20.09.2013 Views

Over tijd en tijdsbeleving - Studievereniging Atlas

Over tijd en tijdsbeleving - Studievereniging Atlas

Over tijd en tijdsbeleving - Studievereniging Atlas

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tijdschrift van<br />

Liberal Arts<br />

& Sci<strong>en</strong>ces<br />

Wintereditie<br />

de LASpost<br />

3e editie, maart 2008<br />

De schoonheid van de sneeuwvlok - Studer<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />

- Winter<strong>tijd</strong> - Al Gore - <strong>Over</strong> <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbeleving-<br />

Wat je hebt gemist - Stamppot - Wintersport -<strong>en</strong> meer..


Redactioneel<br />

Beste lezer<br />

Karin Lammers<br />

Hoofdredacteur<br />

Fiets<strong>en</strong>d door de kou met handscho<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

aan <strong>en</strong> e<strong>en</strong> dikke muts op mijn kop mopper<br />

ik op de winter. Verschrikkelijk dat<br />

koude weer. Van het fiets<strong>en</strong> krijg je het<br />

warm maar toch koelt je gezicht zo af dat<br />

je er koppijn van krijgt. Schaats<strong>en</strong> heb ik<br />

nooit de lol van ingezi<strong>en</strong> <strong>en</strong> op wintersport<br />

Oneindige<br />

sneeuwvlokk<strong>en</strong><br />

2 LASpost<br />

4<br />

“Don’t let school stand in<br />

the way of your education!”<br />

Tijd van begin tot eind<br />

6<br />

18<br />

b<strong>en</strong> ik nooit geweest. De winter is er alle<strong>en</strong><br />

maar om de m<strong>en</strong>s teg<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>, alles<br />

gaat net ev<strong>en</strong> wat moeizamer. Maar to<strong>en</strong><br />

zag ik ine<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> klein beginn<strong>en</strong>d krokusje<br />

opkom<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk grasperkje.<br />

Deze winter heeft de natuur bedrog<strong>en</strong>, de<br />

bloemboll<strong>en</strong> dacht<strong>en</strong> dat het l<strong>en</strong>te was, de<br />

vogeltjes dacht<strong>en</strong> het, nu ik nog!<br />

Het is e<strong>en</strong> vreemde <strong>tijd</strong>, al dat gepraat over<br />

het klimaat <strong>en</strong> onze mogelijke bijdrage<br />

hieraan. Wel of ge<strong>en</strong> verwarming van de<br />

Wie is die LASser?<br />

6<br />

Weh im schnee?<br />

13<br />

Colofon<br />

LASPOST<br />

Krant<strong>en</strong>commissie van studiever<strong>en</strong>iging<br />

<strong>Atlas</strong><br />

Apothekersdijk 4 app 2<br />

2312 DC Leid<strong>en</strong><br />

Telefoon: 0620010459<br />

E-mail: laspost@usatlas.nl<br />

Internet: www.usatlas.nl<br />

Voorzitter: Karin Lammers<br />

Secretaris: Katinka Roos<strong>en</strong><br />

P<strong>en</strong>ningmeester: Kyra Weaver<br />

Acquisitie-functionaris: Jos Mooijekind<br />

PR-Functionaris: Linda Rijkhoek<br />

aarde, wel of ge<strong>en</strong> spaarlamp<strong>en</strong> in huis.<br />

De LASpost geeft jullie dit keer e<strong>en</strong> greep<br />

uit alle discussies rondom de winter. Van<br />

wintersportverhal<strong>en</strong> tot klimaatsdiscussies,<br />

alles komt langs. Dus voor de laatste<br />

koude wek<strong>en</strong> van het jaar is hier de<br />

LASpost met als thema: Winter. Ga lekker<br />

bij de verwarming zitt<strong>en</strong>, kop warme chocolademelk<br />

erbij <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet ervan!<br />

Redactie:<br />

Hoofdredactie: Karin Lammers<br />

Eindredactie: Douwe Kiela, Kyra<br />

Weaver<br />

Vormgeving: Roanne van Leijd<strong>en</strong><br />

Redacteur<strong>en</strong>:<br />

Anita van Rootselaar, Joris<br />

Tieleman, Jos Mooijekind, Karin<br />

Lammers, Katinka Roos<strong>en</strong>, Linda<br />

Rijkhoek, Roannne van Leijd<strong>en</strong>,<br />

Nura Rutt<strong>en</strong><br />

Bijdrag<strong>en</strong> van:<br />

Andre Klukhuhn<br />

Stamppot<br />

10<br />

?? ? 15<br />

Opleidingsdirecteur, OC,<br />

faculteitsraad?<br />

Ehm, ja..


Inhoud<br />

Beste lezer.... 2<br />

Post van klukhuhn 4<br />

<strong>Over</strong> sneeuwvlokk<strong>en</strong>...<br />

Wie is die LASser? 5<br />

Wie is Elwyn D.?<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijk Artikel 6<br />

<strong>Over</strong> <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbeleving<br />

Opinie 8<br />

Nobelprijs voor Al Gore??<br />

LA&S 9<br />

Winterpagina 10<br />

Column<br />

Recept<br />

Gedicht 11<br />

Kort verhaal 12<br />

Weh im Schnee 13<br />

<strong>Atlas</strong> 14<br />

Bericht van het <strong>Atlas</strong>-bestuur<br />

Bestuur 15<br />

Hoe zit dat eig<strong>en</strong>lijk?<br />

<strong>Atlas</strong> 17<br />

Wat heb je gemist?<br />

Interview 18<br />

Ria van de Lecq<br />

Vakrec<strong>en</strong>sie 19<br />

In de volg<strong>en</strong>de LASpost:<br />

“Keuzevrijheid”<br />

Meeschrijv<strong>en</strong> over het thema<br />

of over iets anders?<br />

laspost@usatlas.nl<br />

22 April<br />

COMRADES<br />

UNITE!<br />

RUSSISCHE<br />

BORREL<br />

Seks, drugs<br />

& Rock ‘n roll!<br />

Spuit<strong>en</strong> <strong>en</strong> slikk<strong>en</strong> met BLASt!<br />

Kijk op de site om je aan<br />

te meld<strong>en</strong> voor de opnames<br />

Marktzicht<br />

1 LASpost 3


Post van Klukhuhn<br />

Beste redactie,<br />

De winter staat bij schrijvers <strong>en</strong> filosof<strong>en</strong> niet zo goed bek<strong>en</strong>d. Als dit<br />

jaarge<strong>tijd</strong>e al ter sprake komt, dan is dat meestal in negatieve zin. Zo<br />

schreef William Shakespeare in zijn Midzomernachtsdroom over ‘de<br />

toornige winter’ <strong>en</strong> Friedrich Nietzsche was bijvoorbeeld zo iemand die<br />

het liefst in de herfst al zijn biez<strong>en</strong> pakte om de ell<strong>en</strong>de van de winter<br />

te ontvlucht<strong>en</strong>: ‘Hier is herfst <strong>en</strong> oogst <strong>en</strong> overvloed <strong>en</strong> namiddag <strong>en</strong><br />

verre zeeën: maar juist nu moet ik e<strong>en</strong> vogel zijn <strong>en</strong> bov<strong>en</strong> jullie hoofd<strong>en</strong><br />

naar het zuid<strong>en</strong> wegvlieg<strong>en</strong>: vanuit jullie herfst voorspel ik jullie<br />

e<strong>en</strong> winter <strong>en</strong> ijzige armoede.’ Als je dit leest <strong>tijd</strong><strong>en</strong>s e<strong>en</strong> hittegolf, als<br />

het buit<strong>en</strong> blakert <strong>en</strong> zindert, lop<strong>en</strong> de koude rilling<strong>en</strong> al over je rug.<br />

Toch is dat kwade licht waarin de winter staat e<strong>en</strong><br />

beetje merkwaardig, met name voor filosof<strong>en</strong>, omdat juist in die<br />

<strong>tijd</strong> de avond<strong>en</strong> lang zijn, de klok langzamer lijkt te tikk<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de<br />

geleg<strong>en</strong>heid zich geregeld voordoet om te mijmer<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> interessante<br />

kwestie zonder haast of jachtigheid te overd<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

Star<strong>en</strong>d in de flakker<strong>en</strong>de vlamm<strong>en</strong> van het haardvuur of naar<br />

de dwarrel<strong>en</strong>de sneeuwvlokk<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> in het lantaarnlicht kom<strong>en</strong><br />

de gedacht<strong>en</strong> als het ware vanzelf op gang <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> dan<br />

dezelfde grillige, dans<strong>en</strong>de loop vol onverwachte w<strong>en</strong>ding<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong><br />

de sneeuwvlok zelf bevat al e<strong>en</strong> klein universum waarin de<br />

gedacht<strong>en</strong> op hun ontdekkingstocht makkelijk weg kunn<strong>en</strong> dwal<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> sneeuwvlok is e<strong>en</strong> bijzonder fraai, zog<strong>en</strong>aamd fractaal verschijnsel,<br />

wat wil zegg<strong>en</strong> dat bij de vorming van het kristal dezelfde basisstructuur<br />

zich op steeds kleinere schaal herhaalt. De uitw<strong>en</strong>dige<br />

vorm van e<strong>en</strong> sneeuwkristal kan beschrev<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met wat in de<br />

wiskunde e<strong>en</strong> Koch-kromme of e<strong>en</strong> Koch-eiland wordt g<strong>en</strong>oemd. E<strong>en</strong><br />

Koch-eiland begint met e<strong>en</strong> gelijkzijdige driehoek met e<strong>en</strong> zijde waarvan<br />

we de l<strong>en</strong>gte voor het gemak op 1 stell<strong>en</strong>. Vervolg<strong>en</strong>s del<strong>en</strong> we<br />

elk van de drie zijd<strong>en</strong> in drie gelijke stukk<strong>en</strong>. Het middelste stuk van<br />

elke zijde di<strong>en</strong>t weer als basis voor e<strong>en</strong> nieuwe gelijkzijdige driehoek,<br />

maar nu dus met e<strong>en</strong> zijde van 1/3. Elk van de oorspronkelijke zijd<strong>en</strong><br />

bestaat nu uit vier gelijke stukk<strong>en</strong> die in het midd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zaagtand<br />

vorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> totale l<strong>en</strong>gte van 4/3. Alle twaalf stukk<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

weer in drieën gedeeld, waarna het middelste stukje, met e<strong>en</strong> l<strong>en</strong>gte<br />

van 1/9, weer de basis van e<strong>en</strong> gelijkzijdig driehoekje is <strong>en</strong>zovoort.<br />

4 LASpost<br />

Anrdre Klukhuhn is door zijn interesses nauw verbond<strong>en</strong> met onze studie. Hij heeft<br />

scheikunde gestudeerd. Daarnaast heeft hij e<strong>en</strong> brede belangstelling voor alles wat<br />

het lev<strong>en</strong> te bied<strong>en</strong> heeft. Scheikunde, geschied<strong>en</strong>is, kunst <strong>en</strong> filosofie kom<strong>en</strong> bij<br />

hem dan ook allemaal aan bod. Met zijn lezing “Liever de Gifbeker” op<strong>en</strong>de hij tot<br />

twee jaar geled<strong>en</strong> het studiejaar voor elke lasser.<br />

Elke LASpost e<strong>en</strong> bijdrage, zoals alle<strong>en</strong> Klukhuhn dat kan.<br />

Na oneindige herhaling van dit proces ontstaat eegeslot<strong>en</strong> gekreukelde<br />

lijn van oneindige l<strong>en</strong>gte (4/3 x 4/3 x...) die toch e<strong>en</strong><br />

beperkt oppervlak omsluit, omdat meetkundig e<strong>en</strong>voudig te bewijz<strong>en</strong><br />

is dat het al<strong>tijd</strong> kleiner blijft dan de oppervlakte van de omgeschrev<strong>en</strong><br />

cirkel van de oorspronkelijke driehoek. Van dit merkwaardige<br />

verschijnsel raakte de dichter Rogi Wieg diep onder de indruk:<br />

De sneeuwvlok is voor getall<strong>en</strong> <strong>en</strong> letters te eig<strong>en</strong>zinnig.<br />

Dit werkstuk b<strong>en</strong>adert niets, het heeft e<strong>en</strong><br />

onmeetbare omtrek <strong>en</strong> gaat over e<strong>en</strong> niet uit te<br />

sprek<strong>en</strong> bestaan.<br />

Dat sneeuwvlokk<strong>en</strong> zulke fraaie poëtische gedacht<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> voortbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />

komt, volg<strong>en</strong>s de schrijver <strong>en</strong> wiskundige Gerrit Krol, omdat<br />

de vlokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gedacht<strong>en</strong> over de vlokk<strong>en</strong> zo op elkaar lijk<strong>en</strong>:<br />

‘Wat is mooi? Zoals e<strong>en</strong> sneeuwkristal ontstaat, zo kunn<strong>en</strong> er ook<br />

beeld<strong>en</strong> in ons hoofd ontstaan - e<strong>en</strong>voudig omdat de onderdel<strong>en</strong><br />

ervan in elkaar pass<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> andere oorzaak heeft het niet. Wat<br />

past is goed, want dat blijft zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat niet past, gaat voorbij.’<br />

Het zou e<strong>en</strong> treurige toestand zijn als we vanwege de<br />

klimaatverandering, die door schrijvers <strong>en</strong> filosof<strong>en</strong> overig<strong>en</strong>s<br />

met geluich zal word<strong>en</strong> begroet, het in het vervolg met sneeuwloze<br />

winters zonder vrieskou moet<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>, omdat daarmee<br />

ook onze kristallijn<strong>en</strong> gedacht<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong>s zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vervloei<strong>en</strong>,<br />

<strong>en</strong> de filosofie tot e<strong>en</strong> verwaterd soort d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wordt.


Wie is die LASser?<br />

Waar b<strong>en</strong> je?<br />

Op dit mom<strong>en</strong>t studeer ik voor drie maand<strong>en</strong> aan de University of California,<br />

Santa Barbara (UCSB), in de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> universiteit<br />

die aan zee ligt. Ik weet dat er veel vooroordel<strong>en</strong> zijn over studer<strong>en</strong><br />

in Californië, zoals mooi weer <strong>en</strong> eindeloze feest<strong>en</strong>. Ik kan je<br />

verzeker<strong>en</strong>: deze vooroordel<strong>en</strong> zijn waar. Het heeft tot nu toe nog maar<br />

twee keer gereg<strong>en</strong>d <strong>en</strong> voor de rest is het bijna iedere dag wel mooi weer.<br />

Was het moeilijk te regel<strong>en</strong>?<br />

Van tevor<strong>en</strong> lijkt het e<strong>en</strong> hoop regelwerk, <strong>en</strong> dat is het natuurlijk ook<br />

wel, maar mijn ervaring is dat zodra je de beslissing g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> hebt dat<br />

je in het buit<strong>en</strong>land wil gaan studer<strong>en</strong>, je er gewoon voor moet gaan.<br />

Het kost ev<strong>en</strong> wat <strong>tijd</strong>, maar het invull<strong>en</strong> van formulier<strong>en</strong> <strong>en</strong> het andere<br />

regelwerk is niet moeilijk. En achteraf d<strong>en</strong>k je er niet meer aan.<br />

Hoe ziet je week eruit?<br />

Maandag: volleybal <strong>en</strong> t<strong>en</strong>nis in de ocht<strong>en</strong>d; college in de middag; ‘s<br />

avonds nog vaak e<strong>en</strong> lezing of film. Dinsdag: twee colleges in de ocht<strong>en</strong>d<br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong>tje in de avond. Wo<strong>en</strong>sdag: opnieuw volleybal, t<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> college;<br />

‘s avonds vaak nog meer sport. Donderdag: ‘s morg<strong>en</strong>s les <strong>en</strong> in de<br />

middag vrij; vaak e<strong>en</strong> mooie geleg<strong>en</strong>heid om het strand op te zoek<strong>en</strong> of<br />

het zwembad op de campus. Vrijdag: hele dag werkgroep<strong>en</strong>, tuss<strong>en</strong>door<br />

nog wat studer<strong>en</strong> in de bieb of uitbrakk<strong>en</strong> van de avond ervoor. Vrijdagavond:<br />

uitgaan, vaak huisfeestjes in de buurt. Zaterdag <strong>en</strong> zondag: bijlez<strong>en</strong>,<br />

leuke activiteit<strong>en</strong>, reisjes <strong>en</strong> ‘s avonds natuurlijk nog wel ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

feestje. Grappig is trouw<strong>en</strong>s dat ik voor de volleybal- <strong>en</strong> de t<strong>en</strong>nisless<strong>en</strong><br />

studiepunt<strong>en</strong> krijg. Twijfel alle<strong>en</strong> wel of de Utrechtse exam<strong>en</strong>commissie die<br />

ook gaat erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>... Ik ga Ria nog wel ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aardig mailtje stur<strong>en</strong>.<br />

Waarom wilde je weg uit Nederland?<br />

Omdat het goed is om ook e<strong>en</strong>s te beseff<strong>en</strong> dat er meer is dan Nederland. Op<br />

wereldschaal stelt Nederland niet heel veel voor, hoewel we het economisch<br />

zeer goed do<strong>en</strong>. Hier in Amerika wet<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet zo heel veel van Nederland.<br />

Ik heb al e<strong>en</strong> aantal ker<strong>en</strong> het verschil tuss<strong>en</strong> Nederland, Amsterdam,<br />

