liet vallen), te danken
is aan de u liefhebbende overkoepelende vereniging, de Vlaamse
Radio Amateurs! Ook natuurlijk aan het BIPT die met de VRA
zeer goed heeft meegewerkt. En ook natuurlijk aan de andere
landelijke verenigingen die de VRA voor een keer niet hebben
tegengewerkt...Maar ook dankzij u, lid van de VRA die precies
door uw lidmaatschap de morele steun geeft die elke vereniging
nodig heeft om iets te bereiken dat, in ons geval het
radioamateurisme bevordert.
Ondertussen zijn al een heel pak leden van uw geliefd PRAC
getransformeerd. ON1DMU is ON6SN geworden. ON1DFF werd ON6DFF.
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 3 / 39

ON1VV werd ON6VI. Zeer deftig staat de call van ON7DDZ (was
ON1DDZ), ON7ABG (was ON1ABG), ON7DVJ (was ON1DVJ). Er zijn er
nog een drietal die op het moment dat ik deze tekst uit mijn
qwerty klop (einde augustus 2003), hun transformatie
aangevraagd hebben maar die nog geen nieuwe call hebben. Samen
goed voor 50 % van alle PRAC ON1’s (het landelijk
transformatie gemiddelde is momenteel 30 %).
Allemaal nieuwe morsisten? Misschien wel.
ON7CI
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 4 / 39

Inhoud
Pag 3 : Editoriaal
Pag 5 : Inhoud
Pag 6 : NiMH acculader
Pag 9 : MSN Messenger
Pag 10 : Uitnodiging Algemene Vergadering
Pag 11 : Verslag VHF Velddag
Pag 14 : Verslag Fietsdodentocht Bornem
Pag 17 : ZD - net
Pag 19 : Echolink
Pag 26 : EMC
Pag 26 : Lidmaatschapsbijdrage
Pag 27 : Imax
Pag 28 : Jaarkalender
Pag 29 : Examenvragen examen B - C
Pag 39 : Ledenlijst
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 5 / 39

Eenvoudige zelfbouw lader voor NiMH accu’s
In elke shack vinden we tegenwoordig kleine krachtige NiMHaccu’s.
Maar belangrijk bij een accu is, is dat ze goed
opgeladen wordt. En deze eenvoudige schakeling zorgt ervoor
dat uw Nickel Metal Hydride (NiMH) cel(len)steeds goed
opgeladen zijn. We beschrijven dit ontwerp voor het laden van
de nu veel gebruikte NiMH-cellen die beschikbaar zijn tot meer
dan 2000 mAh in AAA-cellen. Dit bijzonder eenvoudig
zelfbouwontwerp is
mogelijk dankzij een IC
van Maxim. Dit IC, de
MAX712 heeft al de “logic”
in zijn behuizing zitten
om uw accu’s snel en
gecontroleerd op te laden
en nadien over te
schakelen naar
druppelladen, zodat de
cel(len) niet overladen
worden en steeds goed
geconditioneerd zijn. Je
hoeft ze dus niet na xtijd
van de lader los te koppelen. Het volgen van de
laadstatus gebeurt door de spanning te volgen in functie van
de tijd. Eventueel kan ook een temperatuursensor aangesloten
worden om de cellen zeer snel te laden, maar toch niet te
oververhitten.
Enkele van de belangrijkste kenmerken
van deze schakeling:
• Laden van 1 tot 16 cellen.
• Snelladen van C/4 tot 4C
• Automatische omschakeling naar
druppelladen (C/16)
• Voedingsspanning van de
schakeling moet maar 1,5 Volt
hoger zijn dan de maximum accuspanning
.
• +/- 15 Euro aan onderdelen
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 6 / 39

Het schema :
Het schema bevat
maar een handvol
onderdelen en
kunnen we
zodoende heel
snel overlopen.
Op de
aansluitingen V3
en V4 wordt de
voedingsspanning
van de
schakeling
aangesloten.
Led DS1 geeft
weer dat er
spanning aanwezig is. Via voorschakelweerstand R1 wordt het
IC van spanning voorzien. De transistor Q2 is de
vermogentransistor die de cellen van stroom voorziet en
hierbij zorgt de diode D1 voor een beveiliging van de
transistor en het IC ingeval de spanning op de klemmen V5 en
V10 (te laden cellen) hoger is dan de voedingsspanning. Bvb.
typisch wanneer de lader is uitgeschakeld, maar de cellen nog
verbonden zijn. Van V1 en V2 maak je naar V6, V8 of V9 een
verbinding volgens het aantal cellen (V1) en de laadtijd =
laadstroom (V2). R4 is de stroom meetweerstand; voorzie hier
een weerstand die voldoende vermogen aan kan volgens uw
ontwerpen. Voorbeeld een laadstroom van 1C voor accu van 1800
mAh, P=I 2 xR. Dit geeft dus een weerstand die minimum 3,25 Watt
moet kunnen dissiperen. Led DS2 licht op wanneer de
schakeling aan het snelladen is.
De printplaat:
De schakeling kan
opgebouwd worden op de
voorziene printplaat
maar het is tevens
mogelijk om dit te
doen op een standaard
gaatjesprintplaat.
Zorg er alleen voor
dat de (relatief) hoge
stroomkringen (rond de
eindtransistor en
shunt weerstand ) van
voldoende koper of
tin voorzien zijn.
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 7 / 39

Indien er interesse is, kunnen we van dit project een
gezamenlijke bouwavond maken. Laat me in dit geval iets
weten. Ter info: dit ontwerpje werkt al heel veel jaren
zonder problemen bij ON4RL, Chris.
Veel bouwplezier, ON7YQ Yvo.
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 8 / 39

Microsoft timmert MSN Messenger dicht
Het lijkt er sterk op dat Microsoft stilaan de controle wil
over wie haar populaire MSN instant messenger mag gebruiken en
wie niet. Vanaf 15 oktober moet iedere gebruiker over de
juiste versie beschikken, anders wordt hij of zij buiten
gegooid. Dat betekent ook dat je wellicht niet langer via
Trillian op het MSN netwerk kan.
Een tweetal jaren geleden was het een populaire bezigheid van
instant messenger fabrikanten: gooi er een nieuwe update van
je software tegenaan om te voorkomen dat gebruikers via
alternatieve software van jouw instant messenger netwerk
gebruik maken. Deze "kapers" hebben wel alle voordelen van het
netwerk, maar vaak niet de nadelen zoals reclame of onnodige
snelkoppelingen naar de website van de fabrikant (Microsoft,
AOL,...). Die instant messenger oorlog leek geluwd, maar
flakkert weer op nu Microsoft haar netwerk wil dichttimmeren.
Concreet moeten MSN-gebruikers vanaf 15 oktober minstens
versie 5.0 (Windows) of 3.5 (Mac OS X) geïnstalleerd hebben,
anders kunnen ze niet langer op het netwerk. Volgens Microsoft
bevatten de oudere versies namelijk gevaarlijke
beveiligingslekken die het systeem kunnen ondermijnen. Welke
lekken dat dan precies zijn, wil het bedrijf niet vertellen,
omdat het de klanten in gevaar zou kunnen brengen. Microsoft
liet deze verplichte upgrade per e-mail aan gebruikers van een
oude versie weten, maar helaas ging daarbij iets mis. Daardoor
ontvingen sommige gebruikers niet één maar een hele resem
kopieën van de mail. Sommigen kregen zelfs tientallen
verwittigingen in de mailbox. Een foutje in het
verzendsysteem, aldus Microsoft.
Allemaal erg vaag dus. Het betekent wel dat gebruikers van een
alternatieve messenger zoals Trillian wellicht niet langer met
MSN-gebruikers kunnen praten. Al laat Microsoft wel de deur
open voor gesprekken met fabrikanten van alternatieve
messengers over eventuele samenwerking. Of Trillian op de
uitnodiging ingaat, is nog niet zeker.
ON7DDZ Greta
----------------------------------------------------------
Mijn zuster is zwanger, maar ik weet nog niet of ik oom of tante word. ( Amerikaanse
basketbalspeler )
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 9 / 39

