Jaarverslag 2005 - Noord-Hollands Archief
Jaarverslag 2005 - Noord-Hollands Archief
Jaarverslag 2005 - Noord-Hollands Archief
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
noord-hollands archief<br />
n<br />
a<br />
h<br />
<strong>Jaarverslag</strong> 05
n<br />
a<br />
h<br />
Inhoudsopgave pagina<br />
Woord vooraf ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 1<br />
Fusie ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2<br />
Huisvesting ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3<br />
Inspectie ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4<br />
Acquisitie ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 6<br />
Materieel beheer .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 10<br />
Toegankelijk maken ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 11<br />
Dienstverlening ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 12<br />
Educatie en publieksactiviteiten ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 15<br />
Stichting Vrienden van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> ................................................................................................................................................................................................................... 18<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> in feiten en cijfers ................................................................................................................................................................................................................................ 19<br />
Colofon<br />
Eindredactie: Maarten Brock<br />
Coverfoto’s: Jos Fielmich<br />
Vormgeving: TOP Service/Patrick Meijer<br />
Druk: Drukkerij Teeuwen van Son BV<br />
Oplage: 300<br />
Reacties op dit jaarverslag kunt u mailen naar<br />
info@noord-hollandsarchief.nl.<br />
Voorzijde omslag: De twee locaties van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
Binnenzijde omslag: Tekening in Oost-Indische inkt en wit van omstreeks 1920. Maker onbekend.<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong><br />
Postbus 3006<br />
2001 DA Haarlem<br />
www.noord-hollandsarchief.nl<br />
info@noord-hollandsarchief.nl<br />
Locatie Jansstraat Locatie Kleine Houtweg<br />
Jansstraat 40 Kleine Houtweg 18<br />
2011 RX Haarlem 2012 CH Haarlem<br />
T: (023) 511 33 20 T: (023) 517 27 00<br />
F: (023) 511 34 47 F: (023) 517 27 20<br />
Achterzijde omslag: Kaart van de ingelanden van Kennemerland en Rijnland ten oosten van Heemskerk en Beverwijk, gemaakt door landmeter Pieter Bruijnsz., augustus 1594.<br />
n<br />
a<br />
h
n h<br />
a 20<br />
Aantekeningen<br />
Woord vooraf<br />
Het verslagjaar <strong>2005</strong> stond volledig in het<br />
teken van de fusie van de <strong>Archief</strong>dienst voor<br />
Kennemerland en het Rijksarchief in<br />
<strong>Noord</strong>-Holland tot Regionaal-Historisch<br />
Centrum in <strong>Noord</strong>-Holland, later kortweg<br />
omgedoopt tot <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong><br />
(NHA).<br />
Het jaar werd gemarkeerd door de eerste<br />
voorzichtige stappen van bestuur, management<br />
en medewerkers om met vallen en<br />
opstaan los van de voormalige moederorganisaties<br />
(de gemeente Haarlem en de rijksdienst)<br />
een eigen weg te vinden. Hoewel<br />
<strong>Noord</strong>-Holland en Limburg de laatste twee<br />
fusieprojecten waren uit een reeks, bleek een<br />
uitgewerkt draaiboek of stappenplan voor<br />
de implementatie van de fusie niet voorhanden.<br />
Het zal dan ook geen verbazing wekken<br />
dat het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> tijdens het<br />
implementatietraject dezelfde of vergelijkbare<br />
hindernissen en valkuilen tegenkwam<br />
als de collegadiensten in voorgaande jaren.<br />
Regiospecifieke omstandigheden zijn er<br />
natuurlijk ook. Zo hebben wij in <strong>Noord</strong>-<br />
Holland te maken met het bijzondere geval<br />
van een fusie van een rijksarchief met een<br />
omvangrijk regionaal archief waarbij in<br />
totaal twaalf gemeenten en twee waterschappen<br />
zijn betrokken. Daarnaast brengt<br />
de huisvestingssituatie, met twee nog<br />
volledig in bedrijf zijnde gebouwencomplexen<br />
aan de Jansstraat en de Kleine<br />
Op 13 juni <strong>2005</strong> maakten de medewerkers van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> hun eerste gezamenlijke personeelsuitstapje.<br />
Houtweg, niet alleen een volledig dubbele<br />
bezetting van de studiezalen en recepties<br />
met zich mee, maar vormde deze situatie<br />
ook een barrière bij het slechten van de cultuurverschillen<br />
tussen de twee fuserende<br />
archiefdiensten.<br />
Dankzij de motivatie, de inzet en het doorzettingsvermogen<br />
van velen binnen en<br />
buiten het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> kunnen<br />
wij toch met gepaste trots terugkijken op<br />
een geslaagd eerste fusiejaar. In dit jaarverslag<br />
treft u een overzicht aan van de verrichte<br />
werkzaamheden en de daarbij bereikte<br />
resultaten. Het laatste hoofdstuk geeft<br />
een overzicht van de beschikbare en relevant<br />
geachte kengetallen en cijfers van het<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> over <strong>2005</strong>. Omdat<br />
de telling en registratie van de beide voormalige<br />
archiefdiensten (nog) niet eenduidig<br />
en uniform geregeld was, zijn de gepresenteerde<br />
gegevens beperkt en op bepaalde<br />
onderdelen onvolledig. Wij hopen met name<br />
dit onderdeel de komende jaren verder te<br />
kunnen uitbreiden en vervolmaken, zodat<br />
‘Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> in feiten en<br />
cijfers’ een handzaam en compleet cijfermatig<br />
overzicht zal gaan bieden van het doen<br />
en laten van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
Lieuwe Zoodsma<br />
directeur van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong><br />
n<br />
a<br />
h<br />
1
n<br />
a<br />
h<br />
2<br />
Fusie<br />
Op 1 februari <strong>2005</strong> was de fusie tussen het Rijksarchief in <strong>Noord</strong>-Holland en de <strong>Archief</strong>dienst voor Kennemerland formeel een feit. Op<br />
