tekst van de lezing - Huiselijk Geweld

zichtbaar, dat de maatschappij dit geweld niet accepteert. Het stelt de norm en het
‘ontschuldigt’ het slachtoffer. Tegenover de macht van de mishandelende ouder of
echtgenoot moet de macht van de overheid gezet geworden om te zorgen, dat het
geweld stopt. De medische en de psychosociale hulpverlening ontberen de formele
machtsmiddelen om dit te doen. Het risico bestaat daardoor, dat hulpverleners
‘eindeloos’ blijven proberen het vertrouwen te winnen en via gesprekken proberen
het gedrag van de pleger te veranderen, waarbij ondertussen de dreiging blijft
bestaan of het geweld voortgaat. Ernstige mishandeling binnen het gezin schokt de
rechtsorde net zozeer als ernstig geweld buiten het gezin. Het strafrecht heeft bij
uitstek de functie in de maatschappij om de rechtsorde te handhaven en te
herstellen.
2.3 Huiselijk geweld als overkoepelend begrip?
Uiteraard waren de opvattingen destijds veel gevarieerder dan ik hiervoor heb
aangegeven, maar in de beweging tegen kindermishandeling was het welzijnsmodel
dominant en in de aanpak van geweld tegen vrouwen werd meer uitgegaan van een
justitieel model. Dergelijke verschillen in het grondpatroon werken heel lang door.
Inmiddels wordt het begrip huiselijk geweld gebruikt als overkoepelde term. De
probleemdefinitie is breed en houdt rekening met verschillende factoren.
Machtsverschillen tussen mannen en vrouwen worden gezien als een factor, maar
niet meer als de enige verklaring. Daarop passend wordt gepleit voor een aanpak
waarin politie, justitie, zorg en maatschappelijke dienstverlening samen werken en
waarin de mogelijkheden van strafrecht, civiel recht en hulpverlening worden
toegepast. In zekere zin is dit een synthese van de eerder genoemde
tegenstellingen. In mijn opvatting is een dergelijke synthese positief en is het
vruchtbaarder dan een eenzijdige benadering.
Maar met deze synthese is de discussie over ingrijpen door de overheid niet ten
einde. Verschillen in achtergrond en in probleemdefinitie werken door in de huidige
praktijk en kunnen ook vandaag de dag nog leiden tot het vastlopen van de
samenwerking.
Ik pleit ervoor om de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling te zien als
een praktijk van sociale interventie, waarin het handelen gebaseerd is op een mix
van:
- Vraaggericht (client based)
- Effectief (evidence based)
- Normatief (value based)
(zie ook Van Montfoort 2008).
Dit houdt tevens in, dat in iedere casus bezien moet worden hoe gebruik gemaakt
kan worden van de mogelijkheden van:
3