Holland (al<strong>tijd</strong> lastig!) <strong>en</strong> Dutch (is dat niet Duits?) moet uitlegg<strong>en</strong>. Amerikan<strong>en</strong><br />

wet<strong>en</strong> weinig van topografie. Ik heb al vrag<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong> als ‘Ligt Holland<br />

nu naast Amsterdam?’ <strong>en</strong> ‘Hebb<strong>en</strong> jullie ook e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> taal?’. In e<strong>en</strong> discussie<br />

met huisg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> vroeg e<strong>en</strong>tje aan mij: “The Netherlands, is that actually a<br />

country?” To<strong>en</strong> ik deze vraag bevestig<strong>en</strong>d beantwoord had, ging de discussie<br />

al snel verder over de vraag of Scandinavië nu wel of niet in Europa lag.<br />

Hoe is het om in de VS te studer<strong>en</strong>?<br />

Ik moet wel zegg<strong>en</strong> dat het Amerikaanse academische lev<strong>en</strong> me inspireert.<br />

De doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die ik nu heb do<strong>en</strong> duidelijk hun best om stof zo relevant mogelijk<br />

te mak<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Ook al dur<strong>en</strong> de meeste colleges hier maar<br />

In de rubriek Wie is die LASser wordt elke keer e<strong>en</strong> LASser over het voetlicht gehaald<br />

die er op één of andere manier uitspringt. Gelukkig hebb<strong>en</strong> we daar ge<strong>en</strong> gebrek<br />

aan. Deze keer hebb<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> wel heel druk jongm<strong>en</strong>s wet<strong>en</strong> te strikk<strong>en</strong>, die op het<br />

mom<strong>en</strong>t van schrijv<strong>en</strong> al weer 66 dag<strong>en</strong> terug is van zijn uitwisseling op 8326,772<br />

kilometer hiervandaan. Nog steeds is de actiefste LASser van het mom<strong>en</strong>t: Elwyn D!<br />

75 minut<strong>en</strong>, toch prober<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> je voortdur<strong>en</strong>d bij de les te houd<strong>en</strong><br />

door je soms ev<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> afleid<strong>en</strong>. Zo heeft e<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t al e<strong>en</strong> gaapsessie<br />

met de zaal gehoud<strong>en</strong>, filmpjes van z’n playback<strong>en</strong>de zoontje <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

heel verslag gegev<strong>en</strong> (inclusief foto’s) van e<strong>en</strong> wielerwedstrijd waar hij aan<br />

mee had gedaan. En wordt er veel aandacht besteed aan de actualiteit.<br />

Wat mis je?<br />

Mijn ervaring is dat je snel twee ding<strong>en</strong> gaat miss<strong>en</strong>: contact met vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> familie <strong>en</strong> kleine, typische Nederlandse dingetjes. Als je zolang<br />

weg b<strong>en</strong>t, maak je veel ding<strong>en</strong> mee <strong>en</strong> die wil je graag del<strong>en</strong> met<br />

ander<strong>en</strong>. Ondanks moderne communicatiemiddel<strong>en</strong> als Skype, mail<br />

<strong>en</strong> Mess<strong>en</strong>ger, blijft het contact toch anders. Maar heimwee heb ik nog<br />

niet gehad; zeker in de eerste wek<strong>en</strong> leef je in e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te roes<br />

<strong>en</strong> heb je eig<strong>en</strong>lijk te weinig <strong>tijd</strong> om stil te staan bij wat er allemaal om<br />

je he<strong>en</strong> gebeurt. Het voelt toch wel e<strong>en</strong> beetje als e<strong>en</strong> lange vakantie.<br />

En natuurlijk mis je de typische Nederlandse dingetjes: Drop. Goed<br />

bier (Budweiser Light is géén bier!). Maar ook, lekker uitgaan of<br />

e<strong>en</strong> biertje drink<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> terrasje. Door de strikte alcoholwett<strong>en</strong><br />

zijn er maar weinig clubs voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> onder de 21 <strong>en</strong> al helemaal<br />

weinig terrasjes. De meeste feestjes zijn dan ook (op<strong>en</strong>bare) huisfeest<strong>en</strong>,<br />

waar je ook zonder uitnodiging zomaar binn<strong>en</strong> kunt lop<strong>en</strong>.<br />

Wat is het leukste wat je daar gedaan hebt?<br />

De opname van Dr. Phil in Los Angeles vond ik toch wel e<strong>en</strong> bijzondere ervaring,<br />

vooral om de massahysterie van het publiek te zi<strong>en</strong>. Ik zat voornamelijk<br />

daar voor de lol, maar e<strong>en</strong> hoop m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> daar omdat<br />

ze echt fan van Dr. Phil zijn. Ik heb m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nog nooit zo hard zi<strong>en</strong> roep<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

juich<strong>en</strong> als to<strong>en</strong> er in het publiek boek<strong>en</strong> van Dr. Phil werd<strong>en</strong> uitgedeeld...<br />

Wat zijn de plann<strong>en</strong> nu?<br />

Nu? Slap<strong>en</strong>. Morg<strong>en</strong> om neg<strong>en</strong> uur ‘s morg<strong>en</strong>s begint m’n volleybaltraining<br />

al. Het <strong>tijd</strong>verschil is neg<strong>en</strong> uur, dus als Nederland wakker wordt, ga ik slap<strong>en</strong>.<br />

Verder wil ik nog gaan zeekayak<strong>en</strong>, Disneyland bezoek<strong>en</strong>, surf<strong>en</strong>,<br />

oud- <strong>en</strong> nieuw vier<strong>en</strong> in San Francisco <strong>en</strong> ga ik in januari nog<br />

e<strong>en</strong> paar dag<strong>en</strong> naar New York. G<strong>en</strong>oeg plann<strong>en</strong> voor de kom<strong>en</strong>de<br />

maand<strong>en</strong> dus... het studer<strong>en</strong> schiet er dan soms nogal bij in.<br />

Heb je ons nog iets mee te gev<strong>en</strong>?<br />

Studer<strong>en</strong> is meer dan alle<strong>en</strong> braaf je ECTS-punt<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>. Zorg dat je betrokk<strong>en</strong><br />

b<strong>en</strong>t bij wat er in je omgeving gebeurt. Grijp mogelijkhed<strong>en</strong> aan om e<strong>en</strong>s<br />

e<strong>en</strong> keer iets anders te do<strong>en</strong> dan wat je normaal doet. En geloof me, die<br />

zijn er in overvloed. Daarvoor hoef je niet per se naar Californië te gaan, al<br />

moet ik zegg<strong>en</strong> dat het strand <strong>en</strong> het mooie weer hier zéér aanlokkelijk zijn.<br />

Door: Joris Tieleman<br />

1 LASpost 5


Wet<strong>en</strong>schap<br />

“Slechts door de <strong>tijd</strong> wordt de <strong>tijd</strong> overwonn<strong>en</strong>”<br />

Tijd van begin tot eind: over <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbeleving<br />

Door: Anita Rootselaar<br />

Dag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> korter <strong>en</strong> donkerder. Naast de stoep ligt e<strong>en</strong> laagje ijs van e<strong>en</strong> omgevall<strong>en</strong> emmer water.<br />

Morg<strong>en</strong> zal het weer ontdooi<strong>en</strong>, als de dag weer e<strong>en</strong> paar second<strong>en</strong> langer <strong>en</strong> e<strong>en</strong> graad of wat warmer<br />

is. Seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> schrijd<strong>en</strong> voort, zoals ook de <strong>tijd</strong> dat doet. Seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> jar<strong>en</strong>, dag<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong><br />

maand<strong>en</strong>, minut<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> ur<strong>en</strong>. Alles gaat voorbij, e<strong>en</strong> dag, e<strong>en</strong> jaar, e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> wellicht<br />

ook ons bestaan. Is dat dan wat <strong>tijd</strong> is: het voorschrijd<strong>en</strong> van de ding<strong>en</strong>?<br />

De vraag wat ‘<strong>tijd</strong>’ nu is lijkt onzinnig, maar tegelijker<strong>tijd</strong> complex. ‘Tijd’ is immers<br />

e<strong>en</strong> doodgewoon woord, maar kunn<strong>en</strong> wij ons wel e<strong>en</strong> voorstelling mak<strong>en</strong><br />

van wat dat nu eig<strong>en</strong>lijk betek<strong>en</strong>t, ‘<strong>tijd</strong>’? Lat<strong>en</strong> wij e<strong>en</strong> kijkje nem<strong>en</strong> naar<br />

dat vreemde begrip ‘<strong>tijd</strong>’, te beginn<strong>en</strong> bij het begin.<br />

Het begin der <strong>tijd</strong><strong>en</strong><br />

“In d<strong>en</strong> beginne schiep God de hemel <strong>en</strong> de aarde”, aldus de eerste zinsnede<br />

uit wellicht ‘s werelds bek<strong>en</strong>dste boek. Maar wat was er dan voor dat<br />

begin? E<strong>en</strong> cruciale vraag over al het zijnde is of dit er al<strong>tijd</strong> al is geweest,<br />

of dat het op e<strong>en</strong> zeker punt ontstaan is. Beide ideeën zijn erg<strong>en</strong>s teg<strong>en</strong>intuïtief.<br />

Zij druis<strong>en</strong> namelijk in teg<strong>en</strong> ons idee dat alles al<strong>tijd</strong> e<strong>en</strong> oorzaak<br />

moet hebb<strong>en</strong>: iets wat er al<strong>tijd</strong> al is kan ge<strong>en</strong> oorzaak hebb<strong>en</strong> gehad, maar<br />

er kan ev<strong>en</strong>min e<strong>en</strong> oorzaak zijn voor het begin van het zijn. Voordat er iets<br />

was, was er immers nog niets - dus ook ge<strong>en</strong> oorzaak.<br />

Wat de huidige wet<strong>en</strong>schappelijke theorie over dit probleem geme<strong>en</strong> heeft<br />

met de bijbel is dat beid<strong>en</strong> uitgaan van het idee dat het zijnde ooit is ontstaan.<br />

Het idee dat het heelal is ontstaan in e<strong>en</strong> grote explosie, de ‘Big<br />

Bang’, is e<strong>en</strong>ieder welbek<strong>en</strong>d. Dat deze theorie bij vel<strong>en</strong> de vraag oproept<br />

‘maar wat was er dan voor de big bang?’, heeft mogelijk te mak<strong>en</strong> met<br />

e<strong>en</strong> aantal misconcepties over deze oerknal. Volg<strong>en</strong>s de Big Bang theorie<br />

ontstond niet alle<strong>en</strong> alle materie in het universum met de oerknal uit e<strong>en</strong><br />

punt van oneindige dichtheid (e<strong>en</strong> singulariteit), maar ook de ruimte <strong>en</strong><br />

<strong>tijd</strong>. Er was dan ook ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> explosie ín e<strong>en</strong> bestaande ruimte,<br />

op e<strong>en</strong> zeker mom<strong>en</strong>t in de <strong>tijd</strong>; voor de Big Bang was er nog ge<strong>en</strong> sprake<br />

van ruimte <strong>en</strong> <strong>tijd</strong>.<br />

Bij het bestuder<strong>en</strong> van de oerknal kunn<strong>en</strong> wij niet verder terugkijk<strong>en</strong> dan<br />

10^-43 sec na big bang. Dit is de <strong>tijd</strong> die licht erover doet om de kleinste<br />

afstand waar we over kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>, de Planck-l<strong>en</strong>gte, te overbrugg<strong>en</strong><br />

- de Planck-<strong>tijd</strong>.<br />

Meetbare <strong>tijd</strong><br />

<strong>Over</strong> alles wat voor de Planck-<strong>tijd</strong> gebeurt is niet zinvol te sprek<strong>en</strong>. Maar<br />

niet alle<strong>en</strong> de in de Planck-<strong>tijd</strong> uit zich het ongrijpbare van de <strong>tijd</strong>: ook het<br />

hele concept van <strong>tijd</strong> zelf roept voor ons veel vrag<strong>en</strong> op. De geschied<strong>en</strong>is<br />

k<strong>en</strong>t dan ook e<strong>en</strong> rijk scala aan poging<strong>en</strong> van de m<strong>en</strong>s deze ongrijpbare <strong>tijd</strong><br />

te vatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> het voortschrijd<strong>en</strong> der ding<strong>en</strong> te categoriser<strong>en</strong>. Zij meet de <strong>tijd</strong><br />

aan de hand van de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die zich voordo<strong>en</strong>: de zon, de maan,<br />

winter, zomer, <strong>en</strong>zovoorts.<br />

E<strong>en</strong> kal<strong>en</strong>der (van het Latijnse woord ‘cal<strong>en</strong>dae’, wat de eerste dag van de<br />

maand was in de Romeinse <strong>tijd</strong>rek<strong>en</strong>ing) bepaalt de l<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> indeling<br />

6 LASpost<br />

van e<strong>en</strong> jaar op basis van deze<br />

gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. wij kunn<strong>en</strong> drie types<br />

kal<strong>en</strong>ders onderscheid<strong>en</strong>: de zonneka<br />

l<strong>en</strong>der, de maankal<strong>en</strong>der <strong>en</strong> de lunisolaire<br />

kal<strong>en</strong>der.<br />

De zonnekal<strong>en</strong>der is gebaseerd op de omw<strong>en</strong>teling<strong>en</strong> van de aarde om de<br />

zon, de maankal<strong>en</strong>der op de omw<strong>en</strong>teling<strong>en</strong> van de maan om de aarde. De<br />

lunisolaire kal<strong>en</strong>der combineert de beid<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> gebond<strong>en</strong> maanjaar. De<br />

huidige westerse kal<strong>en</strong>der is de Gregoriaanse kal<strong>en</strong>der, e<strong>en</strong> zonnekal<strong>en</strong>der.<br />

De basis voor de Gregoriaanse kal<strong>en</strong>der is in 735 voor Christus ontwikkeld<br />

door Romulus, de mythologische eerste Romeinse koning. Na verschill<strong>en</strong>de<br />

aanpassing<strong>en</strong> door onder meer Julius Caesar is uit de kal<strong>en</strong>der van Romulus<br />

na de laatste aanpassing in 1582 onze huidige Gregoriaanse kal<strong>en</strong>der<br />

ontstaan.<br />

Naast e<strong>en</strong> indeling in maand<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> wij natuurlijk de <strong>tijd</strong> verdeeld in<br />

wek<strong>en</strong>, dag<strong>en</strong> <strong>en</strong> ur<strong>en</strong>. Het 60 minut<strong>en</strong> dur<strong>en</strong>de uur is afkomstig van de<br />

Sumerian<strong>en</strong>. De Sumerian<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zestallig getall<strong>en</strong>stelsel. Zij koz<strong>en</strong><br />

dan als basise<strong>en</strong>heid voor het uur 60, daar dit getal deelbaar is door 2, 3,<br />

4, 5, 6,10, 12, 15, 20 <strong>en</strong> 30.<br />

<strong>Over</strong> de verdeling van e<strong>en</strong> dag in 24 ur<strong>en</strong> is minder duidelijkheid. Mogelijk<br />

heeft het iets te mak<strong>en</strong> met de verdeling van de dag (<strong>en</strong> later de nacht)<br />

in twaalf periodes, die weer overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> met de twaalf tek<strong>en</strong>s van de<br />

dier<strong>en</strong>riem. Het kan ook iets met het Babylonische numerieke systeem te<br />

mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gehad, waarbij het cijfer 6 heel belangrijk was: vier<strong>en</strong>twintig<br />

is immer deelbaar door zes, <strong>en</strong> de 360 grad<strong>en</strong> van de Babylonische cirkel<br />

zijn weer deelbaar door 24.<br />

Tijdsbeleving<br />

Hoe verhoudt deze beschrijving <strong>en</strong> indeling van de <strong>tijd</strong> zich tot onze beleving<br />

van het concept ‘<strong>tijd</strong>’? “Tijd is e<strong>en</strong> rivier, e<strong>en</strong> niet te stuit<strong>en</strong> stroming<br />

van al het geschap<strong>en</strong>e. Het <strong>en</strong>e is niet eerder zichtbaar dan op het mom<strong>en</strong>t<br />

dat het snel voorbij wordt gesleurd <strong>en</strong> het andere komt eraan drijv<strong>en</strong> om<br />

op zijn beurt weer te word<strong>en</strong> weggeveegd”, zo zei Marcus Aurelius ooit. Hij<br />

beschrijft hier e<strong>en</strong> visie op het concept <strong>tijd</strong> dat nog al<strong>tijd</strong> actueel is. Het Europese<br />

idee van <strong>tijd</strong> stelt haar voor als iets dat beweegt, dat voortschrijdt.<br />

Ook nu mak<strong>en</strong> wij vaak de analogie tuss<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> rivier, <strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> wij


over <strong>tijd</strong> als iets dat ‘stroomt’. Tijd is in onze beleving bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> lineair: het<br />

punt van het nu beweegt zich voort langs e<strong>en</strong> lijn <strong>en</strong> dit verschuiv<strong>en</strong>de punt<br />

verdeelt de lijn in verled<strong>en</strong> <strong>en</strong> toekomst. De lijn wordt gezi<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> schaal<br />

waarop het nu beweegt met al<strong>tijd</strong> dezelfde snelheid.<br />

Erg<strong>en</strong>s is dit e<strong>en</strong> vreemd idee. Want wat moet<strong>en</strong> we ons voorstell<strong>en</strong> bij de<br />

beweging van <strong>tijd</strong> zelf? Relatief aan wat beweegt <strong>tijd</strong>? De stroming van<br />

de <strong>tijd</strong> relateert <strong>tijd</strong> aan zichzelf. Wanneer je je afvraagt ‘Hoe snel gaat de<br />

