klik hier - Douwe Egberts Pensioenfonds

2012
Verkort Jaarverslag

Voorwoord
Hierbij bieden we u een verkort jaarverslag aan. U vindt hierin een
beknopt overzicht van het reilen en zeilen van ons pensioenfonds
in het jaar 2012.
Het jaar 2012 was zowel in financieel als in operationeel opzicht een goed jaar voor
ons fonds. We kwamen (gelukkig zonder aanvullende maatregelen) uit de situatie van
dekkingstekort. Op de lopende dossiers, mede door aanpassingen in wet- en regelgeving,
is vooruitgang geboekt. De naam van het fonds (en daarmee ook briefpapier, website en
dergelijke), maar ook de BPR- regeling zijn in het verslagjaar aangepast. Verder voerden we
een zelfevaluatie uit en werd door een externe visitatiecommissie een onderzoek uitgevoerd
en zijn er aanbevelingen gedaan. Het Verantwoordingsorgaan heeft haar rol actief vervuld en
het bestuur heeft gesprekken met alle betrokken partijen rond het pensioenfonds gevoerd.
De omgeving rond het pensioenfonds is en blijft voorlopig wel erg turbulent. Bij de
onderneming en in de pensioenregelgeving zijn behoorlijke bewegingen gaande. De
bestuurssamenstelling wijzigde om diverse redenen veel meer dan in het verleden: in
2012 wisselde de helft van het bestuur. De opvolgingsprocedures zijn in alle gevallen goed
verlopen. Er was stabiliteit in de diverse partijen betrokken bij de uitvoering, de adviseurs en
het bestuursbureau, zodat alle reguliere werkzaamheden goede doorgang konden vinden. We
konden zo al onze verplichtingen nakomen.
Wij vertrouwen erop dat dit verkort jaarverslag u wat meer inzicht geeft in de werking van het
Douwe Egberts Pensioenfonds.
Namens het bestuur van DEPF
Quirijn Ligtenstein, voorzitter
Roel Burema, secretaris
Quirijn Ligtenstein Roel Burema
Als de informatie in dit verkorte jaarverslag u triggert om u verder te verdiepen in
financiële details of het beleid van het bestuur, dan kunt u bij die onderwerpen
doorlinken naar het volledige jaarverslag. Dat vindt u ook als pdf elders op onze
website.
Alle bedragen in dit verkorte jaarverslag zijn vermeld in miljoenen euro’s, tenzij
anders vermeld.
Verkort Jaarverslag2012

In dit verkort jaarverslag 2012
2
5
6
8
9
10
12
14
15
Voorwoord
Bestuur en verantwoordingsorgaan
Kerncijfers 2012: Pensioenfonds in vogelvlucht
De beleggingen en uitvoeringskosten
Toeslagen
Goed pensioenfonds bestuur, verantwoording en toezicht
Accountant en externe actuaris positief over DE pensioenfonds
‘Open dialoog, in een prettige sfeer’
Hoe houden we het allemaal begrijpelijk?
Ontwikkelingen in 2013
Verkort Jaarverslag2012
Beleggingen en toeslagen
voor actieven en inactieven
Annemarie Kuks: voorzitter van
het Verantwoordingsorgaan
3

