Reuzenmoedervlekken bijkinderen - Huidfonds

Is er ooit een vervolgstudie gedaan met hetzelfde model?
“Nee. Ons onderzoek vond plaats in een politiek gevoelige tijd
waarin men worstelde met de Wet op het bevolkingsonderzoek
en er was een krapte aan dermatologen. Bovendien was er op dat
moment nog onvoldoende inzicht bij beleidsmakers in de omvang
van de naderende huidkankerepidemie. Eigenlijk is het jammer
dat zo’n vervolgstudie ontbreekt, want een goede kosten-batenanalyse
zou zeer welkom zijn en ontbreekt in mijn proefschrift.”
Peinst even.“Vrijwillige screening is een soort ‘Publieksvoorlichting-
Plus’ oftewel ‘Publieksvoorlichting met Extra Service’. Geef mensen
de kans plekjes te herkennen en te laten checken. Geef die
mensen ook de gelegenheid vragen te stellen. Dat is de crux.
Het belang van goede voorlichting is niet te onderschatten.”Want
uit studies elders in de wereld weten we dat voldoende kennis
bij het publiek uiteindelijk pas leidde tot dunnere melanomen”
De campagne rond de Open Dag van het Huidfonds juicht u dus toe?
‘Vanzelfsprekend. Het is een mooi en zelfs uniek initiatief genomen
door zowel professionals als patiëntenorganisaties. Een mens kan
niet zuinig genoeg zijn op zijn huid. Het is een kostbaar, maar
Onschuldige Melanoom Teken Betekenis
moedervlek
Asymmetrisch
(ongelijk).
Border (rand).
Color (kleur).
Diameter
(doorsnede,
grootte).
Evolution (evolutie,
verandering, groei).
kwetsbaar bezit. En bovendien heeft huidkanker, zoals gezegd,
de eigenschap dat deze aan de buitenkant zit en door eenieder in
een vroege fase te ontdekken is.”
Achterbuurman
Een stelling van haar proefschrift luidt: De dermatologie is meer
dan andere specialismen gevoelig voor ‘over de heg-geneeskunde’.
Wat bedoelt ze daarmee?
“Het kan een dermatoloog overkomen dat hij/zij in de lift staat en
van iemand rechtstreeks de vraag krijgt, alsof het de normaalste
zaak van de wereld is: ‘Goh, dermatoloog, wat leuk…. Wat vindt u
trouwens van dit plekje?’ Om vervolgens een lichaamsdeel in het
openbaar te tonen. Zomaar, patsboem, sans gêne. Dat overkomt
een gynaecoloog echt niet…” Schaterlachend:“Toen ik 18 jaar geleden
net verhuisd was stond een (mij onbekende) achterbuurman
zomaar op de stoep. Hij had een nare plek in zijn nek… Nou vraag
ik je! Zoals gezegd, verdient elke huidafwijking zorgvuldige
inspectie met aandacht voor de hele huid en moet je je niet tot
inferieure sneldiagnostiek laten verleiden.”
Een moedervlek is symmetrisch als er een denkbeeldige streep
doorheen kan worden getrokken, en de beide helften aan weerszijden
van die streep elkaars spiegelbeeld zijn; symmetrie is een teken
van goedaardigheid, asymmetrie kan wijzen op een melanoom.
Een onregelmatige, grillige rand is verdacht voor melanoom.
Twee of meer verschillende kleuren (lichtbruin, donkerbruin, rood,
zwart, wit-roze) binnen één plek is verdacht voor melanoom.
Moedervlekken tot 6 mm zijn meestal onschuldig, een moedervlek
groter dan 6 mm in doorsnee is een reden om op te letten; de grootte
alleen is echter geen reden voor ongerustheid; een moedervlek die
alleen groter is geworden zonder één van de veranderingen
genoemd onder A, B, of C te hebben is meestal onschuldig.
Een verandering in de moedervlek is een reden om die in de gaten
te houden. Het zwarte deel is nieuw ontstaan.
De foto’s van de naevi komen uit het UMCG in Groningen (met dank aan prof. dr. M.F. Jonkman), die van de melanomen van het LUMC in Leiden
(met dank aan prof. dr. W. Bergman).
M A G A Z I N E H U I D & H A A R M E I 2 0 1 3 9