die dag trad namelijk de gemeenschappelijke regeling in werking van de gemeenten Haarlem en Velsen en het Rijk en werd een nieuw<br />
openbaar lichaam geboren: het Regionaal Historisch Centrum (RHC) in <strong>Noord</strong>-Holland. De Regeling Regionaal Historisch Centrum<br />
in <strong>Noord</strong>-Holland is gepubliceerd in de Staatscourant van 21 november <strong>2005</strong>, nr. 226.<br />
De fusieplannen dateerden al uit 1999.<br />
Kort na het gereedkomen van het conceptfusierapport<br />
in 2002 werd echter besloten<br />
tot een ‘pas op de plaats’ in verband<br />
met problemen van personele en organisatorische<br />
aard.<br />
Beide organisaties pakten destijds in<br />
eerste instantie hun eigen activiteiten<br />
en projecten weer op. In oktober 2003<br />
werd het fusieproces weer opgestart en<br />
in 2004 werd het fusierapport vastgesteld.<br />
Het bestuur van het RHC in <strong>Noord</strong>-<br />
Holland bestond uit cultuurwethouder<br />
mw. A.M. Korf namens de gemeente<br />
Velsen en cultuurwethouder<br />
drs. R.P. Grondel en burgemeester<br />
mr. J.J. Pop namens de gemeente<br />
Haarlem. Namens het Rijk werden<br />
mw. drs. R.A. Vermeij, mw. drs.<br />
M. Verhoeff en mw. dr. B.M.A. de Vries tot<br />
bestuurslid benoemd. Burgemeester Pop<br />
trad op als voorzitter van het bestuur.<br />
Op de bestuursvergadering van 29 maart<br />
<strong>2005</strong> werd de benoeming van drs. L. Zoodsma<br />
tot directeur van het RHC in <strong>Noord</strong>-Holland<br />
n<br />
a<br />
h<br />
Michael Kolf ontwierp in <strong>2005</strong> een nieuw logo en een nieuwe huisstijl voor<br />
het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
formeel bekrachtigd. Uit hoofde van zijn<br />
functie werd hij tevens secretaris van het<br />
bestuur. Als nieuwe naam voor het RHC in<br />
<strong>Noord</strong>-Holland koos het bestuur <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>, mede op basis van een<br />
enquête onder de medewerkers.<br />
De fusie ging gepaard met een reorganisatie.<br />
De medewerkers van de fusiepartners<br />
kregen na een plaatsingsprocedure<br />
per 1 januari 2006 ontslag bij de<br />
<strong>Archief</strong>dienst voor Kennemerland respectievelijk<br />
het Rijksarchief in <strong>Noord</strong>-<br />
Holland en traden per die datum in<br />
dienst van het openbaar lichaam <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>. Daarbij is gekozen<br />
voor de rechtspositieregeling van de<br />
gemeente Haarlem. Ook op het gebied<br />
van personeel en organisatie, ICT en<br />
financiën wordt gebruik gemaakt van de<br />
diensten van de gemeente Haarlem.<br />
De stadsfotograaf van de gemeente<br />
Haarlem J. Fielmich en de boekbinder<br />
van de Stadsbibliotheek Haarlem<br />
H. Rolleman stapten in <strong>2005</strong> over naar het<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
Huisvesting<br />
De bestaande situatie wat betreft de huisvesting, te weten een locatie aan de Jansstraat (de voormalige <strong>Archief</strong>dienst voor<br />
Kennemerland) en een locatie aan de Kleine Houtweg, (het voormalige Rijksarchief in <strong>Noord</strong>-Holland) werd in <strong>2005</strong> gehandhaafd.<br />
Op beide locaties werd de dienstverlening in <strong>2005</strong> op de oude voet voortgezet.<br />
In de toekomst wordt het studiezaalbezoek geconcentreerd aan de<br />
locatie Jansstraat. Hiervoor is een ingrijpende verbouwing nodig.<br />
De veertiende-eeuwse Janskerk wordt het publiekscentrum van het<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>. In de kerk komen een van elkaar gescheiden<br />
studiezaal en een multifunctionele ruimte. Daarnaast komen<br />
er diverse facilitaire ruimtes, zoals een garderobe en een ‘archiefcafé’.<br />
In maart <strong>2005</strong> ging het college van B en W van Haarlem akkoord<br />
met het definitief ontwerp voor de Janskerk.<br />
Op de locatie Kleine Houtweg komt een kleine studiezaal.<br />
Daarnaast zullen daar de beheeractiviteiten gaan plaatsvinden.<br />
Nadat de Welstandscommissie van de gemeente Haarlem groen<br />
licht had gegeven aan de bouwplannen van de Janskerk en de<br />
Rijksdienst voor de Monumentenzorg een vergunning had verleend,<br />
volgde in oktober <strong>2005</strong> de aanbesteding. In november werd<br />
het project gegund aan Aannemingsbedrijf Holleman & Zonen<br />
Santpoort b.v. uit Velserbroek, dat is gespecialiseerd in de<br />
restauratie van historische panden, en in december ging de verbouwing<br />
daadwerkelijk van start. Naar verwachting wordt deze verbouwing<br />
eind 2006 afgerond. Tijdens de verbouwing zal de dienstverlening<br />
zo veel mogelijk worden voortgezet.<br />
De eigendomssituatie van de gebouwen blijft zoals die is: het complex<br />
aan de Kleine Houtweg is eigendom van de Rijksgebouwendienst,<br />
de Janskerk is eigendom van de gemeente<br />
Haarlem. Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> treedt in beide gevallen op<br />
als huurder.<br />
Artist’s impression van het toekomstige interieur van de Janskerk (zonder inrichting) van de<br />
hand van Joop Slangen.<br />
n<br />
a<br />
h<br />
3
n<br />
a<br />
h<br />
4<br />
Inspectie<br />
De directeur van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> is ingevolge art. 32 van de <strong>Archief</strong>wet 1995 belast met het toezicht op het beheer<br />
van de archiefbescheiden die niet zijn overgebracht naar de archiefbewaarplaats van de organisaties die hem als archivaris heb-<br />
ben benoemd. Dit zijn naast de twaalf aangesloten gemeenten de Regiopolitie Kennemerland en de Milieudienst IJmond.<br />
De gemeentelijke archiefinspecteur oefent namens de directeur dit toezicht uit. Het archiefbeheer van de rijks- en provinciale instellin-<br />
gen valt onder het toezicht van respectievelijk de Erfgoedinspectie en de provinciale archiefinspectie.<br />
Onder archiefbeheer vallen zaken als postregistratie,<br />
archivering, vernietiging, digitalisering<br />
en overbrenging. De directeur heeft<br />
deze taak gemandateerd aan de archiefinspecteur.<br />
Naast toezicht op het beheer is er ook toezicht<br />
op de zorg voor de archieven. Dit toezicht<br />
heeft betrekking op het personeel, de middelen<br />
