Warias die zich zondig voelen hullen zich in mannenkleren om te gaan bidden. “Uiteindelijk moet je toch als een echte man voor Allah kunnen verschijnen” 89 GOE_0310_082_REG_REIS_CDB.indd 88-89 17-02-2010 16:21:49
90 91 Veel warias zijn bang om zich te laten opereren. Ze zijn gehecht aan hun penis, die hen seksueel genot verschaft, en weten niet wat ze ervoor in de plaats zullen krijgen naar achteren is. “Hij heeft al een meisje op het oog. Als hij gaat trouwen, laat ik hem gaan.” Ik vraag of ze het niet moeilijk vindt om alleen achter te blijven. Ze zucht: “Dat is het lot van een waria.” Dan schalt de oproep tot gebed door de winkel, afkomstig van de moskee schuin tegenover de salon. Ik vraag Tika of ze weleens naar een moskee gaat. “Niet naar de moskee hier tegenover, daar kent iedereen me als vrouw. Wel naar een moskee aan de andere kant van de stad. Vooraf was ik me thuis, omdat de mannen me anders te veel in verleiding zouden brengen. Ook doe ik een dik spijkeroverhemd aan zodat niemand mijn borsten ziet”, lacht ze, terwijl ze er even in knijpt. Buiten komen ondertussen steeds meer mannen in sarong langs wandelen, allemaal even stiekem naar binnen glurend. Ook Tika excuseert zich. Achter in de winkel verruilt ze haar shirt, broek en zwarte diadeem voor een wit overhemd, sarong en een kopiah. Ze sluit haar ogen en begint op een bidkleedje aan haar minuten durende gebed. Na afloop vraag ik voorzichtig waarom ze eigenlijk niet als vrouw naar de moskee gaat. “Dat kan absoluut niet!”, reageert ze verontwaardigd. “Aan het eind van de dienst schud je standaard elkaars hand. Bij de vrouwen zou ik zondigen, en zij met mij, terwijl ze zich daar niet bewust van zouden zijn. Dat zou gigantisch haram zijn!” Mama’s <strong>geheim</strong>e penis Terug in Yogyakarta vertel ik Maryani over het verlangen van Tika om weer een ‘echte man’ te worden. Ze zucht diep. “Allah schiep de bomen, de dieren, maar ook de warias. Hoe kunnen wij dan slecht of zondig zijn? En als ik niet ziek ben, kan ik toch ook Boven: Tika voelt zich op-en-top vrouw, maar als ze bidt of naar de moskee gaat, kleedt ze zich als een man. Rechts: Shuniyya is getrouwd en studeerde sociologie. “Omdat ik een waria ben, denken mensen dat ik een hoertje ben.” niet worden genezen?” Dan vertelt ze hoe hun vorige imam ook stiekem deze visie als <strong>geheim</strong>e agenda bleek te hebben. “Ik kwam er pas een paar maanden geleden achter, toen hij een interview aan een plaatselijke krant had gegeven. Woedend was ik. Gelukkig hebben we sinds kort de nieuwe, jonge imam.” Toch blijkt Maryani niet volledig zonder dilemma’s te leven. Zo weet de kleine Kiki niet dat haar moeder een penis heeft. “Als ze erachter komt dat ik een penis heb terwijl ik me in het dagelijks leven gedraag als een vrouw, voelt ze zich misschien verraden.” Verbaasd en tegelijk met een licht gevoel van medelijden merk ik op dat ze er toch wel ooit achter zal komen. “Misschien ben ik dan al dood”, antwoordt Maryani bitter, waarop ze triomfantelijk vertelt dat haar vorige vriend er ook pas na zes jaar achter kwam. “Hoe hadden jullie dan seks?”, vraag ik verbijsterd. “Mijn penis vouwde ik tussen mijn billen. Als hij me langs achter penetreerde had hij niets door.” Volgens Maryani liep de relatie niet stuk op de ontdekking. “Dat gebeurde pas drie jaar later, toen zijn vrouw hem uit jaloezie dwong tussen ons te kiezen. Terwijl ik jarenlang hun huur betaalde. In die tijd verdiende ik veel geld met het opmaken van studentes voor hun afstudeerceremonie. Dat waren er regelmatig meer dan veertig per keer.” Uit nieuwsgierigheid vraag ik of ze toen ook een borstoperatie heeft ondergaan. “Nee!”, gilt ze uit. “Ik heb collageen laten inspuiten, aan drie injecties had ik genoeg”, schatert ze, terwijl ze tot mijn ontsteltenis de hals van haar shirt omlaag trekt en haar enorme boezem eruit laat wippen. “Wow!”, roep ik lachend, terwijl ik verbaasd kijk naar de enorme, met haren bedekte