Hoe verzorg je jezelf - Lezen voor iedereen

Gewoon zo!
GEZONDHEID:
HOE VERZORG JE JEZELF?

Inhoud
WELKE INFORMATIE VIND JE IN DIT BOEKJE?
Bladzijde 3 - Waarom een boekje over het verzorgen van je lichaam?
Bladzijde 4 - Hoofd
Bladzijde 6 - Gebit
Bladzijde 8 - Lijf
Bladzijde 10 - Voeten
Bladzijde 12 - Gezond eten
Bladzijde 14 - Sport en bewegen
Bladzijde 16 - Slapen en ontspannen
Bladzijde 18 - Ziek zijn
Bladzijde 20 - Wist je dat?
De Gewoon zo!-reeks heeft het keurmerk van Stichting Makkelijk Lezen.
Kijk voor meer informatie op www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Inleiding
WAAROM EEN BOEKJE OVER HET VERZORGEN VAN JE LICHAAM?
Dit boekje gaat over jezelf wassen. Over bewegen en sporten. En over
gezond eten. Kortom, over het verzorgen van je lichaam. Iedereen doet
dat op zijn of haar eigen manier. De één vindt vette haren niet zo erg.
Een ander wil iedere dag z’n haren wassen. En de één traint
3 keer per week bij een sportclub. Terwijl een ander niets aan sport doet,
maar wel elke dag naar z’n werk fietst.
WAAROM IS HET BELANGRIJK OM JEZELF GOED TE VERZORGEN?
■ Je wordt minder snel ziek.
■ Je voelt je fit en gezond.
■ Het is prettig voor de mensen om je heen als je schoon bent en fris ruikt.
In de eerste hoofdstukken van dit boekje vind je tips voor het wassen van
je lichaam. Daarna lees je over gezonde voeding, lichaamsbeweging en
ontspanning.
WAT ZIJN BACTERIËN?
Je maakt je lichaam schoon om vuil en bacteriën weg te halen.
Bacteriën zijn piepkleine beestjes. Je kunt ze met het blote oog niet zien.
Van sommige bacteriën kun je ziek worden.
Samenvatting
Je voelt je beter in een schoon en gezond lichaam. Een schoon
lichaam is bovendien fijner voor de mensen om je heen. Je blijft
schoon en gezond door jezelf iedere dag te wassen. Door goed te
eten. En door regelmatig te bewegen of te sporten.
3

4
Hoofd
HOOFD
Veel mensen kijken als eerste naar je gezicht en je haren. Een schoon en
fris hoofd staat dan een stuk beter. En voor jezelf voelt het natuurlijk ook
lekker.
GEZICHT
Let bij het verzorgen van je gezicht op de volgende punten:
■ Was je gezicht minstens 1 keer per dag met water. Gebruik niet te veel
zeep. Daar droogt je huid van uit.
■ Heb je een droge huid? Smeer er dan wat crème op.
■ Droge lippen kun je verzorgen met lippenzalf.
■ Haal voor het slapen alle make-up van je gezicht. Gebruik een watje
met speciale lotion voor het weghalen van make-up.
■ Krab niet aan puistjes en mee-eters. Daar krijg je lelijke littekens van.
HAREN
Je haren worden vuil door stof, zweet en huidvet. Was je haar daarom
minstens 2 keer per week met shampoo. Je haren wassen doe je zo:
1. Maak je haren nat en doe er shampoo op.
2. Wrijf met je vingertoppen over je hoofdhuid.
Zo krijg je schuim
3. Spoel alle shampoo uit je haren.
4. Schuimt de shampoo niet tijdens
het wassen? Was je haar dan nog een keer.
Je haar blijft gezond als je het een paar keer per jaar
laat knippen of bijpunten. Haal ook iedere morgen
VAN WELK ETEN KRIJG JE VAAK PUISTJES EN MEE-ETERS?

