contractopleidingen - Inverde
contractopleidingen - Inverde
contractopleidingen - Inverde
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>contractopleidingen</strong>
4<br />
Ons aanbod<br />
Woord vooraf 5<br />
Opleidingen op maat 6<br />
Bij u of in uw buurt 6<br />
<strong>Inverde</strong> certificaat 7<br />
<strong>Inverde</strong> opleidingen: garantie voor een betere motivatie van uw personeel 7<br />
Het hele jaar door 8<br />
Prijskaartje 8<br />
Opleidingscheques 8<br />
Opleidingsspecialisten 9<br />
Kwaliteit en veiligheid 9<br />
Individuele aanpak 10<br />
Technische cursussen 11<br />
Omgaan met de kettingzaag – module 1 – gebruik en onderhoud 12<br />
Omgaan met de kettingzaag – module 2 – vellen 13<br />
Omgaan met de kettingzaag – module 3 - hout onder spanning 14<br />
Omgaan met de kettingzaag – module 4 – moeilijke vellingen 16<br />
Omgaan met de kettingzaag – herhalingsdag 17<br />
Bosmaaier 19<br />
Eén-assige trekkers 20<br />
Mens- en milieuvriendelijke smeermiddelen en brandstoffen 21<br />
Tractor – focus op het gebruik 23<br />
Tractor – focus op techniek 24<br />
Houten constructies – van stam tot product 25<br />
Snoeien van bomen 26<br />
Snoeien van hagen en heesters 27<br />
Knotten van bomen 28<br />
Beplantingen 29<br />
Gazons en graslanden - aanleg en onderhoud 30<br />
Gazons en graslanden - maaien 31<br />
Duurzaam onkruidbeheer op verhardingen 32<br />
Vogelkersbestrijding 33<br />
Theoretische cursussen 34<br />
Grassen en grasachtigen - basiscursus 35<br />
Plantensoorten - basiscursus 36<br />
Plantensoorten - oefendag 37<br />
Vegetatiekunde - basiscursus 38<br />
Vegetatie-kartering 39<br />
Inheemse bomen en struiken – basiscursus 40<br />
Inheemse bomen en struiken – specialisatiecursus 41<br />
Dunningen aanduiden 42<br />
Bosbouw vandaag 43<br />
Boomziekten en plagen bij naaldbomen 44<br />
Harmonisch Park- en Groenbeheer 45<br />
Beheer van waterrijke gebieden 48<br />
Begrazingsbeheer en omgaan met grote grazers 47<br />
Wetgeving - praktijksessies 49<br />
Educatieve leerpaden 50
<strong>Inverde</strong>: opleidingen bos-, groen-<br />
en natuurbeheer vzw<br />
<strong>Inverde</strong> vzw is de marktleider in Vlaanderen op vlak van opleidingen in het bos-,<br />
groen- en natuurbeheer. Jaarlijks ontvangt <strong>Inverde</strong> 6000 cursisten, zowel professionals,<br />
eigenaars, vrijwilligers, studenten als geïnteresseerden in het beheer<br />
van de groene ruimte.<br />
<strong>Inverde</strong> staat in voor de permanente vorming van de personeelsleden van<br />
afdeling Bos & Groen en afdeling Natuur van het ministerie van de Vlaamse<br />
gemeenschap. Daarnaast heeft <strong>Inverde</strong> een steeds groeiend opleidingsaanbod<br />
voor openbare besturen, private groenbedrijven en verenigingen. Speciaal voor<br />
hen werd deze nieuwe brochure samengesteld.<br />
Het <strong>Inverde</strong>-team hoopt dat deze brochure u kan helpen bij het uitstippelen van<br />
een degelijk vormingsprogramma voor uzelf, uw medewerkers en uw klanten.<br />
Tom Embo<br />
directeur<br />
<strong>Inverde</strong>: opleidingen bos-, groen- en natuurbeheer vzw is sinds december 2004<br />
de nieuwe naam voor het Educatief Bosbouwcentrum Groenendaal (E.B.G.)<br />
5
6<br />
Opleidingen op maat<br />
<strong>Inverde</strong> is een vormingsinstelling, gespecialiseerd in thema’s die betrekking<br />
hebben op het beheren van het bos, de natuur en het openbaar groen. Ons<br />
aanbod bevat zowel praktijkopleidingen - voor wie zich wil verdiepen in het<br />
gebruik van bepaalde technieken en machines - als theoretische cursussen -<br />
voor wie zijn algemene en veldkennis en vaardigheden wil bijschaven.<br />
Daarnaast willen wij u graag helpen met het opmaken van opleidingen op maat<br />
van uw opleidingsvragen en –behoeften. Ook voor zeer specifieke vragen<br />
zoeken wij graag samen met u naar een gepast antwoord.<br />
Wij willen zelfs nog een stap verder gaan en helpen u graag de specifieke<br />
opleidingsbehoeften van uw werknemers of leden -wat betreft beheer- te<br />
detecteren en in kaart te brengen. Op basis van deze informatie kunnen wij<br />
u een opleidingsplan opmaken, zodat u een langdurig opleidingstraject kan<br />
aanbieden aan uw werknemers of leden. Dit doen wij graag in overleg of samen<br />
met de verantwoordelijke voor personeel en/of vorming.<br />
Bij u of in uw buurt<br />
Tenzij anders vermeld, kunnen alle opleidingen georganiseerd worden in uw<br />
buurt, op uw werkplek, in uw eigen opleidingsruimte of in uw eigen gemeente.<br />
Heeft u zelf geen lokaal ter beschikking? Geen nood, wij kunnen u enkele<br />
suggesties doen.<br />
<strong>Inverde</strong> heeft haar maatschappelijke zetel in Hoeilaart (ten oosten van Brussel)<br />
en een bijkantoor in Sint-Pieters-Leeuw (ten westen van Brussel).
