Op weg naar de zOn? Met Onze speelwijzer neeM je ... - Spel in Zicht
Op weg naar de zOn? Met Onze speelwijzer neeM je ... - Spel in Zicht
Op weg naar de zOn? Met Onze speelwijzer neeM je ... - Spel in Zicht
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Spel</strong>lennieuwS voor ie<strong>de</strong>reen | juni 2013 • 18 | www.spel<strong>in</strong>zicht.eu<br />
<strong>Op</strong> <strong>weg</strong> <strong>naar</strong> <strong>de</strong> <strong>zOn</strong>?<br />
<strong>Met</strong> <strong>Onze</strong> <strong>speelwijzer</strong> <strong>neeM</strong> <strong>je</strong><br />
<strong>de</strong> tOfste spellen Mee <strong>Op</strong> reis!<br />
Lady aLice • archipeLago • het Magische Labyr<strong>in</strong>t<br />
Vik<strong>in</strong>gs • be<strong>je</strong>weLd • poorters Van nieuwstad
Doe mee<br />
W<strong>in</strong> samen met <strong>je</strong> vrien<strong>de</strong>n en familie maar liefst 15 gratis speldozen! Surf snel <strong>naar</strong> www.spel<strong>in</strong>zicht.eu en vul<br />
samen <strong>de</strong> wedstrijdvraag <strong>in</strong>. Wie weet w<strong>in</strong> jij een hele kast vol spellen!!!*<br />
*kast zelf niet <strong>in</strong>begrepen :-)<br />
aan onze<br />
SUPERWEDSTRIJD!<br />
Surf <strong>naar</strong> www.<strong>Spel</strong><strong>in</strong>zicht.eu en waag <strong>je</strong> kanS!<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu
<strong>Spel</strong>lennieuwS voor ie<strong>de</strong>reen<br />
7<br />
11<br />
12<br />
14<br />
What’s <strong>in</strong> the game?<br />
strategische bordspeLLen<br />
06 • Archipelago<br />
21 • Lords of Water<strong>de</strong>ep<br />
FaMiLiebordspellen<br />
07 • Rubik’s Cube<br />
10 • Vik<strong>in</strong>gs Bra<strong>in</strong>storm<br />
11 • Be<strong>je</strong>weld<br />
14 • Lady Alice<br />
15 • Agricola voor 2<br />
kaartspeLLen<br />
20 • Kumbu<br />
K<strong>in</strong><strong>de</strong>r<strong>Spel</strong>len<br />
17 • Het Magische Labyr<strong>in</strong>t<br />
over<strong>Spel</strong><br />
04 • <strong>Spel</strong>lennieuws!<br />
08 • <strong>Spel</strong>len voor grote groepen<br />
12 • <strong>Spel</strong>lentest: Poorters van Nieuwstad<br />
16 • De Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Spel</strong>lenprijs<br />
18 • <strong>Spel</strong>len voor op reis<br />
Magaz<strong>in</strong>e 18<br />
het zit <strong>in</strong> ons bloed:<br />
wanneer <strong>de</strong> zon ons<br />
vereert met een bezoek<strong>je</strong><br />
doen wij mensen<br />
niets liever dan samenkomen<br />
met een hoop<br />
vrien<strong>de</strong>n. liefst met een fris drank<strong>je</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> hand. en als <strong>je</strong> dan toch gezellig samen<br />
bent, kan <strong>je</strong> <strong>de</strong> sfeer er helemaal<br />
<strong>in</strong>krijgen met een leuk spel. <strong>je</strong> v<strong>in</strong>dt <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong>ze editie daarom een dubbele pag<strong>in</strong>a<br />
vol leuke spellen voor grote en grotere<br />
groepen.<br />
De gelukkigen on<strong>de</strong>r ons die <strong>de</strong>ze zomer<br />
te land, ter zee of via <strong>de</strong> lucht op<br />
reis gaan, ont<strong>de</strong>kken via onze flowchart<br />
welke spellen i<strong>de</strong>aal zijn voor hun reisgezelschap.<br />
en daarnaast stellen we zoals<br />
gewoonlijk een hele waaier nieuwe<br />
spellen voor. Van éénspelerspellen zoals<br />
<strong>de</strong> beken<strong>de</strong> Rubik’s cubes <strong>naar</strong> Agricola<br />
voor 2 spelers en <strong>de</strong> stevigere spellen<br />
Archipelago en lords of water<strong>de</strong>ep. en<br />
we vergeten uiteraard <strong>de</strong> families niet.<br />
zij ont<strong>de</strong>kken alles over Be<strong>je</strong>weled, <strong>de</strong><br />
bordspelversie van het computerspellet<strong>je</strong>,<br />
het dubbelzijdige kaartspel Kumbu<br />
en het mooie Magische labyr<strong>in</strong>t.<br />
Ver<strong>de</strong>r zijn er ook weer <strong>de</strong> nieuwt<strong>je</strong>s,<br />
nog meer spelbeschrijv<strong>in</strong>gen én<br />
onze superwedstrijd! surf snel <strong>naar</strong><br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu en waag <strong>je</strong> kans!<br />
Veel speel- en leesplezier,<br />
sarah<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 3 | what’s <strong>in</strong> the game?
<strong>Spel</strong>lennieuwS Wat beweegt er <strong>in</strong> spellenland?<br />
Nieuwe releases, evenementen, spelverkiez<strong>in</strong>gen en zoveel meer. In <strong>de</strong>ze rubriek hou<strong>de</strong>n we <strong>je</strong> op <strong>de</strong> hoogte van het spellennieuws.<br />
Hier krijg <strong>je</strong> een pittige preview van wat <strong>je</strong> <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> maan<strong>de</strong>n mag verwachten.<br />
Lakota<br />
het bordspel lakota (white Gobl<strong>in</strong> Games) is <strong>in</strong> juli ‘spel van <strong>de</strong><br />
maand’ bij w<strong>in</strong>kelketen <strong>de</strong> Banier. <strong>je</strong> krijgt er <strong>in</strong> juli en augustus<br />
een mooie kort<strong>in</strong>g. lakota is een spel voor 2 tot 6 spelers, <strong>de</strong><br />
spelduur is 30-60 m<strong>in</strong>uten. spelers leggen om beurten een houten<br />
staaf<strong>je</strong> op het spelbord. laat <strong>je</strong> bouwwerk niet <strong>in</strong>storten en pas<br />
op dat <strong>je</strong> een an<strong>de</strong>re speler niet te veel voor<strong>de</strong>el geeft met <strong>je</strong> zet.<br />
Behendigheid en tactiek gaan hier hand <strong>in</strong> hand.<br />
Meer <strong>in</strong>fo: www.<strong>de</strong>banier.be<br />
<strong>de</strong> gou<strong>de</strong>n dobbeLsteen<br />
‘spel’ als leermid<strong>de</strong>l w<strong>in</strong>t terre<strong>in</strong>. centrum <strong>in</strong>formatieve spelen<br />
reikte voor <strong>de</strong> 5 e maal <strong>de</strong> Gou<strong>de</strong>n Dobbelsteen uit, en wij waren<br />
erbij als jury. <strong>Met</strong> ‘De Volgen<strong>de</strong> stap’ ontwikkel<strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nte ergotherapie<br />
jolien De Kezel een spel voor senioren die verhuizen<br />
<strong>naar</strong> een woon- en zorgcentrum. ‘spoor zes’ g<strong>in</strong>g <strong>naar</strong> huis met<br />
<strong>de</strong> ‘<strong>je</strong>ugdwerkcup’. zij ontwikkel<strong>de</strong>n een spel over z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g voor<br />
k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren en jongeren. Meer <strong>in</strong>fo: www.spel<strong>in</strong>fo.be<br />
countdown<br />
<strong>Op</strong> zaterdag 6 juli 2013 v<strong>in</strong>dt een <strong>de</strong>mo plaats van het spel<br />
countdown (the Game Master). <strong>in</strong> dit duistere schimmenspel ben<br />
<strong>je</strong> één van <strong>de</strong> mensen die met hun eigen team van special ops bommen<br />
proberen ontmantelen. Dat gebeurt<br />
op openbare plaatsen zoals<br />
luchthavens en stations, maar ook<br />
<strong>in</strong> kel<strong>de</strong>rs en pakhuizen. De <strong>de</strong>monamiddag<br />
wordt georganiseerd<br />
door gezelschapsspel.<strong>in</strong>fo. <strong>Op</strong><br />
die site v<strong>in</strong>d <strong>je</strong> trouwens een <strong>in</strong>telligente<br />
zoekfunctie die <strong>je</strong> helpt om<br />
jouw perfecte spel te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n.<br />
kabouters zoeken<br />
Meer <strong>in</strong>fo:<br />
www.gezelschapspel.<strong>in</strong>fo<br />
<strong>in</strong> het geheugenspel ‘search for Gnomes’<br />
verstoppen geniepige kabouters met ro<strong>de</strong>,<br />
gele en blauwe mutsen zich <strong>in</strong> het bos. Bij<br />
<strong>de</strong> start van het spel zie <strong>je</strong> ze nog gewoon op<br />
<strong>de</strong> 25 kaarten zitten, maar dan wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> kaarten<br />
omgedraaid en moet <strong>je</strong> opdrachten vervullen. hoe meer kaart<strong>je</strong>s<br />
<strong>je</strong> onthoudt, hoe beter <strong>je</strong> hier<strong>in</strong> slaagt. extra leuk is <strong>de</strong> twee<strong>de</strong><br />
fase waar<strong>in</strong> spelers bie<strong>de</strong>n hoeveel ro<strong>de</strong> kabouters ze nog kunnen<br />
v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> overgebleven tegels. Dit kle<strong>in</strong>e spellet<strong>je</strong> werd bedacht<br />
en uitgebracht door <strong>de</strong> Belg jürgen spreutels en is beschikbaar <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> leuvense w<strong>in</strong>kels speelgoedMertens en De spelfanaat.<br />
Of onl<strong>in</strong>e op www.mwmproducts.be<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 4 | <strong>Spel</strong>lennieuws
speLLenteLex<br />
uGO! is een kaartspel dat gebaseerd werd op<br />
een speli<strong>de</strong>e van Ronald hoekstra, redactielid<br />
van dit blad en alom bekend <strong>in</strong> <strong>de</strong> spellenwereld.<br />
haal lan<strong>de</strong>ri<strong>je</strong>n b<strong>in</strong>nen en beken zo snel mogelijk<br />
kleur <strong>in</strong> dit snelle kaartspel. ~ hou <strong>je</strong> eer<strong>de</strong>r van kaarten met een<br />
