H - VORM Bouw

1
JUli 2008
18 e Jaargang
Aan het werk met Ad van de Graaf pagina 2 VORM-Woord van Hans Meurs pagina 3 Etappe naar Alpe d’Huez ongekend succes! pagina 4-5 VORM klimt tot grote hoogte
op de Provada pagina 6-7 Certificaat Klantgericht Bouwen: adel verplicht?? pagina 8 Actuele Projecten pagina 9 Achterom in Dordt krijgt eindelijk facelift pagina 10
Projectontwikkeling De portefeuille pagina 11-12-13 Handtekeningen onder contracten in Berlicum gezet pagina 14 Tweede teambuildingdag ook een groot succes pagina 15
Officiële handelingen: Elisabethhof, Merwehoofd en Buitenhof pagina 16-17 What’s NEXT: Vergrijzing pagina 18 Opvallend hoge kwaliteit oplevering bij Roomburg pagina 19
Doorgezaagd met Jan van Burenpagina 20 Boeiend bouwen: pilot project met veelbelovend perspectief pagina 21 VORM van Kunst pagina 22 De Lunchbox met Peter in ‘t Veld /
Even voorstellen met Mariëlle Vellinga pagina 23 Colofon / Jubilea / Geboorte / Agenda / Onderhanden- en opgeleverde werken pagina 24
smaakvol
optreden op
de provada
4 6
15 17
INFORMATIEKRANT VAN VORM bOuw b.V.,
VORM ONTwIKKElINg b.V., NEXT REAl ESTATE b.V.
EN VOcON ENgINEERINg b.V.

ad van
de Graaf
hOOfD Van DE afDEling kOpErsaDVisEring
Bouwen is een samenspel van allerlei disciplines. Deels zitten die disciplines ‘verborgen’ achter de
muren van het VOrM-kantoor, deels zijn die takken van sport te vinden op de bouwplaats. Maar
ze hebben allemaal met elkaar te maken. En elke afdeling draagt een eigen stukje bij aan het eindresultaat.
in elk nummer van ‘Vorm & inhoud’ gaan we aan het werk met een medewerker van een
willekeurige afdeling. Vandaag: ad van de graaf, hoofd van de afdeling kopersadvisering.
enry Ford is beroemd geworden door z’n uit-
h
spraak dat de T-Ford in elke kleur te leveren
was, als het maar zwart was. Ook de woningbouw
heeft lange tijd zo’n periode gekend:
huizen waren in elk type leverbaar, als het maar standaard
was. Kom daar tegenwoordig nog eens om. De kopersbegeleiding
is een serieus vak geworden. “Ik merkte
in m’n vorige functie dat kopers van een huis wel eens het
ondergeschoven kindje waren. Maar het zijn wél de mensen
die onze salarissen betalen”, zegt Ad van de Graaf,
sinds een half jaar hoofd afdeling kopersadvisering bij
VORM. De vlucht die het vak van kopersadviseur heeft
genomen, is ook aan VORM niet voorbij gegaan. Met
Ad aan het hoofd moet de afdeling meer structuur gaan
krijgen. Als hoofd ben ik vooral aangenomen om ervoor
te zorgen dat de procedures verbeteren en op de juiste
wijze worden uitgevoerd. Dat werkt uiteindelijk voor iedereen
makkelijker, maar die standaardisering ontbreekt
deels nog. Door de drukte heb ik me daar nog niet voor
de volle honderd procent mee bezig kunnen houden. Ik
ben meer operationeel bezig: ik draai gewoon mee met
de projecten die worden gerealiseerd. “Naast het organisatorische
deel wil ik ook in de toekomst wel een project
blijven doen. Je moet gevoel houden bij de mensen voor
wie je het allemaal doet.”
CatEgOriEën
Die mensen, heeft hij al ervaren, zijn naast de snel tevreden
klanten over het algemeen in nog drie andere categorieën
in te delen. Ad: “Je hebt de groep van leken, mensen die
hun eerste woning kopen. Die geef je de benodigde extra
aandacht. Dan heb je de mensen die in het verleden een
AAn het
werk
met...
minder prettige ervaring hebben gehad bij de aankoop
van een andere woning, aan ons de schone taak om dat
gevoel weg te nemen. Tot slot zijn er de mensen die van
huis uit gewend zijn om zelf de orders uit de delen: de
doctorandussen en de directeuren die gewend zijn op de
gebiedende wijs te communiceren, dat iets zus of zo moet
gebeuren. Ach, daar speel je gewoon op in.”
BEDriJfsBrEED
Zes medewerkers telt ‘zijn’ afdeling nu. Maar de kopersadvisering
is niet alleen maar het domein van de mensen
die er werken, betoogt Ad van de Graaf. “Klant is Koning”
en het op de juiste wijze adviseren en communiceren is iets
wat bedrijfsbreed moet worden uitgedragen. Ook door
de werkvoorbereider, ook door de inkoper, ook door de
projectleider. Het raakt ieders werkzaamheden. We zijn
geen doorgeefluik en zijn er niet alleen voor de service.
Bij een goed draaiende afdeling zal deze ook zeker aan
het rendement van VORM bijdragen. Daar werken we ook
hard aan. We zijn bijvoorbeeld bezig met een programma
om een koppeling te maken tussen de afdeling kopersadvisering,
administratie en de calculatie, om ook voor
wat betreft de financiële kant nog beter de vinger aan
de pols te kunnen houden.” Het Klantgericht Bouwen-
certificaat is een goede stok achter de deur. “En mensen
zijn mondiger geworden, ook door de aandacht voor
woningen in de media. Daar is niks mis mee. Het houdt
ons weer scherp. Veel aandacht voor de kopers is van
toegevoegde waarde voor VORM. Ook richting opdrachtgevers
is het goed dat zij weten dat hier een goed
ingespeeld team zit en dat hun klanten in vertrouwde
handen zijn.”

Bij het woord “klimmen” zal iedereen zijn
eigen gedachten hebben. hebben we het
dan over de beklimming van de alpe d’huez
door 36 klimcollega’s, of gaat het over het
klimmen op kratten tijdens de teambuildingdag.
Of denken we aan de enorme klim die
de bouwkosten hebben gemaakt met een
stijgingspercentage waar de alpe d’huez
jaloers op is. Zijn het de sterk gestegen prijzen
van de woningen waarvan we hopen
dat ze niet als in de rest van Europa na
een lange klim in een dal terecht komen.
sommigen zullen de klimpartijen met het
verzetten van bergen werk associëren, zeker
in een hectische tijd als nu.
immerlieden, calculatiemedewerkers, koperadvi-
t
seurs, uitvoerders, ontwikkelaars, projectcodiatoren,
werkvoorbereiders, projectleiders en het hoofd
materieeldienst. Zij aan zij gingen zij voor de top.
Of gingen zij voor de klim. Zij gingen voor de klim, zij aan zij
hun eigen grenzen opzoeken. Jong en ouder, op souplesse of
pure kracht op karakter er was de wil om te klimmen en opeens
waren ze aan de top. Hoe zorg je voor een hecht team dat het
maximale uit zichzelf en uit elkaar wenst te halen. Onder andere
door een paar dagen samen afzien op de klim van de Alp d’Huez.
Het kan ook dichter bij huis. De teambuildingdag in Brabant
op steenworp afstand van de Efteling. In totaal 180 collega’s
met aanhang en kinderen stonden voor een sportieve strijd.
Vlotten bouwen, mountainbiken, kratklimmen, volleybal en nog
veel meer. Ook hier was het meedoen belangrijker dan winnen.
Samen in een team, samen plezier maken, wederom een fantastische
teambuildingdag met dit jaar ook nog prachtig weer.
Een klim die we helaas nauwelijks kunnen beïnvloeden zijn de
telkens maar verder klimmende bouwkosten. Waar en wanneer
stopt deze klim. Iedereen is er mee bezig. Iedereen maakt zich
zorgen. De bouwindexen laten de laatste ,5 jaar een stijgingspercentage
zien van ca. 14%, de werkelijke klim van de bouwkosten
ligt eerder bij de 5%. Projecten die tot jaar geleden
zijn aangenomen zijn niet meer te realiseren voor de prijzen
waarvoor destijds aangenomen. Ook wij hebben daar in 007
stevig last van gehad. Het bouwbedrijf heeft een stevig verlies
moeten nemen, het ontwikkelingsbedrijf scoorde gelukkig wel
zeer goed. Dat is gelukkig dan de kracht van een breed bedrijf,
want samen hebben we het als bouwers en ontwikkelaars onder
de gegeven omstandigheden goed gedaan. Inmiddels zijn we
ook met het bouwbedrijf weer uit het dal, het dal was kort en de
klim zit er dank zij de inspanning van al onze collega’s al weer in.
Door de enorm stijgende bouwkosten, grondkosten en overige
kosten zijn ook de verkoopprijzen van de woningen fors geklommen.
klimmen
Tegelijkertijd heeft ook de rente de klimmende lijn gepakt.
Het gevolg een stagnatie in de verkoopmarkt. Plannen worden uitgesteld
en herontwikkeld. Sommige plannen worden zelfs even in
de ijskast of diepvries gezet. Makelaars vallen om,ontwikkelaars
en bouwers met onvoldoende eigen middelen hebben het moeilijk.
Zeker nu ook nog de banken door de kredietcrises alleen
nog bereid zijn tegen sterk klimmende rentes en voorwaarden
krediet wensen te verstrekken.
In ons polderlandschap is echter geen berg te vinden, dus wat
nou klimmen. Zoals fietsfanaten weten is tegenwind nog vervelender
dan het beklimmen van een berg. Want na de klim volgt
het dal, je kans om met een hoge snelheid het dal in te duiken,
energie sparen voor de volgende klim of tijd herwinnen van de
in de klim verloren tijd.
Maar na tegenwind kan de wind draaien en opnieuw extra weerstand
geven. Ik verwacht voor de bouwnijverheid en de projectontwikkeling
een stevige tegenwind. Door de afname van de
woningverkopen zullen de bouwkosten hopelijk stabiliseren. Echter
de toenemende inflatie zal ook weer zijn effect hebben op de bouwkosten
en de maximale woonlasten van de consument. De banken
zullen de financieringseisen steeds hoger leggen. In de komende
jaren zal er weer veel in de vastgoed- en bouwwereld veranderen.
Als VORM Bedrijven staan wij er gelukkig stevig voor. Onze financiële
positie is ruim bovengemiddeld, onze werkvoorraad is
prima, samen met ons hechte peloton van medewerkers kunnen
we die tegenwind wel aan. Het zal ons mogelijk zelfs een concurrentievoordeel
kunnen geven want in een tijd van toenemende
risico’s zoeken opdrachtgevers en Gemeenten vaak partijen op
waar ze geen risico’s mee lopen. Zo heeft ieder nadeel weer zijn
voordeel.
Een plezierige, uitdagende of rustige vakantie toegewenst
en veilig en gezond weer terug.
hans MEUrs