<strong>Inverde</strong>-certificaat<br />
Deelnemers aan onze cursussen zullen vanaf 2005 een <strong>Inverde</strong>-certificaat<br />
krijgen met de verworven competenties. Op die manier genieten onze cursisten<br />
niet enkel van een boeiende, kwaliteitsvolle opleiding maar het verworven<br />
resultaat wordt ook op papier vastgelegd.<br />
<strong>Inverde</strong>-opleidingen:<br />
garantie voor een betere<br />
motivatie van uw personeel.<br />
De afdeling Bos & Groen van het ministerie van de Vlaamse gemeenschap<br />
voerde in 2004 een tevredenheidsonderzoek uit bij haar personeel. Een<br />
extern gespecialiseerd bureau onderzocht de algemene tevredenheid op de<br />
werkvloer. Uit dit onderzoek blijkt de tevredenheid bij het personeel van deze<br />
overheidsadministratie hoog te zijn.<br />
Wat heeft dat met <strong>Inverde</strong> te maken?<br />
<strong>Inverde</strong> staat al sinds 1992 in voor een gevarieerd opleidingsaanbod voor<br />
afdeling Bos & Groen. Elk personeelslid geniet jaarlijks van een uitgekiend<br />
opleidingsprogramma. De opleidingskansen bleken uit het onderzoek één van<br />
de significante factoren te zijn die leiden tot de algemene tevredenheid van het<br />
personeel.<br />
De <strong>Inverde</strong>-opleidingen leiden dus niet enkel tot beter onderlegd personeel,<br />
efficiëntere en veiligere arbeidsprestaties, beter onderhouden materiaal, maar<br />
ook tot een meer tevreden en dus beter gemotiveerde personeelsploeg.<br />
Noot: De afdeling Bos & Groen en de afdeling Natuur voorzien voor hun<br />
personeel jaarlijks drie tot acht dagen opleidingen (afhankelijk van de functie).<br />
7
8<br />
Het hele jaar door<br />
De meeste opleidingen kunnen het hele jaar door georganiseerd worden.<br />
Enkele opleidingen zijn uiteraard beperkt tot een bepaald seizoen. Bepaalde<br />
terreinwaarnemingen zijn beperkt tot bepaalde seizoenen en ook de regelgeving<br />
zorgt voor beperkingen. Contacteer ons secretariaat ruimschoots vooraf wanneer<br />
u een cursus wil organiseren, zodat we samen het beste tijdstip kunnen bepalen.<br />
Prijskaartje<br />
Voor opleidingen die wij op basis van contracten laten plaatsvinden, bedraagt<br />
het basistarief 350 euro per lesgever per dag. Voor natuur- en bosverenigingen,<br />
onderwijsinstellingen, bosgroepen en Regionale Landschappen hanteren wij<br />
een verminderd tarief van 250 euro per lesgever per dag. Deze tarieven zijn van<br />
kracht sedert 1 januari 2005 en zijn exclusief vervoerkosten (0,3 euro<br />
per kilometer)<br />
Opleidingscheques<br />
Als u uw medewerkers een opleiding laat volgen bij <strong>Inverde</strong>, dan kan u daarvoor<br />
gebruik maken van opleidingscheques. Zo betaalt u zelf slechts de helft van de<br />
prijs. Een opleidingscheque heeft een waarde van 30 euro. De helft daarvan<br />
betaalt u zelf, de andere helft wordt betaald door de Vlaamse overheid. Per jaar<br />
mag u als bedrijf maximum 200 cheques kopen.<br />
Voor meer informatie over de opleidingscheques verwijzen wij u graag door naar<br />
de website van VDAB: www.vdab.be, waar u doorklikt naar ‘opleidingen’
Opleidingsspecialisten<br />
<strong>Inverde</strong> bestaat uit een dynamisch team van 25 personen. Wij zijn een team<br />
van specialisten die samen streven naar actuele, kwaliteitsvolle technische en<br />
theoretische opleidingen.<br />
Al onze docenten zijn universitair opgeleid en hebben zich verder<br />
gespecialiseerd in één of meerdere domeinen, zoals bosbeheer, natuurbeheer,<br />
park- en groenbeheer, faunabeheer of waterbeheer. Daarnaast beschikken zij<br />
over didactische vaardigheden en het nodige materiaal om hun opleidingen te<br />
verzorgen.<br />
Onze praktijkspecialisten hebben jarenlange ervaring in de sector en hebben<br />
zich op deze wijze verdiept in thema’s als kettingzaaggebruik, snoeitechnieken,<br />
tractortechnieken, houten constructies en het gebruik van diverse machines en<br />
gereedschap. In het kader van de Wet op het Welzijn zijn zij ook allen opgeleid<br />
in de materie van veiligheidsprincipes en preventiemaatregelen.<br />
Op www.inverde.be kan u nader kennismaken met ons team. Ga daarvoor naar<br />
http://www.inverde.be/wiezijnwe/team.htm<br />
Kwaliteit en veiligheid<br />
<strong>Inverde</strong> besteedt veel aandacht aan het veiligheidsaspect tijdens opleidingen.<br />
Niet alleen zorgen we ervoor dat de lesgevers tijdens praktijkopleidingen continu<br />
oog hebben voor de veiligheid van de cursisten, ook maken we er een punt van<br />
cursisten te sensibiliseren rond het veilig gebruiken van machines. In het kader<br />
van de welzijnswet leren wij cursisten hoe ze op een ergonomische en veilige<br />
manier machines kunnen hanteren en hoe ze het gevaar in situaties kunnen<br />
inschatten. Wij kiezen bewust voor goede en veilige materialen en kledij. We<br />
houden tevens rekening met het milieu: voor al onze machines gebruiken wij<br />
mens- en milieuvriendelijke smeermiddelen en brandstoffen.<br />
Naast veiligheid, vinden wij het ook belangrijk de kwaliteit van onze opleidingen<br />
en de tevredenheid van onze klanten te toetsen en te bevragen. Daarom heeft<br />
<strong>Inverde</strong> een full time arbeidspsychologe in dienst. Deze kwaliteitsverantwoordelijke<br />
evalueert op een systematische wijze de opleidingen en voert de nodige<br />
behoefte- en tevredenheidsonderzoeken uit.<br />
9
10<br />
Individuele aanpak<br />
Om een maximale betrokkenheid en oefentijd te kunnen garanderen voor<br />
iedere cursist werken wij meestal met een maximum aantal deelnemers. Voor<br />
de praktische opleidingen hanteren we een maximum van 6 personen. Voor<br />
de theoretische cursussen aanvaarden we 20 tot 25 deelnemers. Door te<br />
kiezen om te werken met kleine groepen kan er ook aandacht besteed worden<br />
aan groepsdynamische processen en onderlinge informatieoverdracht, twee<br />
processen die een belangrijke rol spelen bij opleidingen en de transfer van<br />
opleidingen naar de werkplek toe. Vormen deze maxima voor u een probleem?<br />
Neem gerust contact met ons op, dan zoeken we samen naar een oplossing.<br />
Wij stemmen onze opleidingen af op het opleidingsniveau, de heterogeniteit en<br />
de voorkennis van de doelgroep.<br />
Meer informatie via de<br />
nieuwsbrief en de website.<br />
Een brochure is steeds een momentopname. Het <strong>Inverde</strong>-team werkt dag na dag<br />
aan een verdere optimalisering van haar opleidingsprogramma. Surf regelmatig<br />
naar de website www.inverde.be voor de laatste informatie. Via info@inverde.be<br />
kan u ook inschrijven op de elektronische nieuwsbrief.
Basismodule ‘Ecosysteembeheer’ –<br />
6 dagen<br />
Hoe wordt een natuurgebied beheerd? En een bos? Wat vertellen planten je<br />
over het terrein waarop zij groeien? Wat zijn ecosystemen en hoe leer je ze<br />
interpreteren?<br />
In deze basismodule van de cursusreeks ‘Natuur- , Bos- en Landschapsbeheer’<br />
schetsen we een beeld van het groene landschap in Vlaanderen. We bespreken<br />
een aantal elementaire, maar zeer belangrijke onderwerpen rond natuurbeheer<br />
in de brede zin van het woord en we laten je proeven van de vele vraagstukken<br />
waarmee de natuur-, bos- en landschapsbeheerder geconfronteerd wordt. We<br />
willen je ook een inzicht geven in de verschillende relaties tussen bijvoorbeeld<br />
plantensociologie, faunapopulaties, ecologie en standplaatskunde.<br />
Misschien zeggen deze termen je nu nog niets en klinkt het allemaal zeer<br />
moeilijk…<br />
Laat je daar echter niet door afschrikken: wij willen met deze basismodule vooral<br />
je nieuwsgierigheid prikkelen. Meer diepgaande kennis kan je later verwerven, in<br />
één van de vervolgmodules.<br />
Doelgroep<br />
Deze cursus is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in natuur en er<br />
graag meer over wil weten.<br />
Vereiste voorkennis<br />
Geen<br />
Kostprijs<br />
50 euro/studenten of werkzoekenden<br />
120 euro/oud-cursisten bosbouwbekwaamheid of werknemers AMINAL<br />
150 euro/anderen<br />
Maximum 40 deelnemers<br />
technische cursussen<br />
11
12<br />
Omgaan met de kettingzaag<br />
Module 1 – gebruik en onderhoud – 2 dagen<br />
Heeft u nog nooit een kettingzaag gebruikt? U heeft deze vaardigheden nodig<br />
in uw job, maar weet u er onvoldoende over? U staat in voor het dagelijks<br />
onderhoud van deze machine? In deze tweedaagse basiscursus maakt u op<br />
een veilige manier kennis met de kettingzaag. Werking, veiligheid en onderhoud<br />
komen ruim aan bod. De praktijkoefeningen gebeuren in groepjes van 2<br />
personen, zodat u van zeer nabij opgevolgd en individueel begeleid wordt. Na<br />
deze opleiding voelt u zich voldoende bekwaam om de kettingzaag te hanteren<br />
in normale omstandigheden en te onderhouden.<br />
Programma<br />
- Inleiding 2-takt motoren: pro’s en contra’s, werking motor en carburator<br />
- Werking kettingzaag: koppeling, aandrijving, types kettingen en geleiders<br />
- Onderhoud van de machine<br />
- Veiligheid: persoonlijke veiligheid en de veiligheidstoepassingen op de<br />
kettingzaag<br />
- Milieuaspecten: brandstof en olie<br />
- Scherpen van de ketting<br />
- Zaagoefeningen o.m. :<br />
o Startklaar maken en starten<br />
o Horizontale en verticale zaagsneden<br />
o Schuin zagen<br />
o Schijven zagen (precisie)<br />
Resultaat<br />
U weet hoe een kettingzaag werkt.<br />
U kunt op een veilige en verantwoorde manier eenvoudige werken uitvoeren met<br />
een kettingzaag.<br />
U kunt basisonderhoud uitvoeren.<br />
U bent vertrouwd met het scherpen van een ketting.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.
