APRIL 2011 - Katholieke geloofsgemeenschap Bennekom

APRIL 2011
MAANDBLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM

MAANDBLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM
56-ste jaargang april 2011
_______________________________________________________________________________
DE VASTEN
We noemen de Vasten tegenwoordig vaak de
Veertigdagentijd. Vasten herinnert aan vroeger, aan
bezinning, maar vooral aan boete doen en weerstaan
aan verleidingen. Daar hoorden allerlei rituele
gebruiken bij, niet alleen in de kerk maar ook thuis.
Zo was er het snoeptrommeltje voor kinderen. Dat
heeft trouwens nog een nieuw leven gekregen in de
zakjes of spaardoosjes voor de vastenactie. Bij de
Vasten hoorde ook steevast de wekelijkse kruisweg
op vrijdag en de lijdensmeditaties op zondagmiddag
tijdens het lof, die een volle kerk trokken. Ik put uit
eigen herinnering van de jaren '50 in mijn dorp.
Ons begrip Veertigdagentijd zegt op het eerste
gezicht hoe lang de tijd duurt en je moet ingewijde
zijn om te weten over welke periode het gaat. Maar
het getal veertig is geladen met diepe symbolische
betekenis. We denken op de eerste plaats aan de
tocht van 40 jaar door de woestijn van het volk
Israël na de uittocht uit Egypte. Een tijd vol uitzien
naar de toekomst en openstaan voor perspectief, een
tijd dat het volk een Godsvolk wordt door het
aannemen van een grondwet, de leidraad van de
Tora ofwel de 10 geboden. Maar ook allerlei
gevaren en verleidingen waaraan het bloot staat.
Zo wordt die tocht een model voor ons geloven in
deze tijd. Ook wij bezinnen ons op ons Volk-van-
God-zijn: welke leidraad hanteren we hiervoor in
deze tijd, in hoeverre kunnen wij ons beroepen op
wat de traditie ons aanreikt en kan dat in deze tijd
nog een inspirerende gids zijn? Moeten wij veel
ombuigen en herbronnen? Of ons meer bij de
tijdgeest aansluiten? Aan welke verleidingen staan
wij dan bloot? Antoine Bodar zei onlangs: "Een kerk
die zich aansluit bij de tijdgeest is snel weduwe". Hij
doelde op de lossere seksuele moraal na 1965
waarmee soms seksueel misbruik in onze kerk vanaf
die tijd verklaard zou kunnen worden; uiteraard
neemt Bodar daar flink afstand van. Toch kunnen
wij er als kerk nu niet omheen een verantwoorde
verhouding te vinden tot de tijdgeest. Er wordt een
kritische houding van ons gevraagd, want veel
verleidingen dienen zich aan. Maar tegelijk kan de
tijdgeest iets wezenlijks openbaren. Op zijn minst
een gevoeligheid voor wat mensen ten diepste raakt
en beweegt. En dat hoeft zeker niet tegen onze
diepste beginselen in te gaan. Gesprek met elkaar en
elkaar leren kennen in wat je gaande houdt, en dat in
verband met onze geloofstraditie die ver terug gaat
in de woestijn van Sinaï – dat is een waardevolle
bezigheid in deze periode. Geestelijk sluiten we ons
dan aan bij de spirituele zoektocht tijdens 40 jaar
woestijn.
Die veertig dagen komen terug in de bezinningstijd
of retraite die Jezus in de woestijn doorbrengt aan
het begin van zijn optreden. Ook hij staat bloot aan
allerlei verleidingen, maar weet die als de nieuwe
Adam te weerstaan. Op de eerste zondag staan ze
tegenover elkaar: deze nieuwe Adam en de "oude"
Adam, met Eva, onder de boom van de verlokking.
Een mooi beeld om deze tijd mee in te gaan: ons
staan onder die boom, ofwel van " kennis van goed
en kwaad". Veel mensen gaan aan verleidingen ten
onder: van te veel eten, te veel drank, te veel geld, te
veel weten, macht en succes…. Kiezen voor teveel
leidt bijna altijd naar ondergang, kiezen voor genoeg
tot leven en gerichtheid op de ander. In het
paradijsverhaal lijken de eerste mensen te kiezen
voor een positie aan God gelijk, eten van de boom.
Ze grijpen naar het hoogste, voorbij aan elkaar en de
medemens. Zo gaat er een paradijs verloren.
De verleidingen van Jezus zijn: van stenen brood
maken, een wonder van God vragen voor dingen
waar we zelf verantwoordelijk voor zijn, idolen
maken en vereren en God vergeten. Jezus weet zich
gekend door God, daarom kan hij verleiding
doorstaan. Hij weet dat het gaat om het kennen van
de medemens, het gaan tot de ander en geen
wonderen verwachten die buiten echte liefde en
barmhartigheid om gaan. Zo kan de Veertigdagentijd
ook onze weg worden om tot anderen en de Ander te
gaan en ten diepste door hen gekend te worden.
Weet u trouwens dat er na Pasen nog een periode
van 40 dagen volgt? En dat de leerlingen daarin door
een nieuwe ontmoeting met de Levende op weg
worden gezet, totdat hij zich aan hun blikken
onttrekt? En ook rond Kerstmis valt twee maal zo'n
veertigdagentijd waar te nemen. Allereerst het oude
adventsvasten dat in kloosters werd aangehouden en
begon op Sint Maarten. En na kerstmis tot aan Maria
Lichtmis. En is het dan verwonderlijk dat beide
feesten "iets met licht" hebben?
pastor Jan Olimulder
1

Agenda
april 3 midvastenwandeling
3 kerkenochtend veenendaal
8 afsluiting kbo jubileum met goog
17 matthäus passion van schütz in oude
kerk
18,19,20 stiltevieringen oude kerk
19 paasviering bezoekgroep
19 vergadering mvr bestuur
19 vergadering pastoraatsgroep, 19.00 u
mei 12 info parochiereis syrië en libanon,
rhenen
22 kerkenochtend renkum
Redactie
Inleveren kopij volgend nummer (mei) tot
zondag 17 april.
e-mail:
Jos Jansen tel: 0317 415 624
Everlaan 8, 6705 DJ Wageningen
Bezorging
Wim Klunder tel: 0318 632 518
Advertenties
Klaas Postma tel: 0318 415 813
e-mail:
2
redactie
Inhoud
De Vasten 1
Uit de parochie 3
Vieringen 3
‘Kom in de kring’ Palmpasen 2011 4
Gezinsvieringen Goede Week 4
Paasviering bezoekgroep 4
Stiltevieringen in de Goede Week 5
Vastenactie 2011 5
Kerkenochtend 6
Matthäus - Passion van Schütz 6
Parochiereis naar Syrië en Libanon 7
Van het MVR bestuur 8
Het pastoraal-liturgisch beleidsplan van het
Bisdom 8
Iets voor u? 9
Maatschappelijke stage voor jongeren 9
Uit kerk en samenleving 9
Paasverhaal live op tv 9
Katholiek Vrouwengilde 10
Afsluiting KBO-jubileum met GOOG 11
Forum 11
Evolutie 11
Biddend lezen 13
Parochie informatie 14
Bezoek ook onze website: www.rkkerkbennekom.nl
Nu is daar te vinden:
- Reactie van het MVR Bestuur op het pastoraal-liturgisch beleidsplan van het Bisdom;
- Kerkochtenden: Hoe zou het bij de buren zijn?
- Parochiereis Syrië – Libanon;
- Breng een virtueel bezoek aan de Sixtijnse kapel;
- André Lascaris O.P. blogt over het geloof. Een link daarheen voortaan op de website;
- Preek van de week : Laatste toevoeging de overweging van Ruud van der Linden op 13 maart
2011;
- En de vaste rubrieken
- En lees verder aan de hand van de berichten en van de verwijzingen naar andere sites over wat
er allemaal in en rond uw kerk leeft en gebeurt.
De redactie van de website: Timo Harmsen, webmaster
e-mail: timoharmsen@planet.nl

