HOOFDSTUK 337 VOLT001 INGS- EN ALLERHANDE ... - Infrabel

HOOFDSTUK 337
VOLT001 INGS- EN ALLERHANDE
WERKEN
1. GEVELMETSELWERK, DEKSTENEN EN STEEN-
GLOOIINGEN
2. MUURBEKLEDINGEN
3. VLOERBEKLEDINGEN
4. METAALSCHRIJNWERK
5. DRAINERING
6. ROKKEN EN VOEGEN
7. SCHILDEREN EN BESCHERMEN VAN METAAL-
BOUW
8. SCHILDERWERK OP BETON, METSELWERK EN
BEPLEISTERINGEN
9. LEIDINGEN

TABEL VAN DE VAN KRACHT ZIJNDE BIJVOEGSELS AAN 1-IET
HOOFDSTUK 337 UITGEGEVEN MET OMZENDBRIEF N-3-13
VAN 31 MAART 1982.

HOOFDSTUK 337
Voltooiings- en allerhande werken
GEVELMETSELWERK, DEKSTENEN EN STEEN-
GLOOIINGEN
TE VERWERKEN MATERIALEN
BAKSTEENPAREMENTEN
Verankenngen
Uitvoe;ng
Meetcode
NATUURSTEENPAREMENTEN
Bewerkte blauwe hardsteen
Verankeringen
Uitvoering
Breuksteen
Verankeringen
Uitvoering
Meetcode
DEKSTENEN
Verankeringen
Uitvoering
Meetcode
BEKLEDING VAN GLOOIINGEN
Algemeen
Natuursteen
Betonkeien
MUURBEKLEDINGEN
TE VERWERKEN MATERIALEN
MUURBEKLEDINGEN VAN FIJN VERGLAASD
GETROKKEN GEGLAZUURD KERAAMGRES.
1
I

Voorbereiding van de vlakken
Vlakken van baksteenmetselwerk
Ruwe betonvlakken
Gladde betonvlakken
Heterogene vlakken
Plaatsing van de tegels - Opvoegen
BEPLEISTERINGEN
Voorbereiding van de vlakken
Vlakken van baltsteenmetselwerk
Ruwe betonvlakken
Gladde betonvlakken
Heterogene vlaklten
Cementbepleistering
Sierbepleistering op basis van fijile natuursteenkorrels
Ingedi-ukte tyrolerbepleistering
MEETCODE
VLOERBEKLEDINGEN
TE VERWERKEN MATERIALEN
VOORAFGAANDEWERKEN
UITVOERING
BETONTEGELBEVLOERING
Op onderlaag
Op voile gond
BETONKEIBESTRATING
Materialen
Plaatsing
BEVLOERING VAN FIJN VERGLAASD KERAAM-
GRES
Verband
Plaatsing
Leggen van tegels van 5 x 10 cm en meer
Leggen van tegels van 5 x 5 cm
KLINKERKEIBESTRATING
Materialen
Plaatsing

GEPREFABRICEERDE TREDEN, STOOTBORDEN
EN BORDESPLATEN
SPECIALE BEKLEDINGEN
Slijtlaag op basis van carbolunduin
METAALSCHRIJN WERK
ALGEMEEN
Te verwerken materialen
Bescherming
DEUREN EN RAMEN
Profielen en structuren
Hang- en sluitweïk
Bevestiging
Bescherming
Afdichting
BORSTWERINGEN EN RELINGEN
Profielen en structuren
Panelen en beslag
Bevestiging
Bescherming
Afdichting
TOEZICHTSLUIKEN
Materialen
Plaatsing
ROOSTERS
Matenalen
Plaatsing
Bescherming
Gietijzeren en gietstalen elementen
Gelaste stalen elementen
ANODISCHE ALUMINIUMBESCHERMING
DRAINERING
ALGEMEEN
ONDERGRONDSE DRAINERING
Sleuf

Funderingszool
Filter
Draineerbuizen
Drainenngsmassief
DRAINERINGSBEDDEN
Samenstelling
Uitvoering van de dïaineringskiibben
Verzamelbuizen van de draineïingskïibben
Dïaineiingsmassief van de dïaineringskribben
Granuloinetrische krommen
Teelaarde
Kopmuren
DRAINERENDE WANDEN
Poreuze betonblokken
Uitvoering
ROKKEN EN VOEGEN
ALGEMEEN
Terminologie
hleetcode
BITUMINEUZE ROKKEN
hilaterialen
Bitumineuze produkten
Koperfolie
Gevulcaniseerde butylfolie
Hechtstrippen
Neopreenlijm
Voorbereiding van de vlakken
Plaatsing van de rokken
Rok met koperfolie
Rok met gevulcaniseerde butylfolie
Proeven
ROK OP EPOXYHARSBASIS
Matenaal
Samenstelling
Kenmerken
Voorbereiding van de vlakken
Aanbrengen van de rok

Bescherming van de rok
Proeven
Aanhechting
Mechanische aanhechting
Slagvastheid
Sleet
DICHTHEIDSVOEGEN
DICHTHEIDSBAND VAN KUNSTRUBBER
VOEGDICHTING MET ELASTISCHE KIT
UITZETTINGSVOEGEN VOOR WEGBRUGGEN
Materialen
Uitvoering
SCHILDEREN EN BESCHERMEN VAN METAAL-
BOUW
ALGEMEEN
ALGEMENE MAATREGELEN
Loopbruggen
Produkten
Uitvoering van het schilderwerk
Uitvoeringsmiddelen
Verwerking
Merking
MEETCODE
VOORBEHANDELING VAN DE METAALBOUW
(niet te verzinken oppervlakken)
Algemeen
Doel van de voorbehandeling
Systeem voor het ontroesten in het atelier
Systemen voor het ontroesten op de werf
Zandstralen
Afschuurmateriaal
Uitvoering en afwerking
SCHILDEREN VAN NIET VERZINKTE METALEN
VLAKKEN
Stoppen

Loodhoudend verfsysteem
IJzerglimmerverfsysteem
Met bitumen te beschermen vlakken
Bijzondere gevallen
Bij het klinken bedekte vlakken
Contactvlakken van de montagevoegen
SCHILDEREN VAN GEMETALISEERDE METALEN
VLAKKEN
Stoppen
Metallisatie
Hersteliing
Loodvrij verfsysteem
Met bitumen te beschermen vlakken
SCHILDEREN VAN OPLEGTOESTELLEN
Oplegtoestellen voor metalen brugdekken (types 1 en II)
Metalen oplegtoesteiien voor brugdekken met voor-
gebogen liggers
Oplegtoestellen van gefretteerd rubber
Contactvlakken
THERMISCH VERZINKTE ELEMENTEN
Uitvoering
Nazicht
SCHILDERWERK OP BETON, METSELWERK EN
BEPLEISTERINGEN
VOORWERP
BIJZONDERE WAARBORG
ALGEMENE VOORSCHRIFTEN
Eigenschappen van de produkten
Keuze van de bedekking
Verfsystemen
Voorwaarden gesteld aan de te schilderen vlakken
Voorbereiding van de te schilderen vlakken
Uitvoenng van het schilderwerk
NAZICHT
Meting van de dikte van de verflaag
Nazicht van het aantal lagen

Bijzonder nazicht gedurende de waarborgtermijn
Nazicht bij de definitieve oplevering van het schilderwerli
LEIDINGEN
ALGEMEEN
MATERIALEN
Betonbuizen
Stalen buizen
Gietijzeren buizen
Eindstukken en dolfijnen
Stoepbuizen
Bescherming
Naadloze asbestcementbuizen voor gebouwen
Algemeen
Aanduiding
Gebruik
Voorafgaande technische keuring
Rioleringsbuizen van asbestcement
Algemeen
Aanduiding
Gebruik
Voorafgaande technische keuring
PVC-afvoerbuizen
Toepassingsveld
Handelsmaten
Uitzicht
Verglaasde grèsbuizen
Algemeen
Technische kenmerken
Proeven
Elastische voegen.
Algemeen
Gebruik
Voorafgaande technische keuring
AFVOERGOTEN
Stalen buizen
Asbestcementbuizen
PVC-buizen
Toebehoren

Verankenng van de beugels
Krambeugels
Schroeîbeugels
RIOLERING
Uitvoering van de fundenng
Al of niet gewapende betonbuizen, grès- en asbest-
cementbuizen
PVC-buizen
Plaatsing
Uitvoenng van de voegen
Elastische voeg
Stijve cementmortelvoeg
Dichtheidsproef
Meetcode
STORTGOTEN
Materialen
Plaatsing
KABELKOKERS
BUIZEN VOOR ELEKTRISCHE GELEIDINGEN
Materialen
Plaatsing
TOEZICHTS-, TREK- EN ZINKPUTTEN

GEVELMETSELWERK,
DEKSTENEN EN
STEENGLOOIINGEN
TE VERWERKEN MATERIALEN
337.
Bladz. 1.
De materialen beai~twoorden aan de voorschriften
van hoofdstuk 331. De mortelsamenstellingen komen
voor in bijlage 6.

BAKSTEENPAREMENTEN
(Zie 331.4.).
337.
Bladz. 3.
VERANKERINGEN
Het gevelmetselwerk wordt met het beton verbonden
door middel van verankeringen van thermisch
verzinkt staal met de volgende afmetingen :
- ankerlengte in het beton : min. 10 cm;
- diameter : 3 mm.
De verankeringen zijn aan beide uiteinden omgeplooid.
Hun tussenafstand bedraagt ongeveer 40 cm
zowel horizontaal als vertikaal. De buitenste verankeringen
bevinden zich ongeveer 20 cm van de rand van
het parement.
UITVOERING
De ruimte tussen beton en gevelsteen wordt vol
cementmortel gepropt naarmate het metselwerk opge-
trokken wordt.
Gebogen of schuine parementvlakken worden met
behulp van mallen uitgevoerd.
Het bestek bepaalt :
- de wijze van opvoegen : - bij het metselen;
- achteraf;
- de voegdikte;
- het morteltype en de kleur;
- het type van de horizontale voeg : - platvol;
- terugliggend
(profiel te
omschrijven).
Bij achteraf opvoegen worden de voegen uitgekrabd
om een voeg van 10 mm diepte te bekomen.
MEETCODE
Eenheid : vierkante meter.
De werkelijk uitgevoerde zichtbare dagvlakken
worden in rekening gebracht.

'.*.,>y.
NATUURSTEENPAREMENTEN
(Zie 331.5.)
BEWERKTE BLAUWE HARDSTEEN
337.
Bladz. 5.
Verankeringen
De verankeringen zijn van koper. Vorm en afme-
tingen worden bepaald in aanbestedingsdocumenten.
Uitvoering
De blauwe hardsteen wordt in cementmortel geplaatst
met voorlopige wiggen, aangepast aan de aard van de
materialen.
Het opvoegen gebeurt naderhand met een kleef-
mortel die vooraf door de leidende ambtenaar moet
aanvaard worden. De voegen (zie 331.5.2.6.5) moeten
zo diep uitgekrabd en gereinigd worden als nodig
voor de venverking van de aangewende voegmortel.
(f) Het bestek bepaalt :
- het morteltype en de kleur;
- het type van de horizontale voeg : - platvol;
- terugliggend
(profiel te
omschrijven).
1.3.2. BREUKSTEEN . .
1.3.2.1. Verankeringen
In voorkomend geval bepalen de aanbestedings-
(f)
documenten type en aantal van de verankeringen.
1.3.2.2. Uitvoering
De breukstenen worden vol in de mortel geplaatst.
De ruimte tussen beton en gevelsteen wordt vol
cementmortel gepropt naarmate het metselwerk opge-
trokken wordt.
(+) Het bestek bepaalt :
- de wijze van opvoegen : - bij het metselen;
- achteraf;
- het morteltype en de kleur.

337.
Bladz. 6.
Bij achteraf opvoegen worden de voegen uitgekrabd
om een voeg van 15 mm diepte te bekomen.
MEETCODE
Tenzij de aanbestedingsdocumenten iets anders
bepalen is de gangbare eenheid de vierkante meter.
In dat geval worden de werkelijk uitgevoerde zicht-
bare dagvlakken in rekening gebracht.
Wanneer de gebruikte eenheid de kubieke meter is,
is het in rekening gebrachte metselwerkvolume gelijk
aan de som van de volumes die conventioneel als volgt
berekend worden :
het volume van een gemetselde steen is gelijk aan dit
van het kleinste omschreven rechthoekig parallelepipe-
dum. Bij de bepaling van de afmetingen van iedere steen
wordt rekening gehouden met de halve voegdikte.

DEKSTENEN
VERANKERINGEN
De aanbestedingsdocu~nenten omschrijven het type
en het aantal van de verankeringen.
UITVOERING
De elementen worden in cementmortel geplaatst
met vooriopige wiggen, aangepast aan de aard van de
materialeri.
De vertikale voegen zijn 9 mm breed (tolerantie
i 1 mm). Ze worden, tot 15 mm van de rand opgestopt
met polypropyleen - of polyurethaanschuini.
De voegen worden opgevoegd met elastische kit
op basis van organische polysulfiden (zie 337.6.6.
hierna).
MEETCODE
Eenheid : meter.