Omgaan met de kettingzaag<br />
Module 2 – het vellen – 2 dagen<br />
Hoe velt u op een technisch goede en veilige manier een boom? Het antwoord<br />
op deze vraag leert u tijdens de tweede module ‘Omgaan met de kettingzaag’.<br />
Ook hier speelt veiligheid een zeer belangrijke rol. U leert de risicofactor van<br />
verschillende situaties inschatten; wanneer kan er zonder gevaar geveld worden<br />
en welke situaties zijn té gevaarlijk om te vellen. Daarnaast besteden we steeds<br />
meer aandacht aan de techniek van het vellen. Zelfs al werkt u al jaren met de<br />
kettingzaag, toch kan het zinvol zijn uw techniek te laten evalueren tijdens deze<br />
tweedaagse opleiding.<br />
Programma<br />
- Theorie rond veltechnieken en praktijkoefeningen<br />
- Opwerken van gevelde bomen in theorie en praktijk<br />
- Veiligheid en ergonomie<br />
- Gebruik van de handlier<br />
- Praktijkoefening met specifieke materialen<br />
Resultaat<br />
U kunt een situatie inschatten op gevaar.<br />
U kunt veilig vellen.<br />
U kunt vlot een gevelde boom opwerken.<br />
U maakt een goede materialenkeuze.<br />
U kunt de handlier gebruiken.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 uit deze brochure of een<br />
beginnerscursus kettingzaag bij <strong>Inverde</strong> of het EBG vroeger.<br />
13
14<br />
Omgaan met de kettingzaag<br />
Module 3 – hout onder spanning – 2 dagen<br />
Krijgt u vaak te maken met hout onder spanning, bijvoorbeeld na een<br />
zware storm? Deze module wil zich toeleggen op het adequaat handelen in<br />
dergelijke omstandigheden. Wanneer u in gevaarlijke omstandigheden werkt,<br />
wordt het des te belangrijker dat u zich bewust bent van veiligheidsgedrag<br />
en beschermingsmiddelen. Daarnaast leren we u inschattingen maken met<br />
betrekking tot het niveau van gevaar. We laten uw voeling met de werkelijkheid<br />
vergroten aan de hand van videomateriaal, maar we bieden u ook de<br />
gelegenheid om aan de hand van een spanningsbank het effect van hout onder<br />
spanning realiteitsgetrouw te ervaren.<br />
Programma<br />
- Trek- en drukspanning in hout<br />
- Zaag- en veltechnieken<br />
- Spanningssituaties en inschatten risico’s<br />
- Veiligheid<br />
- Video-voorstelling spanningssituaties<br />
- Simulatie op de spanningsbank<br />
- Vellen en opwerken stormhout<br />
Resultaat<br />
U kunt inschatten hoe risicovol een situatie is.<br />
U kunt de juiste techniek toepassen in gevaarlijke situaties.<br />
U bent vertrouwd met het maken van een goede materiaalkeuze.<br />
U bent in staat stormhout veilig te vellen en op te werken.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 en 2 uit deze brochure of<br />
een gevorderdencursus kettingzaag.
16<br />
Omgaan met de kettingzaag<br />
Module 4 – moeilijke vellingen – 2 dagen<br />
Moeilijke vellingen zijn vellingen waarbij het risico op gevaar groter is door de<br />
grootte of breedte van de bomen of de omstandigheden of randvoorwaarden<br />
waaronder de bomen geveld moeten worden. Hoe u in dergelijke situaties<br />
of dergelijke bomen velt, wordt tijdens deze twee dagen toegelicht en<br />
gedemonstreerd. Onder begeleiding krijgt u nadien ook zelf de kans de geleerde<br />
theorie in de praktijk om te zetten.<br />
Programma<br />
- Herhaling basis veltechnieken<br />
- Zaagtechnieken zware bomen<br />
- Situatieschets gevaarlijke bomen<br />
- Trek- en stuurlijn theorie en praktijk<br />
- Veiligheid<br />
- Vellen van moeilijke en of zware bomen<br />
Resultaat<br />
U bent voldoende bekwaam om situaties met risico’s te kunnen inschatten.<br />
U kunt de juiste technieken toepassen.<br />
U kunt een goede materiaalkeuze maken.<br />
U slaagt er in op een veilige manier moeilijke en/of gevaarlijke bomen te vellen.<br />
U kan gebruik maken van trek- en stuurlijnen.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 en 2 uit deze brochure of<br />
een gevorderdencursus kettingzaag.
Omgaan met de kettingzaag<br />
Herhalingsdag – 1 dag<br />
Nadat arbeiders de cursus kettingzaag module 1 en/of 2 gevolgd hebben, zullen<br />
zij op een veilige en verantwoorde manier met de kettingzaag kunnen omgaan.<br />
Niet iedereen heeft echter de gelegenheid om de aangeleerde technieken bijna<br />
dagelijks te gebruiken en zich nog beter te concentreren op de veiligheid. Na<br />
verloop van tijd vervaagt de kennis en kunde en dat kan leiden tot gevaarlijke<br />
situaties.<br />
Vandaar dat we een herhalingsdag organiseren om op die manier mensen<br />
nog eens, onder begeleiding, met de kettingzaag te laten werken. Het is enkel<br />
een praktijkdag, die in overleg zal worden samengesteld. Dus de inhoud kan<br />
gaan van het herhalen van onderhoud, gewone zaagoefeningen tot het vellen<br />
van bomen. De minimum cursusduur is 1 dag en de minimumvereiste is dat de<br />
cursisten module 1 en/of 2 gevolgd hebben.<br />
Programma<br />
In overleg kan een keuze gemaakt worden uit:<br />
- Dagelijks onderhoud van de kettingzaag (na module 1)<br />
- Eenvoudige zaagoefeningen (na module 1)<br />
- Veloefeningen (na module 2)<br />
- Opwerken van gevelde bomen in theorie en praktijk (na module 2)<br />
- Oefeningen in het gebruik van de handlier (na module 2)<br />
Resultaat<br />
Door oefeningen hebben de cursisten meer ervaring in het gebruik en onderhoud<br />
van de kettingzaag.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 en/of 2 uit deze brochure of<br />
een beginnerscursus kettingzaag bij <strong>Inverde</strong> of het EBG vroeger.<br />
17
Bosmaaier<br />
Veiligheid en gebruik – 1 dag<br />
De bosmaaier is een veel gebruikt werktuig in bos-, groen en natuurbeheer<br />
en wordt gebruikt bij het maaien van gras, kruidachtige vegetaties, struikjes<br />
en kleine boompjes. De kost is echter zeer hoog omdat een bosmaaier zeer<br />
arbeidsintensief wordt ingezet en de machine sterk onderhevig is aan slijtage.<br />
Ook ontstaan er veel rugklachten bij onoordeelkundig gebruik van de bosmaaier.<br />
Tijdens deze dag bieden we u hiervoor een aantal oplossingen aan.<br />
Programma<br />
- Werking van de bosmaaier<br />
- Veiligheid bij het gebruik van een bosmaaier<br />
- Verschillende toepassingen van de bosmaaier<br />
- Praktijkoefeningen met de bosmaaier<br />
Resultaat<br />
U weet hoe een bosmaaier werkt en wat de verschillende onderhoudspunten<br />
zijn.<br />
U kunt op een veilige en efficiënte manier met de bosmaaier werken.<br />
U beheerst een aantal technieken om zowel met het slagmes als met het<br />
zaagblad beheerwerken te kunnen uitvoeren.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
Het is ook mogelijk om een tweedaagse opleiding bosmaaier aan te vragen. Wij<br />
raden dit aan voor personen die intensief met de bosmaaier werken. Tijdens<br />
een tweedaagse opleiding wordt er nog meer gedetailleerde informatie over<br />
onderhoud meegegeven en worden technieken grondiger geoefend.<br />
19
20<br />
Eén-assige trekkers<br />
Werking en onderhoud – 1 dag<br />
In deze cursus krijgt u informatie over de werking en de veiligheid van een<br />
éénassige trekker. Het werktuig dat het meeste in combinatie met deze machine<br />
wordt gebruikt is de maaibalk en deze krijgt dus de meeste aandacht.<br />
Programma<br />
- De belangrijkste onderdelen van de éénassige trekker<br />
- Veiligheid bij het gebruik<br />
- Bedrijfsklaar maken<br />
- Onderhoud van de machine<br />
- Aanbouwmogelijkheden<br />
- Praktijk: Oefeningen in onderhoud, het aanbouwen van werktuigen en het<br />
werken met de trekker<br />
Resultaat<br />
U kent de belangrijkste onderdelen van de éénassige trekker.<br />
U kunt op een veilige en verantwoorde manier een één-assige trekker bedienen,<br />
met of zonder aanbouwwerktuigen.<br />
U kunt het dagdagelijks onderhoud uitvoeren.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers.