____________________________ UIT DE PAROCHIE _____________________________
Vieringen
Overzicht van de vieringen vanaf 3 april t/m
1 mei in de MARIA VIRGO REGINA kerk in
Bennekom
zondag 3 april 4e zondag van de Vasten
“Vastenactie zondag”
10.00 uur: woord- en communieviering mmv
het gemengd koor
voorganger: pastor John Rademakers
intenties: Wim van der Knaap, Marie
Heufkens – Exner, Frans Wopereis
collecte: voor de vastenactie 2011
zondag 10 april, 5e zondag van de Vasten
10.00 uur: woord – en communieviering mmv
het dameskoor
voorganger: mevrouw Riet Kroes
collecte: voor de pastorale zorg
zondag 17 april, Palmzondag
10.00 uur: Eucharistieviering mmv het
kinderkoor, met Palmprocessie
voorganger: pastor Peter Westerman
collecte: voor de pastorale zorg
maandag 18 april, Boeteviering
19.00 uur: viering van boete en vergeving in
de Johannes de Doperkerk aan de
Bergstraat in Wageningen
dinsdag 19 april
14.00 uur: Feestelijke Paasviering voor
ouderen
donderdag 21 april, Witte Donderdag
19.30 uur: Feestelijke Eucharistieviering
m.m.v. ARSIS
voorganger: pastor Adri van Dijk
collecte: voor de pastorale zorg
In deze viering worden de gaven (koekjes,
chocolade, fruit etc.) verzameld, welke in de
Paas attenties worden verwerkt. Deze
worden bezorgd bij parochianen, die onze
extra aandacht verdienen.
vrijdag 22 april, Goede Vrijdag
15.00 uur: viering van woord - en gebed
m.m.v. het kinderkoor
voorganger: mevrouw Marian Bolscher
In deze viering gedenken wij het lijden en
sterven van Jezus Christus en brengen een
bloemenhulde bij het opgestelde lege kruis.
19.30 uur: viering van woord -en gebed
m.m.v. het gemengd koor
voorganger: pastor Peter Westerman
In deze viering gedenken wij het lijden en
sterven van Jezus Christus en brengen een
bloemenhulde bij het opgestelde lege kruis.
zaterdag 23 april, Paaswake
23.00 uur: woord – en communieviering
m.m.v. ARSIS
voorganger: pastor Jan Olimulder
collecte: voor de vastenactie
zondag 24 april, 1e Paasdag
10.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het
gemengd koor
voorganger: pater Hans Koenen
collecte: voor de vastenactie
maandag 25 april, 2e Paasdag
Geen viering
zondag 1 mei, 2e zondag van Pasen
10.00 uur: woord - en communieviering
m.m.v. het dameskoor
voorganger: pastor Hans Lucassen
intenties: Hans Schurgers
collecte: voor het in stand houden van onze
kerk.
Rooster vieringen Wageningen
(zie ook de website: www.rkwageningen.nl)
za.02.04 18.30 parochievoorgangers
zo.03.04 10.00 pv+pastor yuri saris
za.09.04 18.30 pastoor henri ten have
zo.10.04 10.00 pastor yuri saris
12.30 pastoor henri ten have
za.16.04 18.30 pater hans koenen
zo.17.04 10.00 pater hans koenen
ma.18.04 19.00 pastoor henri ten have
do 21.04 19.00 pastor jan olimulder +pv
vr.22.04 15.00 parochievoorgangers
vr.22.04 19.00 pastor jan olimulder
za.23.04 19.00 pastor jan olimulder
za.23.04 22.00 pastoor henri ten have
zo.24.04 05.30 oecumenische viering
zo.24.04 10.00 pastor m. wagemaker
12.30 pastoor henri ten have
ma 25.04 10.00 parochievoorgangers
za.30.04 18.30 pater hans koenen
zo.01.05 10.00 pater hans koenen
3

Kinderwoorddiensten
apr 3 Karen Vermeulen, Yvonne Hendriks
24 Iti-Marije Woolthuis-Smits,
Christianne Marcelis
mei 1 vakantie
Crèche-diensten
en Kom-in-de-kring vieringen
apr 3 kom in de kring.........Iris/Iti-Marije
10 creche................................... Simon
17 kom in de kring..............meerderen
24 geen creche/kom in de kring
mei 1 geen creche/kom in de kring
Rij- en assistentiediensten
Coordinator Gerard Brummer, tel 0318 415 881
Nora Jansen, Johanniterlaan 6, Bennekom,
tel 0318 414 908
apr 10 Schrijver
24 van Oostrum
Janine van Schaijk, Tarthorst 6, Wageningen,
tel 0317 421 285
apr 10 Heestermans
24 Breteler
Mevrouw Snels de Laat, Halderhof, kamer 410,
tel 0318 492 142
apr 10 Baks
24 Schlepers
‘Kom in de kring’ Palmpasen 2011
Op zondag 17 april vieren we tijdens ‘Kom in
de Kring’ Palmpasen. Net zoals andere jaren
mogen kinderen weer hun eigen palmpasenstok
maken. De kleine kinderen zullen net zoals
altijd hulp krijgen van de grote mensen. Als alle
palmpasenstokken zijn gemaakt, kunnen we ze
aan iedereen in de kerk laten zien. Misschien
gaan we bij goed weer wel weer naar buiten
voor de palmpasenoptocht. Hierna kunnen alle
kinderen bij de papa’s en mama’s in de kerk
gaan zitten. Gezamenlijk zullen we dan de
viering in de kerk afsluiten.
4
uit de parochie
Voor de ouders: geef uw kind(eren) tijdig op!
Om alles goed te laten verlopen vragen we de
ouders van onze jongste parochianen tussen 2 en
7 jaar (t/m groep 3), hun kinderen op tijd op te
geven voor het maken van een palmpasenstok.
De kinderen van de Alexanderschool kunnen
zich gewoon opgeven via de briefjes bij de juf
(deze worden begin april uitgedeeld in de klas).
Kinderen die niet op de Alexanderschool zitten
kunnen dit doen via het e-mail adres van Kom
in de Kring: komindekring@rkkerkbennekom.nl
of telefonisch 0318 420 497. Dit kan tot
uiterlijk tot 11 april. Voor het maken van de
palmpasenstok vragen we een bijdrage van
€ 1,50. Deze bijdrage kan voorafgaand aan de
dienst betaald worden.
Als u goed ter been bent wilt u dan uw auto
NIET op het plein voor de kerk parkeren. De
parkeerplaats van de C1000 is een goede optie.
Of met de fiets natuurlijk.
Werkgroep peuter / kleuter en kerk
Gezinsvieringen Goede Week
In de Goede Week verzorgt de Werkgroep
Gezinsvieringen met medewerking van het
kinderkoor twee gezinsvieringen: één op
Palmzondag en één op Goede Vrijdag.
Palmzondag (17 april)
Tijdens de viering op Palmzondag (vanaf 10.00
uur) wordt gelegenheid geboden de spaardoosjes
in te leveren. Ook dit jaar kunnen de
jongste kinderen tijdens de viering Palmpasenstokken
versieren; later volgt de processie. De
processie zal – afhankelijk van het weer − rond
de kerk gaan of beperkt blijven tot een rondje in
de kerk.
Goede Vrijdag (22 april)
Tijdens de viering, 's middags om 15.00 uur,
brengen kinderen een bloemenhulde aan het
Kruis.
Paasviering bezoekgroep
Op dinsdag 19 april is er een paasviering in de
parochiezaal voor de ouderen van onze geloofsgemeenschap.
Het wordt een viering om elkaar
in kleine kring te ontmoeten en na de viering
gezellig samen te zijn. We willen om 14.00 uur
beginnen en eindigen om 16.30 uur. Als u
vervoer nodig heeft, wil u dit dan doorgeven aan
Bets Oostrom, tel.: 0318 416 118.
De bezoekgroep