standaard <strong>de</strong>ck? Dan kan <strong>je</strong> op <strong>de</strong> site www.freewhist.be kleurenwiezen.<br />
Belgen kennen dit spel al lang en ook ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs krijgen<br />
<strong>de</strong> smaak te pakken. ~ Dat smaken verschillen staat als een paal<br />
boven water. Maar toch stelt weblog spellengek elk jaar een ‘top<br />
100 spellen van het jaar’ samen. top drie bestaat voor 2013 uit<br />
puerto Rico, Agricola en hoogspann<strong>in</strong>g. ~ hoogspann<strong>in</strong>g was er<br />
zon<strong>de</strong>r twijfel ook op het ne<strong>de</strong>rlands Kampioenschap Bordspellen,<br />
georganiseerd door Roll the Dice. Vijftien teams g<strong>in</strong>gen <strong>de</strong> strijd<br />
aan met vier spellen: tournay, coney island, het Dorp en eDO. De<br />
Krasse Knarren wonnen <strong>de</strong> titel. ~ Krasse knarren welkom tij<strong>de</strong>ns<br />
een pot<strong>je</strong> ‘ladies & Gentlemen’. <strong>in</strong><br />
dit grappige spel trachten <strong>de</strong> heren<br />
geduren<strong>de</strong> zes ron<strong>de</strong>s om hun lady<br />
zo elegant mogelijk aan te kle<strong>de</strong>n,<br />
waarbij het klassieke rollenpatroon<br />
geldt: <strong>de</strong> vrouw kiest wat ze wil en<br />
<strong>de</strong> man moet zorgen voor <strong>de</strong> nodige<br />
centen. ~ Aan alle fem<strong>in</strong>istes:<br />
wij distantiëren ons volledig van dit<br />
spelconcept.<br />
‘speL <strong>in</strong> zicht’ Verwent<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ verwent jouw organisatie<br />
of verenig<strong>in</strong>g met een gratis spellenpakket!<br />
Organisaties die spellen<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> kijker zetten <strong>in</strong> hun publicaties<br />
of activiteiten, willen we on<strong>de</strong>rsteunen<br />
met raad en daad. contacteer ons<br />
via <strong>in</strong>fo@spel<strong>in</strong>zicht.eu en vertel ons<br />
over jouw <strong>in</strong>itiatief, magaz<strong>in</strong>e, nieuwsbrief,<br />
le<strong>de</strong>nblad. we geven <strong>je</strong> graag spellen <strong>in</strong>formatie én misschien<br />
zelfs gratis spellen.<br />
GRATIS<br />
SPELLEN<br />
Advertentie<br />
wedStrijd<br />
Doe samen met <strong>je</strong> vrien<strong>de</strong>n en familie mee aan onze<br />
superwedstrijd! Surf <strong>naar</strong> www.spel<strong>in</strong>zicht.eu en waag<br />
<strong>je</strong> kans.<br />
agenda<br />
zomerbeurs ducosim<br />
7 september<br />
Amersfoort (nl)<br />
www.ducosim.nl<br />
spellen aan zee<br />
8 september<br />
en haag (nl)<br />
www.spellenaanzee.nl<br />
spellendorp<br />
14 t/m 22 september<br />
Accenta jaarbeurs, Flan<strong>de</strong>rs expo, Gent (B)<br />
noor<strong>de</strong>rspel<br />
27 september<br />
Gron<strong>in</strong>gen (nl)<br />
www.noor<strong>de</strong>rspel.nl<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 5 | <strong>Spel</strong>lennieuws
Archipelago<br />
Evenwicht, risico én belon<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> Caraïben<br />
Uit het dagboek van Christoffel Columbus … 2 september 1942: <strong>de</strong> zee is kalm en <strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>d is gunstig, maar nog steeds geen land <strong>in</strong> zicht. Mijn bemann<strong>in</strong>g wordt zwakker<br />
met <strong>de</strong> dag. Ik voel rusteloosheid op het <strong>de</strong>k, en <strong>de</strong> sfeer wordt dreigend. Ik hoop dat<br />
we snel land v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. 28 september 1942: al 75 dagen s<strong>in</strong>ds we <strong>de</strong> Spaanse kusten <strong>de</strong><br />
laatste keer zagen. Om <strong>de</strong> rust te bewaren, loof ik een belon<strong>in</strong>g uit voor <strong>de</strong> eerste die<br />
land ziet. 12 oktober 1942: Vanop het schip <strong>de</strong> P<strong>in</strong>ta hoor ik <strong>de</strong> verlossen<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n<br />
“Tierra, Tierra!” Land <strong>in</strong> zicht!<br />
hou <strong>je</strong> vrien<strong>de</strong>n dicht, en <strong>je</strong> vijan<strong>de</strong>n<br />
dichter<br />
Archipelago voert ons terug <strong>naar</strong> <strong>de</strong> tijd van<br />
<strong>de</strong> grote ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gen. <strong>Spel</strong>ers kruipen <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> huid van wereldreizigers, die op zoek<br />
gaan <strong>naar</strong> nieuwe lan<strong>de</strong>n om te koloniseren<br />
en rijkdommen om te verwerven. Door te<br />
voldoen aan <strong>de</strong> no<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> lokale bevolk<strong>in</strong>g<br />
krijg <strong>je</strong> een gelukkige kolonie en haal <strong>je</strong><br />
grotere opbrengsten terug <strong>naar</strong> <strong>je</strong> thuisland.<br />
Maar wees gewaarschuwd: het leven <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
nieuwe lan<strong>de</strong>n is niet zon<strong>de</strong>r gevaar. Niet<br />
ie<strong>de</strong>reen is even opgezet met <strong>de</strong> nieuwe lei<strong>de</strong>rs<br />
en dom<strong>in</strong>ante besliss<strong>in</strong>gen kunnen een<br />
rebellie uitlokken, wat het spel abrupt kan<br />
beë<strong>in</strong>digen. Bovendien kan één van <strong>je</strong> me<strong>de</strong>spelers<br />
er een geheime agenda op nahou<strong>de</strong>n,<br />
en streeft hij er<strong>naar</strong> het spel te w<strong>in</strong>nen door<br />
het uitlokken van absolute chaos.<br />
Veel te doen … heel veel<br />
Ie<strong>de</strong>re speler krijgt een geheime kaart.<br />
Bovenaan beschrijft <strong>de</strong>ze hoe <strong>je</strong> het spel kan<br />
beë<strong>in</strong>digen (bv. als er drie stapels actiefiches<br />
op zijn), on<strong>de</strong>raan hoe <strong>je</strong> punten kan verdienen<br />
(bv. wie het meeste kerken bouwt,<br />
krijgt <strong>de</strong> meeste punten). Dit laatste geldt<br />
ook voor alle an<strong>de</strong>re spelers, alleen zijn ze<br />
hiervan niet op <strong>de</strong> hoogte. Eén algemene<br />
kaart wordt open op tafel gelegd, waardoor<br />
ie<strong>de</strong>re speler nu twee mogelijkhe<strong>de</strong>n kent<br />
om punten te verdienen, en één mogelijkheid<br />
om het spel te beë<strong>in</strong>digen.<br />
Bij <strong>de</strong> start van het spel mag ie<strong>de</strong>re speler<br />
één kaarttegel leggen rondom <strong>de</strong> starttegel<br />
en wor<strong>de</strong>n eilan<strong>de</strong>n, dorpen en te ontg<strong>in</strong>nen<br />
grondstoffen zichtbaar. <strong>Spel</strong>ers kunnen nu<br />
op ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g gaan, kolonies stichten en<br />
uitbouwen.<br />
Tij<strong>de</strong>ns een beurt wordt gebo<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong><br />
spelersvolgor<strong>de</strong> en wor<strong>de</strong>n bevolk<strong>in</strong>gseffecten<br />
en <strong>de</strong> graad van rebellie gecontroleerd.<br />
<strong>Op</strong> enkele overzichtskaarten wordt<br />
<strong>de</strong> evolutie van <strong>de</strong> markten bijgehou<strong>de</strong>n, <strong>de</strong><br />
prijzen en <strong>de</strong> graad van rebellie t.o.v. het<br />
totale bevolk<strong>in</strong>gsaantal. Vervolgens kunnen<br />
spelers fiches <strong>in</strong>zetten op tal van acties en<br />
evolutiekaarten kopen.<br />
Acties zijn: k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren krijgen, werkmannen<br />
huren of verplaatsen, grondstoffen verwerven<br />
of ont<strong>de</strong>kken. Bij dit laatste kan <strong>je</strong> één<br />
extra zichtbare kaartegel van <strong>de</strong> stapel nemen<br />
of bl<strong>in</strong>d kiezen voor <strong>de</strong> tegel eron<strong>de</strong>r.<br />
Indien <strong>je</strong> <strong>de</strong> tegel kan plaatsen grenzend<br />
aan twee bestaan<strong>de</strong> tegels en naast een<br />
plek waar <strong>je</strong> ont<strong>de</strong>kkers of boten hebt staan,<br />
dan is <strong>je</strong> ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g succesvol en word <strong>je</strong><br />
beloond.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
In dit spel liggen risico, belon<strong>in</strong>g en bestraff<strong>in</strong>g<br />
heel dicht bij elkaar. Het materiaal is<br />
prachtig en ge<strong>de</strong>tailleerd waardoor het<br />
thema erg levendig wordt. Naast <strong>de</strong> mooie<br />
vormgev<strong>in</strong>g dragen ook <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />
spelaspecten bij tot <strong>de</strong> sfeer.<br />
Doordat <strong>de</strong> samenstell<strong>in</strong>g<br />
van <strong>de</strong> archipelago en <strong>de</strong><br />
overw<strong>in</strong>n<strong>in</strong>gscondities<br />
telkens an<strong>de</strong>rs zijn, is ie<strong>de</strong>r<br />
spel uniek.<br />
De relatie tussen acties, markten, ont<strong>de</strong>kken,<br />
bevolk<strong>in</strong>gstoestand, … hou<strong>de</strong>n echt steek.<br />
Wat <strong>de</strong>ze strategische klepper doet uitstijgen<br />
boven gelijkaardige bordspellen.<br />
Doordat <strong>de</strong> samenstell<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> archipelago<br />
