14.09.2013 Views

Eerlijk is eerlijk Reclame maken Proeven en ... - Ontwikkelcentrum

Eerlijk is eerlijk Reclame maken Proeven en ... - Ontwikkelcentrum

Eerlijk is eerlijk Reclame maken Proeven en ... - Ontwikkelcentrum

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Eerlijk</strong> <strong>is</strong> <strong>eerlijk</strong><br />

<strong>Reclame</strong> <strong>mak<strong>en</strong></strong><br />

Bed<strong>en</strong>k in groepjes van drie of vier e<strong>en</strong> reclame van twintig second<strong>en</strong> voor volkor<strong>en</strong>brood. D<strong>en</strong>k aan kleurgebruik,<br />

tekst <strong>en</strong> welke emoties je wilt lat<strong>en</strong> overkom<strong>en</strong>. Pres<strong>en</strong>teer jullie idee aan de rest van de klas. Je kunt ook zelf<br />

de reclame spel<strong>en</strong>.<br />

<strong>Proev<strong>en</strong></strong><br />

In de supermarkt waar Erik zijn boodschapp<strong>en</strong> doet, staat e<strong>en</strong> mevrouw bij e<strong>en</strong> reclamestand. Ze laat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> nieuw snoepje proev<strong>en</strong>. Dat <strong>is</strong> toevallig! Op TV had Erik die middag e<strong>en</strong> programma over de vijf zintuig<strong>en</strong><br />

gezi<strong>en</strong>.<br />

Ze liet<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat je neus veel belangrijker <strong>is</strong> dan je tong. Er werd e<strong>en</strong> proefje gedaan. Iemand kneep zijn neus<br />

dicht <strong>en</strong> stopte e<strong>en</strong> wit snoepje in zijn mond. Met de neus dicht smaakte het alle<strong>en</strong> maar zoetig. Pas to<strong>en</strong> hij<br />

zijn neus losliet zei hij verbaasd: "Hé, het <strong>is</strong> kaneel!” Erik krijgt trek in e<strong>en</strong> Mars.<br />

<strong>Proev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> ruik<strong>en</strong><br />

Je kunt vier bas<strong>is</strong>s<strong>mak<strong>en</strong></strong> proev<strong>en</strong>. Zoek in e<strong>en</strong> biologieboek de vier bas<strong>is</strong>s<strong>mak<strong>en</strong></strong> die je met je tong kunt<br />

proev<strong>en</strong>.<br />

Je kunt heel veel geur<strong>en</strong> ruik<strong>en</strong>. Zoek in e<strong>en</strong> biologieboek op hoe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> geur<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ruik<strong>en</strong> <strong>en</strong> maak<br />

daarvan e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing met uitleg in je eig<strong>en</strong> woord<strong>en</strong>.<br />

Leg in je eig<strong>en</strong> woord<strong>en</strong> uit hoe het komt dat je met e<strong>en</strong> dichte neus veel minder goed kunt proev<strong>en</strong>.


Het reukslijmvlies bevindt zich achterin de neusholte.<br />

<strong>Reclame</strong>: e<strong>en</strong> schijnwereld<br />

M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> op allerlei manier<strong>en</strong> aan hun m<strong>en</strong>ing over voeding, bijvoorbeeld door opvoeding <strong>en</strong> door<br />

informatie van ander<strong>en</strong>. Je krijgt ook e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>ing door reclames die je leuk vindt of ju<strong>is</strong>t heel erg vindt. In de<br />

meeste reclames voor voeding wordt heel weinig over het product zelf gezegd. Meestal lat<strong>en</strong> ze zi<strong>en</strong> welke<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> het product kop<strong>en</strong>. Dat zijn dan meestal sportieve, slanke <strong>en</strong> vrolijke m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Door de reclame will<strong>en</strong><br />

ze jou lat<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat je door het et<strong>en</strong> of drink<strong>en</strong> van dat product net zo sportief, slank <strong>en</strong> vrolijk wordt.<br />

S<strong>mak<strong>en</strong></strong> verschill<strong>en</strong>. Dit hoor je heel vaak <strong>en</strong> het <strong>is</strong> waar, wat jij lekker vindt, kan e<strong>en</strong> ander vies vind<strong>en</strong>. Smaak<br />

<strong>is</strong> echter niet alle<strong>en</strong> iets van je tong <strong>en</strong> neus. Ook je og<strong>en</strong> zijn hierbij heel belangrijk. Hoe e<strong>en</strong> verpakking er<br />

uitziet, maakt veel uit. Is het e<strong>en</strong> leuke, vrolijk verpakking, dan zal je het eerder kop<strong>en</strong> dan e<strong>en</strong> saaie verpakking.<br />