4 Verkort Jaarverslag2012

Bestuur en verantwoordingsorgaan
In het bestuur wisselden 4 van de 8 leden:
• Albert Six (eind 2011 vertrokken) werd in 2012
opgevolgd door Quirijn Ligtenstein
• Chiel Hildebrand werd opgevolgd door Sytze
Meerema
• Gerben Veltman werd opgevolgd door Hennie van
Wageningen
• Hennie Monsou werd opgevolgd door Caroline
Carrière.
In het Verantwoordingsorgaan werden 3 van de
6 leden gewisseld; hiervan zijn 2 leden naar het
bestuur doorgestroomd:
• Hennie van Wageningen werd opgevolgd door
mevrouw Jacqueline Duurland
• Paul Huiskens werd opgevolgd door mevrouw
Annemarie Kuks
• Sytze Meerema werd opgevolgd door Hans van
der Waard
Meer informatie is te vinden in het volledige
jaarverslag:
• Bestuur en Verantwoordingsorgaan; p 9
• Voor een volledig overzicht van
betrokken personen (inclusief de
commissies, bestuursbureau en
adviseurs) en partijen: zie Personalia p 4-6
Quirijn Ligtenstein
Quirijn Ligtenstein is geboren in 1948
en heeft zich in zijn werkzame leven
ontwikkeld als pensioendeskundige.
Bij vele van onze deelnemers is hij
bekend als voormalig directeur van
Pensioenfonds Douwe Egberts (tot
medio 2006).
“Ik heb meer dan 15 jaar met veel plezier gewerkt
voor het pensioenfonds. Nu ik gepensioneerd ben,
Verkort Jaarverslag2012
wil ik mijn kennis en ervaring graag inzetten voor
het bestuur van het fonds. In deze tijd is het niet
gemakkelijk om bestuurders met ervaring op dit
gebied te vinden. Ik verwacht als vertegenwoordiger
van de gepensioneerden mijn steentje te kunnen
bijdragen aan de bestuurlijke activiteiten van het
fonds.”
Inmiddels heeft Quirijn de voorzittershamer van
Catharien van Mierlo overgenomen.
Sytze Meerema
Sytze Meerema is ook in 1948
geboren en heeft zich ontwikkeld
als economisch specialist. Binnen
Koninklijke Douwe Egberts
heeft hij veel administratieve
en boekhoudkundige functies
vervuld. In 2006 sloot hij zijn
loopbaan af als controller van Detrex. Hij zette
zich privé daarnaast in voor vele maatschappelijke
organisaties, waaronder ook de VGDE.
“Het bestuur van de VGDE heeft mij gepolst of ik
bereid ben in het bestuur van het Pensioenfonds
zitting te nemen. De pensioenproblematiek is niet
eenvoudig. Er zijn veel actuele ontwikkelingen en
voor heel veel mensen is het complexe materie.
Voor gepensioneerden is het deelnemen in het
bestuur van DEPF de manier om invloed te kunnen
uitoefenen op wat er met hun rechten gebeurt. Het
goed besturen van het Pensioenfonds is van belang
en daar wil ik als medebestuurder een bijdrage
aan leveren. Ik ben bereid hierin te investeren.
Deelname in het bestuur van DEPF ligt in het
verlengde van door mij ontplooide maatschappelijke
betrokkenheid”.
5

6
Kerncijfers 2012:
Pensioenfonds in vogelvlucht
Voor wie
Deelnemers die pensioen opbouwen: 1.761
Deelnemers die premievrije rechten hebben (slapers): 3.557
Pensioengerechtigden: 4.201
Totaal zijn er dus ruim 9.500 belanghebbenden
Vermogen in de diverse regelingen
Middelloonregeling (inclusief verleden): 1.384
Beschikbare premieregeling (BPR): 18
Toeslagreserve actieven (TRA): 54
Totaal is er dus bijna € 1,5 miljard belegd vermogen in het pensioenfonds.
Verplichtingen
De verplichtingen in de BPR zijn (per definitie)
gelijk aan het totaal van de beleggingssaldi in deze
regeling.
Verkort Jaarverslag2012
De Toeslagreserve actieven (TRA) is een bestemde
reserve die onder voorwaarden door het Bestuur kan
worden ingezet voor de toeslag aan actieve deelnemers.
De verplichtingen in de middelloonregeling worden bepaald
op basis van de opgebouwde pensioenrechten en
de grondslagen van het pensioenfonds. De grondslagen
zijn in 2012 op 2 punten aangepast:
• Rente: vanaf 30 september 2012 hanteert De Nederlandsche
Bank een andere methodiek voor de rentevaststelling.
Per eind 2012 betekende dit ongeveer
€ 26,5 miljoen minder verplichtingen.
• Levensverwachting: door nieuwe prognosetafels die
in de loop van 2012 beschikbaar kwamen was er eind
2012 bijna € 5,4 miljoen extra voorziening nodig.
Per saldo werden de verplichtingen door wijzigingen in
de berekeningsmethodiek dus ruim € 21 miljoen lager.
Daarnaast waren uiteraard de diverse normale effecten
op de verplichtingen: renteontwikkeling, pensioenuitkeringen,
pensioenopbouw en ingaande/uitgaande
waardeoverdrachten. Totaal kwamen de verplichtingen
per eind 2012 in de middelloonregeling uit op € 1.303
miljoen.