Mens- en milieuvriendelijke<br />
smeermiddelen en brandstoffen<br />
Kunt u ze gebruiken? – 1 dag<br />
Het gebruik van machines is algemeen doorgedrongen in het bos-, groen- en<br />
natuurbeheer. Daar zijn veel voordelen aan verbonden. Men heeft een hogere<br />
productie, de lichamelijke belasting van de arbeiders wordt verlicht en er kan<br />
zwaarder werk verzet worden. Maar er is ook een keerzijde. Elke inzet van<br />
machines gaat gepaard met het belasten van het milieu en het verhogen van<br />
gezondheidsrisico’s van de gebruikers. Omdat smeermiddelen en brandstoffen<br />
hier vaak de oorzaak van zijn, moet er gezocht worden naar alternatieven.<br />
Tijdens deze dag wordt u geschetst welke de verschillende mogelijkheden zijn.<br />
Programma<br />
- Overzicht van de verschillende smeermiddelen en brandstoffen,<br />
toepassingen en gebruik<br />
- Probleemsituering<br />
- Alternatieve smeermiddelen en brandstoffen<br />
- Voor- en nadelen<br />
- Ervaringen met alternatieven en reglementering rond gebruik<br />
Resultaat<br />
U kent de meest gebruikte smeermiddelen en brandstoffen.<br />
U hebt een inzicht in de risico’s naar mens en milieu van de verschillende<br />
smeermiddelen en brandstoffen bij het gebruik van machines.<br />
U kent de mogelijke alternatieven en kan deze na afweging van de voor- en<br />
nadelen toepassen in eigen situaties.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 15 personen.<br />
21
Tractor<br />
Focus op het gebruik – 2 dagen<br />
Tijdens deze twee opleidingsdagen worden de beginselen van rijden met de<br />
tractor en het werken met een aantal verschillende aanbouwwerktuigen uitgelegd<br />
en ingeoefend. Het uitvoeren van het dagelijks onderhoud komt ook aan de<br />
orde. Voor deze cursus werken wij samen met de Tuinbouwschool Horteco in<br />
Vilvoorde, waar ook alle opleidingen met tractoren doorgaan. Daar staan ons<br />
enkele tractoren ter beschikking als didactisch materiaal. Er worden slechts<br />
6 personen per cursus toegelaten om maximale betrokkenheid en oefentijd te<br />
kunnen garanderen.<br />
Programma<br />
- De werking van de tractor en de belangrijkste onderdelen<br />
- Rijden en werken met de tractor<br />
- Aanbouwwerktuigen<br />
- Dagelijks onderhoud<br />
Resultaat<br />
U hebt een theoretische achtergrond van de werking van een tractor.<br />
U weet wat de belangrijkste dagelijkse onderhoudspunten zijn.<br />
Na de praktijk bent u bekwaam om met de tractor te rijden en een aantal<br />
eenvoudige aanbouwwerktuigen te gebruiken.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
Deze opleiding organiseren wij omwille van didactische redenen bij voorkeur in<br />
de tuinbouwschool in Vilvoorde.<br />
23
24<br />
Tractor<br />
Focus op techniek – 2 dagen<br />
Tijdens deze twee opleidingsdagen worden de technische aspecten van de<br />
tractor uitgelegd en ingeoefend. Het uitvoeren van een groot onderhoud komt<br />
ook aan de orde. Voor deze cursus werken wij samen met de tuinbouwschool<br />
Horteco in Vilvoorde, waar ook alle opleidingen met tractoren doorgaan. Daar<br />
staan ons enkele tractoren ter beschikking als didactisch materiaal. Er worden<br />
slechts 6 personen per cursus toegelaten om maximale betrokkenheid en<br />
oefentijd te kunnen garanderen.<br />
Programma<br />
- Motortechniek<br />
- Aandrijflijn<br />
- Grote onderhoudsbeurt<br />
- Toepassingen en technieken van de tractor:<br />
o Aftakasgebruik<br />
o Hydraulisch systeem<br />
o Hefinrichting<br />
Resultaat<br />
U bent in staat een tractor een grote onderhoudsbeurt te geven.<br />
U hebt een beter inzicht in de belangrijkste toepassingen van een tractor.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />
Deze opleiding organiseren wij omwille van didactische redenen bij voorkeur in<br />
de tuinbouwschool in Vilvoorde.
Houten constructies<br />
Van stam tot product – 2 dagen<br />
Mits een beetje handigheid kan u met hout vele constructies voor verschillende<br />
toepassingen in elkaar knutselen. Er zitten echter nogal wat stappen tussen<br />
het vellen van een boom en het maken van een rustbank met het hout van<br />
deze boom. En dan spreken we nog niet van de verschillende technieken om<br />
een afsluiting of een schuilhut in elkaar te steken. Met deze cursus willen we<br />
diegenen, die wel eens de opdracht krijgen om een pikniktafel of een knuppelpad<br />
uit een aantal planken te maken, meer info en tips geven over houten<br />
constructies zonder er echte schrijnwerkers van te maken.<br />
Programma<br />
- Overlopen van verschillende constructietechnieken en werktuigen<br />
- Aanleren van bepaalde constructiemogelijkheden<br />
- Oefenen in het maken van verschillende houten constructies<br />
- Onderhoud van verschillende hulpmiddelen en werktuigen<br />
Resultaat<br />
U kent diverse constructietechnieken.<br />
U kunt deze technieken toepassen.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden we maximum 6 personen per instructeur.<br />
25
26<br />
Snoeien van bomen<br />
Inzicht en techniek – 2 dagen<br />
Het snoeien van bomen lijkt makkelijker dan het is. Bomen zijn langlevende<br />
wezens die tegen een stootje kunnen, maar die door onoordeelkundig snoeiwerk<br />
snel onstabiel worden en vervroegd gaan afsterven. Het is daarom belangrijk<br />
om eerst na te gaan waaróm bomen moeten gesnoeid worden. Wanneer dat<br />
duidelijk is, kunnen we met de juiste techniek te werk gaan.<br />
Bij deze cursus staat de boom centraal en samen met de omgevingsfactoren<br />
wordt bekeken welke de beste snoeimaatregelen zijn.<br />
Programma<br />
- Doel van het snoeien<br />
- Boombiologie en takaanzet<br />
- Snoeitechniek en snoeitijdstip<br />
- Algemene snoeiregels<br />
- Snoeigereedschap<br />
- Snoeioefeningen<br />
Resultaat<br />
U begrijpt waarom bepaalde bomen worden gesnoeid.<br />
U weet welke techniek u moet gebruiken en op welk tijdstip.<br />
U kent de consequenties van verkeerde of (te) zware snoei.<br />
Praktische info<br />
Om de betrokkenheid maximaal te houden, kunnen per cursus slechts 10<br />
personen ingeschreven worden. U hoeft nog geen snoei-ervaring te hebben.