en <strong>de</strong> overw<strong>in</strong>n<strong>in</strong>gscondities telkens<br />
an<strong>de</strong>rs zijn, is ie<strong>de</strong>r spel uniek. Wat, met<br />
het juiste gezelschap, zorgt voor een grote<br />
herspeelbaarheid. En prachtig spel dus voor<br />
veelspelers.<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
2-5<br />
spelers<br />
30-240<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
Auteur(s): christophe Boel<strong>in</strong>ger<br />
uitgever: Asmo<strong>de</strong>e Benelux<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 6 | Strategisch bordspel<br />
vanaf<br />
14 jaar
Rubik’s Cube<br />
43 triljoen posities en maar één oploss<strong>in</strong>g<br />
Beg<strong>in</strong> jaren ’80 werd <strong>de</strong> kubus van <strong>de</strong> Hongaar Rubik een echte rage. Velen pijnig<strong>de</strong>n<br />
hun hersens om <strong>de</strong> puzzel op te lossen. Langzaam maar zeker kwamen er oploss<strong>in</strong>gsmetho<strong>de</strong>s<br />
<strong>in</strong> omloop en echte volhou<strong>de</strong>rs kon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> puzzel oplossen. Nu, meer dan 30<br />
jaar later, is <strong>de</strong> kubus nog steeds razend <strong>in</strong>teressant. En ik beken, mijn v<strong>in</strong>gers beg<strong>in</strong>nen<br />
steeds te kriebelen als ik er één zie liggen. Ik ben niet <strong>de</strong> enige: wereldwijd wer<strong>de</strong>n er<br />
meer dan 300 miljoen kubussen verkocht. Een immens aantal!<br />
ruimtelijk <strong>in</strong>zicht<br />
Ernö Rubik, <strong>de</strong> uitv<strong>in</strong><strong>de</strong>r, gebruikte <strong>de</strong><br />
Rubik’s Cube <strong>in</strong> zijn wiskun<strong>de</strong>lessen om<br />
het ruimtelijk <strong>in</strong>zicht van stu<strong>de</strong>nten te vergroten.<br />
Het is een puzzel <strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van<br />
een kubus. Elk vlak heeft zijn eigen kleur<br />
en bestaat uit drie op drie blok<strong>je</strong>s. Elke laag<br />
kan gedraaid wor<strong>de</strong>n. Als <strong>de</strong> puzzel door<br />
elkaar is gedraaid, is het <strong>de</strong> bedoel<strong>in</strong>g om<br />
elk vlak opnieuw zijn eigen kleur te geven.<br />
Makkelijk <strong>de</strong>nk <strong>je</strong>?<br />
De meeste mensen slagen er door lang proberen<br />
<strong>in</strong> een ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> kubus op te<br />
lossen. Maar het laatste <strong>de</strong>el is het lastigste,<br />
omdat <strong>je</strong> daarmee ook an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len weer<br />
door elkaar gooit.<br />
wereldrecord<br />
Als <strong>je</strong> <strong>de</strong> puzzel eenmaal weet op te lossen,<br />
is er nog veel meer mee te doen. Zo wor<strong>de</strong>n<br />
er regelmatig wedstrij<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n. Wie<br />
lost <strong>de</strong> kubus het snelste op? Wie kan het<br />
met één hand? Of gebl<strong>in</strong>ddoekt? Of met <strong>je</strong><br />
voeten? Je kan het zo gek niet be<strong>de</strong>nken, of<br />
het bestaat. Het wereldrecord is op dit mo<br />
ment 5,5 secon<strong>de</strong>n en staat op naam van<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>r Mats Valk. Zo snel hoef jij<br />
het uiteraard niet te kunnen. Maar wie een<br />
beet<strong>je</strong> doorzet en oefent met <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>gsmetho<strong>de</strong>s,<br />
kan het <strong>in</strong> ongeveer an<strong>de</strong>rhalve<br />
m<strong>in</strong>uut. Neem <strong>je</strong> <strong>de</strong> uitdag<strong>in</strong>g aan?<br />
Ernö Rubik, <strong>de</strong> uitv<strong>in</strong><strong>de</strong>r,<br />
gebruikte <strong>de</strong> Rubik’s Cube <strong>in</strong><br />
zijn wiskun<strong>de</strong>lessen.<br />
veel meer puzzels<br />
Inmid<strong>de</strong>ls zijn er veel meer soortgelijke<br />
puzzels. Zo zijn er kubussen van 2 blok<strong>je</strong>s<br />
breed, maar ook van 5 blok<strong>je</strong>s breed of<br />
zelfs meer. Er zijn puzzels met meer dan<br />
6 vlakken of met an<strong>de</strong>re vormen. En Ernö<br />
Rubik ontwierp ook an<strong>de</strong>re puzzels, zoals<br />
<strong>de</strong> Twist. Deze bestaat uit 24 als een slang<br />
aan elkaar verbon<strong>de</strong>n wigvormige stuk<strong>je</strong>s.<br />
Deze <strong>de</strong>len kun <strong>je</strong> afzon<strong>de</strong>rlijk van elkaar<br />
draaien, waardoor <strong>je</strong> veel verschillen<strong>de</strong> driedimensionale<br />
vormen kan maken. Als <strong>je</strong> er<br />
eenmaal aan beg<strong>in</strong>t, blijf <strong>je</strong> draaien.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Rubik’s Cube heeft <strong>de</strong> tand <strong>de</strong>s tijds uitstekend<br />
doorstaan en verveelt niet snel. Als<br />
<strong>je</strong> ermee aan <strong>de</strong> slag gaat, wil er altijd wel<br />
iemand ook even proberen. Erg verslavend<br />
dus. En als <strong>je</strong> hem uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk weet op te<br />
lossen, vier <strong>je</strong> dat als een overw<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g op<br />
<strong>je</strong>zelf. Dan pas beg<strong>in</strong> <strong>je</strong> <strong>de</strong> kubus echt te<br />
ont<strong>de</strong>kken en begrijp <strong>je</strong> wat <strong>de</strong> uitv<strong>in</strong><strong>de</strong>r er<br />
écht mee beoog<strong>de</strong>. Klasse!<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
Auteur(s): ernö Rubik<br />
uitgever: jumbo<br />
-<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 7 | Familiebordspel<br />
1<br />
speler<br />
nvt<br />
nvt<br />
vanaf<br />
8 jaar
SCHUIf MEE aaN dE gROTE TafEL!<br />
<strong>Spel</strong>len voor grote(re) groepen<br />
Je herkent dit vast: <strong>je</strong> zit op een feest met familie of vrien<strong>de</strong>n. Lekker eten, heerlijke drank<strong>je</strong>s,<br />
gezellig keuvelen. Best leuk, maar toch. Meestal stel <strong>je</strong> op het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van <strong>de</strong> avond vast<br />
dat <strong>je</strong> niet met ie<strong>de</strong>reen een even leuke tijd had. Wel, wij bie<strong>de</strong>n dé oploss<strong>in</strong>g: speel een<br />
spel met <strong>de</strong> hele ben<strong>de</strong>. Een spel? <strong>Op</strong> een feest? Ben <strong>je</strong> gek? Wees gerust, wanneer <strong>je</strong> het<br />
juiste spel kiest, wordt het een schot <strong>in</strong> <strong>de</strong> roos! geloof ons, we spreken uit ervar<strong>in</strong>g. Maar<br />
wat is nu het i<strong>de</strong>ale spel voor jouw gezelschap? Wel, hieron<strong>de</strong>r v<strong>in</strong>d <strong>je</strong> een aantal toppers<br />
voor groepen. aan jou om er het meest geschikte spel uit te kiezen …<br />
Omdat <strong>de</strong> grootte van <strong>de</strong> groep natuurlijk<br />
<strong>de</strong> belangrijkste parameter is, ver<strong>de</strong>len we<br />
<strong>de</strong> spellen <strong>in</strong> die voor grote en die voor hele<br />
grote groepen.<br />
grote groepen<br />
heerlijk oneerlijk<br />
Een leuk en dynamisch spel is ‘De Grote<br />
Dalmuti’ (5 tot 8 personen – SIZ nr 5). Dit<br />
kaartspel toont het leven zoals het is: oneerlijk.<br />
Terwijl één speler <strong>de</strong> Grote Dalmuti is<br />
en alle macht heeft, kruipen <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> rol van rid<strong>de</strong>r, aartsbisschop, schapenhoedster<br />
en zelfs slaaf. Wie <strong>de</strong> hoogste rang<br />
heeft, mag an<strong>de</strong>ren bevelen. En <strong>de</strong> slaaf? Tja,<br />
die is slaaf. Aan <strong>de</strong> hand van speelkaarten<br />
tracht ie<strong>de</strong>reen <strong>in</strong> rang op te klimmen, liefst<br />
nog door an<strong>de</strong>ren te vertrappelen.<br />
Dat <strong>je</strong> hierbij ook effectief van plaats wisselt,<br />
maakt <strong>de</strong> belev<strong>in</strong>g <strong>de</strong>s te groter. Kl<strong>in</strong>kt<br />
oneerlijk? Is het ook! Maak <strong>je</strong> klaar voor een<br />
hectisch én hilarisch spel en zorg ervoor dat<br />
<strong>je</strong> zo snel mogelijk aan het hoofd van <strong>de</strong> tafel<br />
komt te zitten.<br />
waar zijn <strong>de</strong> bluffers?<br />
‘Perudo’ (2 tot 6 spelers) is een luchtig en<br />
compact dobbelspel. Eenvoudige spelregels,<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen<br />
vrolijke kleuren, korte spelduur. En <strong>de</strong> beste<br />
bluffer komt als w<strong>in</strong><strong>naar</strong> uit <strong>de</strong> dobbelhoed.<br />
Meer moet dat niet zijn!<br />
Zijn er ook jonge bluffers <strong>in</strong> het gezelschap,<br />
dan is ‘Koehan<strong>de</strong>l’ (3 tot 5 spelers – SIZ<br />
nr 4) een succesnummer. In dit kaartspel<br />
moet <strong>je</strong> <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van <strong>je</strong> geld goed <strong>in</strong>schat<br />
ten en op het juiste moment een bod uit<br />
brengen. Eénmaal, an<strong>de</strong>rmaal, … verkocht!<br />
Wie <strong>de</strong> hoogste rang heeft,<br />
mag an<strong>de</strong>ren bevelen.<br />
Een blufspel dat steeds zorgt voor een uit<br />