Mededelingen
Verhuisd:
− Mevrouw M.Kunst van Berinchem naar
Hendrik van Poelwijklaan 129 (Cornelie)
− Mevrouw H. Rienks van Berinchem naar
Hendrik van Poelwijklaan 15 (Cornelie)
− Dhr Ankonè van Berinchem naar Hendrik
van Poelwijklaan 197 (Cornelie)
− Mevr. R. Dijkstra van Alexanderweg 13
naar Hendrik van Poelwijklaan 177
(Cornelie)
− Dhr. Ketelaars van Edeseweg 99 naar
Hendrik van Poelwijklaan 171 (Cornelie)
Stiltevieringen in de Goede Week
Op maandag 18, dinsdag 19 en woensdag 20
april zijn er ’s avonds korte vieringen in de
Oude of Sint Alexanderkerk. Met zang,
lezingen, gebeden, muziek en vooral stilte is er
ruimte voor bezinning in deze week waar wij
het ritme beleven tussen de intocht in Jeruzalem
en de kruisiging op Goede Vrijdag. De kerk is
iedere avond open vanaf 19.00 uur en de
vieringen zelf zijn van 19.30-20.15 uur. Gun
jezelf de ruimte om tot rust te komen. De
organisatie is in handen van de Raad van
Kerken Bennekom.
Dagkapel en Parochiewacht
De dagkapel is van maandag t/m vrijdag
geopend van 10.30 – 11.30 uur.
De parochiewacht is gehuisvest in de Torenzaal
van onze kerk. Leden daarvan zijn aanwezig op
maandag t/m vrijdag van 10.30 – 11.30 uur. (tel.
0318 414 896) Op andere uren kunt u indien
nodig uw berichten inspreken op een antwoordapparaat,
dat dagelijks wordt beluisterd door de
leden van de pastoraatsgroep. Voor noodgevallen
kunt u het nummer dat op de band staat
bellen.
Pastor van de week
In noodsituaties, bediening, handoplegging en
ziekenzegen, sterven, wanneer één van de nabijheidspastores
voor onze parochie niet bereikbaar
is, beschikt de pastoraatsgroep over het
mobiele telefoonnummer van de pastor van de
week. U belt daarvoor het nummer van de parochiewacht,
vermeld op de pagina Parochieinformatie.
uit de parochie
Vastenactie 2011
Steun het project op de Filippijnen!
We zitten al weer midden in de vastentijd en
binnenkort zult u worden benaderd voor onze
jaarlijkse vastenactie. Dit jaar staat het werk van
partnerorganisaties op het Filippijnse eiland
Mindoro centraal. Zij helpen inheemse bevolkingsgroepen,
die door mijnbouw en houtkap in
hun bestaan worden bedreigd, een duurzame
toekomst op te bouwen. De Filippijnse archipel
bestaat uit duizenden eilanden, waarvan er vele
door inheemse bevolkingsgroepen zijn bewoond.
Op het centraal gelegen eiland Mindoro
is de inheemse bevolking, de Mangyan, voor
haar levensonderhoud en bouwmaterialen
grotendeels afhankelijk van de bossen waarin zij
wonen. Van oudsher halen zij kokosnoten,
kruiden, bananen, en honing uit het bos. Tussen
de bomen verbouwen zij groenten als cassave en
bonen. Het bos levert ook riet, rotan en twijgen
om manden mee te vlechten of daken mee te
dekken. De Mangyan handelen ook met de
bewoners aan kust. Ze verkopen fruit en
groenten op de markten in lager gelegen dorpen
en kopen daar rijst en vis in. Het bos is dus niet
alleen leverancier van levensmiddelen, maar
ook van belangrijke handelswaar. De bossen
worden momenteel echter bedreigd door
mijnbouw en oprukkende plantages. Dit treft de
Mangyan heel direct, want zij zijn niet alleen
van het bos afhankelijk om te leven en te
overleven, maar ook om hun bijzondere leefwijze
en cultuur voort te zetten.
Concreet steunt de Vastenactie het project in
Mindoro met het thema ondernemen. De lokale
bevolking wordt geleerd een inkomen te
verdienen met de verkoop van duurzame
bosproducten. Ook krijgen meerdere inheemse
groepen steun bij het verkrijgen van landrechten.
Met trainingen worden deze groepen
weerbaarder gemaakt tegen de dreigingen door
de activiteiten van mijnbouwbedrijven die op
jacht zijn naar delfstoffen uit de bodem van de
bossen. De inheemse bevolking van Mindoro
vecht voor duurzaamheid, wat voor hen geen
keuze, maar noodzaak is. Met de ondersteuning
van de vastenactie campagne 2011 werken wij
mee aan een bloeiend bestaan voor de mensen
in de Filippijnen.
Werkgroep MOV
5

Kerkenochtend
Hoe zou het bij de buren zijn?
Zoals u al eerder heeft kunnen lezen, worden er
dit jaar in het kader van het jaarthema ‘kennen
en gekend worden’ in de geloofsgemeenschappen
van onze Titus Brandsmaparochie kerkenochtenden
verzorgd. Op zo’n zondagochtend na
de viering presenteren de 10 andere geloofsgemeenschappen
zich aan de gast-geloofsgemeenschap.
En bovendien worden er dan in de
gastkerk rondleidingen verzorgd. Dit is dus de
gelegenheid om uw eigen kerk of die van uw
buren te leren kennen. En om kennis te maken
met uw medeparochianen in al die andere
geloofsgemeenschappen. Dat wilt u toch niet
missen!
De eerste kerkenochtend eind februari in
Wageningen was gelijk een groot succes. Dus
willen we dit jaar nog méér van deze
ontmoetingen organiseren. Op onderstaande
data kunt u in de genoemde kerk terecht voor
een rondleiding en om de presentaties van de
diverse andere geloofsgemeenschappen te
bewonderen. Want juist zo worden we gekend
en leren we elkaar echt kennen. Dus graag tot
ziens op een kerkochtend.
Pastor Guido Dieteren
Zondag 3 april 2011 in de Salvatorkerk, A.
van Ostadelaan 54 te Veenendaal. De viering
begint om 10.15 uur. De stands van de diverse
geloofsgemeenschappen zijn te bezichtigen van
11.15 uur tot 12.30 uur. Rondleidingen in de
kerk om 11.30 uur en 12.00 uur.
Zondag 22 mei 2011 in de O.L. Vrouw ten
Hemelopneming kerk, Dorpsstraat 1 te
Renkum. De viering begint om 10.00 uur. De
stands van de diverse geloofsgemeenschappen
zijn te bezichtigen van 11.00 uur tot 12.15 uur.
Rondleidingen in de kerk om 11.15 uur en 11.45
uur.
Zondag 26 juni 2011 in de Maria Virgo
Regina kerk, Heelsumseweg 1 te Bennekom.
De viering begint om 10.00 uur. De stands van
de diverse geloofsgemeenschappen zijn te
bezichtigen van 11.00 uur tot 12.15 uur.
Rondleidingen in de kerk om 11.15 uur en 11.45
uur.
Zondag 25 september 2011 in De Goede
Herderkerk, Leeuweriklaan 35 te Ede. De
viering begint om 10.30 uur. De stands van de
diverse geloofsgemeenschappen zijn te bezich-
6
uit de parochie
tigen van 11.30 uur tot 12.45 uur. Rondleidingen
in de kerk om 11.45 uur en 12.15 uur.
Zondag 2 oktober 2011 in de O.L. Vrouw van
Lourdeskerk, v.d. Molenplein 1 te Doorwerth.
De viering begint om 11.00 uur. De
stands van de diverse geloofsgemeenschappen
zijn te bezichtigen van 12.00 uur tot 13.00 uur.
Rondleidingen in de kerk om 12.15 uur en 12.45
uur.
Zondag 30 oktober 2011 in de St. Antonius
Abt-kerk, Kerkhoflaan 17 te Lunteren. De
viering begint om 10.30 uur. De stands van de
diverse geloofsgemeenschappen zijn te bezichtigen
van 11.30 uur tot 12.45 uur. Rondleidingen
in de kerk om 11.45 uur en 12.15 uur.
Zondag 20 november 2011 in de St.
Bernulphuskerk, Utrechtseweg 129 te
Oosterbeek. De viering begint om 09.30 uur.
De stands van de diverse geloofsgemeenschappen
zijn te bezichtigen van 10.30 uur tot
11.45 uur. Rondleidingen in de kerk om 10.45
uur en 11.15 uur.
Matthäus - Passion van Schütz
Uitvoering op Palmzondag (17 april)
Wie was Heinrich Schütz?
Zeker geen bekende Bennekommer! Nee,
Heinrich Schütz was een Duitse componist,
geboren op 8 oktober 1585 in Bad Köstritz, in
oostelijk Duitsland, ten zuiden van de stad
Leipzig. Overleden in Weissenfels op 6 november
1672 aan een beroerte op 87-jarige leeftijd.
Op het gebied van kerkmuziek wordt hij over
het algemeen beschouwd als de belangrijkste
luthers-protestantse componist vóór Johann
Sebastian Bach. Daarnaast geldt hij als een van
de belangrijkste componisten van de 17e eeuw.
Hij schreef de eerste Duitse opera, Dafne, die
werd opgevoerd in Torgau in 1627. De muziek
hiervan is verloren gegaan.
De vader van Heinrich was eigenaar van een
herberg waar eens Maurits van Hessen-Kassel,
een adellijk muziekliefhebber logeerde. Hem
viel de mooie stem van Heinrich op en hij stelde
zijn ouders voor hun zoon een muzikale studie
bij hem aan het hof in Kassel te laten volgen op
zijn kosten. Hij leerde daar naast muziek o.a.
Latijn, Grieks en Frans. In 1609 ging hij voor 2
jaar in de leer in Venetië bij Giovanni Gabrieli,
musicus, componist en kapelmeester van de San
Marco. In 1612 keerde Heinrich terug naar
Duitsland na het overlijden van zijn leermeester.

