Snelle behandeling bij galblaasproblemen.pdf - Ziekenhuis ...

Snelle behandeling bij
galblaasproblemen
Ziekenhuis Gelderse Vallei

Binnenkort wordt u in het Ziekenhuis Gelderse Vallei
opgenomen voor een operatie aan uw galblaas. In deze folder
kunt u lezen wat u kunt verwachten van de operatie, het verblijf
in het ziekenhuis en de revalidatie thuis. Verder staat in deze
folder uitleg over de functie van de galblaas, het ontstaan van
galstenen en wanneer het verstandig is om hiervoor een
operatie te verrichten.
De afdeling chirurgie van Ziekenhuis Gelderse Vallei biedt patiënten
met klachten, die door galstenen worden veroorzaakt, sinds korte
tijd de mogelijkheid om hen snel te helpen via de zogenaamde
galblaasstraat geopereerd te worden.
De galblaas
De galblaas is een peervormig orgaan dat aan de onderkant van de
lever ligt, rechts boven in de buik. De galblaas is door een
afvoergang verbonden met de hoofdgalgang (ductus choledochus),
die gal vervoert van de lever naar het bovenste gedeelte van de
dunne darm (de twaalfvingerige darm). De lever maakt 24 uur per
dag gal (een vloeistof die belangrijk is voor de vertering van vetten in
ons voedsel) en voert de gal via de hoofdgalgang naar de dunne
darm en naar de galblaas. In de galblaas wordt de gal ingedikt en
opgeslagen totdat er (vet) voedsel in dunne darm komt. De galblaas
reageert hierop door extra gal in de hoofdgalgang te persen.
Wanneer de galblaas is verwijderd, wordt de functie ervan volledig
overgenomen door de lever.
Klachten en symptomen
Meestal hebben mensen met galstenen weinig of helemaal geen
klachten. Een (operatieve) behandeling is dan niet nodig. Van
gasteenlijden is sprake als er stenen in de galblaas zitten, die
klachten veroorzaken. Iedereen kan galstenen krijgen, maar met
name vrouwen met overgewicht hebben een hoger risico.
De meest voorkomende klachten of symptomen van galstenen zijn:
• Aanvallen van een onbehaaglijk gevoel in de bovenbuik, die
gepaard gaan met misselijkheid en/of braken, na het eten
van onder andere chocolade, koffie, vet of bepaalde
groenten.
2

• Opboeren of een branderige pijn in de maagstreek.
• Aanvallen van scherpe pijn rechts boven in de buik, gepaard
gaande met bewegingsdrang. Dit zijn koliekpijnen die ook uit
kunnen stralen naar de rug. Ze worden veroorzaakt door een
galsteen die vast komt te zitten in de afvoergang van de
galblaas.
• Geelzucht (gelige verkleuring van de huid en het wit van de
ogen) komt voor als een galsteen vast komt te zitten in de
hoofdgalgang, die de gal naar de darm leidt. De gal kan nu
niet meer in de darm lopen en komt in het bloed terecht.
Behalve een gelige verkleuring van huid en het wit van de
ogen veroorzaakt dit een ontkleuring van de ontlasting en
wordt de urine donkerbruin. Als de patiënt geelzucht heeft,
moeten de galwegen met een scoop worden onderzocht en
eventueel vastzittende galstenen verwijderd worden, voordat
een (kijk) operatie van de galblaas kan worden verricht.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Stenen in de galblaas worden bij voorkeur vastgesteld met
echografie. Dit is een veilig en pijnloos onderzoek, waarbij gebruik
gemaakt wordt van hoogfrequente geluidsgolven om een beeld van
de galblaas en de zich daarin bevindende galstenen te verkrijgen.
Met echografie kunnen ook de galwegen worden beoordeeld om te
kijken of hierin eventuele stenen aanwezig zijn. Bloedonderzoek kan
worden gebruikt om te kijken of er ontsteking van de galblaas of
geelzucht aanwezig is.
Wanneer is een galblaasoperatie nodig?
Wanneer galstenen klachten en/of complicaties (ontsteking,
geelzucht) veroorzaken is chirurgische behandeling noodzakelijk.
Hierbij is het noodzakelijk om de galblaas met hierin de stenen te
verwijderen en niet alleen de galstenen aangezien deze terugkomen
wanneer de galblaas aanwezig blijft. Hierdoor gaan de klachten over
en worden gevaarlijke complicaties zoals galblaasontsteking en
alvleesklierontsteking voorkomen.
Nagenoeg alle patiënten zijn na de operatie van hun klachten af.
Soms blijven er geringe klachten over die over het algemeen
gemakkelijk kunnen worden bestreden met een speciaal dieet.
3