Algemene reserve, bestemde reserve en
het vereist vermogen
Door een behaalde jaarwinst van € 105 miljoen
steeg de algemene reserve van € 24 miljoen negatief
naar € 81 miljoen positief. Dit leverde een
dekkingsgraad op van 106,2%, welke hoger ligt
dan het minimaal vereiste niveau van 104,2%. Het
wettelijk vereist solvabiliteitsniveau (waarvoor een
hersteltermijn van 15 jaar = 2023 geldt) is 113,6%.
De algemene reserve die hierbij hoort is
€ 178 miljoen. We komen dus nog € 97 miljoen (178
minus 81) tekort ten opzichte van de wettelijke eis
voor de lange termijn. Het herstelplan blijft punt van
aandacht, maar op dit moment zijn de zorgen een
stuk minder dan beschreven in het verkort jaarverslag
2011.
Daarnaast is op de bestemde reserve TRA per saldo
een negatief resultaat van € 4 miljoen behaald. De
TRA haalde een mooi positief beleggingsresultaat
Dekkingsgraad 2012
Verkort Jaarverslag2012
van € 9 miljoen; de onttrekking wegens toeslagverlening
actieven van 3% bedroeg ruim € 13 miljoen
en geldt als verlies. De TRA telt niet mee bij de
dekkingsgraad, maar wel bij de Leidraad Actieven
Toeslag (LAT).
Uitkeringen en premies 2012
Pensioenuitkeringen: € 59 miljoen
Premie middelloonregeling: € 25 miljoen
Herstelpremie: € 25 miljoen
Premie BPR: € 4 miljoen
Meer informatie?
Meer informatie vindt u in het volledige jaarverslag:
• Kerncijfers periode 2008-2012 p 7
• Premiebeleid p 20
• Toeslagbeleid
• Resultaten, financiële positie
p 21
en herstelplan p 30 - 32
• Jaarrekening p 47 - 105
7

8
De beleggingen en uitvoeringskosten
Overzicht van de categorieën waarin DEPF de middelen voor risico pensioenfonds belegt:
Beleggingen voor risico pensioenfonds Rendement
In 2012
Op de Toeslagreserve actieven haalden we zelfs een
rendement van 16,2%. De TRA had eind 2012 (na
onttrekking van ruim € 13 miljoen) een waarde van
ruim € 54 miljoen.
We hebben in 2012 twee beleidswijzigingen in de
portefeuille doorgevoerd:
• Toevoeging nieuwe beleggingscategorie Emerging
Markets Debt (schuldpapier in opkomende
markten)
• Omzetting van het mandaat in beursgenoteerd
Europees vastgoed naar een beleggingsfonds dat
belegt in wereldwijd vastgoed.
Waarde
Per 31-12-2012
Matching portefeuille 14,2% 861
Return portefeuille 17,0% 487
Divers 0,2% 3 6
Totaal 15,4% 1.384
Verkort Jaarverslag2012
Meer weten over de beleggingen?
Zie het volledige jaarverslag:
• Vermogensbeheer en performance p 23 - 29
• Toelichting beleggingen p 63 - 68
Beheerste uitvoeringskosten
Voor het vermogensbeheer zijn de volgende kosten
in het jaarverslag vermeld:
• 2,3 miljoen/0,18% van het belegd vermogen voor
het beheer van de beleggingen;
• 2,4 miljoen/0,18% van het belegd vermogen voor
overige kosten, waaronder transactiekosten.
Voor de pensioenuitvoering (inclusief advies, audit,
toezicht, bestuur, opleidingen etcetera) zijn kosten
ad € 1,4 miljoen in het jaarverslag vermeld. Deze
kosten kunnen worden gerelateerd aan het aantal
deelnemers (9.519) en zijn dan € 151 per deelnemer.
Omdat voor de slapers niet veel werkzaamheden
uitgevoerd hoeven te worden, is het ook
gebruikelijk de kosten te relateren aan het aantal
actieven en pensioengerechtigden (5.962). Die zijn
dan € 261 per deelnemer.
Meer informatie:
Zie het volledige jaarverslag: p 12, p 100 - 101