<strong>tijd</strong> voorbij?’ wordt duidelijk hoe absurd dit idee is. Want wat vertelt het<br />

antwoord ‘e<strong>en</strong> seconde per seconde’ ons eig<strong>en</strong>lijk? Wij observer<strong>en</strong> niet<br />

werkelijk het passer<strong>en</strong> van <strong>tijd</strong>. Wat wij waarnem<strong>en</strong>, is dat latere stand<strong>en</strong><br />

van zak<strong>en</strong> in de wereld verschill<strong>en</strong> van eerdere stand<strong>en</strong> van zak<strong>en</strong>, zoals<br />

wij die ons herinner<strong>en</strong>.<br />

In de Afrikaanse cultuur wordt het concept ‘<strong>tijd</strong>’ echter op bepaalde punt<strong>en</strong><br />

heel anders ervar<strong>en</strong>. In contrast met onze lineaire <strong>tijd</strong>sbeleving moet<strong>en</strong> we<br />

binn<strong>en</strong> veel Afrikaanse cultur<strong>en</strong> eerder sprek<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> organische <strong>tijd</strong>:<br />

e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> die meer verbond<strong>en</strong> is met de actuele ervaring <strong>en</strong> het organische<br />

lev<strong>en</strong> dan met klokk<strong>en</strong>. De organische <strong>tijd</strong> gaat voorbij zonder dat e<strong>en</strong><br />

bepaald punt haar structuur geeft; <strong>tijd</strong> is de voortgang van de verandering<br />

van de situatie.<br />

Organische <strong>tijd</strong> is veel meer verbond<strong>en</strong> met de persoonlijke ervaring.<br />

Het idee dat toekomst e<strong>en</strong> positie is op de lineare lijn waarop het nu zich<br />

voortbeweegt ontbreekt in deze <strong>tijd</strong>sbeleving: de m<strong>en</strong>s kan werk<strong>en</strong> aan de<br />

voorwaard<strong>en</strong> van iets wat hij wil lat<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>, maar <strong>tijd</strong> zal ler<strong>en</strong> of het<br />

werkelijk gebeurt. De toekomst binn<strong>en</strong> het Afrikaanse d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> is bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />

vaak minder aanwezig dan in onze cultuur. Omdat toekomstige gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

nog niet hebb<strong>en</strong> plaatsgevond<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> wij ze zonder e<strong>en</strong> lineair<br />

<strong>tijd</strong>sidee ook ge<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sbepaling meegev<strong>en</strong>. Iets dat nog niet heeft plaatsgevond<strong>en</strong><br />

valt dan ook buit<strong>en</strong> de categorie <strong>tijd</strong>. Gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

krijg<strong>en</strong> hun plaats in de <strong>tijd</strong> door hun relatieve positie t<strong>en</strong><br />

opzichte van andere gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>, niet t<strong>en</strong> opzichte<br />

van <strong>en</strong>ige in zekere mate onafhankelijke schaal.<br />

<strong>Over</strong>ig<strong>en</strong>s bestaan er in Afrika nog verschill<strong>en</strong>de<br />

andere <strong>tijd</strong>sconcept<strong>en</strong>, <strong>en</strong> wij vind<strong>en</strong> er<br />

dan ook diverse voorbeeld<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> meer<br />

objectieve <strong>tijd</strong>, onder meer in kal<strong>en</strong>ders <strong>en</strong><br />

spreekwoord<strong>en</strong>.<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijke <strong>tijd</strong>sconcept<strong>en</strong><br />

Ideeën over <strong>tijd</strong> vall<strong>en</strong> niet <strong>en</strong>kel te<br />

verdel<strong>en</strong> in lineaire <strong>en</strong> niet-lineaire, of<br />

objectieve <strong>en</strong> subjectieve concept<strong>en</strong>;<br />

er bestaan nog andere indeling<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong><br />

de metafysica van de <strong>tijd</strong> wordt<br />

onderscheid gemaakt tuss<strong>en</strong> het ‘Pres<strong>en</strong>tisme’,<br />

het ‘Possibilisme’ <strong>en</strong> ‘Eternalisme’.<br />

Volg<strong>en</strong>s het pres<strong>en</strong>tisme bestaat<br />

<strong>en</strong>kel het hed<strong>en</strong>. Het verled<strong>en</strong> is geweest,<br />

maar is niet meer, <strong>en</strong> de toekomst zal kom<strong>en</strong><br />

maar is nog niet. Het hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus al<br />

het bestaande verandert continu volg<strong>en</strong>s het<br />

pres<strong>en</strong>tisme. Dit is het temporaal word<strong>en</strong> of<br />

passer<strong>en</strong>.<br />

In het possibilisme is naast het hed<strong>en</strong> ook het verled<strong>en</strong><br />

werkelijk; alle<strong>en</strong> de toekomst hoort niet bij het bestaande. De<br />

realiteit groeit dus in feite met het ontstaan van e<strong>en</strong> bepaalde realiteit<br />

uit e<strong>en</strong> onbepaalde of pot<strong>en</strong>tiële realiteit. Deze visie doet meer recht aan<br />

de asymmetrie van <strong>tijd</strong> die wij waarnem<strong>en</strong>. Ik kan immers vrijwel niets met<br />

zekerheid zegg<strong>en</strong> over te toekomst, terwijl ik wel uitsprak<strong>en</strong> kan do<strong>en</strong> over<br />

het verled<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> acties in het hed<strong>en</strong> bepaalde toekomstige<br />

mogelijkhed<strong>en</strong> actualiser<strong>en</strong> terwijl het verled<strong>en</strong> niet lijkt te bestaan uit<br />

Tijd<br />

Ik droomde, dat ik langzaam leefde ....<br />

langzamer dan de oudste ste<strong>en</strong>.<br />

Het was verschrikkelijk: om mij he<strong>en</strong><br />

schoot alles op, schokte of beefde,<br />

wat stil lijkt. ‘k Zag de drang waarmee<br />

de bom<strong>en</strong> zich uit de aarde wrong<strong>en</strong><br />

terwijl ze hees <strong>en</strong> hort<strong>en</strong>d zong<strong>en</strong>;<br />

terwijl de jaarge<strong>tijd</strong><strong>en</strong> vlog<strong>en</strong><br />

verkleur<strong>en</strong>de als reg<strong>en</strong>bog<strong>en</strong> .....<br />

Ik zag de tremor van de zee,<br />

zijn zwell<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer haastig slink<strong>en</strong>,<br />

zoals e<strong>en</strong> grote keel kan drink<strong>en</strong>.<br />

En dag <strong>en</strong> nacht van korte duur<br />

vlamm<strong>en</strong> <strong>en</strong> dov<strong>en</strong>: flakkr<strong>en</strong>d vuur.<br />

- De wanhoop <strong>en</strong> welsprek<strong>en</strong>dheid<br />

in de gebar<strong>en</strong> van de ding<strong>en</strong>,<br />

die anders star zijn, <strong>en</strong> hun dring<strong>en</strong>,<br />

hun ademloze, wrede strijd ....<br />

Hoe kón ik dat niet eerder wet<strong>en</strong>,<br />

niet beter zi<strong>en</strong> in vroeger <strong>tijd</strong> ?<br />

Hoe moet ik het weer ooit verget<strong>en</strong> ?<br />

M. Vasalis<br />

meerdere actualiseerbare mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />

Eternalisme stelt feitelijk dat alles al<strong>tijd</strong> is, <strong>en</strong> ontk<strong>en</strong>t daarmee het passer<strong>en</strong>.<br />

Het eternalisme geeft e<strong>en</strong> statische notie van <strong>tijd</strong>, zonder ‘word<strong>en</strong>’.<br />

De toekomst is in deze conceptie reëel <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> verzameling ongerealiseerde<br />

mogelijkhed<strong>en</strong>. Ook eternalisme onderk<strong>en</strong>t hiermee de schijnbare<br />

asymmetrie van de <strong>tijd</strong> niet; volg<strong>en</strong>s het eternalisme is er ge<strong>en</strong> objectief<br />

verschil tuss<strong>en</strong> verled<strong>en</strong>, hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> toekomst, zoals er in de ruimte ook<br />

ge<strong>en</strong> waarnemer-onafhankelijk verschil is tuss<strong>en</strong> ‘hier’ <strong>en</strong> ‘daar’. De verschill<strong>en</strong><br />

tuss<strong>en</strong> hier <strong>en</strong> daar, hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> verled<strong>en</strong>, zijn subjectief <strong>en</strong> afhankelijk<br />

van ons standpunt. Het eternalisme wordt ook wel de ‘block universe<br />

theory’ g<strong>en</strong>oemd, omdat het de werkelijkheid beschouwt als e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel blok<br />

ruimte<strong>tijd</strong> waarin de <strong>tijd</strong>splakk<strong>en</strong> geord<strong>en</strong>d zijn door hun onderlinge relatie.<br />

Ons m<strong>en</strong>tale perspectief verdeelt het blok in de del<strong>en</strong> verled<strong>en</strong>, hed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

toekomst.<br />

Ruimte<strong>tijd</strong> & relativiteit<br />

Daarmee is eternalisme e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>sidee dat op bepaalde punt<strong>en</strong> erg aansluit<br />

bij Einstein’s ruimte<strong>tijd</strong>. In zijn relativiteitstheorie maakt Einstein gebruik<br />

van Minkowski’s ruimte<strong>tijd</strong> model: ruimte <strong>en</strong> <strong>tijd</strong> zijn van e<strong>en</strong> gelijke status,<br />

<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> is e<strong>en</strong> dim<strong>en</strong>sie in de ruimte<strong>tijd</strong> zoals de X, Y <strong>en</strong> Z as dim<strong>en</strong>sies zijn<br />

in de Newtoniaanse ruimte.<br />

De relativiteitstheorie k<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> absolute, universele waarde toe aan het<br />

huidige mom<strong>en</strong>t. Gelijk<strong>tijd</strong>igheid is relatief: twee gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die op hetzelfde<br />

mom<strong>en</strong>t lijk<strong>en</strong> te geschied<strong>en</strong> vanuit één refer<strong>en</strong>tiekader kunn<strong>en</strong> vanuit<br />

e<strong>en</strong> ander refer<strong>en</strong>tiekader op verschill<strong>en</strong>de mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>. Dat<br />

betek<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> gebeurt<strong>en</strong>is die voor mij misschi<strong>en</strong> in de nog onbepaalde<br />

toekomst ligt voor e<strong>en</strong> ander al kan bestaan in het vastgelegde verled<strong>en</strong>.<br />

Wanneer we dit punt in acht nem<strong>en</strong> lijkt het idee dat toekomst <strong>en</strong> verled<strong>en</strong><br />

vastligg<strong>en</strong> aannemelijk. Tijd stroomt dus niet, maar is e<strong>en</strong> dim<strong>en</strong>sie,<br />

<strong>en</strong> alle mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de dim<strong>en</strong>sie van de <strong>tijd</strong> zijn ev<strong>en</strong><br />

reëel. Toekomst <strong>en</strong> verled<strong>en</strong> zijn waarnemerafhankelijke<br />

posities op het pad van e<strong>en</strong> individu in de ruimte<strong>tijd</strong>.<br />

Interessante literatuur:<br />

Mario Bunge, “Physical Time: The Objective and<br />

Relational Theory”, Philosophy of Sci<strong>en</strong>ce, Vol.<br />

35, No. 4 (Dec., 1968), pp. 355-388<br />

Ch<strong>en</strong>, C. The Philosophy of Time, C<strong>en</strong>ter for<br />

Sci<strong>en</strong>ce and Society Symposium, Fall 2003 “A<br />

Matter of Time”<br />

Davies, P. “That Mysteriouw Flow”, Sci<strong>en</strong>tific<br />

American (2002)<br />

Roth<strong>en</strong>stein, B. Popescu, S. Spix, G.J. llustrating<br />

the relativity of simultaneity<br />

Savitt, S.F “Tachyon Signals, Causal Paradoxes,<br />

and the Relativity of Simultaneity”, PSA: Proceedings<br />

of the Bi<strong>en</strong>nial Meeting of the Philosophy of<br />

Sci<strong>en</strong>ce Association, Vol. 1982, Volume One: Contributed<br />

Papers. (1982), pp. 277-292<br />

En verder:<br />

Tonke Dragt, Zee<strong>en</strong> van <strong>tijd</strong> / 1 Aan de andere kant van de<br />

deur Leopold (1992)<br />

Douwe Tiemersma, Verdwijn<strong>en</strong>de Scheiding<strong>en</strong> Asoka Rotterdam<br />

(2005)<br />

Steph<strong>en</strong> King, The Langoliers P<strong>en</strong>guin Books (1990)<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/Kal<strong>en</strong>der<br />

http://www.alforto.nl/index.html?kal<strong>en</strong>der.html<br />

http://webexhibits.org/cal<strong>en</strong>dars/cal<strong>en</strong>dar-anci<strong>en</strong>t.html<br />

http://plato.stanford.edu/<strong>en</strong>tries/time/<br />

1 LASpost 7


Opinie<br />

Nobelprijs voor Vrede voor Al Gore<br />

Hoe zelfs e<strong>en</strong> ‘planetaire noodtoestand’ uit<br />

te buit<strong>en</strong> valt voor e<strong>en</strong> Amerikaanse politicus<br />

Winter in Nederland is e<strong>en</strong> echte winter, met temperatur<strong>en</strong> onder de nul,<br />

schaatsbaar ijs op de slot<strong>en</strong>, damp<strong>en</strong>de stampot met jus, drie maand<strong>en</strong> dur<strong>en</strong>de<br />

verkoudheid <strong>en</strong> depressies door e<strong>en</strong> tekort aan zonlicht. Maar door<br />

de opwarming van de aarde is de Nederlandse winter aan het uitsterv<strong>en</strong>.<br />

Het (versterkte) broeikaseffect zal e<strong>en</strong> einde mak<strong>en</strong> aan vele gewaardeerde<br />

situaties, zoals het huidige ze<strong>en</strong>iveau, de biologische diversiteit <strong>en</strong> stabiele<br />

neerslagpatron<strong>en</strong> - t<strong>en</strong>zij de m<strong>en</strong>sheid actie onderneemt om de uitstoot van<br />

broeikasgass<strong>en</strong> te reducer<strong>en</strong>. Al Gore is de man die de noodzaak van die<br />

actie aan het grote publiek wist te verkop<strong>en</strong> <strong>en</strong> hiervoor heeft hij de Nobelprijs<br />

voor Vrede ontvang<strong>en</strong>. Persoonlijk d<strong>en</strong>k ik dat de jury de man met de<br />

film (An Inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>t Truth) heeft verward…<br />

Het is bewez<strong>en</strong> dat in de loop van de afgelop<strong>en</strong> honderd jaar de gemiddelde<br />

temperatuur van de aarde is gesteg<strong>en</strong> met 0.74 grad<strong>en</strong> Celsius. Ook bewez<strong>en</strong><br />

is dat de huidige conc<strong>en</strong>tratie van CO2 hoger is dan hij in 400.000 jaar<br />

is geweest. Als blijkt dat de temperatuur van de aarde over honderd jaar<br />

met nog e<strong>en</strong>s twee grad<strong>en</strong> Celsius is opgelop<strong>en</strong>, zal de m<strong>en</strong>sheid word<strong>en</strong><br />

geconfronteerd met onoverkomelijke klimaatsverandering<strong>en</strong>. Wet<strong>en</strong>schappers<br />

schatt<strong>en</strong> dat de temperatuursverhoging tot het jaar 2100 tuss<strong>en</strong> de<br />

1,4 <strong>en</strong> 5,8 grad<strong>en</strong> Celsius zal ligg<strong>en</strong>, als er ge<strong>en</strong> actie wordt ondernom<strong>en</strong><br />

om deze stijging teg<strong>en</strong> te gaan.<br />

Er lijkt e<strong>en</strong> concreet verband te bestaan tuss<strong>en</strong> de opwarming van de aarde<br />

<strong>en</strong> de conc<strong>en</strong>tratie van CO2 in de lucht. Onderzoek toont aan dat de twee<br />

elkaar in het verled<strong>en</strong> al<strong>tijd</strong> vergezeld<strong>en</strong>. Voor de Industriële Revolutie was<br />

de conc<strong>en</strong>tratie van CO2 280 ppm (part per million). Teg<strong>en</strong>woordig is dat<br />

372 ppm, zoals gezegd e<strong>en</strong> conc<strong>en</strong>tratie die niet meer is voorgekom<strong>en</strong> in<br />

400.000 jaar. En de meeste wet<strong>en</strong>schappers zijn van m<strong>en</strong>ing dat de m<strong>en</strong>s<br />

hoogstwaarschijnlijk verantwoordelijk is (geweest) voor deze stijging.<br />

Ook al lijkt het verdwijn<strong>en</strong> van de winter in Nederland e<strong>en</strong> zeg<strong>en</strong> voor de<br />

koukleum<strong>en</strong> onder ons, de opwarming van de aarde is e<strong>en</strong> groot probleem.<br />

Zelfs als alle doelstelling<strong>en</strong> van het Klimaatverdrag word<strong>en</strong> gehaald, zal het<br />

klimaat verander<strong>en</strong>. Het belang van het verdrag zit hem in het feit dat met<br />

de beoogde maatregel<strong>en</strong> de verandering handelbaar is. Door middel van<br />

adaptie (aanpass<strong>en</strong>), migratie (van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> landbouw) <strong>en</strong> andere middel<strong>en</strong><br />

kan de m<strong>en</strong>sheid e<strong>en</strong> geïndustrialiseerd lev<strong>en</strong> handhav<strong>en</strong>.<br />

Als de stijging niet kan word<strong>en</strong> geminimaliseerd, dan zijn er e<strong>en</strong> hele stapel<br />

gevolg<strong>en</strong> waar wij ons zorg<strong>en</strong> om moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>: het ze<strong>en</strong>iveau zal stijg<strong>en</strong>,<br />

het neerslagpatroon verander<strong>en</strong>, ziekt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich makkelijker verspreid<strong>en</strong><br />

(zoals malaria), poolijs <strong>en</strong> sneeuw zull<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong>, soort<strong>en</strong> zull<strong>en</strong><br />

uitsterv<strong>en</strong> <strong>en</strong> het koraalrif zal word<strong>en</strong> vernietigd. Erger is dat als de aarde<br />

e<strong>en</strong>maal aan het opwarm<strong>en</strong> is, er meer <strong>en</strong> meer broeikasgass<strong>en</strong> zull<strong>en</strong><br />

vrijkom<strong>en</strong>. Bedolv<strong>en</strong> onder permafrost zitt<strong>en</strong> hele reserves methaangas,<br />

e<strong>en</strong> broeikasgas welke nu maar 4 tot 9 proc<strong>en</strong>t van de broeikass<strong>en</strong> uitmaakt.<br />