Operatietechniek
Er zijn twee methoden om de galblaas te verwijderen:
O kijkoperatie, waarbij de galblaas via meerdere buisjes door
de buikwand wordt verwijderd (laparoscopische
cholecystectomie).
O De klassieke operatie; waarbij de galblaas via een snede
(rechts) in de bovenbuik.
Snel behandelingstraject
Bij de zogenaamde ‘galblaasstraat’ wordt vaak als eerste gekozen
voor een kijkoperatie. Deze methode is voor patiënten minder pijnlijk
en belastend. Het herstel na een operatie is hierdoor sneller en de
opnameduur aanzienlijk korter. Hierbij is het zelfs mogelijk om
dezelfde dag nog naar huis te gaan (dagbehandeling).
De ‘galblaasstraat’ is een snel behandelingstraject, waarbij
meerdere patiënten met galsteenklachten op dezelfde dag door
dezelfde ervaren chirurg en hetzelfde behandelteam worden
geopereerd.
Bij deze operatie maakt de chirurg gebruik van een videocamera en
speciale instrumenten om de galblaas te verwijderen zonder een
grote snee te maken. In plaats daarvan maakt hij enkele kleine
sneetjes. Een van deze sneetjes wordt bij de navel gemaakt, zodat
de chirurg een camera en lichtbron (laparoscoop) in de buikholte
kan brengen. Voordat de camera in de buikholte wordt gebracht,
wordt de buikholte gevuld met een gas (kooldioxide) dit is nodig om
ruimte te krijgen voor de operatie. Door deze oprekking van het
middenrif kunt u na de operatie gedurende enkele dagen een
gevoelige rechter schouder hebben. Dit verdwijnt vanzelf en u hoeft
zich daar geen zorgen over te maken. De galblaas wordt, nadat
deze is losgemaakt, uiteindelijk verwijderd via de het wondje bij de
navel, dit is dan ook vaak groter dan de overige wondjes en kan
hierdoor ook enigszins geïrriteerd zijn. Klachten van dit wondje
verdwijnen meestal vanzelf en behoeven geen verdere behandeling.
4

Attentie:
Een enkele keer komt het voor dat een kijkoperatie moet worden
omgezet naar een klassieke open operatie bijvoorbeeld omdat de
chirurg tijdens de operatie het niet veilig vindt om de galblaas met
een kijkoperatie te verwijderen. Hoewel de kans hierop erg klein is
moet u altijd rekening houden met de kans dat er bij een geplande
kijkoperatie toch een grotere snede gemaakt moet worden.
De chirurg en de anesthesioloog onderzoeken u voor de ingreep en
bepalen of u voor deze manier van opereren in aanmerking komt.
Belangrijke voordelen van een behandeling via de galblaasstraat
zijn:
• Bij een galblaasstraat worden alle handelingen, die
noodzakelijk zijn voor de operatie, op dezelfde dag snel
achter elkaar verricht.
• Wanneer u behandeld wordt via de galblaasstraat is het
mogelijk om uit de beschikbare data een datum voor uw
behandeling te kiezen.
• U wordt behandeld door een ervaren maag-darm chirurg, die
wordt ondersteund door een ervaren operatieteam, die deze
ingreep vele malen gezamenlijk hebben uitgevoerd.
• Wanneer de operatie zonder problemen is verlopen wordt
aan het eind van de dag in overleg met uw behandelende
chirurg besloten of u dezelfde of de volgende ochtend naar
huis mag.
Uw verblijf op de holding
U wordt met uw bed naar de holding (voorbereidingsruimte) gereden.
Vanuit de holding gaat u door naar de operatiekamer. Vanwege
zorgvuldigheid en een goede informatieoverdracht kan het voorkomen dat
u wat langer in deze voorbereidingsruimte moet verblijven.
Op de holding komt de arts die de operatie uitvoert altijd bij u langs.
5