gelaten sfeer is het gangsterspel ‘Cash &<br />
Guns’ (4 tot 6 spelers). Alleen al het feit dat<br />
ie<strong>de</strong>reen voortdurend een schuimrubberen<br />
pistool <strong>naar</strong> iemands hoofd moet zwaaien,<br />
zorgt voor puur amusement. Een kort spel<br />
waarbij <strong>je</strong> al snel merkt dat het voor een stellet<strong>je</strong><br />
gangsters niet vanzelfsprekend is om<br />
<strong>de</strong> buit eerlijk te ver<strong>de</strong>len.<br />
wat een sfeer!<br />
Een an<strong>de</strong>r spel waarbij <strong>je</strong> elkaar <strong>naar</strong> het<br />
leven staat is ‘Bang!’ (4 tot 7 spelers). In<br />
dit kaartspel wordt het gezelschap <strong>in</strong> drie<br />
De Grote Dalmuti Perudo Koehan<strong>de</strong>l<br />
teams ver<strong>de</strong>eld: <strong>de</strong> sheriff<br />
en zijn <strong>de</strong>puty’s, <strong>de</strong><br />
outlaws en <strong>de</strong> renega<strong>de</strong>.<br />
<strong>Op</strong> <strong>de</strong> sheriff na houdt<br />
ie<strong>de</strong>reen zijn i<strong>de</strong>ntiteit<br />
verborgen, wat leidt tot<br />
heel wat misverstan<strong>de</strong>n,<br />
verkeer<strong>de</strong> moor<strong>de</strong>n en vooral<br />
veel plezier. Blijf jij <strong>in</strong> leven? Bang!<br />
Eén van <strong>de</strong> populairste kaartspellen is<br />
‘Boonanza’ (2 tot 7 spelers, met uitbreid<strong>in</strong>gsset).<br />
Als bonenkweker tracht <strong>je</strong> door<br />
kweken, ruilen, <strong>weg</strong>schenken en vooral sjacheren<br />
zoveel mogelijk goud te verdienen.<br />
Een ontspannend tussendoort<strong>je</strong> dat ie<strong>de</strong>reen<br />
vlot meespeelt.<br />
heLe grote groepen<br />
onschuldige burgers?<br />
dat had <strong>je</strong> gedacht!<br />
Je hoor<strong>de</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk al van ‘De Weerwolven<br />
van Wakkerdam’ (8 tot 18 spelers<br />
– SIZ nr 3)? In dit populaire partyspel kruipt<br />
ie<strong>de</strong>reen <strong>in</strong> <strong>de</strong> huid van een karakter. Alleen<br />
jijzelf weet of <strong>je</strong> een weerwolf of een<br />
burger bent. Bovendien hebben <strong>in</strong> het dorp<br />
een aantal burgers een speciale eigenschap,<br />
8 | overspel
die het spel een verrassen<strong>de</strong> wend<strong>in</strong>g geven.<br />
Belangrijke vereiste voor een gezellig<br />
spellet<strong>je</strong> ‘Weerwolven’, is een goe<strong>de</strong> verteller:<br />
iemand die het spel kent en die een<br />
spannen<strong>de</strong> sfeer kan creëren. Eventueel het<br />
licht wat dimmen en <strong>de</strong> juiste sfeermuziek<br />
opzetten? Voor <strong>je</strong> het weet bev<strong>in</strong>d <strong>je</strong> <strong>je</strong> <strong>in</strong><br />
Wakker dam, mid<strong>de</strong>n<strong>in</strong> gepeper<strong>de</strong> discussies<br />
vol paranoia, terwijl nacht na nacht het<br />
ene na het an<strong>de</strong>re slachtoffer valt. Ontmasker<br />
jij <strong>de</strong> weerwolven? Of ben <strong>je</strong> er zelf één?<br />
Belangrijke vereiste voor<br />
een gezellig spellet<strong>je</strong><br />
‘Weerwolven’,<br />
is een goe<strong>de</strong> verteller.<br />
beet<strong>je</strong> zenuwachtig?<br />
‘Jungle Speed’ (2 tot 10 spelers – SIZ nr<br />
12) is een populair reactiespel, waarbij <strong>je</strong><br />
als eerste jouw kaarten moet zien kwijt te<br />
spelen, door op het gepaste ogenblik als eerste<br />
<strong>de</strong> totem van tafel te graaien. Niet voor<br />
zenuwlij<strong>de</strong>rs.<br />
Ook <strong>in</strong> ‘Vlotte Geesten’ (2 tot 8 spelers)<br />
draait alles om reactiesnelheid. In dit leuke<br />
spel moeten jong en oud zo snel mogelijk het<br />
juiste van vijf voorwerpen vastgrijpen. Con<br />
centratie is gewenst. Een grote meerwaar<strong>de</strong><br />
zijn <strong>de</strong> extra spelregels die <strong>de</strong> moeilijkheids<br />
graad – <strong>in</strong>dien gewenst – <strong>de</strong> hoogte <strong>in</strong>jagen.<br />
Vééél leuker dan het lijkt<br />
Een garantie op hilariteit is ‘Time’s Up’ (4<br />
tot 12 spelers – SIZ nr 16). Ie<strong>de</strong>reen buigt<br />
voor <strong>de</strong> charmes van dit spel. In drie ron<strong>de</strong>s<br />
probeer <strong>je</strong> <strong>in</strong> een race tegen <strong>de</strong> tijd zoveel<br />
mogelijk punten te sprokkelen door mid<strong>de</strong>l<br />
van omschrijven of uitbeel<strong>de</strong>n van beken<strong>de</strong><br />
personen.<br />
Van dit uiterst succesvolle spel bestaan <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls<br />
verschillen<strong>de</strong> varianten, waarbij <strong>je</strong><br />
geen personen, maar bijvoorbeeld voorwerpen<br />
of filmtitels moet ra<strong>de</strong>n. <strong>Met</strong> dit spel<br />
krijg <strong>je</strong> zelfs het meest slome gezelschap<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> hoogste versnell<strong>in</strong>g. Niet dralen dus,<br />
want voor <strong>je</strong> het weet is het “Times’ up!”.<br />
Een an<strong>de</strong>re speltopper die véél leuker is<br />
dan ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong>nkt, is ‘Dixit-Odyssey’ (3<br />
tot 12 spelers). In dit spel laat <strong>je</strong> <strong>je</strong> fantasie<br />
en creativiteit <strong>de</strong> vri<strong>je</strong> loop op basis van<br />
prachtig geïllustreer<strong>de</strong> spelkaarten. Door<br />
mid<strong>de</strong>l van een omschrijv<strong>in</strong>g moet <strong>je</strong> ach<br />
Jungle Speed Dixit-Odyssey Black Stories<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen<br />
terhalen over welke kaart <strong>de</strong> verteller het<br />
heeft. We speel<strong>de</strong>n dit spel al onnoemelijk<br />
veel <strong>in</strong> heel wat verschillen<strong>de</strong> gezelschappen<br />
en zijn nog steeds op zoek <strong>naar</strong> <strong>de</strong> eerste<br />
persoon die ‘Dixit’ niet leuk v<strong>in</strong>dt. Absoluut<br />
uitproberen!<br />
samen op on<strong>de</strong>rzoek<br />
Een spel van een volledig an<strong>de</strong>r kaliber is<br />
‘Black Stories’ (3 tot heel veel spelers – SIZ<br />
nr 9). Aan <strong>de</strong> hand van ja/neevragen tracht<br />
<strong>je</strong> een verhaal te reconstrueren. Het gaat hier<br />
niet om w<strong>in</strong>nen, maar om het samen op zoek<br />
gaan <strong>naar</strong> <strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>g. En vooral om sfeer<br />
natuurlijk.<br />
Het gaat niet om w<strong>in</strong>nen,<br />
maar om het samen op zoek<br />
gaan <strong>naar</strong> <strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>g.<br />
Keuze zat dus wat spellen voor grote(re)<br />
groepen betreft. Geen uitvluchten meer,<br />
één d<strong>in</strong>g staat vast: we spelen een spel<br />
vanavond!<br />
9 | overspel
Vik<strong>in</strong>gs Bra<strong>in</strong>storm<br />
Ben jij stormbestendig?<br />
Meer dan 1.000 jaar gele<strong>de</strong>n plun<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n en brandschatten stoere zeevaar<strong>de</strong>rs uit het<br />
huidige Zwe<strong>de</strong>n, IJsland, <strong>de</strong>nemarken en Noor<strong>weg</strong>en heel Europa. <strong>Op</strong> zoek <strong>naar</strong> roem<br />
en rijkdom. Ze waren met voorsprong <strong>de</strong> beste scheepsbouwers van hun tijd. getuige<br />
daarvan hun meest beken<strong>de</strong> schepen: <strong>de</strong> kle<strong>in</strong>e, v<strong>in</strong>nige snekken en <strong>de</strong> grote stevige<br />
drakars. Ie<strong>de</strong>reen was bevreesd voor <strong>de</strong>ze reuzen uit het noor<strong>de</strong>n, want <strong>de</strong> krijgers<br />
waren alles en ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong> baas. Behalve misschien een zeestorm?<br />
Storm op zee<br />
Help! <strong>Onze</strong> vrien<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Vik<strong>in</strong>gen zitten<br />
vast op zee <strong>in</strong> een gigantische storm.<br />
Draaikolken sturen hun drakars alle richt<strong>in</strong>gen<br />
uit en door <strong>de</strong> verwoesten<strong>de</strong> w<strong>in</strong>d<br />
dreigen ze voortdurend om te slaan. Zorg<br />
ervoor dat <strong>je</strong> <strong>de</strong> vik<strong>in</strong>gschepen veilig uit <strong>de</strong><br />
storm loodst. Hun dank zal groot zijn. Wie<br />
weet krijg <strong>je</strong> zelfs een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> buit?<br />
Afhankelijk van <strong>de</strong> gekozen<br />
opdracht, plaats <strong>je</strong> meer<br />
of m<strong>in</strong><strong>de</strong>r draaikolken en<br />
drakars op het speelbord.<br />
SmartGames stelt met ‘Vik<strong>in</strong>gs Bra<strong>in</strong>storm’<br />
een nieuw <strong>de</strong>nkspel voor. Wanneer we <strong>de</strong><br />
doos openen zien we een speelbord, verschillen<strong>de</strong><br />
blauwe draaikolkpuzzelstukken<br />
en vier drakars <strong>in</strong> verschillen<strong>de</strong> kleuren.<br />
Afhankelijk van <strong>de</strong> gekozen opdracht, plaats<br />
<strong>je</strong> meer of m<strong>in</strong><strong>de</strong>r draaikolken en drakars<br />
op het speelbord.<br />
Door <strong>de</strong> vik<strong>in</strong>gschepen op het bord te be<strong>weg</strong>en,<br />