borsten met kleine mannentepeltjes. Behoud de begeerte “In de moskee ga ik altijd naar het vrouwengedeelte. Waarom ook niet?” Niet begrijpend kijkt Shuniyya (28) me aan. Dan schatert ze met hoge stem: “Stel je voor dat ik bij de mannen naar binnen zou gaan!” De tengere waria is in haar felblauwe hoofddoek, bijpassende blouse en lange donkerblauwe rok nauwelijks van een meisje te onderscheiden. Alleen de stoppels op haar bovenlip gooien roet in het eten. Ik vraag of ze niet zondigt als ze aan het eind van de dienst de andere vrouwen een hand geeft. “Waarom? Ik ben ook vrouw. Waria is niets. Dat is alleen maar een term om te beschrijven dat ik als man ben geboren en vanbinnen een vrouw ben”, vertelt ze, haar slanke hand sierlijk op haar borstkas leggend. Ik vraag of ze een operatie aan haar geslachtsorganen heeft ondergaan. “Daar zeg ik niets over. Dat is privé”, antwoordt ze diplomatiek. Als ze even later naar het toilet is, neemt King Oey – die ons met Shuniyya in contact heeft gebracht – het woord. Hij is voorzitter van de mensenrechtenorganisatie voor homo’s, lesbiennes en warias in Jakarta. “Hoewel Shuniyya zich vrouw voelt, is ze waarschijnlijk bang om zich te laten opereren. Veel warias zijn toch gehecht aan hun penis, die hen seksueel genot verschaft. Ze weten niet wat ze ervoor terug zullen krijgen.” Als Shuniyya weer terug is, vertelt ze dat ze zich als vijfjarige al een meisje voelde. “Ik ging in jongensuniform naar school, maar deed altijd wat poeder op mijn gezicht”, grinnikt ze. Shuniyya’s oma heeft in die tijd de sekse van haar kleinkind laten wijzigen in het geboorteregister. “Mensen zeggen dat ze een zesde zintuig had en het daardoor zag. Ze heeft het echter nooit aan mijn ouders verteld, bij wie het nogal gevoelig lag omdat ik de oudste zoon was.” Na haar middelbareschoolexamen is Shuniyya vrouwenkleding gaan dragen. “Eerder durfde ik niet, bang dat ik geen eindexamen zou mogen doen.” Tijdens haar studie sociologie – die ze financierde door in haar vrije tijd zelfgemaakte tasjes en souvenirs te verkopen – ging ze volledig als vrouw door het leven. En ook bij het tijdschrift waarvoor ze tegenwoordig werkt, weten maar weinig mensen dat ze waria is. “Dat gaat hen niks aan. Mijn werk is afhankelijk van mijn kennis en kunde, niet van mijn seksuele oriëntatie.” Ook is Shuniyya sinds drie jaar getrouwd. “Maar dat hebben we nog niet officieel bekendgemaakt. Fundamentalistische moslims zullen het niet accepteren en misschien wel een fatwa over ons uitspreken.” Ondanks – of misschien wel vanwege – haar uiterlijk als vrome moslima wordt Shuniyya regelmatig geconfronteerd met onbegrip. “Doordat het gros van de warias helaas nog steeds in de prostitutie werkt, denkt men regelmatig dat ook ik een hoertje ben. Mensen vragen bijvoorbeeld waar ik tippel. Ook begrijpen mensen niet dat een waria een <strong>goed</strong>e moslima kan zijn. Zo probeerde op de universiteit destijds een medestudent mijn hoofddoek af te trekken. Mensen tolereren warias als hoer, straatmuzikant of dragqueen. Maar niet als praktiserende moslima.” Arme zondaars Van de 240 miljoen Indonesiërs is 86 procent moslim. De islam is geen staatsreligie, maar elke Indonesiër is wel verplicht een godsdienst op zijn IDkaart te vermelden. Sinds de jaren tachtig heeft het wahabisme – een fundamentalistische moslimstroming uit Saoedi- Arabië – in Indonesië meer aanhang verworven. Zij zien warias, maar ook homo’s en lesbiennes, als zondaars. Sommige warias in Indonesië stellen echter dat de islam transseksuelen erkent en verwijzen naar de term khuntha – waaronder hermafrodieten worden verstaan, maar volgens hen ook mannen die zich vrouw voelen en vice versa. In verschillende moslimlanden, waaronder Iran, worden transseksuelen alleen geaccepteerd als ze een geslachtsveranderende operatie ondergaan en op die manier volledig naar de andere sekse overstappen. GOE_0310_082_REG_REIS_CDB.indd 90-91 17-02-2010 16:21:58
Change language