De Kerkuil in 2010 - Uilen in Nederland

█ 8 Muizenpiek op komst (2010)
Afgelopen broedseizoen (2009) kenmerkte zich door schaarste aan muizen. Niet alleen veldmuizen,
het stapelvoedsel van Bruine Kiekendieven, Buizerds en Torenvalken, maar ook bosmuizen en rosse
woelmuizen waren dun gezaaid. Aan het eind van de zomer leek zich een kentering af te tekenen: in
het grasland verschenen verse holletjes, in het bos hoorde je ’s nachts links en rechts geritsel.
Die ontwikkeling heeft zich doorgezet. In de herfst waren overal in het bos de kenmerkende gaten met
zandkegeltjes ervoor te zien: de woon- en opslagplaatsen van bosmuizen (Foto 1). Vooral op plekken
met beukenmast en eikels waren de graafactiviteiten enorm. Dat er veel bosmuizen waren, werd
bevestigd zodra er sneeuw begon te vallen, vanaf 16 december 2009. Kriskras liepen de sporen over de
sneeuw. Sommige kon ik over een afstand van 90 m volgen voordat ze via een zelfgemaakt gat in de
sneeuw verdwenen (vaak in de buurt van een beuken- of eikenstam).
Nieuwsbrief Kerkuilenwerkgroep West-Overijssel /NOP jaargang 24
Foto 1. Ingang van bosmuishol
(onder takje), met vers uitgeworpen
zand in kegelvorm opzij van de
opening, beukenbos op
Berkenheuvel, West-Drenthe (Rob
Bijlsma).
Opmerkelijk genoeg waren er bosgedeelten waar het wemelde van de bosmuissporen (tot 49
verschillende tracks per 100 m lengte), terwijl andere delen geheel muizenvrij leken te zijn (althans
geen sporen op de sneeuw). Dat had met het bostype te maken: hoge dichtheid in gemengd bos en
beuk, lage dichtheid in de meeste
vakken grove den (maar niet alle).
Foto 2. Spoor van een bosmuis op sneeuw,
Berkenheuvel, West-Drenthe, 12 januari 2010
(Rob Bijlsma). De liniaal laat zien dat er
ongeveer 9 cm tussen de sprongen zit, een
mooie illustratie van de snel hoppende manier
van voortbewegen van bosmuizen (geheel
anders dan de schuifelende manier van lopen
van veldmuizen en rosse woelmuizen). Let
ook op het sleepspoor van de lange staart.
16