verplaats <strong>je</strong> ook <strong>de</strong> draaikolken. Via dit<br />
draaimechanisme, kan <strong>je</strong> <strong>de</strong> schepen tot <strong>in</strong><br />
hun thuishaven lei<strong>de</strong>n. Maar let op! Vaker<br />
dan <strong>je</strong> wenst, zullen draaikolken <strong>de</strong> gewenste<br />
be<strong>weg</strong><strong>in</strong>g van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re puzzelstukken<br />
blokkeren. Alleen <strong>de</strong> meest zeewaardige<br />
Vik<strong>in</strong>g met het juiste <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> <strong>de</strong> be<strong>weg</strong><strong>in</strong>g<br />
van <strong>de</strong> golven zal ontsnappen aan <strong>de</strong><br />
grillen van <strong>de</strong> storm en zijn schepen veilig<br />
<strong>de</strong> haven <strong>in</strong>loodsen.<br />
voor ie<strong>de</strong>r een storm op maat<br />
Het bijgelever<strong>de</strong> <strong>in</strong>structieboek<strong>je</strong> met 60 opdrachten<br />
en bijhoren<strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>gen, net<strong>je</strong>s<br />
ver<strong>de</strong>eld over vier moeilijkheids gra<strong>de</strong>n,<br />
biedt voor elk wat wils. Spr<strong>in</strong>g snel aan<br />
boord van één van <strong>de</strong> drakars en loods het<br />
schip dankzij jouw <strong>in</strong>zicht doorheen <strong>de</strong><br />
maalstroom <strong>de</strong> haven <strong>in</strong>. Zeeziek? Ik dacht<br />
het niet!<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
SmartGames brengt met ‘Vik<strong>in</strong>gs Bra<strong>in</strong>storm’<br />
opnieuw een orig<strong>in</strong>eel <strong>de</strong>nkspel<br />
uit. Vooral het spelmateriaal steekt er <strong>de</strong>ze<br />
keer bovenuit. Het mechanisme van het<br />
automatisch meebe<strong>weg</strong>en van drakars en<br />
draaikolken, is orig<strong>in</strong>eel bedacht én uitgevoerd.<br />
Neem daarbij <strong>de</strong> stevige kwaliteit<br />
van het materiaal en het mooi uitgegeven<br />
opdrachtenboek<strong>je</strong> en <strong>je</strong> komt opnieuw uit<br />
bij datgene waarvoor Smart Games <strong>in</strong>tussen<br />
garant staat: een leuk en kwalitatief hoogstaand<br />
<strong>de</strong>nkspel voor één speler.<br />
Het mechanisme van<br />
het automatisch meebe<strong>weg</strong>en<br />
van drakars en draaikolken,<br />
is orig<strong>in</strong>eel bedacht<br />
én uitgevoerd.<br />
Prima vermaak dus voor wanneer <strong>je</strong> alleen<br />
bent, hoewel het zeker aan te ra<strong>de</strong>n is om<br />
samen met vrien<strong>de</strong>n een moeilijke uitdag<strong>in</strong>g<br />
aan te gaan. ‘Vik<strong>in</strong>gs Bra<strong>in</strong>storm’ heeft alvast<br />
(meer dan) onze goedkeur<strong>in</strong>g. Het is nu<br />
aan jou om <strong>de</strong> storm te trotseren!<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
Auteur(s): -<br />
uitgever: smartGames<br />
5-20<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 10 | Familiebordspel<br />
1<br />
speler<br />
vanaf<br />
6 jaar
Be<strong>je</strong>weld<br />
Word jij <strong>de</strong> uitbl<strong>in</strong>ker?<br />
Wie het ooit één keer speel<strong>de</strong>, was wellicht onmid<strong>de</strong>llijk een beet<strong>je</strong> verslaafd. Het<br />
populaire digitale Be<strong>je</strong>weled met zijn mooie bl<strong>in</strong>ken<strong>de</strong> diamanten kan <strong>je</strong> nu ook als<br />
levensecht gezelschapsspel spelen. Niet langer alleen achter <strong>de</strong> computer, maar aan<br />
tafel en samen met <strong>je</strong> vrien<strong>de</strong>n. Schoonheid, duurzaamheid en zeldzaamheid zijn drie<br />
kenmerken waarover e<strong>de</strong>lstenen beschikken. Inzicht, vooruitziendheid en v<strong>in</strong>gervlugheid<br />
zijn <strong>de</strong> drie eigenschappen waar<strong>in</strong> jij moet uitbl<strong>in</strong>ken om dit spel te w<strong>in</strong>nen.<br />
robijnen en smarag<strong>de</strong>n<br />
De bordspelversie bestaat uit een groot wit<br />
spelbord dat opgevuld wordt met 64 plastic<br />
e<strong>de</strong>lstenen. Elke e<strong>de</strong>lsteen is bevestigd aan<br />
een wit vlak van 2,5 op 2,5 cm en past makkelijk<br />
op het spelbord. Je on<strong>de</strong>rscheidt robijnen,<br />
diamanten, saffieren, smarag<strong>de</strong>n, …<br />
Allen <strong>in</strong> hun eigen kleur en op een verfijn<strong>de</strong><br />
manier geslepen.<br />
juwelen wisselen<br />
<strong>Spel</strong>ers trachten om beurt ri<strong>je</strong>n van 3, 4 of 5<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> e<strong>de</strong>lstenen te vormen door 2 naast<br />
elkaar liggen<strong>de</strong> juwelen van plaats te wisselen.<br />
Alleen horizontale en verticale ri<strong>je</strong>n<br />
tellen mee. Voor een rij van 3 e<strong>de</strong>lstenen<br />
krijg <strong>je</strong> een munt <strong>in</strong> diezelf<strong>de</strong> kleur. Een rij<br />
van 4 levert 2 munten op. En een moeilijke<br />
reeks van 5, wordt beloond met 3 munten.<br />
De gevorm<strong>de</strong> rij wordt daarna van het<br />
spelbord verwij<strong>de</strong>rd en <strong>de</strong> overige juwelen<br />
wor<strong>de</strong>n doorgeschoven, <strong>weg</strong> van <strong>de</strong> speler<br />
die aan <strong>de</strong> beurt is. Als tij<strong>de</strong>ns die actie een<br />
nieuwe rij wordt gevormd, mag <strong>je</strong> ook die<br />
<strong>weg</strong>halen en <strong>de</strong> daarbij verdien<strong>de</strong> munten<br />
hou<strong>de</strong>n. Vervolgens wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> e<strong>de</strong>lstenen<br />
nogmaals <strong>weg</strong>geduwd. In het uitzon<strong>de</strong>rlijke<br />
geval dat geen enkele speler een rijt<strong>je</strong> kan<br />
vormen, vervang <strong>je</strong> <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lste 4 juwelen<br />
op het spelbord.<br />
power<strong>je</strong>wels<br />
Aan het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van <strong>de</strong> beurt vul <strong>je</strong> het spel<br />
bord aan zodat ook <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> speler over<br />
een volledig spelbord beschikt. Hiervoor<br />
neem <strong>je</strong> bl<strong>in</strong>d e<strong>de</strong>lstenen uit <strong>de</strong> blauwe zak.<br />
Deze zak werd bij <strong>de</strong> start van het spel ge<br />
vuld met 20 extra e<strong>de</strong>lstenen en 7 power<br />
<strong>je</strong>wels, één <strong>in</strong> elke kleur en vol glitter. Elke<br />
power<strong>je</strong>wel die <strong>je</strong> van het spelbord haalt,<br />
levert een extra munt op. Diegene die als<br />
eerste drie verschillen<strong>de</strong> set<strong>je</strong>s van drie <strong>de</strong><br />
zelf<strong>de</strong> munten verzamelt, w<strong>in</strong>t.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Be<strong>je</strong>weled kon al rekenen op een immens<br />
aantal trouwe digitale spelers. Deze bord<br />
spelversie is eveneens een visueel sterk spel<br />
let<strong>je</strong>. Alles zit supereenvoudig <strong>in</strong> elkaar en<br />
wordt makkelijk door jong en oud gespeeld.<br />
Alle e<strong>de</strong>lstenen samen zien<br />
er bijzon<strong>de</strong>r fasc<strong>in</strong>erend en<br />
kleurrijk uit.<br />
De verzamel<strong>in</strong>g e<strong>de</strong>lstenen is bijzon<strong>de</strong>r<br />
kleurrijk en maakt het erg aantrekkelijk<br />
om het spel opnieuw uit <strong>de</strong> kast te halen.<br />
Al was het maar om een grijze dag <strong>in</strong> een<br />
mum van tijd op te fleuren.<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
2-4<br />
spelers<br />
Auteur(s): -<br />
uitgever: hasbro<br />
20<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 11 | Familiebordspel<br />
vanaf<br />
8 jaar
loeiend nieuw stad<strong>je</strong><br />
Vanavond veran<strong>de</strong>ren we <strong>in</strong> <strong>de</strong> stichters van nieuwstad. Door te<br />
<strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> vee, vis, graan of gebouwen zorgen we ervoor dat<br />
ons dorp<strong>je</strong> een bloeiend han<strong>de</strong>lscentrum wordt met een stijgend<br />
aantal <strong>in</strong>woners. elke <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g die <strong>je</strong> doet, levert punten op. wie<br />
als eerste 30 punten verzamelt, e<strong>in</strong>digt het spel. Daarna wor<strong>de</strong>n alle<br />
punten geteld en w<strong>in</strong>t <strong>de</strong> meest productieve stichter.<br />
we starten <strong>in</strong> een kle<strong>in</strong> gebied omgeven door bossen, die we systematisch<br />
rooien om te kunnen uitbrei<strong>de</strong>n. ie<strong>de</strong>re speler verwij<strong>de</strong>rt<br />
een bostegel, neemt het hout <strong>in</strong> ontvangst en bouwt een huis,<br />
graanveld of boot. <strong>in</strong> het bos zitten soms everzwijnen verscholen,<br />
die <strong>je</strong> als buit krijgt wanneer <strong>je</strong> <strong>de</strong> juiste bostegel omdraait. tom<br />
blijkt een goe<strong>de</strong> everzwijnenjager: achter elke tegel die hij omdraait,<br />
zit er één!<br />
beet<strong>je</strong> puerto rico<br />