even een kam of borstel door je haren. Maak je kam of borstel af en toe
schoon met een beetje water en shampoo.
SCHEREN
Mannen kunnen zich droog scheren of nat scheren. Gebruik altijd schone
scheerspullen. Droog scheren doe je met een elektrisch scheerapparaat.
Nat scheren doe je met scheerschuim, een scherp scheermesje en warm
water. Na het scheren kun je aftershave of een speciale crème gebruiken.
Deze middeltjes verzorgen je huid en ruiken lekker fris.
Ook vrouwen hebben soms haartjes op hun gezicht. Wil je die weghalen?
Gebruik dan geen scheermesje. Maar bijvoorbeeld een pincet.
TIPS
■ De witte schilfertjes die je soms op je kleding ziet noem je roos.
De schilfertjes zijn stukjes oude hoofdhuid. Heb je roos?
Probeer niet te krabben. Was je haar met milde shampoo.
Bijvoorbeeld babyshampoo. Je kunt ook antiroos-shampoo gebruiken.
Heb je erg veel roos? Ga dan voor de zekerheid naar je huisarts.
■ Maak je oren schoon met een wattenstaafje. Stop geen scherpe
dingen in je oren. Dat is gevaarlijk voor je gehoor.
Samenvatting
Was je haar minstens 2 keer per week met shampoo. Was elke dag
je gezicht met water. Krab niet aan mee-eters en puistjes.
5

6
Gebit
GEBIT
Poets iedere dag je tanden. Dan heb je minder kans op gaatjes en ontstoken
tandvlees. En je krijgt een frisse adem. Schone tanden en een frisse adem
zijn ook prettiger voor de mensen om je heen. Houd je gebit daarom goed
schoon.
HOE KRIJG JE GAATJES?
Na een maaltijd blijven er restjes eten aan je gebit plakken. Deze restjes
noemen we tandplak. Het is een wit en kleverig spul. Van tandplak kun je
gaatjes krijgen. Daarom moet je tandplak iedere dag weghalen met een
tandenborstel en tandpasta.
TANDENPOETSEN
■ Poets je tanden minstens 2 keer per dag.
■ Poets eerst de buitenkant van je tanden en kiezen. Daarna de binnenkant.
Poets als laatste de bovenkant van je kiezen.
■ Gebruik een tandpasta met fluoride.
Fluoride beschermt je gebit tegen gaatjes.
■ Spoel je mond na het poetsen met water.
■ Gebruik een zachte tandenborstel
of een elektrische tandenborstel.
Koop een nieuwe als de haartjes van je tandenborstel uit elkaar
gaan staan.
■ Ga elk half jaar naar de tandarts om je gebit te laten controleren
op gaatjes.
■ Heb je kiespijn? Maak dan direct een afspraak met de tandarts. Als je
wacht, wordt de pijn alleen maar erger.
WANNEER POETS JIJ JE TANDEN? HOEVEEL TIJD NEEM JE DAARVOOR?

FLOSSEN EN STOKEN
Met een tandenborstel
kun je vaak niet tussen je
tanden en kiezen komen.
Gebruik een tandenstoker
of flosdraad om daar de
etensresten weg te halen.
Je koopt ze bij een drogist.
Tandenstokers zijn stokjes
met een punt waarmee je tussen je tanden beweegt. Flosdraad is een
dunne draad waarmee je op en neer gaat tussen je tanden en kiezen.
Je kunt de tandarts vragen om het flossen en stoken een keer voor te doen.
TIPS
■ Met een plakverklikker kun je af en toe controleren of je goed hebt
gepoetst. Een plakverklikker is een tablet met rode kleurstof.
De verklikker laat na het poetsen zien of er nog tandplak op je tanden
zit. Je koopt de tabletten bij de drogist.
■ Slechte adem kun je voorkomen door je
tong te poetsen. Ga na het gewone poetsen
een paar keer met de tandenborstel over je
tong. Je adem blijft dan lekker fris.
Samenvatting
Poets je tanden minstens 2 keer per dag met een zachte tandenborstel.
Gebruik tandenstokers of flosdraad voor de plaatsen waar je met een
tandenborstel niet goed bij komt. Ga elk half jaar naar de tandarts om
je gebit te laten controleren.
7