In 1617 verhuisde hij naar Dresden om daar te
werken als hofkapelmeester bij de keurvorst van
Saksen. Dat wil zeggen dat hij de leider van de
grootste en belangrijkste muzikale instelling in
het protestantste deel van Duitsland was. Schütz
schreef in die tijd veel vocale concerti gebaseerd
op psalmteksten. Schütz’ composities zijn
beïnvloed door zijn Venetiaanse leraar Gabrieli
en Monteverdi. Hij heeft zich merendeels
geconcentreerd op religieuze muziek. Een
belangrijk genre waar hij mee bezig was is de
“historia”. Dit is de muzikale zetting van
evangelielezingen bedoeld voor de belangrijkste
kerkelijke feesten. Zijn “passies” behoren tot
zijn latere werk en zijn betrekkelijk simpel en
sober, maar wel buitengewoon interessant.
U bent nu vast heel nieuwsgierig geworden naar
werk van H.Schütz. Dat komt heel goed uit
want op Palmzondag, 17 april, ’s avonds om
18.30 uur in de Oude of Alexanderkerk in het
centrum van Bennekom, wordt tijdens de
avonddienst o.l.v. Ds. W. Smit, zo’n “historia”
gezongen. De “Matthäus-passion, Historia des
Leidens und Sterbens Jesu Christi nach dem
Evangelisten St. Matthäus”. Een prachtig
passie-verhaal, waarvan de koordelen a-capella
4-stemmig worden gezongen door een eenmalig
projektkoor, dat door de Raad van Kerken
Bennekom uit diverse Bennekomse koren is
bijeengebracht.
Parochiereis naar Syrië en Libanon
Ook dit najaar zal ik, pastor Guido Dieteren,
vanuit de Titus Brandsmaparochie weer een
parochiereis naar het Midden-Oosten verzorgen.
En dit jaar gaan we naar twee heel bijzondere
landen: Syrië en Libanon. Dit zijn niet alleen
twee zeer gastvrije islamitische landen, maar
ook komen we hier overal in aanraking met
onze vroegchristelijke wortels. Dit wordt zo’n
reis waarbij je geen toerist bent maar waarlijk
een reiziger.
We starten onze bus-rondreis in de hoofdstad
van Syrië: Damascus. Ooit was dit de belangrijkste
stad van het Midden-Oosten. Hier nemen
we ruim de tijd om van deze prachtige stad te
genieten, de vele bezienswaardigheden te bezoeken
(Damascus heeft de grootste en mooiste
moskee van het Midden-Oosten) en te winkelen
op de grote bazaar. Daarna staan steden als
Homs, Hama, Ugarit en Lattakia op het programma.
Natuurlijk gaan we naar de topattractie
uit de parochie
van Syrië, de unieke en meest complete kruisvaarderburcht
ter wereld: Krak de Chevaliers.
Hier waan je je echt in de middeleeuwen en bij
iedere hoek verwacht je Richard Leeuwenhart
of Saladin tegen te komen.
We bezoeken de mysterieuze ‘dodensteden’ in
het noorden en uiteraard ontbreekt ook de
eeuwenoude stad Aleppo met haar prachtige
medina niet in het programma. Daarna slenteren
we tussen de 3000 jaar oude ruïnes van Ebla, de
Romeinse overblijfselen van Apamea en de
christelijke resten van Quala'at Samaan. En dan
trekken we de woestijn in, helemaal naar het
diepe zuidoosten van Syrië waarbij we de loop
van de paradijs-rivier de Eufraat zullen gaan
volgen. We komen in steden met prachtige
namen als Mari, Resafa en Raqqa, om dan de
meest zuidoostelijke stad te bereiken, de tweede
topattractie van Syrië: het mythische Doura
Europos met haar vierduizend jaar oude
tempels. Hoeveel mensen in uw omgeving kent
u die daar ooit geweest zijn?
We trekken verder door de woestijn, volgen de
karavaansporen van de eeuwenoude zijderoute,
om dan, midden in al die verlatenheid opeens de
Romeinse stad Palmyra als een fata morgana te
zien opdoemen. Palmyra is werkelijk nog
mooier dan Pompeji, nog specialer dan Efese.
Het is een must voor iedere cultuurliefhebber.
Na al deze overweldigende indrukken nemen
we een korte pauze en reizen dan verder naar
onze tweede bestemming: Libanon.
Hier bezoeken we de stad van de reuzen:
Baälbek, waar we oog in oog staan met
Kanaänitische afgoden. We trekken door de
Bekavallei met haar prachtige kloosters en
doorkruisen het Choufgebergte vol van oriëntaalse
luister, pittoreske dorpjes en eeuwenoude
Druzenpaleizen. We komen natuurlijk in Byblos
en Sidon, om uiteindelijk onze reis te beëindigen
in het Parijs van het Midden-Oosten:
Beiroet. 30 jaar geleden was de stad totaal verwoest,
maar nu is ze als een feniks uit haar as
herrezen. Hier mogen we ten afscheid eerst nog
uitgebreid genieten van christelijke schoonheid
en oosterse gastvrijheid.
De parochiereis 2011 naar Syrië en Libanon
belooft een ware klassieker te worden, in vele
betekenissen. Want of u nu houdt van de
overweldigende rijkdom en culturele pracht van
Syrië, of de natuurlijke schoonheid van
7

