Nieuwsbrief nr: 38 - 39 januari-februari 2008 - Siwe

SIWE NIEUWSBRIEF NR. 38-39
B O E K B E S P R E K I N G E N
BACHMAN Olivier, COHRS Heinz-Herbert, WHITEMAN Tim,
WISLICKI Alfred
The classic construction series. The history of cranes. Wadhurst /
U.K., (KHL-International Limited) 1997. (ISBN 0-9530219-1-2)
Al geruime tijd zoek ik naar een
overzichtswerk over kranen, maar de
oogst bleef mager, tot ik in een
Brusselse tweedehands boekhandel
toevallig deze publicatie aantrof. Het
betreft een in het Engels vertaald
boek, in 1997 gepubliceerd te
Isernhagen door Giesel-Verlag :
“Faszination Baumachinen –
Krantechnik von der Antike bis
zur Neuzeit”. Dit buitengewoon
overzichtswerk start met de geboorte
van de hefkraan in de Oudheid tot
de middeleeuwse tredmolens en
torenkranen. Het vervolgt met de
kraanmodellen van de
renaissancetijd en de
kraanontwikkeling vanaf de
industriële revolutie, periode
wanneer de typologie van de
bouwkranen en havenkranen zich in
uiteenlopende richtingen gaan
profileren : vaste kranen, mobiele
kranen, varende kranen,
containerkranen, kraanconstructies
voor de exploitatie van delfstoffen,
enzovoort.
61
Aanvullend op deze publicatie
bestaan er uiteraard tal van
“inheemse” technische publicaties,
zoals “De Technische Vraagbaak”
(o.l.v. Ir. J.E. DE VRIES), Deventer,
Uitgeverij Kluwer, editie 1948.
Dergelijke goed geïllustreerde,
Nederlandstalige (!) overzichten, die
vaak achteloos worden weggegooid
bij opruimingswerken in bibliotheken,
verdienen een beter lot. Over kranen
vindt men in “Deel E : Transport en
Electrotechniek” heel wat nuttige
informatie over hijswerktuigen en
transportinrichtingen, meer bepaald
(vanaf p. 23 tot 68) over “Lieren en
kranen”, ingedeeld als volgt :
1. Dommekrachten en vijzels,
2. Handtakels,
3. Lieren,
4. Ophaalmachines,
5. Spillen / kaapstanden,
6. Fabriekskranen,
7. Havenkranen. Dit referentiewerk
is aanwezig in het SIWEdocumentatiecentrum.
(P.V.)
62
SIWE NIEUWSBRIEF NR. 38-39
BARBIEUX José, GABRIEL Martine, VERBRUGGE Vincent, e.a.,
Nom d’une pipe ! Tabac et pipes en terre Flandre Hainaut. Tourcoing,
(Editions Musée d’Histoire de Tourcoing) 2006.
Prachtig uitgegeven referentiewerk
over de pijp in Vlaanderen en Noord-
Frankrijk, door een team van
deskundige auteurs toegelicht, zowel
vanuit historisch, volkskundig,
industrieel archeologisch,
heemkundig, economisch, als vanuit
sociaal en artistiek oogpunt. Het
boek bevat zowel bijdragen in het
Nederlands als in het Frans. Een
aantal van de (belangrijkste) teksten
komt in beide talen voor. We lazen
met grote aandacht de inleiding “Pijp
en tabak. Grensoverschrijdende
kroniek van een verguisde plant” en
het hoofdstuk “De eerste decennia
van de commerciële tabaksteelt in
de Wervikse regio (1650-1730)”
geschreven door Vincent Verbrugge
(de conservator van het Wervikse
Tabaksmuseum, plaats alwaar de
publicatie voorradig is !).
Het corpus van het boek licht alle
types van pijpen toe per vorm,
periode en territorium. Het boek
wordt afgerond met een proeve van
bedrijfsgeschiedenis omtrent de
belangrijkste fabrieken uit de sector
aan weerszijden van de grens. Het
boek werd uitgegeven naar
aanleiding van een tijdelijke
tentoonstelling over de pijp, maar
overstijgt het middelmatige niveau
van talrijke gelegenheidspublicaties.
Dit boek is buitengewoon waardevol.
(P.V.)
BECHER Bernd, BECHER Hilla, Typologien industrieller Bauten.
München, (Schirmer / Mosel) 2003.
Dit boek kan worden beschouwd als
een overzicht van het gigantische
werk van het bekende Duitse
kunstenaars-echtpaar en fotografenduo.
Bernd overleed niet lang
geleden en SIWE berichtte hierover
reeds in één van haar
Nieuwsbrieven. Het boek, dat we
hier bespreken, werd uitgegeven
naar aanleiding van een reizende
overzichtsexpositie doorheen
Europa. Het bevat duiding bij de
werkmethode en de opvattingen van
de Bechers tegenover het industrieel
erfgoed, dat ze een geheel eigen
soort bekendheid gaven. De foto’s
werden vrijwel steeds vanaf dezelfde
hoogte en frontaal genomen, wat
aan de beelden een objectief en koel
maar ook tijdloos karakter geeft. De
meer dan 1500 foto’s (!) in het boek
werden gegroepeerd vormen
grondvormen. Deze komen overeen
met telkens een welbepaalde functie: