20.09.2013 Views

Over tijd en tijdsbeleving - Studievereniging Atlas

Over tijd en tijdsbeleving - Studievereniging Atlas

Over tijd en tijdsbeleving - Studievereniging Atlas

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tijdschrift van<br />

Liberal Arts<br />

& Sci<strong>en</strong>ces<br />

Wintereditie<br />

de LASpost<br />

3e editie, maart 2008<br />

De schoonheid van de sneeuwvlok - Studer<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />

- Winter<strong>tijd</strong> - Al Gore - <strong>Over</strong> <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbeleving-<br />

Wat je hebt gemist - Stamppot - Wintersport -<strong>en</strong> meer..


Redactioneel<br />

Beste lezer<br />

Karin Lammers<br />

Hoofdredacteur<br />

Fiets<strong>en</strong>d door de kou met handscho<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

aan <strong>en</strong> e<strong>en</strong> dikke muts op mijn kop mopper<br />

ik op de winter. Verschrikkelijk dat<br />

koude weer. Van het fiets<strong>en</strong> krijg je het<br />

warm maar toch koelt je gezicht zo af dat<br />

je er koppijn van krijgt. Schaats<strong>en</strong> heb ik<br />

nooit de lol van ingezi<strong>en</strong> <strong>en</strong> op wintersport<br />

Oneindige<br />

sneeuwvlokk<strong>en</strong><br />

2 LASpost<br />

4<br />

“Don’t let school stand in<br />

the way of your education!”<br />

Tijd van begin tot eind<br />

6<br />

18<br />

b<strong>en</strong> ik nooit geweest. De winter is er alle<strong>en</strong><br />

maar om de m<strong>en</strong>s teg<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>, alles<br />

gaat net ev<strong>en</strong> wat moeizamer. Maar to<strong>en</strong><br />

zag ik ine<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> klein beginn<strong>en</strong>d krokusje<br />

opkom<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk grasperkje.<br />

Deze winter heeft de natuur bedrog<strong>en</strong>, de<br />

bloemboll<strong>en</strong> dacht<strong>en</strong> dat het l<strong>en</strong>te was, de<br />

vogeltjes dacht<strong>en</strong> het, nu ik nog!<br />

Het is e<strong>en</strong> vreemde <strong>tijd</strong>, al dat gepraat over<br />

het klimaat <strong>en</strong> onze mogelijke bijdrage<br />

hieraan. Wel of ge<strong>en</strong> verwarming van de<br />

Wie is die LASser?<br />

6<br />

Weh im schnee?<br />

13<br />

Colofon<br />

LASPOST<br />

Krant<strong>en</strong>commissie van studiever<strong>en</strong>iging<br />

<strong>Atlas</strong><br />

Apothekersdijk 4 app 2<br />

2312 DC Leid<strong>en</strong><br />

Telefoon: 0620010459<br />

E-mail: laspost@usatlas.nl<br />

Internet: www.usatlas.nl<br />

Voorzitter: Karin Lammers<br />

Secretaris: Katinka Roos<strong>en</strong><br />

P<strong>en</strong>ningmeester: Kyra Weaver<br />

Acquisitie-functionaris: Jos Mooijekind<br />

PR-Functionaris: Linda Rijkhoek<br />

aarde, wel of ge<strong>en</strong> spaarlamp<strong>en</strong> in huis.<br />

De LASpost geeft jullie dit keer e<strong>en</strong> greep<br />

uit alle discussies rondom de winter. Van<br />

wintersportverhal<strong>en</strong> tot klimaatsdiscussies,<br />

alles komt langs. Dus voor de laatste<br />

koude wek<strong>en</strong> van het jaar is hier de<br />

LASpost met als thema: Winter. Ga lekker<br />

bij de verwarming zitt<strong>en</strong>, kop warme chocolademelk<br />

erbij <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet ervan!<br />

Redactie:<br />

Hoofdredactie: Karin Lammers<br />

Eindredactie: Douwe Kiela, Kyra<br />

Weaver<br />

Vormgeving: Roanne van Leijd<strong>en</strong><br />

Redacteur<strong>en</strong>:<br />

Anita van Rootselaar, Joris<br />

Tieleman, Jos Mooijekind, Karin<br />

Lammers, Katinka Roos<strong>en</strong>, Linda<br />

Rijkhoek, Roannne van Leijd<strong>en</strong>,<br />

Nura Rutt<strong>en</strong><br />

Bijdrag<strong>en</strong> van:<br />

Andre Klukhuhn<br />

Stamppot<br />

10<br />

?? ? 15<br />

Opleidingsdirecteur, OC,<br />

faculteitsraad?<br />

Ehm, ja..


Inhoud<br />

Beste lezer.... 2<br />

Post van klukhuhn 4<br />

<strong>Over</strong> sneeuwvlokk<strong>en</strong>...<br />

Wie is die LASser? 5<br />

Wie is Elwyn D.?<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijk Artikel 6<br />

<strong>Over</strong> <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbeleving<br />

Opinie 8<br />

Nobelprijs voor Al Gore??<br />

LA&S 9<br />

Winterpagina 10<br />

Column<br />

Recept<br />

Gedicht 11<br />

Kort verhaal 12<br />

Weh im Schnee 13<br />

<strong>Atlas</strong> 14<br />

Bericht van het <strong>Atlas</strong>-bestuur<br />

Bestuur 15<br />

Hoe zit dat eig<strong>en</strong>lijk?<br />

<strong>Atlas</strong> 17<br />

Wat heb je gemist?<br />

Interview 18<br />

Ria van de Lecq<br />

Vakrec<strong>en</strong>sie 19<br />

In de volg<strong>en</strong>de LASpost:<br />

“Keuzevrijheid”<br />

Meeschrijv<strong>en</strong> over het thema<br />

of over iets anders?<br />

laspost@usatlas.nl<br />

22 April<br />

COMRADES<br />

UNITE!<br />

RUSSISCHE<br />

BORREL<br />

Seks, drugs<br />

& Rock ‘n roll!<br />

Spuit<strong>en</strong> <strong>en</strong> slikk<strong>en</strong> met BLASt!<br />

Kijk op de site om je aan<br />

te meld<strong>en</strong> voor de opnames<br />

Marktzicht<br />

1 LASpost 3


Post van Klukhuhn<br />

Beste redactie,<br />

De winter staat bij schrijvers <strong>en</strong> filosof<strong>en</strong> niet zo goed bek<strong>en</strong>d. Als dit<br />

jaarge<strong>tijd</strong>e al ter sprake komt, dan is dat meestal in negatieve zin. Zo<br />

schreef William Shakespeare in zijn Midzomernachtsdroom over ‘de<br />

toornige winter’ <strong>en</strong> Friedrich Nietzsche was bijvoorbeeld zo iemand die<br />

het liefst in de herfst al zijn biez<strong>en</strong> pakte om de ell<strong>en</strong>de van de winter<br />

te ontvlucht<strong>en</strong>: ‘Hier is herfst <strong>en</strong> oogst <strong>en</strong> overvloed <strong>en</strong> namiddag <strong>en</strong><br />

verre zeeën: maar juist nu moet ik e<strong>en</strong> vogel zijn <strong>en</strong> bov<strong>en</strong> jullie hoofd<strong>en</strong><br />

naar het zuid<strong>en</strong> wegvlieg<strong>en</strong>: vanuit jullie herfst voorspel ik jullie<br />

e<strong>en</strong> winter <strong>en</strong> ijzige armoede.’ Als je dit leest <strong>tijd</strong><strong>en</strong>s e<strong>en</strong> hittegolf, als<br />

het buit<strong>en</strong> blakert <strong>en</strong> zindert, lop<strong>en</strong> de koude rilling<strong>en</strong> al over je rug.<br />

Toch is dat kwade licht waarin de winter staat e<strong>en</strong><br />

beetje merkwaardig, met name voor filosof<strong>en</strong>, omdat juist in die<br />

<strong>tijd</strong> de avond<strong>en</strong> lang zijn, de klok langzamer lijkt te tikk<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de<br />

geleg<strong>en</strong>heid zich geregeld voordoet om te mijmer<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> interessante<br />

kwestie zonder haast of jachtigheid te overd<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

Star<strong>en</strong>d in de flakker<strong>en</strong>de vlamm<strong>en</strong> van het haardvuur of naar<br />

de dwarrel<strong>en</strong>de sneeuwvlokk<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> in het lantaarnlicht kom<strong>en</strong><br />

de gedacht<strong>en</strong> als het ware vanzelf op gang <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> dan<br />

dezelfde grillige, dans<strong>en</strong>de loop vol onverwachte w<strong>en</strong>ding<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong><br />

de sneeuwvlok zelf bevat al e<strong>en</strong> klein universum waarin de<br />

gedacht<strong>en</strong> op hun ontdekkingstocht makkelijk weg kunn<strong>en</strong> dwal<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> sneeuwvlok is e<strong>en</strong> bijzonder fraai, zog<strong>en</strong>aamd fractaal verschijnsel,<br />

wat wil zegg<strong>en</strong> dat bij de vorming van het kristal dezelfde basisstructuur<br />

zich op steeds kleinere schaal herhaalt. De uitw<strong>en</strong>dige<br />

vorm van e<strong>en</strong> sneeuwkristal kan beschrev<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met wat in de<br />

wiskunde e<strong>en</strong> Koch-kromme of e<strong>en</strong> Koch-eiland wordt g<strong>en</strong>oemd. E<strong>en</strong><br />

Koch-eiland begint met e<strong>en</strong> gelijkzijdige driehoek met e<strong>en</strong> zijde waarvan<br />

we de l<strong>en</strong>gte voor het gemak op 1 stell<strong>en</strong>. Vervolg<strong>en</strong>s del<strong>en</strong> we<br />

elk van de drie zijd<strong>en</strong> in drie gelijke stukk<strong>en</strong>. Het middelste stuk van<br />

elke zijde di<strong>en</strong>t weer als basis voor e<strong>en</strong> nieuwe gelijkzijdige driehoek,<br />

maar nu dus met e<strong>en</strong> zijde van 1/3. Elk van de oorspronkelijke zijd<strong>en</strong><br />

bestaat nu uit vier gelijke stukk<strong>en</strong> die in het midd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zaagtand<br />

vorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> totale l<strong>en</strong>gte van 4/3. Alle twaalf stukk<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

weer in drieën gedeeld, waarna het middelste stukje, met e<strong>en</strong> l<strong>en</strong>gte<br />

van 1/9, weer de basis van e<strong>en</strong> gelijkzijdig driehoekje is <strong>en</strong>zovoort.<br />

4 LASpost<br />

Anrdre Klukhuhn is door zijn interesses nauw verbond<strong>en</strong> met onze studie. Hij heeft<br />

scheikunde gestudeerd. Daarnaast heeft hij e<strong>en</strong> brede belangstelling voor alles wat<br />

het lev<strong>en</strong> te bied<strong>en</strong> heeft. Scheikunde, geschied<strong>en</strong>is, kunst <strong>en</strong> filosofie kom<strong>en</strong> bij<br />

hem dan ook allemaal aan bod. Met zijn lezing “Liever de Gifbeker” op<strong>en</strong>de hij tot<br />

twee jaar geled<strong>en</strong> het studiejaar voor elke lasser.<br />

Elke LASpost e<strong>en</strong> bijdrage, zoals alle<strong>en</strong> Klukhuhn dat kan.<br />

Na oneindige herhaling van dit proces ontstaat eegeslot<strong>en</strong> gekreukelde<br />

lijn van oneindige l<strong>en</strong>gte (4/3 x 4/3 x...) die toch e<strong>en</strong><br />

beperkt oppervlak omsluit, omdat meetkundig e<strong>en</strong>voudig te bewijz<strong>en</strong><br />

is dat het al<strong>tijd</strong> kleiner blijft dan de oppervlakte van de omgeschrev<strong>en</strong><br />

cirkel van de oorspronkelijke driehoek. Van dit merkwaardige<br />

verschijnsel raakte de dichter Rogi Wieg diep onder de indruk:<br />

De sneeuwvlok is voor getall<strong>en</strong> <strong>en</strong> letters te eig<strong>en</strong>zinnig.<br />

Dit werkstuk b<strong>en</strong>adert niets, het heeft e<strong>en</strong><br />

onmeetbare omtrek <strong>en</strong> gaat over e<strong>en</strong> niet uit te<br />

sprek<strong>en</strong> bestaan.<br />

Dat sneeuwvlokk<strong>en</strong> zulke fraaie poëtische gedacht<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> voortbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />

komt, volg<strong>en</strong>s de schrijver <strong>en</strong> wiskundige Gerrit Krol, omdat<br />

de vlokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gedacht<strong>en</strong> over de vlokk<strong>en</strong> zo op elkaar lijk<strong>en</strong>:<br />

‘Wat is mooi? Zoals e<strong>en</strong> sneeuwkristal ontstaat, zo kunn<strong>en</strong> er ook<br />

beeld<strong>en</strong> in ons hoofd ontstaan - e<strong>en</strong>voudig omdat de onderdel<strong>en</strong><br />

ervan in elkaar pass<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> andere oorzaak heeft het niet. Wat<br />

past is goed, want dat blijft zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat niet past, gaat voorbij.’<br />

Het zou e<strong>en</strong> treurige toestand zijn als we vanwege de<br />

klimaatverandering, die door schrijvers <strong>en</strong> filosof<strong>en</strong> overig<strong>en</strong>s<br />

met geluich zal word<strong>en</strong> begroet, het in het vervolg met sneeuwloze<br />

winters zonder vrieskou moet<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>, omdat daarmee<br />

ook onze kristallijn<strong>en</strong> gedacht<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong>s zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vervloei<strong>en</strong>,<br />

<strong>en</strong> de filosofie tot e<strong>en</strong> verwaterd soort d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wordt.


Wie is die LASser?<br />

Waar b<strong>en</strong> je?<br />

Op dit mom<strong>en</strong>t studeer ik voor drie maand<strong>en</strong> aan de University of California,<br />

Santa Barbara (UCSB), in de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> universiteit<br />

die aan zee ligt. Ik weet dat er veel vooroordel<strong>en</strong> zijn over studer<strong>en</strong><br />

in Californië, zoals mooi weer <strong>en</strong> eindeloze feest<strong>en</strong>. Ik kan je<br />

verzeker<strong>en</strong>: deze vooroordel<strong>en</strong> zijn waar. Het heeft tot nu toe nog maar<br />

twee keer gereg<strong>en</strong>d <strong>en</strong> voor de rest is het bijna iedere dag wel mooi weer.<br />

Was het moeilijk te regel<strong>en</strong>?<br />

Van tevor<strong>en</strong> lijkt het e<strong>en</strong> hoop regelwerk, <strong>en</strong> dat is het natuurlijk ook<br />

wel, maar mijn ervaring is dat zodra je de beslissing g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> hebt dat<br />

je in het buit<strong>en</strong>land wil gaan studer<strong>en</strong>, je er gewoon voor moet gaan.<br />

Het kost ev<strong>en</strong> wat <strong>tijd</strong>, maar het invull<strong>en</strong> van formulier<strong>en</strong> <strong>en</strong> het andere<br />

regelwerk is niet moeilijk. En achteraf d<strong>en</strong>k je er niet meer aan.<br />

Hoe ziet je week eruit?<br />

Maandag: volleybal <strong>en</strong> t<strong>en</strong>nis in de ocht<strong>en</strong>d; college in de middag; ‘s<br />

avonds nog vaak e<strong>en</strong> lezing of film. Dinsdag: twee colleges in de ocht<strong>en</strong>d<br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong>tje in de avond. Wo<strong>en</strong>sdag: opnieuw volleybal, t<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> college;<br />

‘s avonds vaak nog meer sport. Donderdag: ‘s morg<strong>en</strong>s les <strong>en</strong> in de<br />

middag vrij; vaak e<strong>en</strong> mooie geleg<strong>en</strong>heid om het strand op te zoek<strong>en</strong> of<br />

het zwembad op de campus. Vrijdag: hele dag werkgroep<strong>en</strong>, tuss<strong>en</strong>door<br />

nog wat studer<strong>en</strong> in de bieb of uitbrakk<strong>en</strong> van de avond ervoor. Vrijdagavond:<br />

uitgaan, vaak huisfeestjes in de buurt. Zaterdag <strong>en</strong> zondag: bijlez<strong>en</strong>,<br />

leuke activiteit<strong>en</strong>, reisjes <strong>en</strong> ‘s avonds natuurlijk nog wel ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

feestje. Grappig is trouw<strong>en</strong>s dat ik voor de volleybal- <strong>en</strong> de t<strong>en</strong>nisless<strong>en</strong><br />

studiepunt<strong>en</strong> krijg. Twijfel alle<strong>en</strong> wel of de Utrechtse exam<strong>en</strong>commissie die<br />

ook gaat erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>... Ik ga Ria nog wel ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aardig mailtje stur<strong>en</strong>.<br />

Waarom wilde je weg uit Nederland?<br />

Omdat het goed is om ook e<strong>en</strong>s te beseff<strong>en</strong> dat er meer is dan Nederland. Op<br />

wereldschaal stelt Nederland niet heel veel voor, hoewel we het economisch<br />

zeer goed do<strong>en</strong>. Hier in Amerika wet<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet zo heel veel van Nederland.<br />

Ik heb al e<strong>en</strong> aantal ker<strong>en</strong> het verschil tuss<strong>en</strong> Nederland, Amsterdam,<br />