Libanon, of u nu op zoek bent naar Bijbelse
inspiratie of interreligieuze ontmoetingen, deze
reis heeft het allemaal te bieden.
Zoals gebruikelijk wordt het weer een heel
complete reis. Dus een 15 daagse volledig
verzorgde reis met een op maat gemaakt
reisprogramma, waarbij u zelf niets hoeft te
regelen, maar gewoon volop kunt genieten van
het prachtige programma, een overweldigende
cultuur, goede hotels en maaltijden en een
vertrouwd reisgezelschap. En waarbij natuurlijk
de nadruk ligt op het reizen samen met elkaar
vanuit een bijbels-religieuze achtergrond.
Kortom, het wordt weer een parochiereis in de
volle betekenis van het woord.
Deze reis zal plaatsvinden van maandag
10 oktober t/m maandag 24 oktober 2011.
Mocht uw interesse gewekt zijn, komt u dan
geheel vrijblijvend naar de informatieavond
over deze reis. Deze avond wordt gehouden op
donderdag 12 mei vanaf 19.30 uur in de Hal
van de Gedachteniskerk, Herenstraat 82 te
Rhenen. Ook andere geïnteresseerden zijn die
avond van harte welkom. Uiteraard kunt u ook
voor verdere informatie en een compleet
reisprogramma contact met mij opnemen.
pastor Guido Dieteren, telefoon: 0317 619 198,
email: guido.dieteren@casema.nl
Van het MVR bestuur
In februari en maart zijn ondermeer de volgende
punten aan de orde geweest:
1. Het pastoraal-liturgisch beleidsplan van het
Bisdom. Elders in dit blad kunt U er meer over
lezen.
2. Er is gesproken over de parochiedag die dit
jaar weer op de laatste zondag van september
gehouden wordt.
3. De werkgroep vrijwilligersbeleid heeft een
draaiboek gemaakt met een aantal activiteiten
die dit jaar gedaan zullen worden.
4. Er is een brainstormsessie geweest over het
vernieuwen van de parochie- of torenzaaal. In
het vorige parochieblad heeft U daar over
kunnen lezen. Wij zoeken 3 of 4 mensen die
willen meewerken aan het opzetten van een
pakket van eisen.
5. Op dinsdag 31 mei a.s. houden we om 20:00
uur een open parochievergadering. Noteert u
deze datum alvast in Uw agenda.
Het MVR bestuur
8
uit de parochie
Het pastoraal-liturgisch beleidsplan van
het Bisdom
In het vorige parochieblad is een samenvatting
gegeven van het pastoraal-liturgisch beleidsplan
van het Bisdom. In het kort komt dat er op neer
dat het Bisdom één eucharistisch centrum wil in
de gehele Titus Brandsma parochie, waar elke
zondag een eucharistieviering is. Voor onze
parochie zou dat de kerk in Wageningen
worden. Andere kerken worden als het ware
dependances, waar wel vieringen gehouden
mogen worden en waarbij de voorgangers
geacht worden eerst naar de eucharistieviering
in Wageningen geweest te zijn. Dit plan heeft
veel onrust veroorzaakt. Het zTB parochiebestuur
heeft een goed initiatief genomen tot het
organiseren van een bijeenkomst met vertegenwoordigers
van alle locatieraden en pastoraatsgroepen
op 8 maart j.l. met als onderwerp het
genoemde plan. Alle geloofsgemeenschappen
hadden op 8 maart de gelegenheid om hun
standpunt weer te geven.
Ons standpunt, dat is opgesteld door het MVR
bestuur en de pastoraatsgroep, is:
1. het beleidsplan staat haaks op de vitaliteit van
onze gemeenschap. Er is veel behoefte aan
bezinning en liefde voor elkaar - ingrediënten
die zo mooi in ons geloof zitten, waar niks mee
gedaan wordt. Onze voorgangers en leden van
het pastoraal team worden als onmondige
kinderen weggezet. Juist zij moeten het doen en
op hen moeten we verder bouwen/ meer goede
voorgangers vinden/ opleiden. Wij willen niet
meewerken aan dit plan.
2. We vinden dat er een krachtige brief moet
naar de bisschop namens alle geloofsgemeenschappen.
Inmiddels is de bijeenkomst op 8 maart
geweest. Deze bijeenkomst is als erg nuttig
ervaren. Het blijkt dat alle geloofsgemeenschappen
grote moeite hebben met het plan.
Afgesproken is om op dit moment nog geen
brief te sturen. Er komt eerst een gesprek tussen
het Bisdom en het zTB bestuur. Het bestuur zal
de aanpak van te voren met de geloofsgemeenschappen
delen. Onze geloofsgemeenschap zal
deze ontwikkeling afwachten.
Voorts zullen we over dit onderwerp een open
parochievergadering houden en wel op dinsdag
31 mei om 20:00 uur in onze kerk. In die open
parochievergadering willen we ook aandacht

esteden aan het maken van een aanzet voor een
pakket van eisen voor de mogelijke verbouwing
van de parochie- en/of torenzaal.
Het MVR bestuur.
Iets voor u?
Vaak hangen dingen met elkaar
samen. Ook in deze rubriek.....
Bedankt!
De heer van de Post gaat na 25
jaar het gemengde koor
verlaten. Hij heeft het koor
versterkt vanaf het moment dat
hij in de parochie kwam wonen
en vond het altijd fijn om zo een bijdrage te
kunnen leveren aan de vieringen. Bedankt
hiervoor!
Nieuwe oproep
Het gemengde koor is dringend op zoek naar
nieuwe koorleden, zeker nu er een tekort aan
tenoren ontstaat........
Werkgroep Attent op talent
(Marian Bolscher, Truus Appelman,
José van der Meulen, Miranda Meuwissen)
Maatschappelijke stage voor jongeren
Doel van de maatschappelijke stage is jongeren
van 14 tot 16/17 jaar nauwer bij de samenleving
te betrekken en te laten ervaren hoe de
samenleving draait dankzij vrijwilligerswerk. In
2011 is door de regering de stage verplicht
gesteld voor alle leerlingen van het VMBO,
HAVO en VWO. Ze maken tijdens deze stage
kennis met een kant van de maatschappij waar
ze anders misschien niet mee in aanraking
zouden komen. Ze verbreden hun horizon en
werken aan burgerschapsvaardigheden. Ze
zetten zich in voor anderen en leveren een
zinvolle bijdrage aan de samenleving.
Kerken hebben - als één van de grootste
vrijwilligersorganisaties in Nederland - een
enorm gevarieerd aanbod aan vrijwilligerswerk
te bieden, maar vaak niet in beeld bij scholen en
bij jongeren. Zij denken ook niet zo snel aan
zichzelf als aanbieder van maatschappelijke
stages. Wij als Titus Brandsmaparochie willen
uit de parochie
daarom dan ook van harte in deze een initiatief.
nemen. Zo kunnen we leerlingen in onze
geloofsgemeenschappen een stageplek bieden
waardoor zij kennis maken met onze organisatie
en het vrijwilligerswerk dat hier gedaan wordt.
Het is dus niet de bedoeling om leerlingen te
“bekeren”. We hebben onze parochie opgedeeld
in 4 regio’s en per regio zullen we met een of
meer middelbare scholen per locatie contacten
gaan leggen. Verdere invullingen en afspraken
moeten in de komende tijd nog geregeld
worden.
Aan welke parochiële activiteiten denken we
dan? De hieronder vermelde activiteiten lenen
zich mogelijk voor een maatschappelijk stage.
Aanvullingen hierop zijn natuurlijk van harte
welkom: bloemschikken voor liturgie – koster
assisteren bij de voorbereiding van dienst – na
een viering mee koffie schenken – meegaan met
de bezoekgroep naar alleenstaanden of
verpleeghuizen – voorbereiden kindernevendienst,
- huisbezoek - voorbereiding rommelmarkt
en activiteiten in het kader van
jaarthema’s, etc.
De duur van de stage kan variëren, afhankelijk
van deactiviteit, van een dag tot een aantal
weken of maanden voor een beperkt aantal uren
per week. Ook 's avonds en in het weekend
mogen de leerlingen hieraan invulling geven.
De totale duur van de maatschappelijke stage
bedraagt 30 uur per leerling op jaarbasis.
Naast de begeleiding die vanuit de school
gegeven wordt, zal de parochie op de
stageplaats zelf ook begeleiding geven. Hiertoe
zullen wij, als Werkgroep Stagebegeleiding,
intensief overleg plegen en contact houden met
de betreffende deelraden in onze kerk.
Zodra het een en ander duidelijker en concreter
wordt, willen wij u graag in een van de
volgende parochiebladen nader over dit project
informeren.
Stuurgroep geloofgemeenschappen
z. Titus Brandsmaparochie
_________________________UIT KERK EN SAMENLEVING _________________________
Paasverhaal live op tv
Op donderdag 21 april 2011 vindt onder de titel
The Passion in Gouda een groot muzikaal
evenement plaats, waarin het paasverhaal wordt
gebracht. Het betreft een unieke samenwerking
tussen de omroepen EO en RKK, Protestantse
Kerk en Rooms-Katholieke Kerk, het Nederlands
Bijbelgenootschap en de gemeente Gouda.
Het evenement wordt live uitgezonden op
Nederland 3 en internet. Deze uitvoering van
The Passion is gebaseerd op de Manchester
9

