techniek 1

De roodgloeiende nagel wordt aangebracht
heeft de aanhouder de dolly geplaatst
om de klinknagel tegen te houden.
Dolly klinkt reuze interessant maar het
is gewoon een zwaar stuk ijzer, in diverse
vormen worden ze gebruikt om in alle
hoeken te kunnen komen.’
Bart Vermeer is graag bereid mensen de
techniek van het klinken bij te brengen.
‘Als iemand zijn scheepje wil klinken
en er een paar weken in wil steken
om de techniek te leren dan wil ik
graag helpen. Ik vind het niet erg om
zogenaamde beroepsgeheimen prijs te
geven. Misschien dat ik op die manier
een toekomstig collega opleid, maar
zelfs dan is er zoveel vraag naar dit soort
werk dat er altijd voldoende te doen
blijft. Ik vind het fijn mensen te helpen
en de fijne kneepjes van het vak bij te
brengen. Op die manier kunnen ze zelf
daarna kleine klussen uitvoeren. Echt
grote klussen zou ik ondanks alle goede
adviezen die ik heb gegeven toch overlaten
aan de paar mensen die het klinken
nog beroepsmatig uitvoeren.’ n
De nagel is geplaatst
Tips en trucs van de werfbaas:
Doe-het-zelf
Bescherm oren en ogen - Gebruik altijd gehoorbescherming en een gezichts­
masker of tenminste een veiligheidsbril.
Op klinknagels zit na het persen een “pletlaag”. Zodra je de nagel verwarmt, wordt
er een blauw laagje zichtbaar. Als je vervolgens de nagel klinkt, laat dat laagje los,
het versplintert en heeft daarbij een ongelooflijk groot verspreidingsgebied.
Zorg voor eerste hulp voorzieningen - Een gewone EHBO­doos is onvol­
doende. Zorg dat er voldoende middelen voor de behandeling van brandwonden
voorhanden zijn en schaf van tevoren middelen voor een oogspoeling aan. Wees
er zeker van dat iedereen de oogspoeling kan toedienen. Spreek met elkaar af
wie wat doet bij een ongeval. Beschouw klinken als bedrijfsmatig werk. Zelfs het
kleinste bedrijf is verplicht te zorgen voor een goed opgeleide bedrijfshulpverlener.
Ga na wie eerste hulp bij ongelukken kan verlenen.
Conserveer ­ Breng tijdens het werk waar mogelijk tussen de spant en de plaat
vet aan. Het vet werkt conserverend. Je kan er later niet altijd meer bij.
Gebruik nagels van verschillende lengte - Voor plaat op plaat heb je
genoeg aan een ‘tweedikker’. Voor een spant heb je een ‘driedikker’ nodig.
Kies het goede materiaal - Vroeger gebruikten scheepsbouwers speciale
klinkhamers met een extra lange steel. Soms stond aan weerskanten iemand klaar
om de nagel om en om in een vast ritme te slaan. Dat ziet er heel stoer uit maar
het is lastig werken. Een gewone Engelse bankhamer met een goede steel erop
die goed in de hand ligt, is prima gereedschap.
Ook een pneumatische hamer is met enige ervaring mogelijk
Ook nagels kunnen verbranden - Nagels moeten gloeiend zijn maar
mogen niet te lang in het vuur liggen. Als dat wel het geval is, kunnen ze
verbranden of zelfs smelten. Hoe lang ze in het vuur moeten liggen, hangt af
van de hitte van het vuur. Dat kun je alleen in de praktijk leren. Leg in ieder
geval nooit meer dan vijf tot zes nagels tegelijk in het vuur.
Spreek af hoe je met elkaar “praat” - De klinker en de aanhouder kunnen
elkaar vaak niet zien en ook niet horen. Spreek met elkaar een code af zodat je met
elkaar kunt “praten”. Bijvoorbeeld één (1) ratel op de huid dat er een nagel kan
komen en twee ratels als de klinker nog even moet wachten.
Gebruik moderne middelen bij traditioneel vakwerk - Om zeker
te zijn dat het klinkwerk waterdicht is, kun je na het klinken de rand breeuwen.
Je slaat er een randje in waarbij het metaal van de ene plaat in het metaal van
de andere plaat wordt overgeslagen. Op de klinkrand werd vroeger teerpapier
gelegd, als extra beveiliging. In plaats van teerpapier kun je tegenwoordig
Aquafix, een soort vloeibare bitumen, gebruiken.
11