Familieschoon 44 2 2013 .pdf - Heemkring Hoegaarden

Erkenningsnummer: P 806 142 België-Belgique
P.B. 3190 Boortmeerbeek 2.2609
driemaandelijks tijdschrift Édition trimestrielle
De V Geslachten van Hoegaarden (1741) Les V Lignages de Hoegaarden (1741)
FAMILIESCHOON
Anno LIV nr 44(NR) 2/2013
driemaandelijks juni, juli, augustus 2013
Afgiftekantoor 3190 Boortmeerbeek
Inhoud
Art. 166 Dokter Justin Van Nerum (1816-1876) x Albertine Pruvost (1823-1889)
(M. Dodion, W. Pedjko en Werner Peene)
Art. 167 48 ste Congres Familiekunde Vlaanderen te Dilbeek van zaterdag 4 mei 2013
Art. 168 Sweerts – Bost in 1761: opmeting door landmeter Charlot van Jodoigne
(M. Dodion en Wasily Pedjko)
Art. 169 Pastoor-deken Hubert Sweerts en zijn onderpastoor zijn wel degelijk veroordeeld tot
deportatie door het Franse bewind in 1798, lot dat ook familielid pastoor Pierre Lowet
onderging (M. Dodion en Wasily Pedjko)
De kerk van Hoegaarden in Dimanche (02.06.2013)
Bestuursvergadering in ’t Kapittelhuis-Tuinen van Hoegaarden Zaterdag 06 juli 2013 om14h
Prochaine réunion à Hoegaarden Kapittelhuis-Tuinen van Hoegaarden 06 juillet 2013 à 14h
Regentiedag zaterdag 12 oktober 2013
Journée de la Régence samedi le 12 octobre 2013
Hoegaarden 11u-17u
Ver. Uitg. M. Dodion, Lelielaan 34, 3190 Boortmeerb

Ereraad —Conseil d’honneur
Z.E.H. Henri Peeters (+), Pastoor en Landdeken van het Concilie van Hoegaarden
Mr. J.M. Lowet-Oury (+), Président d’honneur et Administrateur délégué ‘Raffinerie et Sucrerie de Grand-Pont’
Dhr. L. Borremans (+), Ere-Ambassadeur van Z.M. de Koning der Belgen
Dhr. G. Puttevils(+) Ere-Ambasadeur van Z.M. de Koning der Belgen
Dhr. Baron Charles Roberti de Winghe (+), Ere-Notaris
Z.E.H. J. Vandervelpen, oud-deken van de gewezen dekenij Hoegaarden
Beschermraad—Comité de patronage
College van Burgemeester en Schepenen van Hoegaarden
Museum ‘t Nieuwhuys vzw Hoegaarden
Redactie—Rédaction
Maurice Dodion – Lelielaan 34 – 3191 Hever – Tel. (015) 61 43 24
Wasily Pedjko
Confrérie der V Geslachten — Confrérie des V Lignages
Stichting — Fondation 09-12-1741
Rechthebbende Geslachten — Lignages ayants-droit
Servais Sweerts x Angeline Sweerts (De Zwarte Merel / Le Merle Noir) 1768
Henri Hoebancx x Anne Sweerts (Het Zilveren Zwaard / Le Glaive d’Argent) 1772
Hubert Sweerts x Barbe Van Osmael (Het Groene Klaverblad / Le Trefle Vert) 1776
Charles Van Nerum x Barbe Sweerts (De Gulden Lelie / Le Lys d’Or) 1778
Henri Struys x Elisabeth Sweerts (De ZilvereStruisvogel/L’Autruched’Argent1780)
De vergaderingen gaan door in ‘Het Kapittelhuys’, Houtmarkt, te Hoegaarden
Salle de réunion de la confrérie: Kapittelhuys, Houtmarkt, Hoegaarden
Lidmaatschap/ côtisation annuelle (12,5 euro/jaar) : 330-0544900-08
IBAN: BE63330054490008 Bic code: BBRUBEBB
Ruilabonnementen/échanges
M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever
Website: www.heemkring-hoegaarden.be
E-mail: dodionm@hotmail.com
HET LIDMAATSCHAP GEEFT RECHT OP GENEALOGISCHE EN HERALDISCHE HULP, VIERMAAL PER JAAR
‘FAMILIESCHOON’ EN RECHT OP DEELNAME AAN DE JAARLIJKSE ‘REGENTIEDAG’
12,5 EURO/AN
ENTR’AIDE GENEALOGIQUE ET HERALDIQUE POUR LES MEMBRES, 4X ‘LA REVUE FAMILIESCHOON ET
INVITATION A LA ‘JOURNEE DE LA REGENCE’
Vergeet AUB niet het lidgeld te betalen voor 2013 en moedig ook
kinderen en kleinkinderen aan lid te worden
Versez SVP la côtisation de 12,5 euro pour l’année 2013 et invitez
vos enfants et petit-enfants de faire le même
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
952

Art 166 Dokter Justin Van Nerum (1816-1876) x Albertine Pruvost
(1823-1889) (V/17) 1
(M. Dodion, W. Pedjko en Werner Peene)
Het vijfde kind van dit echtpaar, geboren op 5 oktober 1816 (akte 35) wordt boven de doopvont
gehouden door de vorige doopheffers J.B. Van Autgaerden en Catherine Dumont.
Na zijn humaniora te Tienen in 1834 beëindigd te hebben vertrekt Justin naar het Klein
Seminarie te Mechelen om priester te worden, naar de wens van zijn vader. Na zes maanden
houdt hij het daar voor bekeken en hij begint te studeren aan de Leuvense universiteit. Vanaf
1837 geniet hij van de studiebeurs Peeters, toen 208 frank per jaar. In september 1843 wordt
hij na lang aarzelen kandidaat in de geneeskunde. In april van het volgende jaar slaagt hij met
onderscheiding in het doktersexamen en in september is hij ook dokter in de heelkunde.
Tijdens de winter van 1844/45 werkt hij te Hoegaarden met zijn broer Jean Baptist. Een brief
van Petrus Maryssael, schoonvader van Jean Baptist, nodigt Justin te Leffinge uit waar er door
de verhuis van Dr Janssens geen geneesheer meer is. Justinus opent er op 17 juli 1845 zijn eigen
dokterspraktijk. Justinus gaat tijdelijk in pension bij het gezin Hermans-Maryssael, oom en
tante van Anne Maryssael. Hij trouwt te Leffinge op 17 november 1847 met Albertine Pruvost.
Het schitterende trouwfeest werd bijgewoond door zijn moeder Albertine, zijn broers Charles
en Eugeen, zijn kozijn Alexander Dumont, Judocus Van Nerum uit Wever en brouwer Louis
Stapel van Hoegaarden. Dokter Jean Baptist kon wegens te veel patiënten niet aanwezig zijn.
In het bevolkingsboek van 1846 vinden de volgende vermelding:
Van Nerum Justin x Pruvost Albertine
Blad 16: Dorpsstraat 16: Komt in 1845 toe in Leffinge uit Hougaerde
Dienstpersoneel:
- Mestiaen Anna Theresia ° Eernegem 1788, weduwe van ??. Vertrekt naar
Eernegem 01-05-1849 2 .
- Bruynooghe Sophia, ° 1821 Kortemark. Komt van Snaaskerke 01-03-1850.
Gehuwd te Leffinge 30-05-1851 met Van Dorselaere Charles Joseph °Leffinge 16-
03-1817. 3
- Delrue Rosalie °Westkerke 08-03-1828. Komt van Gistel 01-05-1851, en gaat naar
Oostende 10-10-1852.
- Verstraete Susanne Françoise °Leffinge 05-08-1830. Van oktober 1852 tot half
december 1854. Gehuwd te Leffinge 14-12-1854 met Engelbert Dupon
(°Leffinge22-09-1827, +Leffinge 20-04-1856).
Twee kinderen worden uit hun huwelijk geboren te Leffinge:
1° Theodoor (°26-08-1848, +18-02-1849)
2° Emiel (°13-05-1851), die zal huwen met Elise Van Middelen en de ouders waren van
Maria Van Nerum
953
Familieschoon 54ste 1 Dodion Maurice, ‘t Neerhembloet getrouwe, delen 1 en 2, uitgave van de Confrérie der V Geslachten, ’t
Nieuwhuys, Hoegaarden, 2005, voor dokter Van Nerum Justin en nakomelingen
2 Anna Theresia werd geboren als Missiaen te Eernegem op 16-02-1789 en huwde te Eernegem op 04-05-1813
met Philippus Jacobus Luca ° Gistel 22-11-1786, + Gistel 27-12-1819.
3 Bruynooghe Sophia werd te Kortemark geboren op 15-11-1822.
jaargang, nr. 44(NR), 2/2013

