Mooie en innovatieve varkensstallen - College van Rijksadviseurs

Noord-Holland | Schagen | Inside Out | Locatie
44 45
Noord-Holland | Schagen | Inside Out | Inleiding
Voor de ontwerpopgave van een biologisch varkensbedrijf in Schagen is gewerkt
op basis van volgende aannames: Varkensvlees van biologische varkens is lekkerder,
bovendien levert het 2,5 x zoveel geld op. Het varken heeft rechten: het
houdt ervan buiten te zijn en dat is nog gratis ook. Daarbij wil een varkensboer
laten zien hoe mooi zijn beroep is. Een varken is leuk om naar te lijken. Ook een
varkensboerderij is mooi, een varkensboerderij maakt landschap.
‘Inside Out’ bestaat uit twee delen: een prototypische toolkit en de toepassing
van deze toolkit op onze locatie te Schagen.
De prototypische toolkit bestaat uit 15 elementen die, in meer of mindere mate,
bij elke Nederlandse boerderij voorkomen. Hoe meer elementen uit de toolkit
worden ingezet des te groter de kwaliteit. De toolkit kan ook worden ingezet bij
gefaseerde bouw.
Toepassing van de toolkit bij varkenshouderij Ecovar in Schagen.
- Ontwerp het geheel! Alle Nederlandse boerenbedrijven zijn familiebedrijven
aan de openbare weg , met een familiehuis. De nieuwe landschapsstallen liggen
om het huidige complex een eigentijds boerderijensemble.
- Verschillende uitloopgebieden (een poel,een berenbos, een strobed en een
wei naast koeien en kippen, etc.) worden ingezet om een gevarieerd landschap
te creëren.
- De toolkit bevat een landschapsstal die zich naar binnen, naar het erf zelf,
opent. Hier kunnen de varkens in en uit lopen, in het zicht en goed beschut.
Naar buiten toe richt deze dijkstal zich op het landschap.
- De bestaande stallen worden aan de voorzijde voorzien van pronkgevels met
regionale kenmerken
- Het hoogteverschil van de landschapsstal biedt uitzicht en creëert afstand. Zo
ontstaat plek voor een skybox. De varkens lopen buiten en bieden het publiek
een aantrekkelijke aanblik, terwijl de boer efficiënt kan werken.
Silo’s worden geïntegreerd in de binnenzijde van het ensemble en mooi
gemaakt. De voorzijde van de stallen aan de openbare weg wordt gebruikt als
uitloopgebied voor de varkens, het gezicht van de boerderij.
- Door met een groeiscenario te werken kan de boerderij verder groeien, zonder
haar eenheid te verliezen.
- Ecovar heeft al het drie-sterren- keurmerk en doet er nu een schepje bovenop:
meer ruimte per varken, gescheiden rust- en voeder- en mestruimtes en veel
afleidingsmateriaal. De stallen voldoen aan alle milieueisen voor een biologische
varkensboer. Stro zorgt voor verwarming, het dijkelement buffert (warmte
in de winter, koeling in de zomer) zonnepanelen voorzien in energie, regenwater
wordt gebruikt als schoonmaakwater. Ecovar is onderdeel van een 100 %
gesloten kringloop, de mest brengt aardig wat op.
- Een biologische stal kost meer, per m 2 en per varken, maar heeft ook een aantal
financiële voordelen: luchtwassers zijn overbodig, verwarmen hoeft nauwelijks,
en buiten lopen is gratis.