etappe naar alpe d’Huez
et is nog niet eens z’n hoogte die angst inboezemt.
h
Er zijn wel hogere obstakels dan de 1860 meter
hoge Alpe d’Huez. Maar gemeen is de alp wel,
met z’n lengte van 1 ,8 km, 1 haarspeldbochten
en stijgingspercentage van tien procent. Daarom werd de beklimming
in VORM-verband serieus aangepakt. Steven Rooks, voormalig
triomfator op de Alpe d’Huez in 198 , werd ingeschakeld
om het team voor te bereiden. In de aanloop naar het evenement
en tijdens de trip zelf bleek zijn inbreng van onschatbare waarde.
En ook de begeleiding was van prof-niveau, somt administratief
medewerker André Alderliesten op. “We hadden zeven begeleiders,
twee volgauto’s, een mecanicien en een fysiotherapeut.
Voor het transport van de fietsen hadden we de beschikking over
een fietstrailer. Het was allemaal perfect geregeld.”
4
onGekend succes!
“Super.” “Het was fantastisch.” “Perfect geregeld.” Woorden die beschrijven wat
de VORM-equipe heeft meegemaakt op de Alpe d’Huez. Zaterdag 31 mei trok de
VORM-karavaan, 36 renners sterk, over de flanken van één van de meest beruchte
puisten in het Franse landschap. In het indrukwekkende Alpendecor werd het voor
elke medewerker een onvergetelijke ervaring. “Je had eigenlijk als Big Brother een
camera moeten laten mee lopen. Het was het toppunt van teambuilding. Hier kan
geen praatsessie tegenop!” nog zomaar een paar kreten die na terugkomst van de
VORM karavaan door het bedrijf heen gaan.
trainingsrit
Woensdagavond 8 mei vertrok het team per touringcar, om de
volgende dag niet helemaal uitgerust (van slapen komt niet veel
in de bus) op de plaats van bestemming aan te komen. Op de
eerste dag konden de VORM-tenues al aan, voor een trainingsrit.
Door de goede voorbereidingen viel dit voor iedereen mee.
Vrijdag kon er, al naar gelang het niveau, worden gekozen uit
80 of 50 kilometer. In de avonduren gaf Steven Rooks een kijkje
in de zieleroerselen van een renner. “Hij vertelde over zijn overwinning
op de Alpe d’Huez, hoe hij dat als renner heeft ervaren
van minuut tot minuut. Het was heel interessant om te horen wat
er dan in een renner omgaat.” Gesterkt door die woorden kwam
op zaterdag de echte krachtproef: naar boven. “Als je die
gezichten zag aan het ontbijt! Iedereen was gespannen, er
was niemand die nog veel praatjes had.” Om twee uur ‘s middags
was de start en was het ieder voor zich. Het record van
Marco Pantani ( 7.15 minuten) bleef overeind, maar de
prestaties waren er niet minder om. Uiteindelijk zouden 5 van
de 6 deelnemers de top halen. Steven Slingerland, die in de
voorbereiding al tobde met zijn knie, haakte af. Timmerman
Rien Heeren ging voorop (1.01. 4), hoofd materieeldienst
Barry Meijboom sloot de rij net na twee uur. Iedereen kreeg
op de top van de Alpe d’Huez door Steven Rooks een medaille
omgehangen, want vandaag waren er alleen maar winnaars.

Vrienden voor het leven na het behalen van de Alpe d’Huez.
Martijn Otterspeer en Martijn Stekelbos
‘hEEl BiJZOnDEr’
Aan beschrijvingen waagt André zich niet meer. Nog duidelijk nagenietend:
“Dit moet je meegemaakt hebben! Het is zo’n aparte ervaring, als je daar rijdt met
Steven Rooks naast je. Heel bijzonder. Het mooie is ook dat iedereen gelijk is op zo’n
berg: timmerman of kantoorpersoneel, dat maakt niet uit. Het was één VORM-bedrijf.”
De gladiatoren kregen als souvenir een foto en een certificaat, met de handtekeningen
van Steven Rooks en de burgemeester van Alpe d’Huez. En toen was er nog wat bij
te praten...
Aan de voet van de Alpe d’Huez het startschot werd gegeven en onder leiding van
Steven Rooks vertrok de VORM karavaan.
Rien Heeren op weg
naar de overwinning
UITSlAG AlPE
D’HUEZ TIJDRIT
VORM BOUW EN
ONTWIKKElING
1 MEI 008
Groep 1
1. Rien Heeren - 1.01. 4
. Raymond Broos - 1.0 .14
. Jan Kees den Hartog - 1.0 . 1
4. Jaap Wessels - 1.07. 1
5. Jack van de Klundert - 1.08.56
6. Rick Burger - 1.10. 4
7. André Alderliesten - 1.1 .
8. Martijn Otterspeer - 1.1 . 7
Groep 2
9. Arno de Haas - 1.17.19
10. Filip Verschoor - 1.17.
11. Arie lugtenburg - 1.18.17
1 . Thomas van den Doel - 1.18.48
1 . Frans Goossens - 1.19.10
14. Cees Welling - 1. 1.0
15. Frank de Wit - 1. 1.05
16. Joy den Hartog - 1. 1.18
17. Martijn Stekelbos - 1. 4. 4
18. Tiny Braat - 1. 5.
19. Corné Hendrikx - 1. 5.
0. Marcel van Ast - 1. 6. 8
1. Martin Switzar - 1. 9.4
. Marcel Bakker - 1. 9.46
Groep
. Ad van de Graaf - 1. 1.0
4. Daniël de Bruin - 1. 1.08
5. Jack Bernaards - 1. 1.17
6. Ben Schamlé - 1. 1.
7. Frank Mourik 1. .
8. Gert Jan Otterman - 1. 4.4
9. Corné Hendriks - 1. 4.44
0. Dennis Bergsma - 1. 4.47
1. luuk Suijkerbuijk - 1. 9.48
. Martijn Koenen - 1.4 .11
. Pierre van Og - 1.46. 9
4. Michel Wijbenga - 1.51.09
5. Barry Meijboom - .00. 7
5