Pruvost
Het tweede kind van Joseph Fr. Pruvost en Joanne Clara Rozee. Zij was de zuster van
Josephus Fr., Desiderius, Carolus Ludovicus, Henricus Fr., en een kindje dat in 1830
overleed.
De familie Pruvost (Prevost, Prenvost) was afkomstig uit Frankrijk (Pas de Calais). Haar
overgrootvader was buitensluismeester en bestuurslid van de watering in ’t Kamerling-
Ambacht (omvatte een achttal gemeenten, afgeschaft bij de komst der Fransen)
Parenteel van Antonius Franciscus PRUVOST
I.1 Antonius Franciscus PRUVOST, geboren voor 1716 te Ames.
Gehuwd op 20-09-1733 te Bourecq met Adriana Francisca BAILLEUL, 21 jaar
oud, geboren op 14-04-1712 te Bourecq, dochter van Antoine BAILLEUL en
Marie Antoinette VIROU.
Uit dit huwelijk:
1. Petrus Franciscus PRUVOST (zie II.1).
2. Henricus Josephus PRUVOST, geboren op 14-01-1751 te Bourecq,
overleden op 16-09-1830 te Oostende op 79-jarige leeftijd, begraven te
Leffinge.
3. Augustin Joseph PRUVOST, geboren op 21-04-1756 te Bourecq.
II.1 Petrus Franciscus PRUVOST, geboren op 18-12-1738 te Bourecq, overleden op
05-07-1819 te Leffinge op 80-jarige leeftijd.
Gehuwd met Maria Albertina DELFORGE, geboren ca 1746 te Montignies sur
Sambre, overleden op 21-02-1812 te Leffinge, dochter van Joannes Josephus
DELFORGE en Ernestine BRACHOT.
Uit dit huwelijk:
1. Petrus Joannes PRUVOST, geboren op 20-11-1775 te Stene, overleden op
18-10-1806 te Leffinge op 30-jarige leeftijd.
2. Josephus Franciscus PRUVOST (zie III.2).
3. Jeanne Silvia PRUVOST (zie III.5).
4. Maria Theresia PRUVOST, geboren op 28-11-1787 te Oostende.
Gehuwd op 22-jarige leeftijd op 20-06-1810 te Leffinge, gehuwd voor de
kerk op 26-06-1810 te Leffinge met Joannes Baptist Louis FERRE, 29 jaar
oud, geboren op 04-02-1781 te St.Winoksbergen, zoon van Josephus
FERRE en Marie Louise Josephe LENOIR.
III.2 Josephus Franciscus PRUVOST, geboren op 19-04-1784 te Stene, overleden op
06-12-1830 te Leffinge op 46-jarige leeftijd.
Gehuwd op 46-jarige leeftijd op 29-09-1830 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op
18-10-1830 te Leffinge met Jeanne Claire ROZEE, 35 jaar oud, geboren op
07-11-1794 te Leffinge, overleden op 21-05-1879 te Leffinge op 84-jarige leeftijd,
dochter van Carolus Petrus ROSEE en Rosalia Angela VANDEPUTTE.
Uit dit huwelijk:
1. Josephus Franciscus PRUVOST, geboren op 19-11-1820 te Leffinge,
overleden op 05-06-1872 te Snaaskerke op 51-jarige leeftijd.
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
954

Gehuwd op 13-09-1811 te Snaaskerke met Susanna Francisca
VERMANDER, geboren op 13-09-1811 te Leffinge, dochter van Joseph
Franciscus VERMANDER en Therese Francisca MISSUWE.
2. Albertina Joanna PRUVOST, geboren op 16-02-1823 te Leffinge, overleden
op 15-10-1889 te Leffinge op 66-jarige leeftijd.
Gehuwd op 24-jarige leeftijd op 17-11-1847 te Leffinge, gehuwd voor de kerk
op 23-11-1847 te Leffinge met Justinus VANNERUM, 31 jaar oud, doctor in
de genees-,heel- en verloskunde, geboren op 05-10-1816 te Hoegaarden,
overleden op 08-01-1876 te Leffinge op 59-jarige leeftijd, zoon van Joannes
Baptist VANNERUM en Albertina DUMONT.
3. Desiré PRUVOST, geboren op 08-04-1825 te Leffinge, overleden op
17-12-1915 te Leffinge op 90-jarige leeftijd.
Gehuwd (1) op 28-jarige leeftijd op 11-02-1854 te Leffinge, gehuwd voor de
kerk op 14-02-1854 te Leffinge met Rosa Sophie BOEDT, 27 jaar oud,
geboren op 23-11-1826 te Slijpe, overleden op 22-01-1857 te Leffinge op
30-jarige leeftijd, dochter van Henricus Josephus BOEDT, brouwer, en
Marie Therese LEROYE.
Gehuwd (2) op 32-jarige leeftijd op 17-07-1857 te Leffinge, gehuwd voor de
kerk op 21-07-1857 te Leffinge met Justine Rosalia DEKYNDT, 23 jaar
oud, geboren op 30-04-1834 te Leffinge, overleden op 18-08-1903 te
Leffinge op 69-jarige leeftijd, dochter van Philippe Jacques DEKYNDT en
Rose Sophie BOEDT.
4. Carolus Ludovicus PRUVOST, geboren op 24-09-1826 te Leffinge,
overleden op 12-10-1826 te Leffinge, 18 dagen oud.
5. Carolus Ludovicus PRUVOST, geboren op 01-03-1828 te Leffinge,
overleden op 23-10-1902 te Leffinge op 74-jarige leeftijd.
Gehuwd op 35-jarige leeftijd op 30-01-1864 te Slijpe met Philomena Sophia
VANSIELEGHEM, 19 jaar oud, geboren op 01-01-1845 te Slijpe, overleden
op 17-09-1877 te Leffinge op 32-jarige leeftijd, dochter van Joannes
Franciscus VANSIELEGHEM, burgemeester, en Susanna Victoria
SANDERS.
6. Henricus Josephus PRUVOST, geboren op 06-01-1831 te Leffinge,
overleden op 06-08-1914 te Schore op 83-jarige leeftijd.
Gehuwd (1) op 22-jarige leeftijd op 26-01-1853 te Stene met Emilia Sophia
KESTELOOT, geboren ca 1834 te Stene, overleden op 23-11-1870 te
Schore, dochter van Petrus KESTELOOT en Rosa Godelieve
PASSCHYN.
Gehuwd (2) op 40-jarige leeftijd op 01-02-1871 te Beerst met Ludovica
WAEYAERT, 39 jaar oud, geboren op 27-02-1831 te Beerst, dochter van
Carolus Ludovicus WAEYAERT en Sophia Coleta VENMANS.
III.5 Jeanne Silvia PRUVOST, geboren op 04-05-1785 te Stene, overleden op
19-05-1805 te Nieuwmunster op 20-jarige leeftijd.
Gehuwd op 21-jarige leeftijd op 28-04-1807 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op
28-04-1807 te Leffinge met Joseph Jacobus VERCRUYCE, 35 jaar oud, geboren
op 28-02-1772 te Klemskerke, zoon van Jacobus VERCRUYCE en Isabella Clara
MEYERS.
Uit dit huwelijk:
1. Rosalia Francisca VERCRUYSSE, geboren op 15-08-1820 te
Nieuwmunster, overleden op 14-11-1908 te Leffinge op 88-jarige leeftijd.
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
955

