Communiceren met boze kinderen en pubers - Via Dialoog

Focus
Ouders, verzorgers en leerkrachten kunnen zich voor een raadsel zien staan als het
kind, al dan niet plotseling, boos of agressief wordt: “Wat heb ik (nu weer) verkeerd
gedaan?” of ‘Wat is er nu weer mis?” Met dergelijke vragen is de aandacht of focus
verlegd en is die niet meer bij het kind maar bij de ouder, verzorger of leerkracht
zelf. Met de beste bedoelingen, en zonder het te willen, of zonder zich ervan bewust
te zijn, heeft de volwassene het over zichzelf terwijl het kind de bui heeft.
Natuurlijk doet het wat met je als ouder of leerkracht wanneer een kind boos of
agressief is. Dat vraagt óók om erkenning. (“Tsjonge, wat een taal, ik hoor het
liever niet, maar ja, laat hij eerst maar zijn ei kwijt.”) Wil het kind leren hoe met
boosheid en agressie om te gaan, dan zal het zich eerst erkend willen voelen (“Ik
hoor je onmacht”). Daarna kan de ruimte ontstaan om als ouder of leerkracht te
vertellen wat er in jou gebeurde. ‘Man, wat schrok ik van je woorden. Ik ben blij dat
we helder hebben wat je werkelijk dwars zit.”
“En nu stoppen jullie… wat is er aan de hand? Eerst jij je verhaal, dan jij. Ik kan
naar één tegelijk luisteren.”
“Dus eh… als jij zegt ‘Val dood’ bedoel je eigenlijk dat je met rust gelaten wilt
worden?... “Weet je misschien een andere manier waarop je me dat kan laten
weten?”
Bij een kind dat zich terugtrekt of wegloopt: “Oké, je wilt het er nu blijkbaar niet
over hebben. Ik vertrouw erop dat het op een ander moment wel lukt. Wil je me
vertellen wanneer?”
Ringtone van een behoefte
Boosheid is, net als andere gevoelens, een manier waarop het kind aandacht vraagt
voor een wezenlijke behoefte bij zichzelf. Simpel gezegd kan je stellen dat boosheid
een alarmbel of een ‘ringtone’ is van een behoefte die op dat moment bij het kind in
de knel zit. Dat kan de behoefte aan zekerheid zijn, aan structuur, aan rust, ruimte,
gelijkwaardigheid, harmonie, beweging enz.
In zijn onmacht, frustratie, onzekerheid, pijn of machteloosheid heeft het kind geen
© Via Dialoog | T 0570-­‐671809 | M 06-­‐13783906 | E info@viadialoog.nl
www.viadialoog.nl