Geacht lid,
Pajottenlandse Radio Amateurs
Algemene Vergadering 3 oktober 2003
Hierbij wil ik u persoonlijk uitnodigen voor een belangrijk evenement in de club. Op
vrijdag 3 oktober 2003 om 20.00 uur gaat, zoals dit opgenomen is in de statuten, in de chalet
aan de Holle Eikstraat te Londerzeel, de Algemene Vergadering door.
Alle leden zijn hier van harte op uitgenodigd.
De agendapunten zijn:
1 Overzicht van het werkingsjaar 2003
2 Financieel verslag
3 Budget 2004
4 Verkiezing nieuw bestuur
5 Rondvraag en varia.
Eventuele kandidaten voor het bestuur kunnen hun kandidatuur indienen bij de voorzitter tot
vóór de aanvang van de vergadering.
Dit is een heel belangrijke vergadering vermits hier het beleid van volgend jaar bepaald
wordt. Hierbij hebt u de kans om ideeën en gedachten naar voor te brengen.
Er is zoals steeds een inpraatfrequentie voorzien nl. 145.375 MHz of de repeater ON0VBT op
430.375 MHz.
Met vriendelijke groeten,
ON7YQ, Yvo Meert
Voorzitter PRAC
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 10 / 39

VHF-velddag
2003
Tijdens het
weekend van 5 en 6
juli had de VHFvelddag
plaats en
dat is voor vele
radio-amateurs een
topweekend. En dit
jaar was het niet
anders, vele OM en
YL hebben ook nu
de handen uit de
dat beklonken.
Zaterdag om 13u
was heel de ploeg
weer paraat om
dan de antenne
(1x 17 elements
Tonna) en pre-amp
omhoog draaien
tot een mooie 24
meter. Ter info:
ook dit jaar zijn
we neergestreken
op het stilaan
beruchte PRAC-
mouwen gestoken en
meegeholpen om er een
succesvolle velddag van te
maken. Enkelen begonnen
zelfs donderdag al om het
materiaal op te halen bij
de familie De Coninck in
Meise, dit had het voordeel
dat we samen konden
afspreken met al het
materiaal vrijdag om 19u00
op het velddag QTH.
Hierdoor is de opbouw van
de mast op vrijdag
bijzonder snel verlopen. Op
een goeie 2 uur tijd was
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 11 / 39

contest QTH en dat is het voetbalveld van Mazenzele. Een prima
(=lees hoge) ligging met een vrij zicht in alle richtingen.
Terug naar zaterdag, nadat de antenne met coax op de goede
hoogte stond, konden we mooi op tijd beginnen met de contest.
De bijzonder snelle en gemakkelijk op te bouwen shack van
Walter heeft hier natuurlijk ook veel mee te maken. Maar het
moet gezegd worden, het ging bijzonder vlot om alles in
gereedheid te brengen. Vermoedelijk hadden de VHFpropagatiecondities
ook een positieve invloed op het
contestteam. En er waren merkbaar goed condities want de DXstations
kwamen heel vlotjes binnen. Tijdens de nacht waren er
opvallend veel gewone radio-amateurs (dus geen contest
stations) die ook een paar puntjes kwamen geven, heel leuk was
dat.
En overzicht van de resultaten:
TOP 5:
DATUM
UUR
(UTC) CALL VOLGNR LOCATOR Afstand in km
06-jul-03 11:43 /DL2EZ / 0324 IO31EM 1.244
06-jul-03 8:28 /DO5WA / 0274 IO31PO 1.180
05-jul-03 23:40 /F1AME / 0206 JN20VM 1.164
06-jul-03 9:00 /OB2BCA/ 0283 IO40DG 1.127
05-jul-03 16:14 /F8CGY /P 0059 JN01AK 1.103
Totaal: 91183 K & 359 Logs
Mooie resultaten, een gezellige velddag en dus een geslaagde
velddag. Zeker tot volgend jaar. Het finale resultaat t.o.v
de andere conteststations in België verwachten we begin
2004.Bedankt aan alle helpende handen en operatoren, zonder
jullie was het niet mogelijk geweest!
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 12 / 39

• Elektriciteit
• Metaalconstructies
• Centrale verwarming
Croes
Haachtsesteenweg 17 steenokkerzeel
Tel : 016656668
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 13 / 39

Beveiliging Fietsdodentocht Bornem 3/8/2003
Zondag 3 augustus 2003 omstreeks 7 uur in de ochtend, een
snikhete dag kondigde zich aan. Radioamateurs van de PRA
waren reeds druk in de weer te Bornem, Pamel en Steenhuffel
met het installeren van de nodige zend-ontvangstapparatuur,
PC’s en GPS’en om de organisatoren van de Fietsdodentocht
vooral met daden te kunnen bijstaan.
De centrale post te Bornem werd uitgerust met de PRA 2-meter
Kenwood voor de fonie. Voor het eerst gebruikten we APRS om
de mobiele ploegen te lokaliseren en eveneens om korte
tekstboodschappen uit te wisselen tussen Bornem en de
controlepost te Pamel.
De APRS te Bornem werd afgehandeld met de PC van Yvo, ON7YQ,
en de TH-D7E van André, ON4DTO, die gesteund werd door een
lineair. Via de organisatie, de wielertoeristenclub AMERICA,
hadden we het gemeentebestuur van Bornem gevraagd om de
technische dienst van de gemeente een VHF-antenne te laten
plaatsen op een ongeveer 20 meter hoge verlichtingsmast. De
technische dienst is in dit verband namelijk niemand minder
dan Theo, ON1BD, die ook reeds bij de grote Dodentocht zijn
sporen als antenne-en zendinstallatieplaatser verdiend heeft.
Dank u, Theo.
Deze verlichtingsmast staat echter 40 meter van de mobiele
units die als tijdelijke centrale post fungeren. Van de
antenne, op een extra topbuis van 5 meter, tot de transceiver
zat er ongeveer 70 meter coax. We hadden het niet verwacht,
maar deze opstelling werkte uit de kunst; zelfs stukken beter
dan de door ons geplaatste antenne op een mastje bovenop de
unit. De hoogste antenne werd dan ook gebruikt voor de fonie
en zelfs op het verste punt van het parcours te Lennik waren
de mobiele ploegen nog te werken. Met de andere antenne werd
het APRS netwerk bereikt via de digipeater ON4AVM-2 te
Mechelen.
Guido, ON7CI, verzorgde ook dit jaar de controlepost te Pamel.
Hij gebruikte zijn TM-D700E voor fonie en APRS, gekoppeld met
de laptop. Guido kreeg bijstand van Patrick, ON1DKT. In de
controlepost te Steenhuffel hadden we de vaste bezetting van
de vorige jaren, namelijk Etienne, ON4CGV; Kelly, ON1DLP en
haar vriend Robbie.
De mobiele ploegen dan: ON6DFF, Walter en ON7ABG, Geert. Zij
gebruikten 2 afzonderlijke mobiele opstellingen in hun
bestelwagen; APRS gebeurde met een TinyTrack tussen de GPS en
de transceiver. Er waren geen interferentieproblemen met de
fonie-opstelling. De andere wagen was uitgerust met de TM-
D700E van ondergetekende (aan het stuur), zodat hier geen
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 14 / 39