Door het verdwijn<strong>en</strong> van ijs <strong>en</strong> sneeuw wordt minder zonnestraling<br />

weerkaatst. En met het smelt<strong>en</strong> van de poolkapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> het stijg<strong>en</strong> van de<br />

temperatuur, zal er meer water verdamp<strong>en</strong>. Waterdamp is de nummer één<br />

broeikasgas.<br />

Om onder de twee grad<strong>en</strong> stijging uit te kom<strong>en</strong>, moet Nederland zijn broeikasgass<strong>en</strong>uitstoot<br />

terugbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met 96,8 proc<strong>en</strong>t.<br />

Het Klimaatverdrag waaraan in eerste instantie al 55 land<strong>en</strong> deelnam<strong>en</strong><br />

voor het in werking kon tred<strong>en</strong>, is de beste kans om e<strong>en</strong> reductie in CO2-<br />

8 LASpost<br />

uitstoot tot stand te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Vrijblijv<strong>en</strong>de quota word<strong>en</strong> niet nageleefd, dus<br />

<strong>en</strong>kel e<strong>en</strong>mondiale resolutie om het klimaat te stabiliser<strong>en</strong> zal tot resultat<strong>en</strong><br />

leid<strong>en</strong>. In het verdrag is de doelstelling als volgt verwoordt: “het stabiliser<strong>en</strong><br />

van de conc<strong>en</strong>tratie van broeikasgass<strong>en</strong> in de atmosfeer op e<strong>en</strong> zodanig<br />

niveau, dat e<strong>en</strong> gevaarlijke m<strong>en</strong>selijke invloed op het klimaat wordt voorkom<strong>en</strong>”.<br />

Er bestaat onder wet<strong>en</strong>schappers twijfel of de m<strong>en</strong>s als verantwoordelijke<br />

aangewez<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> voor het feit dat de temperatuur van de aarde stijgt.<br />

Sterker nog, veel wet<strong>en</strong>schappers zijn van m<strong>en</strong>ing dat de huidige stijging niets<br />

met m<strong>en</strong>selijke activiteit<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> heeft. In het verled<strong>en</strong> is er namelijk al<strong>tijd</strong><br />

e<strong>en</strong> tweehonderd jaar correlatie tuss<strong>en</strong> de stijging van de temperatuur <strong>en</strong> de<br />

stijging van het CO2-gehalte geweest. De industrialisering is pas honderd jaar<br />

gaande. Maar het mag duidelijk zijn dat uiteindelijk onze hoge CO2-uitstoot<br />

niet aan de oplossing zal bijdrag<strong>en</strong>, of zij nu wel of niet de verantwoordelijke<br />

is voor de huidige opwarming.<br />

An Inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>t Truth was de docum<strong>en</strong>taire die Al Gore weer vol in beeld<br />

bracht na zijn nederlaag in de strijd om het presid<strong>en</strong>tsschap van Amerika.<br />

De film is onderdeel van Gore’s milieucampagne <strong>en</strong> wijst op de gevolg<strong>en</strong> van<br />

ons beleid <strong>en</strong> onze handeling<strong>en</strong> aangaande broeikasgasuitstoot voor de aankom<strong>en</strong>de<br />

50 jaar. Volkom<strong>en</strong> in strijd met alle andere politici draait Gore’s film<br />

niet om de zak<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, noch bagatelliseert hij het probleem. Het was die<br />

compleet heldere verslaggeving van de stand van zak<strong>en</strong>, welke bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

hun milieubesef aanwakkerde. Dat besef groeide uit tot e<strong>en</strong> ware hype, tot<br />

zelfs talloze instanties <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> zich aan klimaatbeleid durfd<strong>en</strong> te wag<strong>en</strong>.<br />

Elsevier bracht het op de volg<strong>en</strong>de manier: ‘Voor het eerst sinds 2003 is er<br />

sprake van substantiële groei van led<strong>en</strong> of donateurs van ‘gro<strong>en</strong>e organisaties’.<br />

‘Vooral na de film An Inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>t Truth van Al Gore is de belangstelling<br />

voor klimaat, natuur <strong>en</strong> milieu sterk toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.’ Mede door de film was<br />

Gore’s milieucampagne e<strong>en</strong> groot succes, zo groot dat hij de Nobelprijs voor<br />

Vrede in ontvangst mocht nem<strong>en</strong> – voor het vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> verspreid<strong>en</strong> van de<br />

k<strong>en</strong>nis over de door de m<strong>en</strong>s veroorzaakte klimaatverandering <strong>en</strong> voor het<br />

bevorder<strong>en</strong> van maatregel<strong>en</strong> om deze teg<strong>en</strong> te gaan.<br />

Maar hier is het hypocriete gedeelte van Al Gore’s milieucampagne: de man<br />

vecht voor erk<strong>en</strong>ning van problem<strong>en</strong> <strong>en</strong> het zoek<strong>en</strong> van oplossing<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s<br />

de confer<strong>en</strong>tie in Bali noemde hij de situatie zelfs e<strong>en</strong> planetaire noodtoestand.<br />

Maar zelf werkt hij niet mee aan de oplossing: de familie Gore verbruikte in<br />

augustus 2006 22.619 kilowatt, meer dan tweemaal wat e<strong>en</strong> modaal gezin<br />

verbruikt in e<strong>en</strong> jaar. Zijn <strong>en</strong>ergieverbruik voor <strong>en</strong> na het uitbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de<br />

film verschilde – erna steeg het… terwijl het al 12 tot 20 keer het verbruik<br />

van e<strong>en</strong> modaal gezin was.<br />

Door: Katinka Roos<strong>en</strong><br />

Bronn<strong>en</strong>: - geraadpleegd op 24 December 2007<br />

www.wikipedia.nl<br />

www.theclimateproject.org<br />

www.elsevier.nl: ‘Steeds meer steun voor Milieuorganisaties’<br />

http://www.politico.com/news/stories/0607/4692.html


LA&S Belangrijke data LA&S:<br />

¿<br />

LASsers in de faculteitsraad<br />

Na de vooraanmelding zijn er 3 Lassers die de strijd aangaan voor<br />

e<strong>en</strong> plaats in de faculteitsraad. Omdat er meer dan 12 kandidat<strong>en</strong><br />

zijn die zich hebb<strong>en</strong> aangemeld zull<strong>en</strong> er verkiezing<strong>en</strong> plaats gaan<br />

vind<strong>en</strong> waarin jullie mog<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> wie jullie graag in de faculteitsraad<br />

zi<strong>en</strong>.<br />

Naast de oorspronkelijke lijst STUFF, is er e<strong>en</strong> tweede lijst opgericht:<br />

LIJST LUX!<br />

Op LIJST LUX staan ook onze Lassers:<br />

MARIJN WIJGA (eerstejaars LAS)<br />

ELWYN DAVIES (derdejaars LAS)<br />

JORIEN COPIER (eerstejaars LAS)<br />

?<br />

De verkiezing<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong> 26 mei t/m 2 juni, maar voor<br />

die <strong>tijd</strong> zull<strong>en</strong> jullie zeker nog van ons hor<strong>en</strong> waar wij voor staan <strong>en</strong><br />

wat we will<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong> in de faculteitsraad.<br />

Wijzigingsdag<strong>en</strong> periode 4:<br />

Letter<strong>en</strong> 31 maart - 1 april<br />

Wijsbegeerte 7- 8 april<br />

geowet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />

rechtsgeleerd heid<br />

Economie<br />

USBO 7 april - 11 april<br />

Donderdagavond 10 april<br />

Afsluiting d<strong>en</strong>kacademie<br />

Dinsdag 24 juni<br />

Afsluiting globalisering<br />

1 LASpost 9


Winterpagina<br />

Winterslaap<br />

Kreun.. vakantie zou je d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Nou mooi niet<br />

hoor, als die wekker iedere dag weer voor 10<br />

uur afgaat omdat we ‘gezellig’ bij de familie gaan<br />

et<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong> ze toch al zo fijn hebb<strong>en</strong> bedacht<br />

dat universitaire stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> maar twee vakanties<br />

per jaar nodig hebb<strong>en</strong>, vind ik dat ze die best<br />

buit<strong>en</strong> de feestdag<strong>en</strong> om hadd<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> plann<strong>en</strong><br />

zodat vakantie t<strong>en</strong>minste ook vakantie is; niks<br />

do<strong>en</strong>. Maar nee hoor, die van mij zit vol met et<strong>en</strong>,<br />

et<strong>en</strong>, ler<strong>en</strong>, ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> et<strong>en</strong>.. top! Daarbij als ik deur<br />

uit stap voel ik de kou al aan mijn or<strong>en</strong> <strong>en</strong> eer dat<br />

ik erg<strong>en</strong>s he<strong>en</strong> gefietst b<strong>en</strong>, heeft deze pijn zich<br />

al uitgebreid naar de rest van mijn hoofd. Ook<br />

WINTER IN HOLLAND<br />

Nederlandse Nuchterheid<br />

Winter k<strong>en</strong>t tal van tradities. De feestdag<strong>en</strong> zijn misschi<strong>en</strong> de<br />

meest voor de hand ligg<strong>en</strong>de, maar hun oorsprong laat te w<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

over. Want wat is er Hollandser dan de stamppot, de elfsted<strong>en</strong>tocht,<br />

de nieuwjaarsduik? Als de dag<strong>en</strong> donker <strong>en</strong> kort<br />

word<strong>en</strong>, is Unox onze heldere ster aan de hemel…<br />

Nederlandse nuchterheid is ver te zoek<strong>en</strong> <strong>tijd</strong><strong>en</strong>s de overdaad van de<br />

feestdag<strong>en</strong>. Hand<strong>en</strong>vol pepernot<strong>en</strong>, speculaaspopp<strong>en</strong>, kerstkransjes<br />

<strong>en</strong> olieboll<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> hun weg naar binn<strong>en</strong>. Kalko<strong>en</strong>gebraad, gourmet<br />

<strong>en</strong> fondue, alles met honderd<strong>en</strong> stokbrod<strong>en</strong>, vull<strong>en</strong> onze mag<strong>en</strong><br />

– <strong>en</strong> dat zijn de extra kilootjes die er in het nieuwe jaar weer afgetraind<br />

kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De verdubbeling van de omzet in de supermarkt<strong>en</strong><br />

is net zo typer<strong>en</strong>d voor de maand december, als e<strong>en</strong> verdriedubbeling<br />

van de omzet in de speelgoed, boek <strong>en</strong> computerwinkels.<br />

Maar als de gezelligheid, de cadeautjes <strong>en</strong> de familie weer zijn opgeborg<strong>en</strong>,<br />

do<strong>en</strong> we gezam<strong>en</strong>lijk boete. Bibber<strong>en</strong>d duik<strong>en</strong> we in ijskoud water,<br />

schaats<strong>en</strong> de hele dag lang in de snijd<strong>en</strong>de wind <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> sneeuw/ijsball<strong>en</strong><br />

in ons gezicht gedrukt. Onze hand<strong>en</strong> zijn bevror<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de <strong>tijd</strong> dat de<br />

sneeuwpop klaar is. Maar ’s avonds staat er dan e<strong>en</strong> damp<strong>en</strong>de pan snert<br />

of stamppot op tafel <strong>en</strong> zijn al onze zorg<strong>en</strong> weer verget<strong>en</strong>. Niet te verget<strong>en</strong><br />

dat we fel oranje muts<strong>en</strong> <strong>en</strong> handscho<strong>en</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> om aan te trekk<strong>en</strong>, van<br />

Unox, voor we aan de e<strong>en</strong>voudige, doch voedzame maal<strong>tijd</strong> gaan zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ons weer als echte Nederlanders gedrag<strong>en</strong>.<br />

10 LASpost<br />

Column<br />

Linda Rijkhoek<br />

wel e<strong>en</strong>s dat idee dat je e<strong>en</strong> net te kleine helm op<br />

je hoofd hebt gehad, na e<strong>en</strong> half uurtje fiets<strong>en</strong>?<br />

Gelukkig zijn daar de nu eindelijk hippe oorwarmers,<br />

die als e<strong>en</strong> godsgesch<strong>en</strong>k voor kerst de<br />

winter toch iets draaglijker mak<strong>en</strong>. Helaas zijn<br />

warme want<strong>en</strong> echter schaars <strong>en</strong> word<strong>en</strong> vingers<br />

snel zwart, wat e<strong>en</strong> regelmatig half uurtje met de<br />

handjes onder de lauwe kraan tot gevolg heeft.<br />

Voet<strong>en</strong> kreun<strong>en</strong> hele dag<strong>en</strong> als ze naar buit<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook mijn muts is niet windbest<strong>en</strong>dig,<br />

lees; die wil nog wel e<strong>en</strong>s af waai<strong>en</strong>. Daarbij komt<br />

nog dat in de stad blijkt dat alle winterjass<strong>en</strong> al<br />

bijna zijn uitverkocht voordat de kou überhaupt<br />

begonn<strong>en</strong> is! Hoe moet dat dan met al die laatbloeiers<br />

zoals ik, die weiger<strong>en</strong> e<strong>en</strong> warme jas te<br />

kop<strong>en</strong> voordat ze echte sneeuw hebb<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>.<br />

Trouw<strong>en</strong>s eig<strong>en</strong>lijk, waarom zou je naar buit<strong>en</strong><br />

gaan in die kou? Buit<strong>en</strong> de kerstinkop<strong>en</strong> om<br />

Recept voor Urker kapkool:<br />

(hallo, 7,5 miljo<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong>!?) is er namelijk<br />

ook niet veel aan. Het park <strong>en</strong> de stad ligg<strong>en</strong> er<br />

met die vrieskou verlat<strong>en</strong> bij <strong>en</strong> dan die zielige<br />

e<strong>en</strong>djes, die verwoed rond peddel<strong>en</strong> door het<br />

half bevror<strong>en</strong> water op zoek naar e<strong>en</strong> brooddonateur.<br />

Ja gierigaards, zij word<strong>en</strong> nog geholp<strong>en</strong>,<br />

maar welke vri<strong>en</strong>delijke oude vrouw gooit mij wat<br />

geld toe als ik te blut b<strong>en</strong> om nog et<strong>en</strong> te kop<strong>en</strong><br />

aangezi<strong>en</strong> al mijn geld onder de kerstboom<br />

is verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>.. Nee die winter is niks voor mij.<br />

Zull<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> nationale winterslaap organiser<strong>en</strong>?<br />

Lijkt me lach<strong>en</strong>! Iedere<strong>en</strong> is toch al<strong>tijd</strong> moe<br />

<strong>en</strong> is zeg nou zelf, het is wel lekker goedkoop..<br />

Ingrediënt<strong>en</strong>:<br />

1 witte kool van ongeveer 1 kilo, 1 kilo ui<strong>en</strong>, 6 grote stoofper<strong>en</strong>, 3 pond<br />

aardappel<strong>en</strong>, flink stuk doorreg<strong>en</strong> spek, scheutje azijn, zout, peper, ev<strong>en</strong>tueel<br />

nootmuskaat.<br />

Bereidingswijze:<br />

Snijdt de kool in stukjes <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> in ring<strong>en</strong>. Was de kool <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> ev<strong>en</strong><br />

in de pan waarin u de gro<strong>en</strong>te gaat opzett<strong>en</strong>. Laat de kool <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> bij<br />

elkaar in de pan <strong>en</strong> doe er de (ongeschilde!) stoofper<strong>en</strong> bij. Zet de pan op<br />

het vuur <strong>en</strong> laat het geheel ongeveer twee uur kok<strong>en</strong>. Ondertuss<strong>en</strong> schilt<br />

u de aardappel<strong>en</strong> <strong>en</strong> snijdt u het spek in plakjes. Bak het spek goed uit.<br />

Neem na twee uur de pan van het vuur <strong>en</strong> haal de per<strong>en</strong> eruit. Doe dan<br />

de kool <strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> vergiet <strong>en</strong> laat ze uitlekk<strong>en</strong>. Vang het kookvocht<br />

in e<strong>en</strong> pan op <strong>en</strong> kook daarin de aardappel<strong>en</strong> in ongeveer twintig minut<strong>en</strong><br />

gaar. Als de aardappel<strong>en</strong> gaar zijn giet u ze af. Vervolg<strong>en</strong>s doet u de kool<br />

<strong>en</strong> de ui<strong>en</strong> bij de aardappel<strong>en</strong>. Let erop dat de pan waarin u de kapkool<br />

maakt groot g<strong>en</strong>oeg is! Stamp dan in de grote pan de kool, de ui<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />

aardappel<strong>en</strong> goed door eikaar. (“Kapp<strong>en</strong>” is Urks voor “stamp<strong>en</strong>”). Maak<br />

de kapkool af met azijn <strong>en</strong> peper. Zet de pan met kapkool op tafel. Schep<br />

ieder e<strong>en</strong> berg daarvan op het bord <strong>en</strong> plaats de ongeschilde stoofpeer er<br />

bov<strong>en</strong>op. Maak in de berg e<strong>en</strong> kuiltje <strong>en</strong> giet daar e<strong>en</strong> beetje spekvet in.<br />

Als u dat te vet vindt kunt u natuurlijk zelf jus mak<strong>en</strong>. Verdeel t<strong>en</strong>slotte de<br />

plakjes spek onder uw eters.<br />

Door: Katinka Roos<strong>en</strong>


Winterslaap<br />

Jij druppelde van mij af<br />

via mijn haar mijn schouders<br />

langs, tot de omw<strong>en</strong>teling van de klok<br />

je langzaam deed opvriez<strong>en</strong><br />

in ronde, glimm<strong>en</strong>de druppels<br />

omlijstte je mijn gezicht;<br />

En zo ontving ik jouw<br />

zachtblauwe onderkoelde lipp<strong>en</strong><br />

als viel<strong>en</strong> zij uit de hemel,<br />

in grote vlokk<strong>en</strong> van ijskristal<br />

En ik bleef staan,<br />

wacht<strong>en</strong>d<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>d<br />

