4. De Spoedbevalling - sympomed
4. De Spoedbevalling - sympomed
4. De Spoedbevalling - sympomed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Johan Mertens<br />
Urgentieverpleegkundige spoed UZ Leuven
Inhoud<br />
1. Inleiding<br />
2. Casus<br />
3. <strong>De</strong> geboorte
<strong>4.</strong><strong>De</strong> spoedbevalling:<br />
Voorkomen<br />
Kenmerken<br />
Installatie van de vrouw<br />
Materiaal<br />
Perstechniek<br />
Handelingen hulpverlener<br />
Onmiddellijk na de bevalling<br />
Geboorte placenta<br />
Na de geboorte<br />
Vervoer verloskamer<br />
5.Problemen bij de bevalling<br />
Levensbedreigende<br />
Niet-levensbedreigende<br />
6.PIT Staande orders UZ Leuven nr.1 BEVALLING
1. Inleiding<br />
• 10-15 spoedbevallingen per jaar UZ Leuven<br />
85 % bij multipari (5 de baby …)<br />
15 % prematuur<br />
• Meeste bevallingen gebeuren spontaan en<br />
probleemloos<br />
• Essentiële vraag: vervoer of niet ??<br />
• Unieke gebeurtenis voor de ouders<br />
Wees<br />
→ sereen<br />
→ tactvol<br />
→ kalm
2. Casus<br />
• 2 maart 2009<br />
• Oproep: 06:45 u: vermelding HC 100: “Hoge baringsnood!”<br />
• Ingezette middelen: PIT 1 (Geert en Patrick)<br />
• Ter plaatse:<br />
– Echtgenoot buiten – taalbarrière<br />
– Binnen: kindje van 2 j loopt rond<br />
– Hoogzwangere vrouw op zetel: water gebroken<br />
– Bevallingsdatum gepland op 8 maart<br />
– Weeën aan snel tempo<br />
– Hoofdje baby zichtbaar - verdwijnt
2. casus<br />
• Acties:<br />
– MUG-oproep<br />
– Ambulancier: stoeltje voor evacuatie<br />
– Persen ++<br />
– Hoofdje zichtbaar<br />
– Perineum ondersteunen<br />
– Baby opvangen<br />
– Droogwrijven<br />
– Onmiddellijk wenen<br />
– Navelklemmen<br />
– Doorknippen navelstreng<br />
– MUG-arts: trekken placenta + opvangen<br />
– Inpakken baby<br />
– Moeder en baby overbrengen naar ziekenhuis<br />
• In ziekenhuis: uur geboorte ?<br />
• Einde interventie: 08:00 u
3. <strong>De</strong> geboorte<br />
• 1 ste stadium: de ontsluitingsfase<br />
• = ‘arbeid’<br />
• = periode tussen begin baring en volkomen<br />
ontsluiting cervix<br />
• Rijpen van de cervix<br />
= verweken – soepeler worden<br />
• Verstrijken van de cervix → normale cervix<br />
= 3.4 cm lang → nu 0 cm<br />
• Ontsluiting = openen van de cervix van 0 cm → 10<br />
cm<br />
CAVE:<br />
» nullipari<br />
» multipara: sneller ontsluiten
3. <strong>De</strong> geboorte<br />
• 2 de stadium: het uitdrijvingstijdperk<br />
= de periode tussen volledige ontsluiting en<br />
geboorte<br />
PS: kind in dwarsligging kan niet vaginaal geboren<br />
worden<br />
• 3 de stadium: het nageboortetijdperk<br />
• geboorte placenta: 45 min – 1 uur<br />
• eerste 2 u nadien: goede observatie kraamvrouw<br />
CAVE bloedingen
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> spoedbevalling<br />
= ontsluitingsperiode snel + onverwacht<br />
= snelle uitdrijving<br />
soms in één perswee geboren →<br />
per definitie ‘slecht’ kind<br />
ROEP ZO SNEL MOGELIJK MUG !!
