download horenenzo.pdf - Website van Henk Pietersma

More documents

Recommendations

Info

en onder/boven richting kenmerken, tenminste als ik gelijk heb dat de orde van grootheid van de faseverschillen enige centimeters is. Het is aannemelijk dat mensen richtinghoren nodig hebben om zich op een deel van het geluid te concentreren, het is immers een kenmerk waardoor het ene geluid zich onderscheidt van het andere, of waardoor je geluid kunt herleiden tot de bron. richting-horen richting-horen (buiten wikipedia) Hoortoestellen Vanouds her zijn er hulpmiddelen geweest voor slechthorenden om beter te horen. Het simpelste is vermoedelijk de hand achter het oor. Ook heb ik wel eens een plaatje gezien, van iemand die een toeter in zijn oor stak waarin een ander stond te schreeuwen. Deze methode heeft zich ontwikkeld. Momenteel zijn hoortoestellen elektronisch, en waarschijnlijk is het merendeel digitaal. De basis functionaliteit is een equalizer waarin per frequentieband een versterking wordt gerealiseerd, die is gebaseerd op een toon audiogram. Waarschijnlijk moet je wennen aan een hoortoestel. Dat betekent onder meer dat je gehoor timbre, en isofoon en dergelijke opnieuw leert, immers dat is anders geworden. In Wikipedia (Engels en Nederlands) las ik dat er diverse hoorapparaten zijn. Voor slechthorenden zoals ik (ouderdomsdoofheid) zijn er toestellen voor in het oor (IHO) en voor achter het oor (AHO). De toestellen in het oor (IHO) hebben een microfoon in of vlak bij de uitwendige gehoorgang, en toestellen achter het oor (AHO) hebben één of twee microfoontjes achter het oor. Hoortoestellen De toestellen zijn toepasbaar vanaf geringe tot serieuze doofheid. De gewone hebben een luidsprekertje aan boord dat toetert in een slangetje dat met het uiteinde in de uitwendige gehoorgang van het oor zit. Mijn duo hoortoestellen hebben een klein luidsprekertje aan een voorgevormd dun snoertje. Het luidsprekertje is zo klein dat de huishouding van de gehoorgang blijft functioneren. Het rondzingen wordt gemakkelijk voorkomen door de betrekkelijk grote afstand tussen microfoon en speaker. Dit wordt ook RIC genoemd (receiver in the ear). Meestal is er geen op maat gemaakt oorstukje nodig, maar volstaat een standaard „open oortip”, dat de gehoorgang niet afsluit. Je hoort dus het geluid uit de speaker, samen met het geluid uit de oorschelp. IHO toestellen zijn te vergelijken met een megafoon. Vermoedelijk wordt de meer beperkte toepasbaarheid veroorzaakt door problemen met rondzingen, door de beperkte omvang, omdat ze sommige gehoorgangen irriteren, of omdat sommige gehoorgangen te smal zijn. Als er een knopje op zit, dan is dat alleen te bedienen door het apparaat uit het oor te nemen. Het toestel is omgeven door een aangemeten oorstukje, dat zorgt voor geluidisolatie en pasvorm. Er zijn ook apparaten die in de oorschelp gedragen worden, boven op de gehoorgang. Die zijn vaak fraai gevormd, als ornament of sieraad. Links/rechts onderscheid: Het fase verschil blijft gewoon bestaan. Daar hoeven hoortoestellen onderling weinig voor af te stemmen. De sterkteverschillen kun je horen voor de tonen waarvoor je niet te doof bent. Ik denk dat richting-horen behouden blijft. Immers de microfoontjes ontvangen toch ongeveer hetzelfde geluid als de oren, en zacht geluid aan de ene kant is na versterking nog steeds zachter dan hard geluid aan de andere kant nadat dat versterkt is. Voor de tonen die stevig versterkt moeten worden verbetert mijn setje ook het richting-horen. Mijn Widex Clear440 hoortoestellen kunnen draadloos samenwerken Ze hebben een FM zendertje en ontvangertje waarmee ze razendsnel geluid kunnen uitwisselen. Ze noemen het “binaural hearing”. Dit gebruiken ze ook om ruis te onderdrukken. Ik denk dat het daarbij gaat om galm en echo. In eerste instantie komen die later aan, dan het rechtstreekse geluid. Bij aanhoudend geluid kan het toestel het daarna mogelijk onderdrukken aan de hand van de richting. Daarmee moet in ieder geval het verstaan van spraak verbeterd worden. Maar tot mijn verbazing werkte rich- Release 0.6 Horen en zo Henk Pietersma Datum: 26-03-2013 pagina 6