tweede toestel en antenne nodig was. ON7DDZ, Greta, zorgde
voor de communicatie.
Uit ervaring wisten Guido en Geert dat de streek voorbij Asse
(vanuit Bornem gezien) een slechte APRS dekking heeft. Om de
mobiele ploegen ook in het Pajottenland te kunnen volgen in
APRS, diende hier dus voor een extra digipeater gezorgd te
worden. Geert kreeg het voor mekaar, na uitgebreide testen op
de vrijdagavond en zaterdag voordien, om op zijn home QTH een
APRS digipeater in de lucht te krijgen. Op zondag heeft deze
zijn diensten bewezen.
Tot zover de technische opstellingen; inderdaad toch wel één
en ander dat er komt bij kijken. Maar het enthousiasme van de
medewerkende PRA-ers was zo groot dat we volgende jaar voor
een nieuwe uitdaging gaan: een derde door ons bemande wagen en
een vaste post op de bevoorrading op de Putberg te Asse. Dit
laatste is een noodzaak gebleken om ook de toestand op de
Putberg nauwgezetter te kunnen opvolgen (aanwezigheid van een
depannage ploeg, opvang opgevers, …).
En dan nu over naar de Fietsdodentocht zelf. Een recordaantal
deelnemers, namelijk 5.581, was opgedaagd. Blijkbaar waren
toch al heel wat mensen afgeschrikt wegens de hitte, want het
aantal uitgeputte fietsers die we dienden te repatriëren was
eerder beperkt. Valpartijen waren er echter bij de vleet; de
100- en Rode Kruisdiensten dienden meermaals ongelukkigen
richting ziekenhuis te voeren. Wij zorgden er voor dat hun
fietsen in Bornem geraakten. Ernstige ongevallen zijn er
gelukkig niet gebeurd.
Pechlijders konden ook dit jaar op onze bijstand rekenen.
Kleine reparaties knapten we zelf op. Voor grotere, te
herstellen ingrepen (lekke band, kettingbreuk, …) voerden we
de persoon en zijn of haar fiets naar de dichtst bijgelegen
pechverhelper van de inrichters. Niet te herstellen fietsen
werden samen met hun eigenaar keurig aan de aankomst
afgeleverd. Een beetje streekkennis van de mobiele ploegen,
was dankzij de APRS-bijstand vanuit de vaste posten, voldoende
om de fietsers met pech vlug te lokaliseren.
Ik ben overtuigd dat de medewerkende PRA’ers er plezier aan
beleefd hebben, ook al blijft het voor ons in hoofdzaak een
oefening in radiocommunicatie. Het materieel dient 100 % in
orde te staan; zo is gebleken dat er toch iets mis is met de
modulatie van onze PRA-Kenwood. Hooggeplaatste antennes en
iets meer vermogen zijn een noodzaak om in gunstige condities
te kunnen werken.
En dan beginnen we er nu reeds aan om onze doelstellingen van
volgend jaar te halen …
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 15 / 39

Testen van de APRS opstelling op vrijdagavond
Klaar om er tegen aan te gaan op zondagochtend
Eddy ON4CCK
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 16 / 39

Zendamateurs zijn back-up voor
Internet en mobiele telefonie
Ogen en oren ten tijde van
rampen en aanslagen
Sinds de terroristische
aanslagen in New York en de
meer recente stroomuitval in
hetzelfde gebied mogen
zendamateurs zich weer
verheugen in een hernieuwde
belangstelling. Terwijl
internet- en mobiele
telefonieverbindingen
uitvielen, waren het de
zendamateurs in New York en omstreken die de hulpdiensten
bijstonden.
Radiozendamateurs hadden in New York en omstreken binnen de
vijf minuten een radionetwerk opgezet om politie, brandweer en
het Rode Kruis in te lichten over plaatselijke situaties.
Radiozenders zijn namelijk niet afhankelijk van routers of
zendmasten en kunnen prima werken op back-up accusystemen.
Om die reden heeft onder meer het Amerikaanse ministerie voor
Binnenlandse Veiligheid besloten om 182.000 dollar (+/-
167.000 Euro) uit te trekken voor de opleiding van
vrijwilligers die tijdens rampen en aanslagen met hun eigen
radioapparatuur verbindingen in stand houden. Die verbindingen
dienen gezien te worden als aanvulling op bestaande
radioverbindingen van brandweer en politie.
Zo werden in New York onder meer de radioverbindingen tussen
een ziekenhuis en de ambulances overgenomen, omdat de
noodstroomaggregaat van het ziekenhuis niet werkte.
Joost Blokzijl
20 augustus 2003
artikel van ZDNET.be
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 17 / 39

Voor al wat van belang is, doet
u 'n beroep op specialisten.
Dat doet u dan toch ook voor
uw leningen?
persoonlijke leningen
autofinancieringen
hypothecaire leningen
Voor elk krediet
een sprankelende oplossing.
Mechelsesteenweg 150 – 2018 Antwerpen – 03/247.84.11
www.krefima.com
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 18 / 39

Voordracht Echolink op 5 december 2003 door ON4PC
FM-repeaters linken via internet met Echolink.
Wie heeft er de laatste tijd nog niet over Echolink gehoord?
Merkwaardig genoeg is men er meestal ofwel helemaal voor ofwel
helemaal tegen, terwijl sommigen niet goed weten waarover het
gaat.
Om aan dit laatste tegemoet te komen, hebben we ON4PC
uitgenodigd in onze PRA shack. Filip is de bezieler van de
Echolink-repeater ON0GB te Brakel. Als opwarmertje vindt u
hier al wat uitleg over wat Echolink is, wat men er mee kan
doen en misschien ook het antwoord op de vraag: “betekent
internetlinking het einde van het radioamateurisme ?“ Deze
tekst is opgesteld door ON4PC.
Het computerprogramma “Echolink” is een radioamateurtoepassing
van “VoIP”, het Voice over Internet Protocol. Een praktische
toepassing zie je in het onderstaande diagram.
Het signaal van de eerste gebruiker wordt ontvangen in een
linkontvanger. Het audiosignaal gaat dan via een interface
naar de geluidskaart van een PC die verbonden is het met het
internet. In deze computer wordt het analoge signaal omgezet
naar digitale informatie (enen en nullen) en via een Echolink
server naar de juiste bestemmingscomputer gevoerd. Daar wordt
de digitale informatie weer analoog gemaakt en door een
linkzender uitgestraald en dan ontvangen door de tweede
gebruiker 2. Uiteraard werkt de zaak ook in omgekeerde
richting en zo is het dus mogelijk dat een OM die in Oostende
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 19 / 39