BEKLEDING VAN GLOOIINGEN
ALGEMEEN
Wanneer dit voorzien is worclen de glooiingen bekleed
met natuursteen of met betonblokken.
De natuurstenen en de betonblokken rusten op een
onderlaag van 10 cm beton F. De doorlopende voegen
zijn horizontaal.
De aanbestedingsdocumenten preciseren aantal en
afmetingen van de open voegen.
NATUURSTEEN
De natuurstenen worden vol in de mortel geplaatst.
De ruimte tussen beton en natuursteen (uitgezonderd
ter plaatse van de open voegen) wordt vol cementmortel
gepropt naarmate het metselwerk opgetrokken
wordt.
Het bestek bepaalt :
- de wijze van opvoegen : - bij het metselen;
- achteraf.
Bij achteraf opvoegen worden de voegen uitgekrabd
om een voeg van 15 mm diepte te bekomen.
BETONKEIEN
Tenzij de aanbestedingsdocumenten iets anders
voorschrijven zijn de betonkeien rechthoekig, van
formaat 220 x 107 x 80 mm en natuurkleurig. Ze
beantwoorden aan NBN B-21.311.
Zie voor wat betreft de fysische en mechanische ,
kenmerken en de eventuele proeven 3.5.1. hierna. i
De betonkeien worden vol in de mortel geplaatst. I
1
8
De ruimte tussen beton en betonkeien (uitgezonderd i
ter plaatse van de open voegen) wordt vol cement- i
mortel gepropt naarmate het metselwerk opgetrokken 1
wordt.
I
I

337.
Bladz. 10.
Het bestek bepaalt de wijze van opvoegen :
- bij het metselen;
- achteraf.
Bij achteraf opvoegen worden de voegen uitgekrabd
om een voeg van 15 mm diepte te bekomen.

( 2 1 MUURBEKLEDINGEN
TE VERWERKEN MATERIALEN
De materialen beantwoorden aan de voorschriften
van hoofdstuk 331. De mortelsamenstellingen komen
voor in bijlage 6.

337.
Bladz. 13.
2.2. MUURBEKLEDINGEN VAN FIJN VERGLAASD
GETROKKEN GEGLAZUURD KERAAMGRES
(Zie 331.8.3.).
Het werk omvat :
- de voorbereiding van de vlakken;
- het zetten van de tegels;
- het opvoegen.
VOORBEREIDING VAN DE VLAKKEN
Vlakken van baksteenmetselwerk
De voorbereiding omvat :
- het ruiinen van de voegen, 1 cm diep;
- het verzadigen van het metselwerk met water;
- het aanbrengen van een vlakke en gegroefde grond-
laag.
Ruwe betonvlakken
De voorbereiding omvat :
- het herhaaldelijk besproeien van het beton;
- het vertinnec;
- het aanbrengen van een vlakke en gegroefde grond-
laag.
Gladde betonvlakken
Wanneer het betonvlak glad, regelmatig en egaal is -
en hierover oordeelt alleen de leidende ambtenaar -
is het gebruik van kleefmortels vereist. Zoniet wordt
het vlak ruw gemaakt en verder behandeld volgens
2.2.1.2. hiervoor.
Heterogene vlakken
Wanneer de ondergrond verscheiden is, gebruikt men
metaal- of steengaas om de naden tussen de verschil-
lende materialen aan elke zijde 10 cm te overlappen;
het wordt in de eventuele grondlaag ingebed.
PLAATSING VAN DE TEGELS - OPVOEGEN
De tegels worden vooraf naar grootte gesorteerd en
volgens die sortering in afzonderlijke stapels geplaatst.

De breedte van de voegen wordt bepaald in akkoord
met de leidende ambtenaar.
De bekledingen worden zo geplaatst dat de hoektegels
dezelfde breedte hebben.
De tegels worden geplaatst :
- met kleefmortel voor de gladde betonvlakken;
- met cementmortel voor de andere vlakken en nadien
opgevoegd (zie bijlage 6).

BEPLEISTERINGEN
Het werk onivat :
- de voorbeïeiding van de vlakken;
- het pleisterwerk.
2.3.1. VOORBEREIDING VAN DE VLAKKEN
2.3.1.1. Vlakken van baksteenmetselwerk
De voorbeïeiding omvat :
- het ruimen van de voegen, 1 cm diep;
- het verzadigen van het metselwerk met water.
2.3.1.2. Ruwe betonvlakken
De voorbereiding omvat :
- het herhaaldelijk besproeien van het beton;
- het vertinnen.
337.
Bladz. 15.
2.3.1.3. Gladde betonvlakken
Uitgenomen in het geval van de bekleding beschre-
ven onder 2.3.3. hierna, worden de vlakken ruw
gemaakt en behandeld volgens 2.3.1.2. hiervoor.
2.3.1.4. Heterogene vlakken
Wanneer de ondergrond verscheiden is, gebruikt men
metaal- of steengaas om de naden tussen de verschil-
lende materialen aan elke zijde 10 cm te overlappen.
2.3.2. CEMENTPLEISTERING
Het werk omvat :
- het aanbrengen van een hechtlaag;
- zo nodig, het aanbrengen van een of meerdere tussen-
lagen;
- het aanbrengen van een eindlaag; het gebruikte zand
is gewassen rivierzand;
- de bescherming van het pleisterwerk tegen te vlugge
uitdroging door bevochtiging gedurende drie dagen
volgend op de bepleistering.
Het pleisterwerk mag slechts uitgevoerd worden bij
een temperatuur boven de 5" C.

337.
Bladz. 16.
SIERBEPLEISTERING OP BASIS VAN FIJNE
NATUURSTEENKORRELS
Het werk omvat :
- het aanbrengen van een vlakke en gladde grondlaag
van cementmortel op de vlakken van baksteenmetsel-
werk en van onvoldoend glad of oneffen beton;
- het aanbrengen met de borstel van een isolatielaag
op basis van een waterige witte dispersie van synthe-
tische harsen;
- het aanbrengen met het truweel van een afgestreken
eindlaag van zowat 3 mm dik.
De eindlaag bestaat uit :
- een bindmiddel op basis van een akrylaathars;
- fijne natuursteenkorrels in heldere en afwisselende
kleuren met een maximale diameter van 2,2 mm.
De aannemer legt de leidende ambtenaar een reeks
pleistermonsters voor ter goedkeuring.
Te verbruiken hoeveelheid : ongeveer 5 kg/m2.
INGEDRUKTE TY ROLERBEPLEISTERING
Het werk omvat :
- op vlakken van baksteenmetselwerk : het vertinnen en
het aanbrengen van een grondlaag van cementmortel;
- het aanbrengen van de bekleding in twee lagen zoals
hierna bepaald :
1) de tussenlaag :
Deze laag cementmortel wordt opgeworpen, vlak-
gestreken en gekrast. Laagdikte : 7 tot 10 mm.
2) de eindlaag :
De speciale mortel (op basis van kwarts en kalk-
steen in gekalibreerde korrels) wordt droog, klaar
voor gebruik, in zakken op de werf geleverd.
De aannemer legt de leidende ambtenaar een
reeks monsters voor ter goedkeuring.

337.
Bladz. 17.
De bekomen bepleistering vertoont geen haar-
scheuren, is eenvormig van kleur en kleuwast.

MEETCODE
Eenheid : vierkante meter.
337.
Bladz. 19.
De werkelijk uitgevoerde hoeveelheden worden in
rekening gebracht.

VLOERBEKLEDINGEN
3.1. TE VERWERKEN MATERIALEN
337.
Bladz. 21.
De materialen beantwoorden aan de voorschriften
van hoofdstuk 331 of zijn hierna bepaald. De mortel-
samenstellingen komen voor in bijlage 6.

VOORAFGAANDE \VERKEN
337.
Bladz. 23.
De volgende werken worden vooraf uitgevoerd
- de bepleisteringen;
- het plaatsen van sleuven;
- het plaatsen van omrandingen van deksels en roos-
ters.

UITVOE RING
1-Iet werk oinvat eveneens :
337.
Bladz. 25.
- de onderlaag van ongewapend beton F wanneer
de aanbestediilgsdocumenteil ze voorschrijven;
- het zandbed en de legmortel;
- de afwerking met inbegrip van - in voorkomend
geval - de elastische voegen voorzien in de aan-
bestedingsdocumenter. (de schikkingen om uitzet-
tingsvoegen van de luwbouw af te werken maken
het voorwerp uit van een afzondeïlijke post van de
opmetingsstaat).

BETONTEGELBEVLOERING
(Zie 331.7.5.).
OP ONDERLAAG
337.
Bladz. 27.
Ttnzij de aanbestedingsdocuiile11ter1 wat anders
bepaleii worden de betontegels gelegd op eeil onderlaag
van 10 ci11 l~eton Il' en eeil tusseillaag van 3 cl11 zand.
De tegcls worden vol in de mortel gelegd. De voegen
wordcn vervolgens vol ceinentpap gc?got.en. De dag-
vlaklrcri n.oi.dei1 dailrila niet aardvnchtig zand afge-
borsteld.
OP VOLLE GROND
Na verdichten en profileren van de ondergrond
spreidt meil een onderlaag uit van 10 cm zand, gesta-
biliseerd met 100 kg cernent per kubieke meter zand.
De tegels worden vol in de mortel gelegd. De voegen
worden vervolgens vol cementpap gegoten. De dag-
vlakken worden daarna met aardvochtig zand afge-
borsteld.

BETONKEIBESTRATING
337.
Bladz. 29.
MATERIALEN
De betonkeien beantwoorden aan NBN B.21-311.
Men onderscheidt :
- type A : keien zonder verband (rechthoekig);
- type B : keien met verband :
1. met ineenvoeging ;
2. met ineenvoeging en steun.
De aanbestedingsdocumenten bepalen type, afme-
tingen, vorm en kleur.
Fysische en mechanische karakteristieken
Proeven
Dmksterkte
Sleetvastheid
Wateropslorping
Controles en proeven
De leidende ambtenaar mag overgaan tot controles
en proeven volgens NBN B.21-311. Een monster omvat
24 keien waarvan 8 voor de proeven en 16 voor eventuele
tegenproeven.
PLAATSING
individueel
Resultaten
50 N/mm2
4 mm
5,5 % (volume)
De keien worden gezet op een onderlaag van beton F
en op een droge cementmortellaag van 2 tot 4 cm dikte.
De aanbestedingsdocumenten bepalen :
- de dikte van de onderlaag van beton F;
- de dwarshelling (minstens 2,5 Oh);
- het verband.
gemiddeld
60 N/mm2
3,5 mm
5 % (volume)
i

337.
Bladz. 30.
De bestrating wordt verdicht en geprofileerd v66r de
binding van de mortel.
De voegen (maximum 3 mm breed) worden volledig
vol cementmortelbrij gegoten.
Met uitzondering van de natuurkleurige, worden de
betonkeien besproeid en afgeborsteld wanneer de brij
in de voegen een zekere vastheid bekomen heeft.

337.
Bladz. 31.
BEVLOERING VAN FIJN VERGLAASD KERAAM-
GRES
(Zie 331.8).
VERBAND
De aanbestedingsdocumenten bepalen het verband.
Tenzij er een speciaal verband is worden de tegels
symmetrisch gelegd t.0.v. de as van het kunstwerk.
PLAATSING
De vloer wordt vooraf gereinigd.
3.6.2.1. Leggen van tegels van 5 x 10 cm en meer
3.6.2.2.
De onderbouw bestaat uit :
a) een polyethyleenfolie van 0,3 mm dikte;
b)een onderlaag van maximum 4 cm grof zand, gesta-
biliseerd met 120 tot 150 kg cement P 40 per kubieke
meter zand;
c) de legmortel.
i
Leggen van tegels van 5 x 5 cm I
1
De onderbouw bestaat uit :
a) een polyethyleenfolie van 0,3 mm dikte;
b) een 3 cm dik mortelbed samengesteld uit 250 kg
cement P 40 per kubieke meter grof zand of rivier-
zand. De hoeveelheid aanmaakwater is zo gedo-
seerd dat het mortelbed vast genoeg is om niet in
te zakken bij het leggen van de tegels;
c) de legmortel, d.i. cement P 40 die uitgestrooid wordt
over het nog vochtige morteIbed.
Wanneer de oppervlakte groter is dan 30 m2 wordt
de bevloering onderverdeeld in zones van ten hoogste
30 m2 gescheiden door PVC-profielen. Deze worden
tussen de voegen gevat over de dikte van het mortel-
bed.
4
l

337.
Bladz. 32.
De voegen worden verzadigd met cementpap. De
betegeling wordt vervolgens bestrooid met droog cement
en volledig schoon gewreven. Het is verboden hiervoor
zaagsel te gebruiken.

KLINKERKEIBESTRATING
MATERIALEN
337.
Bladz. 33.
De klinkerkeien zijn homogeen, goed doorbakken
en regelmatig van vorm. Ze zijn niet gebarsten en bevat-
ten noch kleine steentjes, noch ijzerhoudende bestand-
delen noch verbrande deeltjes.
Minimaie nominale afmetingen : 190 x 90 x 80 mm.
Fysische en mechanische karakteristieken
- De wateropslorping is kleiner dan 7 O/O van het volume.
- Een stalen massa van 10 kg die van een hoogte valt
van 0,50 m op al de stenen van een lot van tien mag
er ten hoogste drie breken.
Pïoeven
De leidende ambtenaar mag steeds proeven laten uit-
voeren. De wateropslorpingsproef wordt uitgevoerd
volgens NBN B.15-215 op proefstukken van ongeveer
1 dm3 à rat0 van één proefstuk per klinkerkei.
Een monster omvat :
Wateropslorping
Schokweerstand
PLAATSING
Proef
3 st.
10 st.
Tegenproef
6 st.
20 st.
De keien worden geplaatst op een bed van zand
dat vooraf droog vermengd werd met 100 kg hydrau-
lische poederkalk per m3 zand en volgens verband
bepaald in de aanbestedingsdocumenten.

337.
Bladz. 34.
Dit zandbed woïdt lichtjes bevochtigd en afgestreken
op 2 cm dikte. De keien worden met de hand aange-
stampt. De bestrating wordt natgesproeid en bedekt met
een mortelbrij samengesteld uit 150 kg hydraulische
kalk of cement P 30 per m3 zand.
Deze brij wordt tussen de voegen geborsteld tot deze
volledig gevuld zijn. Na enkele uren, wanneer de brij in
de voegen een zekere vastheid bekomen heeft spuit men
de bestrating af en borstelt ze schoon.
De bestrating wordt vervolgens bedekt met een laag
zand dat men 14 dagen nat houdt.