Gehuwd op 22-jarige leeftijd op 26-07-1843 te Stalhille met Henricus
Josephus FAICT, 38 jaar oud, brouwer, geboren op 05-07-1805 te Leffinge,
overleden op 26-04-1851 te Leffinge op 45-jarige leeftijd, zoon van
Henricus Josephus FAICT, brouwer, en Marie Anne Charlotte
HELLYNCK.
2. Josephus VERCRUYCE, geboren op 26-07-1823 te Nieuwmunster,
overleden op 15-01-1883 te Leffinge op 59-jarige leeftijd.
Na hun huwelijk woont het koppel in de Dorpsstraat (nr 65). In 1848 heeft Albertine 17.000
frank als haar deel uit de erfenis van vader en Justin had 15.000 frank eigen kapitaal. Zij
besluiten een eigen woonst te bouwen naar het voorbeeld van dokter en broer
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
956

Justin en Albertine met zoon
Justin Van Nerum met patiënt Justine Demol op volgende pagina
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
957

Voorzien van een belvédère,
prachtige salons, een verhoogde
trap en de nodige ruimte voor
paard en tilbury was het geheel
omringd door een goed verzorgde
tuin en afgesloten met muur en
hekken. De kostprijs was dan ook
opgelopen tot 25.000 frank.
Bij de Leffingse bevolking blijft de
legende voortleven dat Justin Van
Nerum de goudstukken in de
muren heeft ingemetseld. Het was
echter in de symbolische betekenis
dat hij heel wat geld heeft gebruikt
om dit huis te bouwen.
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Jean Baptist. De bouwgrond wordt in 1849 gekocht op de Vaartdijk
te Leffinge over de brug, langs het kanaal Nieuwpoort-Plasschendale.
Eind 1851 zijn de bouwplannen klaar. De onderneming zal 35.000
frank kosten, maar Justin wil maar 10 à 12.000 frank besteden. In mei
daaropvolgend wordt een nieuw plan goedgekeurd dat uitkomt op
14.000 frank en de eerste steenlegging gebeurt op 28 juni 1852. Justin
ging de stenen te Boom bestellen en het hout kwam uit Meldert 4 .
In juli 1852 waren de keldergewelven afgewerkt. Er waren al 100.000
stenen verwerkt en er werden er 300.000 bijbesteld. In december
betrekt het gezin de nieuwe woonst die eerder op een klein kasteel
geleek.
4 Bedoeld is de gemeente Meldert in Brabant, sinds de fusie van 1976 toegevoegd aan Hoegaarden
958

Voor het koetshuis samen met hun personeel
In het bevolkingsboek van 1860 vinden de volgende vermelding:
Van Nerum Justin x Pruvost Albertine.
Te Leffinge sinds 26-10-1845 (Dorp 17)
Blad 272: sectie C nr 7
Nieuw herenhuis gebouwd in 1857 en betrokken in september 1857
Zoon Emile zie later blad 250.
Inwonend moeder en schoonmoeder:
Roze Joanna Clara (van blad 244 naar blad 250-mei 1860), naar hier mei 1862. Wwe Joseph
François Pruvost en Joseph Jacob Van Middelem (zie blad 244)
Dienstpersoneel:
- Rozee Josephus Franciscus °Leffinge 30-07-1839, + Oostende na 1920. Soldaat bij de
“carabiniers”. Naar Nieuwpoort 1862, naar Rijsel 13-11-1866, naar Duinkerke 07-11-
1868. Gehuwd te Leffinge 20-11-1869 met David Anna Theresia °Leffinge17-01-1845,
+Sinaai 1918 (slachtoffer WOI).
- Lava Francisca Victoria °Leffinge 26-08-1818. Naar Oostende 31-03-1859 (staat ook pro
memorie ingeschreven bij haar vader op blad 83).
- Baeckelandt Anna Theresia °Leffinge 04-02-1831. Naar blad 338.
- Goes Innocent Leopold, °Moere. Naar Stene, Blauwkasteel 01-05-1857.
- Van de Putte Carel Louis, °Leke 02-08-0832. Eerst nog als bakkersgast naar Veurne (01-
010-1850) en naar Brugge (23-11-1856). Naar Oostende 24-06-1862. Vrijwilliger soldaat
bij expeditieleger naar Mexico, ingescheept 15-12-1864. + Zevekote (gesticht) 04-03-
1928. Hij was dienstbode bij Dr. Van Nerum van begin 1857 tot midden 1862.
- Van Honsebrouck Willem Frederic °Gistel 29-11-1829. Van blad 90 (25-09-1860)
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
959

- Casteleyn Sophie °St. Pieterskapelle 01-03-1852. Van Gistel 20-08-1869.
- Sanders Désiré °Roksem 12-07-1848. Van en terug naar Westkerke 22-12-1869 en 03-03-
1870.
- De Clerc Francis °Wilskerke 1851. Van St.Pieterskapelle april 1870.
- De Fever Rosalie, °Leke 1846. Van leke 12-07-1871.
Huisknecht, meid, stalknecht en tuinier waren fulltime in dienst bij Justin die er 24 jaar zijn
praktijk uitoefent. Door alle weer en wind en ongeacht de epidemies die uitbraken, bleek dokter
Van Nerum wel van ijzer gemaakt zoals de dorpelingen beweerden. Wanneer in 1865 de
schapen van zijn schoonbroer Carolus Pruvost aangetast worden door de koeplaag 5 wordt Justin
ook veearts.
In het verenigingsleven, fanfare en toneelmaatschappij, speelt Justin een rol, zoals het toen
passend was voor een notabele. Als plaatselijk politicus zal hij het tot liberale schepen brengen
en als liberaal de plaatselijke pastoor als tegenstander krijgen.
Contact met zijn geboortestreek onderhoudt Justin door een regelmatige briefwisseling met
vooral Jean Baptist. Buiten de Nieuwjaarsgeschenken stuurt Justin oesters, haring en vis vanuit
Oostende naar Hoegaarden en bier, jenever en wafels nemen de weg terug. Een vijftal keren is
de familie Van Nerum-Pruvost te Hoegaarden geweest voor een kort verlof, de laatste keer in
1867. Toen werd de nalatenschap van zijn moeder geregeld en door zijn oogziekte zag hij
5 Mond- en klauwzeer
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
960