6
FOTOGRAFIE DOOR SAy CHEESE

klimt tot Grote HooGte op de provada
Er stonden een heleboel bekende namen op de deelnemerslijst
van de Provada, dé beurs voor ontwikkelaars
in Nederland. En toch sprong VORM er uit.
Of beter gezegd, VORM klóm er bovenuit. In de
stand was een heuse klimwand opgesteld. En wat
doen beursbezoekers, een beetje verveeld van alle
stands waarvan de één nog imponerende was dan de
ander? Precies, klimmen. Het leverde geanimeerde
momenten op in de stand tijdens de beurs, op 10, 11
en 1 juni. Thema van de deelname was ‘ontwikkel
uw smaak bij VORM’, met een toepasselijke omlijsting
in de vorm van espresso, sushi en oesters.
7

ie certificaten zijn ‘fel begeerd’ wat VORM betreft,
D
legt Gert Verdouw uit. Hij is projectontwikkelaar van
huis uit en heeft bij zijn overstap naar VORM de taak
gekregen om de certificering te begeleiden. Want
presteren boven het landelijk gemiddelde blijkt nog niet eens zo
eenvoudig te zijn als het klinkt. Gert: “Om het certificaat te kunnen
behalen, wordt de kwaliteit van de dienstverlening en de opleverkwaliteit
doorgemeten op tal van punten. Op al die punten moet
je het dus beter doen dan gemiddeld.” Zo wordt bij de kwaliteit
van de dienstverlening gekeken naar de Algemene organisatie, de
Oriëntatie-/koopfase, de Bouwfase en de Oplever-/nazorgfase.
Als het gaat om de kwaliteit van de oplevering wordt gekeken naar
het aantal opleverpunten en de snelheid van het oplossen daarvan.
Door middel van het registreren van de opleverpunten door
Vereniging Eigen Huis, de afhandeling daarvan en het Kopersrapport
wordt de kwaliteit van de dienstverlening en de oplevering in kaart
gebracht. Dat gebeurt voor alle projecten die worden opgeleverd.
Het voorbereiden om te komen tot certificering loopt nu twee jaar.
Niet zonder reden, legt Gert Verdouw uit. “VORM is dus ook verantwoordelijk
voor de kwaliteit van een adviseur in een keukenshowroom,
die bij een project hoort. Hetzelfde geldt voor een project van
Ontwikkeling; als dat door een andere aannemer wordt gerealiseerd,
wat regelmatig de praktijk is, worden wij erop afgerekend als die
aannemer het niet goed zou doen. Het vraagt een gedisciplineerde
aanpak van iedereen binnen in het bedrijf en zelfs daarbuiten.”
8
CERtIFICAAt
KlANtGERICHt BOuWEN:
ADEl VERPlICHt??
Sinds begin februari mag VORM zich de trotse eigenaar noemen van het certificaat
Klantgericht Bouwen. Of beter gezegd twéé certificaten, want zowel Ontwikkeling als
Bouw heeft een eigen certificaat behaald. De certificering is een initiatief van de gelijknamige
stichting, die een initiatief is van Bouwend Nederland en Vereniging Eigen Huis.
Bouwbedrijven die beter presteren dan het landelijk gemiddelde, kunnen in aanmerking
komen voor het certificaat.
VOOrtDUrEnDE aanDaCht
Vier keer per jaar ontvangt VORM een managementrapportage
van de stichting Klantgericht Bouwen. Na een jaar volgt een
evaluatie: wie dan zijn zaakjes niet voor elkaar heeft, loopt
het risico om het certificaat kwijt te raken. Daarom vraagt
klantgericht bouwen voortdurende aandacht – en zo hoort het
eigenlijk ook. Het bedrijf dat kan schermen met het label, heeft
in de markt toch net een streepje voor. “Het is steeds vaker een
vraag bij prijsvragen en selecties. Het is voor een potentiële
opdrachtgever van VORM een goede indicatie over hoe wij met
de klanten omgaan.”
“Opvallende trend: de markt (gemiddelde) blijkt minder goed te
gaan presteren dusdanig dat Klantgericht Bouwen een bodem
heeft ingebouwd. Presteren onder een zes is er dus niet meer bij.
Overigens zijn de Keurmerkhouders ook iets achteruit gegaan
echter niet zoveel als de markt. Er blijft dus volop werk aan de
winkel om de klant nog beter te bedienen. Een uitdaging voor
ons allemaal!!”

Het toppunt van Den Haag
Begin juni kon de vlag in top bij Residence
Metropole, het appartementencomplex dat
langzaam maar zeker vorm krijgt in hartje
Den Haag. Op de hoek van de Carnegielaan
en de laan van Meerdervoort – Haagser
kan het niet – zijn inmiddels de contouren
zichtbaar van wat één van de mooiste
appartementencomplexen van de Hofstad
belooft te gaan worden. Met het bereiken
van het hoogste punt loopt de bouw perfect
volgens schema.
Dertig appartementen telt het monumentale
gebouw, die één voor één exclusief van opzet
zijn. De architectuur oogt statig en chique,
a c t u e l e
het afwerkingniveau is ongekend hoog.
Daarmee is het vooral een project geworden
dat kopers in het hogere segment van de
markt heeft weten te verleiden. Overigens
zijn er nog twee appartementen te koop.
Of die onverkochte status nog lang gehandhaafd
blijft is maar de vraag: de belangstelling
is er niet minder om. Nu het project
verder in uitvoering is, heeft verkopende
makelaar Frisia ook meer ‘bewijsmateriaal’
om aan te tonen dat wonen in Metropole
iets bijzonders is.
In de verkoop is veel energie gestoken.
Kopers konden onder meer gebruik maken
van de diensten van een interieurarchitect,
om zich een beeld te vormen van de
inrichting van hun eigen appartement. Ook
waren er per appartement verschillende
indelingsvarianten beschikbaar.
Inmiddels is er ook al een vereniging van eigenaren
opgericht. Een actieve vereniging
zelfs, want de kopers volgen de bouw met
veel interesse. Zo heeft die betrokkenheid
Bouw Oostpolder verloopt voortvarend
Een thuiswedstrijd speelt VORM Bouw in de
Oostpolder: op de plek in Papendrecht die
ooit het domein was van grazende koeien,
verrijst nu een fraaie woonwijk. Het plan telt
18 woningen, verdeeld over koop en huur.
Om zoveel mogelijk doelgroepen te kunnen
bedienen, is de variatie in woningtypen groot.
Onder meer zijn er 69 appartementen opgenomen
in het plan. Kopers kunnen al warm
gaan lopen voor de inrichting van hun nieuwe
woning: na de bouwvak neemt VORM de oplevering
van de eerste woningen al ter hand.
van koperszijde al geleid tot een aanpassing
van de entreehallen op de verdiepingen,
waar nu dezelfde afwerking komt
als in de entree op de begane grond.
De wijk wordt te zijner tijd gecompleteerd
door een aantal winkelvoorzieningen. Elders
in deze Vorm & Inhoud kunt u lezen dat de
volgende fase “de voormalige AZC-locatie”
naast het in uitvoering zijnde plan “de Oostpolder
“ ook zal worden bebouwd.
9

10
ACHtEROM IN DORDt
KRIJGt EINDElIJK FACElIFt
Het hééft even geduurd, maar inmiddels is
alle tegenslag vergeven en vergeten: het
Achterom in Dordrecht gaat op de schop.
Multi Vastgoed, NEXt Real Estate en de
gemeente zijn het eens geworden over
de plannen. Door problemen met onder
meer de luchtkwaliteit zat er aanvankelijk
weinig schot in.
De gebouwen in het gebied, omsloten door het Bagijnhof, de Johan de
Wittstraat en de Spuiboulevard, krijgen deels een facelift en worden
deels nieuw opgebouwd. Middenin het gebied is ook al ruimte
gereserveerd voor ‘Het verborgen museum’. In het nieuwbouwblok en
deels in te verbouwen panden wordt een parkeeraccommodatie gerealiseerd
voor circa 4 5 auto’s.
Op de begane grond komt 1750 m nieuwe winkelruimte beschikbaar.
In de bovenste twee bouwlagen worden tien, deels uit twee verdie-
pingen bestaande huurappartementen gebouwd. NEXT Real Estate
zal de tien woningen en de winkels, waaronder een grote supermarkt,
als eindbelegging in portefeuille nemen. De gemeente Dordrecht wordt
eigenaar/exploitant van de parkeergarage.
De uitvoering van het project is in handen van VORM Bouw. Het project
is ontworpen door Claus & Kaan Architecten en wordt in de tweede helft
van 009 opgeleverd.

