Slim boekhouden - Countus

Advies
DE
PaarDEnkrant
EXTRA
JUnI
2013
tEkst:
Marja Teekens
BEELD:
janna kroes,
MasTerphoTo
24 25
Paardenbedrijven hebben
hun activiteiten de laatste
jaren steeds meer
verbreed. Neem de
hengsten houderijen:
naast de dekdienst van
hengsten vormen opfok,
africhting, training,
keuringsklaar maken en
handel een bron van
inkomsten. Dit kan
voordelen scheppen in
de boekhouding.
Slim
boEkhoudEn

3Germ Aise Bouwma: “We hebben het hele
jaar door activiteiten om zo ook het hele jaar
inkomsten te genereren.”
Moderne hengstenhouderijen
zijn uitgegroeid tot multifunctionele
ondernemingen.
Germ Aise Bouma uit het
Friese Oldeboorn is zo’n
moderne ondernemer. Samen met zijn vrouw
Nynke Vaatstra runt hij Dekstation en Exportstation
Henswoude. “Wij zijn de derde generatie op
ons bedrijf en zijn gespecialiseerd in het Friese
paard. Ons bedrijf is niet alleen een dekstation,
we verhandelen en exporteren paarden over de
hele wereld. We verkopen paarden van hengstveulen
tot dekhengst en van merrieveulen tot
modelmerrie. Ook kunnen klanten bij ons terecht
voor het keuringsklaar maken van hengsten
en merries, de voorbereiding op een IBOP- of
ABFP-test of het uitbrengen in de dressuur- en
tuigsport.”
Henswoude biedt verschillende dekhengsten
aan voor de fokkerij: Wobke, Wierd, Jisse, Wimer,
Wylster en Wybren. “Wij vinden het belangrijk
dat de hengsten niet alleen op de hengstenkeuring
te zien zijn, maar ook in de sport. Daarom
worden al onze hengsten uitgebracht in de
dressuur- of tuigsport en sommige in beide disciplines”,
aldus Bouma, die onlangs nog meevloog
met een transport van Friese paarden naar
Mexico.
hoge kosTen
Sommige Friese dekhengsten dekken jaarlijks
tachtig tot honderd merries. Stel dat het dekgeld
800 euro is, dan brengt een dekhengst 64.000
tot 80.000 euro in het laatje. Dat lijkt makkelijk
verdiend. Schijn bedriegt. “Alleen al de opfok van
hengstveulens is een kostbare zaak, omdat er
vaak een koppeltje hengstveulens wordt aangeschaft
voor een iets hogere prijs dan gemiddeld.
Gedurende de opfok worden de veulens
geselecteerd en alleen de beste worden voorgebracht
op de hengstenkeuring. Mocht de hengst
uiteindelijk het verrichtingsonderzoek doorlopen,
dan kost dat nog eens enkele duizenden euro’s.
De opfok en goedkeuring van de hengst is dus
niet goedkoop en moet allemaal voorgefinancierd
worden door de hengsteneigenaar”, vertelt
Henk Lassche. Hij is directeur Agro Noord
bij Countus, een accountants- en adviesbureau
met kantoren in een groot deel van Nederland.
Als senior bedrijfsadviseur heeft Lassche diverse
hengstenhouderijen in zijn portefeuille. Binnen
Countus is de paardenhouderij een groeiende
bedrijfstak. Het accountants- en adviesbureau
is vooral gericht op de professionele bedrijven
in de paardenhouderij en houdt bijeenkomsten
voor paardenhouders. “We doen dat op paardenbedrijven
en daar komt niet alleen de ondernemer
aan het woord, maar ook onze adviseurs
over specifieke onderwerpen. Zo willen we onze
klanten begeleiden naar een professioneel bedrijfsresultaat.”