voortaan af van lange reizen. Veel meer bezoek gaat er van Hoegaarden naar Leffinge. De
broers Jean Baptist, Charles en Eugeen en de zoon van Charles, Arthur, gaan naar ginder. En
Anne Maryssael en haar dochter Clémence vertoeven er soms verschillende dagen, als zij de
Maryssaels gingen bezoeken.
Dr. Justinus Van Nerum sterft na een lange ziekte op 8 januari 1876 en zijn weduwe overlijdt
in de Dorpsstraat (nr 58) op 15 oktober 1889. In 1879 was het grote huis verkocht aan de
bisschop van Brugge. Bij de inhuldiging van de nieuwe kerk in 1879
komt Mgr. Faict, bisschop van Brugge, de kerk inwijden in zijn
geboortedorp. Van de gelegenheid maakt hij gebruik om zijn
geboorteplaats te begiftigen met een blijvende stichting … het prachtige
gebouw met uitgestrekte erve aan de Vaart waar de weduwe Van Nerum
woonde. Een meisjesschool en een rusthuis voor ouderlingen (mannen)
werd de bestemming van wat men weldra het Nonnenkasteel noemde.
De eerste en tweede wereldoorlog werden zonder veel schade
doorgekomen. In 1963 mag Hubert Van Nerum 6 de twee blauwe
steentjes van de eerste steenlegging hebben. De steentjes met inscriptie
J. Van Nerum-Leffinge 28 juni 1852 worden met toelating van de
bisschop weggenomen en naar Hoegaarden gebracht.
Jan Theodoor Van Nerum (Leffinge 26.08.1848-18.02.1849)(VI/12)
Was het eerste kind van dokter Justin Van Nerum en A1lbertine Pruvost. Op 29 augustus 1848
werd de kleine boven de doopvont gehouden door zijn oom dokter Jean Baptist Van Nerum en
door zijn grootmoeder Joanna Clara Rozee. In november werd de baby ziek.
Begin 1849 kreeg het kindje kinkhoest en op zaterdag 18 februari, tijdens een hevige hoestbui,
spuwde de kleine bloed. Rond de middag bezweek het kind. Zijn vader voerde een autopsie uit
en ontdekte dat zijn zoontje overleden was aan een longbloeding, zonder de minste vezelbreuk.
Noch dokter Van Nerum uit Leffinge, noch zijn broer dokter uit Hoegaarden waren dit ooit
tegengekomen.
Hij werd begraven te Leffinge op het oude kerkhof rond de kerk.
Emiel Van Nerum
ca 1868
Emiel Van Nerum (Leffinge 13.05.1851-Brugge 21.08.1919) x Eliza
Van Middelem (Leffinge 16.06.1863-14.06.1948)(VI/13)
Emiel Jan Baptist Theodoor Van Nerum werd te Leffinge geboren in de
Dorpstraat 65 op 13 mei 1851. Op 15 mei werd hij gedoopt in de dorpskerk
met oom Eugeen Van Nerum, in naam van Dr. J.B. Van Nerum, als peter
en vermoedelijk Joanna Rozee als meter.
Emiel Van Nerum groeide op als een rijke dokterszoon in de prachtige en
weelderige villa van zijn ouders, waar meiden en knechten tot zijn
beschikking stonden. Hij ging naar het college te Brugge en beëindigde er
de humaniora. Op 9 september 1870 behaalde hij het diploma van
gegradueerde in de letteren. Zijn vader, die een zeer vooraanstaand man
was te Leffinge zag zijn enige zoon als zijn opvolger. Daarom werd Emiel naar de Leuvense
961
Familieschoon 54ste 6 Hubert Van Nerum (1923-1994), heroprichter van de familiegilde van de Gulden Lelie (Van Nerum) in 1961
en van de Confrérie van de V Geslachten van Hoegaarden in 1971; begon met de uitgave van een tijdschrift
familiekunde in 1960, tijdschrift dat nu toe is aan zijn 53
jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
ste jaargang

universiteit gestuurd om dokter in de geneeskunde te worden. Hij verbleef er twee jaar. Keerde
dan terug naar huis omdat hij zich niet geroepen voelde tot dit beroep. Zijn vader, die liberaal
schepen was te Leffinge, zorgde er voor dat zijn zoon gemeenteontvanger en ontvanger van het
Bureel van Weldadigheid werd (OCMW nu).
Van Nerum Emiel
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Dokter Van Nerum overleed in 1876 en drie jaar later
verkocht zijn weduwe de grote villa met alle
bijgebouwen en aanpalende goederen aan de Brugse
bisschop Mgr. Faict. Ze ging samen met haar zoon een
kleiner huis bewonen in de Dorpstraat nummer 58, waar
ze bleef wonen tot aan haar dood in 1889.
Emiel huwde enkele maanden na de dood van zijn
moeder. Op 30 juli 1890 trad hij in de echt met zijn 27jarige
nicht Eliza Van Middelem. Hij was er toen 39. Ze
bleven wonen in de Dorpsstraat op het nummer 58. Eliza
was te Leffinge geboren op 16 juni 1863 als dochter van
brouwer en landbouwer August Van Middelem en
Rosalie Van Heule. Haar peter was Jozef Van Heule en
haar meter was Joanna Rozee, die vermoedelijk ook de
meter was geweest van Emiel Van Nerum.
Zij kregen twee kinderen, maar geen verdere
nakomelingen:
Achiel Emiel August Van Nerum (Leffinge 15.07.1892-19.07.1892)
Maria Eliza Albertina Van Nerum (Leffinge 21.02.1896), die ongehuwd bleef
Emiel Van Nerum bleef tot aan zijn dood ontvanger van de gemeente en van het
Weldadigheidsbureel te Leffinge. Zijn weduwe zal hem in die functies opvolgen tot 1932.
In 1901 verlieten zij hun huis voor een woonst op de Markt (nr 84). Dan liet Emiel voor zijn
gezin een huis bouwen in de Dorpstraat nr 102 voor de toenmalige som van 7.000 frank. Hier
namen zij hun intrek in april 1914.
In het bevolkingsboek van 1860 vinden de volgende vermelding:
Blad 78: Dorpsstraat 74
Van Nerum Emiel, gemeenteontvanger, °Leffinge 13-05-1851, +Brugge 21-08-1919,
x Van Middelem Elisa Joanna Rosalia, ° Leffinge 16-06-1863, + Leffinge 14-06-
1948.
Dochter: Maria Elisa Albertine, ° Leffinge 21-02-1896, + Oostende
(H.Hartziekenhuis) 19-12-1981.
962

