Preek n.a.v. Zondag 1 HC Ik ben van Jezus! Emmen ... - Jan Haveman

Preek n.a.v. Zondag 1 HC Ik ben van Jezus! Emmen, 15 juli 2012
Intro
Waar moet het zondags in de kerk over gaan? Over lichtjes, liefde en liturgische kleuren?
Een aantal jonge predikanten binnen de PKN wil dat niet langer. Zij willen het niet over dat soort
vage dingen hebben, maar echt weer concreet over God. Zij zijn niet van plan het licht uit te
doen, maar willen juist het evangelie verkondigen.
Zelf heb ik onlangs het boek |dia| Marginaal en missionair gelezen van ds Wim Dekker (een al
wat oudere predikant in de PKN). En hij ziet eigenlijk dezelfde oplossing voor leeglopende kerken:
het moet weer om de inhoud gaan. De kerk moet weer een duidelijke identiteit hebben en een
heldere boodschap verkondigen. En dan niet een die vooral aansluit bij het moderne
levensgevoel, maar een die er dwars tegenin gaat. Het moet weer over Jezus Christus gaan!
Laten we oppassen over een dergelijke ‘ontdekking’ bij onze brs/zrs van de PKN te schamperen.
Wie meent te staan ziet toe dat hij niet valle! Wij ademen net zo goed de cultuur om ons heen,
en snijden net zo graag de scherpe en pijnlijke kantjes er van af.
Wat Dekker in zijn boek duidelijk maakt, is dat het moderne levensgevoel vooral |dia|
antropocentrisch en immanent is. Dat zijn twee moeilijke woorden, die ga ik even uitleggen.
Antropocentrisch = |dia| dat de mens in het middelpunt is komen te staan. Voor ons gevoel
draait het allemaal om ons eigen ik, het geeft ook een idee van |dia|autonomie, dat we het zelf
voor het zeggen hebben. God speelt daarin niet echt een wezenlijke rol meer.
En dat zie je terug in dat immanente = |dia| binnenwereldlijk. Onze horizon reikt niet verder dan
plat vlak. De hemel is in elk geval geen plek waar een of andere godheid woont. Er kan wel iets
zijn, maar dat kan net zo goed een boom of een steen of een of andere goeroe of het grote zelf
zijn, maar in ieder geval iets van deze wereld.
Daarmee is het heidendom terug gekomen, schrijft Dekker. Heidenen zijn wij van nature, het
christelijk geloof is ons in wezen vreemd. En daarom is het ook een reeel gevaar dat bij ons
gereformeerde mensen op de loer ligt. Wie dienen wij? Wie heeft het bij ons, bij u, bij jou voor
het zeggen?
In deze kerkdienst gaat het vanmiddag over wat onze enige troost in leven en in sterven is. Het
antwoord op die vraag legt de basis onder ons leven: |dia| ik ben het eigendom van Jezus
Christus. Dat is de tegendraadse boodschap die werkelijk inhoud geeft aan je leven en je een
stevige identiteit geeft.
Gebed
Preek
Volk van God, geliefde broer of zus, jong of oud van Jezus Christus,
Mijn enige troost in leven en in sterven is dat ik van Jezus ben...
Ik wil het toch eerst even over dat woordje |dia| troost hebben. Want misschien denk je wel:
moet ik getroost worden? Heb ik troost nodig? Troost combineer je met verdriet, tegenslag,
teleurstelling. Maar als alles in het leven op rolletjes loopt – dan zit je toch helemaal niet op
troost te wachten?
Dit gevoel kan ontstaan, doordat de betekenis van het woordje troost in de loop van de tijd is
verschoven. Wat de HC bedoelt is veel meer wat je nu zou noemen |dia| houvast. Wat is je enige
houvast in leven en sterven?
Ik ben van Jezus! Preek n.a.v. Zondag 1 HC, door Jan Haveman, Emmen 15 juli 2012
Page1

En als ik aan houvast denk, dan, ik weet niet hoe het kan, maar dan komt maar steeds dat beeld
voor ogen van die twee |dia| instortende torenflats in New York. Onvoorstelbaar: zo staan daar
die hoogoprijzende Twin Towers, en zo storten ze als een plumpudding in elkaar. Onvoorstelbaar!
Stel dat je daar in zit - waar kun je je dan nog aan vastgrijpen!? Als alles om je heen instort!?
En uberhaupt kennen we dat gevoel wel: wie kan je tegenwoordig nog vertrouwen? Wat is nog
wel zeker, waar kun je nog wel van op aan?! Er is zoveel mooiheid van de buitenkant wat leeg
blijkt van binnen...
Daarom is het toch wel een goede en actuele vraag: wat geeft je vandaag de dag nog houvast?
