You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
“In de ogen van veel islamitische leiders zijn<br />
wij zondaars en eindigen we in de hel.” Op<br />
verontwaardigde toon begint Maryani haar<br />
verhaal, terwijl ze in kleermakerszit plaatsneemt<br />
op de vloer van haar beautysalon. Met<br />
haar hoofddoek, rood gestifte lippen en lange<br />
blouse probeert ze zoveel mogelijk op een<br />
Javaanse moslima te lijken.<br />
Haar grove lichaamsbouw, enorme lengte en lage<br />
stem laten er echter weinig twijfel over bestaan dat ze<br />
negenenveertig jaar geleden als man werd geboren.<br />
Ingespoten – maar in de loop der jaren uitgezakte –<br />
collageen maakt haar gezicht pafferig en misvormd.<br />
“Wat mij betreft loopt iedereen naar de hel”, vervolgt<br />
ze terwijl haar mannenstem overslaat. “Imams en<br />
priesters weten evenmin of ze in de hemel terechtkomen.<br />
Mij maken ze niet bang. Of je een <strong>goed</strong> mens<br />
bent, hangt niet af van je seksuele oriëntatie, maar<br />
van de <strong>goed</strong>e dingen die je in je leven doet.” Maryani<br />
vindt zelf dat ze al heel wat <strong>goed</strong>e dingen heeft<br />
gedaan. Zo is ze trots op de Koranschool die ze tweeenhalfjaar<br />
geleden in haar eigen huis heeft opgericht.<br />
“In reguliere moskeeën en Koranscholen worden<br />
warias, mannen die zich vrouw voelen, zelden geaccepteerd.<br />
Waar zouden wij trouwens naar binnen<br />
moeten? In het mannen of vrouwengedeelte?”<br />
Lakschoenen maat 45<br />
In Maryani’s school kunnen warias, homoseksuelen<br />
en lesbiennes openlijk hun geloof praktiseren in de<br />
kleding die ze zelf willen. “Samen bidden wij en<br />
bestuderen de Koran.” Ook doet de school aan empowerment.<br />
“We bediscussiëren hoe de islam ons<br />
accepteert en hoe we in de samenleving voor meer<br />
waardering kunnen zorgen.” Tijdens het gesprek<br />
komt Maryani’s adoptiedochtertje Kiki erbij zitten.<br />
Het negenjarige meisje – met duidelijke Chinese<br />
roots – kroelt tegen haar boomlange adoptiemoeder,<br />
die haar zwarte haartjes in een paardenstaart bindt<br />
en verder praat: “Met de oprichting van de<br />
Koranschool en het werk dat ik voor de gemeenschap<br />
doe, hoop ik meer waardering van andere mensen te<br />
krijgen.” Deze strategie lijkt te werken. Hoewel<br />
Maryani niet fysiek is omgebouwd, slaagde ze er vorig<br />
jaar in op haar geboortecertificaat haar sekse te<br />
laten wijzigen naar vrouw. “De overheidsambtenaar<br />
kende mij als actief persoon binnen de gemeenschap.<br />
Daarom wilde hij mij helpen”, vertelt Maryani opeens<br />
stralend. Ze is dolblij met haar nieuwe certificaat.<br />
“Nu ben ik écht een perfecte vrouw”, schatert<br />
ze. Hartelijk lach ik met haar mee, maar tegelijk kan<br />
ik het gevoel niet onderdrukken met een verklede<br />
man te zitten praten. Dan springt Maryani op, ze<br />
grist een glimmende roze Chanelportemonnee van<br />
een kastje en schiet lakschoenen aan, waar haar hielen<br />
gedeeltelijk uit blijven steken. Ze moet nog eten<br />
inslaan voor na de gebedsdienst van vanavond.<br />
Per betjak, een Indonesische fietstaxi, zigzaggen we<br />
enkele minuten later tussen de honderden brommertjes<br />
die in de CentraalJavaanse stad het standaard vervoersmiddel<br />
zijn. Door de onvoorstelbare vochtigheid<br />
plakt mijn kleding vrijwel direct aan mijn huid. Bij een<br />
overdekte, naar afval stinkende markt houdt Maryani<br />
halt en duikt ze naar binnen. Glimlachend wandelt ze<br />
Boven: Voor de gebedsdienst in Maryani’s Koranschool<br />
begint, slaan Goedele en Maryani nog snel wat eten in.<br />
Rechts: Tijdens het bidden dragen de warias mukenas,<br />