<strong>in</strong> een ron<strong>de</strong> kiezen we om beurten elk een karakter waarna alle<br />
spelers <strong>de</strong> actie van dat karakter uitvoeren. enkel <strong>de</strong> speler die <strong>de</strong><br />
kaart kiest, ontvangt een privilege. Via <strong>de</strong> houthakker, bouwmeester,<br />
boer, han<strong>de</strong>laar en schout verzamel <strong>je</strong> hout, bouw <strong>je</strong>, zaai of oogst<br />
<strong>je</strong>, verhan<strong>de</strong>l <strong>je</strong> producten of speel <strong>je</strong> actiekaarten. later <strong>in</strong> het spel<br />
komen daar nog <strong>de</strong> graaf en rentmeester bij. nadat ie<strong>de</strong>reen een<br />
karakter speel<strong>de</strong>, loopt <strong>de</strong> ron<strong>de</strong> af. zo gaat het spel door tot iemand<br />
30 punten heeft of meer.<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen<br />
Is dit écht ‘het perfecte spel?’<br />
Als iemand <strong>je</strong> vraagt om samen ‘het perfecte spel’ te testen, kan <strong>je</strong> daar als spelfanaat<br />
geen neen tegen zeggen. na een middag<strong>je</strong> zwoegen op het werk is het<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk zover: <strong>je</strong>sse, Aga, tom en ik zitten rond <strong>de</strong> tafel met hooggespannen<br />
verwacht<strong>in</strong>gen. De ‘poorters van nieuwstad’ werd door 999 Games, die kerels<br />
van ‘De Kolonisten van catan’, gecreëerd <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met 3.000 spellenliefhebbers.<br />
Via pro<strong>je</strong>ct ‘het perfecte spel’ mocht ie<strong>de</strong>reen over alles meestemmen:<br />
het spelsysteem, duur van het spel, aantal spelers, concept, titel en artwork.<br />
spellenliefhebbers bepaal<strong>de</strong>n dus <strong>de</strong> elementen en <strong>de</strong> basis. <strong>Op</strong> grond hiervan<br />
wer<strong>de</strong>n spelconcepten <strong>in</strong>gestuurd en kwam tycho van <strong>de</strong>n Broek als w<strong>in</strong><strong>naar</strong> uit<br />
<strong>de</strong> bus. 999 Games ontwikkel<strong>de</strong> het concept en <strong>de</strong> wensen van <strong>de</strong> stemmers tot<br />
dit complete spel. is dit nu écht het perfecte spel? wel, we testen het voor <strong>je</strong> uit.<br />
<strong>je</strong> verdient punten met het neerpoten van gebouwen en <strong>de</strong> verkoop<br />
van grondstoffen. Daarnaast beïnvloe<strong>de</strong>n actiekaarten en<br />
wenskaarten het spel.<br />
zoeken <strong>naar</strong> <strong>de</strong> juiste tactiek … en regels<br />
<strong>in</strong> het beg<strong>in</strong> is het zoeken <strong>naar</strong> <strong>de</strong> juiste strategie, <strong>de</strong>els door hiaten<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> spelregels (zie ver<strong>de</strong>rop). enkele ron<strong>de</strong>n later komt er toch<br />
schot <strong>in</strong> <strong>de</strong> zaak. Vooral twee stichters hebben een dui<strong>de</strong>lijke tactiek:<br />
Aga hengelt een hele voorraad vis samen om te roken en te verkopen<br />
2-4 45-60 12-99<br />
scan <strong>de</strong> co<strong>de</strong>!<br />
<strong>in</strong> haar vishan<strong>de</strong>l. tom specialiseert zich <strong>in</strong> houtbewerk<strong>in</strong>g en zet<br />
hout om <strong>in</strong> planken of geld dat hij opnieuw <strong>in</strong>vesteert <strong>in</strong> gebouwen.<br />
<strong>je</strong>sse <strong>in</strong>vesteert <strong>in</strong> graan maar geraakt moeilijk vooruit. zelf <strong>in</strong>vesteer<br />
ik <strong>in</strong> verschillen<strong>de</strong> producten: zowel graan als vis en vee. Doordat<br />
niemand an<strong>de</strong>rs vee koopt, kan ik op een bepaald moment re<strong>de</strong>lijk<br />
wat vlees verkopen aan <strong>de</strong> bewoners.<br />
Maar tom laat ie<strong>de</strong>reen snel achter zich. hij boycot Aga door vis<br />
vóór haar beurt te verkopen en speelt een actiekaart waarbij hij<br />
van ie<strong>de</strong>reen producten steelt. even later is het kwaad geschied:<br />
hij krijgt 13 punten voor een gemeenschappelijk gebouw en w<strong>in</strong>t<br />
met 32 punten. pas later lazen we dat <strong>je</strong> die gemeenschappelijke<br />
gebouwen nooit alleen mag kopen. Al was <strong>de</strong> w<strong>in</strong><strong>naar</strong> wellicht<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> geweest.<br />
12 | <strong>Spel</strong>lentest
<strong>je</strong>sse<br />
po<strong>in</strong>tS of the jury<br />
Is dit het perfecte bordspel?<br />
Neen. Maar elk spel dat dit zou<br />
preten<strong>de</strong>ren, kan die belofte<br />
nooit waarmaken. Er is één<br />
grote frustratie: <strong>de</strong> verhakkel<strong>de</strong><br />
spelregels. Eenmaal dat<br />
opgelost, ont<strong>de</strong>k <strong>je</strong> een re<strong>de</strong>lijk<br />
vlot spel. Weliswaar met veel<br />
elementen van ‘Puerto Rico’.<br />
Aangezien dat voor velen ‘het<br />
perfecte spel’ is, kan dit misschien<br />
geen kwaad. Zij hebben<br />
er met Poorters van Nieuwstad<br />
een aardige variant bij.<br />
ERRATA<br />
Let op: <strong>je</strong> hebt wellicht <strong>de</strong> verkeer<strong>de</strong><br />
spelregels!<br />
Bij het perfecte spel horen <strong>de</strong> juiste<br />
spelregels. Jammer genoeg g<strong>in</strong>g dit volledig<br />
<strong>de</strong> mist <strong>in</strong>. On<strong>de</strong>rtussen zijn <strong>de</strong><br />
juiste spelregels digitaal verkrijgbaar via<br />
www.999games.nl. Maar <strong>de</strong> papieren<br />
versie <strong>in</strong> <strong>de</strong> speldoos zit vol ondui<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n.<br />
Om frustraties te vermij<strong>de</strong>n, v<strong>in</strong>d<br />
<strong>je</strong> hier <strong>de</strong> belangrijkste errata.<br />
• Blauwe gebouwen wor<strong>de</strong>n door m<strong>in</strong>imaal<br />
twee spelers gebouwd. Je overlegt<br />
over wie wat bijdraagt en hoe <strong>de</strong> punten<br />
ver<strong>de</strong>eld wor<strong>de</strong>n. Enkel bij twee<br />
spelers mag <strong>je</strong> ze alleen bouwen.<br />
• Gele en blauwe gebouwen bouw <strong>je</strong><br />
enkel <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad. Groene gebouwen<br />
komen <strong>in</strong> het buitengebied. Bij <strong>de</strong> roze<br />
startgebouwen volg <strong>je</strong> <strong>de</strong> arcer<strong>in</strong>g:<br />
huizen komen <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad, het graanveld<br />
<strong>in</strong> het buitengebied.<br />
• Hoe zit dat bij die han<strong>de</strong>laar? Als <strong>je</strong> het<br />
gebouw niet bezit, betaal <strong>je</strong> <strong>de</strong> eige<strong>naar</strong><br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen<br />
tom<br />
Dat treed ik bij! Het lijkt op<br />
Puerto Rico maar heeft mooier<br />
spelmateriaal. Geluk speelt hier<br />
ook iets meer mee.<br />
Het is misschien niet het beste,<br />
maar voor mij wel een uitstekend<br />
spel.<br />
Silvia<br />
Nu we <strong>de</strong> juiste spelregels kennen,<br />
wil ik het zeker nog eens<br />
opnieuw spelen. Er zijn verschillen<strong>de</strong><br />
strategieën mogelijk<br />
om punten te verzamelen, en<br />
die wil ik graag uittesten.<br />
Er zitten geen grote verrass<strong>in</strong>gen<br />
<strong>in</strong> en het is dui<strong>de</strong>lijk dat<br />
het op an<strong>de</strong>re goe<strong>de</strong> spellen is<br />
gebaseerd. Maar dat doet niet af<br />
aan het plezier ervan.<br />
één keer per ron<strong>de</strong>. Je mag hiervoor onbeperkt<br />
goe<strong>de</strong>ren omzetten en producten<br />
leveren. Een goed dat <strong>je</strong> net hebt<br />
omgezet, mag ook meteen verkocht<br />
wor<strong>de</strong>n zolang <strong>je</strong> aan <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n<br />
van het aantal <strong>in</strong>woners voldoet. Bij <strong>de</strong><br />
houtzagerij mag <strong>je</strong> per ron<strong>de</strong> maximaal<br />
twee eenhe<strong>de</strong>n hout omzetten <strong>naar</strong><br />
planken. Dus één hout wordt één plank<br />
en dat mag <strong>je</strong> twee keer doen. Aan het<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong> van <strong>de</strong> han<strong>de</strong>laarsfase wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
productiegebouwen leeg gemaakt.<br />
• De extra boot, die door een wenskaart<br />
<strong>in</strong> het spel komt, verdwijnt nadat <strong>de</strong><br />
Vik<strong>in</strong>gen zijn gekomen. Tenzij aan <strong>de</strong><br />
voorwaar<strong>de</strong>n wordt voldaan om <strong>de</strong><br />
Vik<strong>in</strong>gen <strong>weg</strong> te jagen.<br />
• Als <strong>je</strong> <strong>de</strong>rtig of meer punten hebt op<br />
het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van een ron<strong>de</strong>, moet <strong>je</strong> dit<br />
kenbaar maken. Tij<strong>de</strong>ns het spel mag <strong>je</strong><br />
<strong>je</strong> punten geheim hou<strong>de</strong>n.<br />
• Wanneer <strong>je</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> schoutfase een<br />
ro<strong>de</strong> actiekaart trekt, dan moet <strong>de</strong>ze<br />
direct uitgevoerd wor<strong>de</strong>n. De speler<br />