Of je iets saai vindt, wordt weer beïnvloed door de reclame. E<strong>en</strong> reclame maakt heel vaak e<strong>en</strong> gevoel in m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

los.<br />

De schijn van reclame<br />

Hier vind je e<strong>en</strong> lijstje met artikel<strong>en</strong>. Schrijf uit dit lijstje de product<strong>en</strong> over die jij vaak gebruikt of vaak koopt.<br />

• Nike<br />

• Coca Cola<br />

• Heinek<strong>en</strong><br />

• Bal<strong>is</strong>to<br />

• Lila-pauze<br />

• Mars<br />

• 7-up<br />

Vergelijk jouw lijstje met die van je klasg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>. Wat kun je zegg<strong>en</strong> als er veel overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> zijn? En als<br />

er weinig overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> zijn?<br />

Kies e<strong>en</strong> reclame uit die jij leuk vindt. Schrijf over deze reclame op welk gevoel je krijgt als je er naar kijkt of<br />

aan d<strong>en</strong>kt. Schrijf ook op wat die reclame volg<strong>en</strong>s jou aan de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> duidelijk wil <strong>mak<strong>en</strong></strong>.<br />

Je ziet in reclames nooit zieke of oude hulpbehoev<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Waarom niet?<br />

Informatie in soort<strong>en</strong> <strong>en</strong> mat<strong>en</strong><br />

E<strong>en</strong> reclame wil iets aan de kijkers duidelijk <strong>mak<strong>en</strong></strong>. In elke reclame zit daarom informatie. De hele dag door<br />

kom je informatie teg<strong>en</strong>. Als je dit leest, neem je ook informatie op. Als je iets hoort, <strong>is</strong> dat ook informatie. En<br />

ook voel<strong>en</strong> geeft informatie. E<strong>en</strong> blinde krijgt informatie via zijn stok of blind<strong>en</strong>geleidehond. Er zijn twee soort<strong>en</strong><br />

informatie: informatie zonder waardeoordeel <strong>en</strong> informatie met waardeoordeel. Als van e<strong>en</strong> zwembad wordt<br />

gezegd dat het 26 °C <strong>is</strong>, dan <strong>is</strong> dat zonder waardeoordeel. Het <strong>is</strong> e<strong>en</strong> feit. We noem<strong>en</strong> dat objectief. Voor<br />

iedere<strong>en</strong> <strong>is</strong> dat hetzelfde. Je kunt het met<strong>en</strong>. Zegt iemand over dat zwembad dat het vies heet <strong>is</strong> om in te<br />

zwemm<strong>en</strong>, dan <strong>is</strong> dat e<strong>en</strong> waardeoordeel. Het <strong>is</strong> e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>ing. We noem<strong>en</strong> dat subjectief. Niet iedere<strong>en</strong> vindt<br />

dit. E<strong>en</strong> ander kan het ju<strong>is</strong>t erg lekker vind<strong>en</strong>.


Objectief <strong>en</strong> subjectief<br />

Welke van de volg<strong>en</strong>de bewering<strong>en</strong> zijn echt objectief?<br />

Brood bak je in e<strong>en</strong> gevaarlijk hete ov<strong>en</strong>.<br />

Coca Cola <strong>is</strong> de smerigste cola die er <strong>is</strong>.<br />

Sportieve m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kop<strong>en</strong> Camelsigarett<strong>en</strong>.<br />

Dreft <strong>is</strong> e<strong>en</strong> goed afwasmiddel.<br />

In aardbei<strong>en</strong>yoghurt zit 7% suiker.<br />

Aardbei<strong>en</strong>yoghurt <strong>is</strong> lekker zoet.<br />

Lieg<strong>en</strong> mag niet<br />

E<strong>en</strong> reclame mag ge<strong>en</strong> onwaarhed<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong>. En e<strong>en</strong> reclamemaker wordt soms verplicht om voor het product<br />

te waarschuw<strong>en</strong>. Snoepreclames moet<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>tje lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat het product slecht kan zijn voor de tand<strong>en</strong>.<br />

Dat gaat met e<strong>en</strong> tand<strong>en</strong>borsteltje in e<strong>en</strong> van de hoek<strong>en</strong> van het beeld. Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> product<br />

met dit borsteltje goed <strong>is</strong> voor je tand<strong>en</strong>. Zo’n tek<strong>en</strong>tje komt dus niet altijd goed over. Bij drankreclames moet<br />

er vooraf of achteraf e<strong>en</strong> waarschuwingstekst in beeld. Die tekst moet minimaal 3 second<strong>en</strong> duidelijk <strong>en</strong> zonder<br />

andere tekst in beeld zijn. <strong>Reclame</strong>s voor tabakswar<strong>en</strong> kom je helemaal niet op TV teg<strong>en</strong>, wel op straat. Dit <strong>is</strong><br />

zo gekom<strong>en</strong> om de jeugd zo min mogelijk met reclame voor tabak in aanraking te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>. Of het helpt?


