dossier I dossier I waarvoor het wel mogelijk is naar een ander gebied te trekken, vaak een invasieve soort wordt en dus schade berokkent aan de plaatselijke biodiversiteit. Niet alleen dieren, maar ook vele plantensoorten en micro-or- ganismen kunnen zich ontwikkelen tot een invasieve soort. Ze kunnen daarbij even destructief zijn voor de inheemse soorten als dieren dat zijn. Redenen voor explosieve en/of overwoekerende plantengroei zijn er genoeg: wanneer er geen predatoren, ziekten of parasieten aanwezig zijn, die de uitheemse plant schade kunnen toebrengen, zal deze sneller kunnen voortplanten. Wanneer echter een ziekte of parasiet aanwezig is op de exoot die daartegen bestand is maar de inheemse soort niet, kan dat snel tot een sterke uitdunning leiden van de inheemse planten. Wat ook tot de mogelijkheden behoort is het bezit van een specialisatie van de uitheemse plant waardoor die gemakkelijker kan floreren en mogelijk de inheemse planten kan overwoekeren. Waar een wil is, is een weg naar Cancun ^ ‘SoortEn moEtEn zich SnEl kUnnEn AAnPASSEn AlS zE willEn ovErlEvEn ^ Van 18 tot 29 oktober vond de tweejaarlijkse biodiversiteitstop, georganiseerd door de Verenigde Naties, plaats in Nagoya, Japan. Natuurorganisaties van over de hele wereld dringen er op aan dat de onderhandelaars zich fixeren op een aantal belangrijke punten namelijk: de onmiddellijke stopzetting van de wereldwijde ontbossing, een grootschalig beleid inzake het beschermen van ecosystemen, de overbevissing in de oceanen een halt toeroepen en, last but not least, onze ecologische voetafdruk drastisch doen verminderen. Men zou er goed aan doen om bindende afspraken te maken over de financiering, teneinde ontwikkelingslanden niet de dupe zouden worden van een eventueel akkoord. Bij <strong>Jong</strong> <strong>Groen</strong>! kunnen we ons niet van de indruk ontdoen dat deze eisen sterke gelijkenissen vertonen met de eisen die gesteld werden vooraleer die andere top eind 2009 begon. Wat er in Kopenhagen gebeurde, is op geen enkel aspect voor herha- ling vatbaar. Bij het ter perse gaan van deze <strong>Peper</strong> was de top nog niet begonnen, maar wij hopen alvast dat regeringsleiders van over de hele wereld meer moed en meer politieke wil tonen en, in de aanloop naar de volgende klimaattop in Cancun, Mexico, een goed klimaatakkoord beogen. Volgens minister van leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) moeten we alvast niet te veel hopen. In Nagoya zou er veel geld op tafel moeten komen om het verlies van biodiversiteit tegen te gaan, maar volgens de minister “kan dit lastig worden”. “Veel landen hebben net geld beloofd voor klimaathulp en velen kampen met een tekort op de begroting”, zo stelt Schauvliege. Neen, dan heeft Bart Staes (<strong>Groen</strong>!) toch een meer realistische visie op het probleem vinden we bij <strong>Jong</strong> <strong>Groen</strong>!. “De afgelopen 40 jaar is de biodiversiteit met een derde afgenomen. Bijna de helft van alle zoogdieren en vogels wordt met uitsterven bedreigd. Het Europees Parlement wil dat tegen 2020 de achteruitgang van biodiversiteit tot stilstand wordt gebracht. Daarom moeten wij vanaf nu een biodiversiteit-check uitvoeren op alle Europese subsidies en beleidsprogramma´s, zodat geld gaat vloeien naar maatregelen die positief uitpakken voor het milieu”, zo stelt Staes op zijn website. Voorts wijst hij ook op de samenhang van biodiversiteit en onze samenleving: “Een serieus beleid rond biodiversiteit is geen luxe, ook niet in tijden van economische crisis. Het vergt wel het eenvoudige inzicht dat het menselijk voortbestaan, direct gelinkt is aan een zo grote mogelijke biodiversiteit. En dat ook onze welvaart er aan gekoppeld is. Studies wijzen erop dat de vermindering van de welvaart door achteruitgang van biodiversiteit momenteel ongeveer 50 miljard euro per jaar bedraagt en dat dit verder zal oplopen.” ^ ‘dE EiSEn diE wErdEn GEStEld voor koPEnhAGEn ziJn noG StEEdS dEzElfdE voor cAncUn ^ Terug naar de roots Door de problemen die in dit artikel zijn aangehaald, zijn al vele soorten uitgestorven, ook in onze streken. Om een ecosysteem terug te herstellen, probeert men de oorspronkelijke bewoners weer te herintroduceren. Door dit herintroductieproces kan het natuurgebied beter functioneren als ecosysteem. Momenteel werkt men aan een grensoverschrij- dend netwerk om natuurreservaten te verbinden door groene corridors, zodat soorten zich gemakkelijker kunnen verspreiden in gebieden waar ze veilig zijn voor de mens. De voorbije jaren zijn hierdoor tal van soorten geherintroduceerd: edelherten, bevers, otters, raven, hamsters en wilde runderen zwerven weer rond in de Lage Landen en hun aantal stijgt gestaag. In Nederland leven sinds kort weer wisenten (Europese bizons) en zelfs de zeearend is teruggekeerd. Maar omdat bepaalde diersoorten zoals wilde zwijnen en her- ten zich te snel voortplanten door het gebrek aan natuurlijke predatoren raken de reservaten ‘overvol’. Nu al moeten ieder jaar honderden exemplaren afgeschoten worden. Dit opende het debat rond de introductie van andere, minder aaibare soorten in Nederland, maar ook in België, om op een natuurlijke manier de aantallen op peil te houden. Nu al trekt de lynx soms onze grens over en wordt af en toe gespot in de Ardennen of de Voerstreek. Of de publieke opinie echter klaar is voor herintroducties van de wolf of de bruine beer, twee soorten die bezig zijn aan een revival in gans Europa en die nu al in Frank- 6 7 rijk en Duitsland voorkomen, is echter maar de vraag. In Vlaanderen is het in ieder geval onmogelijk door de enorme versnippering en verkaveling van ons gewest. In de Ardennen is het in principe wel mogelijk, maar momenteel is het draagvlak hier te klein voor. Wanneer er in de toekomst meer vooruitgang is geboekt inzake de corridors, kan men misschien opnieuw het debat aangaan over de herintroductie van deze toppredatoren als blijkt dat deze een positieve invloed op het ecosysteem kunnen hebben. Het begin van het einde? De meerwaarde van de soortenrijkdom op aarde is van onschatbare waarde, niet in het minst voor onszelf. De roofbouw die men hierop pleegt kan en moet zo snel mogelijk stoppen. Wanneer je deze <strong>Peper</strong> volledig hebt uitgelezen zijn er wereldwijd weer vier soorten verdwenen. De urgentie is hoog, zéér hoog! Een politieke oplossing, ingrijpende maatregelen en een globale aanpak mogen niet langer op zich laten wachten. Het is in ons eigen belang en in het belang van toekomstige generaties. mikE vAndEPErrE