ondloopt met een 70cm porto een verbinding maakt met een
collega die met een twee meter toestel mobiel is, bijvoorbeeld
in Kaapstad.
Sommigen zullen opmerken dat die verbinding ook mogelijk is
zonder internet via de korte golf of via satelliet. Dat is
natuurlijk juist maar vergeet niet dat:
niet iedere radioamateur antennes voor decameter kan plaatsen,
bijvoorbeeld radioamateurs die in een rusthuis of ziekenhuis
verblijven.
ook niet iedereen op korte golf mag werken, denk aan de ON1 en
ON2 stations.
dat de verbindingen op korte golf niet altijd mogelijk zijn
wegens afhankelijkheid van de propagatie.
dat satellietverbindingen ook niet op ieder uur van de dag
mogelijk zijn en soms ook zeer snel dienen te gebeuren.
Tevens moet een verbindingen via een internetlink niet alleen
gezien worden als een vervanging voor de bestaande manieren om
te communiceren maar ook als een AANVULLING. Het is
bijvoorbeeld zeer bruikbaar als “talkback” bij experimenten
via korte golf of SHF en bij satellietexperimenten.
Linken van repeaters.
Laat ons eens kijken hoe het linken van repeaters geëvolueerd
is.
De eerste manier in figuur 1 is gewoon een HF verbinding
tussen 2 repeaters, hetzij op elkaars frequenties hetzij op
aparte linkfrequenties. Uiteraard is er hier een beperking in
afstand afhankelijk van de gebruikte frequenties.
In figuur 2 wordt er met 2 lokale linken gewerkt die verbonden
zijn via het internet. Hier is dus geen beperking meer in de
afstand tussen de repeaters.
In figuur 3 dan is de ene repeater vervangen door een simplexlink
in de shack van een radioamateur.
In figuur 4 is de simplex-link vervangen door een
internetverbinding met een andere repeater of link waar ook
ter wereld. Dit is het systeem dat wij nu gaan toepassen.
Als tenslotte de andere zijde ook vervangen wordt door een
internetverbinding zoals in figuur 5 weergeven dan komt er
geen radio meer aan te pas en dat is dan eigenlijk geen
radioamateurisme meer, maar de eerste 4 gevallen zijn dit
zeker wel.
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 20 / 39

Welke internetlinking systemen bestaan er ?
Naast Echolink bestaan er ook nog IRLP, WIRES en eQSO, ze
gebruiken allen hun eigen servers en het is dus niet
zondermeer mogelijk om van de node van een systeem naar de
node van een ander systeem te linken. Maar behalve dat zijn
er nog wezenlijke verschillen.
IRLP en WIRES laat enkel verbindingen toe tussen repeaters en
linken en niet met radioamateurs die via hun PC werken. Dat
laatste kan wel bij Echolink voor zover men eerst de software
installeert en zich registreert als gelicentieerde
radioamateur. Bij eQSO heeft iedere internetgebruiker toegang
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 21 / 39

tot het systeem, men rekent op de sociale controle en de fairplay
van de niet-gelicentieerden opdat zij niet zouden gaan
uitzenden.
Indien men een repeater of link wil aansluiten op IRLP moet de
sysop een hardware-pakket aankopen en laten opsturen vanuit
Canada. Mogelijk zal er in de toekomst ook een vergoeding
moeten betaald door de sysops voor het gebruik van de IRLPservers.
Ook bij WIRES dient men een “black box” aan te
kopen, in dit geval bij Yaesu. Bij Echolink en eQSO kan men
zelf goedkoop een interface maken en zijn er verder geen
kosten voor de sysops. Bij Echolink en eQSO is er ook niet de
verplichting om de repeater of link 24/24u te laten werken wat
wel het geval is bij IRLP.
Bij Echolink en IRLP gebeurt het verbinden met een andere node
op een gelijkaardige manier maar de andere commando's zijn
verschillend bij de beide systemen. Bij Echolink kan de sysop
zelf commando's toelaten of blokkeren, verbindingen met
bepaalde prefixen al dan niet toelaten en ook alleen bepaalde
soorten nodes toelaten. Dat kan allemaal niet bij IRLP en
WIRES.
Alles bijeengenomen leek Echolink mij het meest geschikt om
ON0GB mee te verbinden
ECHOLINK
En laten we nu Echolink eens in detail bekijken. Er zijn 2
manieren om er mee te werken.
1) ECHOLINK via een node (repeater of simplex-link).
Voor deze manier heb je geen PC en internet nodig, enkel je
toestel op VHF en/of UHF en eventueel, voor het geval je zelf
een verbinding wilt maken, de mogelijkheid om DTMF tonen te
versturen. Met bijna alle nieuwe porto’s is dat zonder meer
mogelijk, voor andere toestellen hebben je misschien een
vervangende DTMF microfoon nodig. Een goedkopere oplossing is
een zogenaamde “DTMF-dialer” die je voor weinig geld in
telefoonwinkels en dergelijke kunt vinden, deze hou je dan
gewoon voor de microfoon terwijl je toetsten indrukt. Als je
enkel inkomende oproepen wilt beantwoorden of aan lopende
gesprekken wilt deelnemen heb je die DTMF tonen zelfs niet
nodig.
Indien je internet beschikbaar hebt ga dan naar de website
www.echolink.org en klik op het item “link status” (links
onderaan), vink dan “show links near” aan, vul jouw QTHlocator
in, klik “go” en dan krijg je een lijst van nodes in
je omgeving met alle nuttige gegevens. Kies je een node in je
buurt uit, bijvoorbeeld ON0GB, dan zie je daar de locatie, de
frequenties enz… Open de repeater door een draaggolf te sturen
gedurende 1 seconde, identificeer jezelf en druk dan DTMF code
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 22 / 39

08 om te horen of de node reeds met een andere verbonden is.
Stel nu dat je wil praten met iemand via de repeater in
Bracknell in de UK druk dan de DTMF code 1938 (nodenummer) en
wacht tot de node zegt dat de verbinding gemaakt is (connected
to GB3BN-R) en dan kan je een oproep maken die op beide
repeaters zal gehoord worden. Vergeet niet van na het QSO de
verbinding weer te verbreken met DTMF #. Een volledige lijst
van de DTMF commando’s die beschikbaar zijn op ON0GB ( en ook
de meeste andere nodes ) kan je vinden op:
http://www.hamradio.be/Repeaters/ON0GB.htm .
Heb je geen internet dan kun je allicht van iemand met
internettoegang een afdruk krijgen van de lijst met
nodenummers en de DTMF commando’s .
2) ECHOLINK via je eigen PC.
In dit geval werk je met een PC met internetverbinding (best
een permanente verbinding), en moet je eerst de software
installeren. Het programma kan gratis gedownload worden op de
site www.echolink.org . Daar vind je ook alle nodige info
betreffende installatie, werking, enz…
Na de installatie wordt onder andere je roepnaam en nog wat
andere gegevens gevraagd, daarna start het programma maar het
is nog niet functioneel. Je zult wat geduld moeten hebben,
van een paar uren tot een paar dagen, tot er nagegaan is dat
je roepnaam wel degelijk bestaat en nog niet geregistreerd is,
mogelijk zal je zelfs een kopie van je vergunning moeten
inscannen en opsturen. Deze maatregel is bedoeld om er te
voorkomen dat onbevoegden een zender zouden kunnen
inschakelen.
Na de acceptatie van je registratie zul je een lijst van alle
nodes, dwz repeaters, simplexlinken en PC-gebruikers op je
scherm krijgen. Het formaat van de voorstelling kun je zelf
kiezen, gerangschikt volgens soort, roepnaam, land (prefix)…
Het is ook handig dat je bijvoorbeeld kunt zien welke nodes in
België actief zijn op een bepaald moment. Door op een
roepnaam te klikken kun je een verbinding maken met een node.
Indien er al activiteit is hoor je dat uit de luidsprekers van
de PC komen. Wanneer je zelf wilt spreken druk je op de
spatiebalk, normaal werkt die als “toggle” maar het is
verstandig om die als “momentary” te laten werken zoals wij
dat gewoon zijn met onze PTT (push to talk).
Niet enkel van bij je thuis maar ook vanaf elke plek ter
wereld waar je een internetaansluiting ter beschikking hebt,
dus bijvoorbeeld op reis, kan je dan altijd met je locale
repeater in ON-land werken.
Je eigen node opstellen ?
Stel nu dat je zelf een simplex-node wil opstellen. Dan moet
je je roepnaam aanvullen met de letter –L op het einde zoals
bijvoorbeeld ON4PC-L en na alweer de registratie krijg je nog
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 23 / 39