en de archiefruimte en wordt uitgeoefend<br />
door de provinciale archiefinspectie.<br />
De eerste 2000 foto’s uit het fotoarchief van de sector Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente Haarlem zijn inmiddels gedigitaliseerd.<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> heeft ervoor<br />
gekozen om samen met de provinciale<br />
inspectie te inspecteren. Inspecties van de<br />
provincie en de gemeentelijke archiefinspectie<br />
vullen elkaar aan en brengen eventuele<br />
knelpunten beter in beeld. Ze bezitten een<br />
meerwaarde boven een inspectie uitsluitend<br />
door de provincie of door de archiefinspectie<br />
van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>. Toezicht op<br />
zorg en toezicht op het beheer zijn niet altijd<br />
helemaal van elkaar te scheiden. In <strong>2005</strong> zijn<br />
op deze wijze geïnspecteerd:: de sector<br />
Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente<br />
Haarlem, de Regiopolitie Kennemerland en<br />
de gemeente Bennebroek. De organisaties<br />
worden eenmaal in de drie à vier jaar op deze<br />
manier geïnspecteerd. Hiernaast verricht het<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> ook zelfstandig<br />
inspecties. Deze inspecties richten zich meer<br />
op de hoofdlijnen en zijn wat informeler,<br />
maar er wordt wel gerapporteerd aan de<br />
zorgdrager. De gemeenten Bloemendaal en<br />
Heemskerk zijn op deze wijze geïnspecteerd. In geel de twaalf gemeenten waarvan de directeur van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> gemeentearchivaris is.<br />
Een via de e-mail verstuurde vragenlijst gaf<br />
inzicht in de stand van zaken bij de overige<br />
deelnemende gemeenten.<br />
De inspectie was in <strong>2005</strong> intensief betrokken<br />
bij de volgende projecten: digitalisering<br />
van de bouwdossiers in Haarlem, digitalisering<br />
van de bouwdossiers in Velsen,<br />
mentorschap van een cursist VVA en digitalisering<br />
van het fotoarchief van de sector<br />
Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente<br />
Haarlem.<br />
Verder werd tijd besteed aan: advisering<br />
over archiefbeheer en archiefverordeningen,<br />
regelen van de overbrenging van<br />
archieven (Zandvoort, COB-Velsen,<br />
Haarlem, Heemskerk), begeleiden van<br />
inventarisaties (inclusief offertetrajecten)<br />
en het beoordelen van staten van vernietiging<br />
van de deelnemende gemeenten. Er<br />
werden drie regiobijeenkomsten georganiseerd<br />
voor de medewerkers van de bureaus<br />
documentaire informatieverzorging. De<br />
belangrijkste functies van deze bijeenkomsten<br />
zijn: voorlichting, het uitwisselen van<br />
ervaringen en het bespreken van knelpunten<br />
in het archiefbeheer. Voor het onderwerp<br />
‘digitalisering’ was de meeste belangstelling<br />
onder de betrokkenen, dit thema is<br />
dan ook veelvuldig aan de orde geweest.<br />
Ook werd vanuit de inspectie een aanzet<br />
gegeven voor het ontwikkelen van beleid<br />
om een digitaal depot te realiseren.<br />
n<br />
a<br />
h<br />
5
n<br />
a<br />
h<br />
6<br />
Acquisitie<br />
Archieven<br />
De acquisitie van archieven, beeldmateriaal en bibliotheekmateriaal was in <strong>2005</strong> nog niet geïntegreerd. Dit betekent dat de locatie<br />
Kleine Houtweg zich heeft gericht op de verwerving van archieven, beeldmateriaal en bibliotheekmateriaal van rijksinstellingen in de<br />
provincie <strong>Noord</strong>-Holland, en dat de locatie Jansstraat zich heeft gericht op de twaalf aangesloten gemeenten.<br />
De locatie Jansstraat van het <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> heeft in <strong>2005</strong> dertig archieven<br />
van overheden en particuliere organisaties<br />
verkregen met een totale omvang van 165<br />
meter. Daarbij ging het onder meer om de<br />
archieven van de Stichting Internationaal<br />
Orgelconcours uit Haarlem (1951-1998), van<br />
de Sportraad Heemskerk (1975-1995), van het<br />
Heemsteeds Fanfarecorps Eensgezind-<br />
Excelsior (1925-2004), van de Monumentencommissie<br />
Velsen (1950-1995) en van de<br />
Gemeentepolitie Zandvoort (1937-1991).<br />
Praalwagen van de N.V. ’s-Gravenhaagsche Melkinrichting De Sierkan, deelnemer – bekroond met de tweede prijs – aan de<br />
Lichtstoet in 1930. Foto: Hans Nieuwenhuis, ’s-Gravenhage. Foto uit het in <strong>2005</strong> verworven archief van Melkunie Holland.<br />
Uit cultuur-historisch oogpunt waren de twee<br />
belangrijkste aanwinsten in <strong>2005</strong> de archieven<br />
van de Levensverzekering Maatschappij De<br />
Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem (1719-<br />
2002) en van het Heilig Kerstmisgilde (1371-<br />
1930). Levensverzekering Maatschappij De<br />
Onderlinge van 1719 U.A. is de oudste nog zelfstandig<br />
bestaande algemene levensverzekeringsmaatschappij<br />
in Nederland. Deze zogeheten<br />
‘begrafenisbos’ werd in 1719 opgericht<br />
door vier handwerkslieden. Het Heilig<br />
Kerstmisgilde uit Haarlem is een middeleeuwse<br />
religieuze liefdadigheidsinstelling die<br />
nog steeds functioneert. De ruggengraat van<br />
het archief zijn de registers waarin de besluitvorming<br />
van dit gilde is opgetekend.<br />
Naar de locatie Kleine Houtweg werd in <strong>2005</strong><br />
1073,4 meter archief overgebracht. Voor ruim<br />
negentig procent ging het om overheidsarchieven,<br />
met name justitiële archieven zoals<br />
de archieven van de kantongerechten<br />
Amsterdam, Hilversum, Den Helder en<br />
Hoorn over de jaren 1980-1989 en het archief<br />
van de Officier van Justitie te Amsterdam<br />
over dezelfde periode.<br />
Centrale Justitiële Documentatie bracht de<br />
dubbelen van de geboorte-, huwelijks-, echtscheidings-<br />
en overlijdensregisters over. Dit<br />
gebeurde in twee blokken, lopend over de<br />
jaren 1961-1970 en 1971-1980.<br />
Een belangrijke aanwinst was afkomstig van<br />
het Kadaster Directie <strong>Noord</strong>west, vestiging<br />
Alkmaar. Het gaat om de kadastrale leggers<br />
en percelenregisters van het kantoor<br />
Alkmaar en het voormalige kantoor Hoorn.<br />
Wat de particuliere archieven betreft, was het<br />
