21.09.2013 Views

contractopleidingen - Inverde

contractopleidingen - Inverde

contractopleidingen - Inverde

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>contractopleidingen</strong>


4<br />

Ons aanbod<br />

Woord vooraf 5<br />

Opleidingen op maat 6<br />

Bij u of in uw buurt 6<br />

<strong>Inverde</strong> certificaat 7<br />

<strong>Inverde</strong> opleidingen: garantie voor een betere motivatie van uw personeel 7<br />

Het hele jaar door 8<br />

Prijskaartje 8<br />

Opleidingscheques 8<br />

Opleidingsspecialisten 9<br />

Kwaliteit en veiligheid 9<br />

Individuele aanpak 10<br />

Technische cursussen 11<br />

Omgaan met de kettingzaag – module 1 – gebruik en onderhoud 12<br />

Omgaan met de kettingzaag – module 2 – vellen 13<br />

Omgaan met de kettingzaag – module 3 - hout onder spanning 14<br />

Omgaan met de kettingzaag – module 4 – moeilijke vellingen 16<br />

Omgaan met de kettingzaag – herhalingsdag 17<br />

Bosmaaier 19<br />

Eén-assige trekkers 20<br />

Mens- en milieuvriendelijke smeermiddelen en brandstoffen 21<br />

Tractor – focus op het gebruik 23<br />

Tractor – focus op techniek 24<br />

Houten constructies – van stam tot product 25<br />

Snoeien van bomen 26<br />

Snoeien van hagen en heesters 27<br />

Knotten van bomen 28<br />

Beplantingen 29<br />

Gazons en graslanden - aanleg en onderhoud 30<br />

Gazons en graslanden - maaien 31<br />

Duurzaam onkruidbeheer op verhardingen 32<br />

Vogelkersbestrijding 33<br />

Theoretische cursussen 34<br />

Grassen en grasachtigen - basiscursus 35<br />

Plantensoorten - basiscursus 36<br />

Plantensoorten - oefendag 37<br />

Vegetatiekunde - basiscursus 38<br />

Vegetatie-kartering 39<br />

Inheemse bomen en struiken – basiscursus 40<br />

Inheemse bomen en struiken – specialisatiecursus 41<br />

Dunningen aanduiden 42<br />

Bosbouw vandaag 43<br />

Boomziekten en plagen bij naaldbomen 44<br />

Harmonisch Park- en Groenbeheer 45<br />

Beheer van waterrijke gebieden 48<br />

Begrazingsbeheer en omgaan met grote grazers 47<br />

Wetgeving - praktijksessies 49<br />

Educatieve leerpaden 50


<strong>Inverde</strong>: opleidingen bos-, groen-<br />

en natuurbeheer vzw<br />

<strong>Inverde</strong> vzw is de marktleider in Vlaanderen op vlak van opleidingen in het bos-,<br />

groen- en natuurbeheer. Jaarlijks ontvangt <strong>Inverde</strong> 6000 cursisten, zowel professionals,<br />

eigenaars, vrijwilligers, studenten als geïnteresseerden in het beheer<br />

van de groene ruimte.<br />

<strong>Inverde</strong> staat in voor de permanente vorming van de personeelsleden van<br />

afdeling Bos & Groen en afdeling Natuur van het ministerie van de Vlaamse<br />

gemeenschap. Daarnaast heeft <strong>Inverde</strong> een steeds groeiend opleidingsaanbod<br />

voor openbare besturen, private groenbedrijven en verenigingen. Speciaal voor<br />

hen werd deze nieuwe brochure samengesteld.<br />

Het <strong>Inverde</strong>-team hoopt dat deze brochure u kan helpen bij het uitstippelen van<br />

een degelijk vormingsprogramma voor uzelf, uw medewerkers en uw klanten.<br />

Tom Embo<br />

directeur<br />

<strong>Inverde</strong>: opleidingen bos-, groen- en natuurbeheer vzw is sinds december 2004<br />

de nieuwe naam voor het Educatief Bosbouwcentrum Groenendaal (E.B.G.)<br />

5


6<br />

Opleidingen op maat<br />

<strong>Inverde</strong> is een vormingsinstelling, gespecialiseerd in thema’s die betrekking<br />

hebben op het beheren van het bos, de natuur en het openbaar groen. Ons<br />

aanbod bevat zowel praktijkopleidingen - voor wie zich wil verdiepen in het<br />

gebruik van bepaalde technieken en machines - als theoretische cursussen -<br />

voor wie zijn algemene en veldkennis en vaardigheden wil bijschaven.<br />

Daarnaast willen wij u graag helpen met het opmaken van opleidingen op maat<br />

van uw opleidingsvragen en –behoeften. Ook voor zeer specifieke vragen<br />

zoeken wij graag samen met u naar een gepast antwoord.<br />

Wij willen zelfs nog een stap verder gaan en helpen u graag de specifieke<br />

opleidingsbehoeften van uw werknemers of leden -wat betreft beheer- te<br />

detecteren en in kaart te brengen. Op basis van deze informatie kunnen wij<br />

u een opleidingsplan opmaken, zodat u een langdurig opleidingstraject kan<br />

aanbieden aan uw werknemers of leden. Dit doen wij graag in overleg of samen<br />

met de verantwoordelijke voor personeel en/of vorming.<br />

Bij u of in uw buurt<br />

Tenzij anders vermeld, kunnen alle opleidingen georganiseerd worden in uw<br />

buurt, op uw werkplek, in uw eigen opleidingsruimte of in uw eigen gemeente.<br />

Heeft u zelf geen lokaal ter beschikking? Geen nood, wij kunnen u enkele<br />

suggesties doen.<br />

<strong>Inverde</strong> heeft haar maatschappelijke zetel in Hoeilaart (ten oosten van Brussel)<br />

en een bijkantoor in Sint-Pieters-Leeuw (ten westen van Brussel).


<strong>Inverde</strong>-certificaat<br />

Deelnemers aan onze cursussen zullen vanaf 2005 een <strong>Inverde</strong>-certificaat<br />

krijgen met de verworven competenties. Op die manier genieten onze cursisten<br />

niet enkel van een boeiende, kwaliteitsvolle opleiding maar het verworven<br />

resultaat wordt ook op papier vastgelegd.<br />

<strong>Inverde</strong>-opleidingen:<br />

garantie voor een betere<br />

motivatie van uw personeel.<br />

De afdeling Bos & Groen van het ministerie van de Vlaamse gemeenschap<br />

voerde in 2004 een tevredenheidsonderzoek uit bij haar personeel. Een<br />

extern gespecialiseerd bureau onderzocht de algemene tevredenheid op de<br />

werkvloer. Uit dit onderzoek blijkt de tevredenheid bij het personeel van deze<br />

overheidsadministratie hoog te zijn.<br />

Wat heeft dat met <strong>Inverde</strong> te maken?<br />

<strong>Inverde</strong> staat al sinds 1992 in voor een gevarieerd opleidingsaanbod voor<br />

afdeling Bos & Groen. Elk personeelslid geniet jaarlijks van een uitgekiend<br />

opleidingsprogramma. De opleidingskansen bleken uit het onderzoek één van<br />

de significante factoren te zijn die leiden tot de algemene tevredenheid van het<br />

personeel.<br />

De <strong>Inverde</strong>-opleidingen leiden dus niet enkel tot beter onderlegd personeel,<br />

efficiëntere en veiligere arbeidsprestaties, beter onderhouden materiaal, maar<br />

ook tot een meer tevreden en dus beter gemotiveerde personeelsploeg.<br />

Noot: De afdeling Bos & Groen en de afdeling Natuur voorzien voor hun<br />

personeel jaarlijks drie tot acht dagen opleidingen (afhankelijk van de functie).<br />

7


8<br />

Het hele jaar door<br />

De meeste opleidingen kunnen het hele jaar door georganiseerd worden.<br />

Enkele opleidingen zijn uiteraard beperkt tot een bepaald seizoen. Bepaalde<br />

terreinwaarnemingen zijn beperkt tot bepaalde seizoenen en ook de regelgeving<br />

zorgt voor beperkingen. Contacteer ons secretariaat ruimschoots vooraf wanneer<br />

u een cursus wil organiseren, zodat we samen het beste tijdstip kunnen bepalen.<br />