GEPREFABRICEERDE TREDEN, STOOTBORDEN
EN BORDESPLATEN
(Zie 331.7.2.).
De treden, stootborden en bordesplaten worden vol
in de mortel gelegd.
Wanneer de aanbestedingsdocumenten verankeringen
voorzien, worden ze de N.M.B.S. vooraf ter goedkeuring
voorgelegd.

SPECIALE BEKLEDINGEN
SLIJTLAAG OP BASIS VAN CARBORUNDUM
337.
Bladz. 37.
De carboruildumkristallen zijn prismatisch, hebben
een hardheid 9 op de Mohsschaal el1 een korrelgrootte
tussen 0,5 en 2 mm.
De sleetlaag omvat
a) een eerste mortellaag van 2 cm dikte bestaande
uit 600 kg cement P 40 per m3 grof zand, gewa-
pend met een draadnet met mazen van 7,5 cm
zijde en met staaîdiameter 4 mm;
b) eeil tweede laag van 2 cm dikte met dezelfde samen-
steiling waaraan 5 kg carborundumkristallen per
m2 toegevoegd werden.
De tweede laag wordt aangebracht en afgestreken
terwijl de eerste laag nog vers is.
Het dagvlak wordt gedurende 3 dagen volgend op de
plaatsing vochtig gehouden.

IT] METAALSCHRIJNWER K
ALGEMEEN
TE VERWERKEN MATERIALEN
337.
Bladz. 39.
De materialen beantwoorden aail de voorschriften
van hoofdstuk 331 of worden hierna bepaald.
BESCHERMING
Het werk omvat ook :
- de bescherrnirigsbehandeling in het atelier;
- het schilderwerk op de werf.
Ilet gebmikte beschermingssysteem wordt hierna
bepaald en eventueel ook in de aanbestedingsdocu-
menten.

DEUREN EN RAMEN
PROFIELEN EN STRUCTUREN
337.
Bladz. 41.
Tenzij de aanbestedingsdocumenten iets anders
bepalen is :
- het staal van de soorten AE 235 A of AE 235 BQ;
- het aluminium van de reeksen 6060, 6061 of 6063
(vroeger Al Mg Si) of 5754 (vroeger Al Mg3 ).
Het bestek bepaalt :
- het profieltype;
- de reeks.
Het dagvlak van de profielen is, over de zichtbare
breedte, vlak zonder ribben. Alleen de waterlijsten
mogen op deze regel uitzondering maken.
De ontwateringshuisjes zijn van koper.
HANG- EN SLUITWERK
De aanbestedingsdocumenten bepalen het hang- en
sluitwerk.
BEVESTIGING
De afstand tussen de bevestigingsmiddelen bedraagt
maximum 75 cm.
BESCHERMING
Staal wordt gemetalliseerd (klasse Zn 80) en geverfd
volgens 337.7.6. Aluminium wordt geanodiseerd volgens
4.6. hierna.
AFDICHTING
Een synthetische dichtingsschuimband met gesloten
cellen, zonder bitumen, wordt tussen het schrijnwerk
en het metselwerk geperst. De voeg wordt afgewerkt
met een elastische kit met een minimumdikte van
1 cm (zie 337.6.6. hierna).

LEUNINGEN EN HANDGREPEN
PROFIELEN EN STRUCTUREN
337.
Bladz. 43. i
De aanbestedingsdocumenten bepalen de aard van de
materialen :
- staal van de soort A 320;
- roestvast staal;
- aluminium van de reeksen 6060, 6061 en 6063
(vroeger Al Mg Si) of 5754 (vroeger Al Mg3).
De leuning wordt volledig onderbroken ter plaatse
van alle structuur-, uitzettings- en montagevoegen.
PANELEN EN BESLAG
In voorkomend geval bepalen de aanbestedingsdo- a I
cumenten de te verwerken produkten.
I
BEVESTIGING
1. Leuningen op metalen kunstwerken
Zoals aangeduid op de plans.
2. Leuningen op niet metalen kunstwerken 1
Het werk omvat eveneens het plaatsen van loden I
regelbladen en een isolatieblad (rubber of gevulca-
niseerd butyl); het geheel wordt verwezenlijkt zoals
aangeduid op de plans.
3. Handgrepen
Zoals aangeduid op de plans.
BESCHERMING
1. Op kunstwerken met metalen dek(ken)
Staalsoort A 320 wordt geverfd met 5 lagen volgens
337.7.

337.
Bladz. 44.
2. Op andere kunstwerken
4.3.5. AFDICHTING
Staalsoort A 320 wordt gemetalliseerd (klasse Zn 80)
en geschilderd volgens 337.7.
Roestvast staal wordt gepassiveerd.
Aluminium wordt geanodiseerd volgens 4.6. hierna.
Na de bevestiging en het schilderwerk, wordt een
dichtingslas van elastische kit als een boord rond de
ganse omtrek van de voetplaten gelegd.

337.
Bladz. 45.
1
TOEZICHTSLUIKEN i
MATE RIALEN
De kragen of steunkaders zijn van grijs gietijzer van
lamellair grafiet of van vormgietstaal.
De deksels aan zwaar vervoer onderhevig, zijn van
sferoïdaal gietijzer of vormgietstaal, de andere deksels
zijn ofwel van lamellair of sferoïdaal gietijzer ofwel
van vormgietstaal.
Elk onderdeel draagt in reliëf de volgende aandui-
dingen :
- het fabrieksmerk;
- het fabricagejaar;
- de nominale weerstand.
De deksels rusten, zonder enige voering, op de vol-
ledige omtrek van de kraag of het steunkader.
De aanbestedingsdocumenten bepaien :
- de afmetingen van de opening;
- de minimale breuklast voor de elementen van het
zware type (volle lichte deksels of lichte deksels
met tegelvulling mogen enkel binnen geplaatst wor-
den);
- het type (vol, met tegelvulling, met betonvulling);
- de speciale schikkingen voor hermetisch sluitende
toezichtsputten.
PLAATSING
De plaatsing van de deksels omvat eveneens :
- voor veelvoudige deksels, de gemetalliseerde (klasse
Zn 80) wegneembare staalprofielen en alle speciale
stukken;
- de betonomranding (voor lichte deksels geplaatst in
betegelde vlakken is de betonrand niet zichtbaar);
i
1
;

337.
Bladz. 46.
- in voorkomend geval de vulling met tegels of beton P;
- de bescherming volgens 4.5.3. hierna;
- het invetten van de metalen delen die mekaar raken;
- de levering van de nodige hefhaken.

LW", 4.5.3.2.
ROOSTERS
MATERIALEN
De roosters zijn van staal of gietijzer
337.
Bladz. 47.
De aanbestedingsdocumenten bepalen
- de aard van het materiaal;
-- de afmetingen van de opening;
- de minimale breuklast voor de zware types;
- in voorkomend geval, de bevestiging van het rooster
aan de omranding met bouten met verzonken kop.
PLAATSING
De plaatsing van de roosters omvat eveneens :
- de betonornranding (voor lichte roosters geplaatst
in betegelde vlakken is de betonrand niet zichtbaar);
- de bescherming volgens 4.5.3. hierna;
- het invetten van de metalen delen die mekaar raken.
BESCHERMING
Gietijzeren of vormgietstalen elementen
- 2 grondlagen nr. 019.81.42~ of 019.21.50~;
- I tussenlaag nr. 019.88.01~;
- 1 eindlaag met asbest nr. 019.88.02~.
Gelaste stalen elementen
Het staal wordt gemetalliseerd (klasse Zn 80) en
geverfd :
- 2 grondlagen nr. 019.21.80~;
- 1 tussenlaag nr. 019.88.01~;
- 1 eindlaag met asbest nr. 019.88.02~.

ANODISCHE ALUMINIUMBESCHERMING
337.
Bladz. 49.
Al het aluminiumschrijnwerk voldoet aan de volgende
voorwaarden :
- het oppervlak van de profielen wordt volledig gepo-
lijst (wijze C : na polijsting zijn alle groeven, strepen
en sporen van het trekken, de verwerking of de
afwerking verdwenen);
- na de vergaring van het schrijnwerk worden de
profielen anodisch geoxydeerd in natuurlijke tint.
'I'enzij de aanbestedingsdocuinenten iets anders bepa-
len is de anodisatie 20 pm dik.
De tint van de anodisatie is egaal. De laag vertooiit
noch onregelmatigheden, noch poriën, noch enige
onderbreking. Ze hecht volmaakt aan het oppervlak.
De anodisatielaag (natuurtint) wordt volmaakt verdicht
door colmatering in kokend water.
De elementen worden tijdelijk met een plastieklaag
beschermd.

15 1 DRAINERING
ALGEMEEN
337.
Bladz. 51.
Onder drainering verstaat men een systeem 0111
infiltratie- en (of) grondwater af te voeren.
Men onderscheidt : - de ondergrondse drainering;
- de draineringskribben;
- de drainerende wanden.

ONDERGRONDSE DRAINERING
337.
Bladz. 53.
Het werk omvat de uitgravingen voor het maken van
de sleuf, de levering en plaatsing van de componenten,
narnelijk :
- de funderingszool;
- de filter;
- de draineerbuis;
- het draineringsmassief.
SLEUF
- bodembreedte : 1 = (0 + 0,30 m met 1 2 0,60 m
(4 : inwendige nominale diameter) ;
- peil onderkant : 0,10 m onder de buis;
- helling Z 5 mm/m.
De sleuven worden droog gehouden om de wanden
in stand te houden en om te voorkomen dat de filter
en de buis zouden aanslibben.
DE FUNDERINGSZOOL
De aanbestedingsdocumenten verplichten tot :
- ofwel de inbedding van de buis in een fundering van
beton F (10 cm dik onder de buis) tot aan de rand
van de doorlatende zone; de bovenkant van de zoo1
wordt dwars naar de buis toe geprofileerd;
- ofwel de plaatsing van de draineerbuis op 10 cm zand
of grind.
FILTER
De aanbestedingsdocumenten omschrijven welk(e)
type(s) filter gebruikt wordt (worden).
Filter met korrelstructuur
Gebroken stenen of grind met als afmetingen mini-
mum 218 mm en maximum 22/40 mm in overeen-
stemming met de doorlatendheidscriteria (Terzaghi)
(grote elementen grenzen aan de buis) - zie 5.3.5. hierna.

337.
Bladz. 54.
Filter met vezelstructuur
Turf, vlasafval, roggestro, glas- of rotswolvezels,
synthetische produkten. Deze onrotbare filters omgeven
de draineerbuis en worden met een eenvoudige overlap-
ping van 20 cm geplaatst.
DRAINEERBUIZEN
De aanbestedingsdocumenten bepalen :
- het type;
- de aard;
- de nominale diameter,
van de te gebruiken draineerbuizen.
Type :
Dichte (met open voegen te plaatsen).
Met gaten of gleuven.
Poreuze.
Aard :
Grès.
Aardewerk.
Ongewapend beton.
Asbestcement.
Kunststof (soepel of hard).
De buizen worden van het hoogste naar het laagste
punt toe gelegd.
De betonbuizen worden ineengeschoven en tegen de
reeds geplaatste buizen gedrukt, de kunststofbuizen
worden verbonden door middel van gladde moffen of
volledig koud in mekaar geschoven.
5.2.5. DRAINERINGSMASSIEF
(+) Tenzij de aanbestedingsdocumenten iets anders
bepalen wordt de sleuf opgevuld met grof zand tot
0,50 m onder het maaiveld. De sleuf wordt afgedekt met
een dichte bedekking (ondoorlatende of aangestapte
grond) om het oppervlaktewater niet op te nemen.
";W.:

DRAINERINGSBEDDEN
337.
Bladz. 55.
SAMENSTELLING
Het gaat om een procédé om glooiingen te verstevigen
van afgravingen in kleiachtig terrein dat glijvlakken
vertoont tengevolge van de aanwezigheid van water.
Wanneer dit nodig is wordt het geheel plaatselijk aangevuld
met draineringskribben ter plaatse van bronnen.
De draineringsbedden bestaan uit opeenvolgende lagen
die beantwoorden aan het criterium van Terzaghi waarvan
sprake onder 5.3.5. hierna. Tenzij de aanbestedingsdocumenten
wat anders bepalen, geeft figuur 1 het
aantal en de dikte van de lagen aan.
UITVOERING VAN DE DRAINERINGSKRIBBEN
(zie figuur 1)
De uitgraving van de draineringskribben volgt onmiddellijk
op de algemene gond- en profileringswerken.
De plaats van de kribben wordt bepaald door de leidende
ambtenaar in functie van de vastgestelde watertoevloed.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen om het
water af te voeren dat uit de drainering stroomt en
beschermt de draineringsmassieven tegen elke aftakeling
bij het aanbrengen en in de loop van de werken.
Het grondverzet wordt berekend zonder hellingen
noch overbreedte. Het volume wordt begrensd aan de
bovenzijde door de onderkant van de algemene uitgravingen,
aan de onderzijde door het basisvlak van de
draineringskrib dat ter plaatse aangeduid wordt en aan
de achterzijde door het vertikale vlak dat ter plaatse
aangeduid wordt als grens van de draineringskrib.
VERZAMELBUIZEN
KRIBBEN
VAN DE DRAINERINGS-
De buizen zijn van ongewapend beton, geplaatst met
open voegen. Het stroomopwaartse uiteinde wordt afgedicht
met een stop van beton P.