Hoe jouw vrieskou mijn ledemat<strong>en</strong> bevroor,<br />

alles bevroor, behalve de wijzers van de klok.<br />

Anita Rootselaar<br />

Winterpagina<br />

Linda Rijkhoek<br />

Floep<br />

Kkrrrt…. Kkrrrrtt<br />

Stap<br />

Stap<br />

Stap<br />

Kleine pasjes, het is glad<br />

Ovaaltjes gehuld in wit<br />

Voetjes die voorzichtig word<strong>en</strong> opgevang<strong>en</strong><br />

Krak<strong>en</strong>d, scho<strong>en</strong> voor scho<strong>en</strong><br />

Ribbeltjes in het zachte dek<br />

Floep,…<br />

Dan keihard op mijn bek<br />

1 LASpost 11


Winterpagina<br />

Winter<br />

Bij elke voetstap die ik zet, kraakt de sneeuw onder mijn gewicht. Het geluid van mijn voetafdruk, langzaam in de sneeuw wegzakk<strong>en</strong>d, lijkt zielsnijd<strong>en</strong>d kabaal<br />

op het mom<strong>en</strong>t dat ik stil sta. Want als ik stil sta, dan is het stil. Maar ik wil niet dat het stil is. Op e<strong>en</strong> avond zoals deze, op e<strong>en</strong> plek zoals hier, is elk geluid<br />

waar de oorzaak van bek<strong>en</strong>d is, net zo welkom als de eerste sneeuwvlokk<strong>en</strong> bij kerst. Als ik goed luister hoor ik de wind zachtjes de sneeuw naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong><br />

voer<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> half uur zijn mijn voetstapp<strong>en</strong> niets meer, hoogst<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> kuiltje in de sneeuw. Zelfs in het donker, zo ver verwijderd van alle licht op dat van de<br />

sterr<strong>en</strong> na, doet het landschap om mij he<strong>en</strong> helder wit aan, afgetek<strong>en</strong>d teg<strong>en</strong> de donkere leegte van de plaats<strong>en</strong> waar de bevror<strong>en</strong> waterkristall<strong>en</strong> nog ge<strong>en</strong><br />

aanhechtingspunt hebb<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>. Langzaam hef ik mijn be<strong>en</strong> op om e<strong>en</strong> stap te zett<strong>en</strong>. Ik beweeg mijn voet naar vor<strong>en</strong>, naar e<strong>en</strong> plaats waar nog nooit<br />

iemand heeft gestaan, maar waar ook die voetafdruk langzaam zal word<strong>en</strong> opgevuld. Opgevuld met toekomstige leegte. <strong>Over</strong>geleverd aan twijfel trek ik ev<strong>en</strong>,<br />

alsof het e<strong>en</strong> reflex was, mijn voet terug. Zal ik gaan r<strong>en</strong>n<strong>en</strong>? Dat is zinloos, ik weet niet waar ik naar toe r<strong>en</strong> of waar vandaan. Zal ik lop<strong>en</strong>? Het doet minder<br />

zinloos aan, maar komt op hetzelfde neer. Zal ik blijv<strong>en</strong> staan? Er is niets zinlozer dan dat in het lev<strong>en</strong>.<br />

Snel plant ik mijn voet in de sneeuw <strong>en</strong> krimp in elkaar van het geluid dat ik zelf produceer. Het lijkt alsof, op het precieze mom<strong>en</strong>t dat mijn scho<strong>en</strong>zool de<br />

sneeuw raakt, de wereld om mij he<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> in beweging komt. De boomtopp<strong>en</strong>, hoog bov<strong>en</strong> mij, slinger<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>, vrij spel voor e<strong>en</strong> wind die bij mij niet aanwezig<br />

is. De takk<strong>en</strong> kreun<strong>en</strong> onder het gewicht van de sneeuw <strong>en</strong> verzucht<strong>en</strong> hun lot als waterdrager. Maar op het mom<strong>en</strong>t dat ik op vaste grond sta, gaat die wind<br />

ligg<strong>en</strong>; <strong>en</strong> houd<strong>en</strong> de takk<strong>en</strong> hun adem in.<br />

De kou snijdt door mijn ledemat<strong>en</strong> maar ik weet dat ik verder moet. Stil staan, is niet bestaan, zo lijkt mijn overlevingsinstinct mij te will<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong>. Met moeite<br />

hef ik mijn be<strong>en</strong> op voor de volg<strong>en</strong>de stap, onwillig de <strong>tijd</strong>elijke status quo te verstor<strong>en</strong>. Ook nu verandert mijn omgeving in e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>elijke kakofonie van klank<strong>en</strong>,<br />

e<strong>en</strong> wirwar van beweg<strong>en</strong>de beeld<strong>en</strong>. Het voelt alsof de wereld bij elke stap die ik zet, bij elke verbrok<strong>en</strong> stilte, e<strong>en</strong> deel van mijn ziel met zich meevoert<br />

naar e<strong>en</strong> andere wereld – alsof het dat stukje van mijn ziel is, die haar <strong>tijd</strong>elijk in beweging br<strong>en</strong>gt. Donkere gedacht<strong>en</strong> dwal<strong>en</strong> door mijn hoofd <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> het<br />

langzaam over van de adr<strong>en</strong>aline die mij in mijn angst staande hield. Angst maakt plaats voor berusting.<br />

Ik voel mijn kracht<strong>en</strong> langzaam wegebb<strong>en</strong>. Mijn voet<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met minder kracht neer in de sneeuw <strong>en</strong> de wereld wordt stiller <strong>en</strong> stiller. Met moeite draai ik me<br />

om <strong>en</strong> kijk naar het pad dat ik heb afgelegd. De spreekwoordelijke duivel op de schouder heeft als e<strong>en</strong> homunculus plaatsg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in mijn geest <strong>en</strong> ik hoor<br />

mijzelf teg<strong>en</strong> mijzelf zegg<strong>en</strong>: “Je gaat het nooit hal<strong>en</strong>. Geef het op <strong>en</strong> staak deze dwaze wanhoopspoging”. Ik tuur in de verte, hopeloos hop<strong>en</strong>d op e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong><br />

van hoop, maar tevergeefs: voor mij zie ik hetzelfde als achter mij - bom<strong>en</strong>, sneeuw <strong>en</strong> duisterheid. Ik beweeg mij in het niets.<br />

Terwijl ik mijn or<strong>en</strong> probeer te sluit<strong>en</strong> om mij te wap<strong>en</strong><strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de stemm<strong>en</strong> in mijn hoofd zet ik weer e<strong>en</strong> stap <strong>en</strong> lach de wereld uit om haar zielige vertoning.<br />

Ik lach om de ironie van mijn werkelijkheid: zonder eind in zicht ronddwal<strong>en</strong>d richting e<strong>en</strong> onvermijdelijk nader<strong>en</strong>d einde. Ik lach mijzelf uit om mijn machteloosheid.<br />

Met e<strong>en</strong> grijns op mijn gezicht hef ik mijn be<strong>en</strong> op voor e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de stap <strong>en</strong> richt mijn zicht langzaam naar de niet bestaande horizon, klaar om ook<br />

haar te bespott<strong>en</strong>. Maar dan verandert alles.<br />

De wind steekt op <strong>en</strong> blaast sneeuw van de bom<strong>en</strong> in mijn gezicht. De bom<strong>en</strong> schudd<strong>en</strong> zichtbaar onder de macht van de wind, maar nu voel ook ik haar. Ook<br />

al sta ik stil, om mij he<strong>en</strong> is het alsof de wereld wakker is geword<strong>en</strong>. Zie ik het nou goed? Tuss<strong>en</strong> de wuiv<strong>en</strong>de takk<strong>en</strong> zie ik in de verte e<strong>en</strong> licht. Af <strong>en</strong> toe zie<br />

ik haar niet of nauwelijks, verblind door de wind of sneeuwvlokk<strong>en</strong> in mijn og<strong>en</strong>, maar ze is daar toch echt.<br />

Ik richt me op tot mijn volle l<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> zet met vol vertrouw<strong>en</strong> grote stapp<strong>en</strong>, terwijl twijfel zich alweer meester maakt van mijn gedacht<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d<br />

f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s in nood soms ding<strong>en</strong> ziet die niet bestaan. Zou dit e<strong>en</strong> fata morgana zijn, met in plaats van e<strong>en</strong> oase in de woestijn e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong> van<br />

lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> doodgewaande wereld? Hoe dichter ik bij het licht kom, hoe meer het er op lijkt dat ik mijzelf niet heb bedrog<strong>en</strong>. Langzaam doem<strong>en</strong> de contour<strong>en</strong><br />

van e<strong>en</strong> huis op. Achter de gordijn<strong>en</strong> zie ik de likk<strong>en</strong>de vlamm<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> haardvuur. Het dak is bedolv<strong>en</strong> onder minst<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> halve meter sneeuw.<br />

Rill<strong>en</strong>d van de kou of van de blijdschap leg ik de laatste meters naar het huis af in e<strong>en</strong> welhaast euforische sprint. Mijn eerste impuls is om het huis te knuffel<strong>en</strong>,<br />

om het te voel<strong>en</strong> <strong>en</strong> als Dr. Johnson voor mijzelf te verifiër<strong>en</strong> dat het daadwerkelijk bestaat. Enigszins bijgekom<strong>en</strong> van mijn blijdschap besef ik dat ik nog<br />

niet veilig b<strong>en</strong> – ik b<strong>en</strong> nog niet binn<strong>en</strong>. Zoek<strong>en</strong>d naar de deur omcirkel ik het huis <strong>en</strong> droom van wat ik daarbinn<strong>en</strong> zal aantreff<strong>en</strong>. Na drie maal rond het huis<br />

gelop<strong>en</strong> te zijn zie ik uiteindelijk e<strong>en</strong> half ondergesneeuwde deur <strong>en</strong> spoed mij er naar toe om de sneeuw weg te hal<strong>en</strong>. Ik wrik aan de deur totdat deze op<strong>en</strong>t<br />

met e<strong>en</strong> zucht, zet weifel<strong>en</strong>d e<strong>en</strong> stap naar binn<strong>en</strong>, <strong>en</strong>...<br />

To<strong>en</strong> vond ik haar <strong>en</strong> stond ik oog in oog met datg<strong>en</strong>e waar ik al die <strong>tijd</strong> naar had gezocht. Ze keek me met waterige og<strong>en</strong> aan <strong>en</strong> moest zichtbaar moeite do<strong>en</strong><br />

mijn naam over haar lipp<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>. “Aaron”, zei ze, met e<strong>en</strong> medelijd<strong>en</strong>de ondertoon. “Zomer”, zei ik. Ik had haar gevond<strong>en</strong>.<br />

“In de diept<strong>en</strong> van de winter, leerde ik eindelijk dat er e<strong>en</strong> onoverwinbare zomer in mij huist” -- Albert Camus<br />

Door: Douwe Kiela<br />

12 LASpost


WEH IM SCHNEE<br />

Winterpret in Kirchberg<br />

Door: Nura Rutt<strong>en</strong> <strong>en</strong> Roanne van Leijd<strong>en</strong><br />

Wij naïeve wintersportlek<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> dat hele wintersport elk jaar maar e<strong>en</strong><br />

beetje treurig. Het kan natuurlijk nooit de bedoeling van je vakantie zijn om<br />

jezelf met e<strong>en</strong> afzichtelijk pak van e<strong>en</strong> berg af te stort<strong>en</strong>, dacht<strong>en</strong> wij zo.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> lijkt het ons maar e<strong>en</strong> koude <strong>en</strong> vermoei<strong>en</strong>de bedoeling. Oké, het<br />

gaat natuurlijk allemaal om de après-ski, dat kunn<strong>en</strong> wij ook nog wel inzi<strong>en</strong>.<br />

Maar om nou helemaal naar Oost<strong>en</strong>rijk af te reiz<strong>en</strong> om daar hele dag in de<br />

sneeuw af te moet<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> om vervolg<strong>en</strong>s in e<strong>en</strong> Nederlandse kroeg “ik heb<br />

e<strong>en</strong> toeter op mijn waterscooter” te zing<strong>en</strong>: wij wet<strong>en</strong> het niet. Maar lat<strong>en</strong> we<br />

niet te vroeg oordel<strong>en</strong>, wij zijn immers nog nooit op wintersport geweest. En<br />

elk jaar kom<strong>en</strong> zelfs de meest verbitterde antiwintersporters gehers<strong>en</strong>spoeld<br />

terug. Daarom leek het ons e<strong>en</strong> goed idee om dit week<strong>en</strong>d met winterband<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> sneeuwketting<strong>en</strong> onder auto de berg<strong>en</strong> van Oost<strong>en</strong>rijk te trotser<strong>en</strong>.<br />

Aangekom<strong>en</strong> in het pittoreske Kirchberg werd<strong>en</strong> we ondergedompeld<br />

in e<strong>en</strong> bad van g<strong>en</strong>eg<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> warmte. Op de hoek van de straat<br />

stond<strong>en</strong> drie mann<strong>en</strong> in lederhos<strong>en</strong> sfeervolle<br />

Tiroler hits te spel<strong>en</strong>, terwijl de straat<br />

vrolijk werd verlicht door lichtgev<strong>en</strong>de bierpull<strong>en</strong>.<br />

We voeld<strong>en</strong> ons onmiddellijk thuis<br />

<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> nog e<strong>en</strong> Ricola. Aangekom<strong>en</strong> bij<br />

onze hout<strong>en</strong> berghut werd<strong>en</strong> we verwelkomd<br />

door e<strong>en</strong> gebruinde skileraar met<br />

e<strong>en</strong> afgetraind lichaam <strong>en</strong> verblind<strong>en</strong>de<br />

glimlach. Ev<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> we onze b<strong>en</strong><strong>en</strong> uitstrekk<strong>en</strong><br />

voor het knapper<strong>en</strong>d haardvuur<br />

<strong>en</strong> bijna sliep<strong>en</strong> we al, to<strong>en</strong> we ons herinnerd<strong>en</strong><br />

dat we hadd<strong>en</strong> beslot<strong>en</strong> het aprèsski<br />

lev<strong>en</strong> te ontdekk<strong>en</strong>. Dus hes<strong>en</strong> we onszelf<br />

in onze skipakk<strong>en</strong>, riep<strong>en</strong> de skileraar<br />

<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> de arr<strong>en</strong>slee naar “Bar-dancing-Biertje???”<br />

waar toevallig DJ Tjop-<br />

Tjop, de <strong>en</strong>e na de andere kraker stond te<br />

draai<strong>en</strong>. Aan het eind van de avond war<strong>en</strong><br />

we het erover e<strong>en</strong>s dat zo’n bierpul best<br />

leuk is <strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong> betere plek <strong>en</strong> <strong>tijd</strong> in<br />

het jaar is om bibber<strong>en</strong>d minderjarig grut<br />

aan de haak te slaan. De skileraar war<strong>en</strong><br />

we kwijt, maar twee minderjarig<strong>en</strong> rijker begav<strong>en</strong><br />

we ons terug naar onze gezellige hut voor e<strong>en</strong> reepje Milka-chocolade.<br />

Na de volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d moeizaam te zijn opgestaan ging<strong>en</strong><br />

we voor het echte werk: het skiën. Op aanrad<strong>en</strong> van ervar<strong>en</strong> wintersporters<br />

nam<strong>en</strong> we de skilift <strong>en</strong> liet<strong>en</strong> we ons bov<strong>en</strong> aangekom<strong>en</strong>,<br />

gewoon naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>. Hartstikke leuk, dat skiën. Het ging<br />

één keer bijna fout, maar door de jong<strong>en</strong> naast ons e<strong>en</strong> zetje te gev<strong>en</strong><br />

wist<strong>en</strong> we nog net e<strong>en</strong> boom te ontwijk<strong>en</strong>. Hierover maakt<strong>en</strong><br />

we ons lichtelijk ongerust, maar to<strong>en</strong> we ev<strong>en</strong> later met e<strong>en</strong> chocomel<br />

<strong>en</strong> Schwarzwalderkisrsch torte op e<strong>en</strong> terrasje zat<strong>en</strong>, zag<strong>en</strong><br />

we hem vrolijk met zijn mat<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> oranje slee afdal<strong>en</strong>.<br />

Aldaar zitt<strong>en</strong>d op het terrasje heeft het skiën ons betoverd. Wat e<strong>en</strong><br />

fantastische sport. De witte topp<strong>en</strong>, het één zijn met de natuur, het balancer<strong>en</strong><br />

op het randje tuss<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dood <strong>en</strong> het opzoek<strong>en</strong> van de<br />

gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> van je kunn<strong>en</strong>. Als je bov<strong>en</strong> op die bergtop staat is het net alsof<br />

je in de hemel b<strong>en</strong>t. God binn<strong>en</strong> je handbereik <strong>en</strong> de wereld aan je<br />

voet<strong>en</strong>, wat wil je nog meer? En dan dat pak, dat heerlijke gewatteerde<br />

pak, alsof je tuss<strong>en</strong> de wolk<strong>en</strong> loopt. Eindelijk begrep<strong>en</strong> we het. Al die<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die elk jaar de or<strong>en</strong> van je kop zeur<strong>en</strong> over hun GoGo-tours vakantie<br />

naar e<strong>en</strong> winters oord. En al die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die ope<strong>en</strong>s midd<strong>en</strong> in de<br />

Winterpagina<br />

winter met e<strong>en</strong> onnatuurlijk tintje <strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te zonnebril verschijn<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> die maar niet op kunn<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> over de skivakantie <strong>en</strong> waar ze volg<strong>en</strong>d<br />

jaar wel niet he<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> gaan. Dat soort m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn wij nu ook.<br />