ting-horen normaal toen na een reparatie van één der toestellen de uitwisseling uitstond. Ik merkte het de volgende ochtend, want als je de tweede in doet veranderd de eerste van aard: iets zachter, iets stiller, je waant je niet langer in een ruimte. Maar ik wachtte op een andere aanleiding voor ik weer naar de winkel ging. Ook heeft ieder van mijn toestellen 2 microfoontjes. Als hoortoestellen twee microfoons hebben dan is er meestal één een richtmicrofoon, en de ander een rondom microfoon (volgens Wikipedia). Uit de luidheidsverschillen kan het toestel vaststellen of geluid komt uit de richting van de richtmicrofoon (geen verschil), of juist uit de tegenovergestelde richting (bijna niet waargenomen door de richtmicrofoon), of ertussen in. Daardoor kunnen ze voor en achter onderscheiden. Dat wordt meestal gebruikt om te focussen op geluid van voren, en ander geluid te verzwakken. Nu we het toch over richtmicrofoons hebben: hoe kan het dat microfoontjes van een paar millimeter groot de richting kunnen vaststellen van tonen die centimeters, decimeters en meters lang zijn? Dat lukt met de plaats van de microfoon. De ene zit bovenop: die zit niet zo erg achter het oor en is de rondom microfoon, De ander is naar achteren gericht en zit lager, hij wordt afgeschermd door de oorschelp. Daardoor kan de richting voor/achter bepaald worden voor ongeveer hetzelfde frequentie gebied als het oor. Geluid klinkt natuurgetrouwer met 2 microfoons. De toestellen die in de gehoorgang gedragen worden versterken het geluid met de richting patronen die er door de oorschelp in zijn aangebracht. Enige internet research bevestigt: richting-horen werkt bij matige doofheid al worden de richtingcodes waarschijnlijk verkleind door de manier van versterking. Toestellen die achter het oor gedragen worden versterken ongecodeerd geluid, ze nemen de functie van de oorschelp in feite over: het zijn oorschelp protheses. Bij simpele apparaten gaat richting-horen verloren. Duurdere apparaten kunnen vrij natuurgetrouw werken. Toestellen die op de gehoorgang gedragen worden, en als sieraad gevormd zijn, beperken de functionaliteit van de oorschelp misschien. Mijn open oorstukjes maken dat geluid uit speaker en oorschelp zich mengen en richtinghoren ook daardoor nog wel werkt. Waarom een “open oortip” (waarschijnlijk ben ik hier niet volledig): • In Wikipedia (EN) was sprake van een “occlusion effect” bij “afsluitende” oorstukjes. • De oorsmeer huishouding blijft redelijk functioneren. • In de gehoorgang is de luchtdruk hetzelfde als buiten. • een hoortoestel is een aanvulling: het moet datgene aanvullen, dat je niet meer zelf kunt. Misschien is het een beetje symbool politiek, maar het geluid dat je zelf kunt horen wordt aangevuld tot meer bruikbaar geluid. Het idee spreekt aan. Mijn paddenstoelvormige oortips zijn een paar keer van het speakertje afgegleden, en moesten door de huisarts uit mijn oor gepeuterd worden. Dat moet natuurlijk wel beter. Bij ouderdomsdoofheid zijn het de hoge tonen waarvoor je doof wordt. Laatst hoorde ik een vogeltje zingen, eerst 2 keer dezelfde toon, en daarna een hogere. De eerste 2 klanken kwamen duidelijk uit een andere richting dan de laatste. Twee jaar geleden zou ik gedacht hebben, dat het vogeltje steeds twee dezelfde tonen zong. Dat denk ik ook als het regent, of als ik zweet vanwege de warmte. Dan berg ik mijn hoorapparaten op, want die kunnen daar niet tegen. Momenteel is er trouwens een toestel dat er wel tegen kan. Dat zou toch voor hetzelfde geld moeten kunnen, gewoon door er wat aandacht aan te besteden, hoop ik. Horloges zijn toch ook waterdicht, en kunnen tegen zweet. Ook bij smartphones begint het te komen: er wordt nogal over opgeschept als het ding waterdicht is, maar ik vind het een vrij normale randvoorwaarde. Wat mij betreft mag je er enige miniaturisatie aan opofferen. Ik vond een grafiek waarin je van klinkers en medeklinkers kunt zien hoe hoog hun toon ongeveer is. Harde en scherpe medeklinkers behoren tot de hoge tonen. Klinkers en medeklinkers als l,m,n behoren tot de lage tonen. Toch heb ik niet het probleem dat ik de stem van een spreker uit verschillende richtingen hoor komen. Mijn Release 0.6 Horen en zo Henk Pietersma Datum: 26-03-2013 pagina 7
Page 1 and 2: De aanleiding In Trouw las ik het a
Page 3 and 4: Om aan te sluiten bij het menselijk
Page 5: wordt uitgelegd hoe we weten of gel
Page 9 and 10: geluid van 106 dB is 16 dB te hard,
Page 11 and 12: worden dat ze klaar zijn voordat ie
Page 13 and 14: zelf? De vraag is te kort door de b
Page 15 and 16: Afbeelding 4: twee maal: grondtoon

download horenenzo.pdf - Website van Henk Pietersma

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?