historisch archief van Melkunie Holland een<br />
belangrijke aanwinst. Het gaat om materiaal<br />
over Melkunie Holland en haar voorgangers<br />
dat is verzameld voor de geschiedschrijving<br />
van het concern. De boeken, vakbladen, artikelen,<br />
notulen, jaarverslagen, aandeelhoudersregisters,<br />
foto’s en uitgewerkte interviews<br />
vormden de bouwstenen voor de<br />
publicatie ‘Een begeerlijk product. De<br />
geschiedenis van Melkunie Holland en haar<br />
voorgangers 1872-1989’ door Peter van<br />
Druenen, die in 1990 is verschenen.<br />
Het ‘Ruyghe Boeck’, het oudste register van het Heilig<br />
Kerstmisgilde. De naam verwijst naar het kalfsvel waarin het<br />
is ingebonden. Foto: Jos Fielmich.<br />
De Esdoornkade te Heemstede, gezien vanaf de Blekersvaartweg. Ets door Jan Willem Post, 1976.<br />
Beeldmateriaal<br />
De Kennemer Atlas, de topografisch-historische<br />
atlas op de locatie Jansstraat, werd in<br />
<strong>2005</strong> verrijkt dankzij veel schenkingen,<br />
bruiklenen en aankopen. De belangrijkste<br />
aanwinsten waren:<br />
• de diacollectie monumenten Haarlem en<br />
Velsen uit de nalatenschap van P. Jongens,<br />
oud-hoofd Monumentenzorg van de<br />
gemeente Haarlem (circa 1970 dia’s);<br />
• de diacollectie uit de nalatenschap van mr.<br />
H.E. Phaff, oud-gemeentesecretaris van<br />
Haarlem (circa 350 dia’s);<br />
• een kaart van Pieter Bruijnsz., landmeter van<br />
Kennemerland en Rijnland, met ingetekend<br />
de ingelanden van Kennemerland en<br />
Rijnland ten oosten van Heemskerk en<br />
Beverwijk tussen de Sint Aagtendijk en de<br />
Assendelver Zeedijk, augustus 1594 (bruikleen<br />
van de gemeente Heemskerk);<br />
• acht etsen met Haarlemse stadsgezichten<br />
door J.M. Graadt van Roggen, circa 1898;<br />
• een ingekleurde prent met gezicht op<br />
Haarlem naar een schilderij van Dirk Dalens,<br />
uitgegeven door Basan te Parijs, eind achttiende<br />
eeuw;<br />
• een tekening in pen en penseel van De Hartekamp<br />
te Heemstede door H. Tavernier, 1773;<br />
n<br />
a<br />
h<br />
7
n<br />
a<br />
h<br />
8<br />
Anton Pieck in zijn werkkamer in 1985. Foto: E.A. van Voorden.<br />
• een ets in spiegelbeeld met zicht op de<br />
molen De Adriaan en de Grote Kerk te<br />
Haarlem door James McBey, 1910;<br />
• een tekening van blekerijen bij de hofstede<br />
Veen en Duin te Bloemendaal door Cornelis<br />
van <strong>Noord</strong>e, 1763;<br />
• het fotoalbum ‘Bunker’ met foto’s van de<br />
Festung IJmuiden door een onbekende<br />
Duitser, juli 1943-1953;<br />
• een ets en koperen etsplaat met een nieuwjaarsprent<br />
van het Heilig Kerstmisgilde<br />
door Jacob Matham, 1606;<br />
• een collectie kaarten en tekeningen van voormalige<br />
buitenplaatsen in Kennemerland die<br />
nu in beheer zijn bij Staatsbosbeheer;<br />
• een reeks van negen etsen, ‘3 x 3 = 9 x<br />
Heemstede’, tweede editie, 1976, uitgegeven<br />
door atelier-galerie De Bleeker en atelier De<br />
Dorstige Kuil.<br />
Van de Haarlemse amateurfotograaf E.A. van<br />
Voorden werden zo’n 750 foto’s verworven<br />
die hij in de jaren 1950-2000 in Haarlem en<br />
omgeving heeft gemaakt.<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> beheert de<br />
Provinciale Atlas <strong>Noord</strong>-Holland. De<br />
Stichting Provinciale Atlas <strong>Noord</strong>-Holland<br />
brengt een eigen jaarverslag uit.<br />
Bibliotheekmateriaal<br />
Dé grote aanwinst van <strong>2005</strong> was het in bewaring<br />
verkrijgen van de Bijzondere Collectie<br />
Heemstede, beheerd en verzorgd door J.L.P.M.<br />
Krol, de voormalige directeur van de Openbare<br />
Bibliotheek Heemstede. De collectie omvat<br />
ruim 450 strekkende meter aan divers materiaal<br />
over Heemstede en Zuid-Kennemerland in<br />
de ruimste zin van het woord. Dus naast<br />
monografieën over allerhande onderwerpen<br />
ook boeken en documentatie van en over<br />
Kennemer schrijvers (zoals Nicolaas Beets,<br />
Dick Laan, Godfried Bomans). Een waardevolle<br />
aanvulling en uitbreiding van de toch al zo<br />
rijke collectie.<br />
Een selectie van de belangrijkste ‘gewone’ aanwinsten<br />
uit <strong>2005</strong> volgt hieronder:<br />
Biografieën: Jac.P. Thijsse: een biografie: natuurbeschermer,<br />
flaneur en auteur van Verkade-albums<br />
(<strong>2005</strong>); M.A. Reinalda (1888-1965): een geboren<br />
bestuurder (<strong>2005</strong>); Scholtens en Midden-<br />
Kennemerland: werken van mr. H.J.J. Scholtens<br />
(1895-1978), oud-burgemeester van Houten en<br />
Beverwijk, opnieuw uitgegeven en aangevuld met een<br />
biografie (<strong>2005</strong>); Yvonne van Gennip: winterkoninkje<br />
(<strong>2005</strong>).<br />
Gedenk- en jubileumboeken: 75 jaar DCO:<br />
jubileum 1930-<strong>2005</strong> (<strong>2005</strong>); Aan het juiste adres: 50<br />
jaar Vierhand in beeld gebracht (2004);<br />
Bevrijdingspop 1980-<strong>2005</strong> (<strong>2005</strong>); 'Die boekhandel is<br />
er altijd geweest': 50 jaar boekhandel Blokker (<strong>2005</strong>);<br />
...Good old, maar om de donder niet oud...: 1879-<br />
2004, Koninklijke HFC 125 jaar (2004); "Hier vind je<br />
de hele wereld": een eeuw H. de Vries boeken (<strong>2005</strong>);<br />
IJsclub Nova Zembla 125 jaar: 1880-<strong>2005</strong> (<strong>2005</strong>);<br />
Ons vereenigd pogen: 175 jaar Zang en Vriendschap<br />
(<strong>2005</strong>); De smeden Felix 1828-2003 (2004); Van<br />
Electrische Apparaten Fabriek "Nederland" naar<br />
Vialis Verkeer & Mobiliteit (<strong>2005</strong>); Van Haarlem<br />
naar Manhattan: veertig jaar VNU 1965-<strong>2005</strong><br />
(<strong>2005</strong>).<br />
Aalsmeer: Onbekende strijders: het georganiseerde<br />
verzet in Aalsmeer en Kudelstaart (<strong>2005</strong>); Open staan<br />
voor allen: 75 jaar Karmelparochie, 1930-<strong>2005</strong> ; 85<br />
jaar Karmelklooster, 1920-<strong>2005</strong> (<strong>2005</strong>).<br />
Beverwijk: Beverwijk & Oranje: Beatrix 25 jaar<br />
koningin (<strong>2005</strong>).<br />
Bloemendaal: Bloemendaal: kroniek 1939-1945<br />
(<strong>2005</strong>); Het Thijsse-Lyceum: Elswout 1949-1970<br />
(<strong>2005</strong>).<br />
Haarlem: Gesloopt verleden tijd: Haarlem door de<br />