Passion, in 2006 live uitgezonden door de BBC,
waarin miljoenen kijkers het verhaal van Jezus
lijden en opstanding konden volgen. De samenwerkende
organisaties zien in dit evenement een
prachtige missionaire kans om mensen te laten
zien wat de betekenis van Pasen is.
The Passion speelt zich niet alleen af op de
markt in Gouda. Ook via internet en televisie
kan alles gevolgd worden. Nederland 3 brengt
op twee avonden op primetime het verhaal van
The Passion: live op Witte Donderdag 21 april
om 20.30 uur en de herhaling op Stille Zaterdag
23 april om 21.55 uur. Daarnaast komt er een
speciale site, zodat het evenement ook via
internet te volgen is en worden social media,
zoals Twitter en Facebook, ingezet. Ook op
radio wordt aandacht besteed aan The Passion.
Katholiek Vrouwengilde
10
(Uit: Parochiebladenservice april)
Wat er intussen gebeurde
Vrijdag 4 maart. De avondviering van Wereldgebedsdag.
Het thema voor de liturgie:
”Hoeveel broden heb je?”. Vrouwen uit Chili
die deze keer de liturgie hebben samengesteld
gaven getuigenis van hun geloof, over het delen
van broden. Het delen, zoals dit onder meer naar
voren komt door onze gaven. De collecte bracht
ditmaal € 245,10 op. Het mannenkoor zong de
liederen en dit ondersteunde de mensen goed,
zodat ze de wat onbekende liederen mee konden
zingen. Dank aan de koffieploeg.
Willemien Brouwer.
Maandag 7 maart. Er zitten 45 dames en twee
heren in het parochiezaaltje voor de lezing van
de heer Klaas Postma over Rome. We starten bij
station Termini en lopen door het Middeleeuwse
gedeelte van Rome. Dit station is het grootste
van Europa en is in 1951 in gebruik genomen.
We zien de Termen die in kerken zijn
veranderd, fonteinen met beelden van jonge
godinnen en schildpadden. We zien prachtig
bewerkt marmer. In Rome waren er al marmerbewerkers
in de 12e en 13e eeuw. Op de Via
Nationale staat de eerste Anglicaanse kerk. De
uit kerk en samenleving
pauzen bepaalden ook de levens van nietkatholieken.
Tot 1870 waren de pausen ook de
wereldlijke heersers van Rome. In dat jaar
kwam de eenwording van Italië tot stand onder
Vittorio Emanuele II. We komen het Colosseum
tegen, waar de buitenste ring verdwenen is door
hergebruik voor de huizen van de Romeinen.
Ook het metaal is er afgesloopt voor hergebruik.
Het verrees tussen 69 en 96 na Christus en bood
plaats aan 60.000 toeschouwers. We leren dat
een palazzo geen paleis is maar dat daar een
groot gebouw mee wordt bedoeld. Over pleinen
lopen we, langs standbeelden, bekijken in de
kerken de pilaren, die uit andere gebouwen
komen en weer hergebruikt zijn. Verbaasd
horen we dat er in Rome meer obelisken staan
dan in heel Egypte. Uiteindelijk komen we bij
de ponte Sant’ Angelo over de Tiber en zien de
Engelenburcht, het mausoleum van keizer
Hadrianus en in de verte de koepel van de Sint
Pieter. We eindigen dan ook op het Sint-
Pietersplein, nemen een kijkje in de basiliek en
met een geweldig uitzicht over Rome met zijn
kerken vanaf het dak van de Sint Pieter wordt de
avond besloten. Het was een schitterende
voettocht, zonder blaren en met een zeer
deskundige en enthousiaste gids.
Neeltje Nakken
Woensdag 16 maart. 18 Dames hebben de weg
weten te vinden naar Nol in het Bos, waar we
heerlijk in de serre genieten van koffie met
gebak. Toos bedankt Willemien de Groot voor
het jarenlang organiseren van de koffieochtenden.
Als blijk van waardering krijgt Willemien
een mooi bakje met voorjaarsbloemen van Toos.
Als haar opvolgster wordt Lia Fintelman
welkom geheten door Toos. De koffieochtenden
blijven dus bestaan, want ook Toos en Lia zijn
een goed koppel. Heel hartelijk bedankt voor
het organiseren van deze ochtenden. Er wordt
op die ochtenden veel gepraat en gelachen met
z’n allen. Neeltje Nakken
Dank voor de bijdragen van de verschillende
mensen deze keer.
Wat er te gebeuren staat
Zaterdag 2 april. Zoals vermeld in uw vorige
parochieblad, kledingactie voor: ”Mensen in
nood”. Let op! Ditmaal is de inzameling van
kleding bij onze eigen kerk, “Maria Virgo
Regina” aan de Heelsumseweg no.1. Tussen
9.00 en 11.00 uur is de inzameling door
Willemien de Groot. Tel: 0318 417 355.

Maandag 4 april. Mevrouw Wendela Vuylsteke
komt een lezing geven over de veelzijdige
Hildegard von Bingen (1098-1179). Zij, Hildegard,
was een bekende vrouw in haar tijd, o.a.
abdis van een Benedictijner klooster, bekend als
mystica, componiste, schilderes, kenner van
kruiden en het gebruik ervan, oftewel arts, en
schrijfster. Koffie en thee staan klaar vanaf
19.30 uur. Aanvang 20.00 uur.
Donderdag 14 april. Ons jaarlijkse reisje. We
gaan richting Drenthe. Naar het gebied
waarover de lezing van de Heer Hoogerkamp
ging: “de maatschappij van weldadigheid”.
Onze “koloniën” in eigen land. Om 8.45 uur
vertrekken we bij het “Kijk en Luistermuseum”.
Om 16.45 uur reizen we af naar Apeldoorn om
de dag af te sluiten met een drie-gangen diner.
Rond 20.30 uur zullen we ongeveer thuis zijn.
Kosten voor dit uitstapje zijn € 58,50 per
persoon. U hebt allen een brief gehad; hebt u
vragen, bel dan Margreet Barten: tel.
0318 416 675. U kunt zich nog steeds
opgeven!
Slotavond Maandag 9 mei, zie uw programmaboekje
en volgende parochieblad.
Gea Kleipool, voorzitter K.V.G.
Afsluiting KBO-jubileum met GOOG
De Katholieke Belangen Organisatie voor
senioren (KBO) Ede/Bennekom sluit haar 25jarig
jubileum af met een optreden van het
Gelders Opera- en Operette Gezelschap
uit kerk en samenleving
(GOOG). Dit musicale feest wordt gevierd op
8 april in de Goede Herderkerk aan de
Ganzeweide te Ede; het begint om 20.00 uur en
eindigt om 22.00 uur. Het programma is zeer
gevarieerd met bekende en minder bekende
liederen uit opera’s, operettes en musicals.
Iedereen is welkom. Kaarten zijn te koop bij de
voorverkoopadressen en ’s avonds aan de kerk.
In de voorverkoop kosten de kaarten voor KBOleden
€ 5 en voor niet-leden € 10; ‘s avonds aan
de kerk kosten alle kaarten € 10. De voorverkoop
van de kaarten is van 7 maart tot 3 april op
de volgende adressen: Beer Radstaat, Nettelhorst
37 Ede, 0318 632 992; Janus van Riel,
Gravenhof 25 Ede, 0318 639 245; Greet Groeneveld,
Middelberglaan 3 Ede, 0318 613 156;
Joop Niesse, Indira Gandhisingel 36 Ede,
0318 625 430; Gerard Ogink, Bovenbuurtweg
108 Ede, 0318 630 358; Truus Appelman,
Vossenweg 57 Bennekom, 0318 414 943; KBO-
Wageningen, 0317 417 191. Als u vooraf belt,
weet u wanneer de betreffende persoon thuis is.
Indien nodig wordt vervoer geregeld.
Het GOOG is een nationaal en internationaal
zeer bekend gezelschap. In 2010 werd het
GOOG uitgenodigd door Marco Bakker om mee
te werken aan het Weens Operette Gala. Het
gezelschap heeft in 4 weken tijd 18 concerten
gegeven door heel Nederland, o.a. in Theater
Carré te Amsterdam. Kom en geniet met ons
mee.
________________________________ FORUM_________________________________
Evolutie
De Kerk verkeert in een grote crisis. Dat doet
pijn maar dat verhindert niet om op zoek te gaan
naar de oorzaken van die crisis. Een poging
daartoe:
Een, waarschijnlijk lange en geleidelijke ontwikkeling
heeft ertoe geleid dat na miljoenen
jaren mensen deze aarde hebben bevolkt. Het
ziet er naar uit dat die evolutie ook nu nog
doorgaat, in hetzelfde, langzame tempo. Maar
het is niet uit te sluiten dat de ontwikkeling van
onze hersenen relatief snel gaat. En tegelijk
daarmee evolueert de menselijke cultuur. En dat
geldt ook voor de religie. In het boek van
Darwin over het ontstaan der soorten lezen we
over de evolutie in de natuur en in de bijbel
staat de ontwikkeling van de mensheid
beschreven.
Onze verre voorouders beleden een religie die
nog sterk op de natuur was gericht. In hun ogen
was alles bezield. Planten, dieren en zelfs rotsen
bezaten leven. De wereld was bevolkt met elfen,
kabouters, nimfen ….. Een wereld die we nog
terugvinden in de sprookjes van Grimm en
Andersen. De mensen voelden zich één met de
natuur die hen omringde en waarvan ze
afhankelijk waren. Dit was het tijdperk van de
mythos.
In een volgend stadium van de ontwikkeling
begon men de natuurverschijnselen te personifiëren
en namen te geven. Zo ontstonden de
verschillende goden: een god van de zee, van de
donder, van de vruchtbaarheid en zo voort. We
noemen dat polytheïsme; veelgodendom. Later
werden die goden ondergeschikt gemaakt aan
één oppergod zoals Wodan bij de Germanen en
11