p R O j e c t O n t w i k k e l i n g
VORM loopt zich warm langs Oude Maas in Spijkenisse
Wie wel eens in Spijkenisse komt, weet
dat de stad aan een inhaalslag bezig is.
De stad, die nog niet zo lang geleden
zelfs werd ‘bekroond’ tot saaiste van
Nederland, is hard op weg om het imago
om te buigen. Belangrijk onderdeel
van die plannen is de realisatie van De
Elementen aan de Oude Maas.
Beweren dat Spijkenisse op dit moment
één grote bouwput is zou iets bezijden de
waarheid zijn, maar gebouwd wórdt er. In het
centrum is de metamorfose al goed te zien.
Het winkelcentrum heeft een grondige reno-
vatie achter de rug en de plannen voor een
nieuwe bibliotheek zien er zelfs ronduit
futuristisch uit.
Een paar steenworpen verderop staan de
hijskranen langs de Oude Maas opgesteld.
Dit gebied, De Elementen geheten, moet in
een reeks van jaren worden getransformeerd
tot een schitterende wijk. langs het water komen
appartemententorens, daarachter grondgebonden
woningen. Ook het havengebied
is meegenomen in de plannen. Doel is om
het woningaanbod in Spijkenisse een wat
gevarieerder aanblik te geven. De eerste twee
appartemententorens aan de Oude Maas zijn
in ieder geval een schot in de roos. De belangstelling
is massaal. Mooie opsteker voor het
gemeentebestuur, dat veel tegenwind ondervond
bij de realisatie maar zich nu gesteund
ziet door de inwoners om de ontwikkeling
voortvarend op te pakken.
DriE OntwikkElaars / BOUwErs
Het project wordt vanwege de grootte gerealiseerd
door drie ontwikkel- en bouwmaatschappijen,
verenigd in VOF Dijkzone. VORM is er
één van. Na Dura Vermeer en Ballast Nedam
is VORM aan de beurt om een toren te ontwikkelen.
Zoals het er nu naar uitziet, worden het
ca. 50 appartementen in twee woontorens,
ieder zeventig meter hoog. De stijl van die
torens, ontworpen door architect Diederik Dam,
is geïnspireerd op de warme Amerikaanse
hoogbouw architectuur: veel oog voor finesses
en detaillering. Bewoners kunnen vanaf de
forse buitenruimte genieten van de scheep-
vaart op de Oude Maas. Planstadium:
VO (voorlopig ontwerp), dus er wordt nog hard
aan gesleuteld.
hOOgBOUw Vraagt sliMME OplOssingEn
Hoogbouw en VORM Bouw is geen alledaagse
combinatie. Maar onbekend terrein is het zeker
niet voor VORM. Het bouwen van woontorens
vraagt echter om een compleet andere benadering.
De ‘truc’ is om een bouwmethode te hanteren
die het mogelijk maakt snel laag voor laag
te bouwen. Dat is het ‘tunnelsysteem’ dat de
efficiency van de ruwbouw sterk ten goede komt.
Ook de detaillering van de gevels verdient veel
aandacht bij een dergelijke bouwhoogte. Bij
bouwen op hoogte is het gebruik van steigers
uit den boze. Ook voor de gevel geldt dat deze
snel moet kunnen worden gemonteerd, om last
van de weersomstandigheden (met name regenwater)
te minimaliseren.
11

1
p R O j e c t O n t w i k k e l i n g
Wipmolenlocatie biedt kansen voor nieuwbouw
Met de nieuwbouw van sociaal-cultureel centrum De Wipmolen in Alblasserdam (het gaat landvast heten en wij hebben hier geen
enkele betrokkenheid bij, moeten we ook niet suggereren) is ruimte vrijgekomen voor nieuwbouw in de gemeente. Woningcorporatie
Westwaard Wonen is een 1 op 1 relatie aangegaan met de gemeente en heeft VORM Ontwikkeling betrokken om het plan gezamenlijk
te ontwikkelen. Dat voorziet in de realisatie van 18 “zorg”huur appartementen in de sociale sector, 40 vrijesector koopappartementen
en tien twee-onder-één-kapwoningen.
De kogel is nog niet door de kerk in Alblasserdam. Bouwen op deze locatie vraagt een omzichtige aanpak, temeer omdat het plan
grenst aan het bos Rijkee. Dat is een uniek stukje natuurgebied in het centrum van Alblasserdam. Mochten de plannen wel doorgang
Merwehoofd: en dat is iV
vinden, dan wacht een aantal Alblasserdammers straks het exclusieve privilege van een achtertuin aan het bos Rijkee. In samenwerking
met KOW wordt momenteel een verkavelingsstudie
Die voorbereid. horizon is voor Die veel moet kopers gemeente aan de en lange wethouders
kant. Mensen meer inzicht die per geven se aan in de de mogelijkhe- rivierzijde
den willen van wonen, het gebied. zullen Voor die lange De dit termijn is dubbelop): wel accepteren.
De potentiële kopers van de parkwoningen
willen vermoedelijk eerst meer zekerheid of ze
hun huidige woning wel voor een behoorlijke
prijs kwijtraken.” Om die reden heeft Marcel
ook weinig twijfel dat de verkoop in een later
stadium alsnog in een hogere versnelling komt.
De bouwplaats biedt nu vooral het beeld van
een grote put: onderdeel van fase IV is ook de
realisatie van een parkeergarage. Die parkeergarage
sluit ondergronds weer aan bij de al
aangelegde garage van planfase III.
Weinig projecten kennen een zo lange
adem als Merwehoofd, de transformatie
van het voormalige Fokker-terrein in
Papendrecht tot hoogwaardige woonwijk.
Maar het eind is in zicht. Fase IV is aan
de orde voor de bouwers aan het ‘Drierivierenpunt’.
En net als eerdere fasen
is de aantrekkingskracht van wonen
op misschien wel het mooiste punt van
de Drechtsteden onverminderd hoog.
De ingrediënten voor deel vier van het vervolgverhaal
‘Merwehoofd’ zijn onveranderd.
Aantrekkelijke, moderne architectuur, bekende
architecten, veel variatie in woningtypen. En als
slagroom op de taart de ongeëvenaarde locatie,
de plek waar de Noord, de Oude Maas en de
Beneden Merwede bij elkaar komen. In totaal
ca. 4 0 woningen moeten er straks staan, als
alle fasen hun beslag hebben gekregen. Fase IV
biedt kopers niet alleen de mogelijkheid van wonen
aan het water. Ook een uitzicht op de parkzijde
is mogelijk. Begrijpelijk dat, geheel in lijn
met de eerdere fasen, de aandacht van de kopers
in eerste instantie uitgaat naar de ‘waterwoningen’.
De verkoop daarvan loopt naar behoren.
Vooralsnog nemen de belangstellenden voor de
parkwoningen een afwachtende houding aan.
langE hOriZOn
Dat is overigens niet heel erg verwonderlijk, legt
projectontwikkelaar Marcel Schippers – al vanaf
fase 1 betrokken bij en vanaf fase verantwoordelijk
voor de realisatie van Merwehoofd – uit.
“We praten bij deze fase over woningen die pas
over een jaar of twee zullen worden opgeleverd.
Fase 5 behelst 5 eengezinswoningen en 6
appartementen aan de parkzijde. Hier zijn wij
op dit moment in de besteksfase. Eengezinswoningen
nog dit jaar in verkoop, voor de
appartementen lopen gesprekken met een
mogelijke beleggera, welke ze t.b.v. de vrijesector
huur wil gaan afnemen.
Fase 6 is een torentje in het midden van het
plangebied, dat 17 appartementen omvat. Deze
is gekocht door vastgoedbelegger Achmea
pensioenfonds, welke de toren gaat verhuren
(vrijesector huur). Is reeds in aanbouw en wordt
medio 009 opgeleverd.