Prijskaartje<br />

Voor opleidingen die wij op basis van contracten laten plaatsvinden, bedraagt<br />

het basistarief 350 euro per lesgever per dag. Voor natuur- en bosverenigingen,<br />

onderwijsinstellingen, bosgroepen en Regionale Landschappen hanteren wij<br />

een verminderd tarief van 250 euro per lesgever per dag. Deze tarieven zijn van<br />

kracht sedert 1 januari 2005 en zijn exclusief vervoerkosten (0,3 euro<br />

per kilometer)<br />

Opleidingscheques<br />

Als u uw medewerkers een opleiding laat volgen bij <strong>Inverde</strong>, dan kan u daarvoor<br />

gebruik maken van opleidingscheques. Zo betaalt u zelf slechts de helft van de<br />

prijs. Een opleidingscheque heeft een waarde van 30 euro. De helft daarvan<br />

betaalt u zelf, de andere helft wordt betaald door de Vlaamse overheid. Per jaar<br />

mag u als bedrijf maximum 200 cheques kopen.<br />

Voor meer informatie over de opleidingscheques verwijzen wij u graag door naar<br />

de website van VDAB: www.vdab.be, waar u doorklikt naar ‘opleidingen’


Opleidingsspecialisten<br />

<strong>Inverde</strong> bestaat uit een dynamisch team van 25 personen. Wij zijn een team<br />

van specialisten die samen streven naar actuele, kwaliteitsvolle technische en<br />

theoretische opleidingen.<br />

Al onze docenten zijn universitair opgeleid en hebben zich verder<br />

gespecialiseerd in één of meerdere domeinen, zoals bosbeheer, natuurbeheer,<br />

park- en groenbeheer, faunabeheer of waterbeheer. Daarnaast beschikken zij<br />

over didactische vaardigheden en het nodige materiaal om hun opleidingen te<br />

verzorgen.<br />

Onze praktijkspecialisten hebben jarenlange ervaring in de sector en hebben<br />

zich op deze wijze verdiept in thema’s als kettingzaaggebruik, snoeitechnieken,<br />

tractortechnieken, houten constructies en het gebruik van diverse machines en<br />

gereedschap. In het kader van de Wet op het Welzijn zijn zij ook allen opgeleid<br />

in de materie van veiligheidsprincipes en preventiemaatregelen.<br />

Op www.inverde.be kan u nader kennismaken met ons team. Ga daarvoor naar<br />

http://www.inverde.be/wiezijnwe/team.htm<br />

Kwaliteit en veiligheid<br />

<strong>Inverde</strong> besteedt veel aandacht aan het veiligheidsaspect tijdens opleidingen.<br />

Niet alleen zorgen we ervoor dat de lesgevers tijdens praktijkopleidingen continu<br />

oog hebben voor de veiligheid van de cursisten, ook maken we er een punt van<br />

cursisten te sensibiliseren rond het veilig gebruiken van machines. In het kader<br />

van de welzijnswet leren wij cursisten hoe ze op een ergonomische en veilige<br />

manier machines kunnen hanteren en hoe ze het gevaar in situaties kunnen<br />

inschatten. Wij kiezen bewust voor goede en veilige materialen en kledij. We<br />

houden tevens rekening met het milieu: voor al onze machines gebruiken wij<br />

mens- en milieuvriendelijke smeermiddelen en brandstoffen.<br />

Naast veiligheid, vinden wij het ook belangrijk de kwaliteit van onze opleidingen<br />

en de tevredenheid van onze klanten te toetsen en te bevragen. Daarom heeft<br />

<strong>Inverde</strong> een full time arbeidspsychologe in dienst. Deze kwaliteitsverantwoordelijke<br />

evalueert op een systematische wijze de opleidingen en voert de nodige<br />

behoefte- en tevredenheidsonderzoeken uit.<br />

9


10<br />

Individuele aanpak<br />

Om een maximale betrokkenheid en oefentijd te kunnen garanderen voor<br />

iedere cursist werken wij meestal met een maximum aantal deelnemers. Voor<br />

de praktische opleidingen hanteren we een maximum van 6 personen. Voor<br />

de theoretische cursussen aanvaarden we 20 tot 25 deelnemers. Door te<br />

kiezen om te werken met kleine groepen kan er ook aandacht besteed worden<br />

aan groepsdynamische processen en onderlinge informatieoverdracht, twee<br />

processen die een belangrijke rol spelen bij opleidingen en de transfer van<br />

opleidingen naar de werkplek toe. Vormen deze maxima voor u een probleem?<br />

Neem gerust contact met ons op, dan zoeken we samen naar een oplossing.<br />

Wij stemmen onze opleidingen af op het opleidingsniveau, de heterogeniteit en<br />

de voorkennis van de doelgroep.<br />

Meer informatie via de<br />

nieuwsbrief en de website.<br />

Een brochure is steeds een momentopname. Het <strong>Inverde</strong>-team werkt dag na dag<br />

aan een verdere optimalisering van haar opleidingsprogramma. Surf regelmatig<br />

naar de website www.inverde.be voor de laatste informatie. Via info@inverde.be<br />

kan u ook inschrijven op de elektronische nieuwsbrief.


Basismodule ‘Ecosysteembeheer’ –<br />

6 dagen<br />

Hoe wordt een natuurgebied beheerd? En een bos? Wat vertellen planten je<br />

over het terrein waarop zij groeien? Wat zijn ecosystemen en hoe leer je ze<br />

interpreteren?<br />

In deze basismodule van de cursusreeks ‘Natuur- , Bos- en Landschapsbeheer’<br />

schetsen we een beeld van het groene landschap in Vlaanderen. We bespreken<br />

een aantal elementaire, maar zeer belangrijke onderwerpen rond natuurbeheer<br />

in de brede zin van het woord en we laten je proeven van de vele vraagstukken<br />

waarmee de natuur-, bos- en landschapsbeheerder geconfronteerd wordt. We<br />

willen je ook een inzicht geven in de verschillende relaties tussen bijvoorbeeld<br />

plantensociologie, faunapopulaties, ecologie en standplaatskunde.<br />

Misschien zeggen deze termen je nu nog niets en klinkt het allemaal zeer<br />

moeilijk…<br />

Laat je daar echter niet door afschrikken: wij willen met deze basismodule vooral<br />

je nieuwsgierigheid prikkelen. Meer diepgaande kennis kan je later verwerven, in<br />

één van de vervolgmodules.<br />

Doelgroep<br />

Deze cursus is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in natuur en er<br />

graag meer over wil weten.<br />

Vereiste voorkennis<br />

Geen<br />

Kostprijs<br />

50 euro/studenten of werkzoekenden<br />

120 euro/oud-cursisten bosbouwbekwaamheid of werknemers AMINAL<br />

150 euro/anderen<br />

Maximum 40 deelnemers<br />

technische cursussen<br />

11


12<br />

Omgaan met de kettingzaag<br />

Module 1 – gebruik en onderhoud – 2 dagen<br />

Heeft u nog nooit een kettingzaag gebruikt? U heeft deze vaardigheden nodig<br />

in uw job, maar weet u er onvoldoende over? U staat in voor het dagelijks<br />

onderhoud van deze machine? In deze tweedaagse basiscursus maakt u op<br />

een veilige manier kennis met de kettingzaag. Werking, veiligheid en onderhoud<br />

komen ruim aan bod. De praktijkoefeningen gebeuren in groepjes van 2<br />

personen, zodat u van zeer nabij opgevolgd en individueel begeleid wordt. Na<br />

deze opleiding voelt u zich voldoende bekwaam om de kettingzaag te hanteren<br />

in normale omstandigheden en te onderhouden.<br />

Programma<br />

- Inleiding 2-takt motoren: pro’s en contra’s, werking motor en carburator<br />

- Werking kettingzaag: koppeling, aandrijving, types kettingen en geleiders<br />

- Onderhoud van de machine<br />

- Veiligheid: persoonlijke veiligheid en de veiligheidstoepassingen op de<br />

kettingzaag<br />

- Milieuaspecten: brandstof en olie<br />

- Scherpen van de ketting<br />

- Zaagoefeningen o.m. :<br />

o Startklaar maken en starten<br />

o Horizontale en verticale zaagsneden<br />

o Schuin zagen<br />

o Schijven zagen (precisie)<br />

Resultaat<br />

U weet hoe een kettingzaag werkt.<br />

U kunt op een veilige en verantwoorde manier eenvoudige werken uitvoeren met<br />

een kettingzaag.<br />

U kunt basisonderhoud uitvoeren.<br />

U bent vertrouwd met het scherpen van een ketting.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.