Toeslagen
Voor het verlenen van toeslagen wordt onderscheid gemaakt tussen actieve
deelnemers enerzijds en gewezen deelnemers en pensioengerechtigden
(inactieven) anderzijds.
Zie voor meer informatie het volledige jaarverslag h 1.9, p 21 - 22
De uitkomst in 2012 was als volgt:
Voor inactieven:
Maatstaf CPI afgeleid per oktober 2012: 1,98%
Toepassing interne richtlijn o.b.v. dekkingsgraad: < 110%, besluit: geen toeslag
Voor actieven:
Maatstaf loonindex 2012: 3,00%
Toepassing interne richtlijn basis o.b.v. dekkingsgraad: < 110%, besluit: geen basistoeslag
Toepassing interne richtlijn aanvullend o.b.v LAT: > 120%, besluit: volledige aanvullende toeslag van 3%
Bij het besluit om de aanvullende toeslag volledig toe te kennen is getoetst
dat het herstel niet wordt vertraagd en bovendien hoeven we geen aanvullende
maatregelen te treffen.
Verkort Jaarverslag2012
9

10
Goed pensioenfonds bestuur,
verantwoording en toezicht
Over de wijze waarop zorgvuldig bestuur en evenwichtige
belangenafweging zijn geregeld is een
apart hoofdstuk in het volledige jaarverslag
opgenomen. h 1.5, p 15 - 17
Annemarie Kuks
Verkort Jaarverslag2012
Wat anderen vinden van de wijze waarop het bestuur
opereert en hoe de financiele positie van het
fonds beoordeeld dient te worden is terug te lezen
in diverse verslagen en verklaringen in het volledige
jaarverslag:
• Visitatiecommissie p 37 - 39
• Compliance officer p 40
• Verantwoordingsorgaan p 41 - 42
• Certificerend actuaris p 108 - 109
• Accountant p 110 - 111
Annemarie Kuks
Annemarie Kuks (48) trad in 2012 toe tot het Verantwoordingsorgaan
(VO) van het Douwe Egberts
Pensioenfonds. In het dagelijks leven is zij bij de
onderneming verantwoordelijk voor alles op het
gebied van HR en Facility management in Nederland.
Haar toetreding tot het VO van het pensioenfonds
was voor haar een logische stap.
“Vanuit mijn HR-rol voer ik ook cao-onderhandelingen
met de vakbonden en pensioenen vormen daar
een belangrijk onderdeel van. Daarmee voel ik me
gedeeltelijk verantwoordelijk voor wat er met en
bij DEPF gebeurt. Aan de ene kant ben ik erbij als
de spelregels worden vastgesteld en aan de andere
kant kan ik vanuit het VO van dichtbij meekijken
en toezien op de uitvoering van het ‘spel’. Het zijn
hectische tijden in de pensioenwereld en het is niet
gemakkelijk om op dit moment verantwoordelijk
te zijn voor het reilen en zeilen van een pensioenfonds.
Toch is het van belang om juist nu te zorgen
dat je er als fonds het beste uithaalt voor je deelnemers
en gepensioneerden. Daar wil ik me heel graag
voor inzetten. Ik heb pensioenkennis. Door nu in
het VO van DEPF te gaan zitten, hoop ik ook weer
een bijdrage te leveren.”

Door Annemarie Kuks (voorzitter van het Verantwoordingsorgaan)
Het Verantwoordingsorgaan bestaat uit vertegenwoordigers van de werkgever, werknemers en
pensioengerechtigden. Het Verantwoordingsorgaan geeft jaarlijks een algemeen oordeel over het
handelen van het bestuur van DEPF, het door het bestuur uitgevoerde beleid in het afgelopen
kalenderjaar en de beleidskeuzes die op de toekomst betrekking hebben. Voor de uitvoering van haar
taak krijgt het Verantwoordingsorgaan inzage in - en toelichting bij belangrijke documenten en de
notulen van bestuursvergaderingen.
Op basis van de beschikbaar gestelde informatie concludeert het Verantwoordingsorgaan dat het
bestuur in het verslagjaar 2012 haar taken en bevoegdheden op correcte wijze heeft uitgevoerd. Voor
meer informatie: zie de Verklaring van het Verantwoordingsorgaan in hoofdstuk 1.15 van het volledige
jaarverslag.
Verkort Jaarverslag2012
11