De sport had ons al gegrep<strong>en</strong> terwijl we nog niet e<strong>en</strong>s aan het<br />

meest spann<strong>en</strong>de onderdeel war<strong>en</strong> toegekom<strong>en</strong>. Gelukkig nodigde de skileraar<br />

ons uit voor e<strong>en</strong> tochtje langlauf<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> aanbod dat wij niet kond<strong>en</strong><br />

weerstaan omdat hij er zo vri<strong>en</strong>delijk bij knipoogde. Nu bleek de skileraar<br />

niet de eerste de beste langlaufer. Kurt, was e<strong>en</strong> heuse off-track langlaufer.<br />

Terwijl wij ons door de hoge sneeuw ploeterd<strong>en</strong>, langlaufte Kurt al sierlijk<br />

zwaai<strong>en</strong>d met zijn kontje voor ons uit. Hij stopte telk<strong>en</strong>s voor elk bosje<br />

<strong>en</strong> bloemetje <strong>en</strong> vertelde van de g<strong>en</strong>eeskrachtige werking van elk kruid,<br />

waarbij hij soms e<strong>en</strong> traan moest lat<strong>en</strong> vanwege zijn dooie oma, die het<br />

hem allemaal geleerd had. Na e<strong>en</strong> paar uur stopt<strong>en</strong> we bij e<strong>en</strong> knusse<br />

berghut om gluhwein uit de thermoskan te drink<strong>en</strong> <strong>en</strong> gezellig teg<strong>en</strong> elkaar<br />

aan te schurk<strong>en</strong>. Nadat hij ons alles had verteld over zijn zorgeloze jeugd<br />

met zijn zing<strong>en</strong>de gouvernante <strong>en</strong> zes geschwister viel<strong>en</strong> we alledrie stil<br />

<strong>en</strong> dacht<strong>en</strong> we aan morg<strong>en</strong>, wanneer wij weer met de sneeuwketting<strong>en</strong><br />

naar het vlakke Nederland moest<strong>en</strong>. Simultaan<br />

liet<strong>en</strong> wij e<strong>en</strong> traan over onze wang<strong>en</strong><br />

glijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> slikt<strong>en</strong> de brok in onze keel weg.<br />

Kurt zuchtte diep <strong>en</strong> stond op. “Mein dufte<br />

Liebling<strong>en</strong>”, zei hij met veel emotie in zijn<br />

stem, “Ich soll euch nimmer vergess<strong>en</strong>, aber<br />

es ist Zeit zuruck zu geh<strong>en</strong>. Er ist ein Zeit von<br />

komm<strong>en</strong> und er is ein zeit von geh<strong>en</strong> und der<br />

zeit von geh<strong>en</strong> ist schon gekomm<strong>en</strong>.” „Oh<br />

Kurt!”, riep<strong>en</strong> wij uit terwijl we hem om zijn<br />

nek vlog<strong>en</strong>, “wij zull<strong>en</strong> jou ook nooit verget<strong>en</strong>!<br />

Je b<strong>en</strong>t de meest...gevoelige jong<strong>en</strong> die we<br />

k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.” En to<strong>en</strong> gebeurde het. Het begon<br />

met wat gerommel in de verte maar al snel<br />

zag<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme hoeveelheid sneeuw<br />

door het lichtbeslag<strong>en</strong> geruite raampje met<br />

hout<strong>en</strong> rode luikjes die versierd war<strong>en</strong> met<br />

hulstakjes <strong>en</strong> twee kaars<strong>en</strong>, onze kant op<br />

kom<strong>en</strong>. We hadd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> <strong>tijd</strong> om te beweg<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gedrieën nog in onze omhelzing<br />

bedolv<strong>en</strong>. We rold<strong>en</strong> meters de berg af <strong>en</strong> die<br />

arme Kurt, met zijn afgetrainde doch t<strong>en</strong>gere<br />

lijf, bezweek onder het gewicht. To<strong>en</strong> de lawine eindelijk tot stilstand was<br />

gekom<strong>en</strong>, lag hij er gebrok<strong>en</strong> bij, niets kon hem nog redd<strong>en</strong>. Wij pakt<strong>en</strong><br />

onze zakflacon whisky <strong>en</strong> got<strong>en</strong> wat in zijn mond <strong>en</strong> hij stamelde: “I’m<br />

so cold. Promise me you’ll survive and never let go of that promise. Never<br />

let go”, maar wij war<strong>en</strong> niet gedi<strong>en</strong>d van dat halfbakk<strong>en</strong> gequote uit<br />

films. We pakt<strong>en</strong> onze stokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> langlaufd<strong>en</strong> terug naar onze bergstube.<br />

Ontdaan van de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die achter ons lag<strong>en</strong> dronk<strong>en</strong><br />

we nog <strong>en</strong>kele glaz<strong>en</strong> gluhwein. Het werd <strong>tijd</strong> om onze reis nog e<strong>en</strong>s te<br />

evaluer<strong>en</strong>. We kwam<strong>en</strong> tot de conclusie dat e<strong>en</strong> skivakantie e<strong>en</strong> ideale<br />

toevlucht is voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die lev<strong>en</strong>smoe zijn, we war<strong>en</strong> immers twee keer<br />

op het nippertje aan de dood ontsnapt <strong>en</strong> we schatt<strong>en</strong> de kans op de<br />

dood, of t<strong>en</strong> minste e<strong>en</strong> ernstig ongeluk, aanzi<strong>en</strong>lijk. Ook voor h<strong>en</strong> die<br />

van minderjarig<strong>en</strong> <strong>en</strong> overgevoelige skilerar<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> is wintersport de<br />

moeite meer dan waard. Maar wij concludeerd<strong>en</strong> dat als wij e<strong>en</strong> doodsw<strong>en</strong>s<br />

hadd<strong>en</strong>, we deze liever op e<strong>en</strong> plaats vervuld<strong>en</strong> waar we ook daadwerkelijk<br />

dood gevond<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> will<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Echter, thuisgekom<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

we uiteraard iedere<strong>en</strong> verteld dat er niets mooier is dan wintersport. Je<br />

moet toch meedo<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> de wintersport hype helemaal begrep<strong>en</strong>.<br />

1 LASpost 13


<strong>Atlas</strong><br />

Beste led<strong>en</strong>,<br />

Wederom e<strong>en</strong> stukje van het bestuur om jullie op de hoogte te houd<strong>en</strong> van<br />

onze vordering<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>Atlas</strong>. Het di<strong>en</strong>t echter vermeldt te word<strong>en</strong> dat er<br />

minder nieuws onder de zon is dan ik vorige keer kon meld<strong>en</strong>.<br />

De verbaasde blikk<strong>en</strong> die de inleiding van dit artikel opwerp<strong>en</strong> kan ik me<br />

goed voorstell<strong>en</strong>, maar sta mij toe om het e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander te toe te licht<strong>en</strong>.<br />

Het gebrek aan nieuws heeft namelijk twee verklaring<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> eerste<br />

di<strong>en</strong>t er vermeld te word<strong>en</strong> dat volg<strong>en</strong>s ons de ver<strong>en</strong>iging simpelweg goed<br />

draait! We zijn uitermate tevred<strong>en</strong> over de activiteit<strong>en</strong>, de led<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe de<br />

ver<strong>en</strong>iging vorm begint te krijg<strong>en</strong>. Elke commissie is hard bezig om leuke<br />

activiteit<strong>en</strong> weg te zett<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> voorbeeld hiervan is de nieuwjaarsborrel<br />

die heeft plaatsgevond<strong>en</strong>. De borrel was goed bezocht <strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> hoop met elkaar te besprek<strong>en</strong>. De goede voornem<strong>en</strong>s (<strong>en</strong> balanswek<strong>en</strong>)<br />

werd<strong>en</strong> uitvoerig uit de doek<strong>en</strong> gedaan, maar de borrel was uiteraard<br />

ook e<strong>en</strong> fantastisch podium om de kerstvakantie te evaluer<strong>en</strong>.<br />

Kandidaatsbestuur 2008-2009!<br />

Utrecht, 25-03-2008<br />

Beste LAS’ers,<br />

Graag will<strong>en</strong> we aan jullie het kandidaatsbestuur voor het kom<strong>en</strong>de studiejaar<br />

voorstell<strong>en</strong>!<br />

Het huidige bestuur heeft e<strong>en</strong> geweldige prestatie geleverd afgelop<strong>en</strong> jaar,<br />

hier will<strong>en</strong> wij graag op voortbordur<strong>en</strong>, <strong>en</strong> natuurlijk waar mogelijk ding<strong>en</strong><br />

verbeter<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> dan ook, hoewel we <strong>en</strong>kel nog kandidaatsbestuur<br />

zijn, al veel ideeën <strong>en</strong> plann<strong>en</strong> voor <strong>Atlas</strong> klaarligg<strong>en</strong> voor het kom<strong>en</strong>d jaar.<br />

We staan er 100% klaar voor om deze ook daadwerkelijk in de praktijk te<br />

kunn<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Dus, wie zijn wij? Allereerst onze kandidaatsvoorzitter Co<strong>en</strong>, met<br />

e<strong>en</strong> liefde voor het m<strong>en</strong>selijk lichaam in alle opzicht<strong>en</strong> <strong>en</strong> de ambitie om<br />

arts-piloot te word<strong>en</strong>. Ongetwijfeld zal hij ons met zijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>k<strong>en</strong>nis (al<br />

dan fysiek of m<strong>en</strong>taal) perfect kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>. Maar, wat is e<strong>en</strong> studiever<strong>en</strong>iging<br />

zonder geld? Joris, onze kandidaatsp<strong>en</strong>ningmeester, is zeer gesteld<br />

op z’n c<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, én die van <strong>Atlas</strong>. Joris’ veelgehoorde kreet: “Wie houdt er<br />

nou niet van geld?” zal hier zeker aan bijdrag<strong>en</strong>. En dan de kandidaatssecretaris<br />

Nura, die verzot is op haar eig<strong>en</strong> handschrift <strong>en</strong> onberispelijke<br />

aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. Dit zal dan uiteraard ook leid<strong>en</strong> tot wonderbaarlijke notul<strong>en</strong>.<br />

LAS is <strong>en</strong> blijft natuurlijk de beste studie aan de Universiteit Utrecht, <strong>en</strong><br />

Jori<strong>en</strong> gaat er als kandidaatsonderwijscommissaris voor zorg<strong>en</strong> dat dit zo<br />

blijft. Dat ze is gebor<strong>en</strong> <strong>en</strong> getog<strong>en</strong> in Wervershoof (Where? Ver!) draagt<br />

alle<strong>en</strong> maar bij aan haar nuchtere blik op het onderwijs <strong>en</strong> LAS. En om de<br />

puntjes op de i te zett<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij te spring<strong>en</strong> waar nodig met haar onovertroff<strong>en</strong><br />

overzicht is er onze kandidaatsvicevoorzitter Roanne.<br />

Wij hebb<strong>en</strong> er in ieder geval het volste vertrouw<strong>en</strong> in <strong>en</strong> hop<strong>en</strong><br />

er – in alle opzicht<strong>en</strong> – e<strong>en</strong> geweldig jaar van te kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>!<br />

Nam<strong>en</strong>s het kandidaatsbestuur,<br />

Co<strong>en</strong> Stapper (kandidaatsvoorzitter)<br />

14 LASpost<br />

Hierbij kom<strong>en</strong> we mete<strong>en</strong> bij het tweede punt. Ook het bestuur was toe aan<br />

e<strong>en</strong> welverdi<strong>en</strong>de vakantie. Met het schaamrood op de kak<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> we<br />

bij deze toegev<strong>en</strong> dat we twee wek<strong>en</strong> lang met e<strong>en</strong> minder grote int<strong>en</strong>siteit<br />

die jullie normaal gesprok<strong>en</strong> van ons gew<strong>en</strong>d zijn met onze tak<strong>en</strong> zijn omgesprong<strong>en</strong>.<br />

Dat wil niet zegg<strong>en</strong> dat we niet af <strong>en</strong> toe e<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t hebb<strong>en</strong><br />

g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan zowel <strong>Atlas</strong> als onze lieve led<strong>en</strong>.<br />

Ik zou dit stuk kunn<strong>en</strong> vull<strong>en</strong> met alle sterke verhal<strong>en</strong> van onze vakanties,<br />

maar ik b<strong>en</strong> bang dat dit jullie alle<strong>en</strong> zou vervel<strong>en</strong>. Waarom beginn<strong>en</strong> over<br />

het feest van Alette, waarbij zeker drie honderd man zijn gesignaleerd, of<br />

hoe Jory om de Canarische eiland<strong>en</strong> heeft gesurft. Ook niet interessant is<br />

hoe Bas in Barcelona de Sagrada Familia heeft afgemaakt, hoe Mari<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />

3 uur naar Berlijn is gelift <strong>en</strong> hoe Tijs zonder te slap<strong>en</strong> drie dag<strong>en</strong> lang<br />

nieuwjaarsdag heeft gevierd. Ne<strong>en</strong>, niets van dit alles.<br />

Wel wil ik jullie nog wijz<strong>en</strong> op hoe leuk 2008 wel niet kan word<strong>en</strong>. Zo organiseert<br />

onze feestcommissie sam<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele andere leuke studiever<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> groot feest in de Ar<strong>en</strong>a. Verder gaat e<strong>en</strong> groepje gelukkige<br />

LAS’sers dag van de arbeid te vier<strong>en</strong> op misschi<strong>en</strong> wel de best d<strong>en</strong>kbare<br />

plek: Sint Petersburg. Dit zijn slechts twee van de vele spetter<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong><br />

die binn<strong>en</strong> <strong>Atlas</strong> gaan plaatsvind<strong>en</strong>. Kortom, voldo<strong>en</strong>de red<strong>en</strong> om de<br />

website in de gat<strong>en</strong> te houd<strong>en</strong>!<br />

Kal<strong>en</strong>der<br />

April/mei<br />

11 april - Bierproev<strong>en</strong><br />

19 april - Goulash 24 uurs workshop<br />

22 april - Las inspraak avond<br />

24 april - St. Petersburg<br />

14 mei - Wissel ALV<br />

14 mei - Wissel feest<br />

Comming up:<br />

Spuit<strong>en</strong> <strong>en</strong> slikk<strong>en</strong> met Blast<br />

Haarlem - dagje/nachtje<br />

Zeil<strong>en</strong> in Friesland<br />

De grote film - flashed<br />

Lift<strong>en</strong> - naar Münch<strong>en</strong>?<br />

www.usatlas.nl voor data, info <strong>en</strong> inschrijv<strong>en</strong>


Bestuur<br />

De Lasser laat zijn medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

niet in de kou staan<br />

Door: Linda Rijkhoek<br />

Vanaf de LASpost zal er in ieder issue e<strong>en</strong> bladzij word<strong>en</strong> gevuld<br />

met de onderwerp<strong>en</strong> die er nu binn<strong>en</strong> de universiteit speeld<strong>en</strong>.<br />

Medezegg<strong>en</strong>schap van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> speelt hier e<strong>en</strong> grote rol in.<br />

Sinds vorig jaar is de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> medezegg<strong>en</strong>schap in onze nieuwe<br />

faculteit Geesteswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> flink op de schop g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

Verscheid<strong>en</strong>e opleidingscommissies zijn sam<strong>en</strong>gevoegd <strong>en</strong> soms<br />

verkleind <strong>en</strong> er zijn nieuwe functies bij gekom<strong>en</strong> bijvoorbeeld in de<br />

Board of schools. Zegt je dit allemaal niks? Wees dan niet bang,<br />

want hier volgt e<strong>en</strong> kort lesje universiteitsmanagem<strong>en</strong>t van laag<br />

naar hoog, zodat jullie voortaan wet<strong>en</strong> wat elk orgaan inhoudt.<br />

Allereerst hebb<strong>en</strong> jullie onderhand vast wel begrep<strong>en</strong> dat we niet<br />

meer onder faculteit Wijsbegeerte vall<strong>en</strong>, maar onder de faculteit<br />

Geesteswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met letter<strong>en</strong>. Als dit nog niet het<br />

geval is, dan werd dat hoog <strong>tijd</strong>. Behalve de naam zijn er echter<br />

ook e<strong>en</strong> hoop organisatorische ding<strong>en</strong> verandert die minder snel<br />

merkbaar zijn voor de reguliere stud<strong>en</strong>t. In dit artikel zal ik me beperk<strong>en</strong><br />

tot de grote lijn<strong>en</strong>, zodat duidelijk wordt op welke niveau’s stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mee<br />

kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong> over het bestuur. <strong>Over</strong> het algeme<strong>en</strong> geldt, hoe hoger je<br />

in de bestuurslaag komt, hoe abstracter de onderwerp<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />

Daarom is het vaak leuk om op e<strong>en</strong> wat lager niveau te beginn<strong>en</strong> als je<br />

ambities hebt. Het laagste niveau waarop je bij LAS kunt meeprat<strong>en</strong> is de<br />

opleidingscommissie (OC) Liberal arts. Deze bevat de opleiding<strong>en</strong> LAS <strong>en</strong><br />

TCS, omdat zij in het nieuwe systeem sam<strong>en</strong> in de school Liberal arts vall<strong>en</strong>.<br />

Schools zijn in dit geval de onderdel<strong>en</strong> waarin alle opleiding<strong>en</strong> van onze<br />

Faculteit zijn geclusterd <strong>en</strong> waar het geld wordt verdeeld voor onderwijs.<br />

De departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die in de tek<strong>en</strong>ing ernaast staan, gaan puur over werknemers,<br />

dus wie betaalt welke leraar of conciërge. In de OC zitt<strong>en</strong> onder<br />

andere drie LAS stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die meeprat<strong>en</strong> over ons onderwijs <strong>en</strong> de gang<br />

van zak<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> LAS. Jasper de Lange is e<strong>en</strong> van die stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dit jaar<br />