Het snelle behandeltraject is niet voor elke patiënt met
galsteenklachten geschikt:
• Gecompliceerd galsteenlijden, wanneer er complicaties van
het hebben van galstenen zijn ontstaan: galblaasontsteking,
alvleeskierontsteking en galstenen in de galwegen.
• Wanneer patiënten naast klachten van galstenen ook andere
ernstige ziekten van bijvoorbeeld hart en longen hebben,
waardoor het risico van een operatie duidelijk toeneemt.
• Wanneer patiënten in het verleden een operatie in de
bovenbuik hebben ondergaan. Door dergelijke operaties
neemt de kans op verklevingen rond de galblaas duidelijk toe
met als gevolg dat hierdoor een kijkoperatie minder goed
mogelijk is.
Hoe werkt het?
• De chirurg stelt allereerst vast of uw klachten ook
daadwerkelijk door galstenen worden veroorzaakt. Mocht dit
niet het geval zijn dan volgt verder onderzoek om andere
oorzaken op te sporen. Indien de klachten wel bij galstenen
passen bepaalt de chirurg vervolgens welk behandeltraject
bij uw situatie past.
• Wanneer er geen bezwaren zijn voor een snelle behandeling
via de galblaasstraat bespreekt de chirurg dit met u.
Wanneer u hiervoor kiest gaat de polikliniek assistente alles
voor u in werking zetten: u gaat direct na het gesprek met de
chirurg naar het preoperatieve spreekuur waar u
achtereenvolgens gesprekken heeft met de anesthesioloog,
verpleegkundige en de apotheker. Wanneer nog geen nader
onderzoek heeft plaats gevonden, wordt ook meteen
bloedonderzoek en een echografie van de galblaas geregeld.
De anesthesioloog geeft definitief toestemming voor het
snelle behandeltraject.
6

Wanneer u behandeld wordt via de galblaasstraat is het mogelijk om
uit de beschikbare data een datum voor uw behandeling te kiezen.
U meldt zich als laatste bij de opname afdeling voor de verdere
afspraken zoals opname datum, tijd van opname en nacontrole, die
over het algemeen telefonisch zijn. Bij een telefonische afspraak belt
de chirurg u thuis en hoeft u niet naar het ziekenhuis te komen dan
wel zelf te bellen.
Afspraken overzicht
galblaasbehandeling
Operatie datum:
Opname tijd op afdeling kort
verblijf:
Telefonische nacontrole:
…………………………………….
…………………………………….
…………………………………….
Als de kijkoperatie toch een klassieke operatie wordt
Bij deze operatie wordt de galblaas verwijderd via een grotere incisie
Deze snede verloopt meestal schuin onder de rechter ribbenboog.
Soms wordt een slangetje (drain) achtergelaten die via een aparte
opening in de buikwand naar buiten wordt geleid. Het herstel na
deze operatie verloopt over het algemeen langzamer dan bij een
kijkoperatie.
Mogelijke complicaties
Bij elke ingreep bestaat er een kans op complicaties. Zo zijn er ook
bij deze operaties de normale risico’s op complicaties van een
operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding en
wondinfectie of abces. Een mogelijke complicatie bij deze operatie is
een beschadiging van de hoofdgalgang. Dit gebeurt zeer zelden.
De gevolgen daarvan zijn afhankelijk van de aard van het letsel en
het tijdstip dat het wordt vastgesteld. Een hersteloperatie kan tot de
mogelijkheden behoren.
7

Na de operatie
• Terug op de afdeling ontvangt u een beschuitje en kopje
thee, gaat dat goed dan mag u een maaltijd bestellen.
• Wel kunt u na de operatie misselijk zijn u kunt hiervoor
medicijnen krijgen.
• Om er voor te zorgen dat u voldoende vocht krijgt, heeft u
een infuus met vocht in de arm. Zodra u weer zelf voldoende
kunt drinken, kan het infuus verwijderd worden.
• De eerste dagen na de operatie zijn de wondjes nog
gevoelig.
• In het begin kunnen alle bewegingen pijnlijk zijn, evenals
diep ademhalen en hoesten. Na een kijkoperatie kunt u ook
kunt last hebben van schouderpijn, dit wordt veroorzaakt
door het koolstofdioxide gas wat is ingespoten tijdens de
operatie. Dit gas veroorzaakt een prikkeling van het
middenrif wat dan de pijn rond de schouderbladen geeft. U
krijgt pijnstillers volgens een pijnschema.
• Indien u een nachtje blijft krijgt u een spuitje om trombose te
voorkomen.
8

Wanneer kunt u naar huis
Bij een kijkoperatie bestaat de mogelijkheid om dezelfde dag of
avond al naar huis te gaan, dit beslist de chirurg in overleg met de
afdelingsverpleegkundige, als hij u aan het eind van de middag
bezoekt op de afdeling. Wanneer hij of u dit nog niet verstandig
vindt, kan hij ook kiezen voor een korte opname, waarbij u de
volgende ochtend om 9.30 uur naar huis gaat.
Wanneer er na een kijkoperatie uiteindelijk toch een grotere snede is
gemaakt blijft u gewoonlijk langer in het ziekenhuis. Ook wanneer er
sprake is van een complicatie blijft u langer in het ziekenhuis.
Voor het sluiten van de wondjes wordt gebruik gemaakt van
oplosbare hechtingen. Deze hechtingen lossen vanzelf op en
hoeven niet verwijderd te worden. Het oplossen duurt enkele weken.
Wanneer u op het moment van vertrek nog vragen heeft of afscheid
wil nemen van de medewerkers dan verzoeken wij u om naar onze
teampost van kort verblijf te komen. U heeft van de opname afdeling
de afspraak gekregen van het telefonisch consult. Van de
verpleegkundige krijgt u voor ontslag een voorlopige ontslagbrief
mee die u mee kunt nemen bij eventuele complicaties. Uw huisarts
wordt automatisch op de hoogte gesteld binnen enkele dagen.
9