12
Accountant en externe actuaris positief over DE Pensioenfonds
‘Open dialoog, in een prettige sfeer’
Een pensioenfonds is verplicht om jaarlijks vóór
1 juli zowel de jaarrekening als de verslagstaten
voor toezichthouder De Nederlandsche Bank vast te
stellen. Deze vormen van verantwoording moeten
zij voorzien van een accountantsverklaring en een
actuariële verklaring. Kortgezegd geeft de accountant
een zogeheten getrouwheidsverklaring, en velt
de certificerend actuaris een onafhankelijk deskundig
oordeel over de financiële situatie van het fonds
en over de wijze waarop het financiële beleid is
vormgegeven.
Voor de externe beoordeling van het gevoerde
beleid, maakt Douwe Egberts Pensioenfonds gebruik
van de diensten van PricewaterhouseCoopers (PwC)
en Towers Watson. Aan accountant Henk van der
Rijst (PwC) en certificerend actuaris Gerhard Veluwenkamp
(Towers Watson) de vraag welke werkzaamheden
zij voor het fonds uitvoeren - en wat
hun bevindingen zijn.
Prudent beleid
In de Pensioenwet staat concreet omschreven waar
de certificerend actuaris op moet letten, vertelt
Gerhard Veluwenkamp: ‘Kortgezegd is het vooral
mijn taak om vast te stellen of de voorzieningen van
het pensioenfonds voldoende zijn, of er voldoende
premie is betaald, of het beleggingsbeleid prudent
(zorgvuldig) is vormgegeven en of de financiële
positie van het fonds uitbetaling van pensioenen
en indexatie mogelijk maakt. Bij de beoordeling
van deze punten baseer ik me met name op alle
fondsdocumenten, notulen van vergaderingen, rapportages
van de uitvoeringsorganisatie (TKP, red.)
en op gesprekken met het Bestuursbureau en de
accountant van het pensioenfonds.’
Zaken goed voor elkaar
‘In feite kijk ik van een afstandje naar het pensioen-
Verkort Jaarverslag2012
Gerhard Veluwenkamp Henk van der Rijst
fonds,’ zo gaat Gerhard verder. ‘Tóch moet ik een
deskundig oordeel vellen over de financiële situatie
van het fonds. Juist die op het oog tegenstrijdige
aspecten maken deze functie zo interessant en
uitdagend.’
Gevraagd naar zijn bevindingen bij Douwe Egberts
Pensioenfonds, constateert Gerhard dat het fonds
de zaken goed voor elkaar heeft: ‘Het financiële
beleid komt op een zorgvuldige wijze tot stand.
Dat heeft er zeker toe bijgedragen dat het fonds nu
uit dekkingstekort is, waardoor de pensioenen niet
verlaagd hoeven te worden. Overigens heeft ook de
overheid daar deels bij geholpen, door toestemming
te geven om de rente waarmee de dekkingsgraad
wordt berekend anders vast te stellen. Dat heeft
gunstig uitgepakt.’
Betrouwbare weergave
Wat zijn de voornaamste werkzaamheden van de accountant?
Henk van der Rijst: ‘Als accountant toets
ik of de jaarrekening van een pensioenfonds voldoet
aan de wet- en regelgeving, en of de gepresenteerde
cijfers een betrouwbare weergave zijn van
de werkelijkheid. Daarnaast vervult een accountant
voor het pensioenfondsbestuur vaak een klankbordfunctie,
vooral als het gaat om risico’s die de jaarrekening
en de interne beheersing raken.’