Omgaan met de kettingzaag<br />

Module 2 – het vellen – 2 dagen<br />

Hoe velt u op een technisch goede en veilige manier een boom? Het antwoord<br />

op deze vraag leert u tijdens de tweede module ‘Omgaan met de kettingzaag’.<br />

Ook hier speelt veiligheid een zeer belangrijke rol. U leert de risicofactor van<br />

verschillende situaties inschatten; wanneer kan er zonder gevaar geveld worden<br />

en welke situaties zijn té gevaarlijk om te vellen. Daarnaast besteden we steeds<br />

meer aandacht aan de techniek van het vellen. Zelfs al werkt u al jaren met de<br />

kettingzaag, toch kan het zinvol zijn uw techniek te laten evalueren tijdens deze<br />

tweedaagse opleiding.<br />

Programma<br />

- Theorie rond veltechnieken en praktijkoefeningen<br />

- Opwerken van gevelde bomen in theorie en praktijk<br />

- Veiligheid en ergonomie<br />

- Gebruik van de handlier<br />

- Praktijkoefening met specifieke materialen<br />

Resultaat<br />

U kunt een situatie inschatten op gevaar.<br />

U kunt veilig vellen.<br />

U kunt vlot een gevelde boom opwerken.<br />

U maakt een goede materialenkeuze.<br />

U kunt de handlier gebruiken.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 uit deze brochure of een<br />

beginnerscursus kettingzaag bij <strong>Inverde</strong> of het EBG vroeger.<br />

13


14<br />

Omgaan met de kettingzaag<br />

Module 3 – hout onder spanning – 2 dagen<br />

Krijgt u vaak te maken met hout onder spanning, bijvoorbeeld na een<br />

zware storm? Deze module wil zich toeleggen op het adequaat handelen in<br />

dergelijke omstandigheden. Wanneer u in gevaarlijke omstandigheden werkt,<br />

wordt het des te belangrijker dat u zich bewust bent van veiligheidsgedrag<br />

en beschermingsmiddelen. Daarnaast leren we u inschattingen maken met<br />

betrekking tot het niveau van gevaar. We laten uw voeling met de werkelijkheid<br />

vergroten aan de hand van videomateriaal, maar we bieden u ook de<br />

gelegenheid om aan de hand van een spanningsbank het effect van hout onder<br />

spanning realiteitsgetrouw te ervaren.<br />

Programma<br />

- Trek- en drukspanning in hout<br />

- Zaag- en veltechnieken<br />

- Spanningssituaties en inschatten risico’s<br />

- Veiligheid<br />

- Video-voorstelling spanningssituaties<br />

- Simulatie op de spanningsbank<br />

- Vellen en opwerken stormhout<br />

Resultaat<br />

U kunt inschatten hoe risicovol een situatie is.<br />

U kunt de juiste techniek toepassen in gevaarlijke situaties.<br />

U bent vertrouwd met het maken van een goede materiaalkeuze.<br />

U bent in staat stormhout veilig te vellen en op te werken.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 en 2 uit deze brochure of<br />

een gevorderdencursus kettingzaag.


16<br />

Omgaan met de kettingzaag<br />

Module 4 – moeilijke vellingen – 2 dagen<br />

Moeilijke vellingen zijn vellingen waarbij het risico op gevaar groter is door de<br />

grootte of breedte van de bomen of de omstandigheden of randvoorwaarden<br />

waaronder de bomen geveld moeten worden. Hoe u in dergelijke situaties<br />

of dergelijke bomen velt, wordt tijdens deze twee dagen toegelicht en<br />

gedemonstreerd. Onder begeleiding krijgt u nadien ook zelf de kans de geleerde<br />

theorie in de praktijk om te zetten.<br />

Programma<br />

- Herhaling basis veltechnieken<br />

- Zaagtechnieken zware bomen<br />

- Situatieschets gevaarlijke bomen<br />

- Trek- en stuurlijn theorie en praktijk<br />

- Veiligheid<br />

- Vellen van moeilijke en of zware bomen<br />

Resultaat<br />

U bent voldoende bekwaam om situaties met risico’s te kunnen inschatten.<br />

U kunt de juiste technieken toepassen.<br />

U kunt een goede materiaalkeuze maken.<br />

U slaagt er in op een veilige manier moeilijke en/of gevaarlijke bomen te vellen.<br />

U kan gebruik maken van trek- en stuurlijnen.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 en 2 uit deze brochure of<br />

een gevorderdencursus kettingzaag.


Omgaan met de kettingzaag<br />

Herhalingsdag – 1 dag<br />

Nadat arbeiders de cursus kettingzaag module 1 en/of 2 gevolgd hebben, zullen<br />

zij op een veilige en verantwoorde manier met de kettingzaag kunnen omgaan.<br />

Niet iedereen heeft echter de gelegenheid om de aangeleerde technieken bijna<br />

dagelijks te gebruiken en zich nog beter te concentreren op de veiligheid. Na<br />

verloop van tijd vervaagt de kennis en kunde en dat kan leiden tot gevaarlijke<br />

situaties.<br />

Vandaar dat we een herhalingsdag organiseren om op die manier mensen<br />

nog eens, onder begeleiding, met de kettingzaag te laten werken. Het is enkel<br />

een praktijkdag, die in overleg zal worden samengesteld. Dus de inhoud kan<br />

gaan van het herhalen van onderhoud, gewone zaagoefeningen tot het vellen<br />

van bomen. De minimum cursusduur is 1 dag en de minimumvereiste is dat de<br />

cursisten module 1 en/of 2 gevolgd hebben.<br />

Programma<br />

In overleg kan een keuze gemaakt worden uit:<br />

- Dagelijks onderhoud van de kettingzaag (na module 1)<br />

- Eenvoudige zaagoefeningen (na module 1)<br />

- Veloefeningen (na module 2)<br />

- Opwerken van gevelde bomen in theorie en praktijk (na module 2)<br />

- Oefeningen in het gebruik van de handlier (na module 2)<br />

Resultaat<br />

Door oefeningen hebben de cursisten meer ervaring in het gebruik en onderhoud<br />

van de kettingzaag.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

U heeft voldoende voorkennis. U volgde of module 1 en/of 2 uit deze brochure of<br />

een beginnerscursus kettingzaag bij <strong>Inverde</strong> of het EBG vroeger.<br />

17


Bosmaaier<br />

Veiligheid en gebruik – 1 dag<br />

De bosmaaier is een veel gebruikt werktuig in bos-, groen en natuurbeheer<br />

en wordt gebruikt bij het maaien van gras, kruidachtige vegetaties, struikjes<br />

en kleine boompjes. De kost is echter zeer hoog omdat een bosmaaier zeer<br />

arbeidsintensief wordt ingezet en de machine sterk onderhevig is aan slijtage.<br />

Ook ontstaan er veel rugklachten bij onoordeelkundig gebruik van de bosmaaier.<br />