een extra instelmenu ter beschikking waarin je kunt aangeven
hoe je zender gaat sturen bijvoorbeeld via een COM-poort, hoe
de COS-detectie gaat gebeuren bijvoorbeeld met VOX enz… En
dan heb je nog een extra stukje hardware nodig dat je
gemakkelijk zelf kan bouwen volgens onderstaand schema.
Indien je de computer al gebruikt voor digitale modes via de
geluidskaart dan heb je waarschijnlijk al zo’n interface, het
is inderdaad gewoon hetzelfde schema. Er bestaan ook veel
ingewikkeldere interfaces met transfo’s, optocouplers en zelfs
een PIC processor maar dat is meestal allemaal niet echt
nodig.
Let wel op het legale aspect, iedere gelicentieerde
radioamateur mag zo’n link opstellen maar indien je geen
vergunning voor een onbemand station bezit mag deze natuurlijk
alleen werken onder jouw toezicht en op jouw
verantwoordelijkheid, dus best meeluisteren….
En als je nu een repeater uit je omgeving wilt linken ?
Je zal natuurlijk eerst het akkoord nodig hebben van de
repeaterverantwoordelijke(n) die dan ook een melding zal
moeten overmaken aan het BIPT. Dan moet er afgewogen worden
welke nodes men zal toelaten, alleen andere repeaters of ook
simplex-linken en PC-gebruikers? Wil je alle prefixen
toelaten of alleen de ON’s? Alleen uitgaand of binnenkomend
verkeer of beide? Dat kan de sysop allemaal zelf bepalen via
de instellingen van het programma. Je kan ook bepalen welke
DTMF commando’s beschikbaar zijn voor iedereen. Het is dus
mogelijk de software precies aan te passen aan de noden en de
wensen van gebruikers. Let wel dat Echolink van een slapende
repeater een bruisend actieve kan maken, misschien wordt het
voor sommige wel wat te veel en dan moet je sommige
mogelijkheden gaan beperken.
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 24 / 39

Welke linken bestaan er al in ons land ?
Op het moment dat ik dit schrijf zijn volgende repeaters
gelinkt:
ON0GBN te Brakel op 145.6125 MHz,
ON0OST te Oostende op 430.100 MHz,
PI2KAR te Bladel op 430.2875 MHz (vlakbij de grens, link
vanuit ON).
Naar verluid zouden er voorbereidingen gebeuren om andere
repeaters aan te sluiten in omgeving van Tongeren, Antwerpen
en Charleroi. Ook de repeater ON0GRC te Gent op 430.050 MHz
is gelinkt maar wel met IRLP en tot nu is een verbinding
hiermee nog niet mogelijk vanuit Echolink.
Verder zijn er ook nog enkele simplex-linken actief. Het is
te hopen dat er binnenkort nog meer repeaters en linken
aansluiten op Echolink zodat er een netwerk kan ontstaan
waarmee men van op elke plaats te lande met de porto of mobiel
een verbinding kan maken met het Echolink-netwerk.
Is Echolink nu ook iets voor jou ?
Dat zal je zelf moeten uitmaken natuurlijk, dus stel ik voor
dat je het eens uitprobeert. In ieder geval, programma’s als
deze zorgen voor een nieuwe impuls in de
radioamateuractiviteit en dat hebben we nu meer dan ooit
nodig, maar Echolink bekent dus zeker niet einde van het
radioamateurisme, integendeel…
Woordverklaring:
Linken: aansluiten aan een netwerk.
Connecten: een verbinding maken.
Talkback: het in verbinding blijven via een betrouwbare
verbinding om aanwijzingen te geven, terwijl men een
verbinding probeert te verwezenlijken via een andere
experimentele verbinding.
Sysop: systeem-operator, onderhoud een systeem zoals
bijvoorbeeld een repeater of een link.
Node: in deze context, een toegangspunt tot het netwerk.
DTMF: Dual Tone Multiple Frequency, een systeem om bediening
op afstand te verwezenlijken met geluidstonen. De dubbele
tonen verkleinen de kans op een foute detectie.
COS-detectie: Carrier Operated Switch, een signaal dat
aangeeft wanneer de squelch (ruisonderdrukker) van de
ontvanger open gaat.
Waarschijnlijk is één en ander nog niet al te duidelijk. Kom
op 5 december ek. dus zeker naar de PRA shack. Filip zal
alles van naaldje tot draadje uitleggen en demonstreren in de
praktijk. Iedereen van harte welkom.
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 25 / 39

Elektro magnetische compatibiliteit
Elektro magnetische compatibiliteit of beter gekend als het
acroniem EMC, omvat eenvoudig gezegd alle regels aan de welke
apparatuur moet voldoen om naast elkaar te kunnen functioneren
zonder onderling storingen te veroorzaken.
De meeste onder ons kennen wel het fenomeen dat je het geluid
van een GSM hoort op een radio, wel dit is een typisch
voorbeeld van een EMC probleem. Maar deze problematiek gaat
verder. Denken we maar aan wagens waarvan de motor stopt in de
omgeving van zenders, of een klassiek concert waar men een
motorsturing hoort ‘doorzingen’.
Verrassend genoeg kan men vrij eenvoudig zenders en ontvangers
of toestellen maken die nu juist voldoen om elkaar zo min
mogelijk te beïnvloeden. In het begin van dit jaar heb ik over
dit fenomeen en de mogelijk oplossingen en korte cursus kunnen
volgen en natuurlijk wil ik graag mijn ervaringen hierover met
jullie delen. Daarom plan ik een korte voordracht om een
aantal basistechnieken van de EMC-problematiek toe te lichten.
Om er zodoende een beter inzicht in te krijgen en vooral om de
zelfbouwer te helpen met z’n ontwerpen.
Een theoretische avond, op 07 november eerstkomend, dus dit
maal geen spectaculaire demonstraties, maar wel één met enkele
zeer praktische tips, een aanrader voor de zelfbouwer!
Tot dan,
73,
ON7YQ, Yvo
Lidgeldbijdrage vanwege VRA
Elk jaar heb ik in de herfsteditie van dit tijdschrift, het
genoegen u te vragen om uw lidmaatschap te verlengen. Van die
gelegenheid maak ik steeds gebruik u er op te wijzen om de
naam van onze club te vermelden bij de betaling van uw VRA
lidgeld. Voor diegenen die het niet zouden weten: de reden
hiervoor is dat de afdelingen per lid 2,50 euro doorbetaald
krijgen vanwege de VRA. Dit jaar hebben blijkbaar 33 PRACleden
dit gedaan, want onlangs hebben we van de VRA 82,50 euro
ontvangen. Deze centjes zijn heel welkom in onze clubkas; dus
voor de mensen die ook lid zijn van de VRA: niet vergeten te
vermelden bij de betaling van het VRA lidgeld “club = PRAC”.
Dank u.
ON4CCK
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 26 / 39