krijgt daarna een nieuwe kaart. Is dit<br />
aga<br />
Vooral <strong>de</strong> actie- en wenskaarten<br />
vond ik een mooie aanvull<strong>in</strong>g.<br />
Ze zorgen voor verrassen<strong>de</strong><br />
wend<strong>in</strong>gen en kunnen een goed<br />
uitgedacht plan dwarsbomen.<br />
Zo werd mijn hele visvloot opeens<br />
door Vik<strong>in</strong>gen verwoest.<br />
De kaarten brengen, samen met<br />
het rooien van <strong>de</strong> bossen, geluk<br />
<strong>in</strong> het spel. En voor veel spelers<br />
heeft dat nog steeds een grote<br />
charme.<br />
opnieuw een actiekaart, dan moet <strong>de</strong>ze<br />
ook gespeeld wor<strong>de</strong>n. Je krijgt dan weer<br />
een nieuwe kaart. Wenskaarten wor<strong>de</strong>n<br />
enkel op het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van <strong>de</strong> schoutfase<br />
gespeeld. <strong>Met</strong> een maximum van twee<br />
kaarten per speler en beg<strong>in</strong>nend met<br />
<strong>de</strong> speler die <strong>de</strong> schout koos. Enkele<br />
kaarten wor<strong>de</strong>n op an<strong>de</strong>re momenten<br />
gespeeld. Dit staat dui<strong>de</strong>lijk op <strong>de</strong> kaart.<br />
• Een gebouw mag <strong>je</strong> over een wijkgrens<br />
bouwen. Het is dan <strong>in</strong> twee wijken<br />
aanwezig.<br />
• Als er <strong>in</strong> <strong>de</strong> boerfase geen vee of graan<br />
op het land ligt, ga <strong>je</strong> daar zaaien of vee<br />
plaatsen. Als er wel graan of vee ligt,<br />
oogst <strong>je</strong> het en leg <strong>je</strong> het <strong>in</strong> <strong>je</strong> eigen<br />
voorraad. Je mag daarna niet meer<br />
zaaien. Een boot levert één vis op. Hier<br />
heb <strong>je</strong> directe opbrengst.<br />
• Inkomsten van (heren)huizen krijg <strong>je</strong><br />
bij <strong>de</strong> startspelerwissel.<br />
• Bij <strong>de</strong> actiekaart ‘Zwarte Dood’ wordt<br />
het aantal poorters <strong>naar</strong> boven<br />
afgerond.<br />
13 | <strong>Spel</strong>lentest
Lady Alice<br />
Wie ontvoer<strong>de</strong> Stanley?<br />
Er heerst opschudd<strong>in</strong>g bij <strong>de</strong> Royal geographical Society. Hun gast, <strong>de</strong> vermaar<strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gsreiziger<br />
H.M. Stanley, komt niet opdagen voor <strong>de</strong> afgesproken voordracht. Er<br />
kan maar één verklar<strong>in</strong>g zijn: ‘Hier is misdaad <strong>in</strong> het spel, een ontvoer<strong>in</strong>g wellicht!’ En <strong>in</strong><br />
dat geval is er <strong>in</strong> het Lon<strong>de</strong>n van 1878 maar één <strong>de</strong>nkbare <strong>weg</strong>: ‘dit wordt een zaak voor<br />
Sherlock Holmes’. <strong>de</strong>ze keer blijkt dat echter geen oploss<strong>in</strong>g. als we <strong>de</strong> spelregels mogen<br />
geloven, verzon Holmes immers zelf <strong>de</strong> misdaad. Het doel? <strong>de</strong> kwaliteiten testen van <strong>de</strong><br />
Baker Street Kids, een groep<strong>je</strong> belhamels én zijn favoriete handlangers.<br />
was samuel rond 17 uur op trafalgar<br />
Square?<br />
Elke speler wordt één van <strong>de</strong> Baker Street<br />
Kids die zijn of haar talenten bij <strong>de</strong> meesterspeur<strong>de</strong>r<br />
wil <strong>de</strong>monstreren. Ze zitten samen<br />
rond zijn werktafel, een schitterend spelbord<br />
met een overzicht van elementen die<br />
<strong>naar</strong> <strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>g van <strong>de</strong>ze fictieve misdaad<br />
kunnen lei<strong>de</strong>n. Acht verdachten, evenveel<br />
locaties <strong>in</strong> Lon<strong>de</strong>n, tijdstippen en voorwerpen<br />
die Stanley bij zich had op zijn hotelkamer.<br />
Nu is het aan <strong>de</strong> spelers om als eerste te<br />
achterhalen wie Stanley ontvoer<strong>de</strong>, waar en<br />
wanneer dat gebeur<strong>de</strong>, en welk voorwerp<br />
<strong>de</strong> ontvoer<strong>de</strong>r daarbij meenam.<br />
In <strong>de</strong> vorm van een spelkaart krijgt ie<strong>de</strong>reen<br />
een bewijsstuk, zodat <strong>de</strong> spelers samen alle<br />
gegevens <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n hebben. In het echte<br />
speurwerk zou samenwerk<strong>in</strong>g aangewezen<br />
zijn; nu wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> speur<strong>de</strong>rs tegen elkaar<br />
uitgespeeld.<br />
<strong>de</strong>nken, puzzelen en gokken<br />
Een eerste ‘Kid’ selecteert <strong>in</strong> een handig<br />
r<strong>in</strong>gmap<strong>je</strong> een mogelijke oploss<strong>in</strong>g van het<br />
raadsel. Hij toont aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren wie <strong>de</strong><br />
da<strong>de</strong>r zou kunnen zijn, waar en wanneer<br />
hij mogelijk toesloeg en wat hij meenam.<br />
Ie<strong>de</strong>reen maakt anoniem bekend of het bewijs<br />
waarover hij beschikt is opgenomen<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> veron<strong>de</strong>rstell<strong>in</strong>g van die speuren<strong>de</strong><br />
speler. Zo valt er gelei<strong>de</strong>lijk aan licht op <strong>de</strong><br />
duistere zaak.<br />
Denkend, puzzelend en gokkend proberen<br />
<strong>de</strong> spelers elkaar gegevens te ontfutselen,<br />
terwijl ze zelf hun bewijsstuk zolang mogelijk<br />
geheim hou<strong>de</strong>n.<br />
Tot iemand meent te weten hoe <strong>de</strong> vork <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> steel zit, en een beschuldig<strong>in</strong>g uit. Blijkt<br />
<strong>de</strong> beschuldig<strong>in</strong>g vals, dan mag die speler<br />
<strong>de</strong> overw<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g vergeten. Is hij wel juist?<br />
Dan oogst <strong>de</strong> speler lof van Holmes en krijgt<br />
hij of zij drie punten. Daarmee w<strong>in</strong>t hij niet<br />
noodzakelijk want ook <strong>in</strong> <strong>de</strong> loop van het<br />
spel waren er punten te verdienen. Het<br />
spelbord is immers niet zomaar een <strong>de</strong>corstuk<br />
en geheugensteunt<strong>je</strong>. <strong>Spel</strong>ers kunnen<br />
er elke beurt aanwijz<strong>in</strong>gen op aanbrengen,<br />
door een <strong>de</strong>ductiefiche bij een bewijsstuk<br />
te leggen. Elke fiche die achteraf bij het<br />
juiste element ligt, levert punten op. Maar<br />
evenzeer kunnen fiches wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>gezet om<br />
me<strong>de</strong>spelers op het verkeer<strong>de</strong> been te zetten.<br />
Moord<br />
en<br />
Mystery<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Bij dit soort spel komt natuurlijk ‘Cluedo’, <strong>de</strong><br />
speur<strong>de</strong>rsklassieker bij uitstek, om <strong>de</strong> hoek<br />
kijken. ‘Lady Alice’ hoort <strong>in</strong><strong>de</strong>rdaad tot <strong>de</strong>ze<br />
familie van <strong>de</strong>ductiespellen, maar weet zich<br />
slim te on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n van haar verwanten.<br />
Het spelbord is meer dan<br />
alleen maar <strong>de</strong>corstuk en<br />
geheugensteunt<strong>je</strong>.<br />
<strong>Spel</strong>ers kunnen er<br />
elke beurt aanwijz<strong>in</strong>gen<br />
op aanbrengen.<br />
Enkele leuke vondsten <strong>in</strong> het spelmechanisme<br />
zorgen ervoor dat alle spelers bij elke<br />
han<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g betrokken zijn. Samen met <strong>de</strong><br />
sfeervolle vormgev<strong>in</strong>g, het leuke thema, <strong>de</strong><br />
korte en hel<strong>de</strong>re spelregels maakt dit ‘Lady<br />
Alice’ tot een on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>nd familiespel.<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
3-5<br />
spelers<br />
30<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
Auteur(s): ludovic Gaillard<br />
uitgever: Asmo<strong>de</strong>e Benelux<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 14 | Strategisch bordspel<br />
vanaf<br />
8 jaar
Agricola: 2 spelers 2<br />
gezellige beestenboel<br />
<strong>de</strong> eerlijke har<strong>de</strong> boerenstiel is aan het uitsterven. gelukkig zijn er nog vele spellen die<br />
ons meenemen <strong>in</strong> <strong>de</strong> wereld van dieren hoe<strong>de</strong>n, wei<strong>de</strong>s omhe<strong>in</strong>en en het erf verzorgen.<br />
<strong>Met</strong> behulp van drie knechten is het jouw taak om zoveel mogelijk dieren te bezitten<br />
op een zo groot mogelijk erf. En daarvoor moet <strong>je</strong> stallen bouwen, zorgen dat verschillen<strong>de</strong><br />
diersoorten hun eigen stek hebben en <strong>je</strong> erf opwaar<strong>de</strong>ren met een opslagplaats<br />
of schuilhok. Zoek een tegenspeler en ga <strong>de</strong> boer op <strong>in</strong> dit on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> kaartspel!<br />
boer zoekt vrouw<br />
Deze opzichzelfstaan<strong>de</strong> versie van het po<br />
pulaire agrarische spel Agricola is uitslui<br />
tend bedoeld voor 2 spelers. Zij proberen<br />
om <strong>de</strong> meest waar<strong>de</strong>volle boer<strong>de</strong>rij uit te<br />
bouwen. Dieren spelen hier<strong>in</strong> <strong>de</strong> hoofdrol.<br />