Zeus bij de Grieken. Dat leek verdacht veel op
onze kabinetten. Er was een premier en vakministers
voor landbouw, visserij en handel. Dit
is de fase van het henotheïsme.
En tenslotte ontstaat dan het monotheïsme. De
premier wordt oppermachtig. Er is slechts één
god. Eigenlijk zijn er maar drie monotheïstische
godsdiensten. Jodendom, Christendom en Islam.
Waarschijnlijk ging de overgang van
henotheïsme naar monotheïsme niet geruisloos.
De bijbel is eigenlijk één groot pamflet tegen
het veelgodendom. In talloze verhalen en
teksten worden de “oude” goden bestreden en
zwart gemaakt. Ze werden gedemoniseerd.
Daaruit kun je concluderen dat in bijbelse tijden
lang niet iedereen de oude goden had
afgezworen.
Als voorbeeld van zo´n verhaal neem ik de
geschiedenis van Job. In het kort:
Het is bekend, Job is een welvarend en
fatsoenlijk man, maar op een kwade dag gaat
het verkeerd. Wat gebeurt er. God sluit een
weddenschap met de duivel. Die zegt: die Job is
wel zo’n integer mens, maar wacht maar. Laat
het hem maar eens slecht gaan, dan zal daar
weinig van over blijven. En ja hoor. God gaat
op dat voorstel in. Hij stuurt Job allerlei kwalen
en ongelukken. Zelfs Job´s kinderen worden
niet gespaard. Job ondergaat dit lijden, wel
vraagt hij aan god waarom hem dit overkomt.
God echter neemt aanvankelijk niet de moeite
om te antwoorden. Pas na lang aandringen van
Job begint god hem de mantel uit te vegen. Dat
gaat in de trant van “wie ben jij eigenlijk? Waar
was jij eigenlijk toen ik de aarde schiep”.
Het beeld van God dat hier getekend wordt is
dat van een god uit het polytheïsme. Eigenlijk
blijkt hieruit dat de schrijver zelf gruwde van
dat valse godsbeeld. Zou de schrijver hier
wellicht juist stelling nemen tegen de oude
natuurgoden? Die haalden immers kwalijke
grappen uit met mensen. Die moesten met offers
goed gestemd worden. Zo’n god zien we in het
verhaal van Job. Wordt hier misschien juist
getoond hoe God NIET is?
Wat we hier zien is het proces van
ont/mythologisering. Het is ook het tijdperk van
de verstedelijking. Stadsbewoners hebben een
andere instelling ten opzichte van de natuur dan
jagers en landbouwers. In de steden ontwikkelt
zich het schrift, de wetenschap, de techniek. Dat
12
forum
brengt een meer praktische en rationele manier
van omgaan met de dingen met zich. De dingen
zijn ont/toverd. Geseculariseerd zouden we
thans zeggen. Dat is aan de ene kant een winst
en een bevrijding. Aan de andere kant heeft die
bevrijding ook een prijs. Het leven wordt killer,
zakelijker, individualistischer.
De drie monotheïstische religies zijn niet in
gelijke mate monotheïstisch. Met name in
Islamitische kring vindt men het Christendom
niet zuiver monotheïstisch vanwege het leerstuk
van de drie-eenheid. Hoe zit dat?
In de evangeliën zien we eerst het optreden van
Johannes de Doper, die echter zegt: het gaat niet
om mij maar om die na mij komt. Dat blijkt dan
Jezus te zijn die op zijn beurt zijn eigen rol
relativeert door te wijzen op “de Helper die na
mij komt”. Hij bedoelde hiermee de Heilige
Geest. Het woord ‘geest’, spiritus heeft te
maken met begrippen als adem, wind, inspiratie.
De Heilige Geest inspireert. Hij waait waar hij
wil. We mogen hem wel zien als de leider van
de evolutie van het geloof. En tot ongeveer het
jaar 1500 is dat in de Kerk ook zichtbaar. Onder
andere in de verschillende kloosterorden, die
zich voortdurend hervormen zonder dat er een
schisma ontstaat. Maar ook in de steden zijn de
kloosterscholen en de vroege universiteiten daar
een voorbeeld van. Kortom, de Kerk is
dynamisch. Door de Renaissance en vooral door
de Reformatie schiet de Kerk van Rome echter
in een kramp. Ze is niet in staat om de culturele
ontwikkelingen te volgen. In Renaissance en
Humanisme en later in de Verlichting kun je de
voetsporen van de Geest zien, culminerend in de
Verklaring van de Rechten van de Mens.
In de Kerk voltrekt zich helaas een andere
ontwikkeling. In de vijftiende eeuw zien we hoe
bisschop Cusanus tegen de toenmalige opvattingen
van de Kerk inging en leerde dat de aarde
om de zon draaide en niet andersom. Dat werd
geaccepteerd. In de zestiende eeuw beweerde
Copernicus het zelfde maar kreeg moeilijkheden,
zodat hij bij leven zijn boek niet durfde
uit te geven. In de zeventiende eeuw tenslotte
werd Gallileï om dezelfde reden door de
inquisitie vervolgd. Wat in de vijftiende eeuw
nog wel kon, kon tweehonderd jaar later niet
meer.
Het lijkt wel dat de evolutie aan de Kerk voorbij
ging en de hoofdstroom van de westerse cultuur