ogen van Chiel Braat (<strong>2005</strong>); De Hekslootpolder: 20<br />
jaar actievoeren, inventariseren en natuurontwikkelen<br />
(<strong>2005</strong>); Joods Haarlem: een topografie van hoop<br />
en herinnering (<strong>2005</strong>); Kleverparkkwartier en Frans<br />
Halsbuurt: twee stadsbuurten tussen Bolwerk en<br />
Kleverlaan (<strong>2005</strong>); Schoten, periode 1900 tot 1927:<br />
van boerendorp tot Haarlem-<strong>Noord</strong> (<strong>2005</strong>); Spaarne<br />
Ziekenhuis: van Diaconessenhuis en Mariastichting<br />
tot Spaarne Ziekenhuis (<strong>2005</strong>).<br />
Haarlemmermeer: Haarlemmermeerse boerderijen<br />
en hun bewoners (<strong>2005</strong>); Een herberg in<br />
Vijfhuizen: 75 jaar Sint Augustinusparochie (2004).<br />
Heemskerk: Het gezag in Heemskerk: "hij waakt,<br />
opdat zij rust hebben" (<strong>2005</strong>).<br />
Heemstede: Monumenten van Heemstede:<br />
opnieuw een keuze uit de parels van de heerlijkheid<br />
(<strong>2005</strong>).<br />
<strong>Noord</strong>-Holland: Het bijzondere van Holland:<br />
een geschiedenis van Holland in 25 verhalen (<strong>2005</strong>);<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> arcadia: ruim 400 <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong>e buitenplaatsen in tekeningen, prenten en<br />
kaarten uit de Provinciale Atlas <strong>Noord</strong>-Holland<br />
(<strong>2005</strong>); <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong>e kerken en kapellen in de<br />
middeleeuwen, ca. 720-1200 (<strong>2005</strong>).<br />
Uithoorn: Uithoorn, zeven eeuwen geschiedenis:<br />
Thamen, de Uithoorn, De Kwakel (2004).<br />
Velsen: IJmuiden-Den Haag, Atlantikwall 1940-<br />
1945: Marine Artillerie Abteilung 201 (<strong>2005</strong>);<br />
Kastelen en buitenplaatsen in Velsen: deel 3:<br />
IJmuiden, Velsen-Zuid en –<strong>Noord</strong> (<strong>2005</strong>); Eén koers,<br />
één strijd, de vrijheid: Velsense verzetslieden geëerd<br />
met straatnamen (<strong>2005</strong>); Velsen-IJmuiden 1935-<br />
1985: onvergetelijke beelden (<strong>2005</strong>).<br />
n<br />
a<br />
h<br />
9
n<br />
a<br />
h<br />
10<br />
Materieel beheer<br />
Beide locaties van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> beschikten in <strong>2005</strong> over een restauratieatelier. In de toekomst zal het zwaartepunt wat<br />
betreft conservering en restauratie op de locatie Kleine Houtweg komen te liggen.<br />
Beenderresten uit het reliekenkistje van de Abdij van Egmond zijn met was behandeld en liggen uit te dampen.<br />
In <strong>2005</strong> zijn aan enige honderden objecten<br />
conserverende en restaurerende handelingen<br />
verricht. Dat varieerde van het repareren van<br />
scheuren in tekeningen en het herstellen van<br />
boekbanden tot het ontzuren van archiefstukken.<br />
Dit laatste werd uitbesteed aan een<br />
gespecialiseerd bedrijf. Mede dankzij conser-<br />
vering en restauratie zijn de betreffende<br />
archiefstukken nu weer te raadplegen.<br />
Een bijzonder project betrof het reliekenkistje<br />
van de Abdij van Egmond. Wat begon met<br />
het verzoek om een strookje perkament uit<br />
het jaar 950 te conserveren, ontwikkelde zich<br />
tot de conservering van alle relieken van St.-<br />
Adelbertus, die aan het begin van de achtste<br />
eeuw het geloof verkondigde in de streek<br />
rond Egmond: een schedel, beenderen, botfragmenten,<br />
gruis van botten, perkament,<br />
papier, garen, zegellak, was en stukjes hout.<br />
In twee perspex kistjes zijn de relieken opgesteld<br />
onder het altaar in de kapel van de Abdij<br />
van Egmond.<br />
Ook werd in <strong>2005</strong> een meerjarenproject<br />
beëindigd met het opnieuw inbinden van<br />
180 delen tienjarentafels op de burgelijke<br />
stand van <strong>Noord</strong>-Holland. Deze naslagwerken<br />
op de studiezaal van de locatie Kleine<br />
Houtweg worden dagelijks geraadpleegd<br />
door bezoekers.<br />
Conserveringsadviseur mw. G. Beentjes verzorgde<br />
in mei <strong>2005</strong> een lezing over de<br />
geschiedenis van stijfsel en een lezing over de<br />
geschiedenis van dierlijke lijm op het in<br />
Boedapest gehouden symposium ‘This will<br />
stick forever’, georganiseerd door de<br />
Internationale Arbeitsgemeinschaft der<br />
Archiv-, Bibliotheks- und Graphikrestauratoren<br />
(IADA).<br />
Toegankelijk maken<br />
Een belangrijk aspect van het archiefbeheer is het toegankelijk maken van archieven en collecties.<br />
Dit kan door middel van een inventaris met een inleiding en een goed doorgevoerde systematische indeling,<br />
maar ook door middel van een plaatsingslijst, waarin alles min of meer is beschreven in de volgorde waarin het werd aangetroffen.<br />
Deze archieftoegangen komen ook beschikbaar op internet.<br />
Eind <strong>2005</strong> vond de laatste vergadering<br />
plaats van de begeleidingscommissie<br />
Project Inventarisatie Oud <strong>Archief</strong> 1943-<br />
1989. Hiermee kwam na tien jaar een einde<br />
aan het inventarisatieproject van de archieven<br />
van het provinciaal bestuur van <strong>Noord</strong>-<br />
Holland en van provinciale diensten en<br />
bedrijven als Provinciale Waterstaat, de<br />
Provinciale Planologische Dienst en de<br />
Stichting ter verbetering van de agrarische<br />
structuur in <strong>Noord</strong>-Holland (Stivas). De<br />
archieven zijn beschreven in 23 inventarissen.<br />
Van de archieven van de Bond van<br />
Bloembollenhandelaren (1900-1996) en de<br />
Bond van Plantenhandelaren (1917-1996)<br />
werden plaatsingslijsten gemaakt. Beide landelijk<br />
opererende bonden zijn in 1996 opgegaan<br />
in de Bond voor de Groothandel in<br />
Bloembollen en Boomkwekerijproducten.<br />
Zo’n 37 particuliere en overheidsarchieven<br />
werden in <strong>2005</strong> toegankelijk gemaakt door<br />
medewerkers van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong><br />
<strong>Archief</strong> of door derden onder toezicht van<br />
de archiefinspecteur van het <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
Het ging daarbij onder andere om de volgende<br />
archieven:<br />
• archieven van de Waalse Hervormde<br />