Tijdens deze dag bieden we u hiervoor een aantal oplossingen aan.<br />

Programma<br />

- Werking van de bosmaaier<br />

- Veiligheid bij het gebruik van een bosmaaier<br />

- Verschillende toepassingen van de bosmaaier<br />

- Praktijkoefeningen met de bosmaaier<br />

Resultaat<br />

U weet hoe een bosmaaier werkt en wat de verschillende onderhoudspunten<br />

zijn.<br />

U kunt op een veilige en efficiënte manier met de bosmaaier werken.<br />

U beheerst een aantal technieken om zowel met het slagmes als met het<br />

zaagblad beheerwerken te kunnen uitvoeren.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

Het is ook mogelijk om een tweedaagse opleiding bosmaaier aan te vragen. Wij<br />

raden dit aan voor personen die intensief met de bosmaaier werken. Tijdens<br />

een tweedaagse opleiding wordt er nog meer gedetailleerde informatie over<br />

onderhoud meegegeven en worden technieken grondiger geoefend.<br />

19


20<br />

Eén-assige trekkers<br />

Werking en onderhoud – 1 dag<br />

In deze cursus krijgt u informatie over de werking en de veiligheid van een<br />

éénassige trekker. Het werktuig dat het meeste in combinatie met deze machine<br />

wordt gebruikt is de maaibalk en deze krijgt dus de meeste aandacht.<br />

Programma<br />

- De belangrijkste onderdelen van de éénassige trekker<br />

- Veiligheid bij het gebruik<br />

- Bedrijfsklaar maken<br />

- Onderhoud van de machine<br />

- Aanbouwmogelijkheden<br />

- Praktijk: Oefeningen in onderhoud, het aanbouwen van werktuigen en het<br />

werken met de trekker<br />

Resultaat<br />

U kent de belangrijkste onderdelen van de éénassige trekker.<br />

U kunt op een veilige en verantwoorde manier een één-assige trekker bedienen,<br />

met of zonder aanbouwwerktuigen.<br />

U kunt het dagdagelijks onderhoud uitvoeren.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers.


Mens- en milieuvriendelijke<br />

smeermiddelen en brandstoffen<br />

Kunt u ze gebruiken? – 1 dag<br />

Het gebruik van machines is algemeen doorgedrongen in het bos-, groen- en<br />

natuurbeheer. Daar zijn veel voordelen aan verbonden. Men heeft een hogere<br />

productie, de lichamelijke belasting van de arbeiders wordt verlicht en er kan<br />

zwaarder werk verzet worden. Maar er is ook een keerzijde. Elke inzet van<br />

machines gaat gepaard met het belasten van het milieu en het verhogen van<br />

gezondheidsrisico’s van de gebruikers. Omdat smeermiddelen en brandstoffen<br />

hier vaak de oorzaak van zijn, moet er gezocht worden naar alternatieven.<br />

Tijdens deze dag wordt u geschetst welke de verschillende mogelijkheden zijn.<br />

Programma<br />

- Overzicht van de verschillende smeermiddelen en brandstoffen,<br />

toepassingen en gebruik<br />

- Probleemsituering<br />

- Alternatieve smeermiddelen en brandstoffen<br />

- Voor- en nadelen<br />

- Ervaringen met alternatieven en reglementering rond gebruik<br />

Resultaat<br />

U kent de meest gebruikte smeermiddelen en brandstoffen.<br />

U hebt een inzicht in de risico’s naar mens en milieu van de verschillende<br />

smeermiddelen en brandstoffen bij het gebruik van machines.<br />

U kent de mogelijke alternatieven en kan deze na afweging van de voor- en<br />

nadelen toepassen in eigen situaties.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 15 personen.<br />

21


Tractor<br />

Focus op het gebruik – 2 dagen<br />

Tijdens deze twee opleidingsdagen worden de beginselen van rijden met de<br />

tractor en het werken met een aantal verschillende aanbouwwerktuigen uitgelegd<br />

en ingeoefend. Het uitvoeren van het dagelijks onderhoud komt ook aan de<br />

orde. Voor deze cursus werken wij samen met de Tuinbouwschool Horteco in<br />

Vilvoorde, waar ook alle opleidingen met tractoren doorgaan. Daar staan ons<br />

enkele tractoren ter beschikking als didactisch materiaal. Er worden slechts<br />

6 personen per cursus toegelaten om maximale betrokkenheid en oefentijd te<br />

kunnen garanderen.<br />

Programma<br />

- De werking van de tractor en de belangrijkste onderdelen<br />

- Rijden en werken met de tractor<br />

- Aanbouwwerktuigen<br />

- Dagelijks onderhoud<br />

Resultaat<br />

U hebt een theoretische achtergrond van de werking van een tractor.<br />

U weet wat de belangrijkste dagelijkse onderhoudspunten zijn.<br />

Na de praktijk bent u bekwaam om met de tractor te rijden en een aantal<br />

eenvoudige aanbouwwerktuigen te gebruiken.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

Deze opleiding organiseren wij omwille van didactische redenen bij voorkeur in<br />

de tuinbouwschool in Vilvoorde.<br />

23


24<br />

Tractor<br />

Focus op techniek – 2 dagen<br />

Tijdens deze twee opleidingsdagen worden de technische aspecten van de<br />

tractor uitgelegd en ingeoefend. Het uitvoeren van een groot onderhoud komt<br />

ook aan de orde. Voor deze cursus werken wij samen met de tuinbouwschool<br />

Horteco in Vilvoorde, waar ook alle opleidingen met tractoren doorgaan. Daar<br />

staan ons enkele tractoren ter beschikking als didactisch materiaal. Er worden<br />

slechts 6 personen per cursus toegelaten om maximale betrokkenheid en<br />

oefentijd te kunnen garanderen.<br />

Programma<br />

- Motortechniek<br />

- Aandrijflijn<br />

- Grote onderhoudsbeurt<br />

- Toepassingen en technieken van de tractor:<br />

o Aftakasgebruik<br />

o Hydraulisch systeem<br />

o Hefinrichting<br />

Resultaat<br />

U bent in staat een tractor een grote onderhoudsbeurt te geven.<br />

U hebt een beter inzicht in de belangrijkste toepassingen van een tractor.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze opleiding niet meer dan 6 personen per instructeur.<br />

Deze opleiding organiseren wij omwille van didactische redenen bij voorkeur in<br />

de tuinbouwschool in Vilvoorde.


Houten constructies<br />

Van stam tot product – 2 dagen<br />

Mits een beetje handigheid kan u met hout vele constructies voor verschillende<br />

toepassingen in elkaar knutselen. Er zitten echter nogal wat stappen tussen<br />

het vellen van een boom en het maken van een rustbank met het hout van<br />

deze boom. En dan spreken we nog niet van de verschillende technieken om<br />

een afsluiting of een schuilhut in elkaar te steken. Met deze cursus willen we<br />

diegenen, die wel eens de opdracht krijgen om een pikniktafel of een knuppelpad<br />

uit een aantal planken te maken, meer info en tips geven over houten<br />

constructies zonder er echte schrijnwerkers van te maken.<br />

Programma<br />

- Overlopen van verschillende constructietechnieken en werktuigen<br />

- Aanleren van bepaalde constructiemogelijkheden<br />

- Oefenen in het maken van verschillende houten constructies<br />

- Onderhoud van verschillende hulpmiddelen en werktuigen<br />

Resultaat<br />

U kent diverse constructietechnieken.<br />

U kunt deze technieken toepassen.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden we maximum 6 personen per instructeur.<br />

25


26<br />

Snoeien van bomen<br />

Inzicht en techniek – 2 dagen<br />

Het snoeien van bomen lijkt makkelijker dan het is. Bomen zijn langlevende<br />

wezens die tegen een stootje kunnen, maar die door onoordeelkundig snoeiwerk<br />

snel onstabiel worden en vervroegd gaan afsterven. Het is daarom belangrijk<br />

om eerst na te gaan waaróm bomen moeten gesnoeid worden. Wanneer dat<br />

duidelijk is, kunnen we met de juiste techniek te werk gaan.<br />

Bij deze cursus staat de boom centraal en samen met de omgevingsfactoren<br />

wordt bekeken welke de beste snoeimaatregelen zijn.<br />

Programma<br />

- Doel van het snoeien<br />

- Boombiologie en takaanzet<br />

- Snoeitechniek en snoeitijdstip<br />

- Algemene snoeiregels<br />

- Snoeigereedschap<br />

- Snoeioefeningen<br />

Resultaat<br />

U begrijpt waarom bepaalde bomen worden gesnoeid.<br />

U weet welke techniek u moet gebruiken en op welk tijdstip.<br />

U kent de consequenties van verkeerde of (te) zware snoei.<br />

Praktische info<br />

Om de betrokkenheid maximaal te houden, kunnen per cursus slechts 10<br />

personen ingeschreven worden. U hoeft nog geen snoei-ervaring te hebben.