337.
Bladz. 56.
De aanbestedingsdocumenten bepalen hun nominale
diameter.
DRAINERINGSMASSIEF VAN DE DRAINERINGS-
KRIBBEN
Tenzij de aanbestedingsdocumenten wat anders
bepalen omvat het massief 4 lagen genummerd van 1
tot 4 beginnend vanaf het ongeroerde terrein, elk laag
minimum 15 cm dik.
GRANULOMETRISCHE KROMMEN
De aanbestedingsdocumenten geven de granulo-
metrische kromme van de grond, die in aanmerking
moet genomen worden.
De granulometrische kromme van de beschouwde
draineringslaag moet, t.0.v. de granulometrische kromme
van de voorgaande draineringslaag voldoen aan het cri-
terium van Terzaghi :
4sI5 < f15 < 4sg5
waarin :
f15 : opening van de vierkante maas waardoor 15 O10 valt
van het beschouwde draineennateriaal;
s, :
opening van de vierkante maas waardoor x O10 valt
van de grond of van de drainerende laag die zich
stroomopwaarts van de beschouwde laag bevindt.
Bovendien moet de granulometrische kromme zoda-
nig zijn dat de Som van de zeefresten van ieder groep
van drie opeenvolgende ASTM-zeven minstens 10 O/O
van de totale massa vertegenwoordigt.
De drainerende lagen bestaan ofwel uit homogene
zand- of natuurlijke grindlagen, of uit een mengeling
van verschillende van deze materialen.
Het bestek vernoemt, bij de documenten die bij de
inschrijving moeten gevoegd worden, de granulome-
trische krommen van de voorgestelde draineermate-
rialen.

337.
Bladz. 57.
V66r de verwerking leveït de aannemer ter keuring
monsters van de verschilleilde drainerende materialen.
Het uitvoeringsprocédé laat toe de lageil zodai~ig
te verwerkeil dat ze noch vermengd noch bevuild
worden.
TEELAARDE
Het geheel (inbegrepen de draineringskribben) wordt
zonder verwijl bedekt met de laag teelaarde die l~et
massief beschermt.
KOPMUREN
Ze verzekeren de stabiliteit van de draiileriiigskribben
en worden met de stortsleuven verbonden (zie 9.5.
hierna). Het geheel werd beschreven in de aanbeste-
dingsdocumenten.

5.4. DRAINERENDE WANDEN
337.
Bladz. 59.
Wanden die v66r de aanvullingswerken uitgevoerd
worden tegen de achterkant van landhoofden of muren.
Deze wanden worden uitgevoerd met holle en zeer
poreuze betonblokken met cementmortel geplaatst.
5.4.1. POREUZE BETONBLOKKEN
Formaat 39 x 19 x 14 cm.
Minimale porositeit 14 OIO.
Drukweerstand > 3,5 N/mm2 (per blok)
> 4 N/mm2 (gemiddelde voor 5 blok-
ken).
De proeven worden uitgevoerd volgens NBN 538.
Ilet monster bestaat uit 5 blokken.
De partij wordt aanvaard wanneer de proeven vol-
doen. De tegenproef wordt uitgevoerd op 2 nieuwe
monsters. De partij wordt aanvaard wanneer de twee
nieuwe monsters aan de gestelde voorwaarden voldoen.
5.4.2. UITVOERING
De holten in de blokken worden boven mekaar
mekaar geplaatst en vormen zo vertikale schachten.
De bovenste laag blokken wordt op kant geplaatst
om de schachten af te sluiten.
Bij het metselen mag er geen mortel in de geul vallen
die onderaan de wand voorzien is. Deze geul wordt
na voltooiing van de wand zuiver gemaakt.
Daartoe zijn gaten uitgespaard in het metselwerk.
Deze gaten mogen slechts met betonblokken afgedicht
worden nadat de zuiverheid van de draineringsgeul
vastgesteld werd.
De geul wordt aangesloten aan een afwateringsnet
gelegen v66r het parementvlak van de landhoofden
langs spuigaten van asbestcementbuis.

El ROKKEN EN VOEGEN
ALGEMEEN
TERMINOLOGIE
337.
Bladz. 61.
Rok :
Geheel van ondoorlatende lagen die de waterdicht-
heid van een oppervlak verzekeren, inbegrepen de
beschermingsmortel.
Overlapping :
Het boven mekaar plaatsen van de randen van de
stroken of de folies van een dichtheidslaag.
Voeg :
Onderbreking in de ruwbouw
Dichtheidsvoeg :
Geheel van ondoorlatende lagen ter plaatse van een
voeg in de rok ingewerkt.
Dichtheidsband :
Element bestaande uit een centrale kern en twee
zijdelingse vleugels in het beton ingeklemd ter plaatse
van een voeg.
Uitzettingsvoeg voor wegbmggen :
Element dat de uitzetting toelaat en daarnaast de
dichtheid verzekert en dat zich ter plaatse van een voeg
in het rijvlak bevindt.
Elastische voegvulling :
Geheel samengesteld uit een synthetische bitumenwije
schuimband met gesloten cellen en uit een elastische
kit.
1

337.
Bladz. 62.
Beschermlaag :
Laag van beton P die de rok beschermt.
MEETCODE
Het plaatsen van de rok en de voegen omvat eveneens
de voorbereiding van de oppervlakken.
De rok wordt in rekening gebracht per vierkante
meter ontwikkelde oppervlakte.
De voorzieningen ter plaatse van de voegen worden in
rekening gebracht in een of meer onderscheiden posten
van de opmetingsstaat per meter ontwikkelde lengte.
Wanneer een beschermlaag voorzien wordt, wordt
deze in rekening gebracht in een afzonderlijke post van
de opmetingsstaat.

BITUMINEUZE ROKKEN
MATERIALEN
Biturnineuze produkten
Zie 331.12.
Koperfolie
Gewafeld uitgegloeid koper 0,2 mm dik.
Gevulcaniseerde butylfolie
337.
Bladz. 63.
Gewlcaniseerd butyl is een elastomeer met lage
verzadigingsgraad, dat bekomen wordt door copoly-
merisatie van isobutyleen en isopreen.
Het bevat noch weekmakers, noch oliën, noch tech-
nische vetten. Het moleculair gewicht is hoger dan
35.000.
De opgelegde karakteristieken zijn :
- minimumdikte : 1,5 mm;
- dichtheid : r 1,20.
Proeven volgens
NBN T 31.006
Minimale breukweer-
stand
Minimale rek bij breuk
Breukweerstand door
afschuiving van de
overlapping
Hechtstrippen
voor kunstma-
tige veroudering
9 N/mm2
400 'IO
100 N/cm
overlapping
Na kunstmatige
veroudering vol-
gens NBN
T 31.005
7,2 N/mm2
320 '10
80 N/cm
overlapping
De hechtstrippen bestaan uit een mengsel van niet
gevulcaniseerd butyl en organische en minerale vul-
stoffen. De strippen zijn 12 cm breed en 1 mm dik.
I

337.
Bladz. 64.
Ze worden gebmikt bij de overlapping van gevulca-
niseerde buty lfolie.
6.2.1.5. Neopreenlijm
Deze koudlijm wordt gebruikt om de gevulcaniseerde
butylfolie aan de hechtstrippen te kleven.
6.2.2. VOORBEREIDING VAN DE VLAKKEN
Het betonvlak is glad, ontvet en ontstoft.
6.2.3. PLAATSING VAN DE ROKKEN
De rokken worden op droge ondergrond aangebracht
bij een temperatuur boven 5" C.
De gewapendbitumenstroken worden met gekleefde
overlappingen van tenminste 10 cm geplaatst.
6.2.3.1. Rok met koperfolie
Zie tabel 1.
De overlappingen van de koperfolie bedragen 3 cm.
Ze worden zorgvuldig gekleefd met bitumineuze kleef-
massa.
6.2.3.2. Rok met gevulcaniseerde butylfolie
Zie tabel II.
De butylfolie wordt spanningsvrij geplaatst met over-
lappingen van 12 cm. Bij deze overlappingen worden de
folies met koudlijm op de tussengelegen hechtstrippen
gekleefd (zie 6.2.1.4. en 6.2.1.5.).
PROEVEN
De volgende monsternemingen zijn noodzakelijk om
de gevulcaniseerde butylfolie en de overlappingen te
beproeven.
Proeven op de folie
een monster van 60 x 60 cm.
Proeven op de overlappingen
2 stroken van 60 x 30 cm in de langsinrichting over
12 cm gekleefd zoals voorzien bij 6.2.3.2.

6.3.
6.3.1. MATERIAAL
6.3.1.1. Samenstelling
ROK OP EPOXYHARSBASIS
Het produkt is op basis van :
- epoxyhars;
- teer;
- mineraal filler.
337.
Bladz. 65.
Het bevat noch weekmakers noch olie, noch tech-
nisch vet. Het wordt in dozen geleverd met twee precies
gedoseerde componenten nl.
- het produkt zelf;
- een katalysator - verharder.
epoxyphars + verharder is groter
De massaverhouding
teer
dan 1.
6.3.1.2. Kenmerken I
Densiteit begrepen tussen 1,44 en 1,76.
Droogtijd bij 20" C = 5 uur.
Verhardingstijd bij 20" C = 7 dagen.
Oppervlaktehardheid = Percil Hardness 2 6 H.
VOORBEREIDING VAN DE VLAKKEN
De betonvlakken zijn glad, ontvet en ontstoft.
AANBRENGEN VAN DE ROK
De rok wordt aangebracht op volmaakt droge vlak-
ken bij een temperatuur boven de 10°C.
Het watergehalte van het beton bedraagt maximaal
5 %. De meting wordt uitgevoerd met een vochtigheids-
meter met punten.
De twee componenten worden mechanisch gemengd
met een traag mengapparaat.
De aangemaakte hoeveelheid moet verwerkt worden
binnen de twee uren volgend op de menging.
1982.
i

337.
Bladz. 66.
De verwerking gebeurt in twee lagen :
1. De drenkingslaag à rat0 van 300 g/m2.
Een speciale verdunner moet hierbij toegevoegd
worden.
2. De afwerkingslaag à rat0 van 350 g/m2.
De laag wordt aangebracht ten aoegste 3 uur na het
aanbrengen van de drenkingslaag en binnen een
periode van 45 uren.
BESCHERMING VAN DE ROK
Gedurende de verhardingstijd worden de vlakken
tegen regen beschermd.
De vlakken mogen slechts drie dagen na de aan-
brenging belast worden.
Schurende krachten mogen slechts uitgeoefend
worden na de volledige verhardingstijd (afhankelijk
van de temperatuur), dus ten vroegste na 7 dagen
(zie 6.3.1.2.).
PROEVEN
6.3.5.1. Aanhechting
De aannemer legt de resultaten voor betreffende de
hiernabeschreven proeven die uitgevoerd werden in
het jaar dat het aanbrengen van de rok voorafgaat.
De leidende ambtenaar mag steeds :
- de proeven uitvoeren op losse proefstukken klaar-
gemaakt bij het aanbrengen van de rok;
- de mechanische aanhechtingsproef uitvoeren op uit
het oppervlak geboorde proefstukken.
De aanhechting wordt gemeten op twee proefstuk-
ken met een oppewlakte van 30 cm2 die gedurende
4 uur in kokend water gedompeld werden.
De rok komt niet los, blaast noch verweekt.

6.3.5.2. Mechanische aanhechting
6.3.5.4. Sleet
337.
Bladz. 67.
Men gebruikt een trekapparaat met basis van 9 cm2
vastgekleefd met epoxyphars.
Rond de basis wordt de rok tot op het beton weg-
genomen.
De proef bestaat in het lostrekken van de 5 proef-
stukken.
De uitgeoefende trekkracht neemt toe met 20 N/sec.
tot een maximumwaarde van 1800 N.
De proef schenkt voldoening indien geen enkel van
de 5 proefstukken gebroken is of indien, bij breuk, de
oppervlakte van de rok die onder de basis losgekomen
is niet groter is dan 25 O10 van de basisoppervlakte.
Opmerking
De opmerking wordt uitgevoerd na een droog- en
verhardingsperiode van het produkt :
- hetzij 20 dagen bij een temperatuur t > 15OC;
- hetzij 2 dagen bij een temperatuur t > 15OC waarna
de proefstukken gedurende 5uur bij 55°C in de
droogkast verblijven.
Slagvastheid
Men voert drie metingen uit.
Een massa van 1 kg eindigend op een bol met straal
van 15 mm valt van een hoogte van 1,50 m. I
De rok mag tengevolge van de schok niet afschil-
feren, loskomen of scheuren.
Vier proefstukken van 50 x 60 mm worden binnenin
een trommel bevestigd geladen met 20 kg korund ,
en draaiend rond een horizontale as.
!

337.
Bladz. 68.
Duur van de proef : 96 uur à rat0 van 30 toerenlmin.
Maximumsleet van de rok : 100 pm (gemiddelde bij
10 metingen per proefstuk).

Het voegtype lroint met het rolrtype overeen (koper
- gevulcaniseerd butyl).
Plaatsing : zie tabellen 1 en II.

TABEL 1 ROK EN VOEG MET KOPEREN
BLAD VOOR KUNSTW ERKEN
. Zichtbare ~~.~ . voegen
braan van gewpznd bitum
t de lomp gelast.
Oprnerkiw : lakvnj oppervlak @ bekleed mt ghsvlies (zie 331122.11
membraan @ niet geplakt is.
en WaQr kt

TABEL II .. ROK EN VOEG MET BLAD VAN GEWL-
CANISEERD BUrYL VOOR KUNSTWERKEN
Opmerking: lakvrij oppervlak @ bekleed met giosvlies (zie 331.122 1. )
mmbman @ niet geplaM is.
--
en waar het

DICHTHEIDSBAND VAN KUNSTRUBBER
De band bestaat uit twee zijdelingse geribde vleugels
die een volmaakte hechting aan het beton verwezen-
lijken en een in alle richtingen vervormbare centrale
kern geplaatst in de voegopening.
Wanneer de aanbestedingsdocumenten het voorzien
zijn de twee vleugels voorzien van een staalband van
0,8 mm dikte, warm gevulcaniseerd in het rubber.
De banden worden aan mekaar gelast. De staal-
banden worden door hardsolderen verbonden.
De afmetingen van de band worden aangegeven op
de plans.
Kaïakteristieken van het kunstiubber
1. Hardheid IRH : 50 - 70 (ISO 48)
2. Minimumtreksterkte : 10 N/mm2 (ISO 37)
3. Minimumverlenging bij breuk : 250 O10 (ISO 37)
4. Veroudering (ISO R 188 - ISO R 471) (7 dagen bij
70" C)
- hardheid : maximumvermeerdering : 8;
- verlenging bij breuk en treksterkte : maximum-
vermindering 25 OIO.
5. Maximum blijvende vervorming na verlenging met
100 O10 gedurende 3 dagen bij 20°C: 25 O/O (meting
na 30 min. rust).