Holland (al<strong>tijd</strong> lastig!) <strong>en</strong> Dutch (is dat niet Duits?) moet uitlegg<strong>en</strong>. Amerikan<strong>en</strong><br />

wet<strong>en</strong> weinig van topografie. Ik heb al vrag<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong> als ‘Ligt Holland<br />

nu naast Amsterdam?’ <strong>en</strong> ‘Hebb<strong>en</strong> jullie ook e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> taal?’. In e<strong>en</strong> discussie<br />

met huisg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> vroeg e<strong>en</strong>tje aan mij: “The Netherlands, is that actually a<br />

country?” To<strong>en</strong> ik deze vraag bevestig<strong>en</strong>d beantwoord had, ging de discussie<br />

al snel verder over de vraag of Scandinavië nu wel of niet in Europa lag.<br />

Hoe is het om in de VS te studer<strong>en</strong>?<br />

Ik moet wel zegg<strong>en</strong> dat het Amerikaanse academische lev<strong>en</strong> me inspireert.<br />

De doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die ik nu heb do<strong>en</strong> duidelijk hun best om stof zo relevant mogelijk<br />

te mak<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Ook al dur<strong>en</strong> de meeste colleges hier maar<br />

In de rubriek Wie is die LASser wordt elke keer e<strong>en</strong> LASser over het voetlicht gehaald<br />

die er op één of andere manier uitspringt. Gelukkig hebb<strong>en</strong> we daar ge<strong>en</strong> gebrek<br />

aan. Deze keer hebb<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> wel heel druk jongm<strong>en</strong>s wet<strong>en</strong> te strikk<strong>en</strong>, die op het<br />

mom<strong>en</strong>t van schrijv<strong>en</strong> al weer 66 dag<strong>en</strong> terug is van zijn uitwisseling op 8326,772<br />

kilometer hiervandaan. Nog steeds is de actiefste LASser van het mom<strong>en</strong>t: Elwyn D!<br />

75 minut<strong>en</strong>, toch prober<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> je voortdur<strong>en</strong>d bij de les te houd<strong>en</strong><br />

door je soms ev<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> afleid<strong>en</strong>. Zo heeft e<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t al e<strong>en</strong> gaapsessie<br />

met de zaal gehoud<strong>en</strong>, filmpjes van z’n playback<strong>en</strong>de zoontje <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

heel verslag gegev<strong>en</strong> (inclusief foto’s) van e<strong>en</strong> wielerwedstrijd waar hij aan<br />

mee had gedaan. En wordt er veel aandacht besteed aan de actualiteit.<br />

Wat mis je?<br />

Mijn ervaring is dat je snel twee ding<strong>en</strong> gaat miss<strong>en</strong>: contact met vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> familie <strong>en</strong> kleine, typische Nederlandse dingetjes. Als je zolang<br />

weg b<strong>en</strong>t, maak je veel ding<strong>en</strong> mee <strong>en</strong> die wil je graag del<strong>en</strong> met<br />

ander<strong>en</strong>. Ondanks moderne communicatiemiddel<strong>en</strong> als Skype, mail<br />

<strong>en</strong> Mess<strong>en</strong>ger, blijft het contact toch anders. Maar heimwee heb ik nog<br />

niet gehad; zeker in de eerste wek<strong>en</strong> leef je in e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te roes<br />

<strong>en</strong> heb je eig<strong>en</strong>lijk te weinig <strong>tijd</strong> om stil te staan bij wat er allemaal om<br />

je he<strong>en</strong> gebeurt. Het voelt toch wel e<strong>en</strong> beetje als e<strong>en</strong> lange vakantie.<br />

En natuurlijk mis je de typische Nederlandse dingetjes: Drop. Goed<br />

bier (Budweiser Light is géén bier!). Maar ook, lekker uitgaan of<br />

e<strong>en</strong> biertje drink<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> terrasje. Door de strikte alcoholwett<strong>en</strong><br />

zijn er maar weinig clubs voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> onder de 21 <strong>en</strong> al helemaal<br />

weinig terrasjes. De meeste feestjes zijn dan ook (op<strong>en</strong>bare) huisfeest<strong>en</strong>,<br />

waar je ook zonder uitnodiging zomaar binn<strong>en</strong> kunt lop<strong>en</strong>.<br />

Wat is het leukste wat je daar gedaan hebt?<br />

De opname van Dr. Phil in Los Angeles vond ik toch wel e<strong>en</strong> bijzondere ervaring,<br />

vooral om de massahysterie van het publiek te zi<strong>en</strong>. Ik zat voornamelijk<br />

daar voor de lol, maar e<strong>en</strong> hoop m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> daar omdat<br />

ze echt fan van Dr. Phil zijn. Ik heb m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nog nooit zo hard zi<strong>en</strong> roep<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

juich<strong>en</strong> als to<strong>en</strong> er in het publiek boek<strong>en</strong> van Dr. Phil werd<strong>en</strong> uitgedeeld...<br />

Wat zijn de plann<strong>en</strong> nu?<br />

Nu? Slap<strong>en</strong>. Morg<strong>en</strong> om neg<strong>en</strong> uur ‘s morg<strong>en</strong>s begint m’n volleybaltraining<br />

al. Het <strong>tijd</strong>verschil is neg<strong>en</strong> uur, dus als Nederland wakker wordt, ga ik slap<strong>en</strong>.<br />

Verder wil ik nog gaan zeekayak<strong>en</strong>, Disneyland bezoek<strong>en</strong>, surf<strong>en</strong>,<br />

oud- <strong>en</strong> nieuw vier<strong>en</strong> in San Francisco <strong>en</strong> ga ik in januari nog<br />

e<strong>en</strong> paar dag<strong>en</strong> naar New York. G<strong>en</strong>oeg plann<strong>en</strong> voor de kom<strong>en</strong>de<br />

maand<strong>en</strong> dus... het studer<strong>en</strong> schiet er dan soms nogal bij in.<br />

Heb je ons nog iets mee te gev<strong>en</strong>?<br />

Studer<strong>en</strong> is meer dan alle<strong>en</strong> braaf je ECTS-punt<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>. Zorg dat je betrokk<strong>en</strong><br />

b<strong>en</strong>t bij wat er in je omgeving gebeurt. Grijp mogelijkhed<strong>en</strong> aan om e<strong>en</strong>s<br />

e<strong>en</strong> keer iets anders te do<strong>en</strong> dan wat je normaal doet. En geloof me, die<br />

zijn er in overvloed. Daarvoor hoef je niet per se naar Californië te gaan, al<br />

moet ik zegg<strong>en</strong> dat het strand <strong>en</strong> het mooie weer hier zéér aanlokkelijk zijn.<br />

Door: Joris Tieleman<br />

1 LASpost 5


Wet<strong>en</strong>schap<br />

“Slechts door de <strong>tijd</strong> wordt de <strong>tijd</strong> overwonn<strong>en</strong>”<br />

Tijd van begin tot eind: over <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbeleving<br />

Door: Anita Rootselaar<br />

Dag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> korter <strong>en</strong> donkerder. Naast de stoep ligt e<strong>en</strong> laagje ijs van e<strong>en</strong> omgevall<strong>en</strong> emmer water.<br />

Morg<strong>en</strong> zal het weer ontdooi<strong>en</strong>, als de dag weer e<strong>en</strong> paar second<strong>en</strong> langer <strong>en</strong> e<strong>en</strong> graad of wat warmer<br />

is. Seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> schrijd<strong>en</strong> voort, zoals ook de <strong>tijd</strong> dat doet. Seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> jar<strong>en</strong>, dag<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong><br />

maand<strong>en</strong>, minut<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> ur<strong>en</strong>. Alles gaat voorbij, e<strong>en</strong> dag, e<strong>en</strong> jaar, e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> wellicht<br />

ook ons bestaan. Is dat dan wat <strong>tijd</strong> is: het voorschrijd<strong>en</strong> van de ding<strong>en</strong>?<br />

De vraag wat ‘<strong>tijd</strong>’ nu is lijkt onzinnig, maar tegelijker<strong>tijd</strong> complex. ‘Tijd’ is immers<br />

e<strong>en</strong> doodgewoon woord, maar kunn<strong>en</strong> wij ons wel e<strong>en</strong> voorstelling mak<strong>en</strong><br />

van wat dat nu eig<strong>en</strong>lijk betek<strong>en</strong>t, ‘<strong>tijd</strong>’? Lat<strong>en</strong> wij e<strong>en</strong> kijkje nem<strong>en</strong> naar<br />

dat vreemde begrip ‘<strong>tijd</strong>’, te beginn<strong>en</strong> bij het begin.<br />

Het begin der <strong>tijd</strong><strong>en</strong><br />

“In d<strong>en</strong> beginne schiep God de hemel <strong>en</strong> de aarde”, aldus de eerste zinsnede<br />

uit wellicht ‘s werelds bek<strong>en</strong>dste boek. Maar wat was er dan voor dat<br />

begin? E<strong>en</strong> cruciale vraag over al het zijnde is of dit er al<strong>tijd</strong> al is geweest,<br />

of dat het op e<strong>en</strong> zeker punt ontstaan is. Beide ideeën zijn erg<strong>en</strong>s teg<strong>en</strong>intuïtief.<br />

Zij druis<strong>en</strong> namelijk in teg<strong>en</strong> ons idee dat alles al<strong>tijd</strong> e<strong>en</strong> oorzaak<br />

moet hebb<strong>en</strong>: iets wat er al<strong>tijd</strong> al is kan ge<strong>en</strong> oorzaak hebb<strong>en</strong> gehad, maar<br />

er kan ev<strong>en</strong>min e<strong>en</strong> oorzaak zijn voor het begin van het zijn. Voordat er iets<br />

was, was er immers nog niets - dus ook ge<strong>en</strong> oorzaak.<br />

Wat de huidige wet<strong>en</strong>schappelijke theorie over dit probleem geme<strong>en</strong> heeft<br />

met de bijbel is dat beid<strong>en</strong> uitgaan van het idee dat het zijnde ooit is ontstaan.<br />

Het idee dat het heelal is ontstaan in e<strong>en</strong> grote explosie, de ‘Big<br />

Bang’, is e<strong>en</strong>ieder welbek<strong>en</strong>d. Dat deze theorie bij vel<strong>en</strong> de vraag oproept<br />

‘maar wat was er dan voor de big bang?’, heeft mogelijk te mak<strong>en</strong> met<br />

e<strong>en</strong> aantal misconcepties over deze oerknal. Volg<strong>en</strong>s de Big Bang theorie<br />

ontstond niet alle<strong>en</strong> alle materie in het universum met de oerknal uit e<strong>en</strong><br />

punt van oneindige dichtheid (e<strong>en</strong> singulariteit), maar ook de ruimte <strong>en</strong><br />

<strong>tijd</strong>. Er was dan ook ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> explosie ín e<strong>en</strong> bestaande ruimte,<br />

op e<strong>en</strong> zeker mom<strong>en</strong>t in de <strong>tijd</strong>; voor de Big Bang was er nog ge<strong>en</strong> sprake<br />

van ruimte <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>.<br />

Bij het bestuder<strong>en</strong> van de oerknal kunn<strong>en</strong> wij niet verder terugkijk<strong>en</strong> dan<br />

10^-43 sec na big bang. Dit is de <strong>tijd</strong> die licht erover doet om de kleinste<br />

afstand waar we over kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>, de Planck-l<strong>en</strong>gte, te overbrugg<strong>en</strong><br />

- de Planck-<strong>tijd</strong>.<br />

Meetbare <strong>tijd</strong><br />

<strong>Over</strong> alles wat voor de Planck-<strong>tijd</strong> gebeurt is niet zinvol te sprek<strong>en</strong>. Maar<br />

niet alle<strong>en</strong> de in de Planck-<strong>tijd</strong> uit zich het ongrijpbare van de <strong>tijd</strong>: ook het<br />

hele concept van <strong>tijd</strong> zelf roept voor ons veel vrag<strong>en</strong> op. De geschied<strong>en</strong>is<br />

k<strong>en</strong>t dan ook e<strong>en</strong> rijk scala aan poging<strong>en</strong> van de m<strong>en</strong>s deze ongrijpbare <strong>tijd</strong><br />

te vatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> het voortschrijd<strong>en</strong> der ding<strong>en</strong> te categoriser<strong>en</strong>. Zij meet de <strong>tijd</strong><br />

aan de hand van de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die zich voordo<strong>en</strong>: de zon, de maan,<br />

winter, zomer, <strong>en</strong>zovoorts.<br />

E<strong>en</strong> kal<strong>en</strong>der (van het Latijnse woord ‘cal<strong>en</strong>dae’, wat de eerste dag van de<br />

maand was in de Romeinse <strong>tijd</strong>rek<strong>en</strong>ing) bepaalt de l<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> indeling<br />

6 LASpost<br />

van e<strong>en</strong> jaar op basis van deze<br />

gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. wij kunn<strong>en</strong> drie types<br />

kal<strong>en</strong>ders onderscheid<strong>en</strong>: de zonneka<br />

l<strong>en</strong>der, de maankal<strong>en</strong>der <strong>en</strong> de lunisolaire<br />

kal<strong>en</strong>der.<br />

De zonnekal<strong>en</strong>der is gebaseerd op de omw<strong>en</strong>teling<strong>en</strong> van de aarde om de<br />

zon, de maankal<strong>en</strong>der op de omw<strong>en</strong>teling<strong>en</strong> van de maan om de aarde. De<br />

lunisolaire kal<strong>en</strong>der combineert de beid<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> gebond<strong>en</strong> maanjaar. De<br />

huidige westerse kal<strong>en</strong>der is de Gregoriaanse kal<strong>en</strong>der, e<strong>en</strong> zonnekal<strong>en</strong>der.<br />

De basis voor de Gregoriaanse kal<strong>en</strong>der is in 735 voor Christus ontwikkeld<br />

door Romulus, de mythologische eerste Romeinse koning. Na verschill<strong>en</strong>de<br />

aanpassing<strong>en</strong> door onder meer Julius Caesar is uit de kal<strong>en</strong>der van Romulus<br />

na de laatste aanpassing in 1582 onze huidige Gregoriaanse kal<strong>en</strong>der<br />

ontstaan.<br />

Naast e<strong>en</strong> indeling in maand<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> wij natuurlijk de <strong>tijd</strong> verdeeld in<br />

wek<strong>en</strong>, dag<strong>en</strong> <strong>en</strong> ur<strong>en</strong>. Het 60 minut<strong>en</strong> dur<strong>en</strong>de uur is afkomstig van de<br />

Sumerian<strong>en</strong>. De Sumerian<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zestallig getall<strong>en</strong>stelsel. Zij koz<strong>en</strong><br />

dan als basise<strong>en</strong>heid voor het uur 60, daar dit getal deelbaar is door 2, 3,<br />

4, 5, 6,10, 12, 15, 20 <strong>en</strong> 30.<br />

<strong>Over</strong> de verdeling van e<strong>en</strong> dag in 24 ur<strong>en</strong> is minder duidelijkheid. Mogelijk<br />

heeft het iets te mak<strong>en</strong> met de verdeling van de dag (<strong>en</strong> later de nacht)<br />

in twaalf periodes, die weer overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> met de twaalf tek<strong>en</strong>s van de<br />

dier<strong>en</strong>riem. Het kan ook iets met het Babylonische numerieke systeem te<br />

mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gehad, waarbij het cijfer 6 heel belangrijk was: vier<strong>en</strong>twintig<br />

is immer deelbaar door zes, <strong>en</strong> de 360 grad<strong>en</strong> van de Babylonische cirkel<br />

zijn weer deelbaar door 24.<br />

Tijdsbeleving<br />

Hoe verhoudt deze beschrijving <strong>en</strong> indeling van de <strong>tijd</strong> zich tot onze beleving<br />

van het concept ‘<strong>tijd</strong>’? “Tijd is e<strong>en</strong> rivier, e<strong>en</strong> niet te stuit<strong>en</strong> stroming<br />

van al het geschap<strong>en</strong>e. Het <strong>en</strong>e is niet eerder zichtbaar dan op het mom<strong>en</strong>t<br />

dat het snel voorbij wordt gesleurd <strong>en</strong> het andere komt eraan drijv<strong>en</strong> om<br />

op zijn beurt weer te word<strong>en</strong> weggeveegd”, zo zei Marcus Aurelius ooit. Hij<br />

beschrijft hier e<strong>en</strong> visie op het concept <strong>tijd</strong> dat nog al<strong>tijd</strong> actueel is. Het Europese<br />

idee van <strong>tijd</strong> stelt haar voor als iets dat beweegt, dat voortschrijdt.<br />

Ook nu mak<strong>en</strong> wij vaak de analogie tuss<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> rivier, <strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> wij


over <strong>tijd</strong> als iets dat ‘stroomt’. Tijd is in onze beleving bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> lineair: het<br />

punt van het nu beweegt zich voort langs e<strong>en</strong> lijn <strong>en</strong> dit verschuiv<strong>en</strong>de punt<br />

verdeelt de lijn in verled<strong>en</strong> <strong>en</strong> toekomst. De lijn wordt gezi<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> schaal<br />

waarop het nu beweegt met al<strong>tijd</strong> dezelfde snelheid.<br />

Erg<strong>en</strong>s is dit e<strong>en</strong> vreemd idee. Want wat moet<strong>en</strong> we ons voorstell<strong>en</strong> bij de<br />

beweging van <strong>tijd</strong> zelf? Relatief aan wat beweegt <strong>tijd</strong>? De stroming van<br />

de <strong>tijd</strong> relateert <strong>tijd</strong> aan zichzelf. Wanneer je je afvraagt ‘Hoe snel gaat de<br />