de Kerk links liet liggen. Vanaf die tijd is het
tussen de Heilige Geest en de Kerk nooit meer
goed gekomen. In plaats van voorop te lopen is
de Kerk dwarsligger geworden. In plaats van
motor is ze rem geworden. Ook in onze dagen,
na het Tweede Vaticaans Concilie is dat nog
altijd zo. Het doet pijn dat dit met de Kerk, die
ook mijn Kerk is, gebeurt.
De Kerk verkeert eigenlijk nog in het voorwetenschappelijk
stadium. In de ontwikkeling
van de west Europese cultuur waarin ze ooit het
voortouw had, telt ze eigenlijk niet meer mee.
Stilstand is achteruitgang. De Geest die
inspireert, die de evolutie steeds weer nieuw
leven inblaast, komt voor een gesloten kerkdeur.
De Kerk van na de Reformatie denkt statisch.
Evolutie past niet in haar denkraam. Daardoor
heeft ze helaas een grote achterstand opgelopen.
Daardoor heeft ze op dit moment zeer grote
problemen. En er zullen nog veel meer
problemen komen want waarom zou de Geest
uitgerekend op dit moment stoppen met de
ontwikkeling? De karavaan trekt verder. De
Kerk heeft nog een heel lange weg te gaan om
de achterstand van eeuwen in te halen.
Aggiornamento, weten we het nog? Het zou
goed zijn om die problemen te bezien tegen
boven geschetste achtergrond.
De Kerk heeft de keus: zich door de Geest laten
inspireren of marginaliseren.
Koos van der Zalm
Maart 2011
Biddend lezen
Al vele jaren doe ik mee in een Bijbelgroep in
de kapel in onze wijk. Aanvankelijk was ik
gewoon deelnemer, maar na enige jaren, toen de
groep behoefte kreeg om op een andere manier
te gaan lezen, vroeg men mij de coördinatie op
me te nemen. Een aantal seizoenen hebben we
toen uit de evangelies gelezen, eerst een selectie
uit Matteüs en vervolgens het complete evangelie
van Marcus. Voor dit jaar heb ik een ander
voorstel gedaan (even ter toelichting: het werkseizoen
begint hier in maart, na afloop van de
zomervakanties. In Argentinië vallen de seizoenen
andersom). We lezen nu uit het Oude Testament,
en daarvoor volgen we de geschiedenis
van het volk Israël. Het Oude Testament is
uiteraard minder bekend, de eerste lezingen van
de zondagse vieringen blijven altijd in de lucht
hangen. Als je geen Bijbelse vorming hebt
forum
gehad, verandert dat ook niet. De groep had zin
om zich daar eens aan te zetten.
In onze groep gaat het niet in de eerste plaats
om het vergroten van kennis, maar om samen te
bidden, te lezen, te praten en ons te laten
inspireren. We zijn met vijf tot acht personen,
dus de gesprekken kunnen vertrouwelijk
worden. Ik beschouw het als mijn taak om
ervoor te zorgen dat alle aspecten van het
Bijbellezen aan bod komen. Ik gebruik daarvoor
een methode die ‘lectura orante’ heet. ‘Biddend
lezen’ betekent dat letterlijk. Ik zorg ervoor dat
er ruimte is om elkaar te vertellen hoe het met
ons gaat, wat ons bezighoudt. Soms roept dat
verrassende vragen op aan de tekst die we later
samen lezen. Ik let erop dat we in alle rust de
tekst lezen en dat iedereen alles begrijpt. Het
leukste is om samen antwoorden te zoeken op
de vragen die worden opgeroepen. Natuurlijk
kan ik met mijn kennis het nodige verduidelijken.
We kijken vervolgens welke vragen de
tekst ons stelt en proberen daar onze
antwoorden op te geven.
Eigenlijk is mijn belangrijkste taak ervoor te
zorgen dat we alle tijd nemen, iedereen aan het
woord laten, dat we zowel luisteren als vragen
als antwoorden. Dit is al bidden, ruimte geven
aan de Geest, vandaar de naam ‘biddend lezen’.
Maar in mijn groep wordt ook maar al te graag
hardop gebeden, voor zieken, voor collega’s
met problemen, om te danken en noem maar op.
We lezen nu over hoe het volk Israël in stamverband
met elkaar leefde. Er was geen koning,
niemand was de baas, het land was van God,
dus van iedereen. Het leven was ook hard, want
er was geen machtige vorst die bescherming
bood, maar men was vrij. Onderlinge problemen
werden in vergadering opgelost.
“Wat betekent dit voor ons?” bleef gisteren als
laatste vraag liggen. Daar gaan we a.s. donderdag
rustig over nadenken. Ik let erop dat de
vraag werkelijk bij ons aankomt. God wil via de
Bijbel tot ons persoonlijk spreken. Dan kunnen
we ook zelf antwoord geven.
Marc van der Post
13

__________________________ PAROCHIE INFORMATIE ___________________________
Parochie Titus Brandsma
De Maria Virgo Regina geloofsgemeenschap is RK
en is onderdeel van de Titus Brandsma parochie.
Voor informatie over de Titus Brandsma parochie
zie de website: www.ztitusbrandsmaparochie.nl.
Pastoraal team en profielering
Diaconie: J.A.T.M.(Hans) Lucassen
J.H.M. (Hans) Lammers
Catechese: H.W.M. (Henri) ten Have, pastoor
C.J.M.(Toos) Jurrius-Kunnen
Liturgie: J.G.M.(Jan) Olimulder
Kerkopbouw: G.H.J.V.(Guido) Dieteren
Y.J.(Yuri) Saris
Zie verder de website van de parochie.
Maria Virgo Regina kerk
adres: Heelsumseweg 1, 6721 GP Bennekom
internet: www.rkkerkbennekom.nl
Parochiewacht
Maandag t/m vrijdag 10.30-11.30 uur
Torenzaal, Heelsumseweg 1, tel. 0318 414 896
Daarbuiten informatie via antwoordapparaat.
Pastoraatsgroep
− Marian Bolscher, tel. 0318 417 237
− Ruud van der Linden, tel. 0318 419 340
− Marianne Thie, tel. 0318 414558
− Marialda Kuin, tel. 0318 610 078
Bestuur
− Hans Wilmink (voorzitter), tel. 0318 413 049
− Rita van Doesum-Karsten (secretaris)
e-mail: secretariaat@rkkerkbennekom.nl
tel. 0318 418 025
− Herman v.d. Akker, (penningmeester)
tel. 0318 415 137
− Ineke Ammerlaan, tel. 0318 414 936
− José van der Meulen, tel. 0318 430 455
− Truus Appelman, tel. 0318 414 943
− Miranda Meuwissen, tel. 0318 420 497
Commissie van financiën en beheer
Herman van den Akker (penningmeester)
Commandeursweg 103, tel. 0318 415 137
Bankrek. algemeen: 30.70.22.250; Bankrek.
kerkbijdragen: 15.34.62.043, t.n.v. Par. Z. Titus
Brandsma, t.b.v. Maria Virgo Regina Bennekom.
Ledenadministratie
Klaas van der Meulen,
Korenlaan 32A, tel. 0318 430 455
14
Koster Ceremoniaris
Riet van der Linden
Groenestraat 27, tel. 0318 416 846
Contact nabestaanden
Nettie Oegema, Bereklauw 73; tel.: 0318 419 227
Contactpersoon dopen
Marian Bolscher, Berkenlaan 18; tel 0318 417 237
Wijkvertegenwoordiging
Marian Bolscher, Berkenlaan 18, tel. 0318 417 237
Caritas
Dominique de Voort
Breehoven 13, tel. 0318 416 265
Contact Kerk, Milieu en Samenleving
Truus Appelman, tel. 0318 414 943
Contact Raad van Kerken
Janneke Postma, Hans Westendorp
Agenda torenzaal en kerkzaal
Ton Gommers-Smits,
Honingklaver 2, tel. 0318 414 374
Koren
− Gemengd Koor: Antoon Appelman
Vossenweg 57, tel. 0318 414 943
− ARSIS: Peter Wijngaard
Hof van Putten 11, tel. 0318 417 670
− Kinderkoor: Gertie Savelkoul
Julianalaan 10, tel. 0318 575 965
− Dameskoor: Nardie Breteler-klein Breteler
Grintweg 303, tel. 0317 415 588
− Schola cantorum: Klaas Postma,
Selterskampweg 23, tel. 0318 415 813
Werkgroep peuter en kleuter/kerk
Miranda Gielen-Meuwissen
Heelsumseweg 2, tel. 0318 420 497
Werkgroep kinderwoorddienst
Carla Grashof, Schuurhoven 23, tel. 0318 413 525
Werkgroep gezinsviering
Arno de Bruin, Boerenbond 22, tel. 0318 414 097
Werkgroep 1 e communie
Christianne Marcelis-van Acker
Vossenweg 37, tel 0318 418 347
Werkgroep jongerencatechese
Hermine Wilmink, Harnsesteeg 3, tel. 0318 413 049
Bezoekgroep
Bets Oostrom, Haldereng 17, tel. 0318 416 118
Basisschool St. Alexander
Acacialaan 32a, tel. 0318 430 340
In verband met het op de school geldende
toelatingsbeleid kinderen erg vroeg opgeven
Katholiek Vrouwen Gilde
Gea Kleipool-van de Goor
Bosmeesterskamp 2 B , tel. 0318 431 810