6.6. VOEGDICIlTING MET ELASTISCHE KIT
337.
Bladz. 73.
De elastische kit is op basis van een hars met hoog
gehalte aan onopgelost sulfide vermengd met eeii
speciaal bindmiddel om de aanhechting te verbeteren.
Karakteristieken van de kit
Polymerisatie : droog na 24 tot 48 uur;
volledige polymerisatie na 5 tot 10
dagen.
Chemische stabiliteit : het materiaal weerstaat aan
produkten op basis van olie
en van petroleum en aan
zwakke zuren en basen.
Minimum verlenging bij breuk : 400 %.
Verweïking : zie tabellen 1 en II.
De vlakken van de voegen zijn regelmatig, droog
en schoon, zonder watenverende produkten, ontkis-
tingsmiddelen of vet. De voeg wordt opgestopt met een
synthetisch, cilindrisch, rotwij profiel, chemisch inert
voor de bestanddelen van de kit, bitumenloos en met
gesloten cellen.
De diameter van het profiel is 30 O10 groter dan de
breedte van de voeg om de dmk van de kit te weerstaan.
Het profiel is voldoende soepel om zich aan te passen
aan de plaatselijke oneffenheden van de voegflanken.
Het verwerken omvat eveneens het aanbrengen van
een hechtprimer. De kit wordt onder druk aangebracht i
en gladgestreken met zeepsop. i
De diepte van de voegvulling is tenminste gelijk aan
de helft van de breedte van de voeg met een minimum ,
van 2 cm.
i
I
,

UITZETTINGSVOEGEN VOOR WEGBRUGGEN
337.
Bladz. 75.
De aanbestedingsdocumenten preciseren het voeg-
type en de op te nemen dilatatiewaarde.
MATERIALEN
Tenzij de aanbestedingsdocumenten wat anders
bepalen, beantwoorden de gebruikte materialen aan de
volgende voorwaarden :
De profielen zijn van staal AE 235C. De steun- en
de randprofielen worden of gemetalliseerd (klasse Z 80
volgens 7.6.2. hierna) of warm gegalvaniseerd (volgens
7.8. hierna).
Synthetische rubber
1. grondstof : elastomeer : polychloropreen
2. hardheid : IRH 60 + 5 (ISO 48)
3. rninimumbreukweerstand : Il ~ / m m (ISO ~ 37)
4. minimumverlenging bij breuk : 350 % bij +- 20°C
(ISO 37)
5. maximum afwrijving onder een last van 10 N :
220 mm3 (DIN 53516)
6. maximale drukvervormingsrest (ISO 815) (22 uur
70°C 30 O/O vervorming) = 28 %
7. veroudering (ISO R 188 - ISO R 471) (3 dagen bij
1OO0C)
- hardheid : maximumvermeerdering : 15
- breukweerstand : maximale vermindering : 15 O10
- verlenging bij breuk : maximale vermindering :
40 '10
8. ozonweerstand (ISO 1431) (24 uur 50 pphm 25OC
verlenging 20 Oh) : geen scheuren
9. weerstand tegen strooizout (70 uur bij 40°C in een
oplossing van Ca Cl,) volumeverandering: -5 O10
tot + 10 Olo.
De aannemer legt de leidende ambtenaar een proef-
verslag voor waaruit blijkt dat het synthetisch rubber
aan deze eisen beantwoordt.

337.
Bladz. 76.
UITVOERING
De aannemer stelt een uitvoeringsplan op dat de
verankeringen in het beton en de nodige aanpassingen
aangeeft.
De voegen zijn zo ontworpen en geplaatst dat ze
passen in het rijvlak. Gedurende de montage van de
elementen wordt de opening van de voegen vastgezet.

SCHI LDEREN EN
BESCHERMEN
VAN METAALBOUW
Voorbemerking :
Dit artikel handelt alleen over staalbouw.
Zie voor het aluminium 337.4.
ALGEMEEN
Het werk omvat :
337.
Bladz. 77.
a) in het atelier :
- het ontroesten;
- in voorkomend geval de metallisatie of de galvanisatie;
" r
1
- het aanbrengen van een algemene grondlaag
behalve op de gegalvaniseerde oppervlakken.
1
I
I
b) op de werf:
- in voorkomend geval de metallisatie (het ont-
roesten inbegrepen), en het aanbrengen van een
grondlaag ;
- waar nodig het bijwerken van de, in het atelier
aangebrachte, grondlaag; i
- het aanbrengen van de tweede grondlaag;
- het aanbrengen van de tussen- en van de eind- ,
lagen. I
De grondlagen mogen slechts 6 maanden onbe- :!
schermd blijven. Wanneer deze termijn overschreden \
wordt brengt de aannemer op zijn kosten een j
bijkomende grondlaag aan.
1
I
!
j
i
l

337.
Bladz. 78.
Wanneer de aanbestedingsdocumenten opleggen dat
in het atelier meerdere lagen aangehracht worden,
worden alle lagen waar nodig op de werf bijgewerkt.

--
ALGEMENE MAATREGELEN
337.
Bladz. 79.
LOOPBRUGGEN
De aannemer bouwt loopbruggen met borstweringen, l
om het toezichtspersoneel van de N.M.B.S. toe te
laten, veilig en in normale omstandigheden, alle onderdelen
van de kunstwerken te bereiken.
I
PRODUKTEN
Zie 331.10.
Tenzij het bestek iets anders bepaalt levert de aan- ,
nemer de hoeveelheid verf die nodig is om het werk
uit te voeren en slaat ze achter slot op.
De verf moet evenwel verwerkt worden binnen een
maximumtermijn van zes maanden na de keuring bij
,
,
de fabrikant. I
,
Indien het werk over verschillende werkzones ver-
spreid ligt kan de leidende ambtenaar toelaten de verf
deelsgewijze nabij iedere werkzone op te staan.
7.2.3. UITVOERING VAN HET SCHILDERWERK
7.2.3.1. Uitvoeringsmiddelen
De aannemer mag kiezen tussen :
- de kwast;
- de rol;
- het spuitpistool.
,
I
a

337.
Bladz. 80.
met loodwit
Bitumenoplossing
x = 1 tot 6 zie 331.10.2.1.
1982.
TABEL III
opeenvolgende lagen

337.
Bladz. 81.
Maar :
- de grondlagen op nieuw metaal of op metaal bloot-
gekomen bij de voorbehandeling moeten met de
kwast aangebracht worden;
- de rol mag slechts gebruikt worden op voldoend
grote effen vIakken;
- men mag slechts spuiten onder de volgende voor-
waarden :
- de samenstelling van de bereide verf mag niet
gewijzigd worden zonder toelating van de leidende
ambtenaar. Indien verdunning toegelaten wordt
moet de verdunner verenigbaar zijn met de aan
te brengen verf. Er mag nooit méér verdunner
toegevoegd worden dan 5 % van de verfmassa;
- voorafgaande proeven geven een schilderwerk dat
goed dekt en aankleeft en een gelijkmatig uitzicht
vrij van vervloeiing vertoont.
Verwerking
De kleurschakering van iedere verflaag verschilt van
deze van de vorige.
Geen enkele verflaag mag aangebracht worden zonder
het voorafgaande akkoord van de leidende ambtenaar.
De omgevingstemperatuur bedraagt ten minste 5OC
op de werf, 10°C in het atelier.
Bij grote hitte wordt bij bevel van de leidende ambte-
naar het werk geheel of gedeeltelijk stopgezet.
In het atelier wordt de verf in een daartoe voor-
behouden stofvrije ruimte aangebracht.
Zie tabel III of 7.7. voor de dikten van de opeenvol-
gende droge verflagen en voor de minimale droogtijd
tussen twee opeenvolgende lagen.

337.
Bladz. 82.
7.2.3.3. Merking
Op ieder kunstwerk wordt, op een plaats aangeduid
door de leidende ambtenaar, een opschrift met de
volgende gegevens aangebracht :
- de voltooiingsdatum van het schilderwerk;
- de naamlijstnummers van de toegepaste verfsys-
temen :
voorbeelden : 019.81.421 (2 x)
019.81.106
019.81.813.
De letters zijn minstens 5 cm hoog.

MEETCODE
337.
Bladz. 83.
1. Behalve voor het metaalschrijnwerk (zie 337.4.)
maken het voorwerp uit van afzonderlijke posten van
de opmeting :
- de werken in het atelier;
- de metallisatie (volgens de klasse) op de werf uit-
gevoerd;
- de werken op de werf.
De te metalliseren oppervlakten worden per vierkante
meter verrekend.
2. Wanneer de metaalbouw gewogen wordt, verzekert
men het schilderwerk op basis van de massa van
de staalbouw uitgevoerd in het atelier.
3. Wanneer de metaalbouw tegen totale prijs uitgevoerd
wordt, wordt het schilderwerk eveneens tegen totale
prijs uitgevoerd.
I
In dat geval werd de oppervlakte die in de opmetingsstaat
ter inlichting gegeven wordt, conventioneel
1
1
als volgt berekend : I
- volle wandliggers met constante hoogte (hoofd- en
langsliggers, dwarsdragers) en de profielen die de
vloeren dragen : omtrek van de doorsnede verme-
nigvuldigd met de lengte van het element;
- vakwerk- en vierendeelliggers (hoofdliggers, windverbanden,
dwarsverbanden) en borstweringen :
één vol oppervlak per vlak;
- vollewandconsoles van loopbruggen : de omtrek
van de grootste doorsnede vermenigvuldigd met ,
de lengte van het stuk;
- geribde, bult-, gebogen en vlakke platen : één vol
oppervlak per vlak;
- metalen vakwerkpijlers en -jukken : 4 volle buiten-
Î
I
vlakken. ,
I
i
1
I

337.
Bladz. 85.
VOORBEHANDELING VAN DE METAALBOUW l
(niet te verzinken oppervlakken). 1
ALGEMEEN
Doel van de voorbehandeling
Het doel van de voorbehandeling is het wegnemen
van :
- alle stof, en vet en allerlei neergeslagen produkten;
- de walshuid;
- het roest.
Systeem voor het ontroesten in het atelier
Het ontroesten door hagelstralen wordt opgelegd
(zie 7.4.2.).
Systemen voor het ontroesten op de werf
Op de werf wordt ontroest :
- door hagelstralen (zie 7.4.2.);
- met de stalen borstel voor plaatselijke herstellingen.
HAGELSTRALEN
De te behandelen vlakken worden bespoten met
door perslucht of middelpuntvliedende kracht gedre-
ven schuurmiddel.
De stralingshoek t.0.v. de te behandelen vlakken
mag hierbij niet groter zijn dan 45".
Schuurmiddel
Men gebruikt als schuurmiddel :
- of niet metalen stoffen : i
:
- zand met hoog siliciumgehalte (korrels van 0,5
i
tot 2,5 mm) (voorbehouden voor buitenwerk)
- korund (korrels van 0,5 tot 1 mm); !
I
1
i
!

337.
Bladz. 86.
- of metalen stoffen (staal of gietijzer) :
- hagel met scherpe kanten (korrels van 0,4 tot
0,8 mm ter voorbereiding van scliilderwerk);
- kogels - (van 0,5 tot 1,5 mm).
Uitvoering en afwerking
Het hagelstralen wordt doorgedreven tot op blank
metaal met grijze kleur.
Deze zuiverheidsgraad stemt minstens overeen met de
visuele waarderingswaarde "zuiver metaal" bepaald in
de Zweedse ontroestingsschaal : SVENSK STANDARD -
S.I.S. 055900 - 1967 :
- voorbereiding voor schilderwerk : SA 2 112;
- voorbereiding voor metallisatie : SA 3.
In het atelier wordt in een afgesloten ruimte gehagel-
straald.
Op de werf wordt het hagelstralen beschut tegen
regen. Er mag niet geschilderd worden in de versprei-
dingszone van het schuurmiddel.
Na het hagelstralen wordt alle stof afgenomen.
DE WERKEN WORDEN NADIEN VOORTGEZET
BINNEN DE TERMIJNEN DIE NAARGELANG
HET GEVAL IN 7.5. OF 7.6. HIERNA OPGELEGD
WORDEN.

337.
Bladz. 87.
SCHILDEREN VAN NIET VERZINKTE METALEN
VLAKKEN
De eerste grondlaag wordt aangebracht binnen de
vier uur na het ontroesten.
STOPPEN
De plaatsen die gemakkelijk regenwater ophouden
worden na het aanbrengen varr ten minste één grond-
laag bijgewerkt niet ijzerkit.
LOODHOUDEND VERFSYSTEEM
- In het atelier : een grondlaag met loodmenie nr
019.81.42~.
- Op de werf :
- een tweede grondlaag met loodmenie nr 019.81.42~;
- een witte tussenlaag nr 019.81.1 0x;
- twee grijze eindlagen nr 019.81.81~. (*).
IJZERGLIMMERVERFSY STEEM
\
- In het atelier : een grondlaag met loodmenie nr
019.81.42~.
- Op de werf :
- een tweede grondlaag met loodmenie nr 019.81.42~;
- een staalgrijze tussenlaag nr 019.61.98~;
- twee zilvergrijze eindlagen nr 01 9.71.93~.
MET BITUMEN TE BESCHERMEN VLAKKEN
- In het atelier : een grondlaag met loodmenie nr
019.81.42~.
- Op de werf :
- een tweede grondlaag met loodmenienr 019.81.42~;
- een tussenlaag nr 019.88.01~;
- een eindlaag met asbestcement nr 019.88.02~.
(*) Om de twee lagen te kunnen onderscheiden wordt aan de
eerste grijze eindlaag 25 % witte verf nr 019.81.10~ toegevoegd.