<strong>tijd</strong> voorbij?’ wordt duidelijk hoe absurd dit idee is. Want wat vertelt het<br />

antwoord ‘e<strong>en</strong> seconde per seconde’ ons eig<strong>en</strong>lijk? Wij observer<strong>en</strong> niet<br />

werkelijk het passer<strong>en</strong> van <strong>tijd</strong>. Wat wij waarnem<strong>en</strong>, is dat latere stand<strong>en</strong><br />

van zak<strong>en</strong> in de wereld verschill<strong>en</strong> van eerdere stand<strong>en</strong> van zak<strong>en</strong>, zoals<br />

wij die ons herinner<strong>en</strong>.<br />

In de Afrikaanse cultuur wordt het concept ‘<strong>tijd</strong>’ echter op bepaalde punt<strong>en</strong><br />

heel anders ervar<strong>en</strong>. In contrast met onze lineaire <strong>tijd</strong>sbeleving moet<strong>en</strong> we<br />

binn<strong>en</strong> veel Afrikaanse cultur<strong>en</strong> eerder sprek<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> organische <strong>tijd</strong>:<br />

e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> die meer verbond<strong>en</strong> is met de actuele ervaring <strong>en</strong> het organische<br />

lev<strong>en</strong> dan met klokk<strong>en</strong>. De organische <strong>tijd</strong> gaat voorbij zonder dat e<strong>en</strong><br />

bepaald punt haar structuur geeft; <strong>tijd</strong> is de voortgang van de verandering<br />

van de situatie.<br />

Organische <strong>tijd</strong> is veel meer verbond<strong>en</strong> met de persoonlijke ervaring.<br />

Het idee dat toekomst e<strong>en</strong> positie is op de lineare lijn waarop het nu zich<br />

voortbeweegt ontbreekt in deze <strong>tijd</strong>sbeleving: de m<strong>en</strong>s kan werk<strong>en</strong> aan de<br />

voorwaard<strong>en</strong> van iets wat hij wil lat<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>, maar <strong>tijd</strong> zal ler<strong>en</strong> of het<br />

werkelijk gebeurt. De toekomst binn<strong>en</strong> het Afrikaanse d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> is bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />

vaak minder aanwezig dan in onze cultuur. Omdat toekomstige gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

nog niet hebb<strong>en</strong> plaatsgevond<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> wij ze zonder e<strong>en</strong> lineair<br />

<strong>tijd</strong>sidee ook ge<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbepaling meegev<strong>en</strong>. Iets dat nog niet heeft plaatsgevond<strong>en</strong><br />

valt dan ook buit<strong>en</strong> de categorie <strong>tijd</strong>. Gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

krijg<strong>en</strong> hun plaats in de <strong>tijd</strong> door hun relatieve positie t<strong>en</strong><br />

opzichte van andere gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>, niet t<strong>en</strong> opzichte<br />

van <strong>en</strong>ige in zekere mate onafhankelijke schaal.<br />

<strong>Over</strong>ig<strong>en</strong>s bestaan er in Afrika nog verschill<strong>en</strong>de<br />

andere <strong>tijd</strong>sconcept<strong>en</strong>, <strong>en</strong> wij vind<strong>en</strong> er<br />

dan ook diverse voorbeeld<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> meer<br />

objectieve <strong>tijd</strong>, onder meer in kal<strong>en</strong>ders <strong>en</strong><br />

spreekwoord<strong>en</strong>.<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijke <strong>tijd</strong>sconcept<strong>en</strong><br />

Ideeën over <strong>tijd</strong> vall<strong>en</strong> niet <strong>en</strong>kel te<br />

verdel<strong>en</strong> in lineaire <strong>en</strong> niet-lineaire, of<br />

objectieve <strong>en</strong> subjectieve concept<strong>en</strong>;<br />

er bestaan nog andere indeling<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong><br />

de metafysica van de <strong>tijd</strong> wordt<br />

onderscheid gemaakt tuss<strong>en</strong> het ‘Pres<strong>en</strong>tisme’,<br />

het ‘Possibilisme’ <strong>en</strong> ‘Eternalisme’.<br />

Volg<strong>en</strong>s het pres<strong>en</strong>tisme bestaat<br />

<strong>en</strong>kel het hed<strong>en</strong>. Het verled<strong>en</strong> is geweest,<br />

maar is niet meer, <strong>en</strong> de toekomst zal kom<strong>en</strong><br />

maar is nog niet. Het hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus al<br />

het bestaande verandert continu volg<strong>en</strong>s het<br />

pres<strong>en</strong>tisme. Dit is het temporaal word<strong>en</strong> of<br />

passer<strong>en</strong>.<br />

In het possibilisme is naast het hed<strong>en</strong> ook het verled<strong>en</strong><br />

werkelijk; alle<strong>en</strong> de toekomst hoort niet bij het bestaande. De<br />

realiteit groeit dus in feite met het ontstaan van e<strong>en</strong> bepaalde realiteit<br />

uit e<strong>en</strong> onbepaalde of pot<strong>en</strong>tiële realiteit. Deze visie doet meer recht aan<br />

de asymmetrie van <strong>tijd</strong> die wij waarnem<strong>en</strong>. Ik kan immers vrijwel niets met<br />

zekerheid zegg<strong>en</strong> over te toekomst, terwijl ik wel uitsprak<strong>en</strong> kan do<strong>en</strong> over<br />

het verled<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> acties in het hed<strong>en</strong> bepaalde toekomstige<br />

mogelijkhed<strong>en</strong> actualiser<strong>en</strong> terwijl het verled<strong>en</strong> niet lijkt te bestaan uit<br />

Tijd<br />

Ik droomde, dat ik langzaam leefde ....<br />

langzamer dan de oudste ste<strong>en</strong>.<br />

Het was verschrikkelijk: om mij he<strong>en</strong><br />

schoot alles op, schokte of beefde,<br />

wat stil lijkt. ‘k Zag de drang waarmee<br />

de bom<strong>en</strong> zich uit de aarde wrong<strong>en</strong><br />

terwijl ze hees <strong>en</strong> hort<strong>en</strong>d zong<strong>en</strong>;<br />

terwijl de jaarge<strong>tijd</strong><strong>en</strong> vlog<strong>en</strong><br />

verkleur<strong>en</strong>de als reg<strong>en</strong>bog<strong>en</strong> .....<br />

Ik zag de tremor van de zee,<br />

zijn zwell<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer haastig slink<strong>en</strong>,<br />

zoals e<strong>en</strong> grote keel kan drink<strong>en</strong>.<br />

En dag <strong>en</strong> nacht van korte duur<br />

vlamm<strong>en</strong> <strong>en</strong> dov<strong>en</strong>: flakkr<strong>en</strong>d vuur.<br />

- De wanhoop <strong>en</strong> welsprek<strong>en</strong>dheid<br />

in de gebar<strong>en</strong> van de ding<strong>en</strong>,<br />

die anders star zijn, <strong>en</strong> hun dring<strong>en</strong>,<br />

hun ademloze, wrede strijd ....<br />

Hoe kón ik dat niet eerder wet<strong>en</strong>,<br />

niet beter zi<strong>en</strong> in vroeger <strong>tijd</strong> ?<br />

Hoe moet ik het weer ooit verget<strong>en</strong> ?<br />

M. Vasalis<br />

meerdere actualiseerbare mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />

Eternalisme stelt feitelijk dat alles al<strong>tijd</strong> is, <strong>en</strong> ontk<strong>en</strong>t daarmee het passer<strong>en</strong>.<br />

Het eternalisme geeft e<strong>en</strong> statische notie van <strong>tijd</strong>, zonder ‘word<strong>en</strong>’.<br />

De toekomst is in deze conceptie reëel <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> verzameling ongerealiseerde<br />

mogelijkhed<strong>en</strong>. Ook eternalisme onderk<strong>en</strong>t hiermee de schijnbare<br />

asymmetrie van de <strong>tijd</strong> niet; volg<strong>en</strong>s het eternalisme is er ge<strong>en</strong> objectief<br />

verschil tuss<strong>en</strong> verled<strong>en</strong>, hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> toekomst, zoals er in de ruimte ook<br />

ge<strong>en</strong> waarnemer-onafhankelijk verschil is tuss<strong>en</strong> ‘hier’ <strong>en</strong> ‘daar’. De verschill<strong>en</strong><br />

tuss<strong>en</strong> hier <strong>en</strong> daar, hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> verled<strong>en</strong>, zijn subjectief <strong>en</strong> afhankelijk<br />

van ons standpunt. Het eternalisme wordt ook wel de ‘block universe<br />

theory’ g<strong>en</strong>oemd, omdat het de werkelijkheid beschouwt als e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel blok<br />

ruimte<strong>tijd</strong> waarin de <strong>tijd</strong>splakk<strong>en</strong> geord<strong>en</strong>d zijn door hun onderlinge relatie.<br />

Ons m<strong>en</strong>tale perspectief verdeelt het blok in de del<strong>en</strong> verled<strong>en</strong>, hed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

toekomst.<br />

Ruimte<strong>tijd</strong> & relativiteit<br />

Daarmee is eternalisme e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sidee dat op bepaalde punt<strong>en</strong> erg aansluit<br />

bij Einstein’s ruimte<strong>tijd</strong>. In zijn relativiteitstheorie maakt Einstein gebruik<br />

van Minkowski’s ruimte<strong>tijd</strong> model: ruimte <strong>en</strong> <strong>tijd</strong> zijn van e<strong>en</strong> gelijke status,<br />

<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> is e<strong>en</strong> dim<strong>en</strong>sie in de ruimte<strong>tijd</strong> zoals de X, Y <strong>en</strong> Z as dim<strong>en</strong>sies zijn<br />

in de Newtoniaanse ruimte.<br />

De relativiteitstheorie k<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> absolute, universele waarde toe aan het<br />

huidige mom<strong>en</strong>t. Gelijk<strong>tijd</strong>igheid is relatief: twee gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die op hetzelfde<br />

mom<strong>en</strong>t lijk<strong>en</strong> te geschied<strong>en</strong> vanuit één refer<strong>en</strong>tiekader kunn<strong>en</strong> vanuit<br />

e<strong>en</strong> ander refer<strong>en</strong>tiekader op verschill<strong>en</strong>de mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>. Dat<br />

betek<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> gebeurt<strong>en</strong>is die voor mij misschi<strong>en</strong> in de nog onbepaalde<br />

toekomst ligt voor e<strong>en</strong> ander al kan bestaan in het vastgelegde verled<strong>en</strong>.<br />

Wanneer we dit punt in acht nem<strong>en</strong> lijkt het idee dat toekomst <strong>en</strong> verled<strong>en</strong><br />

vastligg<strong>en</strong> aannemelijk. Tijd stroomt dus niet, maar is e<strong>en</strong> dim<strong>en</strong>sie,<br />

<strong>en</strong> alle mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de dim<strong>en</strong>sie van de <strong>tijd</strong> zijn ev<strong>en</strong><br />

reëel. Toekomst <strong>en</strong> verled<strong>en</strong> zijn waarnemerafhankelijke<br />

posities op het pad van e<strong>en</strong> individu in de ruimte<strong>tijd</strong>.<br />

Interessante literatuur:<br />

Mario Bunge, “Physical Time: The Objective and<br />

Relational Theory”, Philosophy of Sci<strong>en</strong>ce, Vol.<br />

35, No. 4 (Dec., 1968), pp. 355-388<br />

Ch<strong>en</strong>, C. The Philosophy of Time, C<strong>en</strong>ter for<br />

Sci<strong>en</strong>ce and Society Symposium, Fall 2003 “A<br />

Matter of Time”<br />

Davies, P. “That Mysteriouw Flow”, Sci<strong>en</strong>tific<br />

American (2002)<br />

Roth<strong>en</strong>stein, B. Popescu, S. Spix, G.J. llustrating<br />

the relativity of simultaneity<br />

Savitt, S.F “Tachyon Signals, Causal Paradoxes,<br />

and the Relativity of Simultaneity”, PSA: Proceedings<br />

of the Bi<strong>en</strong>nial Meeting of the Philosophy of<br />

Sci<strong>en</strong>ce Association, Vol. 1982, Volume One: Contributed<br />

Papers. (1982), pp. 277-292<br />

En verder:<br />

Tonke Dragt, Zee<strong>en</strong> van <strong>tijd</strong> / 1 Aan de andere kant van de<br />

deur Leopold (1992)<br />

Douwe Tiemersma, Verdwijn<strong>en</strong>de Scheiding<strong>en</strong> Asoka Rotterdam<br />

(2005)<br />

Steph<strong>en</strong> King, The Langoliers P<strong>en</strong>guin Books (1990)<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/Kal<strong>en</strong>der<br />

http://www.alforto.nl/index.html?kal<strong>en</strong>der.html<br />

http://webexhibits.org/cal<strong>en</strong>dars/cal<strong>en</strong>dar-anci<strong>en</strong>t.html<br />

http://plato.stanford.edu/<strong>en</strong>tries/time/<br />

1 LASpost 7


Opinie<br />

Nobelprijs voor Vrede voor Al Gore<br />

Hoe zelfs e<strong>en</strong> ‘planetaire noodtoestand’ uit<br />

te buit<strong>en</strong> valt voor e<strong>en</strong> Amerikaanse politicus<br />

Winter in Nederland is e<strong>en</strong> echte winter, met temperatur<strong>en</strong> onder de nul,<br />

schaatsbaar ijs op de slot<strong>en</strong>, damp<strong>en</strong>de stampot met jus, drie maand<strong>en</strong> dur<strong>en</strong>de<br />

verkoudheid <strong>en</strong> depressies door e<strong>en</strong> tekort aan zonlicht. Maar door<br />

de opwarming van de aarde is de Nederlandse winter aan het uitsterv<strong>en</strong>.<br />

Het (versterkte) broeikaseffect zal e<strong>en</strong> einde mak<strong>en</strong> aan vele gewaardeerde<br />

situaties, zoals het huidige ze<strong>en</strong>iveau, de biologische diversiteit <strong>en</strong> stabiele<br />

neerslagpatron<strong>en</strong> - t<strong>en</strong>zij de m<strong>en</strong>sheid actie onderneemt om de uitstoot van<br />

broeikasgass<strong>en</strong> te reducer<strong>en</strong>. Al Gore is de man die de noodzaak van die<br />

actie aan het grote publiek wist te verkop<strong>en</strong> <strong>en</strong> hiervoor heeft hij de Nobelprijs<br />

voor Vrede ontvang<strong>en</strong>. Persoonlijk d<strong>en</strong>k ik dat de jury de man met de<br />

film (An Inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>t Truth) heeft verward…<br />

Het is bewez<strong>en</strong> dat in de loop van de afgelop<strong>en</strong> honderd jaar de gemiddelde<br />

temperatuur van de aarde is gesteg<strong>en</strong> met 0.74 grad<strong>en</strong> Celsius. Ook bewez<strong>en</strong><br />

is dat de huidige conc<strong>en</strong>tratie van CO2 hoger is dan hij in 400.000 jaar<br />

is geweest. Als blijkt dat de temperatuur van de aarde over honderd jaar<br />

met nog e<strong>en</strong>s twee grad<strong>en</strong> Celsius is opgelop<strong>en</strong>, zal de m<strong>en</strong>sheid word<strong>en</strong><br />

geconfronteerd met onoverkomelijke klimaatsverandering<strong>en</strong>. Wet<strong>en</strong>schappers<br />

schatt<strong>en</strong> dat de temperatuursverhoging tot het jaar 2100 tuss<strong>en</strong> de<br />

1,4 <strong>en</strong> 5,8 grad<strong>en</strong> Celsius zal ligg<strong>en</strong>, als er ge<strong>en</strong> actie wordt ondernom<strong>en</strong><br />

om deze stijging teg<strong>en</strong> te gaan.<br />

Er lijkt e<strong>en</strong> concreet verband te bestaan tuss<strong>en</strong> de opwarming van de aarde<br />

<strong>en</strong> de conc<strong>en</strong>tratie van CO2 in de lucht. Onderzoek toont aan dat de twee<br />

elkaar in het verled<strong>en</strong> al<strong>tijd</strong> vergezeld<strong>en</strong>. Voor de Industriële Revolutie was<br />

de conc<strong>en</strong>tratie van CO2 280 ppm (part per million). Teg<strong>en</strong>woordig is dat<br />

372 ppm, zoals gezegd e<strong>en</strong> conc<strong>en</strong>tratie die niet meer is voorgekom<strong>en</strong> in<br />

400.000 jaar. En de meeste wet<strong>en</strong>schappers zijn van m<strong>en</strong>ing dat de m<strong>en</strong>s<br />

hoogstwaarschijnlijk verantwoordelijk is (geweest) voor deze stijging.<br />

Ook al lijkt het verdwijn<strong>en</strong> van de winter in Nederland e<strong>en</strong> zeg<strong>en</strong> voor de<br />

koukleum<strong>en</strong> onder ons, de opwarming van de aarde is e<strong>en</strong> groot probleem.<br />

Zelfs als alle doelstelling<strong>en</strong> van het Klimaatverdrag word<strong>en</strong> gehaald, zal het<br />

klimaat verander<strong>en</strong>. Het belang van het verdrag zit hem in het feit dat met<br />

de beoogde maatregel<strong>en</strong> de verandering handelbaar is. Door middel van<br />

adaptie (aanpass<strong>en</strong>), migratie (van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> landbouw) <strong>en</strong> andere middel<strong>en</strong><br />

kan de m<strong>en</strong>sheid e<strong>en</strong> geïndustrialiseerd lev<strong>en</strong> handhav<strong>en</strong>.<br />

Als de stijging niet kan word<strong>en</strong> geminimaliseerd, dan zijn er e<strong>en</strong> hele stapel<br />

gevolg<strong>en</strong> waar wij ons zorg<strong>en</strong> om moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>: het ze<strong>en</strong>iveau zal stijg<strong>en</strong>,<br />

het neerslagpatroon verander<strong>en</strong>, ziekt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich makkelijker verspreid<strong>en</strong><br />

(zoals malaria), poolijs <strong>en</strong> sneeuw zull<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong>, soort<strong>en</strong> zull<strong>en</strong><br />

uitsterv<strong>en</strong> <strong>en</strong> het koraalrif zal word<strong>en</strong> vernietigd. Erger is dat als de aarde<br />

e<strong>en</strong>maal aan het opwarm<strong>en</strong> is, er meer <strong>en</strong> meer broeikasgass<strong>en</strong> zull<strong>en</strong><br />

vrijkom<strong>en</strong>. Bedolv<strong>en</strong> onder permafrost zitt<strong>en</strong> hele reserves methaangas,<br />

e<strong>en</strong> broeikasgas welke nu maar 4 tot 9 proc<strong>en</strong>t van de broeikass<strong>en</strong> uitmaakt.<br />