Snoeien van hagen en heesters<br />
Gereedschap en technieken – 1 dag<br />
Iedereen heeft wel eens een haag gesnoeid. Maar of het snoeien goed<br />
gebeurde of het tijdstip wel correct was, dat is misschien minder duidelijk. Met<br />
welke factoren moet u tijdens het snoeien rekening houden? Wat beoogt u<br />
met snoeiwerk? Tijdens deze cursus worden de verschillende onderwerpen<br />
besproken: van plantkeuze en aanplanten tot het snoeiwerk zelf.<br />
Programma<br />
- Doel van het snoeien<br />
- Indeling in de verschillende heestergroepen<br />
- Snoeitechnieken<br />
- Snoeitijdstip<br />
- Snoeigereedschappen<br />
- Praktijk: Oefenen in het snoeien van hagen en/of heesters<br />
Resultaat<br />
U beheerst de techniek van het haagsnoeien.<br />
U kent de verschillende soorten hagen.<br />
U weet wanneer u hagen moet snoeien en met welk gereedschap.<br />
U kunt rekening houden met de veiligheidsregels.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 8 personen.<br />
De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht; indien gewenst kan de<br />
opleidingsduur verlengd worden ten voordele van het praktijkgedeelte.<br />
27
28<br />
Knotten van bomen<br />
Theorie en praktijk – 2 dagen<br />
Knotbomen vormen markante landschapselementen. Het onderhoud is echter<br />
heel wat omvattender dan een gewone snoeibeurt. Bovendien worden we vaak<br />
geconfronteerd met bomen die door achterstallig onderhoud erg gevaarlijk<br />
geworden zijn. Met aangepaste werktuigen (gemotoriseerde kettingzaag) en aan<br />
de hand van de juiste technieken en veiligheidsmaatregelen voor het werken in<br />
de hoogte, kan men bomen op een veilige manier knotten.<br />
Programma<br />
- Geschiedenis, soorten en functie van knotbomen<br />
- Planten van knotbomen<br />
- Onderhoud van knotbomen<br />
- Ziekten en plagen van knotbomen<br />
- Demo en oefenen in het knotten van knotbomen<br />
- Gebruik van verschillende hulpmiddelen waaronder de kettingzaag<br />
Resultaat<br />
U kent de verschillende soorten knotbomen.<br />
U kunt op een veilige manier knotbomen onderhouden.<br />
U kent de symptomen van verschillende ziekten en plagen.<br />
U weet welke techniek en materiaal er nodig is om de verschillende knotbomen<br />
te knotten.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers per instructeur. Wij<br />
vragen een voorkennis van minstens kettingzaaggebruik module 1.
Beplantingen<br />
Aanleg en onderhoud – 1 dag<br />
In deze opleiding leren de cursisten de aandachtspunten bij de aanleg en<br />
het daaropvolgende onderhoud van beplantingen in openbaar groen. Zowel<br />
de aanplantingen van bomen, heesters als potplanten komen aan bod. De<br />
deelnemers leren een beplantingsplan leren en er wordt ruim aandacht besteed<br />
aan het herbicidenvrij beheer van de planten vakken.<br />
Programma<br />
- Doordacht aanplanten van plantsoenen en soorten<br />
- Kwaliteitseisen, plantwijze, verband en tijdstip, gelaagdheid<br />
- Correct gebruik van bemesting, bodemverbetering<br />
- Gebruik van afdekmaterialen<br />
- Onkruidbeheersing in beplantingen<br />
- Bespreking van enkele probleemonkruiden<br />
Resultaat<br />
U leert een beplantingsplan lezen.<br />
U kent de verschillende stappen bij de aanleg van een duurzame beplanting.<br />
U weet hoe u verschillende soorten aanplantingen kan onderhouden.<br />
U weet hoe u plantvakken kan onderhouden zonder herbiciden te gebruiken.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 8 deelnemers.<br />
De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht. Naargelang de doelgroep kunnen<br />
bepaalde onderwerpen in meer of mindere mate toegelicht worden.<br />
29
30<br />
Gazons en graslanden<br />
Aanleg en onderhoud – 1 dag<br />
In deze opleiding leert u waaraan aandacht moet worden besteed bij de aanleg<br />
en het onderhoud van grasperken. Aanleg door inzaaien of door bezoding<br />
komt aan bod. Verschillende maaimethoden en -machines met hun voor- en<br />
nadelen worden belicht, evenals vragen rond bemesting en ontmossen. Ook<br />
bloemenweiden, bollengraslanden en hooilanden worden kort toegelicht. Veilig<br />
en correct gebruik en dagelijks onderhoud van de machines wordt eveneens<br />
besproken.<br />
Programma<br />
- Verschillenden soorten graslanden<br />
- Aanleg van een grasperk<br />
- Onderhoud van een grasperk<br />
- Diverse maaimachines<br />
- Andere onderhoudsmachines<br />
- Grasmaaiers: veiligheid, correct gebruik en onderhoud<br />
Resultaat<br />
U kent de verschillende soorten grasvelden.<br />
U kent de opeenvolgende stappen bij de aanleg van een grasveld.<br />
U kent de verschillende onderhoudswerkzaamheden.<br />
U kent de verschillende types maaimachines.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 8 deelnemers.<br />
De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht.<br />
Naar gelang de doelgroep kunnen bepaalde onderwerpen in meer of mindere<br />
mate toegelicht worden. Indien er met machines van de gemeente gewerkt<br />
wordt, voorzien wij een halve dag voorbereiding ter plaatse.
Maaien van gazons en graslanden<br />
Waarom en hoe – 2 dagen<br />
Deze cursus geeft een duidelijk beeld over het hoe en waarom van het maaien<br />
van gras- en hooilanden. De cursus behandelt zowel het strakke gazon als het<br />
ruige hooiland. Deze twee uitersten moeten allebei gemaaid worden, maar op<br />
een andere manier en aan een andere frequentie.<br />
Programma<br />
- Verschillende gras,- en hooilandtypes<br />
- Verschillende beheersmaatregelen, frequentie en tijdstip<br />
- Verschillende maaimachines<br />
- Praktijk: onderhoud van deze machines<br />
- Oefenen in het gebruik van de verschillende maaimachines op de<br />
verschillende grastypes<br />
Resultaat<br />
U kent de verschillende gras- en hooilandtypes.<br />
U kent de beheersmaatregelen die per type worden toegepast.<br />
U kunt een keuze maken uit de verschillende maaimachines voor een<br />
welbepaald gras- of hooiland.<br />
U kan de verschillende maaimachines gebruiken en onderhouden.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers per instructeur.<br />
31
32<br />
Duurzaam onkruidbeheer<br />
op verhardingen<br />
Omgaan met onkruid – 1 dag<br />
In deze opleiding gaan we dieper in op het begrip ‘duurzaam onkruidbeheer<br />
op verhardingen’. De verschillende alternatieve bestrijdingsmethoden<br />
worden nader beschreven en waar mogelijk wordt er ook met diverse<br />
machines gedemonstreerd of geoefend en praktische tips meegegeven. Het<br />
veiligheidsaspect komt eveneens aan bod.<br />
Programma<br />
- Inleiding en visie op duurzaam onkruidbeheer<br />
- Kwaliteitsklassen<br />
- Voorkomen van onkruidgroei<br />
- Mechanische onkruidbestrijding<br />
- Thermische onkruidbestrijding<br />
- Keuze van machines en moment van inzetten<br />
- Toegelaten chemische onkruidbestrijding<br />
Resultaat<br />
U kent de visie op duurzaam onkruidbeheer.<br />
U kent de verschillende bestrijdingsmethoden met hun voor- en nadelen en kunt<br />
deze op een veilige manier toepassen.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 15 deelnemers.<br />
De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht.<br />
De opleidingsduur kan verlengd worden, indien er specifiek met en rond<br />
bepaalde machines van de gemeente gewerkt dient te worden.