337.
Bladz. 88.
BIJZONDERE GEVALLEN
7.5.5.1. Bij het klinken bedekte vlakken
In het atelier wordt een grondlaag roestwerende
ijzeroxydeverf nr 019.21.50~ aangebracht.
7.5.5.2. Contactvlakken van de montagevoegen
De in het atelier aan te brengen grondlaag wordt ver-
vangen door een laag lijnolie.
Onmiddellijk na de vergaring worden deze opper-
vlakken ingestreken met roestwerende ijzeroxydeverf
nr 019.21.50~.

337.
Bladz. 89.
SCHILDEREN VAN GEMETALLISEERDE METALEN
VLAKKEN
STOPPEN
' De plaatsen die gemakkelijk regenwater ophouden
worden na het aanbrengen van de grondlaag bijgewerkt
met ijzerkit.
METALLISATIE
De metallisatie door bespuiten met gesmolten zink
wordt uitgevoerd volgens de voorschriften van NBN 755.
Het gebruik van Zn Al 85115-draad is nochtans
toegelaten. Het metalliseren gebeurt :
- in het atelier voor de elementen die er definitief
vergaard worden, vooraleer ze naar de werf verstuurd
worden;
- op de werf voor de elementen en belangrijke construc-
ties, na de definitieve vergaring.
De aanbestedingsdocumenten bepalen
- de te metalliseren vlakken (1);
- de beschermingsklasse :
Klasse
Z 40
Z 80 (2)
Z 120
Z 160 (3)
Plaatselijke minimum-
dikte per te beschermen
zijde (in ~ m )
4 O
80
120
160
Minimale oppervlaktemassa
per te bes hermen
zijde (g/m 3 )
250
500
750
1000
(1) De te metalliseren vlakken zijn over 't algemeen :
- de bovenzijde van de bult- of de vlakke platen van brug-
dekken of de gesloten gedeelten van deze dekken;
- de bovenzijde van de scheenplaten aan de uiteinden van
de dekken gelegen.
(2) Gebruikelijke klasse.
(3) Klasse voorbehouden voor de bovenzijde van horizontale
stukken.

337.
Bladz. 90.
De metallisatie wordt zo vlug mogelijk na het ont-
roesten volledig afgewerkt :
- In het atelier : binnen de 6 u na ontroesten.
- Op de werf :
- binnen de 3 u na het ontroesten, bij droog weer;
- binnen de 30 minuten, bij vochtig weer of mist
ongeacht de speciale voorzorgen die moeten geno-
men worden.
De metallisatie wordt uitgevoerd met een pistool dat
de perfecte smelting van het metaal verzekert en dat
zich op ongeveer 15 cm van het te behandelen vlak ver-
plaatst.
De as van de projectiekegel wordt, zoveel mogelijk,
haaks op het te metalliseren vlak gehouden.
De bekleding wordt in meerdere opeenvolgende
gekruiste lagen aangebracht.
De kwaliteit ervan wordt nagezien volgens NBN 755.
Men voert de volgende controles uit :
- nazicht van de minimum bekledingsdikte door magne-
tische metingen; bij betwisting controleert men door
kopersulfaataantasting;
- nazicht van de aanhechting.
Voor het schilderen werden alle delen met white-
spirit gereinigd. De grondlaag wordt binnen de 6 uur
aangebracht.
HERSTELLING
De vlakken waarvan de metallisatie beschadigd is,
moeten opnieuw voorbehandeld en gemetalliseerd wor-
den. Nochtans wanneer de beschadigingen miniem zijn,
waarover allen de leidende ambtenaar kan oordelen, mag
men de volgende verflagen aanbrengen :

- een laag zinkrijke grondverf nr 019.98.17~;
337.
Bladz. 91.
- een grondlaag voor verzinkt staal nr 019.21.80~.
7.6.4. LOODVRIJ VERFSYSTEEM
Ongeacht de nodige herstellingen waarvan onder
7.6.3. hiervoor sprake worden de volgende verflagen
aangebracht :
- onmiddellijk na metallisatie : een grondlaag voor
verzinkt staal nr 019.21.80~;
- op de werf :
- een witte tussenlaag nr 019.61.12~;
- twee grijze eindlagen nr 019.71.81~ (1).
7.6.5. MET BITUMEN TE BESCHERMEN VLAKKEN
(+)
Ongeacht de nodige herstellingen waarvan onder
7.6.3. hiewoor sprake worden de volgende verflagen
aangebracht :
- onmiddellijk na metallisatie : een grondlaag voor
verzinkt staal nr 019.21.80~; I
- op de werf :
- een tussenlaag nr 019.88.01~;
- een of twee eindlagen met asbest nr 019.88.02~.
I
(1) Voor de leuningen bepalen de aanbestedingsdocumenten !
de kleur.
I
i
j
I

SCHILDEREN VAN OPLEGTOESTELLEN 1
De grondslag wordt aangebracht binnen de vier uur
na het ontroesten.
OPLEGTOESTELLEN VOOR METALEN BRUGDEK-
KEN (TYPES 1 EN II) (1)
Het gebruikte verfsysteem is hetzelfde als voor
het brugdek :
- loodhoudend verfsysteem (zie 7.5.2.) ;
- ijzerglimmewerfsysteem (zie 7.5.3.).
METALEN OPLEGTOESTELLEN VOOR BRUG-
DEKKEN MET VOORGEBOGEN LIGGERS (2)
In het atelier wordt een chloorrubberverfsysteem
aangebracht :
- een chloorrubbergrondlaag, gemodifieerd met een
alkydhars en gekleurs met een mengsel van zink-
fosfaat en -chromaat (nr 14 A 489/2) (3) met de
borstel :
Droge laagdikte : 25 tot 35 Pm;
-twee dikke tussenlagen op chloorrubberbasis
(nr 11 G 33/5) (3) met het "airlessM-pistool, elk
met een droge laagdikte van 60 tot 75 Pm;
- een grijze eindlaag op chloorrubberbasis (3) met het
"air1ess"-pistool. Droge laagdikte: 25 tot 35 Pm.
OPLEGTOESTELLEN VAN GEFRETTEERD RUBBER
In het atelier wordt een systeem op basis van een
epoxybrij aangebracht :
(1) Zie 330.2.2.4.1.
(2) Metalen dekken type IV volgens 330.2.2.4.1.
(3) Referentie ICI Belgium, E. Tollenaerestraat 32, 1020 Brussel.

337.
Bladz. 94.
Tweecomponentenprodukt :
Kleurstof (max. 25 %) : talk en baryumsulfaat.
Drager (min. 75 O/O) met de volgende samenstelling :
epoxyhars ' min. 22 O/O
polyamidehars (
pek max. 28,5
voldoende oplosmiddelen en additieven;
- een grondlaag met de borstel : dikte 15 tot 25 Pm;
- een tweede laag met de borstel, de rol of het "air1ess"-
pistool : dikte 80 tot 200 Pm;
- een derde laag met de borstel, de rol of het "airlessH-
pistool : dikte 80 tot 200 Pm.
CONTACTVLAKKEN
De kontaktvlakken van de beweegbare metalen steun-
toestellen worden ingestreken met mineraal vet.

THERMISCH VERZINKTE ELEMENTEN
UITVOERING
Worden vervaardigd van thermisch verzinkt staal :
- de roostervloeren;
337.
Bladz. 95.
- het waterafvoersysteem van gesloten metalen bmg-
dekken (1);
- de stalen regenpijpen;
- sommige onderdelen voor uitzettingsvoegen.
De thermische verzinking wordt in een gespeciali-
seerd atelier uitgevoerd.
De stukken worden voor verzinking ontdaan van elk
spoor van vet, olie, verf, zand, ingevreten roest, lasslak
en van alle andere produkten die niet door het inwreten
van zwavelzuur of zoutzuur kunnen weggenomen
worden.
De lassen worden vooraf gehagelstraald.
De thermische verzinking wordt uitgevoerd door de I
stukken in een gesmolten zinkbad onder te dompelen
zoals voorgeschreven in NBN 657.
Het zink dat gebruikt wordt om het bad te voeden i
bevat tenminste 98,5 % zuiver zink. j
(1) Buisjes, goten, trechters, afvoergoten, beugels en bevesti-
1
gingsmiddelen. I
l
1
i

337.
Bladz. 96.
De verzinkingsklassen worden als volgt bepaald :
Aanduiding
Dikte tussen 1 en 3 mm.
Roostervloeren.
Dikte groter dan 3 mm.
Waterafvoersy steem.
De zinklaag is ononderbroken, glad en zonder zuur-
sporen. De thermisch verzinkte vlakken vertonen geen
vlekken, scheuren noch zinkdruppeltjes.
NAZICHT
Gemiddelde minimale opper-
vlaktemassa per te beschermen
zijde (g/m2)
350
450
De kwaliteit van de laag wordt gecontroleerd volgens
NBN 657. De volgende controles worden uitgevoerd :
- een visueel nazicht;
- het nazicht van de aanhechting;
- de controle van de laagmassa.
Deze laatste controle kan evenwel vervangen worden
door de bepaling van de plaatselijke minimumlaagdikte
door magnetische meting (methode die niet in de norm
voorkomt) en wel :
- 55 pm voor 350 g/m2 ;
- 70 pm voor 450 g/m2.
Bij betwisting wordt een controle door kopersulfaat-
aantasting uitgevoerd.

8.1. VOORWERP
SCHI LDERWERK OP
BETON, METSELWER K
EN BEPLEISTERINGEN
337.
Bladz. 97.
Onderhavige tekst bepaalt :
- het verfsysteem bestaande uit een grond- en een
eindlaag en te kiezen tussen verschillende types;
- de voorwaardeil gesteld aan de ondergrond;
- de controlemethodes.
Toepassingsveld
De hierna beschreven verfsystemen kunnen toe-
gepast worden op naakt beton boven water.
Zijn uitgesloten :
- parementen van licht beton;
- metselwerk van betonblokken;
- vloeren.
Aanwijzigingen in het bestek
Het bestek vermeldt :
- de te schilderen vlakken;
- de posten van de opmetingsstaat waarop de bij-
zondere waarborgtermijn van 5 jaar van toepassing
is evenals het bedrag van de overeenstemmende
borgtocht;
- de benaderende tinten van de eindlagen (zie
331.10.3.4.);
- het verftype;
- in voorkomend geval de aanwezigheid van uitzonder-
lijk agressieve damp of rook in de omgeving van het
kunstwerk.
I
,
1

BIJZONDERE WAARBORG
De waarborgtermijn duurt 5 jaar voor werken die
op een totale oppervlakte van 1000 m2 betrekking
hebben.
De volgende gebreken moeten gedurende de waar-
borgtermijn hersteld worden :
- loskomen;
- blaasvorming;
- afbladderen;
- blootkomen van de ondergrond door wegwassen of
erosie;
- vorstschade;
- opmerkelijke kleurverscl~illen;
- afkrijting of poedervorming;
- schimmel;
- overmatig dikteverlies.
De herstelling is onvermijdelijk zodra de genoemde
gebreken zicli voordoen op 5 OIo van iedere oppervlakte
van 10 m2. Bij de herstelling moet het uitzicht en de
tint van het volledige ondeelbare vlak, dat het herstelde
gebrek vertoonde, eenvorming zijn.
Indien de ondeelbare oppeivlakte die moet hersteld
worden groter is dan 70 % van de totale zichtbare
oppervlakte van het kunstwerk dan moet het ganse vlak
terug in eenvormige toestand, wat betreft uitzicht en
tint, hersteld worden.

ALGEMENE VOORSCHRIFTEN
EIGENSCHAF'PEN VAN DE PRODUKTEN
Zie hoofdstuk 331.10.3.1.
KEUZE VAN DE BEDEKKING
Zie hoofdstuk 331.10.3.2.
VERFSY STEMEN
Drenklaag
337.
Bladz. 101.
De drenklaag wordt uitsluitend met de borstel aan-
gebracht, tot verzadiging doch zonder vervloeiing noch
vlekken van overmaat aan het oppervlak.
Bedekking :
Type 1 - Klasse A
Deze verf geeft het kunstwerk, bij aanwending in
twee lagen, een eenvormig, glad, dof of satijnglanzend
uitzicht. De totale dikte van de droge lagen bedraagt
minstens 120 Pm.
Type 1 - Klasse B
Deze verf geeft het kunstwerk, bij aanwending in
twee lagen, een eenvormig, glad, volledig dof uitzicht.
De totale dikte van de droge lagen bedraagt minstens
150 Pm.
Type II
Deze verf geeft het kunstwerk, bij aanwending in
twee lagen een dof, enigszins korrelig, uitzicht. De totale
dikte van de droge lagen bedraagt minstens 700 Pm.
Opmerkingen
1) De drenklaag en de bedekking van het type I.B.
bevatten organische oplosmiddelen. Bij binnenwerk
is het nodig voldoende te verluchten.