Door het verdwijn<strong>en</strong> van ijs <strong>en</strong> sneeuw wordt minder zonnestraling<br />

weerkaatst. En met het smelt<strong>en</strong> van de poolkapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> het stijg<strong>en</strong> van de<br />

temperatuur, zal er meer water verdamp<strong>en</strong>. Waterdamp is de nummer één<br />

broeikasgas.<br />

Om onder de twee grad<strong>en</strong> stijging uit te kom<strong>en</strong>, moet Nederland zijn broeikasgass<strong>en</strong>uitstoot<br />

terugbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met 96,8 proc<strong>en</strong>t.<br />

Het Klimaatverdrag waaraan in eerste instantie al 55 land<strong>en</strong> deelnam<strong>en</strong><br />

voor het in werking kon tred<strong>en</strong>, is de beste kans om e<strong>en</strong> reductie in CO2-<br />

8 LASpost<br />

uitstoot tot stand te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Vrijblijv<strong>en</strong>de quota word<strong>en</strong> niet nageleefd, dus<br />

<strong>en</strong>kel e<strong>en</strong>mondiale resolutie om het klimaat te stabiliser<strong>en</strong> zal tot resultat<strong>en</strong><br />

leid<strong>en</strong>. In het verdrag is de doelstelling als volgt verwoordt: “het stabiliser<strong>en</strong><br />

van de conc<strong>en</strong>tratie van broeikasgass<strong>en</strong> in de atmosfeer op e<strong>en</strong> zodanig<br />

niveau, dat e<strong>en</strong> gevaarlijke m<strong>en</strong>selijke invloed op het klimaat wordt voorkom<strong>en</strong>”.<br />

Er bestaat onder wet<strong>en</strong>schappers twijfel of de m<strong>en</strong>s als verantwoordelijke<br />

aangewez<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> voor het feit dat de temperatuur van de aarde stijgt.<br />

Sterker nog, veel wet<strong>en</strong>schappers zijn van m<strong>en</strong>ing dat de huidige stijging niets<br />

met m<strong>en</strong>selijke activiteit<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> heeft. In het verled<strong>en</strong> is er namelijk al<strong>tijd</strong><br />

e<strong>en</strong> tweehonderd jaar correlatie tuss<strong>en</strong> de stijging van de temperatuur <strong>en</strong> de<br />

stijging van het CO2-gehalte geweest. De industrialisering is pas honderd jaar<br />

gaande. Maar het mag duidelijk zijn dat uiteindelijk onze hoge CO2-uitstoot<br />

niet aan de oplossing zal bijdrag<strong>en</strong>, of zij nu wel of niet de verantwoordelijke<br />

is voor de huidige opwarming.<br />

An Inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>t Truth was de docum<strong>en</strong>taire die Al Gore weer vol in beeld<br />

bracht na zijn nederlaag in de strijd om het presid<strong>en</strong>tsschap van Amerika.<br />

De film is onderdeel van Gore’s milieucampagne <strong>en</strong> wijst op de gevolg<strong>en</strong> van<br />

ons beleid <strong>en</strong> onze handeling<strong>en</strong> aangaande broeikasgasuitstoot voor de aankom<strong>en</strong>de<br />

50 jaar. Volkom<strong>en</strong> in strijd met alle andere politici draait Gore’s film<br />

niet om de zak<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, noch bagatelliseert hij het probleem. Het was die<br />

compleet heldere verslaggeving van de stand van zak<strong>en</strong>, welke bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

hun milieubesef aanwakkerde. Dat besef groeide uit tot e<strong>en</strong> ware hype, tot<br />

zelfs talloze instanties <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> zich aan klimaatbeleid durfd<strong>en</strong> te wag<strong>en</strong>.<br />

Elsevier bracht het op de volg<strong>en</strong>de manier: ‘Voor het eerst sinds 2003 is er<br />

sprake van substantiële groei van led<strong>en</strong> of donateurs van ‘gro<strong>en</strong>e organisaties’.<br />

‘Vooral na de film An Inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>t Truth van Al Gore is de belangstelling<br />

voor klimaat, natuur <strong>en</strong> milieu sterk toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.’ Mede door de film was<br />

Gore’s milieucampagne e<strong>en</strong> groot succes, zo groot dat hij de Nobelprijs voor<br />

Vrede in ontvangst mocht nem<strong>en</strong> – voor het vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> verspreid<strong>en</strong> van de<br />

k<strong>en</strong>nis over de door de m<strong>en</strong>s veroorzaakte klimaatverandering <strong>en</strong> voor het<br />

bevorder<strong>en</strong> van maatregel<strong>en</strong> om deze teg<strong>en</strong> te gaan.<br />

Maar hier is het hypocriete gedeelte van Al Gore’s milieucampagne: de man<br />

vecht voor erk<strong>en</strong>ning van problem<strong>en</strong> <strong>en</strong> het zoek<strong>en</strong> van oplossing<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s<br />

de confer<strong>en</strong>tie in Bali noemde hij de situatie zelfs e<strong>en</strong> planetaire noodtoestand.<br />

Maar zelf werkt hij niet mee aan de oplossing: de familie Gore verbruikte in<br />

augustus 2006 22.619 kilowatt, meer dan tweemaal wat e<strong>en</strong> modaal gezin<br />

verbruikt in e<strong>en</strong> jaar. Zijn <strong>en</strong>ergieverbruik voor <strong>en</strong> na het uitbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de<br />

film verschilde – erna steeg het… terwijl het al 12 tot 20 keer het verbruik<br />

van e<strong>en</strong> modaal gezin was.<br />

Door: Katinka Roos<strong>en</strong><br />

Bronn<strong>en</strong>: - geraadpleegd op 24 December 2007<br />

www.wikipedia.nl<br />

www.theclimateproject.org<br />

www.elsevier.nl: ‘Steeds meer steun voor Milieuorganisaties’<br />

http://www.politico.com/news/stories/0607/4692.html


LA&S Belangrijke data LA&S:<br />

¿<br />

LASsers in de faculteitsraad<br />

Na de vooraanmelding zijn er 3 Lassers die de strijd aangaan voor<br />

e<strong>en</strong> plaats in de faculteitsraad. Omdat er meer dan 12 kandidat<strong>en</strong><br />

zijn die zich hebb<strong>en</strong> aangemeld zull<strong>en</strong> er verkiezing<strong>en</strong> plaats gaan<br />

vind<strong>en</strong> waarin jullie mog<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> wie jullie graag in de faculteitsraad<br />

zi<strong>en</strong>.<br />

Naast de oorspronkelijke lijst STUFF, is er e<strong>en</strong> tweede lijst opgericht:<br />

LIJST LUX!<br />

Op LIJST LUX staan ook onze Lassers:<br />

MARIJN WIJGA (eerstejaars LAS)<br />

ELWYN DAVIES (derdejaars LAS)<br />

JORIEN COPIER (eerstejaars LAS)<br />

?<br />

De verkiezing<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong> 26 mei t/m 2 juni, maar voor<br />

die <strong>tijd</strong> zull<strong>en</strong> jullie zeker nog van ons hor<strong>en</strong> waar wij voor staan <strong>en</strong><br />

wat we will<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong> in de faculteitsraad.<br />

Wijzigingsdag<strong>en</strong> periode 4:<br />

Letter<strong>en</strong> 31 maart - 1 april<br />

Wijsbegeerte 7- 8 april<br />

geowet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />

rechtsgeleerd heid<br />

Economie<br />

USBO 7 april - 11 april<br />

Donderdagavond 10 april<br />

Afsluiting d<strong>en</strong>kacademie<br />

Dinsdag 24 juni<br />

Afsluiting globalisering<br />

1 LASpost 9


Winterpagina<br />

Winterslaap<br />

Kreun.. vakantie zou je d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Nou mooi niet<br />

hoor, als die wekker iedere dag weer voor 10<br />

uur afgaat omdat we ‘gezellig’ bij de familie gaan<br />

et<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong> ze toch al zo fijn hebb<strong>en</strong> bedacht<br />

dat universitaire stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> maar twee vakanties<br />

per jaar nodig hebb<strong>en</strong>, vind ik dat ze die best<br />

buit<strong>en</strong> de feestdag<strong>en</strong> om hadd<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> plann<strong>en</strong><br />

zodat vakantie t<strong>en</strong>minste ook vakantie is; niks<br />

do<strong>en</strong>. Maar nee hoor, die van mij zit vol met et<strong>en</strong>,<br />

et<strong>en</strong>, ler<strong>en</strong>, ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> et<strong>en</strong>.. top! Daarbij als ik deur<br />

uit stap voel ik de kou al aan mijn or<strong>en</strong> <strong>en</strong> eer dat<br />

ik erg<strong>en</strong>s he<strong>en</strong> gefietst b<strong>en</strong>, heeft deze pijn zich<br />

al uitgebreid naar de rest van mijn hoofd. Ook<br />

WINTER IN HOLLAND<br />

Nederlandse Nuchterheid<br />

Winter k<strong>en</strong>t tal van tradities. De feestdag<strong>en</strong> zijn misschi<strong>en</strong> de<br />

meest voor de hand ligg<strong>en</strong>de, maar hun oorsprong laat te w<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

over. Want wat is er Hollandser dan de stamppot, de elfsted<strong>en</strong>tocht,<br />

de nieuwjaarsduik? Als de dag<strong>en</strong> donker <strong>en</strong> kort<br />

word<strong>en</strong>, is Unox onze heldere ster aan de hemel…<br />

Nederlandse nuchterheid is ver te zoek<strong>en</strong> <strong>tijd</strong><strong>en</strong>s de overdaad van de<br />

feestdag<strong>en</strong>. Hand<strong>en</strong>vol pepernot<strong>en</strong>, speculaaspopp<strong>en</strong>, kerstkransjes<br />

<strong>en</strong> olieboll<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> hun weg naar binn<strong>en</strong>. Kalko<strong>en</strong>gebraad, gourmet<br />

<strong>en</strong> fondue, alles met honderd<strong>en</strong> stokbrod<strong>en</strong>, vull<strong>en</strong> onze mag<strong>en</strong><br />

– <strong>en</strong> dat zijn de extra kilootjes die er in het nieuwe jaar weer afgetraind<br />

kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De verdubbeling van de omzet in de supermarkt<strong>en</strong><br />

is net zo typer<strong>en</strong>d voor de maand december, als e<strong>en</strong> verdriedubbeling<br />

van de omzet in de speelgoed, boek <strong>en</strong> computerwinkels.<br />

Maar als de gezelligheid, de cadeautjes <strong>en</strong> de familie weer zijn opgeborg<strong>en</strong>,<br />

do<strong>en</strong> we gezam<strong>en</strong>lijk boete. Bibber<strong>en</strong>d duik<strong>en</strong> we in ijskoud water,<br />

schaats<strong>en</strong> de hele dag lang in de snijd<strong>en</strong>de wind <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> sneeuw/ijsball<strong>en</strong><br />

in ons gezicht gedrukt. Onze hand<strong>en</strong> zijn bevror<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de <strong>tijd</strong> dat de<br />

sneeuwpop klaar is. Maar ’s avonds staat er dan e<strong>en</strong> damp<strong>en</strong>de pan snert<br />

of stamppot op tafel <strong>en</strong> zijn al onze zorg<strong>en</strong> weer verget<strong>en</strong>. Niet te verget<strong>en</strong><br />

dat we fel oranje muts<strong>en</strong> <strong>en</strong> handscho<strong>en</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> om aan te trekk<strong>en</strong>, van<br />

Unox, voor we aan de e<strong>en</strong>voudige, doch voedzame maal<strong>tijd</strong> gaan zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ons weer als echte Nederlanders gedrag<strong>en</strong>.<br />

10 LASpost<br />

Column<br />

Linda Rijkhoek<br />

wel e<strong>en</strong>s dat idee dat je e<strong>en</strong> net te kleine helm op<br />

je hoofd hebt gehad, na e<strong>en</strong> half uurtje fiets<strong>en</strong>?<br />

Gelukkig zijn daar de nu eindelijk hippe oorwarmers,<br />

die als e<strong>en</strong> godsgesch<strong>en</strong>k voor kerst de<br />

winter toch iets draaglijker mak<strong>en</strong>. Helaas zijn<br />

warme want<strong>en</strong> echter schaars <strong>en</strong> word<strong>en</strong> vingers<br />

snel zwart, wat e<strong>en</strong> regelmatig half uurtje met de<br />

handjes onder de lauwe kraan tot gevolg heeft.<br />

Voet<strong>en</strong> kreun<strong>en</strong> hele dag<strong>en</strong> als ze naar buit<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook mijn muts is niet windbest<strong>en</strong>dig,<br />

lees; die wil nog wel e<strong>en</strong>s af waai<strong>en</strong>. Daarbij komt<br />

nog dat in de stad blijkt dat alle winterjass<strong>en</strong> al<br />

bijna zijn uitverkocht voordat de kou überhaupt<br />

begonn<strong>en</strong> is! Hoe moet dat dan met al die laatbloeiers<br />

zoals ik, die weiger<strong>en</strong> e<strong>en</strong> warme jas te<br />

kop<strong>en</strong> voordat ze echte sneeuw hebb<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>.<br />

Trouw<strong>en</strong>s eig<strong>en</strong>lijk, waarom zou je naar buit<strong>en</strong><br />

gaan in die kou? Buit<strong>en</strong> de kerstinkop<strong>en</strong> om<br />

Recept voor Urker kapkool:<br />

(hallo, 7,5 miljo<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong>!?) is er namelijk<br />

ook niet veel aan. Het park <strong>en</strong> de stad ligg<strong>en</strong> er<br />

met die vrieskou verlat<strong>en</strong> bij <strong>en</strong> dan die zielige<br />

e<strong>en</strong>djes, die verwoed rond peddel<strong>en</strong> door het<br />

half bevror<strong>en</strong> water op zoek naar e<strong>en</strong> brooddonateur.<br />

Ja gierigaards, zij word<strong>en</strong> nog geholp<strong>en</strong>,<br />

maar welke vri<strong>en</strong>delijke oude vrouw gooit mij wat<br />

geld toe als ik te blut b<strong>en</strong> om nog et<strong>en</strong> te kop<strong>en</strong><br />

aangezi<strong>en</strong> al mijn geld onder de kerstboom<br />

is verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>.. Nee die winter is niks voor mij.<br />

Zull<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> nationale winterslaap organiser<strong>en</strong>?<br />

Lijkt me lach<strong>en</strong>! Iedere<strong>en</strong> is toch al<strong>tijd</strong> moe<br />

<strong>en</strong> is zeg nou zelf, het is wel lekker goedkoop..<br />

Ingrediënt<strong>en</strong>:<br />

1 witte kool van ongeveer 1 kilo, 1 kilo ui<strong>en</strong>, 6 grote stoofper<strong>en</strong>, 3 pond<br />

aardappel<strong>en</strong>, flink stuk doorreg<strong>en</strong> spek, scheutje azijn, zout, peper, ev<strong>en</strong>tueel<br />

nootmuskaat.<br />

Bereidingswijze:<br />

Snijdt de kool in stukjes <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> in ring<strong>en</strong>. Was de kool <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> ev<strong>en</strong><br />

in de pan waarin u de gro<strong>en</strong>te gaat opzett<strong>en</strong>. Laat de kool <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> bij<br />

elkaar in de pan <strong>en</strong> doe er de (ongeschilde!) stoofper<strong>en</strong> bij. Zet de pan op<br />

het vuur <strong>en</strong> laat het geheel ongeveer twee uur kok<strong>en</strong>. Ondertuss<strong>en</strong> schilt<br />

u de aardappel<strong>en</strong> <strong>en</strong> snijdt u het spek in plakjes. Bak het spek goed uit.<br />

Neem na twee uur de pan van het vuur <strong>en</strong> haal de per<strong>en</strong> eruit. Doe dan<br />

de kool <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> vergiet <strong>en</strong> laat ze uitlekk<strong>en</strong>. Vang het kookvocht<br />

in e<strong>en</strong> pan op <strong>en</strong> kook daarin de aardappel<strong>en</strong> in ongeveer twintig minut<strong>en</strong><br />

gaar. Als de aardappel<strong>en</strong> gaar zijn giet u ze af. Vervolg<strong>en</strong>s doet u de kool<br />

<strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> bij de aardappel<strong>en</strong>. Let erop dat de pan waarin u de kapkool<br />

maakt groot g<strong>en</strong>oeg is! Stamp dan in de grote pan de kool, de ui<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />

aardappel<strong>en</strong> goed door eikaar. (“Kapp<strong>en</strong>” is Urks voor “stamp<strong>en</strong>”). Maak<br />

de kapkool af met azijn <strong>en</strong> peper. Zet de pan met kapkool op tafel. Schep<br />

ieder e<strong>en</strong> berg daarvan op het bord <strong>en</strong> plaats de ongeschilde stoofpeer er<br />

bov<strong>en</strong>op. Maak in de berg e<strong>en</strong> kuiltje <strong>en</strong> giet daar e<strong>en</strong> beetje spekvet in.<br />

Als u dat te vet vindt kunt u natuurlijk zelf jus mak<strong>en</strong>. Verdeel t<strong>en</strong>slotte de<br />

plakjes spek onder uw eters.<br />

Door: Katinka Roos<strong>en</strong>


Winterslaap<br />

Jij druppelde van mij af<br />

via mijn haar mijn schouders<br />

langs, tot de omw<strong>en</strong>teling van de klok<br />

je langzaam deed opvriez<strong>en</strong><br />

in ronde, glimm<strong>en</strong>de druppels<br />

omlijstte je mijn gezicht;<br />

En zo ontving ik jouw<br />

zachtblauwe onderkoelde lipp<strong>en</strong><br />

als viel<strong>en</strong> zij uit de hemel,<br />

in grote vlokk<strong>en</strong> van ijskristal<br />

En ik bleef staan,<br />

wacht<strong>en</strong>d<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>d<br />