Vogelkersbestrijding<br />
Een efficiënte aanpak – 1 dag<br />
Omdat de Amerikaanse vogelkers de verdere ontwikkeling van een bos<br />
vaak in de weg staat, gaat men over tot de bestrijding van deze soort. Deze<br />
bestrijding vergt echter een intensieve aanpak, eventueel met het gebruik<br />
van onkruidverdelgers. Dit is echter niet zo vanzelfsprekend in een bos- of<br />
natuurgebied. In deze korte cursus leert u hoe u de Amerikaanse vogelkers<br />
doeltreffend kan aanpakken.<br />
Programma<br />
- Voorgeschiedenis van de Amerikaanse vogelkers<br />
- Problematiek van deze exoot<br />
- Bestrijdingsmethodes<br />
- Planmatige aanpak<br />
- Praktijk: Toepassing van de meest gebruikte bestrijdingstechniek<br />
Resultaat<br />
U bent vertrouwd met de problematiek van de Amerikaanse vogelkers.<br />
U kunt een geschikte bestrijdingstechniek uitkiezen voor een welbepaalde<br />
probleemstelling met de Amerikaanse vogelkers.<br />
U kan de verschillende bestrijdingstechnieken toepassen.<br />
U weet om te gaan met bestrijdingsmiddelen die in dit kader gebruikt kunnen<br />
worden.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers per instructeur.<br />
33
34<br />
Omgaan met grazers en<br />
begrazingsbeheer – 4 dagen<br />
Nieuwe cursus<br />
Deze cursus bestaat uit twee delen. In een eerste deel willen we nagaan wat het<br />
effect is van begrazing op natuurgebieden en onderzoeken we via enkele casestudies<br />
wanneer we begrazing hanteren als beheermaatregel.<br />
In een tweede gedeelte gaan we dieper in op de grazers zelf: kenmerken van<br />
de verschillende soorten grazers, de wetgeving (oormerken, verplaatsen,…),<br />
ziekten, hanteren van grazers,…<br />
Via praktische oefeningen met grote grazers leren we ook de basisbeginselen<br />
van het omgaan met grote grazers.<br />
Doelgroep<br />
Iedereen die geïnteresseerd is het onderwerp.<br />
Vereiste voorkennis<br />
Geen<br />
Kostprijs<br />
40 euro/studenten of werkzoekenden<br />
80 euro/oud-cursisten bosbouwbekwaamheid of werknemers AMINAL<br />
100 euro/anderen<br />
Maximum 25 deelnemers<br />
Praktische gegevens<br />
Data <strong>Inverde</strong>05-24-grazers<br />
Dinsdag 24 mei tot en met vrijdag 27 mei<br />
Telkens van 9 uur tot 16 uur<br />
Plaats<br />
Bezoekerscentrum<br />
Muizenhoekstraat 7<br />
2800 Mechelen<br />
theoretische cursussen
Grassen en grasachtigen<br />
basiscursus<br />
Deze familie onder de loep – 2 dagen<br />
De familie van de grassen (Gramineae) kent ongeveer 10.000 soorten.<br />
Grassen spelen een belangrijke rol in het groenbeheer en natuurbeheer. Deze<br />
familie willen we grondig bestuderen, zowel theoretisch als op het terrein.<br />
We bespreken zowel de familie van de echte grassen als verschillende types<br />
schijngrassen (zeggen e.a.). We behandelen zowel hun plantkundige structuur<br />
als hun ecologie.<br />
Programma<br />
- Inleiding in de familie van de grassen<br />
- Inleiding in de familie van de schijngrassen<br />
- Grassen herkennen<br />
- Schijngrassen herkennen<br />
- Indicatorsoorten kennen<br />
- Terreinbezoeken<br />
Resultaat<br />
U bent ingewijd in de familie van de grassen.<br />
U kunt uw weg terugvinden in de soms ingewikkelde structuur van de grassen,<br />
zodat u hierover opzoekingen kunt verrichten en literatuur kunt lezen.<br />
U heeft inzicht in de indicatorsoorten.<br />
U heeft een eerste voeling gekregen met het terreinwerk.<br />
Praktische info<br />
Deze opleiding richt zich tot alle geïnteresseerden, voorkennis is niet vereist.<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij 25 deelnemers.<br />
35
36<br />
Plantensoorten basiscursus<br />
Een eerste kennismaking – 1 dag<br />
Zijn termen als Vlinderbloemenfamilie, Samengesteldbloemingen en<br />
Niervarenfamilie u nog vreemd? Dan bent u dé geschikte kandidaat om<br />
deze basisopleiding rond planten te volgen. Tijdens deze dag kunt u zowel<br />
vanuit de theorie als vanuit de praktijk uw ervaring verruimen over algemene<br />
plantenfamilies. Zowel de plantstructuur, het gebruik als enkele voorbeelden<br />
komen aan bod. We leggen een accent op enkele plantensoorten die in<br />
Vlaanderen voorkomen en waarbij ook de levenscyclus wordt vergeleken. Deze<br />
cursus kan worden uitgebreid met een oefendag (zie verder).<br />
Programma – 1 dag<br />
- Bespreken van diverse plantenfamilies<br />
- Determineren van levend materiaal uit deze families<br />
- Determineren van planten op het terrein<br />
- Kort bespreken van de ecologie en de vegetaties waarin de planten<br />
groeien<br />
Resultaat<br />
U bent vertrouwd met de meest voorkomende planten en inheemse flora.<br />
U kunt werken met een floraboek.<br />
U kent kenmerken van geslachten/families van planten en kan ze leren<br />
herkennen.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />
vereist.
Plantensoorten oefendag<br />
Een nadere kennismaking – 1 dag<br />
Deze oefendag is een aanvulling bij de basiscursus plantensoorten en oefent<br />
de deelnemers in het bijzonder in het determineren van wilde planten. De<br />
lesgevers zorgen er voor dat deze vaardigheden zowel theoretisch als praktisch<br />
aangescherpt en verfijnd worden.<br />
Programma<br />
- In kleine teams leert u aan de hand van een aantal oefeningen en met<br />
behulp van flora’s zelf enkele belangrijke plantensoorten determineren<br />
- Voor deze oefeningen maakt u gebruik van en leert u werken met<br />
binoculairen<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />
voorkennis; u volgde reeds een basiscursus plantensoorten.<br />
37
38<br />
Vegetatiekunde basiscursus<br />
Het geheel is meer dan de som van de delen – 2 dagen<br />
Vegetaties zijn niet willekeurig samengesteld, maar vertonen een zekere<br />
ordening. Op basis hiervan kunnen plantengemeenschappen onderscheiden<br />
worden. Kennis van plantengemeenschappen biedt inzicht over de abiotische<br />
kenmerken en kwaliteit van hun milieu. Naast een algemene inleiding tot<br />
de vegetatiekunde, wordt tijdens deze dag veel tijd uitgetrokken om de<br />
methodologie en werkwijze van vegetatieopnamen te bespreken. Ten slotte<br />
wordt aan de hand van een aantal voorbeelden toegelicht hoe uit deze<br />
vegetatiegegevens verdere informatie over bodem, waterhuishouding, beheer,<br />
e.d. bekomen kan worden. Het is aangewezen om al plantenkennis en ervaring<br />
te hebben voor u zich inschrijft.<br />
Programma<br />
- Algemene inleiding tot de vegetatiekunde<br />
- Vegetatieopname: methode en functie<br />
- Diverse aspecten van de vegetatiesamenstelling<br />
- Terreinbezoek met praktijkvoorbeelden<br />
- Excursie: oefening van de theorie op het terrein<br />
Resultaat<br />
U bent op de hoogte van de basisprincipes van vegetatiekunde.<br />
U kunt zelfstandig een vegetatieopname uitvoeren.<br />
U bent voldoende bekwaam om deze gegevens zinvol te kunnen gebruiken.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />
voorkennis; u volgde reeds een basiscursus plantensoorten.