IMAX film: SPACE STATION
Op zondagnamiddag 5 oktober plannen we een bezoekje naar de
film-zaal om de IMAX (=super-groot scherm) film “space
station” te bekijken. De film gaat over ISS maar volgens QST
ook mmoie de radio-amateurs in beeld vandaar het voorstel.
Laat met iets weten indien je graag meegaat. Er moeten
voldoende inschrijving zijn. Hieronder is een korte
samenvatting van de film.
Het Internationale Ruimtestation (ISS) is een staaltje van
technisch vernuft, dat zijn gelijke niet kent qua omvang en
uitdaging. Als permanente faciliteit die gericht is op het
bestuderen van de effecten van langdurige blootstelling aan
microzwaartekracht is het de noodzakelijke eerste stap naar de
werdeldwijde, gezamenlijke inspanning die nodig is om naar
Mars en verder te gaan.
Dit laboratorium, dat een baan rond de aarde bechrijft, is
echt een internationale inspanning. Het maakt gebruik van de
wetenschappelijke en technologische ervaring van 16 staten.
Met een technische excursie naar een IMAX-bioscoop om SPACE
STATION te zien, gesponsord door Lockheed Martin, worden de
toeschouwers 354 kilometer boven de aarde gezwiept om het ISS
te bezoeken.
Ze zullen het gevoel hebben intensief samen te werken met de
ontdekkingsreizigers van de ruimte, om de 90 minuten rond de
aarde te cirkelen en zich aan 28.160 Kilometer per uur te
verplaatsen. Dankzij IMAX camera’s kan men meekijken terwijl
de bemanning zijn dagelijkse taken uitvoert en kan men zien
hoe er in de ruimte geleefd en gewerkt wordt.
De toeschouwers eten samen met de bemanning, vangen een glimp
op van slapende astronauten, en lachen mee om grappige
situaties in de bijna gewichtloze wereld van de baan om de
aarde.
Door de ogen van ruimtewandelaars zien ze het spectaculaire
uitzicht op onze ontzagwekkende planeet, een aarde zonder
zichtbare grenzen tussen de landen.
http://www.imax.com/spacestation/
ON7YQ, Yvo
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 27 / 39

Jaarkalender
03/10 Algemene vergadering
07/11 Uiteenzetting EMC door ON7YQ
05/12 Voordracht echolink door ON4PC
9/01/2004 Driekoningen
6/02/2004 Uitleg werking transistor door ON7CI
2/04/2004 Ladies Night
7/05/2004 PRRC
Your link to automation Langestraat 115
1730 Asse
* Elektriciteit Tel: 02/452.99.60
* * * Elektrische stuurborden
* * * * * Automatisering
DEGCON
* * * * * * * * * PLC sturingen
* * * * * * * * * * * * Temperatuurregelingen
* * * * * * * * * * * * * * * PC visualisatie
* * * * * * * * * * * * * * * * * * HVAC studies
Surf naar : users.skynet.be/degcon Contact : info@degcon.be
De Micropajot Herfst 2003 Pag : 28 / 39

B-C-examen radioamateur : Zitting van 3 september 2003
Reglementering B-C-Examens
1. Mogen de amateurstations commerciële advertenties uitzenden?
A. Ja, voor korte proefnemingen waarvan de duur 5 minuten niet overschrijdt
B. Neen, in geen enkel geval
C. Ja, als toevallige roepnaam
D. Ja, op vooraf door het BIPT goedgekeurde tijdstippen
2. Wanneer moet de roepnaam van een amateurstation steeds worden uitgezonden?
A. Bij het begin van elke uitzending
B. Aan het einde van elke uitzending
C. Bij het begin en aan het einde van elke uitzending en om de vijf minuten
D. Om de drie minuten
3. Wat is de status van de frequentieband 430 tot 440 Mhz ?
A. primaire dienst
B. enige en primaire dienst
C. voorlopig secundaire dienst, gedeeld met de vaste en mobiele dienst (primair)
D. secundaire dienst
4. Wanneer een station van een vereniging in werking wordt gesteld, moet de gebruiker het
volgende uitzenden:
A. alleen de roepnaam van dat station
B. alleen zijn eigen roepnaam
C. de roepnaam van het station gevolgd door zijn eigen roepnaam
D. de roepnaam van het station gevolgd door de naam en voornamen van de gebruiker
5. Het woord "EXAMEN" wordt volgens het internationaal spellingsalfabet gespeld als:
A. ECHO X-RAY ALPHA MIKE ECHO NOVEMBER
B. ECHO XERES ALPHA MOTHER ECHO NOVEMBER
C. ECHO X-RAY ALPHA MOTHER ECHO NOVEMBER
D. ECHO XERES ALPHA MIKE ECHO NOVEMBER
6. Wat betekent het symbool /P (breukstreep gevolgd door de letter P) wanneer dit is toegevoegd
aan de roepnaam van een amateurstation?
A. Maritieme mobiele station
B. Vast station
C. Mobiele station
D. Draagbaar station

7. Het maximaal vermogen dat een station van sectie C mag uitzenden is :
A. 50 W
B. 150 W
C. 10 W
D. 25 W
8. Welk symbool duidt de fasemodulatie aan ?
A. A
B. F
C. G
D. J
9. De ITU regio I, waartoe België behoort, omvat globaal de volgende gebieden :
A. Europa
B. Europa, Afrika en Rusland
C. Europa en Amerika
D. Europa en Azië
10. Een radioamateur zendt als vraag de Q-code QRM. Dat betekent :
A. Bent u gereed?
B. Wordt u gestoord?
C. Moet ik langzamer uitzenden?
D. Wanneer roept u mij opnieuw op?

Technisch gedeelte B-C-Examens
1. Hoeveel is de stroom in de schakeling als men een weerstand van 96 ohm plaatst over een
spanningsbron met een klemspanning van U = 120 V?
A. 11,52 A
B. 1,152 A
C. 12,5 A
D. 1,25 A
2. De dB is de eenheid van
A. golflengte
B. veldsterkte
C. spanning
D. winst
3. De ogenblikkelijke waarde van een sinusoïdale wisselspanning is gegeven door
A. U max sin α waarbij α = ϖt
en ϖ = 2πf
B. U eff
C. U max tgα
waarbij α = ϖt
en ϖ = 2πf
D. U max sin ϖ waarbij ϖ = 2πf
4. Wat is de stroom die de eindtrap van de zender voedt (bij 12 V), wetende dat de efficiëntie van
de eindtrap 50 % is.
A. 2,12 A
B. 1,66 A
C. 1,12 A
D. 2,1 A
5. Wat is de juiste uitdrukking voor rendement?
A. η = Pin − Pout
B. η = P in + Pout
C.
D.
P
η =
P
out
in
PinPout
η
=
P + P
in
out

6. De stroom door de weerstand R is :
A. 1 A
B. 1,5 A
C. 5 A
D. 7,5 A
7. Indien men de afstand tussen de platen van een condensator vergroot, wat gebeurt er met de
capaciteitswaarde?
A. ze verkleint
B. ze vergroot
C. ze blijft onveranderd
D. ze verkleint op voorwaarde dat eveneens de oppervlakte van de condensator verkleint
8. Indien een ideale transformator een transformatieverhouding heeft van Ns/Np =5/1 en de
stroom in de primaire is 50 mA, welke is dan de stroom in de secondaire?
A. 0,25 mA
B. 50 mA
C. 10 mA
D. 0,25 A
9. Bijgaand schema stelt voor:
A. een hoogdoorlaatfilter
B. een laagdoorlaatfilter
C. een banddoorlaatfilter
D. een bandsperfilter
10. Wat is de waarde van R1?
A. 24000 Ω
B. 20000 Ω
C. 2400 Ω
D. 2000 Ω
11. Wat is de voortplantingssnelheid van een radiogolf in vrije ruimte ?
A. 3.10 6 m/s
B. 3.10 7 m/s
C. 3.10 8 m/s
D. 3.10 9 m/s