Ik wil nog iets over |dia| troost zeggen. En dat koppel ik aan v/a 2, waar het gaat over|dia|geluk.
Wat heb je nodig om gelukkig te leven en te sterven?
En dan lijkt het antwoord op het eerste gezicht wat vreemd. Want de HC zegt dan, dat je, om
gelukkig te zijn, eerst moet weten hoe groot je zonde en ellende is.
Maar daar word je toch juist niet vrolijk c.q. gelukkig van!? Van weten hoe groot je zonde/ellende
is?! Dat schuif je juist het liefst weg. Je wil feesten, en van het leven genieten, en kunnen kopen
wat je wil, en een knappe man of vrouw trouwen, en lieve kinderen hebben – dat maakt je
gelukkig! En daarbij moet je vooral niet teveel gehinderd worden door schuldgevoel, zonde en
ellende...
Maar dat is toch wel het goede van de HC: ze prikt |dia|die luchtballon door.
Want veel van wat we tegenwoordig geluk noemen is een zeepbel. Dat stort ook zo in mekaar,
geeft geen enkel houvast, is niet echt geluk.
Want wat als dat feest nou niet zo leuk is? Je lacht wel, maar je bent niet blij. Wat kun je je
eenzaam voelen tussen hossende mensen...
En wat als dat wat je net hebt gekocht toch niet ‘je van het’ blijkt te zijn. Misschien heb je het
gekocht om ergens bij te horen, omdat het je wat status verschaft. Maar dan blijkt dat het al
weer ‘uit’ is, en kun je opgaan voor wat nieuws... Zo eindeloos vermoeiend...
En wat als die knappe man of die knappe vrouw een wat minder knap karakter heeft. En zeker als
je het vergelijkt met die andere man of vrouw, die is veel zorgzamer en invoelender...
En je gedroomde lieve kinderen... poeh, wat kosten die een energie, en wat moet je een geduld
met ze hebben, en wat halen ze je soms het bloed onder nagels vandaan...
|dia| Echt gelukkig? Wat maakt je echt gelukkig?
De HC zegt: door |dia| de realiteit onder ogen te zien. Door je niet langer beter voor te doen dan
je bent. Door niet langer te kijken naar wat je niet hebt en niet bent, maar naar wat je wel hebt
en wel bent.
Dat is net als met de dokter. Als er wel iets met je aan de hand is, maar jij wuift dat weg, jij doet
net alsof er niks is – ja, dan kan je ook niet geholpen worden. Een dokter kan pas wat doen als er
een diagnose is gesteld: zus en zo is er aan de hand, en daarom is dit en dat nodig.
Zo is het in het geloof ook. Als je niet echt houvast wil, als je niet echt gelukkig wil zijn – ja, dan
houdt het op. Laat dan vooral zand je leven bepalen: |dia| om je kop in te steken of in je ogen te
strooien!
Nee, eerlijk is eerlijk: we hebben houvast nodig. (Snakken we daar zelfs niet naar?! Naar
zekerheid, iets om je aan vast te kunnen klampen?!)
En om gelukkig te worden moet je realistisch zijn: ik heb hulp nodig, want van mezelf draai ik me
vast in zondie en ellende.
Daarom: wat is je enige houvast in leven en in sterven? Dat ik met lichaam en ziel het eigendom
ben niet van mijzelf, maar van mijn trouwe Heiland Jezus Christus!
Ik ben van Jezus! Preek n.a.v. Zondag 1 HC, door Jan Haveman, Emmen 15 juli 2012
Page2

|dia| Wat geeft je houvast? Dat ik niet van mezelf ben maar van Jezus!
Dat is een mooi antwoord. Maar het roept wel weer nieuwe vragen op:
1) |dia| Waarom ben ik van Jezus?
2) |dia| Waarom geeft dat houvast?
Eerst over die vraag |dia| waarom je niet van jezelf maar van Jezus bent.
De HC zegt daarover: Want Hij (Jezus Christus) heeft met zijn kostbaar bloed voor al mijn zonden
volkomen betaald en mij uit alle macht van de duivel verlost.
Je zou dus kunnen zeggen: ik ben van Jezus omdat Hij mij gekocht heeft. Mischien beter nog:
omdat Hij mij vrijgekocht heeft.
En nu kom ik even terug op dat gelukkig worden: daarvoor moest je eerst weten hoe je er van
jezelf aan toe bent. En dat is dat je zondig en ellendig bent.
Daarvan heeft de Here Jezus je bevrijd. Van dat ellendige en zondige. Want dat heeft met de
duivel te maken, met Gods tegenstander, de verwoester en bederver, met hem die alles wat
goed en mooi is kapot maakt. De macht van de duivel, noemt de HC het. Dat is je positie als |dia|
natuurlijk mens geworden: dat je in de macht van de duivel bent.