8
Lijf
WASSEN
Was iedere dag het vuil en zweet van je lijf. Zo blijft je lijf schoon.
En je ruikt lekker fris. Onder de douche kun je douchegel
gebruiken. Ga je liever in bad? Gebruik dan badschuim.
OKSELS
Onder je oksels kun je flink zweten. Oud en opgedroogd
zweet ruikt niet fris. Was je oksels daarom iedere dag met
water en zeep. Trek na het wassen een schoon hemd of T-shirt aan.
Veel vrouwen scheren hun oksels. Ze vinden gladde oksels mooier.
En gladde oksels ruiken minder snel naar zweet.
HANDEN
Aan je handen zitten vaak bacteriën. Was ze daarom een paar
keer per dag met water en zeep. Daarna afdrogen met een
schone handdoek. Was je handen in ieder geval:
■ Voor en na het eten of koken. ■ Na vuil werk.
■ Nadat je naar de wc bent geweest. ■ Na het aanraken van dieren.
■ Voordat je een wond verzorgt of aanraakt.
Knip de nagels van je vingers rond af. Gebruik een nagelschaartje of knipper.
Nagels knippen gaat het makkelijkst na het douchen of een baden.
Je nagels zijn dan lekker zacht. Houd je nagels schoon met een
nagelborsteltje.
HOEVEEL KEER PER WEEK GA JIJ ONDER DE DOUCHE?

GESLACHTSDELEN
In en rond de penis en vagina zitten veel bacteriën. Was je geslachtsdeel,
je billen en je anus daarom iedere dag. Gebruik warm water en milde
zeep. Trek na het wassen schoon ondergoed aan. Zo blijf je schoon en
voorkom je nare luchtjes.
ONGESTELD
Ben je ongesteld? Was je dan extra vaak. Verwissel om
de paar uur je maandverband of tampon. Doe het
maandverband in een zakje in de vuilnisbak. Spoel het
maandverband niet door de wc. Dat kan de afvoer
verstoppen.
TIPS
■ Een deodorant voorkomt onaangename luchtjes onder je armen.
Was eerst je oksels voordat je deodorant opdoet.
■ Heb je een droge huid? Gebruik dan na het wassen een bodylotion.
Samenvatting
Was je lijf iedere dag. Dat kan onder de douche, in bad of bij de
wastafel. Trek na het wassen schoon ondergoed en schone
kleding aan.
9

10
Voeten
VOETEN
Je voeten lopen en zweten heel wat af. Houd je voeten daarom schoon en
droog. Denk ook aan schone sokken en goede schoenen. Zo blijven je voeten
gezond en stinken ze niet.
HOE VERZORG JE JE VOETEN?
■ Was je voeten iedere dag.
■ Droog vooral tussen je tenen goed af. Anders heb je kans op schimmel.
■ Trek iedere dag schone sokken of kousen aan.
■ Draag katoenen of wollen sokken als je last hebt van zweetvoeten.
NAGELS
Houd je teennagels kort met een nagelschaar of nagelknipper.
Knip de nagels in een rechte lijn. Bij ronde nagels kunnen de
hoekjes in het vlees van je teen groeien. Een ingegroeide
teennagel is pijnlijk en kan gaan ontsteken.
recht rond
SCHOENEN
Voeten blijven gezonder als je goede schoenen draagt. Draag schoenen
die passen en die een voetbed hebben. Het is verstandig om regelmatig
van schoenen te wisselen. Dan kan het zweet in je schoenen opdrogen.
Heb je last van zweetvoeten? Draag dan zo veel mogelijk leren schoenen.
Geurvreters en een deodorant voor je schoenen helpen ook tegen de
zweetlucht.
WAAR LET JE OP ALS JE NIEUWE SCHOENEN KOOPT? SCHRIJF 3 DINGEN OP.

TIPS
■ Met dit middeltje voorkom je zweetvoeten: maak 's morgens na het
douchen een voetbad. Doe een kop azijn in 3 liter warm water. Ga er
een kwartier met je voeten inzitten. De azijn zorgt ervoor dat je huid
samentrekt. Na het voetbad ruiken je voeten niet meer.
■ Nagels knippen gaat het makkelijkst na het douchen of baden. Je
nagels zijn dan lekker zacht.
■ Van te kleine schoenen kun je likdoorns krijgen. Dat zijn dikke stukjes
eelt op je voet. Ze doen pijn bij het lopen. Kom niet zelf aan likdoorns.
Laat ze weghalen door een pedicure. Dat is iemand die alles weet van
voetverzorging.
Samenvatting
Houd je voeten gezond door ze iedere dag te wassen en door schone
sokken aan te trekken. Droog vooral tussen je tenen goed af.
Zorg voor schoenen die niet te klein of te nauw zijn. Katoenen of
wollen sokken en leren schoenen helpen tegen zweetvoeten.
11