Uitdagende tijden
Het zijn uitdagende tijden voor pensioenfondsen – en
daarmee ook voor accountants, stelt Henk. ‘Er gebeurt
heel veel, waardoor de maatschappelijke belangstelling
voor pensioenfondsen toeneemt. Risicobeheersing,
sterftecijfers, rentestanden, dekkingsgraden, het zijn
allemaal onderwerpen die de fondsen behoorlijk bezig
houden. Douwe Egberts Pensioenfonds weet zich daarin
positief te onderscheiden, met name dankzij de professionaliteit
en de voortvarendheid waarmee het bestuur
en het Bestuursbureau op nieuwe ontwikkelingen
inspringen.’
Met elkaar meedenken
Zowel Gerhard als Henk zijn bijzonder goed te spreken
over de samenwerking met Douwe Egberts Pensioenfonds.
Henk verwoordt het als volgt: ‘Er is sprake van
een open dialoog, in een goede sfeer. Iedereen is bereid
om naar elkaar te luisteren en mee te denken, terwijl er
tegelijkertijd voldoende ruimte wordt geboden om elkaar
op bepaalde verantwoordelijkheden aan te spreken.’
Een dergelijk klimaat leidt tot de beste resultaten,
aldus Henk: ’Als accountant hebben we kwaliteit hoog
in het vaandel staan. Maar om tot een hoge kwaliteit
te komen, heb je wél een klant nodig die hetzelfde
nastreeft. En dat is bij Douwe Egberts Pensioenfonds
absoluut aan de orde.’
Verkort Jaarverslag2012
Maximaal zeven jaar
Zowel Henk als Gerhard komen al
heel wat jaren bij Douwe Egberts
Pensioenfonds “over de vloer”. Voor
Henk was het dit jaar de zevende
en daarmee laatste keer dat hij
als accountant bij Douwe Egberts
Pensioenfonds optrad, van Gerhard
wordt om dezelfde reden volgend jaar
afscheid genomen. De regelgeving
schrijft namelijk voor dat accountants
en certificerend actuarissen maximaal
zeven jaar voor een pensioenfonds
mogen werken. ‘Die richtlijn is
opgesteld om te voorkomen dat er
te nauwe banden tussen een fonds
en de betreffende personen ontstaan,
en om een eventuele tunnelvisie te
voorkomen,’ lichten Gerhard en Henk
toe.
13

14
Hoe houden we het allemaal
begrijpelijk?
Onze communicatiedoelen en de middelen die we
daarbij inzetten leggen we vast in een communicatieplan.
Daarbij worden steeds meer digitale
middelen ingezet. We monitoren of de boodschappen
overkomen en verbeteren waar dat nodig is. De
afgelopen jaren zijn flinke stappen gezet, maar er
kan nog verder verbeterd worden. Ondanks al deze
inspanningen zal pensioenmaterie lastig blijven en
zal individuele begeleiding noodzakelijk blijven.
Verkort Jaarverslag2012
Door bestaande complexiteiten in de regelingen zoveel
mogelijk op te heffen en bij regelingsaanpassingen
voor zo simpel mogelijke oplossingen te kiezen is nog
winst te behalen.
Meer informatie over de communicatie van het fonds is
te vinden in het volledige jaarverslag:
• communicatie van het fonds h 1.12, p 33 - 36
• voor afkortingen en begrippen p 112 - 116

Ontwikkelingen in 2013
Een greep uit de issues die in 2013 aandacht zullen
vragen:
• Laatste jaar van het kortetermijn herstelplan.
• Voorbereidingen aanpassingen 2014:
pensioenrichtleeftijd naar 67 jaar en aanpassing
opbouwpercentage
• Uitvoering BPR: onderzoek overdracht naar
premiepensioeninstelling
• Bestuursmodel: gevolgen wetsvoorstel versterking
bestuur pensioenfondsen
• Ontwikkelingen bij de onderneming
• Voorbereiding op de aanpassingen van het
toetsingskader (vermoedelijk per 2015)
Volg onze (digitale) nieuwsbrieven als u wilt weten
hoe deze aandachtspunten zich verder zullen
ontwikkelen: op de digitale-nieuwsbrieven kunt
u zich abonneren via aanmeldformulier-digitalenieuwsbrief.
De reguliere nieuwsbrieven vindt u
op de website www.depensioenfonds.nl onder
‘publicaties’.

colofon
Stichting Douwe Egberts
Pensioenfonds
Postbus 2
3500 CA UTRECHT
www.depensioenfonds.nl
Het verkort jaarverslag is een
uitgave van Stichting Douwe
Egberts Pensioenfonds.
Auteurs:
Elvin van den Hoek, Michiel Kok
Redactie:
Commissie communicatie
Reageren? Graag per e-mail naar
pensioenfonds@demb.com
of 030 – 297 2270.
Vragen van
administratieve aard?
Graag per e-mail naar
depensioenfonds@tkppensioen.nl of
050 - 582 7950.