Gemeente te Haarlem, 1586-1995;<br />
• archief van het Ambachtsbestuur en<br />
Gemeentebestuur van Heemstede (herinventarisatie),<br />
1560-1919;<br />
• archief van de Vereniging voor Protestants-<br />
Christelijk Onderwijs te Velsen, 1974-1995;<br />
• aanvulling op het archief van het gemeentebestuur<br />
Aalsmeer, 1906-1985;<br />
• archief van de Christelijke Woningbouwvereniging<br />
Eigen Haard te Velsen,<br />
1951-1994;<br />
• archief van het Koninklijk Mannenkoor<br />
Caecilia te Haarlem, 1897-2002;<br />
• archief van het Woonwagencentrum<br />
IJmond (WWCIJ) te Heemskerk, 1963-1997.<br />
Beide locaties werkten in <strong>2005</strong> samen met<br />
De Ree <strong>Archief</strong>systemen in Groningen, waar<br />
een aantal grote archiefdiensten hun<br />
archievenoverzichten en archieftoegangen<br />
hebben ondergebracht. Hierdoor kan via<br />
www.archieven.nl in één keer dwars door zeer<br />
veel archieven worden gezocht.<br />
n<br />
a<br />
h<br />
11
n<br />
a<br />
h<br />
12<br />
Dienstverlening<br />
Studiezaal<br />
In <strong>2005</strong> werd de dienstverlening in beide studiezalen onverminderd voortgezet.<br />
De studiezaal van de locatie Jansstraat was op dinsdag, woensdag en vrijdag<br />
geopend van 9.00 tot 17.00 uur en op donderdag van 9.00 tot 21.00 uur.<br />
De studiezaal van de locatie Kleine Houtweg was op dinsdag, woensdag,<br />
donderdag, vrijdag en zaterdag geopend van 9.00 tot 17.00 uur. In de maanden<br />
juli en augustus was de studiezaal op zaterdag gesloten.<br />
De bezoekcijfers van de studiezalen waren in <strong>2005</strong> als volgt:<br />
Het aantal bezoeken daalde in totaal dus<br />
met 10 procent, terwijl het aantal bezoekers<br />
licht steeg met bijna 5 procent. Opvallend<br />
is dat aan de Jansstraat het aantal bezoeken<br />
sterk daalde (-26 procent) bij een flinke<br />
stijging van het aantal bezoekers (+14 pro-<br />
bezoekers bezoeken<br />
<strong>2005</strong> 2004 <strong>2005</strong> 2004<br />
Jansstraat 2177 1868 3877 4914<br />
Kleine Houtweg 2442 2540 8255 8559<br />
Totaal 4619 4408 12132 13473<br />
Dit wijst op een sterke toename van het<br />
aantal eenmalige bezoekers. Daarbij gaat<br />
het bijvoorbeeld om mensen die een bouwtekening<br />
van hun woning willen raadplegen.<br />
Voor de Kleine Houtweg was de daling<br />
van bezoeken en bezoekers evenredig<br />
(-4 procent).<br />
cent). De studiezaal van de locatie Jansstraat. Foto: Maaike Hermes.<br />
n<br />
a<br />
h<br />
13
n<br />
a<br />
h<br />
14<br />
Schriftelijk<br />
In <strong>2005</strong> werden in totaal ruim 1700 schriftelijke<br />
verzoeken om inlichtingen en reproducties<br />
afgehandeld. Bij die verzoeken om<br />
inlichtingen is de rechtzoekende burger in<br />
opmars. Het gaat dan bijvoorbeeld om<br />
informatie over echtscheidingsvonnissen<br />
die nodig is in verband met pensioenaanspraken<br />
of het verkrijgen van studiefinanciering.<br />
Digitaal<br />
In <strong>2005</strong> zijn de websites van beide locaties<br />
(www.noordhollandsarchief.org en www.avkhaarlem.nl)<br />
gecontinueerd. In de loop van<br />
2006 zal het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> een<br />
nieuwe website lanceren: www.noord-hollandsarchief.nl.<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong><br />
neemt ook deel aan twee genealogische websites,<br />
www.genlias.nl en www.digitalestamboom.nl.<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> neemt<br />
aan beide websites deel omdat de ene fusiepartner<br />
(het voormalige Rijksarchief in<br />
<strong>Noord</strong>-Holland) participeerde in GenLIAS en<br />
de andere (de voormalige <strong>Archief</strong>dienst voor<br />
Kennemerland) in de Digitale Stamboom.<br />
Onderzocht wordt welke digitale weg in de<br />
toekomst zal worden bewandeld.<br />
Het bezoek op internet is niet eenduidig in<br />
kaart te brengen doordat er met verschillende<br />
tellers wordt gewerkt, maar de beschikbare<br />
cijfers zijn als volgt. De website van de<br />
locatie Kleine Houtweg (www.noordhollands-<br />
archief.org) werd in <strong>2005</strong> circa 110.000 maal<br />
bezocht (2004: 100.000), de Digitale<br />
Stamboom (www.haarlem.digitalestamboom.nl)<br />
circa 40.000 maal (2004: 29.000) en in Genlias<br />
(www.genlias.nl) werden ruim 550.000 specifiek<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong>e vragen gesteld (2004:<br />
335.000). Het speuren naar familiegeschiedenis<br />
via internet stijgt explosief. De vermindering<br />
van het aantal bezoeken aan de studiezaal<br />
staat hiermee in verband.<br />
Ook op de website van de locatie Kleine Houtweg werd<br />
verwezen naar de fusie.<br />
Het aanbod op de websites werd uitgebreid<br />
met een index op de Memories van Successie<br />
van kantoor Hilversum en de vredegerechten<br />
Beverwijk, Bloemendaal en Heemstede. Het<br />
aantal akten burgerlijke stand in de Digitale<br />
Stamboom werd uitgebreid tot circa 99.000<br />
(2004: 60.000) en in GenLIAS tot circa 214.000<br />
(2004: 160.000).<br />
De publicatie van toegangen op www.archieven.nl<br />
werd voortgezet, zodat nu het overgrote<br />
deel van de toegangen van de locatie Kleine<br />
Houtweg op internet doorzoekbaar is.<br />
In <strong>2005</strong> werden 6.897 prentbriefkaarten<br />
van Haarlem en andere plaatsen in<br />
Kennemerland online gezet. Het gaat om de<br />
collectie-Braakman. Deze collectie telt ook<br />
nog eens 10.000 prentbriefkaarten afkomstig<br />
uit de rest van Nederland en uit het buitenland.<br />
Nader toegankelijk maken<br />
De indicering, dat wil zeggen het op alfabet<br />
zetten van de namen, van de burgerlijke<br />
stand werd voortgezet. Aan het eind van het<br />
jaar waren de huwelijksakten van geheel<br />
<strong>Noord</strong>-Holland behalve Amsterdam ingevoerd.<br />
De controle is zeer tijdrovend, zodat<br />
publicatie op internet pas later plaatsvindt.<br />
Verder werd gestart met de invoer van de<br />
overlijdensakten en, op bescheidener schaal,<br />
de geboorteakten.<br />
Van de vredegerechten was Alkmaar (en<br />
omgeving) aan het eind van <strong>2005</strong> ingevoerd<br />
en bijna helemaal gecontroleerd. Hoorn,<br />
Naarden en Weesp werden in bewerking<br />