Snoeien van hagen en heesters<br />

Gereedschap en technieken – 1 dag<br />

Iedereen heeft wel eens een haag gesnoeid. Maar of het snoeien goed<br />

gebeurde of het tijdstip wel correct was, dat is misschien minder duidelijk. Met<br />

welke factoren moet u tijdens het snoeien rekening houden? Wat beoogt u<br />

met snoeiwerk? Tijdens deze cursus worden de verschillende onderwerpen<br />

besproken: van plantkeuze en aanplanten tot het snoeiwerk zelf.<br />

Programma<br />

- Doel van het snoeien<br />

- Indeling in de verschillende heestergroepen<br />

- Snoeitechnieken<br />

- Snoeitijdstip<br />

- Snoeigereedschappen<br />

- Praktijk: Oefenen in het snoeien van hagen en/of heesters<br />

Resultaat<br />

U beheerst de techniek van het haagsnoeien.<br />

U kent de verschillende soorten hagen.<br />

U weet wanneer u hagen moet snoeien en met welk gereedschap.<br />

U kunt rekening houden met de veiligheidsregels.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 8 personen.<br />

De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht; indien gewenst kan de<br />

opleidingsduur verlengd worden ten voordele van het praktijkgedeelte.<br />

27


28<br />

Knotten van bomen<br />

Theorie en praktijk – 2 dagen<br />

Knotbomen vormen markante landschapselementen. Het onderhoud is echter<br />

heel wat omvattender dan een gewone snoeibeurt. Bovendien worden we vaak<br />

geconfronteerd met bomen die door achterstallig onderhoud erg gevaarlijk<br />

geworden zijn. Met aangepaste werktuigen (gemotoriseerde kettingzaag) en aan<br />

de hand van de juiste technieken en veiligheidsmaatregelen voor het werken in<br />

de hoogte, kan men bomen op een veilige manier knotten.<br />

Programma<br />

- Geschiedenis, soorten en functie van knotbomen<br />

- Planten van knotbomen<br />

- Onderhoud van knotbomen<br />

- Ziekten en plagen van knotbomen<br />

- Demo en oefenen in het knotten van knotbomen<br />

- Gebruik van verschillende hulpmiddelen waaronder de kettingzaag<br />

Resultaat<br />

U kent de verschillende soorten knotbomen.<br />

U kunt op een veilige manier knotbomen onderhouden.<br />

U kent de symptomen van verschillende ziekten en plagen.<br />

U weet welke techniek en materiaal er nodig is om de verschillende knotbomen<br />

te knotten.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers per instructeur. Wij<br />

vragen een voorkennis van minstens kettingzaaggebruik module 1.


Beplantingen<br />

Aanleg en onderhoud – 1 dag<br />

In deze opleiding leren de cursisten de aandachtspunten bij de aanleg en<br />

het daaropvolgende onderhoud van beplantingen in openbaar groen. Zowel<br />

de aanplantingen van bomen, heesters als potplanten komen aan bod. De<br />

deelnemers leren een beplantingsplan leren en er wordt ruim aandacht besteed<br />

aan het herbicidenvrij beheer van de planten vakken.<br />

Programma<br />

- Doordacht aanplanten van plantsoenen en soorten<br />

- Kwaliteitseisen, plantwijze, verband en tijdstip, gelaagdheid<br />

- Correct gebruik van bemesting, bodemverbetering<br />

- Gebruik van afdekmaterialen<br />

- Onkruidbeheersing in beplantingen<br />

- Bespreking van enkele probleemonkruiden<br />

Resultaat<br />

U leert een beplantingsplan lezen.<br />

U kent de verschillende stappen bij de aanleg van een duurzame beplanting.<br />

U weet hoe u verschillende soorten aanplantingen kan onderhouden.<br />

U weet hoe u plantvakken kan onderhouden zonder herbiciden te gebruiken.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 8 deelnemers.<br />

De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht. Naargelang de doelgroep kunnen<br />

bepaalde onderwerpen in meer of mindere mate toegelicht worden.<br />

29


30<br />

Gazons en graslanden<br />

Aanleg en onderhoud – 1 dag<br />

In deze opleiding leert u waaraan aandacht moet worden besteed bij de aanleg<br />

en het onderhoud van grasperken. Aanleg door inzaaien of door bezoding<br />

komt aan bod. Verschillende maaimethoden en -machines met hun voor- en<br />

nadelen worden belicht, evenals vragen rond bemesting en ontmossen. Ook<br />

bloemenweiden, bollengraslanden en hooilanden worden kort toegelicht. Veilig<br />

en correct gebruik en dagelijks onderhoud van de machines wordt eveneens<br />

besproken.<br />

Programma<br />

- Verschillenden soorten graslanden<br />

- Aanleg van een grasperk<br />

- Onderhoud van een grasperk<br />

- Diverse maaimachines<br />

- Andere onderhoudsmachines<br />

- Grasmaaiers: veiligheid, correct gebruik en onderhoud<br />

Resultaat<br />

U kent de verschillende soorten grasvelden.<br />

U kent de opeenvolgende stappen bij de aanleg van een grasveld.<br />

U kent de verschillende onderhoudswerkzaamheden.<br />

U kent de verschillende types maaimachines.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 8 deelnemers.<br />

De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht.<br />

Naar gelang de doelgroep kunnen bepaalde onderwerpen in meer of mindere<br />

mate toegelicht worden. Indien er met machines van de gemeente gewerkt<br />

wordt, voorzien wij een halve dag voorbereiding ter plaatse.


Maaien van gazons en graslanden<br />

Waarom en hoe – 2 dagen<br />

Deze cursus geeft een duidelijk beeld over het hoe en waarom van het maaien<br />

van gras- en hooilanden. De cursus behandelt zowel het strakke gazon als het<br />

ruige hooiland. Deze twee uitersten moeten allebei gemaaid worden, maar op<br />

een andere manier en aan een andere frequentie.<br />

Programma<br />

- Verschillende gras,- en hooilandtypes<br />

- Verschillende beheersmaatregelen, frequentie en tijdstip<br />

- Verschillende maaimachines<br />

- Praktijk: onderhoud van deze machines<br />

- Oefenen in het gebruik van de verschillende maaimachines op de<br />

verschillende grastypes<br />

Resultaat<br />

U kent de verschillende gras- en hooilandtypes.<br />

U kent de beheersmaatregelen die per type worden toegepast.<br />

U kunt een keuze maken uit de verschillende maaimachines voor een<br />

welbepaald gras- of hooiland.<br />

U kan de verschillende maaimachines gebruiken en onderhouden.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers per instructeur.<br />

31


32<br />

Duurzaam onkruidbeheer<br />

op verhardingen<br />

Omgaan met onkruid – 1 dag<br />

In deze opleiding gaan we dieper in op het begrip ‘duurzaam onkruidbeheer<br />

op verhardingen’. De verschillende alternatieve bestrijdingsmethoden<br />

worden nader beschreven en waar mogelijk wordt er ook met diverse<br />

machines gedemonstreerd of geoefend en praktische tips meegegeven. Het<br />

veiligheidsaspect komt eveneens aan bod.<br />

Programma<br />

- Inleiding en visie op duurzaam onkruidbeheer<br />

- Kwaliteitsklassen<br />

- Voorkomen van onkruidgroei<br />

- Mechanische onkruidbestrijding<br />

- Thermische onkruidbestrijding<br />

- Keuze van machines en moment van inzetten<br />

- Toegelaten chemische onkruidbestrijding<br />

Resultaat<br />

U kent de visie op duurzaam onkruidbeheer.<br />

U kent de verschillende bestrijdingsmethoden met hun voor- en nadelen en kunt<br />

deze op een veilige manier toepassen.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 15 deelnemers.<br />

De opleiding is vrijwel volledig praktijkgericht.<br />

De opleidingsduur kan verlengd worden, indien er specifiek met en rond<br />

bepaalde machines van de gemeente gewerkt dient te worden.