Vegetatie-kartering<br />
Methodische verdieping – 1 dag<br />
De flora en vooral de vegetatie zeggen veel over de abiotische omstandigheden<br />
van een gebied. Aan de hand van een inventarisatie kunnen bijvoorbeeld<br />
bedreigingen als verdroging en vermesting snel worden onderkend. Bij een<br />
vegetatiekartering wordt aan de hand van een inventarisatie nagegaan<br />
welke vegetatietypen er in een gebied voorkomen. Vervolgens worden deze<br />
vegetatietypen ingetekend op een kaart. De zo verkregen vegetatiekaart vormt<br />
een goede basis voor verder onderzoek. Een dergelijke kaart bevat namelijk<br />
een schat aan informatie over zowel de biotische als abiotische omstandigheden<br />
in een gebied. Tijdens deze opleidingsdag gaan we de mogelijkheden en<br />
beperkingen van vegetatiekartering na, in de eerste plaats op basis van<br />
luchtfoto’s. Voorkennis over de flora is onontbeerlijk voor het volgen van<br />
deze cursus.<br />
Programma<br />
- Inleidende theorie over kartering<br />
- Methodiek<br />
- Terreinbezoek met praktijkoefening<br />
Resultaat<br />
U kent de principes en methoden van vegetatiekartering.<br />
U kunt inschatten wat u kunt doen met vegetatiekartering.<br />
U bent voldoende deskundig om goede afspraken te maken met de makers van<br />
vegetatiekaarten.<br />
U kunt vegetatiekaarten gebruiken.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />
voorkennis; u volgde reeds een basiscursus vegetatiekunde.<br />
39
40<br />
Inheemse bomen en struiken<br />
basiscursus<br />
Over Quercus, Ulmus en Fagus – 2 dagen<br />
Waar groeit de Koebraam en waar vinden we Gele kornoelje? Wat zijn de<br />
gemeenschappelijke kenmerken van Vlier en de Gelderse roos? Waarom heet<br />
Rhamnus frangula ‘Vuilboom’, en waarom groeit Gagel waar geen andere<br />
houtachtige het uithoudt?<br />
Welke bomen en struiken zijn inheems? Wat betekent ‘inheems’ eigenlijk, en is<br />
dat hetzelfde als ‘autochtoon’ ?<br />
Het antwoord op deze (en nog vele andere) vragen krijgt u in deze cursus.<br />
Tijdens de theoretische lessen leert u de meest algemene boom- en<br />
struiksoorten in onze bosflora kennen. Tijdens de excursies kan u de<br />
verschillende determinatiekenmerken zelf oefenen.<br />
Programma<br />
- Begripsduiding 'inheems' vs 'exoot'<br />
- Behandeling van meest voorkomende inheemse houtachtige geslachten<br />
- Excursie<br />
Resultaat<br />
U kent en herkent de belangrijkste inheemse houtachtigen.<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />
vereist.
Inheemse bomen en struiken -<br />
specialisatiecursus<br />
Over Salix, Rosa en Crataegus – 2 dagen<br />
Moeilijke houtachtige geslachten bestuderen we in kleiner detail. Met<br />
determinatiesleutels trachten we wilgen, rozen en meidoorns op naam te<br />
brengen. We hebben ook oog voor zeldzame houtachtigen.<br />
Programma<br />
- Systematiek van moeilijke houtachtige geslachten<br />
- Gebruik van determinatiesleutels<br />
- Excursie<br />
Resultaat<br />
U krijgt meer inzicht in de geslachten Salix, Rosa en Crataegus<br />
Praktische info<br />
Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 25 deelnemers. U heeft bij voorkeur<br />
de basiscursus gevolgd of u bent vertrouwd met de meest voorkomende<br />
inheemse houtachtigen.<br />
41
42<br />
Dunningen aanduiden<br />
Op zoek naar toekomstbomen – 1 dag<br />
Dunningen in een bosbestand kunnen de natuurlijke processen zoals<br />
concurrentie, verjonging, aanwas in het bos sturen. Dunnen is geen doel op zich,<br />
maar een gerichte ingreep. Er bestaan twee dunningsmethoden: laagdunning<br />
en selectieve hoogdunning. Op deze dag leert u hoe u hoogdunningen<br />
aanduidt om zogenaamde toekomstbomen meer groeikansen te bieden.<br />
Deze toekomstbomen gaan het beeld van het bos bepalen. Daarna volgen<br />
praktijkoefeningen.<br />
Programma<br />
- Functie van dunnen in het kader van de beheervisie van de afdeling<br />
Bos & Groen<br />
- Dunningsmethoden<br />
- Kwantitatieve benadering en terreinoefeningen<br />
- Het werken met toekomstbomen<br />
Resultaat<br />
U leert wat selectieve hoogdunning is.<br />
U leert werken met toekomstbomen.<br />
U kunt de theorie toepassen in de praktijk.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U beschikt over<br />
de nodige voorkennis, bij voorkeur op het niveau van de bosbouwmodule<br />
(zie volgende bladzijde)
Bosbouw vandaag<br />
Moeten er nog bomen zijn ? – 1 dag<br />
Volgende vragen komen tijdens deze cursus aan bod: waarom willen we<br />
meer inheemse bomen en minder exoten in onze bossen ? Hoe vullen we<br />
de belangrijkste hedendaagse bosfuncties vandaag in de praktijk in ? Wat<br />
betekenen toekomstbomen voor het bos en wat is een omslagpunt: ‘klingelen’ of<br />
klungelen ? Liggen onze bossen er slordig bij ? Waarom planten we boompjes<br />
(niet) op rijen ? Wanneer zijn bomen kaprijp en hoeveel geld brengen ze op ?<br />
Programma<br />
- Beheervisie van de afdeling Bos & Groen: theoretische benadering en<br />
terreinoefeningen<br />
Resultaat<br />
U leert de belangrijkste begrippen van de beheervisie van de afdeling<br />
Bos & Groen kennen en detecteren in het bos.<br />
U kunt de theorie toepassen in de praktijk.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />
vereist, maar interesse voor bosbeheer is een pluspunt.<br />
43
44<br />
Boomziekten en plagen<br />
bij naaldbomen<br />
Enkele bedreigingen onder de loep – 1 dag<br />
Het bos-ecosysteem bezit een eigen gamma aan plagen en ziekten. Deze dag<br />
geeft een goede inleiding tot het herkennen en beoordelen van belangrijke<br />
(a-)biotische schadeoorzaken die kunnen voorkomen in naaldhoutbossen<br />
(vnl. Pinus en Picea). Tijdens de voormiddag worden de belangrijkste<br />
oorzaken toegelicht en beschreven. Naderhand wordt gedemonstreerd hoe<br />
houtrot in bomen kan gedetecteerd worden. Na de middag kan u tijdens<br />
een terreinexcursie praktische ervaring opdoen inzake het herkennen van<br />
aantastingen en schade.<br />
Programma<br />
- Overzicht van belangrijkste ziekten, insecten en a-biotische<br />
schadeveroorzakers bij naaldbomen in Vlaanderen<br />
- Herkenning, interpretatie, maatregelen en gevolgen<br />
- Terreinexcursie<br />
Resultaat<br />
U kent de meest belangrijkste naaldboomziekten en weet ze te herkennen.<br />
U kent de meest voorkomende plagen.<br />
U bent voldoende competent om acties te ondernemen bij het opmerken van<br />
symptomen.<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij 25 deelnemers. Voorkennis is niet vereist,<br />
maar enige kennis van onze inheemse houtachtigen is mooi meegenomen.