Schoonmoeder: Van Huele Rosalia, °Bredene 13-07-1832, +Leffinge 29-06-1911.
Weduwe van 1° Van Middelem Augustinus °Leffinge 30-10-1835, +Leffinge 21-07-
1875, 2° Faict Reginald Joseph,
°Leffinge 12-02-1843, +Leffinge 27-01-
1901, x Leffinge 12-12-1876. 7
In 1920 verkocht de weduwe Van
Nerum dit huis om met haar dochter
terug te keren naar hun eerste woonst in
de Dorpstraat nr 58, waar zij woonden
tot in 1948, jaar van overlijden van Eliza
Van Middelem. De gebouwde woonst
van 1914 verkochten zij in 1920 voor
10.000 frank
Zowel vader Van Nerum, de dokter, als
zoon Emiel waren nauw betrokken bij
het dorpsverenigingsleven. De twee
meest bloeiende verenigingen te
Leffinge waren de St. Ceciliafanfare en
de toneelbond Altoos Doende. Dr. Justin
Van Nerum was jarenlang en tot aan zijn
dood voorzitter van de fanfare en
bestuurslid van de toneelkring.
Toen rond 1876 Dr. Van Nerum door
notaris Hendrik Boutens als voorzitter
van de fanfare was opgevolgd, werd
Emiel Van Nerum tot schrijver en
secretaris verkozen. Enkele jaren later
werd hij ook nog voorzitter van de
toneelkring. Aan de leerlingen van de
fanfare gaf hij muziekles en zelf speelde
hij mee als 1 ste alto. In 1911 was hij 60
jaar en 35 jaar lid en medewerker van
beide verenigingen. Dit was voor hen een gelegenheid om een groots huldebetoon ter zijner eer
op touw te zetten. Zij boden hun voorzitter en secretaris op 26 december 1911 een kunstconcert
aan met medewerking van leraars aan de muziekacademie van Oostende en leden van het
symfonieorkest van het Kursaal. Er werden redevoeringen gehouden en hij kreeg een
herinneringsbeker aangeboden. Emiel zelf sprak volgend dankwoord uit:
‘Ik kan mij niet ontmaken van een zekere verrassing als ik de grootse betoging beschouw die
mij hier te beurt valt ter gelegenheid van een toch maar onbeduidende gebeurtenis.
Ik kan er geen andere betekenis aan hechten dan dat vooreerst mijn geachte ambtgenoot als
gemeenteambtenaar, mijnheer de secretaris, en vervolgens mijn medebroeders, medezusters
en oudleerlingen van de muziek- en toneelmaatschappijen, dit voorwendsel – zal ik maar
963
Familieschoon 54ste 7 Nota’s: van 1884 tot 1894 was Emiel Luitenant Kwartiermeester bij de Burgerwacht van Leffinge (weerbare
mannen p.47). Zie ook p.172 en 173: Het verlies van de alom gewaardeerde heer Emiel Van Nerum (Fanfare St.
Cecilia en verenigingsleven).
jaargang, nr. 44(NR), 2/2013

zeggen – bij het haar grijpen om mij te
vieren ter oorzake dat ik mij van mijn plicht
gekweten heb.
Ik betuig dus mijn hartelijke dank aan de
heren leden van het inrichtingscomiteit die
op zich de moeilijke taak genomen hebben
het feest op het getouw te zetten, aan de
heren bestuursleden van de
muziekmaatschappij en de toneelkring,
aan de ere- en spelende leden, aan mijn
oudleerlingen waarvan de
tegenwoordigheid alhier, mij bijzonder
aangenaam is, aan U allen over het
overheerlijk feest dat gij mij hier aanbiedt
Mijn leven lang zal ik mij er aangenaam
aan geheugen. Nog bedank ik U over Uw
prachtig geschenk dat ik zal bewaren als
een aandenken van rechtzinnige trouwe
vrienden,die mij nauw aan het hart liggen.
Ik sluit mij aan bij de bedankingen reeds
uitgedrukt voor Mijne heren Dubuisson,
Keurvels, Verlende , Arthur Simoen,
Versluys, Vandamme en Hosten, die voor
dit feest hun vererende medewerking hebben willen verlenen.
Ik dank inzonderlijk Mijnheer Vandamme voor de aangrijpende woorden die hij mij komt toe
te sturen. Ik ben er zeer gevoelig aan. Dank zeg ik inzonderlijk ook aan de Heer Voorzitter
over zijn minzame woorden, maar hier moet ik met een gekende schrijver zeggen ‘Er zijn hier
teveel bloemen’.
Ik vind mij inderdaad in ruime mate beloond, voor al de pogingen die ik ter bevordering van
de twee zustermaatschappijen aangewend heb. Zo, mag ik mij niet verheugen als ik beschouw
dat deze aan wie ik de eerste beginselen van de notenleer onderwezen heb, nu een schaar
welgeoefende muzikanten vormen?
Mag ik op een onrechtstreekse wijze niet fier zijn de eerste kiem der muziek neergelegd te
hebben in dezen te lang om te melden, die ’t zij in onze fanfare, ’t zij in andere
muziekmaatschappijen om hunne kunst hoog geschat worden?
Nog eens aan U allen mijnen zeer hartelijke dank.’
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
964

Emiel Van Nerum tijdens een opvoering te Leffinge (zittend uiterst links)
Dr. Justin Van Nerum was liberaal schepen te Leffinge en stak zijn politieke overtuiging niet
achter stoelen of banken. Zo ook zijn zoon Emiel. In dat opzicht was hij ook oprecht. Zijn opinie
was duidelijk en hij kwam er openlijk voor uit. Zo schreef hij in een brief aan zijn kozijn Arthur
Van Nerum, in juli 1908, het volgende: ‘Je lis dans mon journal qu’un nommé Dotremont est
nommé bourgmestre d’Hougaerde. Faites moi le plaisir de m’écrire qui est ce Dotremont. …
A quel parti appartient-il? Est-ce un libéral, du parti de Arthur Putzeys le notaire? Comment
se compose le conseil communal? Combien y a-t-il de libéraux?’
Het is ook juist van uit voorgaande af te leiden dat hij een boontje had voor Hoegaarden, ook
al was hij er niet geboren. Hij kwam dikwijls op familiebezoek. Hij wilde ook op de hoogte
blijven van wat er zich afspeelde binnen de familie te Hoegaarden. Het volgende fragment uit
één van zijn brieven is daar een voorbeeld van.
‘Est-ce-que Clémence Van Nerum, fille de notre oncle Jean Baptiste Van Nerum, mariée en
1888 habite toujours Jauche? A qui est mariée Valérie Van Nerum, sœur de François qui habite
Bruxelles? … Veuillez, je vous en prie, présenter mes salutations affectueuses ainsi celles de
ma femme et de ma fille Maria à tous les membres de notre famille d’Hougaerde.’
François en Arthur uit Hoegaarden en Alphonse en Oscar Van Nerum uit Brussel gingen
regelmatig op bezoek te Leffinge.
Emiel had een grote vriendenkring waarmee hij regelmatig samen zat of die hem af en toe
aanschreven.
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
965

Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Na de dood van Reginald Faict, stiefvader van Eliza
Van Middelem, zette zijn weduwe de brouwerij
verder. Haar schoonzoon Emiel Van Nerum hield de
boekhouding.
Emiel overleed op 68-jarige leeftijd te Brugge aan de gevolgen van een prostaatoperatie. We
schrijven 21 augustus 1919. Hij werd te Brugge begraven. In de verslagen 1919-1920 van de
Leffingse vereniging lezen we het volgende:
M.H.
966