p R O j e c t O n t w i k k e l i n g
aZc-locatie in papendrecht in studie
Als straks het project Oostpolder in Papendrecht
achter de rug is, kunnen de bouwers meteen
opschuiven naar de ‘buren’. Naast de huidige
uitbreidingslocatie ligt namelijk nóg een
kavel: het voormalige asielzoekerscentrum in
Papendrecht. De plannen liggen er al. VORM
Ontwikkeling heeft zich samen met woningcorporatie
Westwaard Wonen gebogen over een
mogelijke invulling. De eerste plannen voorzien
in de bouw van 4 appartementen, 8 sociale
huurwoningen, 8 vrijesector koopwoningen, 10
vrijstaande woningen dan wel vrije kavels en
Merwehoofd: nummer Vii op komst
Terwijl fase IV en fase VI (Torentje F) al in aanbouw
zijn, gaat ook de voorbereiding voor
de laatste fase op Merwehoofd onverminderd
verder. Die belooft, zoals het er nu naar uitziet,
een passende finale te worden. De zevende
fase moet een toren gaan huisvesten, die als een
landmark de bouw afsluit, letterlijk en figuurlijk.
Tegen het Stork-terrein aan is een fraai stukje
9 vervangende woonwagenstandplaatsen. Die
woonwagenstandplaatsen zijn bestemd voor een
aantal inwoners die nu nog hun woonwagen elders
in Papendrecht hebben. Zoals de plannen er
nu uitzien, is de benaming ‘woonwagen’ niet helemaal
representatief meer. De gemeente is met
Westwaard Wonen overeengekomen dat zij het
eigendom en de exploitatie in handen krijgen.
Westwaard Wonen heeft op haar beurt hier een
aantal eisen aan gesteld. Onder andere moeten
het nieuwe woonwagens zijn, die eigendom van
de woningstichting blijven, welke de bewoners
architectuur gepland, van de hand van architect
Rudy Uytenhaak. De toren zal zoals het er uitziet
zestien verdiepingen hoog worden. Per woonlaag
worden drie appartementen voorzien.
Het mag duidelijk zijn dat het wonen op
de hoogste lagen het meest in trek zal zijn.
Wie vanaf die etages om zich heen kijkt, ziet
een indrukwekkend panorama van het gehele
huren. Een woonwagen is wellicht niet meer de
passende benaming. Bij de ontwikkeling noemen
wij het daarom gekscherend chalets. Een aantal
architectenbureaus heeft al ideeën gepresenteerd
voor de realisatie van het gehele plan. Uiteindelijk
is Schipper Architecten geselecteerd. Het plan
combineert moderne bouw met een meer traditionele
vormgeving. Dat is ook wenselijk, om de
overgang van de jaren dertig-stijl aan de plaatselijke
dijk naar de moderne bouw in plan Oost
vloeiend te laten verlopen.
achterland van Papendrecht, tot aan Rotterdam
toe. Binnenkort moet er meer duidelijkheid zijn
over de definitieve invulling van de toren, die
op papier nu nog de weinig inspirerende naam
‘Toren M’ heeft. Maar het zal ongetwijfeld de
‘M’ van ‘magnifiek’ zijn...
1

14
HANDtEKENINGEN
ONDER CONtRACtEN
IN BERlICuM GEZEt
et was een geanimeerde bijeenkomst, op dinsdag
h
7 mei in het Brabantse Berlicum. Burgemeester en
wethouders van de gemeente Sint-Michielsgestel
(waaronder de kern valt) en de directie van VORM
Ontwikkeling B.V. zetten hun handtekening onder de samenwerkings-
en realisatieovereenkomst voor de nieuwbouw in het dorp,
nu nog de ‘integrale gebiedsontwikkeling Schoolstraat’ geheten.
Het zal nog enige tijd duren voordat de gevolgen van die handtekeningen
zichtbaar zijn. Het plan is ambitieus en bestaat uit een
aantal onderdelen. Fase I moet in de herfst van 010 worden opgeleverd.
Die fase bestaat uit een ‘educatief cluster’, de officiële
naam voor een nieuwe basisschool, een kinderdagverblijf en
faciliteiten voor naschoolse opvang.
In fase I zijn ook nog eens 16 appartementen bovenop de
school geprogrammeerd. Daarna volgen winkels, een stallingsgarage
met 91 plaatsen, 51 appartementen voor senioren,
10 grondgebonden woningen en nog eens 1 appartementen.
Een forse uitbreiding van het woningbestand in Berlicum
dus, maar ook een welkome uitbreiding, gezien het aantal inschrijvingen
bij de gemeente. Met de uitbreiding komt er ook
meer differentiatie in het woningaanbod. Het plaatsje, dat valt
onder Sint-Michielsgestel, wordt nu vooral gedomineerd door
vrijstaande woningen en twee-onder-één-kappers.
Qua architectuur haalt het plan z’n inspiratie uit de omliggende
bebouwing, dus een bouwstijl die goed past bij de andere
woningen in het dorp.

TWEEDE TEAMBUIlDINGDAG
OOK EEN GROOT SUCCES
esterkt door het succes van de eerste editie stond
G
er op zaterdag 1 juni wederom een teambuildingdag
op het programma. ‘Never change
a winning team’, was de gedachte achter het
evenement. Dus togen enkele tientallen
VORM-medewerkers al vroeg naar ‘t Blauwe
Meer’ bij loon op Zand voor een dag vol
sportiviteit en gezelligheid. Was het vorig
jaar Arnold Vanderlyde die de warming up
deed, deze keer stond leontien van Moorsel
voor de groep. Daarna kon iedereen zich
uitleven bij een aantal afwisselende onderdelen,
zoals volleyballen, een vlotrace, mountainbiken,
touwtrekken en kratten stapelen. Voor de hele
kleine kinderen - want de teambuildingdag
is een dag voor de hele familie - stond er een
speeltent met springkussen.
Joke Villanueva, die met de P&O-afdeling voor de
oganisatie tekende, was tevreden over de deelname.
“Het was ongeveer vergelijkbaar met vorig jaar.
Je ziet wel dat mensen steeds mee sociale verplichtingen
hebben op zo’n zaterdag. Natuurlijk was er ‘s avonds
voetbal op tv met de wedstrijd Nederland-Rusland,
maar speciaal daarvoor waren we vroeger gestart.
Al met al kunnen we terugkijken op een geslaagde dag.”
De deelnemers waren nagenoeg evenredig verdeeld over
bouw- en kantoorpersoneel. Ook de directie liet zich niet
onbetuigd: Daan met het welkomstwoord, Hans met de
prijsuitreiking. Volgend jaar krijgen de thuisblijvers een
nieuwe kans, als het aan Joke ligt.
15

ElISABEtH IN HOOGStEIGEN
et wordt al een beetje ‘traditie’: eerste palen slaan op
h
Merwehoofd. Op 18 april was het zover, nu voor fase IV.
Deze eerste paal nam wethouder Joop Tegelaar van
de gemeente Papendrecht voor zijn rekening. Hij werd
daarbij gesecondeerd door de kleindochter van de heer en mevrouw
lingen, toekomstige bewoners van een van de appartementen.
16
PERSOON BIJ EERStE PAAl
en bijzondere eerste paal was het voor
e
Elisabethhof, het centrumplan voor Oostvoorne.
In aanwezigheid van Elisabeth
zelf werd de officiële start een bijzonder
evenement. Het programma was met veel originaliteit
in elkaar gezet, maar het weer gooide roet in het eten.
Daardoor kon een deel van het programma geen doorgang
vinden. Op grote hoogte zou er een spectaculaire
show te zien zijn. Die werd nu geannuleerd, omdat
regen en wind het spektakel dwarsboomden. Het maakte
de gezelligheid er overigens niet minder op. Met vooruitziende
blik was er ook een grote tent neergezet
op het bouwterrein. Alle aanstaande bewoners en de
betrokkenen konden daar een stormachtig glas heffen
op de bouw. En toen eenmaal de ballonnen werden
opgelaten, zag het er alsnog heel feestelijk uit...
O F F i c i Ë l e
EERStE PAAl
VOOR DE tOEKOMSt
Die aandacht voor ‘toekomstige’ Papendrechters was niet toevallig.
Op de bouwplaats konden de aanwezigen kijken naar een theatervoorstelling
over bouwen en leven in de toekomst. Het leverde een
spectaculair evenement op, compleet met vuurspuwende kanonnen
en muziek. Want het geluid van heipalen kennen ze nu wel, in
Papendrecht...

