Doe Het Zelf Wandeling - Anderlecht, Erasmus en zijn - UiT in Brussel

INFO
dapperheidsplein
dodenmonument
3 i zinnema
Doe-het-zelf wanDeling
Anderlecht: erAsmus en zijn zinnemA
Je begint aan het metrostation st.-Guido i 1 , te bereiken via Metrolijn 5.
Dit stationsgebouw valt op door zijn cilindervorm en schuin aflopend dak. hier
uitstappen is al meteen een streling voor de zintuigen dankzij het natuurlijke
licht dat door de grote raampartijen binnenvalt, geen overbodige luxe in ons
noordelijk gelegen land.
Door zijn uitzonderlijke ligging langs het kanaal Brussel-Charleroi, heeft anderlecht
in de negentiende eeuw een enorme economische bloei gekend. De industrialisatie
zorgde voor rijkdom en dat merk je aan de architectuur.
Neem in het station uitgang 1 naar de Paul Jansonlaan. Zo kom je meteen terecht voor
een reeks eclectische burgerhuizen uit het begin van de twintigste eeuw. De gemeente
schreef in 1911 een gevelwedstrijd uit.
De gevel op nr. 26 (arch. o. Brison) getuigt van Moorse inslag, met zijn vensters
in de vorm van een hoefijzerboog. andere gevels hebben art-nouveaukenmerken
of zijn versierd met keramiek of sgraffiti. De sgraffito is een soort geveldecoratie
die rond 1900 zijn opkomst maakte in Brussel. het is een frescotechniek
waarbij men in natte kalktekeningen ‘krast’ en nadien deze inkleurt. Daardoor
krijgen de zwarte lijnen reliëf. in het Brussels gewest staan er een vijfduizendtal
huizen met deze versiering. hoewel sgraffiti vrij goed bestand zijn tegen onze
barre weersomstandigheden, verkeren sommige panelen toch in slechte staat.
Dat komt onder andere door het insijpelen van water tussen de kalklaag en de
muur. er is echter nog hoop: men heeft steeds meer aandacht voor het klein
patrimonium, waardoor de beschadigde sgraffiti vaker gerestaureerd worden
door vakmensen. het Brussels gewest komt zelfs tussen met subsidies. Vergeet
dus zeker niet af en toe omhoog te kijken om gevels te bewonderen.
Ga naar links richting Dodenmonument, een gedenkteken ter ere van de Anderlechtse
gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog.
het monument vind je terug op het Dapperheidsplein, dat verwoede pogingen
onderneemt om de grote Markt van Brussel te evenaren, maar schromelijk
tekort schiet in zijn opzet. De jaartallen op de gevels van de huizen (1912, 1913,
1927, 1928) verwijzen namelijk naar een veel latere periode. Deze neostijlen
getuigen van nostalgie naar een verleden dat prestige uitstraalt. ook de Rijksmuziekacademie
van anderlecht tref je aan in een dergelijk prestigieus gebouw
aan de overkant van het plein.
alleen het huis op nr. 7, op de hoek met de Kapittelstraat, kunnen we onder
de noemer “echt oud” klasseren. De voormalige herberg ‘De Swaene’ heet
nu ‘De Rinck’ en is het anderlechtse gemeenschapscentrum i 2 van de
Vlaamse gemeenschap. De ‘ring’ verwijst naar de historische kern rond de Sintguidokerk,
waar je later op de wandeling voorbij zal komen.
Nu keer je op je stappen terug en steek je aan het monument de Paul Jansonlaan over.
In de Veeweidestraat ontdek je aan de linkerkant op de nummers 24-26 een ander boegbeeld
van Vlaamse cultuur: zinnema i 3 . zoals de naam al doet vermoeden is
dit pand een voormalige bioscoop waar nu het Vlaams huis voor amateurkunsten
van Brussel zijn thuis heeft gevonden. De roepnaam zinnema verwijst ook
naar ‘zenne’ en ‘zinneke’ (een scheldnaam voor Brusselaar of bastaardhond,
die door de Brusselaars met fierheid gedragen wordt), alsook naar ‘zin-hebbenin’.
zinnema is uitgegroeid tot een must in het Brusselse artistieke landschap
en programmeert allerlei activiteiten, gaande van volkstheater in het Brussels
dialect tot wereldmuziek en van beeldende kunst tot jazzdans. (aanrader: een
blik op de website spreekt boekdelen).
Loop de Veeweidestraat verder af en neem de eerste straat links. Loop de Democratiestraat
even in tot aan de nummers 53-55-58-60.
Deze sociale woonblokken i 4 met zuilen en bogen, geëmailleerde bak-
3