Daarom is het ook niet waar, het moderne levensgevoel dat alles om jou draait
(antropocentrisch) en dat je zelf kunt beslissen wat je wil (autonoom). Je kunt wel dat idee
hebben, maar dat heeft inderdaad meer met zand dan met de werkelijkheid te maken...
Want dat wat je zelf wil – hoe kom je daar eigenlijk bij? Waarom wil je wat je wil? Is dat helemaal
je eigen keus (je eigen wil)? Of laat je je daarin toch beinvloeden door anderen? Bijvoorbeeld
door wat iedereen doet en iedereen vindt?
Vergeet niet dat dat precies is wat de duivel wil: je het idee geven dat je vrij bent, dat je aan
niemand verantwoording hoeft af te leggen, dat je gewoon kunt doen waar je zelf zin in hebt.
Maar vergis je niet: dan ben je niet vrij, maar in de macht van de duivel! Dan dans je naar zijn
pijpen. Dan blijf je ongelukkig omdat je meer bezig bent met wat je niet hebt en niet bent.
De Here Jezus heeft je echter |dia| bevrijd uit de macht van de duivel. Dat deed Jezus toen Hij
aan het kruis de doodstrijd streed, door de hel van de Godverlatenheid ging, is gestorven,
begraven, maar ook weer is opgestaan uit de dood. Daarmee heeft Jezus van de duivel
gewonnen. En Jezus sterven is ook jouw sterven geweest – zo geldt het. Zoveel power heeft het.
Lees maar wat er in de bijbel staat:
|dia|U weet immers dat u niet met zoiets vergankelijks als zilver of goud bent vrijgekocht uit het
zinloze leven dat u van uw voorouders hebt geerfd, maar met kostbaar bloed van een lam zonder
smet of gebrek, van Christus (1 Petrus 1:18,19)
|dia|Hij (Jezus Christus) is het die verzoening brengt voor onze zonden, en niet alleen voor die van
ons, maar voor de zonden van de hele wereld (1 Johannes 2:2)
Dit is geweldig nieuws! Jezus bloed heeft gevloeid als offer voor de hele mensheid.
En dat vieren we vandaag ook in het avondmaal: Jezus lichaam en bloed was een volkomen
verzoening van al onze zonden.
Daarmee zijn we van Jezus geworden. Hij heeft ons op zijn Naam bijgeschreven. De schuld die we
door zonde en ellende open hebben staan, daarvoor is voldaan. Die schuld wordt je niet meer
aangerekend. En dat is pas heerlijk! En bevrijdend! Dat stelt je in de ruimte. Dat geeft je licht.
Uitzicht. Houvast – het is onvoorstelbaar maar waar: ik ben van Jezus!
Zingen Laten we daar nu eerst van zingen: Gezang 69 – U heilig Godslam loven wij.
Ik ben van Jezus! Preek n.a.v. Zondag 1 HC, door Jan Haveman, Emmen 15 juli 2012
Page3

Vervolg preek
|dia| Maar waarom geeft dat houvast, dat je weet dat je eigendom van Jezus bent?
Misschien vind je dat juist wel een vervelend idee: iemands eigendom zijn. Want dan denk je
beperking, willekeur, uitbuiting, slavernij, dat soort dingen.
Maar vergelijk dat eens met een |dia| vis. Wanneer is een vis gelukkig? Wanneer is een vis in z´n
element? Precies, wanneer hij in het water zit. Dan kan ´ie heerlijk vrij rondzwemmen, ademen,
alle kanten op. Hij voelt zich als een vis in het water!
Toch is die vis in zeker opzicht wel gebonden, nl. aan het water. Haal ´m uit het water en hij is
doodongelukkig en zal op de duur sterven.
Nou, op dezelfde manier als een vis aan het water, zit jij aan de Here Jezus vast.
Zoals een vis aan het water gebonden is, ben jij aan Christus gebonden.
|dia| Maar daardoor ben je niet je vrijheid kwijt, maar kom je juist in je element, word je
zielsgelukkig, bereik je je bestemming!
En daartegenover: kom je los van de Here Jezus, dan ben je doodongelukkig en zul je na verloop
van tijd sterven.
Er zit nog iets aan dat ‘eigendom zijn van...’ Dat kennen wij mensen al. Jullie, jongens en meisjes.
Wie van jullie heeft er |dia| een pop of een knuffelbeer? Hou je ook heel veel van die pop?
