Het tranende oog - AZ Sint-Jan Brugge
Het tranende oog - AZ Sint-Jan Brugge
Het tranende oog - AZ Sint-Jan Brugge
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DIENST OOGZIEKTEN<br />
Campus <strong>Brugge</strong><br />
Stafleden<br />
Dr. Dewachter Anne<br />
Dr. Pollet Luc<br />
Dr. Lafaut Bart<br />
Dr. Vandelanotte Sylvie<br />
Geconsulteerde artsen<br />
Dr. Miroir Claire<br />
Dr. Kempeneers Anne<br />
t: 050 45 23 40<br />
f: 050 45 38 42<br />
<strong>AZ</strong> <strong>Sint</strong>-<strong>Jan</strong> AV<br />
Dienst <strong>oog</strong>ziekten<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Page 1/6, 27 June 2012<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Tranende ogen is een frequent voorkomende klacht die vaak onderschat wordt.<br />
Patiënten die last hebben van <strong>tranende</strong> ogen zien minder goed doorheen de<br />
tranenstase, krijgen huidirritatie door constant deppen en vinden het vervelend om<br />
met ‘geëmotioneerde’ ogen rond te lopen.<br />
Anatomie<br />
De basale traansecretie wordt geproduceerd door de accessoire klieren in de<br />
<strong>oog</strong>leden. De reflextranen daarentegen (tranen bij uien schillen of wenen) worden<br />
geproduceerd door de traanklier temporaal boven.<br />
De tranen worden door op- en neergaande beweging van de <strong>oog</strong>leden over de<br />
cornea naar het traanafvoerkanaal weggepompt. <strong>Het</strong> traanafvoersysteem start bij<br />
het traanpunt waar de tranen via de canaliculus superior en inferior afgevoerd<br />
worden in de traanzak. In het verlengde van de traanzak ligt de ductus<br />
nasolacrimalis die uitkomt onder de concha inferior in de neus.<br />
Traanwegen: bovenste en onderste canaliculus komen samen uit in de traanzak.<br />
Oorzaak van <strong>tranende</strong> ogen<br />
Tranende ogen hebben 3 verschillende oorzaken. Ze kunnen het gevolg zijn van<br />
hypersecretie vanuit de traanklier, een verminderde pompfunctie van de <strong>oog</strong>leden<br />
of een obstructie van het traanafvoersysteem.<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Versie dd. 29/03/2011 OOG-0034
<strong>AZ</strong> <strong>Sint</strong>-<strong>Jan</strong> AV<br />
Dienst <strong>oog</strong>ziekten<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Page 2/6, 27 June 2012<br />
1. Hypersecretie = reactieve tranen<br />
Hypersecretie ontstaat als reflex op een beschadigde cornea. De meest frequente<br />
oorzaak is dr<strong>oog</strong>tekeratopathie waarbij er multipele corneale wondjes ontstaan.<br />
Patiënten hebben dan constant een vreemd-voorwerp gevoel (zandkorrelgevoel).<br />
Door de cornea frequent te bevochtigen met kunsttranen herstelt de cornea en<br />
verminderen ook de reactieve tranen.<br />
Dr<strong>oog</strong>tekeratopathie: multipele epitheliale punctatae in de cornea.<br />
2. Verminderde pompfunctie<br />
Wanneer de anatomie en functie van de <strong>oog</strong>leden verstoord is ten gevolge van<br />
leeftijdsgebonden laxiteit, parese of na chirurgie kunnen de tranen niet meer goed<br />
worden weggepompt en ontstaan <strong>tranende</strong> ogen. Correctieve <strong>oog</strong>lidchirurgie is hier<br />
aangewezen om de traanafvloed te verbeteren.<br />
Ectropion onder<strong>oog</strong>lid waardoor verminderde pompfunctie: pre- en postoperatief.<br />
3. Obstructie van het traanafvoersysteem<br />
Proximale stenose<br />
Proximale stenoses zijn alle stenoses ter h<strong>oog</strong>te van een traanpunt of canaliculus.<br />
De meest frequente oorzaken zijn <strong>oog</strong>infecties (herpes) en medicamenteus<br />
geïnduceerde stenoses zoals bij Taxotere behandeling.<br />
Taxotere geeft een inflammatoire reactie ter h<strong>oog</strong>te van het slijmvlies in de<br />