Hoe jouw vrieskou mijn ledemat<strong>en</strong> bevroor,<br />

alles bevroor, behalve de wijzers van de klok.<br />

Anita Rootselaar<br />

Winterpagina<br />

Linda Rijkhoek<br />

Floep<br />

Kkrrrt…. Kkrrrrtt<br />

Stap<br />

Stap<br />

Stap<br />

Kleine pasjes, het is glad<br />

Ovaaltjes gehuld in wit<br />

Voetjes die voorzichtig word<strong>en</strong> opgevang<strong>en</strong><br />

Krak<strong>en</strong>d, scho<strong>en</strong> voor scho<strong>en</strong><br />

Ribbeltjes in het zachte dek<br />

Floep,…<br />

Dan keihard op mijn bek<br />

1 LASpost 11


Winterpagina<br />

Winter<br />

Bij elke voetstap die ik zet, kraakt de sneeuw onder mijn gewicht. Het geluid van mijn voetafdruk, langzaam in de sneeuw wegzakk<strong>en</strong>d, lijkt zielsnijd<strong>en</strong>d kabaal<br />

op het mom<strong>en</strong>t dat ik stil sta. Want als ik stil sta, dan is het stil. Maar ik wil niet dat het stil is. Op e<strong>en</strong> avond zoals deze, op e<strong>en</strong> plek zoals hier, is elk geluid<br />

waar de oorzaak van bek<strong>en</strong>d is, net zo welkom als de eerste sneeuwvlokk<strong>en</strong> bij kerst. Als ik goed luister hoor ik de wind zachtjes de sneeuw naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong><br />

voer<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> half uur zijn mijn voetstapp<strong>en</strong> niets meer, hoogst<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> kuiltje in de sneeuw. Zelfs in het donker, zo ver verwijderd van alle licht op dat van de<br />

sterr<strong>en</strong> na, doet het landschap om mij he<strong>en</strong> helder wit aan, afgetek<strong>en</strong>d teg<strong>en</strong> de donkere leegte van de plaats<strong>en</strong> waar de bevror<strong>en</strong> waterkristall<strong>en</strong> nog ge<strong>en</strong><br />

aanhechtingspunt hebb<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>. Langzaam hef ik mijn be<strong>en</strong> op om e<strong>en</strong> stap te zett<strong>en</strong>. Ik beweeg mijn voet naar vor<strong>en</strong>, naar e<strong>en</strong> plaats waar nog nooit<br />

iemand heeft gestaan, maar waar ook die voetafdruk langzaam zal word<strong>en</strong> opgevuld. Opgevuld met toekomstige leegte. <strong>Over</strong>geleverd aan twijfel trek ik ev<strong>en</strong>,<br />

alsof het e<strong>en</strong> reflex was, mijn voet terug. Zal ik gaan r<strong>en</strong>n<strong>en</strong>? Dat is zinloos, ik weet niet waar ik naar toe r<strong>en</strong> of waar vandaan. Zal ik lop<strong>en</strong>? Het doet minder<br />

zinloos aan, maar komt op hetzelfde neer. Zal ik blijv<strong>en</strong> staan? Er is niets zinlozer dan dat in het lev<strong>en</strong>.<br />

Snel plant ik mijn voet in de sneeuw <strong>en</strong> krimp in elkaar van het geluid dat ik zelf produceer. Het lijkt alsof, op het precieze mom<strong>en</strong>t dat mijn scho<strong>en</strong>zool de<br />

sneeuw raakt, de wereld om mij he<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> in beweging komt. De boomtopp<strong>en</strong>, hoog bov<strong>en</strong> mij, slinger<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>, vrij spel voor e<strong>en</strong> wind die bij mij niet aanwezig<br />

is. De takk<strong>en</strong> kreun<strong>en</strong> onder het gewicht van de sneeuw <strong>en</strong> verzucht<strong>en</strong> hun lot als waterdrager. Maar op het mom<strong>en</strong>t dat ik op vaste grond sta, gaat die wind<br />

ligg<strong>en</strong>; <strong>en</strong> houd<strong>en</strong> de takk<strong>en</strong> hun adem in.<br />

De kou snijdt door mijn ledemat<strong>en</strong> maar ik weet dat ik verder moet. Stil staan, is niet bestaan, zo lijkt mijn overlevingsinstinct mij te will<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong>. Met moeite<br />

hef ik mijn be<strong>en</strong> op voor de volg<strong>en</strong>de stap, onwillig de <strong>tijd</strong>elijke status quo te verstor<strong>en</strong>. Ook nu verandert mijn omgeving in e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>elijke kakofonie van klank<strong>en</strong>,<br />

e<strong>en</strong> wirwar van beweg<strong>en</strong>de beeld<strong>en</strong>. Het voelt alsof de wereld bij elke stap die ik zet, bij elke verbrok<strong>en</strong> stilte, e<strong>en</strong> deel van mijn ziel met zich meevoert<br />

naar e<strong>en</strong> andere wereld – alsof het dat stukje van mijn ziel is, die haar <strong>tijd</strong>elijk in beweging br<strong>en</strong>gt. Donkere gedacht<strong>en</strong> dwal<strong>en</strong> door mijn hoofd <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> het<br />

langzaam over van de adr<strong>en</strong>aline die mij in mijn angst staande hield. Angst maakt plaats voor berusting.<br />

Ik voel mijn kracht<strong>en</strong> langzaam wegebb<strong>en</strong>. Mijn voet<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met minder kracht neer in de sneeuw <strong>en</strong> de wereld wordt stiller <strong>en</strong> stiller. Met moeite draai ik me<br />

om <strong>en</strong> kijk naar het pad dat ik heb afgelegd. De spreekwoordelijke duivel op de schouder heeft als e<strong>en</strong> homunculus plaatsg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in mijn geest <strong>en</strong> ik hoor<br />

mijzelf teg<strong>en</strong> mijzelf zegg<strong>en</strong>: “Je gaat het nooit hal<strong>en</strong>. Geef het op <strong>en</strong> staak deze dwaze wanhoopspoging”. Ik tuur in de verte, hopeloos hop<strong>en</strong>d op e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong><br />

van hoop, maar tevergeefs: voor mij zie ik hetzelfde als achter mij - bom<strong>en</strong>, sneeuw <strong>en</strong> duisterheid. Ik beweeg mij in het niets.<br />

Terwijl ik mijn or<strong>en</strong> probeer te sluit<strong>en</strong> om mij te wap<strong>en</strong><strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de stemm<strong>en</strong> in mijn hoofd zet ik weer e<strong>en</strong> stap <strong>en</strong> lach de wereld uit om haar zielige vertoning.<br />

Ik lach om de ironie van mijn werkelijkheid: zonder eind in zicht ronddwal<strong>en</strong>d richting e<strong>en</strong> onvermijdelijk nader<strong>en</strong>d einde. Ik lach mijzelf uit om mijn machteloosheid.<br />

Met e<strong>en</strong> grijns op mijn gezicht hef ik mijn be<strong>en</strong> op voor e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de stap <strong>en</strong> richt mijn zicht langzaam naar de niet bestaande horizon, klaar om ook<br />

haar te bespott<strong>en</strong>. Maar dan verandert alles.<br />

De wind steekt op <strong>en</strong> blaast sneeuw van de bom<strong>en</strong> in mijn gezicht. De bom<strong>en</strong> schudd<strong>en</strong> zichtbaar onder de macht van de wind, maar nu voel ook ik haar. Ook<br />

al sta ik stil, om mij he<strong>en</strong> is het alsof de wereld wakker is geword<strong>en</strong>. Zie ik het nou goed? Tuss<strong>en</strong> de wuiv<strong>en</strong>de takk<strong>en</strong> zie ik in de verte e<strong>en</strong> licht. Af <strong>en</strong> toe zie<br />

ik haar niet of nauwelijks, verblind door de wind of sneeuwvlokk<strong>en</strong> in mijn og<strong>en</strong>, maar ze is daar toch echt.<br />

Ik richt me op tot mijn volle l<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> zet met vol vertrouw<strong>en</strong> grote stapp<strong>en</strong>, terwijl twijfel zich alweer meester maakt van mijn gedacht<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d<br />

f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s in nood soms ding<strong>en</strong> ziet die niet bestaan. Zou dit e<strong>en</strong> fata morgana zijn, met in plaats van e<strong>en</strong> oase in de woestijn e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong> van<br />

lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> doodgewaande wereld? Hoe dichter ik bij het licht kom, hoe meer het er op lijkt dat ik mijzelf niet heb bedrog<strong>en</strong>. Langzaam doem<strong>en</strong> de contour<strong>en</strong><br />

van e<strong>en</strong> huis op. Achter de gordijn<strong>en</strong> zie ik de likk<strong>en</strong>de vlamm<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> haardvuur. Het dak is bedolv<strong>en</strong> onder minst<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> halve meter sneeuw.<br />

Rill<strong>en</strong>d van de kou of van de blijdschap leg ik de laatste meters naar het huis af in e<strong>en</strong> welhaast euforische sprint. Mijn eerste impuls is om het huis te knuffel<strong>en</strong>,<br />

om het te voel<strong>en</strong> <strong>en</strong> als Dr. Johnson voor mijzelf te verifiër<strong>en</strong> dat het daadwerkelijk bestaat. Enigszins bijgekom<strong>en</strong> van mijn blijdschap besef ik dat ik nog<br />

niet veilig b<strong>en</strong> – ik b<strong>en</strong> nog niet binn<strong>en</strong>. Zoek<strong>en</strong>d naar de deur omcirkel ik het huis <strong>en</strong> droom van wat ik daarbinn<strong>en</strong> zal aantreff<strong>en</strong>. Na drie maal rond het huis<br />

gelop<strong>en</strong> te zijn zie ik uiteindelijk e<strong>en</strong> half ondergesneeuwde deur <strong>en</strong> spoed mij er naar toe om de sneeuw weg te hal<strong>en</strong>. Ik wrik aan de deur totdat deze op<strong>en</strong>t<br />

met e<strong>en</strong> zucht, zet weifel<strong>en</strong>d e<strong>en</strong> stap naar binn<strong>en</strong>, <strong>en</strong>...<br />

To<strong>en</strong> vond ik haar <strong>en</strong> stond ik oog in oog met datg<strong>en</strong>e waar ik al die <strong>tijd</strong> naar had gezocht. Ze keek me met waterige og<strong>en</strong> aan <strong>en</strong> moest zichtbaar moeite do<strong>en</strong><br />

mijn naam over haar lipp<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>. “Aaron”, zei ze, met e<strong>en</strong> medelijd<strong>en</strong>de ondertoon. “Zomer”, zei ik. Ik had haar gevond<strong>en</strong>.<br />

“In de diept<strong>en</strong> van de winter, leerde ik eindelijk dat er e<strong>en</strong> onoverwinbare zomer in mij huist” -- Albert Camus<br />

Door: Douwe Kiela<br />

12 LASpost


WEH IM SCHNEE<br />

Winterpret in Kirchberg<br />

Door: Nura Rutt<strong>en</strong> <strong>en</strong> Roanne van Leijd<strong>en</strong><br />

Wij naïeve wintersportlek<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> dat hele wintersport elk jaar maar e<strong>en</strong><br />

beetje treurig. Het kan natuurlijk nooit de bedoeling van je vakantie zijn om<br />

jezelf met e<strong>en</strong> afzichtelijk pak van e<strong>en</strong> berg af te stort<strong>en</strong>, dacht<strong>en</strong> wij zo.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> lijkt het ons maar e<strong>en</strong> koude <strong>en</strong> vermoei<strong>en</strong>de bedoeling. Oké, het<br />

gaat natuurlijk allemaal om de après-ski, dat kunn<strong>en</strong> wij ook nog wel inzi<strong>en</strong>.<br />

Maar om nou helemaal naar Oost<strong>en</strong>rijk af te reiz<strong>en</strong> om daar hele dag in de<br />

sneeuw af te moet<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> om vervolg<strong>en</strong>s in e<strong>en</strong> Nederlandse kroeg “ik heb<br />

e<strong>en</strong> toeter op mijn waterscooter” te zing<strong>en</strong>: wij wet<strong>en</strong> het niet. Maar lat<strong>en</strong> we<br />

niet te vroeg oordel<strong>en</strong>, wij zijn immers nog nooit op wintersport geweest. En<br />

elk jaar kom<strong>en</strong> zelfs de meest verbitterde antiwintersporters gehers<strong>en</strong>spoeld<br />

terug. Daarom leek het ons e<strong>en</strong> goed idee om dit week<strong>en</strong>d met winterband<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> sneeuwketting<strong>en</strong> onder auto de berg<strong>en</strong> van Oost<strong>en</strong>rijk te trotser<strong>en</strong>.<br />

Aangekom<strong>en</strong> in het pittoreske Kirchberg werd<strong>en</strong> we ondergedompeld<br />

in e<strong>en</strong> bad van g<strong>en</strong>eg<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> warmte. Op de hoek van de straat<br />

stond<strong>en</strong> drie mann<strong>en</strong> in lederhos<strong>en</strong> sfeervolle<br />

Tiroler hits te spel<strong>en</strong>, terwijl de straat<br />

vrolijk werd verlicht door lichtgev<strong>en</strong>de bierpull<strong>en</strong>.<br />

We voeld<strong>en</strong> ons onmiddellijk thuis<br />

<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> nog e<strong>en</strong> Ricola. Aangekom<strong>en</strong> bij<br />

onze hout<strong>en</strong> berghut werd<strong>en</strong> we verwelkomd<br />

door e<strong>en</strong> gebruinde skileraar met<br />

e<strong>en</strong> afgetraind lichaam <strong>en</strong> verblind<strong>en</strong>de<br />

glimlach. Ev<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> we onze b<strong>en</strong><strong>en</strong> uitstrekk<strong>en</strong><br />

voor het knapper<strong>en</strong>d haardvuur<br />

<strong>en</strong> bijna sliep<strong>en</strong> we al, to<strong>en</strong> we ons herinnerd<strong>en</strong><br />

dat we hadd<strong>en</strong> beslot<strong>en</strong> het aprèsski<br />

lev<strong>en</strong> te ontdekk<strong>en</strong>. Dus hes<strong>en</strong> we onszelf<br />

in onze skipakk<strong>en</strong>, riep<strong>en</strong> de skileraar<br />

<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> de arr<strong>en</strong>slee naar “Bar-dancing-Biertje???”<br />

waar toevallig DJ Tjop-<br />

Tjop, de <strong>en</strong>e na de andere kraker stond te<br />

draai<strong>en</strong>. Aan het eind van de avond war<strong>en</strong><br />

we het erover e<strong>en</strong>s dat zo’n bierpul best<br />

leuk is <strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong> betere plek <strong>en</strong> <strong>tijd</strong> in<br />

het jaar is om bibber<strong>en</strong>d minderjarig grut<br />

aan de haak te slaan. De skileraar war<strong>en</strong><br />

we kwijt, maar twee minderjarig<strong>en</strong> rijker begav<strong>en</strong><br />

we ons terug naar onze gezellige hut voor e<strong>en</strong> reepje Milka-chocolade.<br />

Na de volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d moeizaam te zijn opgestaan ging<strong>en</strong><br />

we voor het echte werk: het skiën. Op aanrad<strong>en</strong> van ervar<strong>en</strong> wintersporters<br />

nam<strong>en</strong> we de skilift <strong>en</strong> liet<strong>en</strong> we ons bov<strong>en</strong> aangekom<strong>en</strong>,<br />

gewoon naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>. Hartstikke leuk, dat skiën. Het ging<br />

één keer bijna fout, maar door de jong<strong>en</strong> naast ons e<strong>en</strong> zetje te gev<strong>en</strong><br />

wist<strong>en</strong> we nog net e<strong>en</strong> boom te ontwijk<strong>en</strong>. Hierover maakt<strong>en</strong><br />

we ons lichtelijk ongerust, maar to<strong>en</strong> we ev<strong>en</strong> later met e<strong>en</strong> chocomel<br />

<strong>en</strong> Schwarzwalderkisrsch torte op e<strong>en</strong> terrasje zat<strong>en</strong>, zag<strong>en</strong><br />

we hem vrolijk met zijn mat<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> oranje slee afdal<strong>en</strong>.<br />

Aldaar zitt<strong>en</strong>d op het terrasje heeft het skiën ons betoverd. Wat e<strong>en</strong><br />

fantastische sport. De witte topp<strong>en</strong>, het één zijn met de natuur, het balancer<strong>en</strong><br />

op het randje tuss<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dood <strong>en</strong> het opzoek<strong>en</strong> van de<br />

gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> van je kunn<strong>en</strong>. Als je bov<strong>en</strong> op die bergtop staat is het net alsof<br />

je in de hemel b<strong>en</strong>t. God binn<strong>en</strong> je handbereik <strong>en</strong> de wereld aan je<br />

voet<strong>en</strong>, wat wil je nog meer? En dan dat pak, dat heerlijke gewatteerde<br />

pak, alsof je tuss<strong>en</strong> de wolk<strong>en</strong> loopt. Eindelijk begrep<strong>en</strong> we het. Al die<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die elk jaar de or<strong>en</strong> van je kop zeur<strong>en</strong> over hun GoGo-tours vakantie<br />

naar e<strong>en</strong> winters oord. En al die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die ope<strong>en</strong>s midd<strong>en</strong> in de<br />