Knuffel je ook echt met die beer? Wat doe je dan met die pop/beer? Die neem je overal mee
naar toe. En daar ben je heel zuinig op. Daar zorg je heel goed voor.
Wat eigendom van je is, daar ben je zuinig op, daar zorg je voor – dat is toch zo?!
Zo, en dan nog in veel sterkere mate, in volkomen mate, zorgt de Here Jezus voor jou omdat je
zijn eigendom bent.
Hij is niet een wrede Meester die een hekel aan je heeft. In tegendeel, Hij is een liefhebbende
God die ongelooflijk veel geduld met je heeft en ontzettend veel van je houdt. Kijk maar naar wat
Jezus voor je over had: |dia| Hij gaf zijn leven voor je! Als je voor iemand je leven geeft – dan
houd je wel ontzettend veel van diegene, dan wordt diegene heel veel voor je waard, dan bent je
ontzettend zuinig op die persoon!
Snap je nu waarom je voor Jezus, waarom je voor God zoveel waard bent?
Je bent door Jezus weer zijn kind geworden! Zijn eigendom.
En dat is alleen maar heel geweldig! Want dat betekent dat je onder zijn bescherming staat, dat
je zijn zorg krijgt, dat Hij over je waakt, dat er niets gebeurt wat Hij niet wil en wat niet goed voor
je is.
|dia| Hij bewaart mij zo, dat zonder de wil van mijn hemelse Vader, geen haar van mijn hoofd kan
vallen, ja zelfs zo dat alles dienen moet tot mijn heil.
Daarom geeft het zoveel houvast van Jezus te zijn!
Het geeft zekerheid. Je kunt van Hem op aan.
Kijk, proef, beleef het avondmaal: je hoort bij Jezus! Je bent van Hem. Wat Hij heeft bereikt geldt
ook voor jou: vergeving, vrijspraak, bevrijding, eeuwig leven. Geweldig!
Dat geeft je zo’n sterke |dia| identiteit: ik ben van Jezus!
Zo van: wat kan mij nou nog gebeuren?!
Weg met al die troep die schijnzekerheid biedt, dat even leuk is maar daarna niks meer waard.
Weg ermee! Ik heb het niet meer nodig! Wie ik ben, wat ik ben, ben ik in Christus.
Ik ben van Jezus! En d’r is niets wat mij nog kan scheiden van Hem.
Eigendom van Jezus - dat betekent tegelijk dat niet ik het voor het zeggen heb (wat dus sowieso
een vergissing is), |dia| maar dat ik mijn Heer heb te volgen en dat ik Hem ook wil volgen. Dat ik
niet doe waar ik zelf zin in heb en wat goed voelt. Maar dat ik doe wat de Here wil.
Ik ben van Jezus! Preek n.a.v. Zondag 1 HC, door Jan Haveman, Emmen 15 juli 2012
Page4

Ok, dat valt niet altijd mee. Dat is zeker niet altijd makkelijk. En al helemaal niet als de mensen
om mij heen wel zogenaamd hun eigen zin doen. Dan kost het me best moeite om gehoorzaam
te zijn aan mijn Heer. En ik struikel daar ook wel ‘s (of eigenlijk best wel vaak) en ik val ook wel
(meer dan me lief is). Maar ik wil wel luisteren naar mijn Heer Jezus, in dankbaarheid, in
wederliefde. Omdat ik van Hem ben, en Hij zo heel veel van mij houdt...
Bid daarom steeds weer om de heilige Geest. Die geeft je zekerheid van het eeuwige leven en
maakt je ook van harte gewillig en bereid voortaan voor Hem te leven.
|dia| Want het is zo mooi, zo heerlijk, zo bevrijdend eigendom te zijn van Jezus.
Het geeft je zoveel houvast: Ik ben van Jezus!
Eigenlijk zou hier voor de kerk een groot houten kruis moeten staan. Een kruis waar je onder
door moet voor je naar binnen kunt. Zodat je beseft: ja Here, het kruis was nodig voor mijn
zonden. Hoe zou ik ooit verder kunnen, hoe zou ik U kunnen naderen, als dit kruis er niet was
geweest?
Een kruis ook waar je onder door moet als je weer het alledaagse leven ingaat. Zodat je je
realiseert: ja Here, U hebt mij bevrijd, ik ben vrij van schuld, als verlost mens mag ik de wereld in.
Ja Here, U houdt van mij, uw liefde en genade ervaar ik. Nu kan ik verder. Dat geeft mij kracht,
moed, hoop om door te gaan en ook anderen aan te spreken, aan te moedigen onder het kruis
door te gaan.
Amen
Ik ben van Jezus! Preek n.a.v. Zondag 1 HC, door Jan Haveman, Emmen 15 juli 2012
Page5