Visie groenbeheer<br />
Maak kennis met Harmonisch Park- en Groenbeheer –<br />
2 dagen<br />
Deze cursus wil een basisinzicht geven in de nieuwe beheervisie ‘Harmonisch<br />
Park- en Groenbeheer’ die de Vlaamse overheid uitwerkte. Deze cursus wordt<br />
op maat gemaakt.<br />
Enerzijds bieden we een 2-daagse opleiding aan arbeiders en ploegbazen, die<br />
Harmonisch Park- en Groenbeheer in de praktijk moeten kunnen toepassen.<br />
Aan de hand van duidelijke terreinvoorbeelden brengen we de principes en<br />
achtergronden van ‘het harmonische gedachtengoed’ bij. De cursisten verwerven<br />
ook kennis over participatie en over de opmaak van een beheerplan.<br />
Anderzijds hebben we ook een 2-daagse opleiding, toegespitst op<br />
leidinggevenden, zoals hoofden van groendiensten, milieu-ambtenaren en<br />
parkbeheerders. Ook voor schepenen bevoegd voor groen- en/of leefmilieu is<br />
deze cursus zinvol. Zij leren hoe ze de diverse aspecten van de beheerplanning<br />
kunnen vertalen naar eigen domeinen voor de opmaak van een toekomstig<br />
beheerplan. Daarnaast bekijken we praktische voorbeelden op het terrein.<br />
Dit programma wordt ondersteund door het Vlaamse Gewest, waardoor het kan<br />
worden aangeboden aan gereduceerde tarieven.<br />
Programma – 2 dagen voor elke doelgroep<br />
Speciaal tarief:<br />
250 euro per dag<br />
Voor de arbeiders en ploegbazen<br />
- Theoretische toelichting over de principes en de uitgangspunten van het<br />
Harmonisch Park- en Groenbeheer<br />
- Praktijkvoorbeeld in een park<br />
- Opmaak beheerplan (1/2 dag) en participatie (1/2 dag)<br />
Voor de leidinggevenden<br />
- Kernbegrippen en visie Harmonisch Park-en Groenbeheer<br />
- Wat houdt het vademecum Beheerplanning in ?<br />
- Vademecum Beheerplanning met praktische voorbeelden op het terrein<br />
Praktische info voor beide doelgroepen<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />
vereist.<br />
45
Begrazingsbeheer &<br />
omgaan met grazers<br />
Over schapen, runderen en konikpaarden – 3 dagen<br />
Deze cursus bestaat uit twee delen. In een eerste deel willen we nagaan wat<br />
het effect is van begrazing op natuurgebieden en gaan we via enkele casestudies<br />
na wanneer we begrazing hanteren als natuurbeheermaatregel. In een<br />
tweede gedeelte gaan we dieper in de grazers zelf: wat zijn de kenmerken<br />
van de verschillende soorten grazers, wat zegt de wetgeving (oormerken,<br />
verplaatsen,…), hoe vang je dieren? Via praktische oefeningen met grote<br />
grazers leren we omgaan met de dieren.<br />
Programma<br />
- Soorten begrazing<br />
- Begrazing in diverse ecosystemen<br />
- Focus op natuurgebieden<br />
- Soorten grazers en hoe omgaan met grazers<br />
- Wetgeving en oefeningen met grazers<br />
- Welke soort grazers op welk soort terrein<br />
Resultaat<br />
U kent de soorten begrazingstechnieken.<br />
U kent de soorten grazers.<br />
U kunt grazers en soorten terreinen matchen.<br />
U beheerst begrazing als natuurbeheermaatregel.<br />
U kunt omgaan met grazers (ook wetgevingsgewijs).<br />
Praktische info<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij 25 deelnemers. Voorkennis is niet vereist.<br />
47
48<br />
Beheer van waterrijke gebieden<br />
Aan de hand van deze cursus willen we de deelnemers laten kennis maken met<br />
de waterrijke gebieden in Vlaanderen en hun beheermogelijkheden.<br />
In 2 afzonderlijke programma’s van elk 1 dag richten we ons zowel tot de<br />
arbeiders als tot de terreinbeheerder.<br />
Programma - 1 dag voor iedere doelgroep<br />
Arbeiders:<br />
- Inleiding op de grote typen waterrijke gebieden<br />
- Aan de hand van enkele concrete gevalstudies worden de verschillende<br />
aspecten en visies rond waterbeheer besproken<br />
- We leren je op een zo praktische manier het omgaan met waterrijke<br />
gebieden<br />
- Excursie<br />
Praktische info<br />
Wij richten ons met deze opleiding tot de doelgroep van terreinarbeiders. Wij<br />
aanvaarden maximum 25 deelnemers. Voorkennis niet vereist.<br />
Terreinbeheerders:<br />
- Studiedag rond het beheer van waterrijke gebieden met inbegrip van<br />
case-studies.<br />
- Deze dag zal een beroep gedaan worden op de expertise van<br />
het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer en het Instituut voor<br />
Natuurbehoud.<br />
- Er wordt ook een apart hoofdstuk voorzien rond internationale relevante<br />
wetgeving.<br />
Praktische info<br />
Wij richten ons met deze opleiding tot de doelgroep van terreinbeheerders. Wij<br />
aanvaarden maximum 25 deelnemers. Voorkennis niet vereist.
Praktijksessies wetgeving<br />
Wat mag waar en wanneer ? – 1 dag per onderdeel<br />
Deze opleidingsdag heeft tot doel de wetgeving in een praktisch kleedje te<br />
steken. We vertrekken van vragen en gevalstudies van op het terrein zelf, en<br />
gaan in op de juridische bepalingen en besluiten. Het is de bedoeling om zo<br />
interactief mogelijk te werken. Zowel de boswetgeving als de natuurwetgeving<br />
komen aan bod. Wie deelneemt, zal gevraagd worden tenminste één vraag,<br />
casus, probleem, hiaat of onduidelijkheid in te sturen voor de aanvang van de<br />
praktijksessie.<br />
Op vraag kunnen wij ook opleidingen organiseren rond waterbeheer,<br />
landschapsbeheer en jachtwetgeving.<br />
Programma<br />
- De boswetgeving in een notendop<br />
- Het natuurdecreet in een notendop<br />
Resultaat<br />
U ziet een aantal praktische toepassingen van de wetgeving.<br />
U weet wie waarvoor aansprakelijk gesteld kan worden in een bos en/of een<br />
natuurgebied.<br />
U ziet het belang in van de toegankelijkheidswetgeving.<br />
Praktische info<br />
Wij richten ons met deze cursus tot terreinbeheerders en leidinggevenden.<br />
Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />
voorkennis en hebt een inzicht in de algemene bepalingen van de wetgeving.<br />
49
50<br />
Educatieve leerpaden<br />
U bent een gemeente of een terreinbeherende vereniging? U overweegt de<br />
aanleg van een educatief leerpad doorheen een park, bos of natuurgebied? Ook<br />
hierbij kan <strong>Inverde</strong> u helpen. Onze grafische mensen nemen het visuele aspact<br />
van een leerpad voor hun rekening, terwijl onze docenten u kunnen bijstaan bij<br />
de inhoudelijke invulling.<br />
Met de bosgroep Zuiderkempen werkten wij op deze manier samen aan een<br />
Mierenleerpad. Het project omvat niet alleen de borden langsheen het leerpad,<br />
maar ook een begeleidende folder. De illustraties op deze bladzijde geven u een<br />
idee van de stijl die wij hanteren. Hebt u liever meer natuurgetrouwe illustraties,<br />
dan is dat ook mogelijk. Op dit moment werken wij voor de gemeente Peer een<br />
bosleerpad uit.<br />
Voor meer informatie hierover kan u contact opnemen met Veronique De Smedt.<br />
Tel. 02 657 93 64 of e-mail: veronique.desmedt@lin.vlaanderen.be.