Vogelkersbestrijding<br />

Een efficiënte aanpak – 1 dag<br />

Omdat de Amerikaanse vogelkers de verdere ontwikkeling van een bos<br />

vaak in de weg staat, gaat men over tot de bestrijding van deze soort. Deze<br />

bestrijding vergt echter een intensieve aanpak, eventueel met het gebruik<br />

van onkruidverdelgers. Dit is echter niet zo vanzelfsprekend in een bos- of<br />

natuurgebied. In deze korte cursus leert u hoe u de Amerikaanse vogelkers<br />

doeltreffend kan aanpakken.<br />

Programma<br />

- Voorgeschiedenis van de Amerikaanse vogelkers<br />

- Problematiek van deze exoot<br />

- Bestrijdingsmethodes<br />

- Planmatige aanpak<br />

- Praktijk: Toepassing van de meest gebruikte bestrijdingstechniek<br />

Resultaat<br />

U bent vertrouwd met de problematiek van de Amerikaanse vogelkers.<br />

U kunt een geschikte bestrijdingstechniek uitkiezen voor een welbepaalde<br />

probleemstelling met de Amerikaanse vogelkers.<br />

U kan de verschillende bestrijdingstechnieken toepassen.<br />

U weet om te gaan met bestrijdingsmiddelen die in dit kader gebruikt kunnen<br />

worden.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 6 deelnemers per instructeur.<br />

33


34<br />

Omgaan met grazers en<br />

begrazingsbeheer – 4 dagen<br />

Nieuwe cursus<br />

Deze cursus bestaat uit twee delen. In een eerste deel willen we nagaan wat het<br />

effect is van begrazing op natuurgebieden en onderzoeken we via enkele casestudies<br />

wanneer we begrazing hanteren als beheermaatregel.<br />

In een tweede gedeelte gaan we dieper in op de grazers zelf: kenmerken van<br />

de verschillende soorten grazers, de wetgeving (oormerken, verplaatsen,…),<br />

ziekten, hanteren van grazers,…<br />

Via praktische oefeningen met grote grazers leren we ook de basisbeginselen<br />

van het omgaan met grote grazers.<br />

Doelgroep<br />

Iedereen die geïnteresseerd is het onderwerp.<br />

Vereiste voorkennis<br />

Geen<br />

Kostprijs<br />

40 euro/studenten of werkzoekenden<br />

80 euro/oud-cursisten bosbouwbekwaamheid of werknemers AMINAL<br />

100 euro/anderen<br />

Maximum 25 deelnemers<br />

Praktische gegevens<br />

Data <strong>Inverde</strong>05-24-grazers<br />

Dinsdag 24 mei tot en met vrijdag 27 mei<br />

Telkens van 9 uur tot 16 uur<br />

Plaats<br />

Bezoekerscentrum<br />

Muizenhoekstraat 7<br />

2800 Mechelen<br />

theoretische cursussen


Grassen en grasachtigen<br />

basiscursus<br />

Deze familie onder de loep – 2 dagen<br />

De familie van de grassen (Gramineae) kent ongeveer 10.000 soorten.<br />

Grassen spelen een belangrijke rol in het groenbeheer en natuurbeheer. Deze<br />

familie willen we grondig bestuderen, zowel theoretisch als op het terrein.<br />

We bespreken zowel de familie van de echte grassen als verschillende types<br />

schijngrassen (zeggen e.a.). We behandelen zowel hun plantkundige structuur<br />

als hun ecologie.<br />

Programma<br />

- Inleiding in de familie van de grassen<br />

- Inleiding in de familie van de schijngrassen<br />

- Grassen herkennen<br />

- Schijngrassen herkennen<br />

- Indicatorsoorten kennen<br />

- Terreinbezoeken<br />

Resultaat<br />

U bent ingewijd in de familie van de grassen.<br />

U kunt uw weg terugvinden in de soms ingewikkelde structuur van de grassen,<br />

zodat u hierover opzoekingen kunt verrichten en literatuur kunt lezen.<br />

U heeft inzicht in de indicatorsoorten.<br />

U heeft een eerste voeling gekregen met het terreinwerk.<br />

Praktische info<br />

Deze opleiding richt zich tot alle geïnteresseerden, voorkennis is niet vereist.<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij 25 deelnemers.<br />

35


36<br />

Plantensoorten basiscursus<br />

Een eerste kennismaking – 1 dag<br />

Zijn termen als Vlinderbloemenfamilie, Samengesteldbloemingen en<br />

Niervarenfamilie u nog vreemd? Dan bent u dé geschikte kandidaat om<br />

deze basisopleiding rond planten te volgen. Tijdens deze dag kunt u zowel<br />

vanuit de theorie als vanuit de praktijk uw ervaring verruimen over algemene<br />

plantenfamilies. Zowel de plantstructuur, het gebruik als enkele voorbeelden<br />

komen aan bod. We leggen een accent op enkele plantensoorten die in<br />

Vlaanderen voorkomen en waarbij ook de levenscyclus wordt vergeleken. Deze<br />

cursus kan worden uitgebreid met een oefendag (zie verder).<br />

Programma – 1 dag<br />

- Bespreken van diverse plantenfamilies<br />

- Determineren van levend materiaal uit deze families<br />

- Determineren van planten op het terrein<br />

- Kort bespreken van de ecologie en de vegetaties waarin de planten<br />

groeien<br />

Resultaat<br />

U bent vertrouwd met de meest voorkomende planten en inheemse flora.<br />

U kunt werken met een floraboek.<br />

U kent kenmerken van geslachten/families van planten en kan ze leren<br />

herkennen.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />

vereist.


Plantensoorten oefendag<br />

Een nadere kennismaking – 1 dag<br />

Deze oefendag is een aanvulling bij de basiscursus plantensoorten en oefent<br />

de deelnemers in het bijzonder in het determineren van wilde planten. De<br />

lesgevers zorgen er voor dat deze vaardigheden zowel theoretisch als praktisch<br />

aangescherpt en verfijnd worden.<br />

Programma<br />

- In kleine teams leert u aan de hand van een aantal oefeningen en met<br />

behulp van flora’s zelf enkele belangrijke plantensoorten determineren<br />

- Voor deze oefeningen maakt u gebruik van en leert u werken met<br />

binoculairen<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />

voorkennis; u volgde reeds een basiscursus plantensoorten.<br />

37


38<br />

Vegetatiekunde basiscursus<br />

Het geheel is meer dan de som van de delen – 2 dagen<br />

Vegetaties zijn niet willekeurig samengesteld, maar vertonen een zekere<br />

ordening. Op basis hiervan kunnen plantengemeenschappen onderscheiden<br />

worden. Kennis van plantengemeenschappen biedt inzicht over de abiotische<br />

kenmerken en kwaliteit van hun milieu. Naast een algemene inleiding tot<br />

de vegetatiekunde, wordt tijdens deze dag veel tijd uitgetrokken om de<br />

methodologie en werkwijze van vegetatieopnamen te bespreken. Ten slotte<br />

wordt aan de hand van een aantal voorbeelden toegelicht hoe uit deze<br />

vegetatiegegevens verdere informatie over bodem, waterhuishouding, beheer,<br />

e.d. bekomen kan worden. Het is aangewezen om al plantenkennis en ervaring<br />

te hebben voor u zich inschrijft.<br />

Programma<br />

- Algemene inleiding tot de vegetatiekunde<br />

- Vegetatieopname: methode en functie<br />

- Diverse aspecten van de vegetatiesamenstelling<br />

- Terreinbezoek met praktijkvoorbeelden<br />

- Excursie: oefening van de theorie op het terrein<br />

Resultaat<br />

U bent op de hoogte van de basisprincipes van vegetatiekunde.<br />

U kunt zelfstandig een vegetatieopname uitvoeren.<br />

U bent voldoende bekwaam om deze gegevens zinvol te kunnen gebruiken.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />

voorkennis; u volgde reeds een basiscursus plantensoorten.