Winterpagina<br />

winter met e<strong>en</strong> onnatuurlijk tintje <strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te zonnebril verschijn<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> die maar niet op kunn<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> over de skivakantie <strong>en</strong> waar ze volg<strong>en</strong>d<br />

jaar wel niet he<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> gaan. Dat soort m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn wij nu ook.<br />

De sport had ons al gegrep<strong>en</strong> terwijl we nog niet e<strong>en</strong>s aan het<br />

meest spann<strong>en</strong>de onderdeel war<strong>en</strong> toegekom<strong>en</strong>. Gelukkig nodigde de skileraar<br />

ons uit voor e<strong>en</strong> tochtje langlauf<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> aanbod dat wij niet kond<strong>en</strong><br />

weerstaan omdat hij er zo vri<strong>en</strong>delijk bij knipoogde. Nu bleek de skileraar<br />

niet de eerste de beste langlaufer. Kurt, was e<strong>en</strong> heuse off-track langlaufer.<br />

Terwijl wij ons door de hoge sneeuw ploeterd<strong>en</strong>, langlaufte Kurt al sierlijk<br />

zwaai<strong>en</strong>d met zijn kontje voor ons uit. Hij stopte telk<strong>en</strong>s voor elk bosje<br />

<strong>en</strong> bloemetje <strong>en</strong> vertelde van de g<strong>en</strong>eeskrachtige werking van elk kruid,<br />

waarbij hij soms e<strong>en</strong> traan moest lat<strong>en</strong> vanwege zijn dooie oma, die het<br />

hem allemaal geleerd had. Na e<strong>en</strong> paar uur stopt<strong>en</strong> we bij e<strong>en</strong> knusse<br />

berghut om gluhwein uit de thermoskan te drink<strong>en</strong> <strong>en</strong> gezellig teg<strong>en</strong> elkaar<br />

aan te schurk<strong>en</strong>. Nadat hij ons alles had verteld over zijn zorgeloze jeugd<br />

met zijn zing<strong>en</strong>de gouvernante <strong>en</strong> zes geschwister viel<strong>en</strong> we alledrie stil<br />

<strong>en</strong> dacht<strong>en</strong> we aan morg<strong>en</strong>, wanneer wij weer met de sneeuwketting<strong>en</strong><br />

naar het vlakke Nederland moest<strong>en</strong>. Simultaan<br />

liet<strong>en</strong> wij e<strong>en</strong> traan over onze wang<strong>en</strong><br />

glijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> slikt<strong>en</strong> de brok in onze keel weg.<br />

Kurt zuchtte diep <strong>en</strong> stond op. “Mein dufte<br />

Liebling<strong>en</strong>”, zei hij met veel emotie in zijn<br />

stem, “Ich soll euch nimmer vergess<strong>en</strong>, aber<br />

es ist Zeit zuruck zu geh<strong>en</strong>. Er ist ein Zeit von<br />

komm<strong>en</strong> und er is ein zeit von geh<strong>en</strong> und der<br />

zeit von geh<strong>en</strong> ist schon gekomm<strong>en</strong>.” „Oh<br />

Kurt!”, riep<strong>en</strong> wij uit terwijl we hem om zijn<br />

nek vlog<strong>en</strong>, “wij zull<strong>en</strong> jou ook nooit verget<strong>en</strong>!<br />

Je b<strong>en</strong>t de meest...gevoelige jong<strong>en</strong> die we<br />

k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.” En to<strong>en</strong> gebeurde het. Het begon<br />

met wat gerommel in de verte maar al snel<br />

zag<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme hoeveelheid sneeuw<br />

door het lichtbeslag<strong>en</strong> geruite raampje met<br />

hout<strong>en</strong> rode luikjes die versierd war<strong>en</strong> met<br />

hulstakjes <strong>en</strong> twee kaars<strong>en</strong>, onze kant op<br />

kom<strong>en</strong>. We hadd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> om te beweg<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gedrieën nog in onze omhelzing<br />

bedolv<strong>en</strong>. We rold<strong>en</strong> meters de berg af <strong>en</strong> die<br />

arme Kurt, met zijn afgetrainde doch t<strong>en</strong>gere<br />

lijf, bezweek onder het gewicht. To<strong>en</strong> de lawine eindelijk tot stilstand was<br />

gekom<strong>en</strong>, lag hij er gebrok<strong>en</strong> bij, niets kon hem nog redd<strong>en</strong>. Wij pakt<strong>en</strong><br />

onze zakflacon whisky <strong>en</strong> got<strong>en</strong> wat in zijn mond <strong>en</strong> hij stamelde: “I’m<br />

so cold. Promise me you’ll survive and never let go of that promise. Never<br />

let go”, maar wij war<strong>en</strong> niet gedi<strong>en</strong>d van dat halfbakk<strong>en</strong> gequote uit<br />

films. We pakt<strong>en</strong> onze stokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> langlaufd<strong>en</strong> terug naar onze bergstube.<br />

Ontdaan van de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die achter ons lag<strong>en</strong> dronk<strong>en</strong><br />

we nog <strong>en</strong>kele glaz<strong>en</strong> gluhwein. Het werd <strong>tijd</strong> om onze reis nog e<strong>en</strong>s te<br />

evaluer<strong>en</strong>. We kwam<strong>en</strong> tot de conclusie dat e<strong>en</strong> skivakantie e<strong>en</strong> ideale<br />

toevlucht is voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die lev<strong>en</strong>smoe zijn, we war<strong>en</strong> immers twee keer<br />

op het nippertje aan de dood ontsnapt <strong>en</strong> we schatt<strong>en</strong> de kans op de<br />

dood, of t<strong>en</strong> minste e<strong>en</strong> ernstig ongeluk, aanzi<strong>en</strong>lijk. Ook voor h<strong>en</strong> die<br />

van minderjarig<strong>en</strong> <strong>en</strong> overgevoelige skilerar<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> is wintersport de<br />

moeite meer dan waard. Maar wij concludeerd<strong>en</strong> dat als wij e<strong>en</strong> doodsw<strong>en</strong>s<br />

hadd<strong>en</strong>, we deze liever op e<strong>en</strong> plaats vervuld<strong>en</strong> waar we ook daadwerkelijk<br />

dood gevond<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> will<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Echter, thuisgekom<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

we uiteraard iedere<strong>en</strong> verteld dat er niets mooier is dan wintersport. Je<br />

moet toch meedo<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> de wintersport hype helemaal begrep<strong>en</strong>.<br />

1 LASpost 13


<strong>Atlas</strong><br />

Beste led<strong>en</strong>,<br />

Wederom e<strong>en</strong> stukje van het bestuur om jullie op de hoogte te houd<strong>en</strong> van<br />

onze vordering<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>Atlas</strong>. Het di<strong>en</strong>t echter vermeldt te word<strong>en</strong> dat er<br />

minder nieuws onder de zon is dan ik vorige keer kon meld<strong>en</strong>.<br />

De verbaasde blikk<strong>en</strong> die de inleiding van dit artikel opwerp<strong>en</strong> kan ik me<br />

goed voorstell<strong>en</strong>, maar sta mij toe om het e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander te toe te licht<strong>en</strong>.<br />

Het gebrek aan nieuws heeft namelijk twee verklaring<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> eerste<br />

di<strong>en</strong>t er vermeld te word<strong>en</strong> dat volg<strong>en</strong>s ons de ver<strong>en</strong>iging simpelweg goed<br />

draait! We zijn uitermate tevred<strong>en</strong> over de activiteit<strong>en</strong>, de led<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe de<br />

ver<strong>en</strong>iging vorm begint te krijg<strong>en</strong>. Elke commissie is hard bezig om leuke<br />

activiteit<strong>en</strong> weg te zett<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> voorbeeld hiervan is de nieuwjaarsborrel<br />

die heeft plaatsgevond<strong>en</strong>. De borrel was goed bezocht <strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> hoop met elkaar te besprek<strong>en</strong>. De goede voornem<strong>en</strong>s (<strong>en</strong> balanswek<strong>en</strong>)<br />

werd<strong>en</strong> uitvoerig uit de doek<strong>en</strong> gedaan, maar de borrel was uiteraard<br />

ook e<strong>en</strong> fantastisch podium om de kerstvakantie te evaluer<strong>en</strong>.<br />

Kandidaatsbestuur 2008-2009!<br />

Utrecht, 25-03-2008<br />

Beste LAS’ers,<br />

Graag will<strong>en</strong> we aan jullie het kandidaatsbestuur voor het kom<strong>en</strong>de studiejaar<br />

voorstell<strong>en</strong>!<br />

Het huidige bestuur heeft e<strong>en</strong> geweldige prestatie geleverd afgelop<strong>en</strong> jaar,<br />

hier will<strong>en</strong> wij graag op voortbordur<strong>en</strong>, <strong>en</strong> natuurlijk waar mogelijk ding<strong>en</strong><br />

verbeter<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> dan ook, hoewel we <strong>en</strong>kel nog kandidaatsbestuur<br />

zijn, al veel ideeën <strong>en</strong> plann<strong>en</strong> voor <strong>Atlas</strong> klaarligg<strong>en</strong> voor het kom<strong>en</strong>d jaar.<br />

We staan er 100% klaar voor om deze ook daadwerkelijk in de praktijk te<br />

kunn<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Dus, wie zijn wij? Allereerst onze kandidaatsvoorzitter Co<strong>en</strong>, met<br />

e<strong>en</strong> liefde voor het m<strong>en</strong>selijk lichaam in alle opzicht<strong>en</strong> <strong>en</strong> de ambitie om<br />

arts-piloot te word<strong>en</strong>. Ongetwijfeld zal hij ons met zijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>k<strong>en</strong>nis (al<br />

dan fysiek of m<strong>en</strong>taal) perfect kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>. Maar, wat is e<strong>en</strong> studiever<strong>en</strong>iging<br />

zonder geld? Joris, onze kandidaatsp<strong>en</strong>ningmeester, is zeer gesteld<br />

op z’n c<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, én die van <strong>Atlas</strong>. Joris’ veelgehoorde kreet: “Wie houdt er<br />

nou niet van geld?” zal hier zeker aan bijdrag<strong>en</strong>. En dan de kandidaatssecretaris<br />

Nura, die verzot is op haar eig<strong>en</strong> handschrift <strong>en</strong> onberispelijke<br />

aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. Dit zal dan uiteraard ook leid<strong>en</strong> tot wonderbaarlijke notul<strong>en</strong>.<br />

LAS is <strong>en</strong> blijft natuurlijk de beste studie aan de Universiteit Utrecht, <strong>en</strong><br />

Jori<strong>en</strong> gaat er als kandidaatsonderwijscommissaris voor zorg<strong>en</strong> dat dit zo<br />

blijft. Dat ze is gebor<strong>en</strong> <strong>en</strong> getog<strong>en</strong> in Wervershoof (Where? Ver!) draagt<br />

alle<strong>en</strong> maar bij aan haar nuchtere blik op het onderwijs <strong>en</strong> LAS. En om de<br />

puntjes op de i te zett<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij te spring<strong>en</strong> waar nodig met haar onovertroff<strong>en</strong><br />

overzicht is er onze kandidaatsvicevoorzitter Roanne.<br />

Wij hebb<strong>en</strong> er in ieder geval het volste vertrouw<strong>en</strong> in <strong>en</strong> hop<strong>en</strong><br />

er – in alle opzicht<strong>en</strong> – e<strong>en</strong> geweldig jaar van te kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>!<br />

Nam<strong>en</strong>s het kandidaatsbestuur,<br />

Co<strong>en</strong> Stapper (kandidaatsvoorzitter)<br />

14 LASpost<br />

Hierbij kom<strong>en</strong> we mete<strong>en</strong> bij het tweede punt. Ook het bestuur was toe aan<br />

e<strong>en</strong> welverdi<strong>en</strong>de vakantie. Met het schaamrood op de kak<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> we<br />

bij deze toegev<strong>en</strong> dat we twee wek<strong>en</strong> lang met e<strong>en</strong> minder grote int<strong>en</strong>siteit<br />

die jullie normaal gesprok<strong>en</strong> van ons gew<strong>en</strong>d zijn met onze tak<strong>en</strong> zijn omgesprong<strong>en</strong>.<br />

Dat wil niet zegg<strong>en</strong> dat we niet af <strong>en</strong> toe e<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t hebb<strong>en</strong><br />

g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan zowel <strong>Atlas</strong> als onze lieve led<strong>en</strong>.<br />

Ik zou dit stuk kunn<strong>en</strong> vull<strong>en</strong> met alle sterke verhal<strong>en</strong> van onze vakanties,<br />

maar ik b<strong>en</strong> bang dat dit jullie alle<strong>en</strong> zou vervel<strong>en</strong>. Waarom beginn<strong>en</strong> over<br />

het feest van Alette, waarbij zeker drie honderd man zijn gesignaleerd, of<br />

hoe Jory om de Canarische eiland<strong>en</strong> heeft gesurft. Ook niet interessant is<br />

hoe Bas in Barcelona de Sagrada Familia heeft afgemaakt, hoe Mari<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />

3 uur naar Berlijn is gelift <strong>en</strong> hoe Tijs zonder te slap<strong>en</strong> drie dag<strong>en</strong> lang<br />

nieuwjaarsdag heeft gevierd. Ne<strong>en</strong>, niets van dit alles.<br />

Wel wil ik jullie nog wijz<strong>en</strong> op hoe leuk 2008 wel niet kan word<strong>en</strong>. Zo organiseert<br />

onze feestcommissie sam<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele andere leuke studiever<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> groot feest in de Ar<strong>en</strong>a. Verder gaat e<strong>en</strong> groepje gelukkige<br />

LAS’sers dag van de arbeid te vier<strong>en</strong> op misschi<strong>en</strong> wel de best d<strong>en</strong>kbare<br />

plek: Sint Petersburg. Dit zijn slechts twee van de vele spetter<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong><br />

die binn<strong>en</strong> <strong>Atlas</strong> gaan plaatsvind<strong>en</strong>. Kortom, voldo<strong>en</strong>de red<strong>en</strong> om de<br />

website in de gat<strong>en</strong> te houd<strong>en</strong>!<br />

Kal<strong>en</strong>der<br />

April/mei<br />

11 april - Bierproev<strong>en</strong><br />

19 april - Goulash 24 uurs workshop<br />

22 april - Las inspraak avond<br />

24 april - St. Petersburg<br />

14 mei - Wissel ALV<br />

14 mei - Wissel feest<br />

Comming up:<br />

Spuit<strong>en</strong> <strong>en</strong> slikk<strong>en</strong> met Blast<br />

Haarlem - dagje/nachtje<br />

Zeil<strong>en</strong> in Friesland<br />

De grote film - flashed<br />

Lift<strong>en</strong> - naar Münch<strong>en</strong>?<br />

www.usatlas.nl voor data, info <strong>en</strong> inschrijv<strong>en</strong>


Bestuur<br />

De Lasser laat zijn medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

niet in de kou staan<br />

Door: Linda Rijkhoek<br />

Vanaf de LASpost zal er in ieder issue e<strong>en</strong> bladzij word<strong>en</strong> gevuld<br />

met de onderwerp<strong>en</strong> die er nu binn<strong>en</strong> de universiteit speeld<strong>en</strong>.<br />

Medezegg<strong>en</strong>schap van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> speelt hier e<strong>en</strong> grote rol in.<br />

Sinds vorig jaar is de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> medezegg<strong>en</strong>schap in onze nieuwe<br />

faculteit Geesteswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> flink op de schop g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

Verscheid<strong>en</strong>e opleidingscommissies zijn sam<strong>en</strong>gevoegd <strong>en</strong> soms<br />

verkleind <strong>en</strong> er zijn nieuwe functies bij gekom<strong>en</strong> bijvoorbeeld in de<br />

Board of schools. Zegt je dit allemaal niks? Wees dan niet bang,<br />

want hier volgt e<strong>en</strong> kort lesje universiteitsmanagem<strong>en</strong>t van laag<br />

naar hoog, zodat jullie voortaan wet<strong>en</strong> wat elk orgaan inhoudt.<br />

Allereerst hebb<strong>en</strong> jullie onderhand vast wel begrep<strong>en</strong> dat we niet<br />

meer onder faculteit Wijsbegeerte vall<strong>en</strong>, maar onder de faculteit<br />

Geesteswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met letter<strong>en</strong>. Als dit nog niet het<br />

geval is, dan werd dat hoog <strong>tijd</strong>. Behalve de naam zijn er echter<br />

ook e<strong>en</strong> hoop organisatorische ding<strong>en</strong> verandert die minder snel<br />

merkbaar zijn voor de reguliere stud<strong>en</strong>t. In dit artikel zal ik me beperk<strong>en</strong><br />

tot de grote lijn<strong>en</strong>, zodat duidelijk wordt op welke niveau’s stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mee<br />

kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong> over het bestuur. <strong>Over</strong> het algeme<strong>en</strong> geldt, hoe hoger je<br />

in de bestuurslaag komt, hoe abstracter de onderwerp<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />

Daarom is het vaak leuk om op e<strong>en</strong> wat lager niveau te beginn<strong>en</strong> als je<br />

ambities hebt. Het laagste niveau waarop je bij LAS kunt meeprat<strong>en</strong> is de<br />

opleidingscommissie (OC) Liberal arts. Deze bevat de opleiding<strong>en</strong> LAS <strong>en</strong><br />

TCS, omdat zij in het nieuwe systeem sam<strong>en</strong> in de school Liberal arts vall<strong>en</strong>.<br />

Schools zijn in dit geval de onderdel<strong>en</strong> waarin alle opleiding<strong>en</strong> van onze<br />

Faculteit zijn geclusterd <strong>en</strong> waar het geld wordt verdeeld voor onderwijs.<br />

De departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die in de tek<strong>en</strong>ing ernaast staan, gaan puur over werknemers,<br />

dus wie betaalt welke leraar of conciërge. In de OC zitt<strong>en</strong> onder<br />

andere drie LAS stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die meeprat<strong>en</strong> over ons onderwijs <strong>en</strong> de gang<br />

van zak<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> LAS. Jasper de Lange is e<strong>en</strong> van die stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dit jaar<br />

