LICHTFLITSEN - Lichtschip 12 NOORD HINDER

Maze. De hieruit voortvloeiende rapporten geven de noodzaak tot
reparatie herhaaldelijk aan, maar tot echte daden komt het niet.
Het grote meningsverschil is de vraag, wie voor de kosten moet
opdraaien. Genoemd College, opgericht in 1615 voor de verbetering
van de kwaliteit van de loodsen, stelt in 1618 vast dat de kaarsenlantaarn
op de Brandaris niet voldoet Hij kan naar de mening
van de commissie maar het beste verdwijnen, evenals de houten
kap, om voortaan op het zo ontstane plat een vuur te kunnen stoken,
net zoals op de torens van de andere zeegaten wordt gedaan.
Dat dit nooit is gebeurd, valt af te leiden uit het feit dat in het eerste
kwart van de zeventiende eeuw in de westelijke duinen een vuurboet
wordt opgericht, gestookt met steenkool. Op 20 augustus
1666, tijdens de Tweede Engelse Oorlog, wordt vrijwel heel West-
Terschelling door de Britten platgebrand. Slechts de Brandaris, de
gereformeerde kerk en zo'n dertigtal woonhuizen overleven de
"Engelse Furie".De toren staat dan nog steeds aan de noordzijde
buiten het dorp. In een bewaard gebleven journaal noemen de Engelsen
het dorp net zoals in de toen al meer dan een eeuw oude
stukken, namelijk "A Capital Town called Brandaris".Op 19 december
1668 nemen de Staten van Holland het besluit om voortaan
van 1 september tot 1 april van zonsondergang tot zonsopgang op
de torens te vuren. Op Terschelling moet een vuurboet worden onderhouden
met daarnaast een licht van kaarsen of lampen op de
Brandaris. Blijkbaar is de toren dan een dagmerk. De gebruikers
(schippers) moeten de kosten betalen, maar mogen deze doorberekenen
in de tarieven. Enkhuizen neemt het voortouw om de
Brandaris nu eindelijk eens een grondige opknapbeurt te geven.
Besloten wordt, dat de kosten hiervan zullen worden betaald uit het
vuurgeld. Een mooi initiatief, maar de opbrengsten van dat vuurgeld
blijken bij lange na niet voldoende te zijn. Pas als de ontvanger
ervan, burgemeester De Graeff van Amsterdam, bereid is een
lening te verschaffen (tegen 4% per jaar), kan er begonnen worden.
De hersteloperatie kost in totaal 11.015 gulden, 6 stuivers en
8 penningen, een voor die tijd enorm bedrag. De toren wordt dan
ook van top tot teen gerestaureerd. De kap en lantaarn zitten er
nog gewoon op, er wordt een windwijzer op aangebracht. Deze is
Lichtflitsen - Juni 2012 - 9