12. Wat is ongeveer de lengte van een halvegolfdipool die resoneert op 21 MHz?
A. 3,75 m
B. 7,5 m
C. 15 m
D. 30 m
13. Hoe wordt een ampèremeter gewoonlijk verbonden in een schakeling?
A. in serie met de schakeling
B. in parallel met de schakeling
C. in kwadratuur met de schakeling
D. in fase-oppositie
14. Wat is een LED?
A. een diode voor stabilisatie van hoogspanning
B. een gelijkrichterdiode
C. een diode waarvan de spanning verandert met de aangelegde spanning
D. een lichtgevende diode
Technisch gedeelte B-Examen
15. Ik heb een bron nodig die 12 volt, 48 Watt moet kunnen leveren. Ik heb een bron die 10 V, 100
watt kan leveren, en een bron die een vaste spanning van 2 volt levert. Wat is het minimum
vermogen van deze bron dat is vereist om het gewenste vermogen van 48 Watt (bij 12 V) te
bekomen?
A. 25 Watt
B. 10 Watt
C. 8 Watt
D. 5 Watt
16. Een ontvanger is 75 km verwijderd van een zender waarop hij is afgestemd. De frequentie is
145.550 MHz. Hoelang duurt het voor het signaal van de zender bij de ontvanger is?
A. 2,5 ms
B. 0,25 ms
C. 25 ms
D. 25 µs
17. Wat is het grote voordeel van EZB (SSB) modulatie t.o.v AM-modulatie?
A. minder vervorming
B. minder dan de helft van de bandbreedte van een AM signaal en betere efficiëntie
C. minder dan de helft van de bandbreedte van een AM signaal
D. eenvoudiger te ontvangen

18. Wat is de inductantie van een spoel met L = 500 µH bij een frequentie van 850 Hz
A. 2,67 Ω
B. 0,43 Ω
C. 26,7 Ω
D. 267 Ω
19. De waarde van Rb is :
A. 60 kΩ Ic = 6mA
B. 120 kΩ Ib = 50 µA
C. 160 kΩ Ub = 1 V
D. 180 kΩ
20. Wat is de functie van R3?
A. vaste voorspanning (bias) genereren
B. belastingsweerstanden
C. automatische voorspanning genereren
D. terugkoppeling
21. In het schema op de volgende bladzijde zijn de condensatoren C22 en C24 :
A. elektrolytische condensatoren
B. keramische condensatoren
C. polyestercondensatoren
D. luchtcondensatoren
22. Het schema op de volgende bladzijde stelt voor :
A. een FM-ontvanger
B. een AM-ontvanger
C. een SSB-ontvanger
D. een HF-zender
23. In het schema op de volgende bladzijde heeft diode D5 tot doel :
A. de stroom gelijk te richten
B. de voeding te beschermen
C. de spanning te stabiliseren
D. de spanning te verdubbelen

24. Het blokschema stelt een superheterodyne-ontvanger voor. Welke functie heeft de trap
aangeduid met een kruis.
A. HF versterker
B. Detector
C. MF versterker
D. Mengtrap
25. Wat doet een product detector?
A. signaal van een lokale oscillator toevoeren aan de ingang aan een mengtrap
B. detecteert FM gemoduleerde HF signalen
C. detecteert cross-modulatie producten
D. mengt signalen met een draaggolf gegenereerd door een locale oscillator (BFO)
26. Een general-coverage ontvanger (ontvangt zonder gaten van 100 kHz tot 30 MHz) gebruikt een
1ste MF frequentie van
A. typisch 10,7 MHz
B. typisch 455 kHz
C. steeds < 30 MHz
D. typisch boven 40 MHz
27. Wat is een NOR poort?
A. een schakeling die een logische “0” geeft als alle ingangen “0” zijn
B. een schakeling die een logische “1” geeft als alle ingangen “1”zijn
C. een schakeling die een logische “0” geeft indien 1 of alle ingangen “1” zijn
D. een schakeling die een logische “1” geeft indien minstens 1 van de ingangen een “1” is
28. Golfgeleiders (golfpijpen) worden toegepast in het frequentiegebied:
A. 3 – 30 MHz
B. 30 – 300 MHz
C. 300 – 3000 MHz
D. 3000 – 30000 MHz
29. De ionosfeer vertoont de grootste graad van ionisatie
A. gedurende de nacht
B. gedurende de winter
C. bij het maximum van de zonnevlekkencyclus
D. om de 12 u

30. Hoe kan men vaststellen of de storing op een TV toestel of een FM omroepontvanger via de
antenne-aansluiting gebeurt?
A. De antenne te aarden en vast te stellen of de storing voortduurt
B. Door de antenne kort te sluiten en vast te stellen of de storing voortduurt
C. door tijdelijk de antenne ingang los te koppelen en vast te stellen of de storing voortduurt
D. door een andere antenne te verbinden en vast te stellen of de storing voortduurt
31. Welke maatregel dient genomen om uw zendapparatuur maximaal wil beschermen tegen een
directe blikseminslag op de antenne ?
A. het toestel uitschakelen voor het onweer
B. het toestel aan de aarde verbinden voor het onweer
C. de coaxiaalkabel van het toestel verwijderen voor het onweer
D. de coaxiaalkabel van het toestel verwijderen, het einde van de coaxiaalkabel aarden en
minstens 50 cm van uw toestel verwijderen
32. In bijgaande schakeling zal:
A. lampen A en B branden
B. alleen lamp A brandt
C. alleen lamp B brandt
D. geen enkele lamp brandt

1. B
2. C
3. A
4. A
5. A
6. D
7. A
8. C
9. B
10. B
1. D
2. D
3. A
4. B
5. C
6. A
7. A
8. C
9. B
10. B
11. C
12. B
13. A
14. D
15. C
16. B
17. B
18. A
19. C
20. C
21. A
22. B
23. C
24. C
25. D
26. D
27. C
28. D
29. C
30. C
31. D
32. D
Examen B-C radioamateur : Session du 3 septembre 2003
B-C-examen radioamateur : Zitting van 3 september 2003
Réglementation : Examens B et C
Reglementering B-C-Examens
Partie technique : Examens B et C
Technisch gedeelte B-C-Examens
Partie technique : Examen B
Technisch gedeelte B-Examen