<strong>en</strong> hij verteld: ‘Vanuit de OC prober<strong>en</strong> wij de belang<strong>en</strong> van LASsers uit alle<br />

jaargang<strong>en</strong> zoveel mogelijk te behartig<strong>en</strong> <strong>en</strong> de studie beter <strong>en</strong> studeerbaarder<br />

te mak<strong>en</strong>, door onder ander vakevaluaties’. Ook verteld hij dat ze<br />

bezig zijn met e<strong>en</strong> grootschalig onderzoek binn<strong>en</strong> LAS naar de m<strong>en</strong>ing van<br />

onze stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> stapje hoger wordt het noodzakelijk om te vertell<strong>en</strong> dat iedere opleiding<br />

e<strong>en</strong> opleidingsdirecteur heeft. Alle schools hebb<strong>en</strong> daarbov<strong>en</strong>op ook e<strong>en</strong><br />

schooldirecteur <strong>en</strong> deze kom<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> in de Board of schools. Dit is het<br />

tweede orgaan waarin er e<strong>en</strong> is plek voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>medezeggeschap. Dit<br />

orgaan komt daarbij regelmatig in contact met e<strong>en</strong> laagje hoger, namelijk<br />

de Faculteitsraad (FR). Deze telt 12 stud<strong>en</strong>tled<strong>en</strong> <strong>en</strong> 12 personeelsled<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> vergadert op facultair met het bestuur over bijvoorbeeld huisvesting <strong>en</strong><br />

int<strong>en</strong>sivering van het onderwijs. Bas Verink vindt de FR vooral leuk, omdat<br />

de medezegg<strong>en</strong>schap op facultair niveau nog <strong>en</strong>orm dicht bij de stud<strong>en</strong>t<br />

staat <strong>en</strong> e<strong>en</strong> redelijke portie invloed heeft op de dagelijkse gang van zak<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> van de punt<strong>en</strong> die dit jaar aan bod komt is bijvoorbeeld de financiering<br />

van e<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>stadcampus, waar wij als LASsers ook he<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong><br />

verhuiz<strong>en</strong>.’<br />

Toch kun je als stud<strong>en</strong>t niet alle<strong>en</strong> controler<strong>en</strong> of het Faculteitsbestuur<br />

ge<strong>en</strong> rare beslissing<strong>en</strong> maakt, je kunt ook als stud<strong>en</strong>tassassor in het bestuur<br />

meebesliss<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo de recht<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t direct verdedig<strong>en</strong>.<br />

Deze mooie positie wordt dit jaar gevuld door Ajr<strong>en</strong> Segers, de meest gezochte<br />

jongeman op de <strong>Atlas</strong>-site. Wie echter dacht dat dit de hoogst door<br />

e<strong>en</strong> LASser bevolkte orgaan is, heeft het mis, want ook op universiteitniveau,<br />

bij de salariss<strong>en</strong> van meer dan e<strong>en</strong> ton, hebb<strong>en</strong> wij Mari<strong>en</strong> Baerveldt die<br />

onze recht<strong>en</strong> verdedigt. Hij neemt plaats in de 12-ledige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>geleding<br />

van de universiteitsraad <strong>en</strong> is daarmee fulltime bezig met het controler<strong>en</strong><br />

van het college van bestuur, het hoogste bestuursorgaan aan de UU. Ook is<br />

hij net als de rest in staat, om nieuwe onderwerp<strong>en</strong> op de vergaderag<strong>en</strong>da<br />

te zett<strong>en</strong>, die soms door kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in de vergaderag<strong>en</strong>da’s van alle<br />

hierbov<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemde organ<strong>en</strong>.<br />

Sinds dit jaar kunn<strong>en</strong> de bestuursorgan<strong>en</strong> in de universiteit dus niet meer<br />

om ons LASsers he<strong>en</strong>, wat e<strong>en</strong> redelijk unicum is gezi<strong>en</strong> onze relatief kleine<br />

opleiding. Klinkt redelijk saai misschi<strong>en</strong>, die medezegg<strong>en</strong>schap, maar de actieveling<strong>en</strong><br />

vind<strong>en</strong> van niet. Jasper: ‘ Het is het ontzett<strong>en</strong>d leerzaam om te<br />

zi<strong>en</strong> hoe ding<strong>en</strong> achter de scherm<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> universitaire opleiding,<br />

hoe de besluitvorming verloopt <strong>en</strong> welke dilemma’s er spel<strong>en</strong>. Het is ook<br />

vooral leuk om over je eig<strong>en</strong> opleiding mee te kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>. Zeker als je<br />

idee<strong>en</strong> hebt over hoe het beter kan. Bas geeft ook aan dat zijn medezegg<strong>en</strong>schapsfunctie<br />

erg leerzaam is: ‘Je werkt op gelijke voet met doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het faculteitsbestuur <strong>en</strong> draagt letterlijk bij aan de toekomst van de universiteit.<br />

Ik d<strong>en</strong>k dat het goed is e<strong>en</strong>s te ervar<strong>en</strong> hoe vergader<strong>en</strong> formeel<br />

in zijn werk gaat, hoe je dwaalspor<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bestuur kunt ontcijfer<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

wat je moet do<strong>en</strong> om je zin te krijg<strong>en</strong> over standpunt<strong>en</strong>.’<br />

Meer wet<strong>en</strong> of al<strong>tijd</strong> al klacht<strong>en</strong> gehad maar nooit gewet<strong>en</strong> waar je he<strong>en</strong><br />

moest? Kijk dan e<strong>en</strong> keer op de onderstaande link naar de huidige medezeggeschappers,<br />

spreek e<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> e<strong>en</strong>s aan voor e<strong>en</strong> vraag of als je<br />

klacht<strong>en</strong> hebt, want zij zijn er voor jullie!<br />

Links:<br />

- http://www2.hum.uu.nl/faculteit/medezegg<strong>en</strong>schap.htm<br />

1 LASpost 15


LAStige <strong>tijd</strong><strong>en</strong><br />

Sc<strong>en</strong>e 1<br />

Alette is niet verliefd<br />

“Ga alsjeblieft niet huil<strong>en</strong> Mari<strong>en</strong>, maar ik b<strong>en</strong> gewoon écht niet verliefd op<br />

je.” Maar ondanks het verzoek van Alette schot<strong>en</strong> de tran<strong>en</strong> al in Mari<strong>en</strong><br />

zijn eeuwig blauwe og<strong>en</strong>. Zijn hart stond ev<strong>en</strong> stil, zijn wereld stortte onder<br />

zijn voet<strong>en</strong> uite<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn fietslamp was kapot. Al zijn hoop had hij in<br />

Alette gevestigd, <strong>en</strong> nu was het stuk. “Wil je anders nog e<strong>en</strong> lekker kopje<br />

chocolademelk Mari<strong>en</strong>?” “Jaaaaaaaaah, met slagroom!” Blijkbaar was het<br />

verdriet van Mari<strong>en</strong> van korte duur. Zelfs zo kort dat onze kortgeschor<strong>en</strong><br />

casanova direct weer klaar was voor versierpoging nummer twee. En<br />

uiteraard zijn alle versiertrucs bij Mari<strong>en</strong> gebasseerd op zijn oneindige<br />

k<strong>en</strong>nis. “Zeg, Aletterketet, wist jij dat slagroom eig<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> afkorting is<br />

voor geslag<strong>en</strong> room, maar dat dit in 1846 door Pieter Engelebert is sam<strong>en</strong>gevoegd<br />

tot één woord?” Alette zucht diep, dit kon nog wel e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />

lange avond word<strong>en</strong>. En inderdaad, Alette wordt nooit teleurgesteld, want<br />

ope<strong>en</strong>s klonk er iets onder haar raam. Ev<strong>en</strong> dacht Alette haar redding gevond<strong>en</strong><br />

te hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> snel deed ze het raam op<strong>en</strong>. Ze keek naar buit<strong>en</strong>, <strong>en</strong><br />

zag tot haar grote schrik Bas staan met e<strong>en</strong> gitaar zijn hand <strong>en</strong> e<strong>en</strong> roos<br />

tuss<strong>en</strong> zijn tand<strong>en</strong>. “Alette, ik hou van je! Ik kan ge<strong>en</strong> dag meer zonder je,<br />

je b<strong>en</strong>t alles voor mij! Jij b<strong>en</strong>t mijn wereldbol!” (let vooral op de briljante<br />

connectie met Altas lieve Lassertjes van me). Bas wilde net zijn eerste lied,<br />

Brabant van Guus Meeuwis, t<strong>en</strong> gehore br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, maar voor hij dit kon<br />

smeet Alette bij gebrek aan bloempott<strong>en</strong> Mari<strong>en</strong> uit het raam op Bas. “En<br />

nou is het afgelop<strong>en</strong> met jullie klote zoektocht naar intimiteit... met mij!”<br />

16 LASpost<br />

Elke editie e<strong>en</strong> aflevering van e<strong>en</strong><br />

heuse LAS Soap<br />

Door: Jos Mooijekind<br />

LAStige<br />

Tijd<strong>en</strong>...<br />

Sc<strong>en</strong>e 2<br />

Jory is Evil<br />

“Laura, fijn dat je kon kom<strong>en</strong>.” De volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d was al vroeg begonn<strong>en</strong><br />

voor Jory in de <strong>Atlas</strong>kamer. Ze zat omgedraaid achter haar bureau <strong>en</strong><br />

draaide haar stoel naar Laura toe om e<strong>en</strong> boosaardige indruk te mak<strong>en</strong>. Dit<br />

effect bracht: niets teweeg. Jory was ev<strong>en</strong> verontwaardigd, maar praatte al<br />

snel verder. “Laura, je weet dat ik nu al e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>je <strong>Atlas</strong> probeer over te nem<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong>... Laura?... Laura!!!” Verschrikt keek Laura op van de koelkast met<br />

alweer zes biertjes in haar hand<strong>en</strong>. “Laura, ik heb jouw hulp nodig. Ik ga <strong>Atlas</strong><br />

overnem<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan is het jaarlijkse ontbijt met Ria helemaal van mij! HA-<br />

HAHAHAHAHAHAHA.” Maar kritisch analytisch d<strong>en</strong>kster als Laura is heeft ze<br />

uiteraard de nodige vrag<strong>en</strong>, ook na inmiddels veerti<strong>en</strong> bier op. “Ehm.. hoe?”<br />

“Ik ga het postpapier van Bas stel<strong>en</strong>, zodat Bas ge<strong>en</strong> briev<strong>en</strong> meer kan stur<strong>en</strong><br />

nam<strong>en</strong>s <strong>Atlas</strong> <strong>en</strong> hij dus ook niet meer in staat is <strong>Atlas</strong> te bestur<strong>en</strong>!” Maar<br />

nog voordat Jory opnieuw smakelijk kon lach<strong>en</strong> klonk er gerommel uit de<br />

kast. “Wat is dat?” vroeg Laura met e<strong>en</strong> drie minut<strong>en</strong> vertraagd reactievermog<strong>en</strong>.<br />

“Waarschijnlijk de kietelErnie van Bas, die gaat constant af.” Opgelucht<br />

loopt Laura de <strong>Atlas</strong>kamer weer uit, waarna Jory direct volgt. Ev<strong>en</strong> blijft<br />

het stil. Dan komt Tijs uit de kast (niet figuurlijk d<strong>en</strong>k ik). Dan zegt hij hardop<br />

teg<strong>en</strong> zichzelf: “dit moet ik Bas vertell<strong>en</strong>!”. “Inderdaad!” antwoorde hij.<br />

Sc<strong>en</strong>e 3<br />

Wie is vermoord?<br />

Die middag sl<strong>en</strong>tert Bas door de kille strat<strong>en</strong> van het plaatsje Vierlinksbeek,<br />

afvrag<strong>en</strong>d wat hij daar in hemelsnaam deed. Hij was zo verliefd op Alette,<br />

dat hij zijn scho<strong>en</strong><strong>en</strong> wel kon opet<strong>en</strong> (dit ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t zal plaatsvind<strong>en</strong> op 18<br />

januari, <strong>en</strong> neem je zwemspull<strong>en</strong> mee!). Waarom was Alette nou zo afstandelijk<br />

naar hem toe? Na lang d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wist hij het! “Mari<strong>en</strong>. Hij heeft Bas al<strong>tijd</strong><br />

zitt<strong>en</strong> dwarsbom<strong>en</strong> in het geluk met Alette! Alette was wel verliefd op Bas,<br />

ze wist het alle<strong>en</strong> nog niet doordat Mari<strong>en</strong>... doordat Mari<strong>en</strong>... omdat het<br />

e<strong>en</strong> soap is <strong>en</strong> Mari<strong>en</strong> er dan uiteraard iets mee te mak<strong>en</strong> moet hebb<strong>en</strong>.”<br />

Maar wat kon Bas do<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> Mari<strong>en</strong>. Mari<strong>en</strong> was namelijk één intellig<strong>en</strong>te<br />

kortgeschor<strong>en</strong> teddybeer, <strong>en</strong> ja, Bas was maar gewoon e<strong>en</strong> teddybeer. Hoe<br />

kon Bas er nou voor zorg<strong>en</strong> dat Mari<strong>en</strong> uit de soap verdwe<strong>en</strong> <strong>en</strong> de weg<br />

vrij was voor liefde <strong>en</strong> geluk tuss<strong>en</strong> hem <strong>en</strong> Alette? Na lang nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, e<strong>en</strong><br />

reclameblok <strong>en</strong> nog iets met e<strong>en</strong> comapatiënt wist Bas het: Bas moest<br />

Mari<strong>en</strong> vermoord<strong>en</strong>. Bas wist niet hoe snel hij naar de <strong>Atlas</strong>kamer kon<br />

gaan (maar wij wel dankzij 9292ov), <strong>en</strong> na 1uur <strong>en</strong> 31 minut<strong>en</strong> kwam hij<br />

aan in Utrecht. Snel schoot hij achter de computer <strong>en</strong> maakte e<strong>en</strong> fout in de<br />

begroting, opzettelijk! “Hier zal Mari<strong>en</strong> zeker e<strong>en</strong> hartaanval van krijg<strong>en</strong>!”<br />

Zal het gem<strong>en</strong>e plan van Jory werk<strong>en</strong>? Zijn er nog meer buit<strong>en</strong>sporige<br />

Lassers die op Alette vall<strong>en</strong>? Zal Mari<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hartaanval<br />

krijg<strong>en</strong>? Kom<strong>en</strong> we nog meer bek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> zoals Frank<br />

<strong>en</strong> Ria teg<strong>en</strong>? En waarom zitt<strong>en</strong> Tijs <strong>en</strong> Laura eig<strong>en</strong>lijk in<br />

deze soap? Lees de volg<strong>en</strong>de keer meer in Lastige Tijd<strong>en</strong>!


<strong>Atlas</strong> Wat heb je gemist?<br />

Inhaalslag<br />

1 februari schaats<strong>en</strong>!<br />

De thermometer stijgt bov<strong>en</strong> de 10 grad<strong>en</strong> Celsius uit, vakantiegangers<br />

trakter<strong>en</strong> zichzelf op vroegboekkorting<strong>en</strong> <strong>en</strong> de dieetboek<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

afgestoft: na maand<strong>en</strong> van wind, reg<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele verdwaalde<br />

sneeuwvlok bereidt Nederland zich voor op de zomer. Maar wacht…<br />

het is pas februari! Wat is er met de winter gebeurd? De herfst heeft<br />

het tersluiks gewonn<strong>en</strong> van de bevror<strong>en</strong> slootjes, sneeuw <strong>en</strong> bijbehor<strong>en</strong>de<br />

activiteit<strong>en</strong>. Uit protest (maar voornamelijk uit gezelligheid)<br />

heeft e<strong>en</strong> groepje LASsers op 1 februari het gemis ingehaald op kunstijsbaan<br />

De Vechtseban<strong>en</strong>. Onder leiding van Jos werd de groep naar<br />

binn<strong>en</strong> geloodst. Deg<strong>en</strong><strong>en</strong> die niet gezeg<strong>en</strong>d war<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong><br />

paar schaats<strong>en</strong> bracht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bezoek aan de str<strong>en</strong>ge schaatsverhuurdames,<br />

waarbij ieders scho<strong>en</strong><strong>en</strong> als onderpand ingeleverd moest<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> (de blauwe schaats<strong>en</strong> vall<strong>en</strong> immers meer op als ze bij vertrek<br />

aan je voet<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> dan verstopt in je tas). Na het nodige gepas was<br />

iedere<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong> <strong>en</strong> kon de winter beginn<strong>en</strong>! Ontelbare rondjes <strong>en</strong>/of<br />

pirouettes later werd ter afsluiting de onmisbare warme chocolademelk<br />

gedronk<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> het dagje winter weer gehad dit jaar! Maar<br />

heeft het protest geholp<strong>en</strong>? Zeker wet<strong>en</strong>, blijkt uit het laagje sneeuw<br />

dat ik de volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d op mijn dakterras aantrof.<br />

Coco Kanters<br />

Bij Mardi Gras zijn er aardig wat ketting<strong>en</strong> over <strong>en</strong> weer<br />

gegaan. Deze foto is g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> net voordat de gehele<br />

feestcommissie, plus hun liefste bestuurslid, besloot<br />

het feest, het feest te lat<strong>en</strong> <strong>en</strong> collectief het shirt<br />

omhoog te trekk<strong>en</strong>. Maar dat was 5 second<strong>en</strong> nadat er<br />

was geknipt.<br />

Mardigrass 28 februari<br />

donderdag 13 december<br />

Maastricht!<br />

“Walking in the winterwonderland”<br />

E<strong>en</strong> nachtje doorhal<strong>en</strong> in Maastricht<br />

Bov<strong>en</strong> in het reuz<strong>en</strong>rad van Winterwonderland kond<strong>en</strong> we uitkijk<strong>en</strong><br />

over de stad die ons de koude nacht door zou moet<strong>en</strong> slep<strong>en</strong>.<br />