Fokadvies
Lassche ziet de trend dat hengstenhouderijen
steeds meer verbreden in hun activiteiten. “Dekgeld
is niet meer de belangrijkste inkomsten-
vereisTe sperMaonderzoeken
Binnen nederland kan volstaan worden met spermaonderzoeken op morfologie, bac-
teriologie en Contagious Equine Metritis (CEM) en deze onderzoeken kunnen bij de
Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) gedaan worden. De kosten bij de GD staan op de
website www.gddeventer.nl. Morfologisch en CEM-onderzoek kosten per stuk 50 euro.
Duurder wordt het wanneer een hengstenhouder sperma wil verkopen binnen de
EU. De hengst dient dan onderzocht te worden op Equine Infectieuze anemie (EIa),
Equine Virale arteritis (EVa) en CEM. als de hengst het dekstation niet verlaat tijdens
het winningsseizoen zijn onderzoeken eenmalig per seizoen. als de hengst het station
wel verlaat, bijvoorbeeld voor wedstrijddeelname, dan moeten de onderzoeken vaker
in het jaar herhaald worden: EIa elke drie maanden, CEM elke twee maanden en EVa
eenmaal per maand. Bovengenoemde onderzoeken moet laboratorium CVI Lelystad
uitvoeren. EVa-onderzoek kost ongeveer 140 euro, CEM en EIa elk 40 euro per stuk.
En dan zijn er natuurlijk nog dierenartskosten, voor het afnemen van de bloedmonsters
en de aanwezigheid van de dierenarts die op de dag van de spermawinning de
hengst moet beoordelen op klinische gezondheid.
sperma dat de EU wordt uitgevoerd (naar zogenoemde ‘derde-landen’) dient ook onderzoeken
te ondergaan die door het betreffende land gevraagd worden, bijvoorbeeld
onderzoek naar kwaadaardige droes of Dourine.

26 27
4Bedrijfsadviseur
Henk Lassche:
“Hengstenhouderijen
hebben hoge kosten
en voor de continuiteit
van een bedrijf
moet de kostenkant
in de hand gehouden
worden.”
bron, al zijn de dekhengsten wel de manier om
klanten te trekken en te blijven ontmoeten. Ik
zie ook een omslag in de opfok. Tegenwoordig
wordt niet meer gezocht in de massa, maar in
de kwaliteit. Hengstenhouders zijn veel selectiever
geworden in de aankoop en opfok. En ik
zie ook hoe steeds meer hengstenhouders advies
geven aan merriehouders. Zo hopen ze op
nog betere veulens, waaruit misschien een dekhengst
geselecteerd kan worden. Neveneffect is
Tips voor jonge
onderneMers
Heb je plannen om een onderneming
op te zetten of over te nemen, neem
dan niet alleen je eigen referentiekader
of enthousiasme als leidraad. Ook
al ben je zelf heel enthousiast over
je eigen bedrijf, praat ook eens met
een ‘oude rot in het vak’ zodat je een
goede inschatting kunt maken van je
kansen en ook van de bedrijfsomgeving
waar je je in gaat begeven. Dit
helpt ook om een reële inschatting van
de kosten en baten te kunnen maken.
De boekhouding is voor veel (jonge)
ondernemers een sluitpost. Ook al
neem je je voor om de boekhouding
zelf te doen, het kost veel discipline
om wekelijks alles bij te werken, de
facturen te versturen en tijdig herinneringen
eruit te doen. Een oplossing
kan liggen in het inschakelen van een
accountantsbureau. En laat je door
hen alles uitleggen wat je niet begrijpt,
zodat je alles weet over je resultaat en
geldstromen.
En maak voor een investering altijd een
‘best case’ en een ‘worst case’ scenario.
Zeker bij grote uitgaven, maar ook bij
kleinere. Zodat je goed weet waar je
aan begint.
Voordat je begint kun je nagaan of er
subsidieregelingen zijn die aansluiten op
jouw bedrijfsplan. www.agentschapnl.nl
is een portal tot allerlei regelingen. Ook
op www.ikgastarten.nl, een site van de
rabobank, kun je inspiratie opdoen.