Bijna 6 jaren snelden heen sedert wij laatstmaal bijeenkwamen. Wie herinnert zich niet den vroolijken
tijd, als wanneer wij in den grootsten bloei van ons bestaan gekomen – machtig – sterker bevoegd dan
ooit in de kunstoefening; ons mochten bereiden om tot 1 ste bekroning van ons werken, weldra het
driekwart eeuwfeest van een 75 jarig bestaan te vieren.…/… Met erkentelijke ontroering beweenen wij
namelijk het afsterven sedert 1914 van: J. Ryckewaert, J. Janssens, Ed. Vergauwe, Camiel Minu, Dr.
Pruvost, Henri Peel, Wwe Vergauwe, Theof. Pottier, Dr. Vanloo, J. Van Sieleghem, (als spelende leden)
Leonard lust, Aug. Mares zoon (leerling), August Mares vader, Emiel Van Nerum, Karel Boedt en Hr.
Goderis. …/… Gij zijt met een buitengewoon groot aantal
bij iederen uitvaart tegenwoordig geweest om uwe
dankbaarheid te betoonen. Nogthans niet M.H. op de
begrafenis van den diepbetreurden heer Em. Van Nerum.
Hadde hij hier mogen begraven worden – met welke
erkentelijke gevoelens zouden wij allen hem de laatste eer
toegebracht hebben. Hij die zoolange jaren als
bestuurslid zich uit gansche ziel en uit ganscher harte
toewijdde aan ons leven. Door omstandigheden werd hij
te Brugge begraven alwaar er maar enkele leden konden
tegenwoordig zijn. M.H. Hebt ge nooit bestatigd en
ondervonden hoe er menschen leven wier streven en
handelen, niet alleen hun eigen persoon, kenschetst maar
ook geheel het worden, het groeien en vervormen van
eene maatschappij – menschen die om zeggens de
geschiedenis uitmaken van geheel den kring waarin ze
leefden. Wie was het niet tegenover ons het geval van den
betreurden Emiel Van Nerum. Wie sprak van ‘t muziek
sprak over Emiel Van Nerum, wie sprak van tooneel sprak
over Emiel Van Nerum. Deze maatschappijen en – hij ’t
was hetzelfde – zoodanig was hij er aangehecht.
We mochten over jaren – ter gelegenheid van zijn
jubelfeest – hem eene achtinge en diepgevoelde hulde
brengen omdat hij lange jaren door zijne verfijnde muzieksmaak de ontegensprekelijkste diensten
bewees aan onze maatschappij. Wij hebben hem dan hulde
bewezen zoals hij het verdiende en dat ten minste zij ons een troost.
Dat hij voor zijn werken en zijn opoffering onze dankbaarheid
heeft gekend.
Zijn weduwe overleed in
haar huis te Leffinge op 14
juni 1948 aan een hartziekte.
Zij werd begraven op het
kerkhof van Leffinge rond
de kerk en in 1957
overgebracht naar het
nieuwe kerkhof. Anno 2013
is dit graf verdwenen. Haar
dochter Maria was altijd bij
haar gebleven.
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
967

Maria Elisa Albertine Van Nerum (1896-1981), laatste telg in Leffinge.
Maria werd te Leffinge geboren op 21-02-1896. Zij was de laatste afstammelinge in Leffinge.
In het bevolkingsboek van 1931 – 1947 lezen we:
Blad 67: Dorpsstraat 64
Van Middelem Elisa Joanna Rosalia, Gemeenteontvangeres, ° Leffinge 16-06-1863,
(dv August en Rosalia Van Huele), + Leffinge 14-06-1948. Weduwe Emiel Van Nerum
(+Brugge 21-08-1919)
Van Nerum Maria Elisa Albertina, modiste, ° Leffinge 21-02-1896.
In het bevolkingsboek 1948 – 1960 lezen we:
Blad 65: Dorpsstraat 60
Van Middelem Elisa Joanna Rosalia, gepensioneerd, ° Leffinge 16-06-1863, (dv
August en Rosalia Van Huele), + Leffinge 14-06-1948. Weduwe Emiel Van Nerum
(+Brugge 21-08-1919)
Van Nerum Maria Elisa Albertina, modiste, ° Leffinge 21-02-1896. Naar Gistel
Bruidstraat (08-04-1949). Later naar Hulste; terug maart 1961 naar Leffinge (zie blad
27)
Blad 27: Dorpsstraat 26
Maria is inwonend bij Désiré Pruvost x Bossuyt Visona. Komt van Hulste, Statiestraat
12 (08-03-1961)
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
968

Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Op haar paspoort zien we dat zij in 1965
ingeschreven wordt in Leffinge, met als
vorige verblijfplaats Hoegaarden. In 1980
vertrekt zij naar het Rustoord St. Godelieve
in de St. Jansgasthuisstraat te Gistel. Daar
kon ze amper een jaar verblijven om op 19-
12-1981 in het A.Z. H. Hart te overlijden.
Zij werd begraven in Leffinge.
Maria Van Nerum ca 1897
969

Art 167 48 ste Congres Familiekunde Vlaanderen te Dilbeek van
zaterdag 4 mei 2013; voorstelling nieuwe publicatie
Enkele sfeerbeelden van onze heemkundige en genealogische stand met van links naar rechts
Elise Dedobbeleer, Wasily Pedjko en Maurice Dodion.
Onze recentste publicatie ‘Stamboom en wat geschiedenis van de familie Fox (Hoksem-
Hoegaarden’ (zie volgende pagina) door Wim Rock, werd er voorgesteld
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
970

STAMBOOM en wat geschiedenis van de FAMILIE FOX
(Hoksem, Hoegaarden)
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Wim Rock
93 pagina’s met illustraties en index op de familienamen. Uitgave Hoegaardse Heemkring ’t
Nieuwhuys, Mei 2013 p/a Dodion Maurice, Lelielaan 34 3191 Hever, dodionm@hotmail.com
971

Art. 168 Sweerts – Bost in 1761: opmeting door landmeter Charlot van Jodoigne
(M. Dodion en W. Pedjko)
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Het oude Sweertshof 8 te Bost zoals
beëdigd landmeter-schatter Simon
Charlot van Jodoigne het had gezien in
1761 toen hij in opdracht van Servaes
Sweerts, notaris en greffier van
Hoegaarden een aantal weilanden en
ander erfgoed van de Hoegaardse
gemeenschap opmat. (Archief
gemeente Hoegaarden, Registre et
carte figuratif…1761)
8 Zie ook Van Nerum H., Genealogie geslacht/lignage Sweerts Hoegaarden, Uitgave van de Confrérie der V
Geslachten van Hoegaarden, 1993, p. 92
972