Terwijl de nodige hoeveelheid alcohol ons warm hield, was het uiteindelijk<br />

Guus Meeuwis die ons door de nacht heeft gehoempapaat,<br />

om de volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d moe maar voldaan naar huis te ked<strong>en</strong>ged<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Wo<strong>en</strong>sdag 19 maart<br />

Dat e<strong>en</strong> boer niet aan de vrouw zou kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong><br />

lijkt voor Tijs niet te geld<strong>en</strong>. Met de drie blonde<br />

boerinnetjes aan zijn zijde lacht Tijs niet langer als<br />

e<strong>en</strong> boer met kiespijn, maar neemt hij precies g<strong>en</strong>oeg<br />

hooi op zijn vork.<br />

1 LASpost 17


Interview<br />

Wie is Ria?<br />

Ik woon al sinds mijn studie<strong>tijd</strong> in Leid<strong>en</strong>. Daar heb ik lang geled<strong>en</strong><br />

Klassieke Tal<strong>en</strong> gestudeerd, Filosofie. Ik b<strong>en</strong> er blijv<strong>en</strong> hang<strong>en</strong>, b<strong>en</strong><br />

er getrouwd, heb er twee kinder<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>, <strong>en</strong> zelfs to<strong>en</strong> ik in<br />

1981 overstapte naar de UU b<strong>en</strong> ik er blijv<strong>en</strong> won<strong>en</strong>. Sindsdi<strong>en</strong> b<strong>en</strong><br />

ik op de UU blijv<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>, al<strong>tijd</strong> binn<strong>en</strong> Wijsbegeerte. In verschill<strong>en</strong>de<br />

funties, zelfs als onderwijsdirecteur, <strong>en</strong> to<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong><br />

mom<strong>en</strong>t LAS ontwikkeld moest word<strong>en</strong> vroeg de decaan mij daarvoor.<br />

Ik vond het zo leuk dat ik hier gewoon b<strong>en</strong> geblev<strong>en</strong>. Dat is ook<br />

wel logisch, want LAS past heel erg goed in mijn lev<strong>en</strong>slijn.<br />

Lev<strong>en</strong>slijn ja, dat is e<strong>en</strong> beetje vaag begrip hoor, ik weet het. Het<br />

gaat er eig<strong>en</strong>lijk om dat je het gevoel hebt dat ding<strong>en</strong> die je doet in je<br />

werk, pass<strong>en</strong> bij andere ding<strong>en</strong> in je lev<strong>en</strong>, dat dat e<strong>en</strong> harmonisch<br />

geheel geeft, <strong>en</strong> dat voelt heel prettig. Dan is dat harde werk<strong>en</strong> ook<br />

niet meer erg, dan geeft dat <strong>en</strong>ergie. E<strong>en</strong> bepaalde manier van hard<br />

werk<strong>en</strong> geeft e<strong>en</strong> soort van adr<strong>en</strong>aline, zolang de ding<strong>en</strong> die je doet<br />

met elkaar te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. En dat is zo: LAS is verbond<strong>en</strong> aan<br />

mijn eerdere werk als geme<strong>en</strong>teraadslid (PvdA) in Leid<strong>en</strong>, omdat het<br />

allebei zwaar <strong>en</strong> initiatief-gericht werk is. Het is ook verbond<strong>en</strong> met<br />

mijn eig<strong>en</strong> onderzoek naar de middeleeuwse filosofie (artes liberales),<br />

daar zitt<strong>en</strong> dezelfde ideeën achter.<br />

Wat doet Ria?<br />

Mijn functie de UU is hoofddoc<strong>en</strong>t <strong>en</strong> Opleidingscooördinator LAS.<br />

Dat betek<strong>en</strong>t in de praktijk heel veel netwerk<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de<br />

universiteit. Je komt overal <strong>en</strong> nerg<strong>en</strong>s, want LAS is natuurlijk e<strong>en</strong><br />

opleiding die overal vertakking<strong>en</strong> heeft. To<strong>en</strong> ik bij het opzett<strong>en</strong> van<br />

de opleiding begon met e<strong>en</strong> rondje door de universiteit was ik wel op<br />

weerstand voorbereid, maar dat bleek echt mee te vall<strong>en</strong>. Iedere<strong>en</strong><br />

die ik sprak was <strong>en</strong>thousiast. Dan sprak ik weliswaar al<strong>tijd</strong> onderwijsdirecteur<strong>en</strong>,<br />

dus dat wil nog niet zegg<strong>en</strong> dat alle doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het<br />

ook leukvind<strong>en</strong> om LASsers binn<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>. Maar gelukkig valt het<br />

met de problem<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>lijk heel erg mee; ik krijg ook van doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

vooral positieve reacties.<br />

Wat ik het saaiste gedeelte van mijn baan vind? Ev<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Dat<br />

zit in ieder geval niet bij LAS, dat zit bij die andere ding<strong>en</strong>. Zo b<strong>en</strong> ik<br />

mom<strong>en</strong>teel plaatsvervang<strong>en</strong>d onderwijsdirecteur Wijsbegeerte, dat<br />

is lang niet zo leuk. Als je managet op e<strong>en</strong> hoger niveau heb je<br />

alle<strong>en</strong> maar ding<strong>en</strong> te regel<strong>en</strong> <strong>en</strong> crises op te loss<strong>en</strong>. Niks inhoudelijks.<br />

Nota’s lez<strong>en</strong>. Vergader<strong>en</strong> met de onderwijsdirecteur<strong>en</strong>. Dat is<br />

soms wel saai, ja. Mag je rustig opschrijv<strong>en</strong>, want volg<strong>en</strong>s mij vindt<br />

iedere<strong>en</strong> dat wel vrij saai. En nakijk<strong>en</strong>. Dan bedoel ik niet die essays<br />

van de schrijfacademie, maar echt vraag&antwoordt<strong>en</strong>tam<strong>en</strong>s, dat<br />

soort ding<strong>en</strong>. Moet ook gebeur<strong>en</strong>. Verder vind ik het heel leuk om te<br />

werk<strong>en</strong> met vooral jonge stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Dat je ook ziet dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zich<br />

18 LASpost<br />

Ria van der Lecq<br />

C<strong>en</strong>traal in haar lev<strong>en</strong>slijn staan de Artes Liberales, de eeuw<strong>en</strong>oude<br />

persoonlijke <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke vaardighed<strong>en</strong> waar LAS voor<br />

staat. Ze heeft in de politiek gezet<strong>en</strong>, maar is daar teg<strong>en</strong>woordig<br />

veel te druk voor. De Grote Roergangster van onze opleiding. De<br />

LASpost sprak met: Ria v/d Lecq.<br />

ontwikkel<strong>en</strong>, van nog e<strong>en</strong> beetje eind-puber naar volwass<strong>en</strong>e. Persoonlijke<br />

ontwikkeling is dat, heel veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat soft maar<br />

ik vind het heel leuk om tezi<strong>en</strong>, ook hoe dat gaat, hoe die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

zich ontwikkel<strong>en</strong>. Dat zie ik bijvoorbeeld in de reflecties, daar kun je<br />

echt veel verschil in zi<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het eerste <strong>en</strong> het tweede jaar. Ik vind<br />

het gewoon hartstikke leuk om met jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>.<br />

Wat vindt Ria leuk?<br />

Wat nou zo leuk is, wat ik vandaag heb gehoord, is dat ik g<strong>en</strong>omineerd<br />

b<strong>en</strong> voor Doc<strong>en</strong>t van het Jaar. Daar was ik ontzett<strong>en</strong>d blij mee.<br />

De nominatie alle<strong>en</strong> al is echt heel wat, dat is heus niet zo makkelijk<br />

om daar doorhe<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong>. Het is eig<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> competitie tuss<strong>en</strong><br />

de studiever<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, die drag<strong>en</strong> dan iemand voor <strong>en</strong> dan moet<strong>en</strong><br />

ze op ik weet niet hoeveel manier<strong>en</strong> uitlegg<strong>en</strong> dat die doc<strong>en</strong>t echt<br />

aan de criteria voldoet. Dat was geloof ik heel veel werk, vond ik echt<br />

sneu voor ze. Heel vaak word<strong>en</strong> die prijz<strong>en</strong> gewonn<strong>en</strong> door doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

van Biologie <strong>en</strong> Biomedische Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Die studiever<strong>en</strong>iging<br />

Mebiose heeft daar, heb ik gehoord, e<strong>en</strong> soort van draaiboek<br />

voor, dus ieder nieuw bestuur weet precies wat er moet gebeur<strong>en</strong>.<br />

Bij <strong>Atlas</strong> moest alles voor het eerst gebeur<strong>en</strong>. Maar goed, misschi<strong>en</strong><br />

rak<strong>en</strong> de biolog<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beetje door hun kandidat<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, dan krijg<strong>en</strong><br />

ander<strong>en</strong> nu e<strong>en</strong> kans.<br />

Wat zijn haar plann<strong>en</strong> met LAS?<br />

Toekomstplann<strong>en</strong> voor LAS? Steeds beter, dat mag duidelijk zijn.<br />

Nou, we hebb<strong>en</strong> het aardig op de rails d<strong>en</strong>k ik, maar er zijn wel e<strong>en</strong><br />

paar ding<strong>en</strong> die ik anders zou will<strong>en</strong>. Het is bijvoorbeeld nu nog zo<br />

dat je verplicht e<strong>en</strong> doorstroommaster moet hebb<strong>en</strong>. Dat is e<strong>en</strong> wet,<br />

dus daar kan ik ook verder weinig aan do<strong>en</strong>, maar ik zou het wel<br />

fijn vind<strong>en</strong> als dat afgeschaft werd. Dan kun je e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t ook veel<br />

meer vrij lat<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> programma naar zijn eig<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong>.<br />

Wel op e<strong>en</strong> bepaald niveau natuurlijk, maar je moet ook kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>:<br />

ik wil e<strong>en</strong> heel leuk programma <strong>en</strong> daarna stop ik. Of: ik doe e<strong>en</strong><br />

leuk programma <strong>en</strong> daarna e<strong>en</strong> pre-master-traject, dan kan dat ook,<br />

dan b<strong>en</strong> je niet zo gebond<strong>en</strong> door die verplichte doorstroommaster.<br />

Bij University College is dat al zo, die hebb<strong>en</strong> daar blijkbaar ontheffing<br />

van. Wij moet<strong>en</strong> hier nog steeds puzzel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik zou best


wel will<strong>en</strong> dat dat e<strong>en</strong>s verandert. Wat ik ook leuk zou vind<strong>en</strong><br />

is als er wat meer mogelijkhed<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> om interdisciplinaire<br />

hoofdrichting<strong>en</strong> te do<strong>en</strong>. Er is zo veel aanbod aan de<br />

universiteit, het is echt jammer dat je in die hokjes moet d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

Ik vind ook dat de LASsers zelf al heel creatief zijn door het<br />

combiner<strong>en</strong> van allerlei ding<strong>en</strong>, hoor. Maar je zou het ze zoveel<br />

makkelijker kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Verder zou ik nog teg<strong>en</strong> LASsers will<strong>en</strong><br />

zegg<strong>en</strong>: Don’t let school stand in the way of your education.<br />

Zorg dat je alles uit je opleiding haalt wat erin zit, maar staar je<br />

niet blind op ECTS-punt<strong>en</strong>. Verder b<strong>en</strong> ik in het algeme<strong>en</strong> heel<br />

erg trots op mijn stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, <strong>en</strong> wat ze do<strong>en</strong>. Ik vind het gewoon<br />

geweldige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. We moest<strong>en</strong> ooit e<strong>en</strong> keer in drie woord<strong>en</strong><br />

in e<strong>en</strong> boekje iets opschrijv<strong>en</strong>, <strong>en</strong> to<strong>en</strong> heb ik gezegd: maak het<br />

verschil. Daar bedoel ik mee: als academicus b<strong>en</strong> je medeverantwoordelijk<br />

voor het verbeter<strong>en</strong> van de wereld. In Amerika<br />

zegg<strong>en</strong> ze dan: je b<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> future leader, e<strong>en</strong> toekomstig leider.<br />

Dat mag je hier niet zegg<strong>en</strong>, dat wordt heel gauw al wat overdrev<strong>en</strong><br />

gevond<strong>en</strong>, doe toch normaal. Maar ik vind dat wel leuk.<br />

Je moet er niet arrogant door word<strong>en</strong>, maar je hebt wel e<strong>en</strong><br />

soort verantwoordelijkheid.<br />

Winterherinnering<strong>en</strong><br />

Kerstmis heb ik thuis gevierd, met m’n ouders <strong>en</strong> mijn kinder<strong>en</strong>,<br />

dus e<strong>en</strong> hele familie. Zolang mijn ouders lev<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> we dat zo<br />

do<strong>en</strong>. Dat past net, ja, we hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> soort van aanbouwtje aan<br />

het (hoek)huis dus het gaat precies. Maak je maar ge<strong>en</strong> illusies,<br />

het is e<strong>en</strong> soort van jar<strong>en</strong>-30 huis. Niet zo groot dus.<br />

Mijn allereerste winterherinnering is schaats<strong>en</strong>, in mijn herinnering<br />

kon dat elke winter. Dat is natuurlijk helemaal niet waar,<br />

maar zo lijkt het achteraf wel. Ik herinner me nog de Elfsted<strong>en</strong>tocht<br />

van ’63. En mijn vader las voor, tot ik het zelf kon. Ik weet<br />

nog wel, e<strong>en</strong> van de eerste boek<strong>en</strong> die hij voorlas was Bibo het<br />

Wonderkonijn. Dat heb ik nog steeds. Heel leuk. Ik heb het later<br />

nog wel e<strong>en</strong>s voorgelez<strong>en</strong> voor andere kinder<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> las ik er<br />

allemaal ding<strong>en</strong> in die ik als kind niet had gehoord; er zat e<strong>en</strong><br />

hele dubbele laag in.<br />

We zijn met Oud&Nieuw in Parijs geweest. Vuurwerk? Helemaal<br />

niks gezi<strong>en</strong>, do<strong>en</strong> ze daar niet aan. Je ziet alle<strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> met<br />

champagne op straat.<br />

Door: Joris Tieleman<br />

Wiskunde voor dichters, d<strong>en</strong>kers <strong>en</strong> do<strong>en</strong>ers<br />

E<strong>en</strong> wiskundevak voor iedere<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> hekel had aan wiskunde<br />

op de middelbare school. In deze wereld kun je niet om wiskunde<br />

he<strong>en</strong> <strong>en</strong> door dit vak leer je wiskunde begrijp<strong>en</strong>. Het vak is opgezet<br />

voor niet-wiskundige <strong>en</strong> dat wil zegg<strong>en</strong> dat je er bijna zonder<br />

rek<strong>en</strong>machi<strong>en</strong>tje naar college kan. Aan de hand van onderwerp<strong>en</strong><br />

uit de wiskunde lat<strong>en</strong> de doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat wiskunde te begrijp<strong>en</strong><br />

is zonder teveel in sommetjes <strong>en</strong> formules te duik<strong>en</strong>.<br />

De cursus bestaat uit colleges die gaan over populaire, alledaagse<br />

thema’s zoals sudoku, oneindigheid <strong>en</strong> geheimschrift. Ieder<br />

college behandelt weer e<strong>en</strong> geheel nieuw thema. In het boek wat<br />

de cursus aanbiedt vindt je informatie over de thema’s. Het boek<br />

gaat vaak niet diep g<strong>en</strong>oeg op de stof in om de opdracht<strong>en</strong>, die<br />

je voor elk college moet mak<strong>en</strong>, geheel te begrijp<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> actieve<br />

deelname bij deze cursus is dus gew<strong>en</strong>st. Voor iedere opdracht,<br />

die je elke week moet inlever<strong>en</strong>, krijg je e<strong>en</strong> cijfer. Aan het eind<br />

kies je e<strong>en</strong> onderwerp om je meer in te verdiep<strong>en</strong> aan de hand<br />

van e<strong>en</strong> essay <strong>en</strong> e<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tatie. Ook voor deze twee opdracht<strong>en</strong><br />

krijg je e<strong>en</strong> cijfer. Al deze cijfers sam<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> je eindcijfer,<br />

voor deze cursus dus ge<strong>en</strong> t<strong>en</strong>tam<strong>en</strong>.<br />

Na deze cursus zal je niet veel beter zijn in de wiskunde van de<br />

middelbare school <strong>en</strong> al helemaal niet in universitaire wiskunde.<br />

Wel zul je populaire wiskundige onderwerp<strong>en</strong> beter ler<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> inzi<strong>en</strong> dat wiskunde best leuk kan zijn. Voor<br />

iedere<strong>en</strong> die zijn D-vakk<strong>en</strong> voor LAS maar niet afgestreept krijgt,<br />

e<strong>en</strong> hekel heeft aan wiskunde of juist erg technisch is maar dit<br />

gewoon e<strong>en</strong> leuke cursus lijkt: in periode 4 zal dit vak word<strong>en</strong><br />

gegev<strong>en</strong> door Prof. Dr. F. Beukers. Inschrijv<strong>en</strong> via Osirisstud<strong>en</strong>t.<br />

Voor meer info:<br />

E.B.Burger <strong>en</strong> M.Starbird ‘The Heart of mathematics, An invitation<br />

to effective thinking’ second edition Key College Publishing,<br />

California<br />

http://www.math.uu.nl/Onderwijs/vakk<strong>en</strong>/0607/Bachelor/<br />

WISB105/<br />

Door: Karin Lammers<br />

Vakrec<strong>en</strong>sie<br />

1 LASpost 19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!