BOuW AAN DE BuItENHOF
IN DElFt GEStARt
Er gingen twee jaar van intensieve onderhandelingen met de gemeente Delft aan
vooraf. Maar toen eenmaal de handtekeningen onder de realisatieovereenkomst
waren gezet, konden de heimachines voorrijden. De bouw van het project Buitenhof
is gestart.
p 8 maart van dit jaar is de realisatieovereen-
O
komst officieel ondertekend. Het project Buitenhof,
fase 1 voorziet in de bouw van een sporthal met
88 studentenwoningen. Onder de sporthal is een
openbare parkeergarage en een fietsenstalling voor de studenten.
Het project kent ook een fase . Als de nieuwe sporthal
in gebruik is genomen, kan de oude worden gesloopt. In het
eerste kwartaal van 010 begint VORM ook met de bouw
van ca. 1 5 koopwoningen (ca. 55 eengezinswoningen en
ca. 80 appartementen) in bouwblokken op dezelfde locatie,
samen met commerciële ruimten en bebouwde parkeergarages.
O F F i c i Ë l e
Het project is binnengehaald na een prijsvraag die door VORM
winnend is afgesloten. Het plan is in grote lijnen nog hetzelfde
maar in twee jaar tijd is er veel aan gesleuteld. Inmiddels zit de
vaart er dus in, want amper een maand later – op 5 mei – kon het
heiwerk aanvangen. De bouw
van de sporthal is uitbesteed
aan Vaessen Bouw, dat is gespecialiseerd
in sporthallen en
zwembaden. Mei Architecten
en Stedenbouwers zijn verantwoordelijk
voor de architectuur.
17

18
What’s neXt:
vergrijzing
Het lijkt tegenwoordig wel een toverwoord:
‘vergrijzing’. De ‘grijze golf’ is
onderweg en deze mensen zijn allemaal
rijk, gezond en reislustig…
Maar is dit nu eigenlijk wel zo? Zit de ‘senior’
te wachten op een appartement? Op een
seniorenstad? Hebben ze geld zat? De themacommissie
ouderenbeleid van de tweede
kamer heeft een aantal stellingen gepubliceerd.
Eén van de stellingen was: ‘Als oudere
wil ik in een vertrouwde omgeving wonen’, 75,5% was het hier mee
eens. Een andere stelling ‘Wonen in een seniorenstad’? Werd met
66,6% ‘tegen’ afgeserveerd. Commentaar bij deze laatste stelling
was: ‘ Het lijkt mij verschrikkelijk in zo’n stad met oudjes’ en ‘Vreselijk!
leven zonder kinderen of jongeren zou een verarming zijn’. Niet alle
senioren beschikken over een dikke portemonnee en de meeste van
deze senioren wonen, statistisch gezien, in stedelijke omgevingen.
Het bovenstaande is zomaar een greep uit reacties en conclusies
en zet aan tot denken. De senior heeft dus geen behoefte om te ‘verkassen’,
beter is om aansluiting te vinden bij wat zij wel graag willen,
onderzoek toont aan dat er o.a. behoefte is aan zorg- en dienstencentra,
buurtsupers in de directe omgeving en aan inspraak bij de
ontwikkeling van woningen.
Een enquête onder ontwikkelaars geeft aan dat er binnen hun organisatie
te weinig of geen onderzoek wordt gedaan naar senioren en
ouderenhuisvesting.
Zowel voor de ontwikkelaar als voor de belegger liggen hier dus
kansen, zeker als er zorgvuldig onderzoek wordt gedaan. Er ligt een
duidelijke vraag en het aanbod is te beperkt.

OPVAllEND HOGE KWAlITEIT
OPlEVERING BIJ ROOMBURG
Het mag ook wel eens worden gezegd,
als het bij een oplevering er opvallend
soepel aan toe gaat. Dat was het geval in
leiden. De appartementen in drie torens
die VORM Bouw realiseert in Roomburg,
zijn al bijna voor de helft opgeleverd. En
met het positieve resultaat dat er zeer
weinig op de kwaliteit van de woningen
aan te merken viel!
Voor leo Bevaart, uitvoerder in Roomburg, komt de vlotte oplevering
van de woningen niet uit de lucht vallen. “Iedereen die hieraan
heeft meegewerkt mag zich op de borst kloppen, maar het
heeft vooral te maken met een stukje bouwmethodiek. Er is hier
in Roomburg gekozen voor aluminium kozijnen, prefab gevels
en geen binnenschilderwerk. En als je het over opleverpunten
hebt, zijn dat nu juist altijd zaken die problemen kunnen opleveren.
Bovendien hebben we speciaal iemand aangesteld voor
de begeleiding van de kopers bij voorschouw en oplevering.
Dat is Nico de Jong, die als timmerman bij ons werkte maar
inmiddels is gepensioneerd. Nico wilde graag voor ons aan de
slag in deze rol. Natuurlijk, daar zit voor ons een kostenplaatje
aan, maar Projectontwikkeling heeft er van tevoren al budget
voor vrijgemaakt.” Die aandacht voor de kopers in een cruciale
fase bijkt zijn vruchten af te werpen. Nico is aanwezig als steun
en toeverlaat van de kopers tijdens voorschouw en tijdens de
oplevering. Hij is in dienst bij VORM, maar vertegenwoordigt
de kopers. leo: “Dat gaat allemaal in heel goeie harmonie hoor.
De kracht van Nico is dat hij goed op het niveau van de kopers
kan praten én onze organisatie natuurlijk door en door kent.”
aChtErstanD BiJ tOrEn twEE
Vooral bij de eerste toren, die inmiddels geheel is opgeleverd,
was het geringe aantal opleverpunten opvallend. Toren twee is
begin juni halverwege met opleveren. “Daar blijken wat meer
puntjes te zijn”, constateert leo eerlijk. “Dat is wel verklaarbaar,
omdat we door omstandigheden, buiten VORM om, een achterstand
hebben opgelopen. Daardoor is er minder gelegenheid
geweest om zelf al een rondje door de woningen te maken. Dat
scheelt aanmerkelijk.” Na de bouwvak volgt de derde van de
drie torens. leiden is dan 1 7 fraaie appartementen rijker, op
een al even fraaie locatie: pal aan het Rijn-Schiekanaal.
19

Jan van buren
Bij VORM werken zo’n 300 medewerkers.
Hoewel we het graag zouden willen, is
het niet langer meer vanzelfsprekend
dat iedereen elkaar van haver tot gort
kent. Daar gaan we iets aan doen. Op de
pagina ‘Doorgezaagd’ stellen we elke
keer een medewerker voor. Deze keer:
elektromonteur Jan van Buren van de
materieeldienst.
ZwiJnDrECht
“Ben ik geboren. Ik heb er ook altijd gewoond. Tja, wat is
het voor een plaats? Een beetje rustige gemeente. Er is weinig
te beleven. Sinds zes en een half jaar wonen we in Hendrik-Ido-
Ambacht. In een nieuwbouwwijk, de Volgerlanden.”
hEnDrik-iDO-aMBaCht
“De Volgerlanden is een echte nieuwbouwwijk, een beetje stil.
Ruim voor het EK Voetbal had je overal al oranje vlaggetjes,
maar niet bij ons. Het is er wel leuk wonen. Ik ben eigenlijk
altijd wel in de buurt gebleven. Ook met het oog op het werk.
Van Hendrik-Ido-Ambacht naar Papendrecht is dertien kilometer.
Dat is wel te doen. Ik moet er niet aan denken dat ik in Utrecht
zou werken. Dit is op fietsafstand.”
28 JanUari 2008
“M’n eerste werkdag bij VORM. Ik heb altijd bij een bouwbedrijf
in Dordrecht gewerkt, veertien jaar lang. Maar ik had het er op
een bepaald moment niet meer naar mijn zin. Daar werkten
vijftig man, hier driehonderd. Ja, dat is wel even wennen. Maar
het bevalt goed.”
DE MatEriEElDiEnst
“Ik ben elektromonteur bij de materieeldienst. We doen alles zelf,
onderhoud en reparaties. Ik ben net met een automatische zaagtafel
bezig. Als je die openmaakt, is het een en al elektronica.
0
DOOrGeZAAGD
met:
Er moest een diode worden vervangen. Ingewikkeld? Ach, er
loopt hier altijd wel iemand rond om het na te vragen. Gerrit is
de enige die altijd binnen zit, de rest van de monteurs gaat ook
regelmatig naar buiten. Je doet van alles, van het aanleggen van
bouwspanning tot en met het verhelpen van liftstoringen.”
wErksfEEr
“Ik moet zeggen dat de sfeer bij VORM heel positief is. Als je ziet
wat er allemaal voor het personeel wordt gedaan, dat is heel
veel. Bij m’n vorige werkgever had je een keer in de zomer een
borrel en eentje aan het eind van het jaar. En moet je hier eens
kijken: fietsen op de Alpe d’Huez, je kunt motorrijden, binnenkort
weer de teambuildingdag waar ik zeker aan mee ga doen.”
afstanD
“Een echte afstand tussen de mensen bij VORM ervaar je niet
echt. Tuurlijk, Barry Meijboom is de baas op de materieeldienst,
maar je kunt altijd bij hem terecht. Ik ken alleen nog vrij weinig
mensen binnen het bedrijf. De uitvoerders leer ik langzaam
maar zeker een beetje kennen. Maar verschillen in rang of
stand ervaar ik niet. Dat was bij m’n vorige baan wel anders.”
JOggEn
“Twee keer per week ga ik een stukje joggen. Een kilometer of
acht, daar houdt het wel mee op. Het ontbreekt me gewoon aan
tijd om het vaker te doen. Begin augustus is de tweede op komst.
Ik heb dus thuis nog genoeg te verbouwen. In de avonduren
volg ik ook nog een studie: technicus. Als je dat papiertje hebt,
ben je installatiebevoegd en mag je ook dingen installeren. Nou,
dan is er thuis nog een hond die drie keer per dag moet worden
uitgelaten en dan weet je wel hoeveel tijd ik overhou.”
VakantiE
“Het zal er van het jaar niet van komen met die baby die er aan
komt. Anders was het wel het buitenland geworden. Twee jaar
terug bleven we in Nederland, op Texel. Dat was niet echt een
succes. Vorig jaar werd het dus Gran Canaria. En dit jaar thuis.”