call naam vnaam straat post stad tel gsm e-mail
ON1ACB MEERT PETER NEERVELDLAAN 66 1740 TERNAT 02/582.56.88 peter.meert@pandora.be
ON1AOG BAESTROEY BART LANGEVELDSTRAAT 7 1700 DILBEEK 495/55.91.43 bart.ba@pandora.be
ON1AOX DE CONINCK STEFAAN POEL 49 1730 ASSE 02/452.65.52
ON1AQU NEIRYNCK AXEL GANZENKUIL 41 2390 WESTMALLE axel.neirynck@umicore.be
ON1BBV VAN BOSSUYT WILLY FRANS DEWOLFSTRAAT 15 1750 LENNIK 02/582.08.79
ON1CIZ ZELDERLOO MARC WESTHOEKLOS 3 1700 ST. MARTENS BODEGEM 02/582.19.33 0479/50.60.14 marc.zelderloo@skynet.be
ON1CJS VANDER ELST BART MECHELSESTRAAT 27 3080 DUISBURG
ON1DAS DEPUYDT FREDDY STWG NR MERCHTEM 259 1780 WEMMEL 02/460.01.86 0495/69.56.37 freddy.depuydt@pi.be
ON1DIP GEEROMS STEVE TH. POODTSTRAAT 4 1740 TERNAT
ON1DKT DE KOSTER PATRICK FAZANTENLAAN 63 1600 ST. PIETERS LEEUW 02/361.45.22
ON1DLP PIETERS KELLY BOSKANTSTRAAT 63 1840 STEENHUFFEL 052/55.04.10 0478/73.79.37 kelly.pieters@pandora.be
ON1DSH VAN BUGGENHOUT ROSITA WEVERSSTRAAT 45 1730 ASSE 02/452.73.49 0494/10.27.34 rosita.vanbuggenhout@pi.be
ON2AGF MEYTS MAURITS STEENWEG OP ASSE 330 1750 LENNIK 02/582.18.90
ON2AGX VAN ZEEBROECK ETIENNE OUDSTRIJDERSSTRAAT 93 1654 HUIZINGEN 02/356.61.58
ON2AJE LUYCKX INGRID GANZENKUIL 41 2390 WESTMALLE ingrid.luyckx@siemens.atea.be
ON2BAH DERUYSSCHER FRED BRUSSELSE STEENWEG 115 9280 LEBBEKE 052/41.02.11
ON2BHX DE SMET KRIS GEERDEGEMSTRAAT 113 A 2800 MECHELEN 015/41.94.21
ON2EW WILLEMS EDDY BODEGEMSTRAAT 103 1740 TERNAT 02/582.23.35 0477/42.43.95 on2ew@pandora.be
ON4AFB MARIT OSCAR BRUSSELBAAN 273 1600 ST. PIETERS LEEUW 02/378.21.25
ON4ANN DE MEY ERIK NELEMOLENSTRAAT 7 1700 DILBEEK 02/463.45.33 0497/44.04.81 on4ann@pandora.be
ON4APN DE PAEPE MAURITS BELLEKOUTERLAAN 91 9260 SCHELLEBELLE 09/369.58.95
ON4ATX MEERT ERIK STERRELAAN 20 1740 TERNAT 02/582.05.15 on4atx@pandora.be
ON4BCI LEEMANS IGOR GUDRUNSTRAAT 6 1850 GRIMBERGEN 02/269.31.43 igor.leemans@wanadoo.be
ON4CAJ RAEMDONCK JEAN-PIERRE MOLENBORRESTRAAT 36 1600 ST. LAUREINS BERCHEM 02/532.44.87
ON4CCK VAN CAMPENHOUT EDDY OUDENHOVE 17 1840 LONDERZEEL 052/55.00.56 0495/45.54.93 on4cck@pandora.be
ON4CCV CRABBE ERIC HEYGEMSTRAAT 21 1700 ST. MARTENS BODEGEM 02/567.02.24 antoon@vt4.net
ON4CDI HOFFELINCK MARC MAGERSTRAAT 13 9420 MERE 0495/55.93.05 marc_hoffelinck@hotmail.com
ON4CGV PIETERS ETIENNE BOSKANTSTRAAT 63 1840 STEENHUFFEL 052/55.04.10 etienne.pieters@pandora.be
ON4CHK NOëT ERIC KASSELSTRAAT 54 9080 ZAFFELARE 09/355.03.49 0486/39.18.07
ON4CJR DE MELIO ROLAND J.VAN ELEWYCKSTRAAT 73 1853 STROMBEEK 02/267.09.22 demelio.r@dalkia.be
ON4DTO JOOS ANDRE KERKHOFDRIES 13 2890 SINT-AMANDS 0475/30.39.25 on4dto@hotmail.com
ON4RL DE GANCK CHRIS LANGESTRAAT 115 1730 KOBBEGEM 02/452.68.15 chris.de.ganck@degcon.be
ON5AC DEFRYN JAN GENTSESTEENWEG 1323 1082 SINT AGATHA BERCHEM 02/465.15.40 jandefryn@hotmail.com
ON5CE VAN HOUT MARK BERKENLAAN 44 1840 LONDERZEEL 052/30.90.06 on5ce@pandora.be
ON5MD VAN KOEVERINGE EDDY COTTEMSTRAAT 7 1750 SINT-MARTENS-LENNIK 02/569.80.60
ON6DFF CROES WALTER HAACHTSESTEENWEG 17 1820 STEENOKKERZEEL 016/65.66.68 0496/87.26.97 on6dff@vra.be
ON6FP MICHIELS RONNY BRUSSELSE STEENWEG 458 1731 ZELLIK 02/466.29.96
ON6QB THIELEMANS FRANS POPULIERENLAAN 18 1861 WOLVERTEM 02/269.62.74
ON6SN VAN NIEUWENHUYZE GEERT KOUTERBAAN 35 9310 HERDERSEM 053/77.32.33 0486/25.11.15 geertvn@pandora.be
ON6VDE VANDEREECKT RENE VANCAUWELAERTSTR 83 1740 TERNAT 02/582.35.30
ON6VI VAN DE WIELE RENE GENTSESTEENWEG 158 9200 DENDERMONDE 052/21.50.19
ON6ZJ CLAEYS LEON MORGENLANDSTRAAT 120 1040 BRUSSEL 02/649.74.36 0497/88.81.72 on6zj@vt4.net
ON7ABG DE MESMAEKER GEERT PRIEELSTRAAT 94 1730 ASSE 02/453.02.70 on7abg@pandora.be
ON7CI CLINCKEMAILLIE GUIDO SCHUTSTRAAT 45 1730 BEKKERZEEL 02/466.51.40 0475/52.32.61 guido.clinckemaillie@pandora.be
ON7CQ TORFS RONALD HALLAARDREEF 2B 2580 BEERZEL 011/45.91.64 ronald.torfs@borealisgroup.com
ON7DDZ MOENS GRETA BOSKANTSTRAAT 63 1840 STEENHUFFEL 052/55.04.10 greta.moens@pandora.be
ON7DVJ DE VOS JEAN-PIERRE KALKENSTRAAT 138 9255 BUGGENHOUT 052/35.12.05 jean-pierre.de.vos@skynet.be
ON7GY DE WITTE ROGER NANOVESTRAAT 153 1745 OPWIJK 052/35.72.26 0475/23.33.80 de-vloot@skynet.be
ON7HPE PELICAEN HANS WEVERSSTRAAT 45 1730 ASSE 02/452.73.49 0479/97.79.37 hans.pelicaen@pandora.be
ON7WN REMMERY ETIENNE MOLENEED 19 9260 SERSKAMP 09/369.61.08 on7wn@pandora.be
ON7XM VERHEYDE JULES BOVENVRIJLIGEM 40 1730 MOLLEM 02/452.34.72
ON7YQ MEERT YVO KASTEELSTRAAT 241 bus 1 9255 BUGGENHOUT 0495/57.91.38 yvo.meert@pandora.be
ON9BGK KONINCKX LIEVE BERKENLAAN 44 1840 LONDERZEEL 052/30.90.06
ONVL DE CONINCK BART MIDDELVELD 8 1860 MEISE 02/269.83.86 0476/64.82.02
ONVL DE CONINCK LOUIS MIDDELVELD 8 1860 MEISE 02/269.83.86
ONVL MANS FRIEDA SCHUTSTRAAT 49 1730 BEKKERZEEL
ONVL PIETERS LESLEY STENESTRAAT 37 9255 BUGGENHOUT 0472/28.43.53
ONVL SAERENS GINO KLAARHAAGSTRAAT 9 9310 MELDERT 0473/71.20.40
ONVL TENAERTS STEPHAN BLOEMENOORD 6 1820 MELSBROEK
ONVL2078 VAN CAMPENHOUT LUC KRUISBAAN 20 9255 BUGGENHOUT 052/31.10.08 0495/71.22.04 lucky7@freegates.be
ONVL968 VANDENEEDE RIK BOEKSHEIDE 56 1840 MALDEREN 052/55.06.08 rik.vandeneede@pandora.be