genomen. Van de in totaal 326 inventarisnummers<br />
waren er 106 helemaal klaar.<br />
De indicering van de notariële archieven tot<br />
1811 ging in de loop van het jaar over naar<br />
een geautomatiseerde verwerking. In MAIS<br />
Flexis werd een invoerformat gemaakt en<br />
er werden acht inventarisnummers verwerkt<br />
in dat systeem. Daarvoor werden nog veertien<br />
inventarisnummers op de oude manier<br />
geïndiceerd. In totaal werden 1508 akten<br />
bewerkt.<br />
Educatie en publieksactiviteiten<br />
Leerlingen<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> ontplooide in<br />
<strong>2005</strong> een groot aantal publieks- en educatieve<br />
activiteiten. Net als het jaar ervoor werd in<br />
mei <strong>2005</strong> de workshop De groei van een familie<br />
georganiseerd, waarbij leerlingen van het<br />
Coornhert Lyceum uit Haarlem kennis<br />
maakten met genealogie.<br />
Als je scholieren het archief binnen wilt<br />
halen, moet je beginnen met hun docenten<br />
en als je docenten wilt binnenhalen, dan<br />
richt je je ook op aanstaande docenten: studenten<br />
die leraar (basisonderwijs) willen<br />
worden. Met dat idee in het achterhoofd is<br />
een samenwerking met de Hogeschool<br />
InHolland aangegaan. Tijdens een<br />
Cultuurdag in september maakten derdejaars<br />
pabo-studenten kennis met de educatieve<br />
mogelijkheden van het archief.<br />
In samenwerking met de Historische<br />
Vereniging Haerlem is het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong><br />
<strong>Archief</strong> begonnen aan het project Fotografeer<br />
je eigen geschiedenis voor het voortgezet onderwijs,<br />
waarin scholieren in het archief zelfstandig<br />
onderzoek doen naar de geschiedenis<br />
van een gebouw in het centrum van<br />
Haarlem. Daarna vergelijken ze hun vondsten<br />
met de huidige functie van het gebouw<br />
en fotograferen ze het gebouw zoals het er nu<br />
uitziet.<br />
Tijdens de ErfgoedNacht was in de Janskerk een tentoonstelling te zien rond het thema ‘Gelovigen of ketters’. Foto: Maaike Hermes.<br />
n<br />
a<br />
h<br />
15
n<br />
a<br />
h<br />
16<br />
Ten slotte werd in <strong>2005</strong> een beleidsplan educatie<br />
afgerond, dat in het meerjarenbeleidsplan<br />
van de nieuwe organisatie zal worden<br />
verwerkt.<br />
Lezingen en cursussen<br />
Het lezingen- en cursusprogramma dat het<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> aanbood via de<br />
Volksuniversiteit Haarlem werd in <strong>2005</strong> uitge-<br />
archieven, beeldmateriaal en bibliotheek; een<br />
enkele (zoals Haarlem in de Tweede Wereldoorlog)<br />
werd verzorgd door externe docenten op locatie<br />
(zoals bij het Historisch Museum Haarlem).<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> sprong in op<br />
Haarlem Pronto dat werd georganiseerd in het<br />
kader van de Michelangelo-tentoonstelling<br />
in Teylers Museum met twee lezingen over<br />
het Italiaanse landschap in de collectie van de<br />
Kennemer Atlas.<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> en oude fotoportretten en<br />
genealogie.<br />
Rondleidingen<br />
Ook in <strong>2005</strong> werd een diversiteit aan groepen<br />
ontvangen op beide locaties van het <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> voor een rondleiding door<br />
de depots. Op de locatie Jansstraat betrof dat<br />
onder meer 45 vrijwilligers van Museum De<br />
Cruquius, het gemeentebestuur van<br />
Heemstede, de Vereniging Holland en<br />
Probus ('Retired Professionals and<br />
Businessmen').<br />
Tentoonstellingen<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> verleende in<br />
<strong>2005</strong> medewerking aan tentoonstellingen in<br />
onder meer het Historisch Museum Haarlem<br />
en in Museum Beeckestijn. Maar ook aan de<br />
reizende tentoonstelling ‘Einstein, Changing<br />
the World’, die te zien was in Chicago, New<br />
York en Los Angeles.<br />
Deze vond wederom plaats op de zaterdagavond<br />
van de Open Monumentendagen, op<br />
10 september van 19.00 tot 23.00 uur. In de<br />
Janskerk werd in het kader van het thema<br />
‘Gelovigen of ketters’ het geruchtmakende<br />
proces tegen de zeventiende-eeuwse schilder<br />
Torrentius, die ervan werd beschuldigd<br />
lid te zijn van de Rozenkruisers, theatraal<br />
vormgegeven en muzikaal omlijst door<br />
ensemble Barocco Loco, gecombineerd met<br />
een kleine tentoonstelling met afbeeldingen<br />
en archiefstukken rondom het thema<br />
van de avond. Zo’n 120 bezoekers bezochten<br />
dit jaar de ErfgoedNacht. Minder dan de<br />
bijna 300 van het jaar ervoor, maar er waren<br />
dit jaar ook veel meer deelnemers aan de<br />
ErfgoedNacht, zodat de belangstelling over<br />
meerdere instellingen verdeeld was.<br />
De locatie Kleine Houtweg trok op de zaterdag<br />
van de Open Monumentendagen bijna<br />
300 bezoekers (2004: 400). De stijlkamers<br />
waren speciaal ingericht en in de hal was<br />
een presentatie georganiseerd rond het<br />
thema van de dagen, religie.<br />
<strong>Archief</strong>, in de toekomst gezamenlijk een<br />
gedegen educatief programma aan het<br />
basisonderwijs kunnen aanbieden.<br />
Landelijke Archievendag<br />
In het kader van de Landelijke Archievendag<br />
hield het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> op zaterdag<br />
29 oktober op de locatie Kleine<br />
Houtweg een open dag, die door 600 men-<br />
Radio-uitzendingen<br />
Als gemeentearchivaris van Haarlem kwam<br />
Lieuwe Zoodsma in de zomer van <strong>2005</strong> in<br />
vijf afleveringen aan het woord op de lokale<br />
radiozender Haarlem 105. Op diverse<br />
historische locaties (Huis ter Kleef,<br />
Oostvest/Dijkstraat, Teylers Museum,<br />
Bierpakhuizen aan het Spaarne en de Grote<br />
Markt) vertelde hij over het beleg van<br />
Rondleiding op het restauratieatelier van de locatie Kleine Houtweg.<br />
Erfgoed<br />
In <strong>2005</strong> werd voor het eerst ErfgoedNieuws<br />
Haarlem uitgegeven, een gezamenlijke e- Historische instellingen presenteerden zich op de Landelijke Archievendag.<br />
De samenwerking met andere Haarlemse<br />
mailnieuwsbrief waarmee belangstellenbreid.<br />