337.
Bladz. 102.
2) De tint van de twee afwerkingslagen moet lichtjes
verschillen.
VOORWAARDEN GESTELD AAN DE TE SCHIL-
DERENVLAKKEN
Ontkistingsmiddelen
Ontkistingsmiddelen :
- op was- of paraffinebasis;
- op siliconenbasis,
zijn verboden.
Herstelling van het beton
Het beton vertoont noch barsten, noch scheuren,
noch grindnesten, noch enig ander gebrek dat indringing
van water mogelijk maakt. Er zijn eveneens geen wapeningen
zichtbaar die normaal bedekt zijn. Deze gebreken
moeten hersteld worden vooraleer te schilderen.
Belangrijke herstellingen moeten een even gesloten
oppervlak vertonen als de rest van de kunstwerk en er
hecht mee verbonden zijn. Ze worden zo spoedig mogelijk
uitgevoerd tenminste twee maanden voor het schilderwerk.
Kleinere herstellingen, uitgevoerd korte tijd voor het
schilderen worden uitgevoerd met alkalivrije pleisters
en verenigbaar met het latere schilderwerk, bijvoorbeeld
een gevulde epoxymortel (epoxy/zand).
Nazicht van de oppervlakken voor het schilderen
Het oppervlak van het beton is zuiver, homogeen,
zonder scherpe kanten, stof, schimmel, cementkladden,
noch weke noch brosse delen. Het oppervlak heeft geen
enkele nadelige nabewerking ondergaan zoals een vertinning
met cementmelk of een bestrooiing met cement.
Wanneer hij op het punt staat de drenklaag aan te
brengen gaat de aannemer in aanwezigheid van de
leidende ambtenaar over tot het onderzoek :

337.
Bladz. 103.
1) naar het watergehalte van het beton : dit water-
gehalte moet kleiner zijn dan 5 %. De meting wordt
uitgevoerd met een vochtmeter met punten.
naar de pH van het beton: de pH moet aan het
oppervlak kleiner zin dan 9 (deze waarde wordt
over het algemeen bereikt na 6 maanden natuur-
lijke veroudering). De meting wordt uitgevoerd met
pH-strookjes, die de bepaling toelaten op 0,2 pH na.
Het strookje wordt vooraf in gedistilleerd water
gedrenkt en nadien gedurende 30 seconden tegen
het betonvlak gedrukt.
VOORBEREIDING VAN DE TE SCHILDEREN
VLAKKEN
Vlakken die niet onderhevig waren aan de inwerking
van ontkistingsmiddelen
Stof, aarde, cementpoeder en over het algemeen
elke weinig aanklevend vuil : manueel of mechanisch
borstelen met een metalen borstel of een draaiende
slijpschijf, gevolgd door een ontstoffing met perslucht.
Cementmelk- of pap, schimmel of aanklevend vuil :
energiek borstelen met een draaiende slijpschijf of
hagelstralen, gevolgd door ontstoffing met perslucht.
Vlakken die onderhevig waren aan de inwerking van
een niet verboden ontkistingsmiddel
De ganse oppervlakte die in aanraking geweest is met
een ontkistingsmiddel wordt licht gehagelstraald om
het oppervlak van het kunstwerk volledig te ontdoen
van dit middel en van aile vuil.

337.
Bladz. 104.
8.3.6. UITVOERING VAN HET SCHILDERWERK
Tussen- en eindlaag
Minimale omgevings-
temperatuur bij het
aanbrengen
Normale uitvoerings-
middelen
Verdunner
Waarschijnlijk ver-
bruik voor de twee
lagen
Tijdsverloop tussen
de lagen
Klasse A
+ 10°C
borstel
rol
pneumatisch
pistool
pistool zon-
der lucht
water
0,40 kg/m2
24 uren
Type 1
Klasse B
+ 5°C
borstel
rol
pneumatisch
pistool
pistool zon-
der lucht
organisch op-
losmiddel
(white-spirit)
0,55 kg/m2
24 uren
Type II
+ 10" C
rol
aangepast
pneumatisch
projectie-
toestel
water
2,20 kg/m2
48 uren

NAZICHT
337.
Bladz. 105.
METING VAN DE DIKTE VAN DE VERFLAAG
Mateneel
De aannemer stelt bij de meting het volgende mate-
rieel in goede toestand ter beschikking van de N.M.B.S. :
- mechanische diktemeter op 0,001 mm nauwkeurig
(diktevergelijker met 3 naalden);
- metalen plaatje met 35 mm diameter en een dikte
begrepen tussen 0,15 en 0,20 mm met in het midden
een openirig van 8 mm diameter.
Meetcode
De drager wordt over een oppervlakte met een dia-
meter van 8 mm blootgemaakt.
Het metalen plaatje wordt vervolgens zo op de wand
geplaatst dat het vlakje waar de verf weggenomen is
in de centrale opening verschijnt.
De dikte wordt tenslotte gemeten met de diktemeter
waarbij de vaste naalden steunen op het metalen plaatje
en de beweegbare punt in contact is met de drager
doorheen de centrale gaatje in de metalen plaat.
Aantal metingen 1
Het aantal metingen hangt af van de meetkundige
gegevens en de oppervlakte van het kunstwerk. Het
minimum is 15. De meetpunten zijn verdeeld over
alle vlakken met verschillende oriëntatie.
Resultaten
Gebruikt verftype
Type 1 - klasse A
Type 1 - klasse B
Type II
Minimale dikte van de verflaag
(in Lim)
120
150
700
-
I
I
I
1

337.
Bladz. 106.
NAZICIlT VAN HET AANTAL LAGEN
Materieel :
De aannemer stelt bij het nazicht het volgende mate-
rieel ter beschikking van de N.M.B.S. :
- scheermesjes of gelijkaardig snijwerktuig;
- vergrootglas met verhouding van minimum 1/10.
Meetcode :
Men maakt twee insnijdingen zoals hieronder gete-
kend
Eerste insnijdingl Tweede insnijding
1 Uitgesneden /
i prisma /'
, ,
/
5'Y/////// / /
Minimaal aantal lagen : 2.
, Ondergrond
'//..///////
Tweede laag
Eerste laag
BIJZONDER NAZICIIS CEDURENDE DE WAAR-
BORGTERMIJN
Afkrijting of poedervorming
Op het einde van het eerste jaar van de waarborg-
termijn wordt de meting van het afkrijten uitgevoerd
volgens de propmethode van Kempf volgens DIN norm
53159. Het resultaat stemt minstens overeen met graad
6 van de Standard Kronos-schaal.
De aannemer voert deze controle uit in aanwezigheid
van de leidende ambtenaar.

337.
Blndz. 107.
8.4.4. NAZICHT BIJ DE DEFINITIEVE OPLEVERING VAN
HET SCHILDERWERK
Nazicht van de dikte van de verflaag (zie 8.4.1.)
De laag moet dikker zijn dan 90 O10 van de verplichte
aanvangsdikte.
Nazicht op afbladderen :
De verflaag mag nergens afbladdeïen.
Nazicht op blaasvorrning :
De verflaag mag nergens blazen vormen
Nazicht op schimmels :
De verflaag mag geen spoor van schimmelvorming
vertonen.
Nazicht op eenvormigheid van kleur :
De kleur mag op geen enkele plaats verschillen van
de kleur errond.

19 1 LEIDINGEN
ALGEMEEN
Dit artikel heeît betrekking op :
- de waterafvoer (afvoergoten en rioleringen);
- de kabelkokers en de buizen voor elektriciteits-
leidingen.
De materialen beantwoorden aan de voorschriften
van hoofdstuk 331 of zijn hierna bepaald; de mortels
komen voor in bijlage 6.

MATERIALEN
De aanbestedingsdocumenten bepalen :
- de materiaalsoort;
- de sectie (rond, vierkant of rechthoekig);
- de afmetingen;
- in voorkomend geval, de bescherming.
BETONBUIZEN
Zie 331.7.4.
337.
Bladz. 111.
STALEN BUIZEN
De buizen zijn van gegalvaniseerd staal met een nomi-
nale dikte van 1 mm v66r bekleding.
Zie voor de galvanisatie 337.7.8.
GIETIJZEREN BUIZEN
Eindstukken en dolfijnen
De eindstukken en de dolfijnen zijn van grijs giet-
ijzer met gladde oppervlakken, warm gebitumeerd aan
de binnenzijde. De sectie stemt overeen met deze van
de afvoergoot. ,
1
De aanbestedingsdocumenten bepalen :
- de vorrn : recht of gebogen (dolfijnen);
- het uitzicht : effen of geribd;
- de dikte : 4,5 t 1,O mm of 9 2 1,5 mm;
- de lengte : 1,00 m of 1,50 m.
Stoepbuizen
De stoepbuizen zijn van in zand gegoten grijs giet-
ijzer.
De lengte is gelijk aan de stoeplengte.
De wand is 10 t 2 mm dik.
De na plaatsing zichtbare zijde is geruit en slipwij.
Een gat laat toe ze te verbinden met de afvoergoot.
De aanbestedingsdocumenten bepalen de breedte op
het peil van de stoep.
I
1

337.
Bladz. 112.
Bescherming
Zie 337.4.5.3.1.
NAADLOZE ASBESTCEMENTBUIZEN VOOR
GEBOUWEN
Algemeen
9.2.4.2. Aanduiding
- Samenstelling : de buizen bestaan uit een homogeen
mengsel van asbestvezels en cement.
- Uitzicht : de binnenzijde is glad; de sneden zijn scherp.
- Ouderdom : minstens vier weken na fabricage.
- Merking (verplicht) : - datum en plaats van fabri-
cage;
- nominale afmetingen.
De buizen zijn buizen met kraag.
Handelsmaten :
- lengte : 3, 4 en 5 m;
- binnendiameter
(mm)
80
100
150
200
300
400
Afvoergoten.
9.2.4.4. Voorafgaande technische keuring
dikte
(mm)
7
7
8
9
1 O
12
a) NAZICHT VAN UITZICHT EN AFMETINGEN
Dit nazicht wordt uitgevoerd op 2 O/O van de geleverde
elementen.

Het monster beantwoordt aan de volgende eisen :
337.
Bladz. 113.
- toleranties op de afmetingen :
lengte ? 10 mm
inwendige diameter 80 tot 150 mm : 2 2 mm
200 mm : + 2,5 mm
300 mm : I 3 mm
400 mm : 2 4 mm;
- dikte : 1: 1 mm;
- in de massa homogene structuur;
- noch barsten noch gaten.
b) PROEVEN
Er worden geen proeven uitgevoerd tenzij het bestek
dit voorschrijft.
Het monster bestaat uit twee reeksen van twee
buizen :
- de eerste bestemd voor de proeven;
- de tweede voor eventuele tegenproeven.
De proeven worden uitgevoerd volgens NBN 540.
bovendien kan het bestek in functie van de vervoerde
vloeistoffen een proef opleggen en beschrijven betref-
fende de chemische bestendigheid.
RIOLERINGSBUIZEN VAN ASBESTCEMENT
Algemeen
Zie 9.2.4.1.
Wanneer de buizen bijzonder agressief afvalwater
moeten afvoeren of in zeer agressieve grond geplaatst
worden moet het bestek de aard van dit water of deze
grond specifiëren .
Indien het bestek het voorschrijft moeten de buizen
inwendig en/of uitwendig beschermd worden met een
te bepalen bekleding.

337.
Bladz. 114.
9.2.5.2. Aanduiding
- Weerstandsreeksen.
De buizen worden geklasseerd volgens hun breuk-
weerstand bij ringdrukproef. De breukbelasting bij
ringdrukproef per meter buislengte is gelijk aan de
belasting per oppewlakteëenheid vermenigvuldigd
met de nominale buisdiameter in meter.
De belasting per oppewlakteëenheid bedraapt voor :
reeks 1 : 60 kN/m2 ;
reeks II : 90 kN/m2.
- Buistype
9.2.5.3. Gebruik
- met gladde uiteinden;
- met afgedraaide uiteinden.
De buizen worden verbonden met asbestcement-
moffen en dichtingsringen van elastomeer.
- Nominale handelsmaten
Inwendige diameter in mm :
150,200,250,300, 400,560,600,800,1000
Lengte : Diameter G200mm: 3m
> 200 mm : 4 m.
- Afvoer van vloeistoffen zonder druk (riolering).
- Kabelbescherming.
9.2.5.4. Voorafgaande technische keuring
a) CONTROLE VAN HET UITZICHT
Geen scheuren, lekken noch doorsijpelingen.
b) PROEVEN
Proeven worden slechts uitgevoerd wanneer het
bestek ze voorschrijft.

337.
Bladz. 115.
Het monster bestaat uit twee reeksen van twee
buizen, een mof en twee ringen :
- de eerste bestemd voor de proeven;
- de tweede bestemd voor de eventuele tegenproeven.
De proeven worden uitgevoerd volgens NBN B-22-102.
- Ringdrukproef.
De belasting waarvan sprake in 9.2.5.2. stemt overeen
met een minimale drukweerstand van 33 ~/mm'
(36 N/mm2 wanneer de proef op droge buizen uit-
gevoerd wordt).
- Dichtheidsproef onder inwendige hydraulische dmk.
Wanneer de dichtheidsproef opgelegd is, wordt I
eveneens de dichtheid van de voegen nagegaan volgens
DIN 19543.
9.2.6. PVC-AFVOERBUIZEN
9.2.6.1. Toepassingsveld
Men onderscheidt de volgende categorieën buizen.
1. Ingegraven buizen : NBN 7 02 "Buizen van niet geplas-
tificeerd PVC voor het afvoeren van afvalwater" is
van toepassing.
2. Afvoerbuizen, zichtbaar geplaatst of ingemetseld :
NBN 703 "Buizen van niet geplastificeerd PVC
voor regenwaterafvoer" is van toepassing.
1
1

337.
Bladz. 116.
9.2.6.2. Handelsmaten
9.2.6.3. Uitzicht
Nominale diameter (mm)
9 O
110
125
160
200
250
De buizen vertonen geen gebreken zoals groeven,
blazen, korrels of ongelijkmatige kleur. Ze zijn recht-
lijnig en haaks gesneden. Horizontaal geplaatste buizen
mogen ten hoogste 10 mm/m doorbuigen.
9.2.7. VERGLAASDE GRESBUIZEN
9.2.7.1. Algemeen
Ingegraven
buizen
-
3
3,1
4
4,9
62
Dikte (mm)
Afvoerbuizen
1,5
1,8
2
2
2,5
3,1
De grèsbuizen en toebehoren bestaan uit een klei-
pasta die bij het bakken een begin van verglazing onder-
gaat. Ze zijn bedekt met een glazuurlaag die voor of
tijdens het bakken aangebracht wordt.
De structuur van de elementen is homogeen, compact
en niet schilferig; de breuk is zuiver; de elementen
moeten kunnen gesneden worden.
Met een houten hamer aangeslagen klinken de ele-
menten zuiver. Het glazuur vomit één geheel met de
massa van het element en schilfert niet af bij een hamer-
slag .