Vegetatie-kartering<br />

Methodische verdieping – 1 dag<br />

De flora en vooral de vegetatie zeggen veel over de abiotische omstandigheden<br />

van een gebied. Aan de hand van een inventarisatie kunnen bijvoorbeeld<br />

bedreigingen als verdroging en vermesting snel worden onderkend. Bij een<br />

vegetatiekartering wordt aan de hand van een inventarisatie nagegaan<br />

welke vegetatietypen er in een gebied voorkomen. Vervolgens worden deze<br />

vegetatietypen ingetekend op een kaart. De zo verkregen vegetatiekaart vormt<br />

een goede basis voor verder onderzoek. Een dergelijke kaart bevat namelijk<br />

een schat aan informatie over zowel de biotische als abiotische omstandigheden<br />

in een gebied. Tijdens deze opleidingsdag gaan we de mogelijkheden en<br />

beperkingen van vegetatiekartering na, in de eerste plaats op basis van<br />

luchtfoto’s. Voorkennis over de flora is onontbeerlijk voor het volgen van<br />

deze cursus.<br />

Programma<br />

- Inleidende theorie over kartering<br />

- Methodiek<br />

- Terreinbezoek met praktijkoefening<br />

Resultaat<br />

U kent de principes en methoden van vegetatiekartering.<br />

U kunt inschatten wat u kunt doen met vegetatiekartering.<br />

U bent voldoende deskundig om goede afspraken te maken met de makers van<br />

vegetatiekaarten.<br />

U kunt vegetatiekaarten gebruiken.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />

voorkennis; u volgde reeds een basiscursus vegetatiekunde.<br />

39


40<br />

Inheemse bomen en struiken<br />

basiscursus<br />

Over Quercus, Ulmus en Fagus – 2 dagen<br />

Waar groeit de Koebraam en waar vinden we Gele kornoelje? Wat zijn de<br />

gemeenschappelijke kenmerken van Vlier en de Gelderse roos? Waarom heet<br />

Rhamnus frangula ‘Vuilboom’, en waarom groeit Gagel waar geen andere<br />

houtachtige het uithoudt?<br />

Welke bomen en struiken zijn inheems? Wat betekent ‘inheems’ eigenlijk, en is<br />

dat hetzelfde als ‘autochtoon’ ?<br />

Het antwoord op deze (en nog vele andere) vragen krijgt u in deze cursus.<br />

Tijdens de theoretische lessen leert u de meest algemene boom- en<br />

struiksoorten in onze bosflora kennen. Tijdens de excursies kan u de<br />

verschillende determinatiekenmerken zelf oefenen.<br />

Programma<br />

- Begripsduiding 'inheems' vs 'exoot'<br />

- Behandeling van meest voorkomende inheemse houtachtige geslachten<br />

- Excursie<br />

Resultaat<br />

U kent en herkent de belangrijkste inheemse houtachtigen.<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />

vereist.


Inheemse bomen en struiken -<br />

specialisatiecursus<br />

Over Salix, Rosa en Crataegus – 2 dagen<br />

Moeilijke houtachtige geslachten bestuderen we in kleiner detail. Met<br />

determinatiesleutels trachten we wilgen, rozen en meidoorns op naam te<br />

brengen. We hebben ook oog voor zeldzame houtachtigen.<br />

Programma<br />

- Systematiek van moeilijke houtachtige geslachten<br />

- Gebruik van determinatiesleutels<br />

- Excursie<br />

Resultaat<br />

U krijgt meer inzicht in de geslachten Salix, Rosa en Crataegus<br />

Praktische info<br />

Wij aanvaarden voor deze cursus maximum 25 deelnemers. U heeft bij voorkeur<br />

de basiscursus gevolgd of u bent vertrouwd met de meest voorkomende<br />

inheemse houtachtigen.<br />

41


42<br />

Dunningen aanduiden<br />

Op zoek naar toekomstbomen – 1 dag<br />

Dunningen in een bosbestand kunnen de natuurlijke processen zoals<br />

concurrentie, verjonging, aanwas in het bos sturen. Dunnen is geen doel op zich,<br />

maar een gerichte ingreep. Er bestaan twee dunningsmethoden: laagdunning<br />

en selectieve hoogdunning. Op deze dag leert u hoe u hoogdunningen<br />

aanduidt om zogenaamde toekomstbomen meer groeikansen te bieden.<br />

Deze toekomstbomen gaan het beeld van het bos bepalen. Daarna volgen<br />

praktijkoefeningen.<br />

Programma<br />

- Functie van dunnen in het kader van de beheervisie van de afdeling<br />

Bos & Groen<br />

- Dunningsmethoden<br />

- Kwantitatieve benadering en terreinoefeningen<br />

- Het werken met toekomstbomen<br />

Resultaat<br />

U leert wat selectieve hoogdunning is.<br />

U leert werken met toekomstbomen.<br />

U kunt de theorie toepassen in de praktijk.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U beschikt over<br />

de nodige voorkennis, bij voorkeur op het niveau van de bosbouwmodule<br />

(zie volgende bladzijde)


Bosbouw vandaag<br />

Moeten er nog bomen zijn ? – 1 dag<br />

Volgende vragen komen tijdens deze cursus aan bod: waarom willen we<br />

meer inheemse bomen en minder exoten in onze bossen ? Hoe vullen we<br />

de belangrijkste hedendaagse bosfuncties vandaag in de praktijk in ? Wat<br />

betekenen toekomstbomen voor het bos en wat is een omslagpunt: ‘klingelen’ of<br />

klungelen ? Liggen onze bossen er slordig bij ? Waarom planten we boompjes<br />

(niet) op rijen ? Wanneer zijn bomen kaprijp en hoeveel geld brengen ze op ?<br />

Programma<br />

- Beheervisie van de afdeling Bos & Groen: theoretische benadering en<br />

terreinoefeningen<br />

Resultaat<br />

U leert de belangrijkste begrippen van de beheervisie van de afdeling<br />

Bos & Groen kennen en detecteren in het bos.<br />

U kunt de theorie toepassen in de praktijk.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />

vereist, maar interesse voor bosbeheer is een pluspunt.<br />

43


44<br />

Boomziekten en plagen<br />

bij naaldbomen<br />

Enkele bedreigingen onder de loep – 1 dag<br />

Het bos-ecosysteem bezit een eigen gamma aan plagen en ziekten. Deze dag<br />

geeft een goede inleiding tot het herkennen en beoordelen van belangrijke<br />

(a-)biotische schadeoorzaken die kunnen voorkomen in naaldhoutbossen<br />

(vnl. Pinus en Picea). Tijdens de voormiddag worden de belangrijkste<br />

oorzaken toegelicht en beschreven. Naderhand wordt gedemonstreerd hoe<br />

houtrot in bomen kan gedetecteerd worden. Na de middag kan u tijdens<br />

een terreinexcursie praktische ervaring opdoen inzake het herkennen van<br />

aantastingen en schade.<br />

Programma<br />

- Overzicht van belangrijkste ziekten, insecten en a-biotische<br />

schadeveroorzakers bij naaldbomen in Vlaanderen<br />

- Herkenning, interpretatie, maatregelen en gevolgen<br />

- Terreinexcursie<br />

Resultaat<br />

U kent de meest belangrijkste naaldboomziekten en weet ze te herkennen.<br />

U kent de meest voorkomende plagen.<br />

U bent voldoende competent om acties te ondernemen bij het opmerken van<br />

symptomen.<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij 25 deelnemers. Voorkennis is niet vereist,<br />

maar enige kennis van onze inheemse houtachtigen is mooi meegenomen.