oeiend bouWen: pilot proJect
met veelbelovend perstpectief
Het bouwproces loopt in de praktijk nooit helemaal op rolletjes. Hier en daar gaat wel eens
wat mis in de afstemming, de communicatie gaat niet altijd even soepeltjes en de afstemming
van activiteiten loopt wel eens scheef. Met het project ‘Boeiend bouwen’ wil VORM
er iets aan doen. Het is een pilot project, een proef die moet bijdragen aan een betere samenwerking
tussen alle betrokkenen in het bedrijf. Arie van Rijn, organisatie-adviseur van
Arbo unie, vertelt erover. Hij voert dit project uit samen met zijn collega Jeroen Stoffelsen.
rbo Unie? Is dat niet die organisatie die zich voor-
A
al bezig houdt met de te zware stapels stenen en
werken in de regen? Arie van Rijn lacht. “We zijn
inderdaad bekend van onze activiteiten op het gebied
van veilig werken en inzetbaarheid. Maar we kijken ook
naar de organisatievitaliteit. Hoe geef je leiding? Hoe werk je
met elkaar samen? Hoe geef je feedback? Wij merken dat deze
zaken, als die niet goed geregeld zijn, leiden tot frustratie bij
medewerkers en leidinggevenden, verzuim en dus tot een minder
effectieve organisatie. Mensen zijn daardoor minder inzetbaar.
Daar heb je de link met ons oorspronkelijke werkterrein.”
In het kader van het project zijn twee groepen geformeerd:
medewerkers en leidinggevenden. In een aantal sessies zijn
knelpunten boven tafel gekomen. Arie van Rijn: “Wij proberen
zicht te krijgen op de processen. Hoe spelen jullie het spel bij
VORM? Mijn eerste conclusie is dat er op deze manier wel degelijk
beweging in komt. Bij de een is het meer dan bij de ander,
maar het besef breekt langzaam door dat de manier waarop
de dingen bij VORM gaan niet altijd even effectief is. Bepaalde
zaken worden niet opgelost.”
ExtErnE aDVisEUr
Zijn ervaring als organisatie-adviseur is dat ‘vreemde ogen
dwingen’. “Je hebt daarvoor wel een externe adviseur nodig.
Jeroen en ik zitten niet in het systeem en zijn er ook niet mee
besmet. Dan is het gemakkelijker om ineffectieve patronen te
zien of situaties waarvan je zegt: maar zo gaan we met elkaar
niet het gewenste resultaat halen. Je moet voldoende afstand tot
het systeem hebben om zaken naar de oppervlakte te kunnen
brengen.”
rEsUltaat
Pas op de langere termijn moet ‘Boeiend bouwen’ tot resultaat
gaan leiden. “Voor ons is dat ook moeilijk te beoordelen”,
legt Arie van Rijn uit. “Ik heb er niet zoveel zicht op hoe de
processen in de praktijk anders verlopen. Dat is aan de deelnemers.
Zij mogen de keus maken om anders met elkaar om
te gaan. Je moet ook niet vergeten dat we bij VORM pas een
aantal maanden onderweg zijn. De eerste voortekenen zijn er
wel. Maar wanneer uiteindelijk het verzuim gaat verminderen,
kun je van tevoren niet voorspellen. Veel bedrijven die dit soort
projecten oppakken, vervallen na verloop van tijd weer in hun
oude patroon. Bij andere organisaties heb ik wel effect gezien.
Daar merk je dat mensen elkaar aanspreken op hun gedrag en
anders met elkaar omgaan.” Het is belangrijk dat het management
blijft sturen op het gewenste gedrag.
Begin juli komen de leden weer bij elkaar. Arie van Rijn is
positief over de inzet. “Er wordt tijdens de besprekingen over
wezenlijke dingen gepraat. Ik heb het gevoel dat de wens om
beter met elkaar samen te gaan werken breed gedragen wordt
in de VORM-organisatie. Het komt nu aan op keuzes maken.”
lEOn rOOiMans, UitVOErDEr
“We hebben afgesproken dat we over een paar weken verder
gaan. Het is nu even zoeken naar handvaten om er een vervolg
aan te geven. Of het nuttig is geweest? Als je met z’n allen de
koppen bij elkaar steekt is het altijd nuttig! Ik heb de laatste
sessie heel positief ervaren. Kijk, je kunt bij een probleem net
zo lang gaan zoeken totdat je weet hoe het zo is gekomen.
Je kunt het ook accepteren en zeggen: hoe lossen we het op.
Daar kun je beter je energie insteken.”
rEné Maas, tiMMErMan
“Wat die bijeenkomsten mij hebben geleerd, is dat we toch allemaal
mensen zijn. Of je nu op de bouwplaats werkt of uitvoerder
bent. En mensen maken fouten. Die moeten we met z’n allen
zien te voorkomen. De instelling van vroeger, dat de leidinggevenden
met een stropdas over de bouwplaats liepen met het
idee van ‘er moet gebouwd worden, maakt niet uit hoe’ moeten
we kwijt. Maar ik denk dat
de meerderheid van
goede wil is om
er iets aan te
doen.”
1

Bouwen is een mooi vak. Een vak dat soms op het raakvlak van de kunst bivakkeert. Sommige gebouwen zouden
qua architectuur niet misstaan in een museum. Maar ook alledaagse gebouwen, materialen of machines kunnen
evengoed doorgaan voor kunst. We zien ze echter zo vaak dat we niet meer in staat zijn om de ongewone kanten
van het gewone te zien. Daarom kijken we in elk nummer door de ogen van fotograaf Piet Mes naar alledaagse
dingen die op kunst lijken. Of in ieder geval een Vorm van kunst...

