[logo Creamoda]

MODEONDERWIJS IN VLAANDEREN ANNO 2008:
PERSDOSSIER
Is er nog een toekomst voor jobs achter de modeschermen ?
Vrij regelmatig wordt de modesector om de oren geslagen met berichten van “hoe slecht het
toch niet met de sector gesteld is”, “er is geen toekomst voor de Belgische mode”, “gebrek
aan leerlingen en personeel”, en zo verder.
Het valt echter op dat het niet meteen uitspraken zijn van de sector zelf, dan wel van externe
partijen die niet steeds met de nodige kennis van zaken spreken.
Daarnaast kampt de sector ook met de verwarring die bestaat tussen textiel en mode, terwijl
het toch twee aparte sectoren betreft.
Al deze aspecten samen maken dat Creamoda als sectorfederatie graag zelf de puntjes op
de ‘i’ wil zetten door het modeonderwijs door te lichten.
VERSCHIL TEXTIEL – KLEDING & CONFECTIE
Textiel en kleding & confectie worden bijzonder vaak over één en dezelfde kam geschoren.
Onterecht, want het gaat om twee aparte sectoren. Als we over textiel spreken, betreft het
interieurtextiel (tapijt- en meubelstoffen), technisch textiel, kledingtextiel, enz. Kortom, de
grondstoffen voor kleding of totaal andere producten dan kledingstukken.
Wanneer we van kleding spreken, gaat het over afgewerkte kledingstukken als:
- Bovenkleding voor heren, dames en kinderen (broeken, bloezen, mantels,…)
- Onderkleding: lingerie, korsetten, …
- Beroepskleding
- Sportswear
- Bruids- en feestkledij
Naast kleding zijn er nog andere geconfectioneerde producten zoals:
- Tenten
- Regen- en zonneschermen
- Vlaggen
- Gordijnen
- …
De verschillen tussen beide sectoren zetten zich ook door op vlak van onderwijs:
MODE (kleding & confectie) TEXTIEL
- Grote instroom bij mode - Kwantitatief gebrek aan
- Ruim aanbod aan scholen voor
modeonderwijs
textielleerlingen
- Aanbod aan textielscholen is beperkt

HET MODEONDERWIJS GAAT MEE MET ZIJN TIJD
De modesector staat niet stil. Net zoals in vele andere sectoren wordt de modesector steeds
technischer en wordt het routineuze uitvoerende bandwerk uitbesteed aan lageloonlanden.
Alleen de technische functies met toegevoegde waarde blijven in België (creatie, patronenontwerp,
logistiek, management, enz.).
Het modeonderwijs kon niet blind zijn voor deze evolutie en de onderwijsprogramma’s
werden in de loop der jaren dan ook grondig aangepast om te beantwoorden aan de nieuwe
vaardigheden die broodnodig zijn in de steeds evoluerende kledingsector.
Helaas blijft de publieke opinie in grote mate een job in de kleding & confectie nog steeds
associëren met rijen naaisters die aan de lopende band stukken stof aan elkaar stikken. Zo
blijft de benaming “snit en naad” in het collectieve geheugen gegrift terwijl deze benaming al
32 jaar geleden werd afgeschaft. De opleiding “snit en naad” werd in 1976 omgedoopt tot de
opleiding “kleding”.
Daarom werden bij de laatste aanpassingen aan de onderwijsprogramma’s (in 2002 voor het
secundair onderwijs, in 2005 voor het hoger onderwijs) ook nieuwe meer representatieve
benamingen gegeven aan de opleidingen: opleiding “mode” (secundair) & “bachelor in de
modetechnologie“ (hoger onderwijs). Ondanks deze naamswijzigingen zijn er tot op heden
nog steeds mensen die van “snit en naad” spreken…
Sindsdien is er een stijging van het leerlingenaantal in het Vlaamse modeonderwijs.
Een indicatie dat de interesse om in de Belgische modesector te werken aangroeit.
OVERZICHT MODEONDERWIJS IN CIJFERS
Anno 2008 telt Vlaanderen 59 onderwijsinstellingen met een modeafdeling:
- 3 hogescholen
- 53 scholen in het voltijds secundair onderwijs:
o Vrij onderwijs
o Stedelijk en gemeentelijk onderwijs
o Provinciaal onderwijs
o Gemeenschapsonderwijs
- 3 centra voor deeltijds secundair onderwijs
Het voltijds secundair onderwijs omvat zowel TSO als BSO.
Het TSO biedt de studierichting “mode & creatie” van 6 jaar aan, evenals een 7 de
specialisatiejaar. In het BSO kan je terecht voor “mode & realisatie/verkoop”, een 6-jarige
opleiding met optioneel de 4 de graad (= 2 specialisatiejaren).
De leerlingen uit TSO en BSO kunnen zich na hun secundaire opleiding verder specialiseren
via:
- Syntra: styling en patronen
- VDAB: patronen en productie
- Avondschool Gent: CAD-patronen
IVOC (Instituut voor Vorming en Onderzoek in de Confectie) coördineert de samenwerking in
de sector die plaatsvindt via “Mode Creatief Onderwijs”. Dit is een platform waar de sociale
partners uit de kleding- en confectiesector en begeleiders en leerkrachten uit het
onderwijsveld mekaar ontmoeten om het modeonderwijs verder uit te bouwen als een
2