Van financieringsmogelijkheden tot
Erasmusbeurzen waarmee jonge ondernemers
kunnen ‘stagelopen’ in een
buitenlands MkB-bedrijf om ervaring
op te doen.
‘Met inzichT in de cijFers is
een onderneming te sturen’
dat betere veulens weer makkelijker te verkopen
zijn en afzet reguleren is tegenwoordig één van
de belangrijke taken van de hengstenhouder.”
kosTenbeheersing
“Hengstenhouderijen hebben hoge kosten en
voor de continuïteit van een bedrijf moet de
kostenkant in de hand gehouden worden. Door
dure investeringen in gebouwen en transportmiddelen
kan de kostenstructuur te zwaar worden”,
zegt Lassche.
Germ Aise Bouma beaamt dat er een aantal

flinke kosten zijn in een hengstenhouderij. “Alleen
op de hengsten en de dekafdeling hebben
we al twee man personeel zitten. En denk ook
eens aan de kilometers die we afleggen, soms
hebben we routes die de hele dag duren.” Een
andere flinke kostenpost hangt samen met de
export van sperma. “We hebben niet alleen tienduizenden
euro’s geïnvesteerd in een dekruimte
en een laboratorium, maar we moeten ook heel
veel testen doen om de gezondheid van onze
hengsten aan te tonen”, vertelt Bouma.
De Bond van KWPN Hengstenhouders herkent
dit. “Onze leden zijn veel geld kwijt aan testen.
Die testen zijn noodzakelijk om een gezondheidscertificaat
van de Nederlandse Voedsel-
en Warenautoriteit te krijgen. Bij de grootste
hengstenhouderijen kunnen deze kosten wel
oplopen tot een jaarlijks bedrag van 50.000 tot
60.000 euro”, zegt Marjan Kroes van de bond.
“We zijn aan het onderzoeken of we via Brussel
een verbetering voor elkaar kunnen krijgen
met betrekking tot deze verplichte testen. Dat
doen we niet als Nederland alleen, want ook in
Duitsland, Frankrijk en België speelt deze problematiek.”
Een andere flinke post is de dekhengstenverzekering.
Voor een percentage van 3,75 tot 4,25
kan de hengst verzekerd worden. Stel dat een
hengst een waarde heeft van 500.000 euro, dan
is dat een kostenpost rond de 18.750 tot 21.250
euro per jaar.
seizoenscurve
Van oudsher hebben hengstenhouderijen een
seizoenscurve. De dekgelden werden immers
grotendeels aan het einde van het seizoen gefactureerd.
De onderneming moest dan als het
ware het hele jaar teren op de pot met geld
die in het voorgaande jaar was verdiend. “Dat
doorbreken wij tegenwoordig. Je kunt bijvoorbeeld
gedurende het dekseizoen al facturen
sturen aan de fokkers en sowieso hebben we
nu meer activiteiten die gedurende het hele jaar
inkomsten genereren”, zegt Germ Aise Bouma.
Volgens Lassche loont het om de administratie
goed bij te houden. “Een strakker debiteurenbeheer
stimuleert de klant vaak tot een sneller
betalingsgedrag. De geldstromen van het bedrijf
en het rendement dat daarop wordt behaald,
zijn van groot belang voor het voortbestaan van
de onderneming. Het bedrijf moet kunnen vol-
doen aan de financiële verplichtingen aan de
crediteuren en rente en aflossing kunnen betalen.
Countus optimaliseert met de ondernemers
de bedrijfsprocessen. Adviezen kunnen gaan
over het op orde brengen van de kostenkant
of over het debiteurenbeheer. Met inzicht in de
kwartaal- of jaarcijfers kun je de onderneming
sturen. Overzichten per bedrijfstak of per hengst
vergroten dat inzicht nog meer.”
boekhoudkansen
Lassche ziet een aantal kansen voor hengstenhouderijen.