canaliculi. Door zwelling van het slijmvlies ontstaat eerst een substenose en later
<strong>AZ</strong> <strong>Sint</strong>-<strong>Jan</strong> AV<br />
Dienst <strong>oog</strong>ziekten<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Page 3/6, 27 June 2012<br />
een volledige stenose door verkleving van de slijmvlieswanden. Door vroegtijdig<br />
plaatsen van een siliconetube worden de traanwegen mechanisch opengehouden<br />
waardoor een volledige stenose kan voorkomen worden.<br />
Indien enkel het traanpunt vernauwd is, wordt een traanpuntplug geplaatst om het<br />
traanpunt te dilateren. Indien ook de canaliculi vernauwd zijn, wordt een<br />
bicanaliculaire stent geplaatst. Beiden worden ambulant geplaatst.<br />
Eenmaal de canaliculi volledig gestenoseerd zijn, is plaatsen van siliconetube niet<br />
meer mogelijk en wordt overgegaan op plaatsen van rechtstreekse bypass (Jones<br />
buis) tussen de mediale <strong>oog</strong>hoek en de neusholte.<br />
Traanpuntvernauwing: plug om het traanpunt te dilateren<br />
Canaliculaire substenose: bicanaliculaire stent en plaatsen van stent in het onderste<br />
traanpunt.<br />
Volledige stenose canaliculi: Jones buis: bypass tussen de mediale <strong>oog</strong>hoek en<br />
neusholte.<br />
Distale stenose<br />
Indien de stenose ter h<strong>oog</strong>te van de traanzak of de ductus nasolacrimalis ligt,<br />
spreekt men van een distale stenose. Mogelijke oorzaken zijn vroegere<br />
neusfractuur, traanzakcyste of tumor,…<br />
Meestal kan geen oorzaak gevonden worden, waarbij men dan spreekt van een<br />
PANDO (Primary Acquired Nasolacrimal Duct Obstruction).<br />
De behandeling van een distale stenose is een dacryocysto-rhino-stomie (DCR)<br />
operatie waarbij een nieuwe bypass gemaakt wordt tussen de traanzak en de
<strong>AZ</strong> <strong>Sint</strong>-<strong>Jan</strong> AV<br />
Dienst <strong>oog</strong>ziekten<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Page 4/6, 27 June 2012<br />
neusholte. Hierbij komt het nieuwe ostium boven de axilla van de concha media te<br />
liggen. Deze DCR operatie wordt uitgevoerd ofwel via externe weg ofwel via de<br />
neusholte. Bij een externe DCR wordt een incisie gemaakt tegenaan de neusflank<br />
en wordt het traanzakslijmvlies verbonden met het neusslijmvlies. De externe<br />
procedure is de voorkeursprocedure wanneer een traanzaktumor vermoed of<br />
radiologisch bevestigd werd.<br />
Bij een endonasale DCR wordt de operatie uitgevoerd door middel van een<br />
endoscoop via de neus. Er wordt een endolight geplaatst via de canaliculus superior<br />
tot in de traanzak waardoor men in de neus de precieze locatie van de traanzak<br />
kan zien. Via de traanpunten worden siliconetubes geplaatst die 3 maanden ter<br />
plaatse moeten blijven om het ostium mechanisch open te houden gedurende de<br />
helingsfase.<br />
Dacryocysto-rhino-stomie (DCR)
<strong>AZ</strong> <strong>Sint</strong>-<strong>Jan</strong> AV<br />
Dienst <strong>oog</strong>ziekten<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Page 5/6, 27 June 2012<br />
Externe DCR: incisie via huid.Endonasale DCR: incisie via neusmucosa<br />
Besluit<br />
Tranende ogen kunnen veel verschillende oorzaken hebben. Hypersecretie van<br />
tranen kan medicamenteus behandeld worden, pompfunctie-afwijkingen door een<br />
<strong>oog</strong>lidcorrectie en een obstructie van de traanwegen door middel van stents of<br />
traanweg-bypass chirurgie.
<strong>AZ</strong> <strong>Sint</strong>-<strong>Jan</strong> AV<br />
Dienst <strong>oog</strong>ziekten<br />
<strong>Het</strong> <strong>tranende</strong> <strong>oog</strong><br />
Page 6/6, 27 June 2012