Een grote diversiteit aan onderwerpen Op de locatie Kleine Houtweg werden in <strong>2005</strong> erfgoedinstellingen in de Coalitie Cultuden<br />
zich kunnen informeren over lezingen, sen bezocht werd (2004: 500). Het thema Haarlem 1572/1573, Simon Vestdijk en<br />
kwam aan bod, variërend van Schatten uit de vijftien cursussen gegeven met in totaal 175 reel Erfgoed werd geïntensiveerd met het<br />
tentoonstellingen, activiteiten en excursies van de dag was winkels. Naast het <strong>Noord</strong>- Haarlemse literatuur, Haarlem als voorlo-<br />
Kennemer Atlas tot De Loterij van 1606 en van cursisten. Het betrof cursussen met als voortzetten van bestaande publieksactivi-<br />
van Haarlemse erfgoedinstellingen. Op <strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> zelf presenteerde een aanper bij diverse ontwikkelingen op<br />
Inktvraat, schimmel en zilvervisjes tot De collectie onderwerp paleografie, genealogie, genealoteiten en het opstarten van nieuwe initia-<br />
educatief gebied is een grote stap voortal andere instellingen en historische ver- (inter)nationaal gebied, de historische<br />
Han Bijvoet. De meeste lezingen werden meergie en internet, DTB-registers, weeskamers, tieven. Het succes van de eerste Erfwaarts<br />
gemaakt met het opstarten van het enigingen zich rond dat thema. Op deze reputatie van Haarlem als bierstad en de<br />
dere keren gegeven, telkens voor maximaal beroepen, het schrijven van een biografisch goedNacht in 2004 was voor de Coalitie<br />
project Wie wat bewaart heeft wat, waarmee dag werd ook het eerste nummer gepresen- Haarlemse Damiaatjes.<br />
vijftien personen. Het merendeel van de lezin- portret, bronnen voor de <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong>e Cultureel Erfgoed aanleiding om ook in<br />
diverse Haarlemse erfgoedinstellingen, teerd van NHA nieuws, het kwartaalblad<br />
gen concentreerde zich rond de eigen collecties geschiedenis, een introductiecursus <strong>Noord</strong>- <strong>2005</strong> een ErfgoedNacht te organiseren.<br />
waaronder dus ook het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
n<br />
a<br />
h<br />
17
n<br />
a<br />
h<br />
18<br />
Stichting Vrienden van het<br />
<strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong><br />
Het bestuur van de Stichting Vrienden van de <strong>Archief</strong>dienst voor Kennemerland kwam in <strong>2005</strong> bijeen op<br />
25 april en 12 september en genoot daarbij gastvrijheid in het Provinciehuis.<br />
De fusie van de <strong>Archief</strong>dienst voor Kennemerland met het Rijksarchief in <strong>Noord</strong>-Holland had tot gevolg dat de stichting<br />
haar statuten moest aanpassen. Sinds 12 januari 2006 luidt de naam: Stichting Vrienden van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong>.<br />
De doelstelling van de Stichting Vrienden<br />
van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> is het steunen<br />
van het werk van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong><br />
<strong>Archief</strong> in de ruimste zin van het woord.<br />
Het bestuur kreeg een minder Haarlems<br />
karakter door het aantrekken van nieuwe<br />
bestuursleden en bestaat nu uit:<br />
• drs. J.J. Temminck<br />
(voorzitter/penningmeester)<br />
• mr. W.G.M. Cerutti<br />
(secretaris)<br />
• J.L.P.M. Krol<br />
• mw. drs. A.E.C. Lindijer<br />
• drs. C. Mooij<br />
• mw. J. Patijn-Bijl de Vroe<br />
• S. Rolle<br />
De directeur van het <strong>Noord</strong>-<br />
<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> is adviseur van de stichting.<br />
De contributie werd gesteld op € 15.00 per<br />
jaar (sinds de overgang van de euro naar de<br />
gulden was de contributie € 13,64 per jaar).<br />
De donateurs van de stichting kregen na de<br />
afbraak van de oude archiefdepots op 4 juli de<br />
gelegenheid om de lege Janskerk te bekijken<br />
en kennis te nemen van de bouwplannen<br />
voor de nieuwe publieksruimte. Daar werd<br />
ruimschoots gebruik van gemaakt.<br />
De aanvraag van Frans Suurenbroek voor een<br />
subsidie voor zijn proefschrift Tussen stad en<br />
platteland werd gehonoreerd.<br />
Het bestuur van de stichting heeft er bij het<br />
bestuur van het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> op<br />
aangedrongen om het kwartaalblad Kennemer<br />
Kroniek op de een of andere manier te laten<br />
voortbestaan. Op de Landelijke Archievendag<br />
(29 oktober <strong>2005</strong>) werd de nieuwe uitgave<br />
NHA nieuws gepresenteerd en het eerste<br />
exemplaar aan de voorzitter van de stichting<br />
aangeboden. De 164 donateurs kregen het<br />
Het <strong>Noord</strong>-<strong>Hollands</strong> <strong>Archief</strong> in feiten en cijfers<br />
Personeel<br />
Aantal formatieplaatsen per 31 december <strong>2005</strong> 42,16<br />
Aantal medewerkers per 31 december <strong>2005</strong> 50<br />
Aantal vrijwilligers per 31 december <strong>2005</strong> 120<br />
Financiën<br />
Bijdrage overheid € 3.948.387<br />
Overige opbrengsten € 445.794<br />
--------------<br />
Totaal opbrengsten € 4.394.181<br />
Personeelskosten € 2.018.887<br />
Directe kosten € 427.869<br />
Indirecte kosten € 1.900.953<br />
--------------<br />
Totaal kosten € 4.347.709<br />
Exploitatieresultaat € 46.472<br />
Het exploitatieresultaat is toegevoegd aan de algemene reserve.<br />
Beheer<br />
Aantal archieven en collecties locatie Kleine Houtweg 3.255<br />
Aantal archieven en collecties locatie Jansstraat<br />
Aantal meters beheerde archieven en collecties locatie<br />
2.114<br />
Kleine Houtweg<br />
Aantal meters beheerde archieven en collecties locatie<br />
24 km<br />
Jansstraat 6,5 km<br />
Aantal boektitels locatie Kleine Houtweg 34.900<br />
Aantal boektitels locatie Jansstraat 32.900<br />
Aantal beelden locatie Kleine Houtweg ca. 300.000<br />
Aantal beelden locatie Jansstraat ca. 240.000<br />
Dienstverlening<br />
nieuwe kwartaalblad toegezonden. Foto: Marisa Beretta.<br />
Aantal bezoekers studiezaal locatie Kleine Houtweg 2442<br />
Aantal bezoeken studiezaal locatie Kleine Houtweg 8255<br />
Aantal bezoekers studiezaal locatie Jansstraat 2177<br />
Aantal bezoeken studiezaal locatie Jansstraat 3877<br />
n<br />
a<br />
h<br />
19