(+)
337.
Bladz. 117.
De binnenzijde van de kraag en de buitenzijde van het
spie-eind zijn niet noodzakelijk geglazuurd, ze mogen
al of niet gegroefd zijn. Dit hangt af van de aard van het
afdichtingsmateriaal.
Het bestek bepaalt, zo nodig, het voegtype :
- met cementmortel;
- met elastische dichtingen.
Handelsmaten : 100 mm; 150 mm; 200 mm; 250 mm;
300 mm; 400 mm; 500 mm; 600 mm.
9.2.7.2. Technische kenmerken
9.2.7.3. Proeven
(+)
Wateropslorping bij onderdompeling :
< 6 O/O voor diameters < 300 mm;
< 7 OIO voor diameters > 300 mm.
Watercloorlatendheid : geen bij een inwendige druk
van 0,5 bar.
Buigsterkte : gemiddelde weerstand Z 15 Nlmm*
(150 kgf/cm2) - met kleinste individuele waarde >
13,5 N/mm2 (135 kgf/cm2).
Het bestek legt zo nodig proeven op.
9.2.8. ELASTISCHE VOEGEN
il.i 9.2.8.1. Algemeen
Er bestaan twee verschillende vergaringen: deze
waarbij de rubberring over de uiteinden van de buizen
glijdt en deze waarbij de rubberring over de uiteinden
rolt.
Wanneer het gaat om een glijdende verbinding mag de
ring op het uiteinde van de buizen gekleefd of gegoten
worden.

337.
Bladz. 118.
9.2.8.2. Gebruik
Om de dichtheid te verzekeren en te vermijden dat de
buiseinden zouden scheuren stemmen het type, de vorm
en de hardheid van de ringen respectievelijk overeen
met de vorm, de afmetingen en de afwerking van deze
uiteinden.
Afzonderlijke ringen dragen een inschrift dat het
merk, het fabricagejaar en de aard van het rubber aan-
duidt.
a) GRESBUIZEN
- Binnendiameter < 200 mm : rubberring van styreen-
butadiëen (van nitrilrubber wanneer het water kool-
waterstoffen bevat) gekleefd in de mof.
- Binnendiameter > 200 mm : rug bestaande uit twee
ringvormige elementen gegoten aan de ene zijde in de
mof, aan de andere zijde op het vaareind van de buis.
b) BETON-, ASBESTCEMENT- OF PVC-BUIZEN
- Gladde uiteinden : massieve rubberring van styreen-
butadiëen.
- Ruwe uiteinden : schuimrubberen ring van styreen-
butadiëen.
9.2.8.3. Voorafgaande technische keuring
a) UITZICHT VAN DE RINGEN
De ringen bevatten geen vreemde stoffen. Ze zijn
scheurvrij, eenvormig, glad en slechts eenmaal gelast.
Vooraleer ze te gebruiken worden alle ringen 50 O10
uitgerokken. Ringen waarvan het uitzicht bij deze
bewerking niet onberispelijk blijft worden afgewezen.
b) PROEVEN
De leidende ambtenaar mag proeven laten uitvoeren.
..*.,.

337.
Bladz. 119.
Hij mag zich tevreden stellen met proefresultaten
voorgelegd door de fabrikant. Deze proeven mogen niet
ouder zijn dan drie jaar.
Een monster bestaat uit 9 ringen per schijf van 500
(3 voor de proeven, 6 voor de eventuele tegenproeven).
- Fysische en chemische karakteristieken en proeven :
zie STS 35 - lste deel.
- Voegdichtheid :
De voeg weerstaat aan een dmk van 0,5 bar. De voeg
blijft bovendien dicht bij een langsverschuiving van een
buis over 10 mm en bij een hoekafwijking van 1".

AFVOERGOTEN
337.
Bladz. 121.
Het werk omvat de levering en de plaatsing van de
buizen, van de bevestigingsmiddelen en van de speciale
stukken. De buizen worden op ongeveer 2 cm van de
muur bevestigd.
STALEN BUIZEN
De buizen worden ongelast 4 cm in mekaar gescho-
ven. Ze worden bevestigd met en rusten op thermisch
verzinkte scharnierbeugels. De afstand tussen twee
beugels bedraagt ten hoogste 3 m.
ASBESTCEMENTBUIZEN
De buizen worden bevestigd met therrnisch verzinkte
scharnierbeugels waarop de mofverbindingen rusten.
De afstand tussen twee beugels bedraagt ten hoogste
2,5 m.
PVC-BUIZEN
De buizen worden bevestigd met PVC-klemmen. I
Eén klem per buis is vast, de anderen laten de buis
vrij uitzetten. De afstand tussen twee bevestigingen ,
bedraagt ten hoogste 2 m. I
TOEBEHOREN
De eindstukken en dolfijnen worden met twee :i i
thermisch verzinkte scharnierbeugels in het verlengde 1
van de afvoergoot opgehangen. Het ondeniiteinde
van de eindstukken zit vas1 in de kraag van de riool- j
buis of in de stoepbuis.
1
Zo nodig laat een tussenstuk de aansluiting toe van
elementen met verschillende sectie of vorm. De stoep-
buizen worden op stoeppeil gelegd en vastgezet in de
legmortel van de bevloering.
l
I

337.
Bladz. 122.
9.3.5. VERANKERING VAN DE BEUGELS
9.3.5.1. Krambeugels
De draagwand wordt derwijze voorgeboord dat de
vierkante kram er in spant; deze laatste wordt volledig
ingedreven.
De draagwand is voorgeboord. Voor de bevestiging
gebruikt men een PVC-plug.

RIOLERING 1
Het werk omvat de uitgravingen, de fundering, de
voegen, de dichtheidsproef, de aansluiting aan de
toezichtsputten en aan de afvoerbuizen.
UITVOERING VAN DE FUNDERING
Al of niet gewapende betonbuizen, grès- en asbest-
cementbuizen
De aanbestedingsdocumenten bepalen, in voor-
komend geval, de aard en de afmetingen van het legbed
en de aanvulling.
Men onderscheidt :
- beton F;
- gestabiliseerd zand à rat0 van 100 kg cement per
kubieke meter;
- geprefabriceerde betonelementen;
- een combinatie van de genoemde systemen.
Ter plaatse van de voegen worden in het legbed
tijdelijke nissen uitgespaard om de voegen over de vol- I
ledjge buisomtrek te kunnen afwerken, hun dichtheid I
na te kunnen zien en de kragen of de eventuele aanslui-
tingen te kunnen inlaten.
Deze nissen worden naderhand opgevuld met hetzelfde
materiaal als het legbed, na uitvoering van de
eventuele dichtheidsproef op de leiding.
De PVC-buizen rusten op een 5 cm dik zandbed. Tot
10 cm boven de buis wordt aangevuld met fijn zand.
1
1
,
1

337.
Bladz. 124.
PLAATSING
De aanbestedingsdocumenten of de leidende ambte-
naar geven de plaats, het niveau, de tegenpijl (daar waar
belangrijke differentiële zettingen te verwachten zijn)
en het afschot van de riolering aan.
De buizen worden geplaatst van stroomaf naar
stroomop.
De mofverbinding bevindt zich stroomopwaarts.
9.4.3. UITVOERING VAN DE VOEGEN
(+)
De aanbestedingsdocumenten leggen in voorkomend
geval, de elastische voeg op.
9.4.3.1. Elastische voeg
De buizen worden zo vergaard dat de ring gelijk-
matig samengedrukt wordt tot de voegopening aan de
binnenzijde nog slechts ongeveer 1 cm groot is.
- Glijdende verbinding
Om de buizen gemakkelijk in mekaar te kunnen
schuiven en om de spanningen in het rubber te beper-
ken worden de ring, de eventuele gleuf en de contact-
vlakken ingezeept v66r de vergaring (zonder evenwel
detergent te gebruiken).
- Rollende verbinding
De oppervlakken en de ringen mogen niet ingezeept
worden.
9.4.3.2. Stijve cementmortelvoeg
Het gebruik van deze voeg impliceert dat :
- de buizen op een stabiele fundering geplaatst zijn
die niet vervormt bij de aanvullingen noch andere dif-
ferentiële zettingen ondergaat;
- de buiseinden niet gevernist zijn.

De voegen worden volledig opgevuld en aan de !
binnenzijde gladgestreken.
De voeg moet beschermd worden tegen te vlugge uit-
droging (gevaar voor krimpscheuren) en tegen het
uitlogen van de mortel door water op de sleufbodem.
DICHTHEIDSPROEF
De leidende ambtenaar, mag voor de aanvulling
overgaan tot de volgende dichtheidsproef :
Elk vak van de riolering gelegen tussen twee toe-
zichtsputten wordt aan een dichtheidsproef onder-
worpen. Het vak wordt 24 uur voor de proef onder druk
gezet.
De inwendige druk bedraagt 0,5 bar. Het water-
verlies dat gemeten wordt 3 uur na het begin van de
proef mag niet groter zijn dan 1°/oo van het totale
watewolume van het vak. I
l
MEETCODE
De lengte gemeten tussen de binnenkanten van de
toezichtsputten volgens de as van de leiding wordt in I
rekening gebracht. I
De lengte van de speciale stukken wordt afgetrokken ;
en forfaitair vervangen door een lengte van één meter.
i
i
1
1

STORTGOTEN
337.
Bladz. 127.
Het werk omvat eveneens de uitgravingen, de funde-
ring, de aansluiting met leidingen en grachten.
MATERIALEN
De goten zijn geprefabriceerd in beton.
De aanbestedingsdocumenten specifiëren het type
(1 of II) : zie tabel IV.
PLAATSING
Tenzij de aanbestedingsdocumenten iets anders
bepalen rusten de sleuven op een fundering van 10 cm
beton F.

STORTSLEU F
TABEL IV

KABELKOKERS
Het werk omvat eveneens de uitgravingen, de fun-
dering, de voegen en de aansluiting aan de trekputten.
De aanbestedingsdocumenten specifiëren :
- het buistype : asbestcementbuizen volgens 9.2.5.
of PVC-buizen volgens 9.2.6.1.1.;
- de legdiepte;
- de nominale diameter.
Tenzij de aanbestedingsdocumenten iets anders
bepalen worden de buizen horizontaal gelegd.
Ze rusten over gans de lengte op een zandbed van
10 cm dik, met een overbreedte van 10 cm t.0.v. de
buizen.
I

BUIZEN VOOR ELEKTRISCHE GELEIDERS
MATERIALEN
337.
Bladz. 131.
De buizen zijn buigzame gladde schuifbuizen vail
van kunststof.
Wanneer de aanbestedingsdocumenten niets anders
bepalen is de diameter :
25 mm voor verlichtingsinstallaties;
75 mm voor voedingskabels.
PLAATSING
De buizen worden in het beton ingegoten. De buizen
worden geplaatst volgens de plans en de aanduidingen
van de leidende ambtenaar.
Buizen voor verlichtingsinstallaties
De buizen worden onderbroken in treknissen en
nissen voor toestellen. De aanbestedingsdocumenten
bepalen plaats, vomi en afmetingen van de nissen
(tussenafstand < 10 m).
Tussen de nissen in zijn de buizen van één stuk.
De buizen steken voldoende uit de nissen om er een
eindnippel te kunnen opplaatsen.
De buizen worden uitgerust met een thermisch
verzinkte stalen trekdraad van 1,5 mm of van een
gelijkwaardige trekdraad van kunststof.
De installatie beantwoordt aan de wettelijke bepa-
lingen aangaande de elektrische installaties in België.
Buizen voor voedingskabels
De buizen worden zo gelegd dat het condensatie-
water kan afvloeien.

337.
Bladz. 132.
(+) Tenzij de aanbestedingsdocumenten wat anders
bepalen eindigen de buizen aan de betonwanden.
De buizen zijn in principe van één stuk. Wanneer
dit niet mogelijk is worden ze verbonden met gelijmde
moffen.
Alle buizen worden uitgerust met een thermisch
verzinkte stalen trekdraad van 3 mm diameter.
Na het plaatsen van de draad worden de buizen opge-
stopt met papier en magere cementmortel.

TOEZICI-ITS-, TREK- EN ZINKPUTTEN
337.
Bladz. 133.
De materialen stemmen overeen met hoofdstuk 331.
De mortels komen voor in bijlage 6.
De aanbestedingsdocumenten bepalen :
- het type put (zie figuren 2 tot 7);
- het type deksel;
- de hoofdafmetingen.
Tenzij het bestek iets anders bepaalt wordt het
gebruik van geprefabriceerde elementen van dezelfde
hoofdafmetingen toegelaten mits voorafgaand akkoord
van de leidende ambtenaar.
De volgende minimumafmetingen worden in dat geval
opgelegd :
- bodemdikte : 15 cm;
- wanddikte : 9 cm.

13371 11,iKPUT VAN BAKSTEENMETSELWERK FIGUUR 5
DOORSNEDE B - B DOORSNEDE A-A
,A",,
I

Centrale Drukkerii N M B S
- Tweestationsstraat 128 -
- 1070 BRUSSEL ,.
--- .
620062.4.82 (660).