De
lunchbOx
Eten als een bouwvakker.
Het is een
gevleugelde kreet
aan de eettafel in
menig gezin. Vooral
gebruikt voor mensen
die opvallend veel naar binnen weten te
werken. Maar hoevéél wordt er eigenlijk
gegeten in de bouw? uit pure nieuwshonger
schuiven we in elk nummer van
Vorm & Inhoud aan tijdens de lunch van
een van de medewerkers. Deze keer:
Peter in ‘t Veld, projectleider annex
bedrijfsleider.
e ziet het, ik ben een bescheiden eter. Het is al-
J
tijd drie boterhammen tijdens de lunch. Eentje met
kaas en met een stukje komkommer erop, om het
gezond te houden, een boterhammetje met rosbief
en eentje met filet of iets dergelijks. Nee, veel kun je het niet
noemen. Ik kom hier in de kantine ook echt niet in de verleiding
om meer te eten dan eigenlijk goed voor me is. Veel eten is
sowieso niet mijn ding.” Het mag duidelijk zijn: met Peter in ‘t
Veld heeft VORM geen grootverbruiker van etenswaren in huis
gehaald. Sinds begin van het jaar is Peter in dienst in de gecombineerde
functie van projectleider/bedrijfsleider. Aan zijn
middagdis in de VORM-kantine missen we een stukje fruit. “Ik
ben anti-fruit”, lacht Peter. “Nee hoor, ik eet het gewoon niet.
Je hoeft het me ook niet voor te zetten als fruitdrankje. Hooguit
dat ik twee, drie keer per week eens een vitamine-C tabletje
neem, maar dan heb je het wel gehad.”
Hij blijft er in ieder geval gezond mee, kan hij alleen maar
concluderen. En fit genoeg om af en toe een partijtje te golfen.
“Ik ben er anderhalf jaar geleden mee begonnen en ben sindsdien
redelijk fanatiek. Ik zit nu op handicap 5. Ja, dat is
helemaal niet onaardig voor een beginner. Er gaat alleen
zoveel tijd in zitten. Gelukkig hebben we een negen-holesbaan
in het dorp. Die probeer ik ‘s avonds dan een keertje te lopen
of op zaterdag twee keer.”
Terug naar de lunch van de 1,81 meter lange en 75 kilo zware
Peter. “Koffie drink je al gauw te veel. Het is nu al de helft van
wat het vroeger was, maar zeven, acht per dag werk ik er nog
wel weg. Dat is het enige waar ik mee moet matigen. Als er
gebak is op de zaak, sla ik meestal over. En kom ik onderweg
een McDonalds tegen dan kan ik de verleiding heel goed weerstaan.
Thuis ben ik ook een heel gematigd eter. Als ik nou dit
op heb, dan hoef ik de rest van de middag niet meer. Ja, voor
het avondeten nog een biertje!”
n toch: de calculatie-afdeling is in een bouw-
e bedrijf niet de eerste afdeling waar je een
vrouw verwacht. “Nee, je ziet het niet zo
vaak. Maar ik heb het nooit als een probleem
ervaren. Het bouwen zit bij ons in de familie. En
waarom calculeren? Misschien omdat ik altijd de neiging
heb dat ik wil weten wat iets kost. Ja, je hebt gelijk, de
meeste vrouwen staan er om bekend dat ze daar nou
net niet naar kijken”, lacht Mariëlle. Als inwoonster van
Ridderkerk kende ze de naam van VORM wel. “Ik zat bij
BAM, deed daar utiliteitsprojecten en zocht een andere
uitdaging. Ik wilde de woningbouw leren kennen. Uiteindelijk
werk ik nu bij VORM samen met een collega die ik
van m’n opleiding ken!”
Op dit moment is zij nog ‘VORMs’ aan het leren, zoals
ze het zelf omschrijft: de interne gang van zaken onder
de knie krijgen. En als elementair begroter is het even
wennen om op STABU volgorde te begroten. “Elementair
begroten werkt net even anders. Je bent meer bezig met
alle onderdelen bij elkaar te zetten. Alles wat bij kozijnen
hoort, staat dan gegroepeerd (kozijn, glas, schilderwerk).
Zijn er dan in een later stadium wijzigingen, dan kun
je die heel gemakkelijk doorvoeren. Wellicht dat in de
toekomst deze manier van begroten ook bij VORM tot de
mogelijkheden gaat horen”
Met plezier
Tot nu toe bevalt de overstap haar geweldig. Mariëlle,
enthousiast: “VORM is gewoon een warme deken. Het
bevalt me hartstikke goed hier. Ik ga elke dag met plezier
naar m’n werk!”
even
vOOrstellen

colofon
Redactie adres:
Vorm Holding B.V.
afdeling PR
Postbus 16 50 AA Papendrecht
Tel. 078 64 1 00
Vormgeving en productie:
Pers C communicatie B.V. Barendrecht
Fotografie: Fotografie Piet Mes,
Frans Wuijts en interne fotografie
JuBIlEuM 12½ JAAR
G.A. (Gerry) Hartog-van Berkum 17 januari 008
M.F.A. (Marco) Snaaijer 14 februari 008
R.E. (René) Verschoor 15 februari 008
J. (John) van Rooij 1 februari 008
G. (Geert) den Burger 8 februari 008
D. (Danny) van der Sluis 18 maart 008
C. (Cees) van Schilt 9 april 008
JuBIlEuM 25 JAAR
P.C. (Piet) van Tilburg 4 mei 008
VERVROEGD PENSIOEN
l. (leen) de Jager 1 april 008
(levensloopverlof voorafgaand aan vroegpensioen)
J. (Jan) Vat 1 mei 008
l.C. (leo) Vrins 1 juni 008
GEBOREN
Tim, zoon van
Martijn Stekelbos
en Kim van Eijndhoven
4 januari 008
lars, zoon van Raymond Broos
en Corina van Ginneken,
geboren 18 juni 008
DANKBEtuIGINGEN
Wout, zoon van Jules
en Claudia Koevoets,
geboren 1 juni 008
Lieve collega’s,
Hierbij wil ik de directie en alle collega’s – ook namens mijn
vrouw – bedanken voor het afscheidsetentje met de afdeling,
de bloemen en het mooie cadeau vanwege mijn vroegpensioen.
Bedankt voor de hele fijne samenwerking in de afgelopen
8 jaar. Ik wens jullie allemaal een goede gezondheid en
nog heel veel werkplezier.
Leen de Jager
oktober
25
juni
28
agenDa 2008
8 juni 008
Motorrit
0 september 008
Forelvissen
5 oktober 008
Zeevissen
1 december 008
Klaverjastoernooi
OnDeRHanDen weRken juli 2008
OMsChriJVing OpDraChtgEVEr:
Papendrecht, 175 woningen Oostpolder VORM Ontwikkeling B.V./
Rietveld Bouw B.V./Westwaard wonen
Den Haag, 1 + woningen Wateringse Veld Bouwfonds MAB Ontwikkeling B.V.
Barendrecht, 17 woningen Vrijenburg Carré Estrade Projecten/Vestia/
VORM Bouw B.V.
Barendrecht, x 7 appartementen Vrijenburg Noordpoort’ Estrade Projecten/
Vestia/VORM Bouw B.V.
Hoogvliet, woningen G.O. Westersteinflat Estrade Projecten
Zwijndrecht, Bestuurlijk Knooppunt Gemeente Zwijndrecht/VORM Bouw B.V.
Huissen, Winkelcentrum Zilverkamp Next Invest B.V.
Den Haag, 0 appartementen Residence Metropole PHI Development B.V./
VORM Bouw B.V.
Vlaardingen, renovatie 9 woningen De Toekomst Waterweg Wonen Vlaardingen
Papendrecht, Merwehoofd fase IV Rabo Vastgoed B.V./VORM Bouw B.V.
Oostvoorne, Elisabethhof WAVO Projectontwikkeling/VORM Bouw B.V.
Delft, Buitenhof Gemeente Delft/Syntrus Achmea
OpgeleVeRDe weRken
december
12
september
20
OMsChriJVing OpDraChtgEVEr:
leiden, 1 7 appartementen ‘Roomburg fase II Gemeente leiden/
VORM Bouw B.V.
Papendrecht, winkelcentrum De Meent Next Real Estate B.V./
VORM Bouw B.V.
Papendrecht, 67 woningen + 1 bedrijfsruimte, Rabo Vastgoed B.V./
Merwehoofd fase VORM Bouw B.V.
Capelle aan den IJssel, 1 + 18 woningen Fascinatio Blauwhoed
Eurowoningen B.V./
Bouwfonds MAB Ontwikkeling B.V.
Papendrecht, uitbreiding hoofdkantoor VORM Bouw B.V. VORM Bouw B.V.
Spijkenisse, 79 appartementen Hoogwerf Maasdelta Groep
Rotterdam, winkelcentrum Prinsenland BPF Bouw Invest B.V.
Nootdorp, 44 woningen De Grote Hof, deelplan 18 Rabo Vastgoed B.V.
Berkel en Rodenrijs, 0 woningen e fase Blauwhoed Eurowoningen B.V.
Den Haag, 101 woningen, Wateringse Veld Bouwfonds MAB Ontwikkeling B.V./
Interpolis Vastgoed B.V.
Capelle a/d IJssel, 17 + 8 + woningen fase Fascinatio Blauwhoed Eurowoningen B.V.
Gorinchem, 78 appartementen PiazzaHof VORM Bouw B.V.
Berkel en Rodenrijs, woningen type J Blauwhoed Eurowoningen B.V.
Papendrecht, 117 woningen en 1 bedrijfsruimte, Merwehoofd fase 1 Rabo Vastgoed B.V./
VORM Bouw B.V.
Maasdam, 11 woningen Het Ambacht van Weede VORM Bouw B.V.
Hierbij wil ik namens mijn vrouw en kinderen, directie en collega`s hartelijk danken voor de belangstelling,
de bloemen en cadeaus die wij hebben ontvangen ter gelegenheid van mijn 25 jarig
jubileum bij Vorm Bouw. De ontvangst op kantoor, de receptie op de materieeldienst en het diner
bij de Beurs in Dinteloord met de ontvangst van het boek de Gouden momenten. Het was voor ons
een onvergetelijke dag waar wij allen echt van hebben genoten en waar we nog lang op terug
kunnen kijken. Nogmaals bedankt.
Piet en Truus van Tilburg kinderen en kleinkinderen.