<strong>Reclame</strong> teg<strong>en</strong> rok<strong>en</strong> speciaal voor jonger<strong>en</strong><br />

Waarschuwingstekst<br />

Bij e<strong>en</strong> reclame voor bier of wijn zie je aan het begin of het eind e<strong>en</strong> tekst. Deze tekst waarschuwt m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />

Wat staat er in die waarschuwingstekst bij reclame over bier of wijn?<br />

De fabrikant<strong>en</strong> van bier <strong>en</strong> wijn vond<strong>en</strong> het niet leuk om die tekst te moet<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong>. Kun jij uitlegg<strong>en</strong> waarom?<br />

D<strong>en</strong>k je dat kijkers die waarschuwingstekst echt lez<strong>en</strong> <strong>en</strong> er door beïnvloed word<strong>en</strong>?<br />

Wat vind jij van het verbod van reclame voor tabak op TV? Zal het help<strong>en</strong>?<br />

Wat zal er volg<strong>en</strong>s jou beter help<strong>en</strong>: het verbod voor rookreclames op TV of reclame op TV teg<strong>en</strong> rok<strong>en</strong>?<br />

Wie houdt reclamemakers in de gat<strong>en</strong>?<br />

<strong>Reclame</strong> <strong>is</strong> voor e<strong>en</strong> bedrijf heel belangrijk. Daar hebb<strong>en</strong> ze veel geld voor over. E<strong>en</strong> minuut reclame op TV<br />

kostte in 1997 tuss<strong>en</strong> de 50.000 <strong>en</strong> 250.000 euro. De meeste reclames dur<strong>en</strong> daarom maar zo’n twintig<br />

second<strong>en</strong>. Je kunt begrijp<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> fabrikant zo veel mogelijk profijt van zijn reclame wil hebb<strong>en</strong>. Dat kan wel<br />

e<strong>en</strong>s leid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> leug<strong>en</strong>tje. Om m<strong>is</strong>bruik van reclames <strong>en</strong> onwaarhed<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>, zijn er regels gemaakt<br />

waar e<strong>en</strong> reclame aan moet voldo<strong>en</strong>. Dit heet de reclamecode. Iedere<strong>en</strong> kan die grat<strong>is</strong> krijg<strong>en</strong>. Want iedere<strong>en</strong><br />

mag klacht<strong>en</strong> indi<strong>en</strong><strong>en</strong> over e<strong>en</strong> verkeerde reclame, dus moet je wet<strong>en</strong> wat er wel <strong>en</strong> niet mag. Zomaar klag<strong>en</strong><br />

heeft ge<strong>en</strong> zin.<br />

<strong>Reclame</strong>code<br />

<strong>Reclame</strong>s op TV zijn duur. Hoeveel kost e<strong>en</strong> reclame van 20 second<strong>en</strong> ongeveer?<br />

Verander e<strong>en</strong> reclame die je k<strong>en</strong>t zo dat hij niet meer uitgezond<strong>en</strong> mag word<strong>en</strong>. Leg aan je klasg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> uit<br />

waarom die reclame nu niet meer mag.<br />

E<strong>en</strong> reclame <strong>mak<strong>en</strong></strong><br />

In deze opdracht ga je zelf e<strong>en</strong> reclame <strong>mak<strong>en</strong></strong>.<br />

Werkwijze<br />

1 Bed<strong>en</strong>k eerst de volg<strong>en</strong>de ding<strong>en</strong>:<br />

– welk product kies je?<br />

– wat wil je in de reclame vertell<strong>en</strong>?<br />

– welk soort m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> wil je bereik<strong>en</strong> (leeftijd, beroep, geslacht)?<br />

2 Bed<strong>en</strong>k ook:<br />

– e<strong>en</strong> pakk<strong>en</strong>de titel<br />

– plaatje(s) of foto(s)


– beeldmerk van het bedrijf (logo)<br />

– e<strong>en</strong> korte tekst met de nodige informatie<br />

Tips!<br />

• Wek nieuwsgierigheid op van de lezer.<br />

• Gebruik humor in je advert<strong>en</strong>tie of poster.<br />

• Vermijd lange stukk<strong>en</strong> tekst. Die word<strong>en</strong> niet gelez<strong>en</strong>.<br />

• Plaatjes of e<strong>en</strong> foto van e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s trekk<strong>en</strong> veel aandacht.<br />

• Gebruik ge<strong>en</strong> foto’s <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> door elkaar, dat <strong>is</strong> rommelig.<br />

Opdracht<br />

Bed<strong>en</strong>k e<strong>en</strong> product. Dat mag e<strong>en</strong> fantasieproduct zijn.<br />

Verzin zelf e<strong>en</strong> verpakking. Je mag die ook zelf <strong>mak<strong>en</strong></strong> als je wil.<br />

Ontwerp e<strong>en</strong> reclame voor e<strong>en</strong> poster of e<strong>en</strong> advert<strong>en</strong>tie in e<strong>en</strong> tijdschrift.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!