Art. 169 Pastoor-deken Hubert Sweerts en zijn onderpastoor zijn wel
degelijk veroordeeld tot deportatie door het Franse bewind in 1798, lot dat
ook familielid pastoor Pierre Lowet onderging
(M. Dodion en Wasily Pedjko)
1.De afschaffing van de oude broederschappen, waaronder ook de Confrérie thuishoorde, leidde
tot verzet tegen het Franse bewind in het algemeen en tegen de nieuwe machthebbers te
Hoegaarden o.l.v. notaris Jean Baptiste Vanautgaerden. Ondanks zijn familieverwantschap had
hij de opstand tegen de oude Regentie met succes gevoerd. De oude Regentie, het Hoegaardse
gemeentebestuur werd in de 18 de eeuw door de Sweertsen gedomineerd.
Maar zodra de Fransen hier bij ons hun wil en hun wetten hadden opgedrongen hadden de
leidende families Sweerts, Van Nerum, Hoebancx, Struys, en hun verwanten zich ook verenigd
tot verzetsgroepen. De 5 familiegilden werden nu 3 geheime broederschappen die ageerden
tegen het nieuwe gemeentebestuur en die de weerstand tegen de Franse wetgeving
aanwakkerden.
Eén van die geheime genootschappen noemde zich de Broederschap van St.-Hubertus. Zulke
acties deden de aanhangers van de nieuwe bewindsploeg alleen maar steigeren en ook Parijs
aarzelde niet om radicaal in te grijpen en de onruststokers het zwijgen op te leggen.
de Broederschap van St.-Hubertus (“tegen de hondsdolheid”)was één van de drie
verzetsorganisaties van de Confrérie tegen het Franse bewind
Het was de samensmelting van de twee Sweerts-Gilden (Merel en Klaver) en onder leiding
geplaatst van een driemanschap:
ex-griffier Sweerts uit het Arendsnest
ex-kapucijn Jacobs Sweerts (kleinzoon van de vorige)
Jacques Dotremont uit de Cruysblock (kozijn van eerstgenoemde en oom van de Kapucijn.
Dit driemanschap had drie adjuncten: Jean Sweerts uit Rommersom (broer van de Kapucijn).
Hij dringt later als “gezworene” de gemeenteraad binnen; Henri Lowet 9 (neef van ex-griffier
Sweerts). Gelukt erin om later een leidende functie in het gemeentebestuur te bekleden; E.H.
Pierre Lowet uit de Abdij van Heylissem (broer van de vorige). Behoorde tot de verzetsgroep
van de Monniken en bemachtigde een “Vreygeley-Brief” om zich buiten het Kanton te begeven.
2.De veroordeling tot onmiddellijke deportatie door Parijs, zonder uitstel van priesters die de
eed van trouw aan de republiek niet wilden afleggen was één van de maatregelen die getroffen
werden om de bevolking angst in te boezemen. de besluiten van het Directoire werden niet
aangeplakt, zodat onmiddellijke aanhouding kon geschieden zonder dat de veroordeelden kans
zouden krijgen zich uit de voeten te maken (we laten de spelling van de namen van de
geestelijken en de gemeenten zoals ze in de akte zijn vermeld)
Paris le 2 thermidor an VI (20 juli 1798)
Le Directoire exécutif 10 , vu le rapport du ministre de la Police générale et les pièces y jointes, desquels
il résulte que, dans le canton de Hougaerde, département de la Dyle, les prêtres fanatiques et
insermentés s’agitent en, tous sens pour soulever le peuple contre les autorités constituées et contre le
973
Familieschoon 54ste 9 Henri Lowet woonde te Hoegaarden en was een broer van E.H. Pierre Lowet; hij was getrouwd met Marie
Julienne Van Herck
10 Annuaire ecclésiastique de l’archevêché de Malines pour 1863, p. 295
jaargang, nr. 44(NR), 2/2013

gouvernement républicain ; qu’ils prêchent continuellement la désobéissance aux lois et qu’ils y
troublent la tranquillité publique.
Que les nommés Hubert Sweerts, Lucas Querepeerds, Henri Stoes, Laurent Joseph Fleron, Pierre
Lowets, Van Erck, et le curé de Meldert, prêtres insermentés, sont les principaux auteurs des désordres
et des contraventions aux lois, qui ont eu lieu dans ce canton.
Considérant que les principes qu’ils professent tendent à corrompre la morale publique, et à exciter la
haine des citoyens contre le gouvernement républicain. Arrête en vertu de l’article 24 de la loi du 19
fructidor dernier, ce qui suit :
Art. 1 Les nommés Hubert Sweerts, âgé de 45 ans, ci-devant curé de Hougaerde, Lucas Querepeerds,
ci-devant curé de la commune de Hougaerde (sic), Henri Stoes, ex récollet de Tirlemont, résidant
actuellement à Poste (Bost) susdite commune, Laurent Joseph Fleron, ci-devant vicaire de Hetmel
Lumay (Zétrud-Lumay), Pierre Lowets, ci-devant curé de Niderheylissens, émigré rentré, Van Erck 11 ,
ci-devant curé d’Oirbecq, et le curé de Maldert, (sic) canton de Bautersem, aussi émigré rentré, seront
arrêtés et déportés.
Art. 2 Le ministre de la Police générale est chargé de l’exécution du présent arrêté, qui ne sera point
imprimé
Pour expédition conforme
Le président du Directoire exécutif
Lagarde
Vertaling:
Het uitvoerend comité (uytwerkende directoire), heeft het verslag gelezen van de minister van
politie en de bijgevoegde stukken gezien, waaruit blijkt dat in het kanton, Hoegaarden,
departement van de Dijle, fanatieke en onbeëdigde priesters onophoudelijk de bevolking
opruien tegen de wettelijke autoriteiten en tegen het republikeinse bewind en dat zij niet
ophouden op te roepen tot ongehoorzaamheid tegen de wetten en dat zij de openbare orde
verstoren;
En gezien de genoemden Hubert Sweerts, Lucas Quaedpeerds, Henri Stoes, Laurent Joseph
Fleron, Pierre Lowet, Van Herck en de pastoor van Meldert, onbeëdigde priesters, de
voornaamste aanstokers zijn van de wanordelijkheden en het boycotten van de wetten in dit
kanton;
En in overweging nemend dat hun standpunten de openbare moraal ondermijnen en de haat
aanwakkeren van de burgers tegen het republikeinse bewind;
Besluit op grond van artikel 24 van de wet van 5 september 1797 12 tot wat volgt:
Art 1 De genaamden Hubert Sweerts, 45 jaar oud, voorheen pastoor van Hoegaarden, Lucas
Quaedpeerds, voorheen pastoor van Hoegaarden 13 , Henri Stoes, ex-franciscaan van Tienen, nu
verblijvend te Bost, gemeente met die naam, Laurent Joseph Fleron, voorheen onderpastoor te
Zétrud-Lumay, Pierre Lowet, voorheen pastoor te Neerheylissem, teruggekeerde émigré, Van
Herck, voorheen pastoor te Oorbeek en de pastoor van Meldert 14 , kanton Boutersem, eveneens
een weergekeerde émigré, zullen aangehouden en gedeporteerd worden
Art 2 De minister van politie wordt belast met de onmiddellijke uitvoering van dit arrest 15
11 Idem, p. 326 over de deportatie van pastoor Van Herck en pastoor Wirix van Vissenaken;
J. Jos Van Herck (Neerlanden 22.09.1749-Goetsenhoven 15.12.1837 was eerst onderpadtoor te mechelen St
Petrus en Paulus, dan pastoor van Oorbeek op 09.06.1786; begin augustus 1798 werd hij aangehouden en
gedeporteerd naar het eiland Ré van 31.10.1798 tot 20.02.1800; op 10.07.1808 tot aan zijn overlijden was hij
pastoor van Goetsenhoven
12 Ging over het afleggen van de eed van trouw aan de republiek en de consequenties verbonden aan de
weigering
13 Quaedpeerds Lucas (Rummen 31.07.1757-Budingen 20.12.1830), was onderpastoor te Hoegaarden;
14 Jacobus Franciscus Colpaert, vanaf 1773 pastoor te Meldert
15 Het zal niet eerst gedrukt en openbaar aangeplakt worden
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
974