moderne en kwalitatief sterke opleiding, zoekend naar het evenwicht tussen de behoeften
van de bedrijfswereld en de aspiraties van de toekomstige werknemers.
Meer info op www.modeonderwijs.be.
Wat het aantal leerlingen betreft, zien we dat zich de laatste jaren een stijging doorzet.
Schooljaar 2002-2003 2042 leerlingen
Schooljaar 2003-2004 2171 leerlingen
Schooljaar 2004-2005 2187 leerlingen
Schooljaar 2005-2006 2158 leerlingen
Schooljaar 2006-2007 2254 leerlingen
Schooljaar 2007-2008 2412 leerlingen
Bron: IVOC
Bron: IVOC
BACHELOR MODETECHNOLOGIE @ HOGESCHOOL GENT
Rond 2000 had het graduaat confectie te kampen met een tanende belangstelling: er waren
minder dan 20 studenten ingeschreven. Verandering drong zich op.
Via het rapport van de visitatiecommissie werd gekozen voor een nieuwe aanpak. Er werden
concrete acties vooropgesteld: het programma werd inhoudelijk op punt gesteld waardoor er
meer werd toegespitst op ‘projectmatig werken’. Dit is voor de bedrijven een belangrijk punt
omdat zij op deze manier specifieke interne projecten kunnen laten uitwerken.
Verder werd er door de hogeschool en IVOC in de infrastructuur geïnvesteerd: CADcomputers
en Quick ® -line. Ook de naamsverandering werd toen doorgevoerd.
Het resultaat van deze hele hervorming is dat de upgrading naar bachelor in de
modetechnologie zijn vruchten afwierp en een stijging van het aantal inschrijvingen met zich
meebracht, alsook in de daaropvolgende jaren.
Ondertussen zijn de stagiaires en afgestudeerden van deze richting zeer gegeerd in de
sector, zo blijkt uit een bevraging onder Creamoda-leden.
De bachelor modetechnologie combineert namelijk technische, communicatieve en
managementvaardigheden. Doordat het opleidingsniveau ruim voldoende scoort, maakt dat
de bachelors onmiddellijk inzetbaar in het bedrijfsleven.
3

Zo heeft de helft van de ondervraagde leden een bachelor in dienst. Zij worden voornamelijk
aangeworven voor managementfuncties in de patroonafdeling, de productontwikkeling en de
binnen- en buitenlandse productcoördinatie.
MoTIV: gegroeid in de schoot van het modeonderwijs
MoTIV is de afkorting van Mode Technologisch Innovatieplatform Vlaanderen. Sinds 2006 is
dit het overlegplatform dat alle activiteiten aangaande het hoger onderwijs, onderzoek en
ontwikkeling bundelt en zich tot de Vlaamse kleding- en confectiebedrijven richt.
De voornaamste doelstellingen van MoTIV zijn:
- Steun bieden aan de industrie bij de omschakeling naar hoogtechnologische
technieken en producten,
- Opstellen van opleidingsprogramma’s die de wijzigende kwalificatienoden van de
industrie reflecteren,
- Aantrekkelijkheid van de opleiding en een carrière binnen de sector verhogen,
- Netwerking tussen verschillende schakels in de toeleveringsketen van textiel- en
kledingindustrie en distributie optimaliseren.
DE ARBEIDSMARKT IN DE MODESECTOR
Op jaarbasis is er vraag naar ongeveer 800 personen in de modesector.
Aantal jobs % tewerkstelling
Stikster kleding 232 84
Stikster confectie 114 86
Productieverant-
woordelijke
57 70
Modellist 47 82
… … …
TOTAAL 763
Bron: VDAB
Daarenboven doet er zich sinds januari 2005 een permanente daling voor onder de nietwerkende
werkzoekenden in de sector.
Januari 2005 5682
Juli 2005 5161
Januari 2006 4667
Juli 2006 4301
Januari 2007 3846
Juli 2007 3403
Bron: VDAB
Zowel in 2006 als in 2007 komt dit neer op een jaarlijkse daling van + 18%!
4

BESLUITEN
Het staat buiten kijf dat er interesse is voor de modeopleidingen. Bovendien zijn mensen met
een modeopleiding ook in andere sectoren gegeerd.
Helaas is er niet steeds voldoende doorstroming naar de modesector. Dit hangt samen met
het imago van de sector dat nog te veel geassocieerd wordt met het moeilijke economische
verleden en de laaggeschoolde uitvoerende jobs.
Eén ding staat vast: er is wel degelijk een toekomst in en voor de modesector in Vlaanderen!
Voor meer informatie kan de pers steeds contact opnemen met
Katleen Herroelen (PR Officer Creamoda) op het nummer 02/238.10.13.,
GSM 0473/379.108. of via mail herroelen@creamoda.be
Creamoda is de kruispuntorganisatie bij uitstek van elke onderneming die in België actief is in mode
en kleding of confectie in ruime zin: modemerken, fabrikanten, ontwerpers en agenten.
Als federatie behartigt Creamoda de belangen van haar leden en is zo de stem van én voor de
kleding- en confectiesector. Creamoda adviseert, stimuleert en begeleidt haar leden op diverse
vlakken (sociaal, economisch, juridisch en technologisch) waarbij aan de leden-ondernemingen
maatwerkservice geleverd wordt.
5