“Voor grondgebonden bedrijven zijn
EU-subsidies te verkrijgen. Je moet dan wel als
landbouwbedrijf te boek staan. Een andere kans
zit in de btw-afspraken die zeker voor hengstenhouders
van belang zijn. Kosten die met opfok
of met de basisafrichting – gelimiteerd tot maximaal
zes maanden – van het jonge paard te
maken hebben, vallen onder het lage btw-tarief.”
De waardering van de hengsten is altijd een
discussie waarbij veel ondernemers moeite
hebben met een hogere juiste waardering. “Als
jonge paarden meer waard worden, bijvoorbeeld
omdat ze steeds verder komen in het
hengstenselectietraject en hiermee de investeringskosten
ook toenemen, dan is opwaarderen
een must. Dit verdient wel een deugdelijke onderbouwing.
Op die manier voorkom je extreme
winsten bij verkoop en dat werkt in je voordeel,
want bij hoge winsten is de fiscale druk hoog.
Als het paard uiteindelijk de verwachtingen niet
waarmaakt en voor een lagere waarde verkocht
wordt dan de balanswaarde, zorgt dit voor een
boekverlies en hiermee een lager resultaat. Het
effect van een juiste waardering van de paardenstapel
is een veel constantere geldstroom
voor de onderneming, door een fiscaal dempend
effect.”
bedreigingen
Het doorontwikkelde hengstenhouderijbedrijf is
nog niet uitontwikkeld. “Er moet nog gewerkt
worden aan goede structuren”, meent Lassche.
“De bedrijven zijn snel uitgegroeid van regionale
of landelijke bedrijven naar internationale
handelsstallen. Het risico dat dit met zich meebrengt,
moet wel goed worden afgedekt. Stel
dat je een paard naar Mexico verkoopt en de
klant betaalt uiteindelijk het paard niet. Of nog
erger: hij verhaalt de gemaakte kosten en even-
‘Het loont om de administratie
goed bij Te houden’
de boekhouding
Een boekhouding bestaat uit een
resultatenanalyse met daarin de opbrengsten,
toegerekende en niet-toegerekende
kosten, de financiële baten
en lasten, uitmondend in het resultaat.
toegerekende kosten zijn direct te
linken aan een bedrijfstak, of zelfs
specifiek aan een hengst. Voorbeelden
zijn de kosten die gemoeid zijn met de
sportdeelname van de hengst.
niet-toegerekende kosten kunnen
moeilijk expliciet aan een onderdeel
worden toegerekend. Voorbeelden
zijn gebouwen, transportmiddelen,
verzekeringen, marketing en financieringslasten.
specifieke opbrengsten van
hengstenhouderijen (afhankelijk
hoeveel bedrijfstakken er uitgevoerd
worden op het bedrijf) kunnen bestaan
uit:
• Dekgelden
• Verkoop van sperma (doorlevering)
• Insemineren
• Merriebegeleiding en stalling van
merries
• Handel en commissie voor bemiddeling
bij verkoop
• Africhting, keuringsklaar en uitbrengen
in de sport
• Quarantaine(stalling) en exportklaar
maken
• Verhuur accommodatie
specifieke kosten kunnen zijn:
• Transportkosten van paarden en
sperma
• Personeel (eventuele seizoensarbeidskrachten)
• Investering in laboratorium en dekruimte
• (Bloed)onderzoeken
tuele schade op de Nederlandse hengstenhouder.
Dergelijke situaties zijn bedreigingen voor
het Nederlandse bedrijf dat in het ergste geval
de kans loopt om failliet te gaan. Een oplossing
kan zijn om het bedrijf om te zetten naar
een bv. Het oprichten van een bv kan naast
eventuele fiscale voordelen ook grote juridische
voordelen hebben.”
EXTRA