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> spoedbevalling<br />
1. Voorkomen<br />
→ Multipara<br />
→ Prematuur in arbeid<br />
→ Eerder reeds snelle bevalling<br />
!!! ➨ ziekenwagen ter plaatse:<br />
Triage: thuis bevallen of naar het<br />
ziekenhuis?<br />
➨ inschattingsfout: alle plaatsen tussen thuis en de<br />
verloskamer zijn slechte plaatsen om te bevallen!!!<br />
DUS MOET VERMEDEN WORDEN<br />
Nadelig voor moeder en baby
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> spoedbevalling<br />
2. Kenmerken thuisbevalling<br />
Kraamvrouw:<br />
- parelend zweet op bovenlip – voorhoofd<br />
- pijnlijke contracties (om de 2 min) duur plus interval<br />
- multipara<br />
- prematuur in arbeid<br />
- vroegere snelle bevallingen<br />
- persdrang<br />
-duur arbeid<br />
Perineum:<br />
- bloedverlies<br />
- verlies vruchtwater<br />
- welft<br />
- aars ‘pinkt’ (baring binnen de 10 min)<br />
- hoofdje zichtbaar
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
3. Installatie van de vrouw<br />
• Halfliggend op bed/sofa<br />
• Matrasbescherming<br />
• Kussens in de rug<br />
• Benen onder de knieën vastnemen en optrekken<br />
<strong>4.</strong> Materiaal (bevallingsset?)<br />
• Handschoenen<br />
• Handdoeken<br />
• Kompressen<br />
• Navelklemmen / kochers (nieuwe veters …)
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> spoedbevalling<br />
<strong>4.</strong> Materiaal (vervolg)<br />
• Schaar<br />
• Aspiratiemateriaal<br />
• Nierbekken<br />
• Alu-deken: NOOIT !<strong>De</strong>kens - handdoeken<br />
• Reanimatiemateriaal stand-by (zuurstof –<br />
beademingsballon)<br />
5. Perstechniek<br />
• NIET KRACHTIG PERSEN<br />
➨ gaat al snel genoeg
5. <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
6. Handelingen hulpverlener<br />
• Achterhoofdje zichtbaar<br />
• Kompres, met volle hand, op perineum<br />
• Hoofdje NIET tegenhouden of terugduwen<br />
• Hoofdje geboren<br />
• Hoofdje maakt draaibeweging<br />
➨ GEEN TUSSENKOMST<br />
• Aspiratie neusje en mond
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
6. Handelingen hulpverlener (vervolg)<br />
• Navelstreng niet rond hals van baby<br />
» Schouders volgen snel<br />
» Baby stevig vastnemen onder armen<br />
» Onmiddellijk op buik moeder leggen<br />
» Doorknippen navelstreng<br />
• Navelstreng rond hals van baby<br />
» Loszittend: over hoofdje<br />
» Vastzittend: doorsnijden: 2 klemmen plaatsen +<br />
knippen
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
7. Onmiddellijk na de bevalling<br />
• Aspiratie mond en neus<br />
• Afdrogen baby<br />
• Droge handdoek<br />
• Op buik moeder leggen<br />
• Alu-deken ➨ CAVE AFKOELING !!<br />
• Noteer uur van geboorte<br />
• Geef baby 1 min om te recupereren
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
7. Onmiddellijk na de bevalling (vervolg)<br />
• Zo niet krachtig huilen:<br />
Eerst prikkelen – manipuleren<br />
Dan zuurstof – eventueel reanimatie<br />
➨ Hygiëne - steriliteit<br />
➪<br />
DOORKNIPPEN NAVELSTRENG<br />
ZO NOG NIET GEBEURD<br />
REANIMATIE IS ANDERS ONMOGELIJK !!!
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
8. Geboorte placenta<br />
• 45 min – 1 uur nadien<br />
• Verloskamer<br />
• Trek NOOIT aan navelstreng (bloeding)<br />
• Handdoek tussen benen van vrouw<br />
• Transfer verloskamer<br />
• Zo placenta komt:<br />
– Vrouw meepersen<br />
– Opvangen<br />
– NIET TREKKEN !!!<br />
– Bewaren voor inspectie verloskamer
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
9. Na de geboorte<br />
• Moeder rillen → dekens<br />
• Observatie!! → bloedverlies (250 – 300 ml)<br />
• Samentrekken baarmoeder:<br />
– harde bal t.h.v. navel<br />
– veiligheidsbal = stelpt bloedverlies<br />
• Indien geen harde bal → veel bloedverlies<br />
– levensbedreigend<br />
– ijs op navel<br />
– masseer buik rond navel<br />
– 2 ml Methergine® IM
<strong>4.</strong> <strong>De</strong> <strong>Spoedbevalling</strong><br />
10.Vervoer naar de verloskamer<br />
– Moeder en kind<br />
– Vergeet vader en placenta niet!!<br />
– Rapporteer uur van bevalling<br />
– Nakijken van rupturen in verloskamer<br />
– Verdere observatie
5. Problemen bij de bevalling<br />
1. Uitgezakte navelstreng<br />
= levensbedreigende toestand<br />
= zuurstoftekort → levensbedreigend voor baby<br />
Pulsaties in navelstreng?<br />
zo ja → baby in leven<br />
• Transfer in zijligging<br />
• Flinke Trendelenbrug<br />
• Massaal zuurstof aan moeder<br />
• Dringend naar verloskamer<br />
• Verwittigen<br />
• Snelle keizersnede
5. Problemen bij de bevalling<br />
Zo neen →<br />
• Handschoenen aan<br />
• 2 vingers in vagina<br />
• Zoek hoofdje<br />
• Duw hoofdje omhoog<br />
• Ruimte vergroot<br />
• Baby terug zuurstof<br />
• Vingers pas verwijderen in operatiezaal
5. Problemen bij de bevalling<br />
2. Bloedverlies<br />
Uit de uterus<br />
Cervicaal<br />
Geen oorzaak
5. Problemen bij de bevalling<br />
2. Bloedverlies<br />
1) Bloedverlies uit de uterus<br />
• Abruptio placentae: 16/1000 geboortes<br />
– H.T.<br />
– Preëclampsie<br />
– PPROM<br />
– Trauma<br />
– Metabole / homeostatisch = 60 % (vb. proteïne S-deficiëntie, lupus<br />
…<br />
• Placenta praevia<br />
0.9 % incidentie door pariteit, drugs, roken, sectio in<br />
voorgeschiedenis<br />
• Vasa praevia<br />
= navelstreng voor de geboorteuitgang, onder de baby →<br />
navelstreng gaat scheuren of wordt afgekneld.<br />
zeer zeldzaam → 1/3000 geboortes → hoog sterftecijfer (95 %)
Change language