Visie groenbeheer<br />

Maak kennis met Harmonisch Park- en Groenbeheer –<br />

2 dagen<br />

Deze cursus wil een basisinzicht geven in de nieuwe beheervisie ‘Harmonisch<br />

Park- en Groenbeheer’ die de Vlaamse overheid uitwerkte. Deze cursus wordt<br />

op maat gemaakt.<br />

Enerzijds bieden we een 2-daagse opleiding aan arbeiders en ploegbazen, die<br />

Harmonisch Park- en Groenbeheer in de praktijk moeten kunnen toepassen.<br />

Aan de hand van duidelijke terreinvoorbeelden brengen we de principes en<br />

achtergronden van ‘het harmonische gedachtengoed’ bij. De cursisten verwerven<br />

ook kennis over participatie en over de opmaak van een beheerplan.<br />

Anderzijds hebben we ook een 2-daagse opleiding, toegespitst op<br />

leidinggevenden, zoals hoofden van groendiensten, milieu-ambtenaren en<br />

parkbeheerders. Ook voor schepenen bevoegd voor groen- en/of leefmilieu is<br />

deze cursus zinvol. Zij leren hoe ze de diverse aspecten van de beheerplanning<br />

kunnen vertalen naar eigen domeinen voor de opmaak van een toekomstig<br />

beheerplan. Daarnaast bekijken we praktische voorbeelden op het terrein.<br />

Dit programma wordt ondersteund door het Vlaamse Gewest, waardoor het kan<br />

worden aangeboden aan gereduceerde tarieven.<br />

Programma – 2 dagen voor elke doelgroep<br />

Speciaal tarief:<br />

250 euro per dag<br />

Voor de arbeiders en ploegbazen<br />

- Theoretische toelichting over de principes en de uitgangspunten van het<br />

Harmonisch Park- en Groenbeheer<br />

- Praktijkvoorbeeld in een park<br />

- Opmaak beheerplan (1/2 dag) en participatie (1/2 dag)<br />

Voor de leidinggevenden<br />

- Kernbegrippen en visie Harmonisch Park-en Groenbeheer<br />

- Wat houdt het vademecum Beheerplanning in ?<br />

- Vademecum Beheerplanning met praktische voorbeelden op het terrein<br />

Praktische info voor beide doelgroepen<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. Voorkennis is niet<br />

vereist.<br />

45


Begrazingsbeheer &<br />

omgaan met grazers<br />

Over schapen, runderen en konikpaarden – 3 dagen<br />

Deze cursus bestaat uit twee delen. In een eerste deel willen we nagaan wat<br />

het effect is van begrazing op natuurgebieden en gaan we via enkele casestudies<br />

na wanneer we begrazing hanteren als natuurbeheermaatregel. In een<br />

tweede gedeelte gaan we dieper in de grazers zelf: wat zijn de kenmerken<br />

van de verschillende soorten grazers, wat zegt de wetgeving (oormerken,<br />

verplaatsen,…), hoe vang je dieren? Via praktische oefeningen met grote<br />

grazers leren we omgaan met de dieren.<br />

Programma<br />

- Soorten begrazing<br />

- Begrazing in diverse ecosystemen<br />

- Focus op natuurgebieden<br />

- Soorten grazers en hoe omgaan met grazers<br />

- Wetgeving en oefeningen met grazers<br />

- Welke soort grazers op welk soort terrein<br />

Resultaat<br />

U kent de soorten begrazingstechnieken.<br />

U kent de soorten grazers.<br />

U kunt grazers en soorten terreinen matchen.<br />

U beheerst begrazing als natuurbeheermaatregel.<br />

U kunt omgaan met grazers (ook wetgevingsgewijs).<br />

Praktische info<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij 25 deelnemers. Voorkennis is niet vereist.<br />

47


48<br />

Beheer van waterrijke gebieden<br />

Aan de hand van deze cursus willen we de deelnemers laten kennis maken met<br />

de waterrijke gebieden in Vlaanderen en hun beheermogelijkheden.<br />

In 2 afzonderlijke programma’s van elk 1 dag richten we ons zowel tot de<br />

arbeiders als tot de terreinbeheerder.<br />

Programma - 1 dag voor iedere doelgroep<br />

Arbeiders:<br />

- Inleiding op de grote typen waterrijke gebieden<br />

- Aan de hand van enkele concrete gevalstudies worden de verschillende<br />

aspecten en visies rond waterbeheer besproken<br />

- We leren je op een zo praktische manier het omgaan met waterrijke<br />

gebieden<br />

- Excursie<br />

Praktische info<br />

Wij richten ons met deze opleiding tot de doelgroep van terreinarbeiders. Wij<br />

aanvaarden maximum 25 deelnemers. Voorkennis niet vereist.<br />

Terreinbeheerders:<br />

- Studiedag rond het beheer van waterrijke gebieden met inbegrip van<br />

case-studies.<br />

- Deze dag zal een beroep gedaan worden op de expertise van<br />

het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer en het Instituut voor<br />

Natuurbehoud.<br />

- Er wordt ook een apart hoofdstuk voorzien rond internationale relevante<br />

wetgeving.<br />

Praktische info<br />

Wij richten ons met deze opleiding tot de doelgroep van terreinbeheerders. Wij<br />

aanvaarden maximum 25 deelnemers. Voorkennis niet vereist.


Praktijksessies wetgeving<br />

Wat mag waar en wanneer ? – 1 dag per onderdeel<br />

Deze opleidingsdag heeft tot doel de wetgeving in een praktisch kleedje te<br />

steken. We vertrekken van vragen en gevalstudies van op het terrein zelf, en<br />

gaan in op de juridische bepalingen en besluiten. Het is de bedoeling om zo<br />

interactief mogelijk te werken. Zowel de boswetgeving als de natuurwetgeving<br />

komen aan bod. Wie deelneemt, zal gevraagd worden tenminste één vraag,<br />

casus, probleem, hiaat of onduidelijkheid in te sturen voor de aanvang van de<br />

praktijksessie.<br />

Op vraag kunnen wij ook opleidingen organiseren rond waterbeheer,<br />

landschapsbeheer en jachtwetgeving.<br />

Programma<br />

- De boswetgeving in een notendop<br />

- Het natuurdecreet in een notendop<br />

Resultaat<br />

U ziet een aantal praktische toepassingen van de wetgeving.<br />

U weet wie waarvoor aansprakelijk gesteld kan worden in een bos en/of een<br />

natuurgebied.<br />

U ziet het belang in van de toegankelijkheidswetgeving.<br />

Praktische info<br />

Wij richten ons met deze cursus tot terreinbeheerders en leidinggevenden.<br />

Voor deze cursus aanvaarden wij maximum 25 deelnemers. U heeft voldoende<br />

voorkennis en hebt een inzicht in de algemene bepalingen van de wetgeving.<br />

49


50<br />

Educatieve leerpaden<br />

U bent een gemeente of een terreinbeherende vereniging? U overweegt de<br />

aanleg van een educatief leerpad doorheen een park, bos of natuurgebied? Ook<br />

hierbij kan <strong>Inverde</strong> u helpen. Onze grafische mensen nemen het visuele aspact<br />

van een leerpad voor hun rekening, terwijl onze docenten u kunnen bijstaan bij<br />

de inhoudelijke invulling.<br />

Met de bosgroep Zuiderkempen werkten wij op deze manier samen aan een<br />

Mierenleerpad. Het project omvat niet alleen de borden langsheen het leerpad,<br />

maar ook een begeleidende folder. De illustraties op deze bladzijde geven u een<br />

idee van de stijl die wij hanteren. Hebt u liever meer natuurgetrouwe illustraties,<br />

dan is dat ook mogelijk. Op dit moment werken wij voor de gemeente Peer een<br />

bosleerpad uit.<br />

Voor meer informatie hierover kan u contact opnemen met Veronique De Smedt.<br />

Tel. 02 657 93 64 of e-mail: veronique.desmedt@lin.vlaanderen.be.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!