witte jurken die alleen het gezicht vrijlaten.<br />
tussen de kraampjes met blokken tahoe, stukken koeientong,<br />
brokken bruine suiker en manden tot de nok<br />
gevuld met kleine gedroogde visjes. Kakkerlakken<br />
schieten weg en verschillende verkoopsters schrokken<br />
tussen de kraampjes een bord nasi naar binnen.<br />
Anderen onderhandelen fanatiek met Maryani, die<br />
hartelijk moet lachen. Bepakt met tassen vol groente,<br />
vlees en specerijen keren we terug naar haar huis.<br />
Heilige hermafrodieten<br />
“Allahoe Akbar. Allaaaahoe Akbaaaar.” Op zangerige<br />
toon en met zijn handen tot aan zijn oren geheven<br />
begint een waria met de oproep tot het gebed, zijn<br />
gezicht in de richting van een grote foto van de Masjid<br />
alHaram moskee met de beroemde Ka’aba in Mekka.<br />
Ook hij is een waria, maar draagt vanavond de voor<br />
Indonesische mannen traditionele sarong, een overhemd<br />
en een kopiah, een traditioneel randloos moslimhoedje,<br />
wereldwijd bekend doordat de<br />
Indonesische oudpresidenten Soeharto en Soekarno<br />
het ook droegen. Maryani en andere warias hijsen<br />
zich ondertussen in mukenas – een soort witte jurken<br />
die alleen het gezicht vrijlaten. “Die zijn voor<br />
Indonesische vrouwen verplicht tijdens het gebed”,<br />
fluistert onze vertaler Tius, zelf homo. Ook de kleine<br />
Kiki stuntelt zich in een mukena die tot ver over haar<br />
voetjes valt. Aan de wanden prijken behalve islami<br />
tische kalligrafieën ook posters waarop in plaatjes<br />
wordt uitgelegd hoe je moet bidden. De vloer is bedekt<br />
met blauwe bidkleedjes waar de aanwezigen op<br />
plaatsnemen met hun gezicht richting de foto van de<br />
moskee, op de eerste rij de homo’s en warias in mannenkleding,<br />
daarachter de warias in de witte mukenas.<br />
Kiki staat braaf naast Maryani. <strong>Een</strong> jonge imam<br />
met een kopiah op zijn opvallend magere hoofd,<br />
komt naar voren. Zangerig zet hij het gebed in, waarna<br />
de rest volgt. Gezamenlijk bukken ze, werpen zich<br />
met hun voorhoofd op de grond, knielen en staan<br />
weer op. Terwijl de handelingen minutenlang worden<br />
herhaald, lukt het me niet een glimlach te onderdrukken.<br />
De met dikke lagen makeup, lippenstift en<br />
eyeliner opgemaakte mannelijke gelaten blijven een<br />
vreemd gezicht in de witte hoofddoeken. En als ik<br />
even mijn ogen sluit, lijk ik vooral naar een zaal zingende<br />
mannen te luisteren. Als na het gebed de witte<br />
gewaden worden uitgedaan, blijken de meesten daaronder<br />
een hoofddoek te dragen. Gebedsboekjes worden<br />
uitgedeeld en één waria doet snel wat felroze lipgloss<br />
op haar lippen en poedert haar jukbeenderen<br />
bij. Vervolgens gaat iedereen zitten en beginnen ze<br />
met het zingen van Arabische teksten, wat niet iedereen<br />
even gemakkelijk afgaat. “Veel Indonesiërs weten<br />
wel hoe ze de Arabische woorden moeten uitspreken,<br />
maar kennen de betekenis niet. Die staat er daarom<br />
in het Indonesisch onder”, legt de jonge imam uit tijdens<br />
het gezamenlijke eten na de dienst. Hij stelt zich<br />
voor als Habib (28) en vertelt dat warias in de islam<br />
wel degelijk worden geaccepteerd. “In de Koran<br />
wordt gesproken over khuntha – ofwel hermafrodieten.<br />
Hieronder worden mensen verstaan die zowel ➻<br />
In gewone<br />
moskeeën en<br />
Koranscholen<br />
worden<br />
transseksuelen<br />
zelden geaccepteerd.<br />
“Waar<br />
zouden wij<br />
trouwens naar<br />
binnen moeten?<br />
In het mannen-<br />
of het vrouwen-<br />
gedeelte?”<br />
GOE_0310_082_REG_REIS_CDB.indd 84-85 17-02-2010 16:21:34
Change language