Herstel na ontslag
U kunt zelf het beste aanvoelen wat u wel en niet kunt. U kunt de
komende week nog snel moe zijn. Hieronder staan een aantal
specifieke richtlijnen.
• U mag zich de eerste dag na de operatie al weer douchen.
De pleisters gaan er na het douchen af, hier komen alleen
nieuwe pleisters op wanneer de wondjes nog niet helemaal
droog zijn. Anders hebben de wondjes geen extra verzorging
meer nodig.
• Baden, zwemmen en saunabezoek worden de eerste twee
weken ontraden.
• U hoeft geen vetarm dieet te volgen. Met grote
hoeveelheden vet tegelijkertijd moet u nog voorzichtig zijn.
Probeer uit wat u kunt verdragen. Heeft u klachten na
gebruik van bepaalde voedingsmiddelen laat deze dan weg
en probeer het later nog eens. Het is de bedoeling dat u na
korte tijd weer kunt eten eet wat u voordien gewend was.
• Met alle bewegingen en activiteiten die pijnlijk zijn, moet u de
eerste weken na het ontslag voorzichtig aan doen. Wanneer
de wondjes genezen zijn en niet pijnlijk zijn, mag u alle
normale activiteiten weer hervatten.
• Er worden hechtingen gebruikt die vanzelf oplossen.
• Autorijden is vaak de eerste 48 uur na de operatie,
verzekeringstechnisch, niet toegestaan. Dit kunt u bij uw
verzekering navragen.
Medicatie
U kunt uw eigen medicatie weer gebruiken na ontslag, tenzij de arts
iets anders met u heeft afgesproken.
10

Richtlijnen inname van de pijnmedicatie thuis
Hieronder staan de verschillende medicijnen die voorgeschreven
kunnen worden. Afhankelijk van de door de verpleegkundige
aangekruiste medicijnen houdt u onderstaand schema aan:
O Paracetamol: 4 maal daags 2 tabletten van 500 mg.
Tijdstip van inname: 8.00 – 12.00 – 18.00 – 22.00 uur.
O Diclofenac: 3 maal daags 1 tablet van 50 mg.
Tijdstip van inname: 8.00 – 14.00 – 21.00 uur.
Gebruik naast Diclofenac ook 1 maal daags 20 mg
Omeprazol om 8.00 uur. Dit is een maagbeschermer.
O Tramadol: 3 maal daags 1 tablet van 50 mg.
Tijdstip van inname: 8.00 – 14.00 – 21.00 uur.
Wanneer u het idee heeft dat de pijn minder wordt, begint u met het
afbouwen van de pijnmedicatie. Gebruikt u Tramadol, dan stopt u
daar als eerste mee. Vervolgens stopt u met de Diclofenac en de
Omeprazol. Als laatste stopt u met de paracetamol.
Calamiteiten of problemen
Wanneer u de situatie niet vertrouwd of er zijn problemen zoals:
• Ontstekingsverschijnselen van de wondjes (toename
lekkage, roodheid, pus uit de wondjes, koorts)
• Toenemende pijn
• Andere klachten die te maken zouden kunnen hebben met
uw opname of operatie
Neem dan contact op met het ziekenhuis:
Tijdens kantooruren: Polikliniek chirurgie - (0318) 43 52 00
Buiten kantooruren: SEH - (0318) 43 37 00
Deze telefoonnummers kunt u gebruiken tot aan het telefonisch
consult met chirurg. Mocht het nodig zijn een arts te bezoeken dan
kunt u de ontslagbrief die u heeft meegekregen aan deze arts
afgeven zodat hij/zij op de hoogte is van de ingreep.
Voor overige klachten kunt u contact opnemen met uw huisarts.
11

Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stelt u ze dan
gerust aan de polikliniekassistent (0318) 43 52 00 of aan de
verpleegkundige van de afdeling kort verblijf (0318) 43 47 50.
VIP – 13.51 Chirurgie: 7/2013
12