<strong>en</strong> hij verteld: ‘Vanuit de OC prober<strong>en</strong> wij de belang<strong>en</strong> van LASsers uit alle<br />

jaargang<strong>en</strong> zoveel mogelijk te behartig<strong>en</strong> <strong>en</strong> de studie beter <strong>en</strong> studeerbaarder<br />

te mak<strong>en</strong>, door onder ander vakevaluaties’. Ook verteld hij dat ze<br />

bezig zijn met e<strong>en</strong> grootschalig onderzoek binn<strong>en</strong> LAS naar de m<strong>en</strong>ing van<br />

onze stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> stapje hoger wordt het noodzakelijk om te vertell<strong>en</strong> dat iedere opleiding<br />

e<strong>en</strong> opleidingsdirecteur heeft. Alle schools hebb<strong>en</strong> daarbov<strong>en</strong>op ook e<strong>en</strong><br />

schooldirecteur <strong>en</strong> deze kom<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> in de Board of schools. Dit is het<br />

tweede orgaan waarin er e<strong>en</strong> is plek voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>medezeggeschap. Dit<br />

orgaan komt daarbij regelmatig in contact met e<strong>en</strong> laagje hoger, namelijk<br />

de Faculteitsraad (FR). Deze telt 12 stud<strong>en</strong>tled<strong>en</strong> <strong>en</strong> 12 personeelsled<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> vergadert op facultair met het bestuur over bijvoorbeeld huisvesting <strong>en</strong><br />

int<strong>en</strong>sivering van het onderwijs. Bas Verink vindt de FR vooral leuk, omdat<br />

de medezegg<strong>en</strong>schap op facultair niveau nog <strong>en</strong>orm dicht bij de stud<strong>en</strong>t<br />

staat <strong>en</strong> e<strong>en</strong> redelijke portie invloed heeft op de dagelijkse gang van zak<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> van de punt<strong>en</strong> die dit jaar aan bod komt is bijvoorbeeld de financiering<br />

van e<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>stadcampus, waar wij als LASsers ook he<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong><br />

verhuiz<strong>en</strong>.’<br />

Toch kun je als stud<strong>en</strong>t niet alle<strong>en</strong> controler<strong>en</strong> of het Faculteitsbestuur<br />

ge<strong>en</strong> rare beslissing<strong>en</strong> maakt, je kunt ook als stud<strong>en</strong>tassassor in het bestuur<br />

meebesliss<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo de recht<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t direct verdedig<strong>en</strong>.<br />

Deze mooie positie wordt dit jaar gevuld door Ajr<strong>en</strong> Segers, de meest gezochte<br />

jongeman op de <strong>Atlas</strong>-site. Wie echter dacht dat dit de hoogst door<br />

e<strong>en</strong> LASser bevolkte orgaan is, heeft het mis, want ook op universiteitniveau,<br />

bij de salariss<strong>en</strong> van meer dan e<strong>en</strong> ton, hebb<strong>en</strong> wij Mari<strong>en</strong> Baerveldt die<br />

onze recht<strong>en</strong> verdedigt. Hij neemt plaats in de 12-ledige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>geleding<br />

van de universiteitsraad <strong>en</strong> is daarmee fulltime bezig met het controler<strong>en</strong><br />

van het college van bestuur, het hoogste bestuursorgaan aan de UU. Ook is<br />

hij net als de rest in staat, om nieuwe onderwerp<strong>en</strong> op de vergaderag<strong>en</strong>da<br />

te zett<strong>en</strong>, die soms door kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in de vergaderag<strong>en</strong>da’s van alle<br />

hierbov<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemde organ<strong>en</strong>.<br />

Sinds dit jaar kunn<strong>en</strong> de bestuursorgan<strong>en</strong> in de universiteit dus niet meer<br />

om ons LASsers he<strong>en</strong>, wat e<strong>en</strong> redelijk unicum is gezi<strong>en</strong> onze relatief kleine<br />

opleiding. Klinkt redelijk saai misschi<strong>en</strong>, die medezegg<strong>en</strong>schap, maar de actieveling<strong>en</strong><br />

vind<strong>en</strong> van niet. Jasper: ‘ Het is het ontzett<strong>en</strong>d leerzaam om te<br />

zi<strong>en</strong> hoe ding<strong>en</strong> achter de scherm<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> universitaire opleiding,<br />

hoe de besluitvorming verloopt <strong>en</strong> welke dilemma’s er spel<strong>en</strong>. Het is ook<br />

vooral leuk om over je eig<strong>en</strong> opleiding mee te kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>. Zeker als je<br />

idee<strong>en</strong> hebt over hoe het beter kan. Bas geeft ook aan dat zijn medezegg<strong>en</strong>schapsfunctie<br />

erg leerzaam is: ‘Je werkt op gelijke voet met doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het faculteitsbestuur <strong>en</strong> draagt letterlijk bij aan de toekomst van de universiteit.<br />

Ik d<strong>en</strong>k dat het goed is e<strong>en</strong>s te ervar<strong>en</strong> hoe vergader<strong>en</strong> formeel<br />

in zijn werk gaat, hoe je dwaalspor<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bestuur kunt ontcijfer<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

wat je moet do<strong>en</strong> om je zin te krijg<strong>en</strong> over standpunt<strong>en</strong>.’<br />

Meer wet<strong>en</strong> of al<strong>tijd</strong> al klacht<strong>en</strong> gehad maar nooit gewet<strong>en</strong> waar je he<strong>en</strong><br />

moest? Kijk dan e<strong>en</strong> keer op de onderstaande link naar de huidige medezeggeschappers,<br />

spreek e<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> e<strong>en</strong>s aan voor e<strong>en</strong> vraag of als je<br />

klacht<strong>en</strong> hebt, want zij zijn er voor jullie!<br />

Links:<br />

- http://www2.hum.uu.nl/faculteit/medezegg<strong>en</strong>schap.htm<br />

1 LASpost 15


LAStige <strong>tijd</strong><strong>en</strong><br />

Sc<strong>en</strong>e 1<br />

Alette is niet verliefd<br />

“Ga alsjeblieft niet huil<strong>en</strong> Mari<strong>en</strong>, maar ik b<strong>en</strong> gewoon écht niet verliefd op<br />

je.” Maar ondanks het verzoek van Alette schot<strong>en</strong> de tran<strong>en</strong> al in Mari<strong>en</strong><br />

zijn eeuwig blauwe og<strong>en</strong>. Zijn hart stond ev<strong>en</strong> stil, zijn wereld stortte onder<br />

zijn voet<strong>en</strong> uite<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn fietslamp was kapot. Al zijn hoop had hij in<br />

Alette gevestigd, <strong>en</strong> nu was het stuk. “Wil je anders nog e<strong>en</strong> lekker kopje<br />

chocolademelk Mari<strong>en</strong>?” “Jaaaaaaaaah, met slagroom!” Blijkbaar was het<br />

verdriet van Mari<strong>en</strong> van korte duur. Zelfs zo kort dat onze kortgeschor<strong>en</strong><br />

casanova direct weer klaar was voor versierpoging nummer twee. En<br />

uiteraard zijn alle versiertrucs bij Mari<strong>en</strong> gebasseerd op zijn oneindige<br />

k<strong>en</strong>nis. “Zeg, Aletterketet, wist jij dat slagroom eig<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> afkorting is<br />

voor geslag<strong>en</strong> room, maar dat dit in 1846 door Pieter Engelebert is sam<strong>en</strong>gevoegd<br />

tot één woord?” Alette zucht diep, dit kon nog wel e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />

lange avond word<strong>en</strong>. En inderdaad, Alette wordt nooit teleurgesteld, want<br />

ope<strong>en</strong>s klonk er iets onder haar raam. Ev<strong>en</strong> dacht Alette haar redding gevond<strong>en</strong><br />

te hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> snel deed ze het raam op<strong>en</strong>. Ze keek naar buit<strong>en</strong>, <strong>en</strong><br />

zag tot haar grote schrik Bas staan met e<strong>en</strong> gitaar zijn hand <strong>en</strong> e<strong>en</strong> roos<br />

tuss<strong>en</strong> zijn tand<strong>en</strong>. “Alette, ik hou van je! Ik kan ge<strong>en</strong> dag meer zonder je,<br />

je b<strong>en</strong>t alles voor mij! Jij b<strong>en</strong>t mijn wereldbol!” (let vooral op de briljante<br />

connectie met Altas lieve Lassertjes van me). Bas wilde net zijn eerste lied,<br />

Brabant van Guus Meeuwis, t<strong>en</strong> gehore br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, maar voor hij dit kon<br />

smeet Alette bij gebrek aan bloempott<strong>en</strong> Mari<strong>en</strong> uit het raam op Bas. “En<br />

nou is het afgelop<strong>en</strong> met jullie klote zoektocht naar intimiteit... met mij!”<br />

16 LASpost<br />

Elke editie e<strong>en</strong> aflevering van e<strong>en</strong><br />

heuse LAS Soap<br />

Door: Jos Mooijekind<br />

LAStige<br />

Tijd<strong>en</strong>...<br />

Sc<strong>en</strong>e 2<br />

Jory is Evil<br />

“Laura, fijn dat je kon kom<strong>en</strong>.” De volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d was al vroeg begonn<strong>en</strong><br />

voor Jory in de <strong>Atlas</strong>kamer. Ze zat omgedraaid achter haar bureau <strong>en</strong><br />

draaide haar stoel naar Laura toe om e<strong>en</strong> boosaardige indruk te mak<strong>en</strong>. Dit<br />

effect bracht: niets teweeg. Jory was ev<strong>en</strong> verontwaardigd, maar praatte al<br />

snel verder. “Laura, je weet dat ik nu al e<strong>en</strong> <strong>tijd</strong>je <strong>Atlas</strong> probeer over te nem<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong>... Laura?... Laura!!!” Verschrikt keek Laura op van de koelkast met<br />

alweer zes biertjes in haar hand<strong>en</strong>. “Laura, ik heb jouw hulp nodig. Ik ga <strong>Atlas</strong><br />

overnem<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan is het jaarlijkse ontbijt met Ria helemaal van mij! HA-<br />

HAHAHAHAHAHAHA.” Maar kritisch analytisch d<strong>en</strong>kster als Laura is heeft ze<br />

uiteraard de nodige vrag<strong>en</strong>, ook na inmiddels veerti<strong>en</strong> bier op. “Ehm.. hoe?”<br />

“Ik ga het postpapier van Bas stel<strong>en</strong>, zodat Bas ge<strong>en</strong> briev<strong>en</strong> meer kan stur<strong>en</strong><br />

nam<strong>en</strong>s <strong>Atlas</strong> <strong>en</strong> hij dus ook niet meer in staat is <strong>Atlas</strong> te bestur<strong>en</strong>!” Maar<br />

nog voordat Jory opnieuw smakelijk kon lach<strong>en</strong> klonk er gerommel uit de<br />

kast. “Wat is dat?” vroeg Laura met e<strong>en</strong> drie minut<strong>en</strong> vertraagd reactievermog<strong>en</strong>.<br />

“Waarschijnlijk de kietelErnie van Bas, die gaat constant af.” Opgelucht<br />

loopt Laura de <strong>Atlas</strong>kamer weer uit, waarna Jory direct volgt. Ev<strong>en</strong> blijft<br />

het stil. Dan komt Tijs uit de kast (niet figuurlijk d<strong>en</strong>k ik). Dan zegt hij hardop<br />

teg<strong>en</strong> zichzelf: “dit moet ik Bas vertell<strong>en</strong>!”. “Inderdaad!” antwoorde hij.<br />

Sc<strong>en</strong>e 3<br />

Wie is vermoord?<br />

Die middag sl<strong>en</strong>tert Bas door de kille strat<strong>en</strong> van het plaatsje Vierlinksbeek,<br />

afvrag<strong>en</strong>d wat hij daar in hemelsnaam deed. Hij was zo verliefd op Alette,<br />

dat hij zijn scho<strong>en</strong><strong>en</strong> wel kon opet<strong>en</strong> (dit ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t zal plaatsvind<strong>en</strong> op 18<br />

januari, <strong>en</strong> neem je zwemspull<strong>en</strong> mee!). Waarom was Alette nou zo afstandelijk<br />

naar hem toe? Na lang d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wist hij het! “Mari<strong>en</strong>. Hij heeft Bas al<strong>tijd</strong><br />

zitt<strong>en</strong> dwarsbom<strong>en</strong> in het geluk met Alette! Alette was wel verliefd op Bas,<br />

ze wist het alle<strong>en</strong> nog niet doordat Mari<strong>en</strong>... doordat Mari<strong>en</strong>... omdat het<br />

e<strong>en</strong> soap is <strong>en</strong> Mari<strong>en</strong> er dan uiteraard iets mee te mak<strong>en</strong> moet hebb<strong>en</strong>.”<br />

Maar wat kon Bas do<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> Mari<strong>en</strong>. Mari<strong>en</strong> was namelijk één intellig<strong>en</strong>te<br />

kortgeschor<strong>en</strong> teddybeer, <strong>en</strong> ja, Bas was maar gewoon e<strong>en</strong> teddybeer. Hoe<br />

kon Bas er nou voor zorg<strong>en</strong> dat Mari<strong>en</strong> uit de soap verdwe<strong>en</strong> <strong>en</strong> de weg<br />

vrij was voor liefde <strong>en</strong> geluk tuss<strong>en</strong> hem <strong>en</strong> Alette? Na lang nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, e<strong>en</strong><br />

reclameblok <strong>en</strong> nog iets met e<strong>en</strong> comapatiënt wist Bas het: Bas moest<br />

Mari<strong>en</strong> vermoord<strong>en</strong>. Bas wist niet hoe snel hij naar de <strong>Atlas</strong>kamer kon<br />

gaan (maar wij wel dankzij 9292ov), <strong>en</strong> na 1uur <strong>en</strong> 31 minut<strong>en</strong> kwam hij<br />

aan in Utrecht. Snel schoot hij achter de computer <strong>en</strong> maakte e<strong>en</strong> fout in de<br />

begroting, opzettelijk! “Hier zal Mari<strong>en</strong> zeker e<strong>en</strong> hartaanval van krijg<strong>en</strong>!”<br />

Zal het gem<strong>en</strong>e plan van Jory werk<strong>en</strong>? Zijn er nog meer buit<strong>en</strong>sporige<br />

Lassers die op Alette vall<strong>en</strong>? Zal Mari<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hartaanval<br />

krijg<strong>en</strong>? Kom<strong>en</strong> we nog meer bek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> zoals Frank<br />

<strong>en</strong> Ria teg<strong>en</strong>? En waarom zitt<strong>en</strong> Tijs <strong>en</strong> Laura eig<strong>en</strong>lijk in<br />

deze soap? Lees de volg<strong>en</strong>de keer meer in Lastige Tijd<strong>en</strong>!


<strong>Atlas</strong> Wat heb je gemist?<br />

Inhaalslag<br />

1 februari schaats<strong>en</strong>!<br />

De thermometer stijgt bov<strong>en</strong> de 10 grad<strong>en</strong> Celsius uit, vakantiegangers<br />

trakter<strong>en</strong> zichzelf op vroegboekkorting<strong>en</strong> <strong>en</strong> de dieetboek<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

afgestoft: na maand<strong>en</strong> van wind, reg<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele verdwaalde<br />

sneeuwvlok bereidt Nederland zich voor op de zomer. Maar wacht…<br />

het is pas februari! Wat is er met de winter gebeurd? De herfst heeft<br />

het tersluiks gewonn<strong>en</strong> van de bevror<strong>en</strong> slootjes, sneeuw <strong>en</strong> bijbehor<strong>en</strong>de<br />

activiteit<strong>en</strong>. Uit protest (maar voornamelijk uit gezelligheid)<br />

heeft e<strong>en</strong> groepje LASsers op 1 februari het gemis ingehaald op kunstijsbaan<br />

De Vechtseban<strong>en</strong>. Onder leiding van Jos werd de groep naar<br />

binn<strong>en</strong> geloodst. Deg<strong>en</strong><strong>en</strong> die niet gezeg<strong>en</strong>d war<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong><br />

paar schaats<strong>en</strong> bracht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bezoek aan de str<strong>en</strong>ge schaatsverhuurdames,<br />

waarbij ieders scho<strong>en</strong><strong>en</strong> als onderpand ingeleverd moest<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> (de blauwe schaats<strong>en</strong> vall<strong>en</strong> immers meer op als ze bij vertrek<br />

aan je voet<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> dan verstopt in je tas). Na het nodige gepas was<br />

iedere<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong> <strong>en</strong> kon de winter beginn<strong>en</strong>! Ontelbare rondjes <strong>en</strong>/of<br />

pirouettes later werd ter afsluiting de onmisbare warme chocolademelk<br />

gedronk<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> het dagje winter weer gehad dit jaar! Maar<br />

heeft het protest geholp<strong>en</strong>? Zeker wet<strong>en</strong>, blijkt uit het laagje sneeuw<br />

dat ik de volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d op mijn dakterras aantrof.<br />

Coco Kanters<br />

Bij Mardi Gras zijn er aardig wat ketting<strong>en</strong> over <strong>en</strong> weer<br />

gegaan. Deze foto is g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> net voordat de gehele<br />

feestcommissie, plus hun liefste bestuurslid, besloot<br />

het feest, het feest te lat<strong>en</strong> <strong>en</strong> collectief het shirt<br />

omhoog te trekk<strong>en</strong>. Maar dat was 5 second<strong>en</strong> nadat er<br />

was geknipt.<br />

Mardigrass 28 februari<br />

donderdag 13 december<br />

Maastricht!<br />

“Walking in the winterwonderland”<br />

E<strong>en</strong> nachtje doorhal<strong>en</strong> in Maastricht<br />

Bov<strong>en</strong> in het reuz<strong>en</strong>rad van Winterwonderland kond<strong>en</strong> we uitkijk<strong>en</strong><br />

over de stad die ons de koude nacht door zou moet<strong>en</strong> slep<strong>en</strong>.<br />