De voorlaatste pastoor van Neerheylissem 16 voor het Franse bewind was;
E.H. Nijs Jacques (Beauvechain ca. 1726–Orsmaal 18.07.1808); hij was er pastoor van 2 juni
1758 tot hij met pensioen ging op 11 december 1790. Dan vertrok hij naar Orsmaal waar hij
overleed bij Lowet Jacques, de oom van zijn opvolger 17 .
Die opvolger en meteen ook de laatste pastoor van Neerheylissem voor de Franse revolutietijd
was:
E.H. Lowet Pierre (Wommersom 08.05.1764-06.12.1804); hij was pastoor van Neerheylissem
van 11 december 1790 tot aan zijn overlijden op 41-jarige leeftijd, op 6 december 1804;
Hij was de oudste van de zeven kinderen van Lowet Henri en Sweerts Marie Anne 18 ; zijn peter
en meter waren Lowet Pierre en Sweerts Catherine Angeline;
Eind september 1796 moest hij
de parochieregisters afgeven aan
de municipale agenten van het
nieuwe Franse bestuur Toussaint
Hamels en Philippe Kinart. Hij
legde de eed van haat tegen het
koningschap en van trouw aan
de Franse Republiek niet af en
moest dus onderduiken. Hij
werd verraden en veroordeeld
tot deportatie naar het eiland
Ré19 . Het arrest van 20 juli 1798
moest direct uitgevoerd worden,
het werd niet verder openbaar
bekend gemaakt! Pastoor Lowet
werd onmiddellijk getipt door
municipaal agent Hamels van de
De gemeenten die deel uitmaakten van het kanton Hoegaarden
arrestatie die hem boven het
hoofd hing. Deze maakte zich
ook sterk dat hij de pastoor zou beschermen en zorgen dat hij uit handen van de vijand bleef.
Lowet betrouwde het spel niet en vroeg zijn kerkbediende Lalmand om op de pastorij te komen
overnachten en een oogje in het zeil te houden. Inderdaad verschenen Franse rijkswachters met
Hamels zodra de nacht was gevallen. Terwijl de pastoor langs de achterdeur vluchtte door de
velden en zich verschool op de plaats waar de oude brouwerij tegen de Gete stond, talmde
Lalmand om de deur te openen. Met excuses van zich te moeten aankleden verrechtvaardigde
Lalmand zijn dralen en zei dat de pastoor niet aanwezig was. De rijkswachters lieten zich niet
zo vlug beetnemen en voelden aan het bed van de pastoor dat het nog warm was, waarop de
kerkbediende fijntjes antwoordde dat hijzelf dat goede bed beslapen had, gezien de afwezigheid
van zijn meester.
Op 41-jarige leeftijd overleed Pierre Lowet Zijn grafsteen op het kerkhof werd ingemetst in de
muur van de pastorij en draagt de fraaie tekst:
16 Notes concernant les curés de Neer-Heylissem, communiquées par Lowet L., - Analectes pour servir à
l’histoire ecclésiastique de la Belgique, dl. XXI (1888), p. 365-379
17 Henri Lowet en Sweerts Marie Anne bewoonden het hof van Walsberghenonder Wommersom en in 1767
kregn zij ook goederen te Overhespen in handen
18 Dochter van Servaes Sweerts uit de Cruysblock en Angeline Sweerts uit het Arendsnest
19 Voor de Franse kust aan Bretagne, samen met het eiland Oléron deportatieplaats voor geestelijken die
weigerden de eed van haat af te leggen tegen het koningschap en van trouw aan de republiek
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
975

‘Ci git Pierre Lowet, ce prêtre vénérable
Qui de Bas –Heylissem pasteur infatigable
Toujours de la vertu fut l’ardent protecteur
De la religion le constant zélateur
L’ornement du clergé, l’ami de ses confrères
De son troupeau chéri le plus tendre des pères
Il fut pendant sa vie estimé respecté
Il est après sa mort vénéré regretté
Il mourut le 6 xbre 1804 âgé de 41 ans’
Het familiewapen wordt beschreven als volgt:
‘Doorsneden: in 1/ gedeeld a/ van zilver leeuw van rood b/ rood met twee gouden sporen; in 2/
azuur (blauw) drie zilveren meerltjes’ 20
Inhoud Alpaidis 49 ste jaargang, nr. 191, 2/2013
De eigenaars van de brouwerijen te Hoegaarden in de cijnsregisters van de prinsbisschop van
Luik tussen 1715 en 1732. (Dr. G. Vandenbempt)
De slag van Hoegaarden in het jaar 1013 was meer dan een voetnoot in onze
geschiedenis (M. Dodion en W. Pedjko)
J. Vander Velpen en zijn studie over de slag van Hoegaarden
Waar wou prins-bisschop Balderik zijn burcht laten bouwen?
Waar werd de strijd beslecht?
Zo zag ca. 1850 een Luiks geschiedschrijver de veldslag
Nieuwe publicatie: Genealogie en wat geschiedenis van de familie Fox (Hoksem,
Hoegaarden) (Wim Rock)
De Sint-Gorgoniuskerk in ‘Dimanche’, van 2 juni 2013
976
Familieschoon 54ste 20 e ‘Coupé: au 1er parti a) d’argent au lion de gueules, b) de gueules à deux éperons d’or; au 2 d’azur à trois
merlettes d’argent’ ; zie grafsteen van zijn vader en grootvader in de kerk van Overhespen
jaargang, nr. 44(NR), 2/2013

Uit het Franstalige parochieblad voor Waals Brabant van 2 juni 2013: de kerk van
Hoegaarden
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
(Dimanche Express, 2 juin 2013)
977

Ereraad
Confrérie- en gilderaden - Les fonctions et leurs titulaires chez les lignages
Hoofd-eredeken : Ereambassadeur Paul A. C. Taverniers, Klein Overlaar 28, 3320 Hoeg
Bijz. Eredeken: Eresenator Stef Goris, Medekersveld 5, 3300 Tienen (Kumtich)
Mombaarvader: ZEH Vandervelpen, gewezen deken van de voormalige dekenij Hoeg
Princ. Protectieheer: Jean-Pierre Taverniers, burgemeester van Hoegaarden
Keurraad
Sweertshuys: W. Sweerts
Leliehuys: E. Van Nerum.
Hoebancxhuys: V. Claes
Kapittelraad
Proostheer: Z.E.H. Deken G. Hardiquest
Proost Gulden Lelie E.H. Filip Hacour
Hoofdraad van de Confrerie
Hoofddeken: Victor Claes, Anjelierenlaan 5 3300 Tienen, 016/810517
Hoofdonderdeken: Willy Sweerts, Leuvensestraat 19 3290 Diest
Hoofdraadsheer: A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395
Comptorist: M. Dodion
Genealoog: M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever, 015/614324.
Griffier E. Grooten, Residentie Beatrijs 169, 3300 Tienen, 016/817235
Ceremoniem.-adv.: D. Beeckmans, Daniël Herreynslaan 87, 2610 Wilrijk, 03/8272880
Raad van de Sweerts-alliantie
Deken: Willy Sweerts
Onderdeken H. Sweerts, Nerm 147, 3320 Hoegaarden.
Raadsheer: W. Sweerts, Leuvensestraat 19, 3290 Diest, 013/311081.
1e gezworene: B. Sweerts, Bley 19, 3320 Hoegaarden, 016/766693.
2e gezworene: J.P. Sweerts, Rue Grosse Boule 17, 1495 Villers-la-Ville, 071/878340.
Raad van de Gulden Lelie
Deken: A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395
Onderdeken: A. Van Nerum, Meise
Raadsheer: W. Van Nerum, Bley 29, 3320 Hoegaarden, 016/766489
1e gezworene: J. Van Nerum, Rue des Combattants 8, 1320 Beauvechain
2e gezworene:
Raad Hoebancx-Struys-alliantie
Deken: V. Claes.
Onderdeken: J. ‘s Jegers, Burg. Voetslaan 28, 3990 Peer, 011/632504.
Raadsvrouw: H. Claes, Waaiberg 44/11, 3300 Tienen, 016/815383.
1e gezworene: J. Mineur-Claes, Hogenstraat 95, 3450 Geetbets, 011/58818
Familieschoon 54 ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
978