Terwijl de nodige hoeveelheid alcohol ons warm hield, was het uiteindelijk<br />

Guus Meeuwis die ons door de nacht heeft gehoempapaat,<br />

om de volg<strong>en</strong>de ocht<strong>en</strong>d moe maar voldaan naar huis te ked<strong>en</strong>ged<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Wo<strong>en</strong>sdag 19 maart<br />

Dat e<strong>en</strong> boer niet aan de vrouw zou kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong><br />

lijkt voor Tijs niet te geld<strong>en</strong>. Met de drie blonde<br />

boerinnetjes aan zijn zijde lacht Tijs niet langer als<br />

e<strong>en</strong> boer met kiespijn, maar neemt hij precies g<strong>en</strong>oeg<br />

hooi op zijn vork.<br />

1 LASpost 17


Interview<br />

Wie is Ria?<br />

Ik woon al sinds mijn studie<strong>tijd</strong> in Leid<strong>en</strong>. Daar heb ik lang geled<strong>en</strong><br />

Klassieke Tal<strong>en</strong> gestudeerd, Filosofie. Ik b<strong>en</strong> er blijv<strong>en</strong> hang<strong>en</strong>, b<strong>en</strong><br />

er getrouwd, heb er twee kinder<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>, <strong>en</strong> zelfs to<strong>en</strong> ik in<br />

1981 overstapte naar de UU b<strong>en</strong> ik er blijv<strong>en</strong> won<strong>en</strong>. Sindsdi<strong>en</strong> b<strong>en</strong><br />

ik op de UU blijv<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>, al<strong>tijd</strong> binn<strong>en</strong> Wijsbegeerte. In verschill<strong>en</strong>de<br />

funties, zelfs als onderwijsdirecteur, <strong>en</strong> to<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong><br />

mom<strong>en</strong>t LAS ontwikkeld moest word<strong>en</strong> vroeg de decaan mij daarvoor.<br />

Ik vond het zo leuk dat ik hier gewoon b<strong>en</strong> geblev<strong>en</strong>. Dat is ook<br />

wel logisch, want LAS past heel erg goed in mijn lev<strong>en</strong>slijn.<br />

Lev<strong>en</strong>slijn ja, dat is e<strong>en</strong> beetje vaag begrip hoor, ik weet het. Het<br />

gaat er eig<strong>en</strong>lijk om dat je het gevoel hebt dat ding<strong>en</strong> die je doet in je<br />

werk, pass<strong>en</strong> bij andere ding<strong>en</strong> in je lev<strong>en</strong>, dat dat e<strong>en</strong> harmonisch<br />

geheel geeft, <strong>en</strong> dat voelt heel prettig. Dan is dat harde werk<strong>en</strong> ook<br />

niet meer erg, dan geeft dat <strong>en</strong>ergie. E<strong>en</strong> bepaalde manier van hard<br />

werk<strong>en</strong> geeft e<strong>en</strong> soort van adr<strong>en</strong>aline, zolang de ding<strong>en</strong> die je doet<br />

met elkaar te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. En dat is zo: LAS is verbond<strong>en</strong> aan<br />

mijn eerdere werk als geme<strong>en</strong>teraadslid (PvdA) in Leid<strong>en</strong>, omdat het<br />

allebei zwaar <strong>en</strong> initiatief-gericht werk is. Het is ook verbond<strong>en</strong> met<br />

mijn eig<strong>en</strong> onderzoek naar de middeleeuwse filosofie (artes liberales),<br />

daar zitt<strong>en</strong> dezelfde ideeën achter.<br />

Wat doet Ria?<br />

Mijn functie de UU is hoofddoc<strong>en</strong>t <strong>en</strong> Opleidingscooördinator LAS.<br />

Dat betek<strong>en</strong>t in de praktijk heel veel netwerk<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de<br />

universiteit. Je komt overal <strong>en</strong> nerg<strong>en</strong>s, want LAS is natuurlijk e<strong>en</strong><br />

opleiding die overal vertakking<strong>en</strong> heeft. To<strong>en</strong> ik bij het opzett<strong>en</strong> van<br />

de opleiding begon met e<strong>en</strong> rondje door de universiteit was ik wel op<br />

weerstand voorbereid, maar dat bleek echt mee te vall<strong>en</strong>. Iedere<strong>en</strong><br />

die ik sprak was <strong>en</strong>thousiast. Dan sprak ik weliswaar al<strong>tijd</strong> onderwijsdirecteur<strong>en</strong>,<br />

dus dat wil nog niet zegg<strong>en</strong> dat alle doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het<br />

ook leukvind<strong>en</strong> om LASsers binn<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>. Maar gelukkig valt het<br />

met de problem<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>lijk heel erg mee; ik krijg ook van doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

vooral positieve reacties.<br />

Wat ik het saaiste gedeelte van mijn baan vind? Ev<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Dat<br />

zit in ieder geval niet bij LAS, dat zit bij die andere ding<strong>en</strong>. Zo b<strong>en</strong> ik<br />

mom<strong>en</strong>teel plaatsvervang<strong>en</strong>d onderwijsdirecteur Wijsbegeerte, dat<br />

is lang niet zo leuk. Als je managet op e<strong>en</strong> hoger niveau heb je<br />

alle<strong>en</strong> maar ding<strong>en</strong> te regel<strong>en</strong> <strong>en</strong> crises op te loss<strong>en</strong>. Niks inhoudelijks.<br />

Nota’s lez<strong>en</strong>. Vergader<strong>en</strong> met de onderwijsdirecteur<strong>en</strong>. Dat is<br />

soms wel saai, ja. Mag je rustig opschrijv<strong>en</strong>, want volg<strong>en</strong>s mij vindt<br />

iedere<strong>en</strong> dat wel vrij saai. En nakijk<strong>en</strong>. Dan bedoel ik niet die essays<br />

van de schrijfacademie, maar echt vraag&antwoordt<strong>en</strong>tam<strong>en</strong>s, dat<br />

soort ding<strong>en</strong>. Moet ook gebeur<strong>en</strong>. Verder vind ik het heel leuk om te<br />

werk<strong>en</strong> met vooral jonge stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Dat je ook ziet dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zich<br />

18 LASpost<br />

Ria van der Lecq<br />

C<strong>en</strong>traal in haar lev<strong>en</strong>slijn staan de Artes Liberales, de eeuw<strong>en</strong>oude<br />

persoonlijke <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke vaardighed<strong>en</strong> waar LAS voor<br />

staat. Ze heeft in de politiek gezet<strong>en</strong>, maar is daar teg<strong>en</strong>woordig<br />

veel te druk voor. De Grote Roergangster van onze opleiding. De<br />

LASpost sprak met: Ria v/d Lecq.<br />

ontwikkel<strong>en</strong>, van nog e<strong>en</strong> beetje eind-puber naar volwass<strong>en</strong>e. Persoonlijke<br />

ontwikkeling is dat, heel veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat soft maar<br />

ik vind het heel leuk om tezi<strong>en</strong>, ook hoe dat gaat, hoe die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

zich ontwikkel<strong>en</strong>. Dat zie ik bijvoorbeeld in de reflecties, daar kun je<br />

echt veel verschil in zi<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het eerste <strong>en</strong> het tweede jaar. Ik vind<br />

het gewoon hartstikke leuk om met jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>.<br />

Wat vindt Ria leuk?<br />

Wat nou zo leuk is, wat ik vandaag heb gehoord, is dat ik g<strong>en</strong>omineerd<br />

b<strong>en</strong> voor Doc<strong>en</strong>t van het Jaar. Daar was ik ontzett<strong>en</strong>d blij mee.<br />

De nominatie alle<strong>en</strong> al is echt heel wat, dat is heus niet zo makkelijk<br />

om daar doorhe<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong>. Het is eig<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> competitie tuss<strong>en</strong><br />

de studiever<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, die drag<strong>en</strong> dan iemand voor <strong>en</strong> dan moet<strong>en</strong><br />

ze op ik weet niet hoeveel manier<strong>en</strong> uitlegg<strong>en</strong> dat die doc<strong>en</strong>t echt<br />

aan de criteria voldoet. Dat was geloof ik heel veel werk, vond ik echt<br />

sneu voor ze. Heel vaak word<strong>en</strong> die prijz<strong>en</strong> gewonn<strong>en</strong> door doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

van Biologie <strong>en</strong> Biomedische Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Die studiever<strong>en</strong>iging<br />

Mebiose heeft daar, heb ik gehoord, e<strong>en</strong> soort van draaiboek<br />

voor, dus ieder nieuw bestuur weet precies wat er moet gebeur<strong>en</strong>.<br />

Bij <strong>Atlas</strong> moest alles voor het eerst gebeur<strong>en</strong>. Maar goed, misschi<strong>en</strong><br />

rak<strong>en</strong> de biolog<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beetje door hun kandidat<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, dan krijg<strong>en</strong><br />

ander<strong>en</strong> nu e<strong>en</strong> kans.<br />

Wat zijn haar plann<strong>en</strong> met LAS?<br />

Toekomstplann<strong>en</strong> voor LAS? Steeds beter, dat mag duidelijk zijn.<br />

Nou, we hebb<strong>en</strong> het aardig op de rails d<strong>en</strong>k ik, maar er zijn wel e<strong>en</strong><br />

paar ding<strong>en</strong> die ik anders zou will<strong>en</strong>. Het is bijvoorbeeld nu nog zo<br />

dat je verplicht e<strong>en</strong> doorstroommaster moet hebb<strong>en</strong>. Dat is e<strong>en</strong> wet,<br />

dus daar kan ik ook verder weinig aan do<strong>en</strong>, maar ik zou het wel<br />

fijn vind<strong>en</strong> als dat afgeschaft werd. Dan kun je e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t ook veel<br />

meer vrij lat<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> programma naar zijn eig<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong>.<br />

Wel op e<strong>en</strong> bepaald niveau natuurlijk, maar je moet ook kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>:<br />

ik wil e<strong>en</strong> heel leuk programma <strong>en</strong> daarna stop ik. Of: ik doe e<strong>en</strong><br />

leuk programma <strong>en</strong> daarna e<strong>en</strong> pre-master-traject, dan kan dat ook,<br />

dan b<strong>en</strong> je niet zo gebond<strong>en</strong> door die verplichte doorstroommaster.<br />

Bij University College is dat al zo, die hebb<strong>en</strong> daar blijkbaar ontheffing<br />

van. Wij moet<strong>en</strong> hier nog steeds puzzel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik zou best


wel will<strong>en</strong> dat dat e<strong>en</strong>s verandert. Wat ik ook leuk zou vind<strong>en</strong><br />

is als er wat meer mogelijkhed<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> om interdisciplinaire<br />

hoofdrichting<strong>en</strong> te do<strong>en</strong>. Er is zo veel aanbod aan de<br />

universiteit, het is echt jammer dat je in die hokjes moet d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

Ik vind ook dat de LASsers zelf al heel creatief zijn door het<br />

combiner<strong>en</strong> van allerlei ding<strong>en</strong>, hoor. Maar je zou het ze zoveel<br />

makkelijker kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Verder zou ik nog teg<strong>en</strong> LASsers will<strong>en</strong><br />

zegg<strong>en</strong>: Don’t let school stand in the way of your education.<br />

Zorg dat je alles uit je opleiding haalt wat erin zit, maar staar je<br />

niet blind op ECTS-punt<strong>en</strong>. Verder b<strong>en</strong> ik in het algeme<strong>en</strong> heel<br />

erg trots op mijn stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, <strong>en</strong> wat ze do<strong>en</strong>. Ik vind het gewoon<br />

geweldige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. We moest<strong>en</strong> ooit e<strong>en</strong> keer in drie woord<strong>en</strong><br />

in e<strong>en</strong> boekje iets opschrijv<strong>en</strong>, <strong>en</strong> to<strong>en</strong> heb ik gezegd: maak het<br />

verschil. Daar bedoel ik mee: als academicus b<strong>en</strong> je medeverantwoordelijk<br />

voor het verbeter<strong>en</strong> van de wereld. In Amerika<br />

zegg<strong>en</strong> ze dan: je b<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> future leader, e<strong>en</strong> toekomstig leider.<br />

Dat mag je hier niet zegg<strong>en</strong>, dat wordt heel gauw al wat overdrev<strong>en</strong><br />

gevond<strong>en</strong>, doe toch normaal. Maar ik vind dat wel leuk.<br />

Je moet er niet arrogant door word<strong>en</strong>, maar je hebt wel e<strong>en</strong><br />

soort verantwoordelijkheid.<br />

Winterherinnering<strong>en</strong><br />

Kerstmis heb ik thuis gevierd, met m’n ouders <strong>en</strong> mijn kinder<strong>en</strong>,<br />

dus e<strong>en</strong> hele familie. Zolang mijn ouders lev<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> we dat zo<br />

do<strong>en</strong>. Dat past net, ja, we hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> soort van aanbouwtje aan<br />

het (hoek)huis dus het gaat precies. Maak je maar ge<strong>en</strong> illusies,<br />

het is e<strong>en</strong> soort van jar<strong>en</strong>-30 huis. Niet zo groot dus.<br />

Mijn allereerste winterherinnering is schaats<strong>en</strong>, in mijn herinnering<br />

kon dat elke winter. Dat is natuurlijk helemaal niet waar,<br />

maar zo lijkt het achteraf wel. Ik herinner me nog de Elfsted<strong>en</strong>tocht<br />

van ’63. En mijn vader las voor, tot ik het zelf kon. Ik weet<br />

nog wel, e<strong>en</strong> van de eerste boek<strong>en</strong> die hij voorlas was Bibo het<br />

Wonderkonijn. Dat heb ik nog steeds. Heel leuk. Ik heb het later<br />

nog wel e<strong>en</strong>s voorgelez<strong>en</strong> voor andere kinder<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> las ik er<br />

allemaal ding<strong>en</strong> in die ik als kind niet had gehoord; er zat e<strong>en</strong><br />

hele dubbele laag in.<br />

We zijn met Oud&Nieuw in Parijs geweest. Vuurwerk? Helemaal<br />

niks gezi<strong>en</strong>, do<strong>en</strong> ze daar niet aan. Je ziet alle<strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> met<br />

champagne op straat.<br />

Door: Joris Tieleman<br />

Wiskunde voor dichters, d<strong>en</strong>kers <strong>en</strong> do<strong>en</strong>ers<br />

E<strong>en</strong> wiskundevak voor iedere<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> hekel had aan wiskunde<br />

op de middelbare school. In deze wereld kun je niet om wiskunde<br />

he<strong>en</strong> <strong>en</strong> door dit vak leer je wiskunde begrijp<strong>en</strong>. Het vak is opgezet<br />

voor niet-wiskundige <strong>en</strong> dat wil zegg<strong>en</strong> dat je er bijna zonder<br />

rek<strong>en</strong>machi<strong>en</strong>tje naar college kan. Aan de hand van onderwerp<strong>en</strong><br />

uit de wiskunde lat<strong>en</strong> de doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat wiskunde te begrijp<strong>en</strong><br />

is zonder teveel in sommetjes <strong>en</strong> formules te duik<strong>en</strong>.<br />

De cursus bestaat uit colleges die gaan over populaire, alledaagse<br />

thema’s zoals sudoku, oneindigheid <strong>en</strong> geheimschrift. Ieder<br />

college behandelt weer e<strong>en</strong> geheel nieuw thema. In het boek wat<br />

de cursus aanbiedt vindt je informatie over de thema’s. Het boek<br />

gaat vaak niet diep g<strong>en</strong>oeg op de stof in om de opdracht<strong>en</strong>, die<br />

je voor elk college moet mak<strong>en</strong>, geheel te begrijp<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> actieve<br />

deelname bij deze cursus is dus gew<strong>en</strong>st. Voor iedere opdracht,<br />

die je elke week moet inlever<strong>en</strong>, krijg je e<strong>en</strong> cijfer. Aan het eind<br />

kies je e<strong>en</strong> onderwerp om je meer in te verdiep<strong>en</strong> aan de hand<br />

van e<strong>en</strong> essay <strong>en</strong> e<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tatie. Ook voor deze twee opdracht<strong>en</strong><br />

krijg je e<strong>en</strong> cijfer. Al deze cijfers sam<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> je eindcijfer,<br />

voor deze cursus dus ge<strong>en</strong> t<strong>en</strong>tam<strong>en</strong>.<br />

Na deze cursus zal je niet veel beter zijn in de wiskunde van de<br />

middelbare school <strong>en</strong> al helemaal niet in universitaire wiskunde.<br />

Wel zul je populaire wiskundige onderwerp<strong>en</strong> beter ler<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> inzi<strong>en</strong> dat wiskunde best leuk kan zijn. Voor<br />

iedere<strong>en</strong> die zijn D-vakk<strong>en</strong> voor LAS maar niet afgestreept krijgt,<br />

e<strong>en</strong> hekel heeft aan wiskunde of juist erg technisch is maar dit<br />

gewoon e<strong>en</strong> leuke cursus lijkt: in periode 4 zal dit vak word<strong>en</strong><br />

gegev<strong>en</strong> door Prof. Dr. F. Beukers. Inschrijv<strong>en</strong> via Osirisstud<strong>en</strong>t.<br />

Voor meer info:<br />

E.B.Burger <strong>en</strong> M.Starbird ‘The Heart of mathematics, An invitation<br />

to effective thinking’ second edition Key College Publishing,<br />

California<br />

http://www.math.uu.nl/Onderwijs/vakk<strong>en</strong>/0607/Bachelor/<br />

WISB105/<br />

Door: Karin Lammers<br />

Vakrec<strong>en</strong>sie<br />

1 LASpost 19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!