Elke speler krijgt 9 hekken en een erftableau<br />
met daarop een basiswoonst en 5 niet om<br />
he<strong>in</strong><strong>de</strong> wei<strong>de</strong>n. In het mid<strong>de</strong>n komt een<br />
spelbord waarop alle mogelijke acties zijn<br />
uitgebeeld.<br />
Knechten<br />
Elk spel verloopt over 8 speelron<strong>de</strong>s die elk<br />
uit 4 fasen bestaan. In <strong>de</strong> aanvulfase wor<strong>de</strong>n<br />
alle actievel<strong>de</strong>n op het spelbord aangevuld.<br />
Er komen nieuwe grondstoffen, dieren of<br />
hekken. In <strong>de</strong> werkfase, zet ie<strong>de</strong>re speler<br />
om beurt één van zijn 3 knechten op een<br />
vrij actieveld. Je kan <strong>de</strong> nieuwe startspeler<br />
wor<strong>de</strong>n, grondstoffen oogsten of dieren ont<br />
vangen en op <strong>je</strong> erf plaatsen. Je kan ook <strong>je</strong><br />
erf uitbrei<strong>de</strong>n en een stal of an<strong>de</strong>r gebouw<br />
bouwen. In <strong>de</strong> huiswaartsfase neemt ie<strong>de</strong>re<br />
speler zijn knechten terug. Daarna volgt <strong>de</strong><br />
voortplant<strong>in</strong>gsfase. Hier<strong>in</strong> krijgt ie<strong>de</strong>re spe<br />
ler voor elke soort waarvan hij m<strong>in</strong>stens 2<br />
exemplaren heeft een extra dier. Je mag bo<br />
vendien op elk moment <strong>in</strong> het spel <strong>je</strong> dieren<br />
verplaatsen b<strong>in</strong>nen <strong>je</strong> erf.<br />
dieren hoe<strong>de</strong>n<br />
Dieren breng <strong>je</strong> on<strong>de</strong>r <strong>in</strong> gebouwen of om<br />
he<strong>in</strong><strong>de</strong> wei<strong>de</strong>n. De hekken zijn schaars<br />
dus is een goe<strong>de</strong> ruimtelijke plann<strong>in</strong>g van<br />
levensbelang. Het spreekt voor zich dat<br />
elke wei<strong>de</strong> slechts één diersoort mag be<br />
vatten. Al <strong>je</strong> gebouwen en wei<strong>de</strong>n hebben<br />
een bepaal<strong>de</strong> capaciteit, die door mid<strong>de</strong>l<br />
van voe<strong>de</strong>rbakken verhoogd kan wor<strong>de</strong>n.<br />
Naast <strong>de</strong> basiswoonst en <strong>de</strong> stallen kan <strong>je</strong><br />
ook speciale gebouwen plaatsen. Deze heb<br />
ben een grotere kost, maar leveren punten<br />
op en bezorgen <strong>je</strong> belangrijke voor<strong>de</strong>len. Na<br />
8 ron<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>ri<strong>je</strong>n beoor<strong>de</strong>eld.<br />
<strong>Spel</strong>ers krijgen punten voor het aantal die<br />
ren op hun erf. Er is ook een bonussysteem<br />
per diersoort, waarbij <strong>je</strong> gestraft wordt als <strong>je</strong><br />
te we<strong>in</strong>ig dieren hebt of extra bonuspunten<br />
krijgt als <strong>je</strong> er net heel veel hebt. Je telt daar<br />
bij ook <strong>de</strong> punten voor <strong>je</strong> speciale gebouwen<br />
én voor ie<strong>de</strong>re erfuitbreid<strong>in</strong>g waarvan <strong>je</strong> alle<br />
3 <strong>de</strong> wei<strong>de</strong>n hebt bebouwd.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
De spelregels van <strong>de</strong>ze 2spelervariant zijn<br />
een pak eenvoudiger dan die van het oor<br />
spronkelijke spel. Alles is bovendien dui<strong>de</strong><br />
lijk weergegeven op het spelbord. Omdat<br />
het maar een half uur duurt, is het dan ook<br />
uitstekend als boeiend tussendoort<strong>je</strong>. Het<br />
spel biedt trouwens genoeg mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
om een bre<strong>de</strong> doelgroep te blijven boeien.<br />
Agricola voor 2 spelers zit<br />
<strong>in</strong> een kle<strong>in</strong> doos<strong>je</strong> en is<br />
i<strong>de</strong>aal om mee te nemen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
reiskoffer.<br />
Schaarste stelt <strong>je</strong> voor verplichte strate<br />
gische keuzes en ook elkaar dwarsbomen<br />
is perfect mogelijk. Daar tegenover staat<br />
een vrij eenvoudig spelsysteem dat erg vlot<br />
speelt. Je zit volledig <strong>in</strong> <strong>de</strong> sfeer van het boe<br />
renleven. Je ziet <strong>je</strong> boer<strong>de</strong>rij groeien en <strong>je</strong><br />
lammen, veulens, biggen en kalf<strong>je</strong>s groot<br />
wor<strong>de</strong>n. Dit alles zit <strong>in</strong> een kle<strong>in</strong> doos<strong>je</strong> dat<br />
i<strong>de</strong>aal is om op reis mee te nemen. Waarop<br />
wacht <strong>je</strong> nog?<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
2<br />
spelers<br />
Auteur(s): u. Rosenberg<br />
uitgever: 999 Games<br />
30<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 15 | Familiebordspel<br />
vanaf<br />
8 jaar
De NeDerlaNDse<br />
spelleNprijs<br />
Het team achter<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Spel</strong>lenprijs<br />
De ne<strong>de</strong>rlandse spellenprijs werd <strong>in</strong> het<br />
leven geroepen ter promotie van het ‘betere’<br />
bordspel. s<strong>in</strong>ds 2001 wordt <strong>de</strong> prijs<br />
jaarlijks uitgereikt. han hei<strong>de</strong>ma en henk<br />
Rolleman zijn bei<strong>de</strong>n lid van <strong>de</strong> jury. han is<br />
hoofd redacteur van het magaz<strong>in</strong>e ‘spel!’ en<br />
henk is gelauwerd fotograaf die ook <strong>in</strong> onze<br />
magaz<strong>in</strong>e steeds voor mooie beel<strong>de</strong>n zorgt.<br />
Han: “De ne<strong>de</strong>rlandse spellenprijs (nsp)<br />
werd eerst georganiseerd on<strong>de</strong>r auspiciën<br />
De genom<strong>in</strong>eer<strong>de</strong>n …<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> algemene categorie wer<strong>de</strong>n:<br />
‘coney island’, ‘Flash po<strong>in</strong>t’ en ‘K<strong>in</strong>g of<br />
tokio’ genom<strong>in</strong>eerd.<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> categorie expertspellen g<strong>in</strong>gen<br />
<strong>de</strong> nom<strong>in</strong>aties <strong>naar</strong> ‘terra Mystica’,<br />
‘trajan’ en ‘tzolk’<strong>in</strong>’.<br />
De jury beoor<strong>de</strong>el<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze spellen op<br />
kwaliteit, spelplezier en orig<strong>in</strong>aliteit.<br />
van <strong>de</strong> ne<strong>de</strong>rlandse spellenverenig<strong>in</strong>g<br />
Ducosim. een jaar later werd een speciale<br />
sticht<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het leven geroepen. namens<br />
<strong>de</strong> sticht<strong>in</strong>g nom<strong>in</strong>eer<strong>de</strong> een jury van spelrecensenten<br />
6 tot 8 spellen, waaruit het spellenpubliek<br />
<strong>de</strong> w<strong>in</strong><strong>naar</strong> aanwees. Meestal was<br />
dat een spel voor veelspelers.”<br />
Na lange discussie werd<br />
besloten om vanaf 2013 twee<br />
prijzen uit te reiken:<br />
één algemene prijs en één<br />
speciaal voor expertspelers.<br />
“<strong>in</strong> 2011 werd <strong>de</strong> sticht<strong>in</strong>g om diverse re<strong>de</strong>nen<br />
ontbon<strong>de</strong>n, waarna Ducosim <strong>de</strong><br />
organisatie weer overnam. er werd een organisatiecommissie<br />
benoemd on<strong>de</strong>r leid<strong>in</strong>g<br />
van spelauteur Fred horn en die zocht een<br />
jury van 11 personen bij elkaar: spelauteurs,<br />
recensenten, w<strong>in</strong>keliers en spellenkenners.<br />
Deze jury nom<strong>in</strong>eert niet alleen, maar stelt<br />
ook <strong>de</strong> w<strong>in</strong><strong>naar</strong> vast. <strong>in</strong> 2012 g<strong>in</strong>g <strong>de</strong> nsp<br />
<strong>naar</strong> lancaster.”<br />
… en <strong>de</strong> WINNAARS!<br />
Nieuw: twee categorieën<br />
Han: “zowel b<strong>in</strong>nen als buiten <strong>de</strong> jury waren<br />
er diverse stemmen die von<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong><br />
ne<strong>de</strong>rlandse spellenprijs een echt keurmerk<br />
moest wor<strong>de</strong>n. zoals het Duitse ‘spiel <strong>de</strong>s<br />
jahres’. Daarvoor moesten spellen voor families<br />
ook een kans krijgen om <strong>de</strong> nsp te<br />
w<strong>in</strong>nen. An<strong>de</strong>rzijds is Ducosim vooral een<br />
verenig<strong>in</strong>g van expertspelers. Daarom werd,<br />
na ruime discussie, besloten om vanaf 2013<br />
twee prijzen uit te reiken: één algemene<br />
prijs en één speciaal voor expertspelers.<br />
Henk: “spellen <strong>in</strong> <strong>de</strong> algemene categorie zijn<br />
<strong>in</strong>teressant voor veelspelers en gelegenheidsspelers.<br />
zelfs voor gez<strong>in</strong>nen met k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />
vanaf acht jaar. Deze <strong>in</strong> <strong>de</strong> categorie expertspellen<br />
zijn een aanbevel<strong>in</strong>g voor liefhebbers<br />
die meer diepgang, tactiek en strategie op<br />
tafel willen. Afgelopen jaar speel<strong>de</strong> ik als jurylid<br />
vele spellentitels. Daaruit drie nom<strong>in</strong>aties<br />
kiezen voor elke categorie was knap lastig.<br />
sommige persoonlijke voorkeuren haal<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> selectie, an<strong>de</strong>ren niet. Maar uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk is<br />
elke nom<strong>in</strong>atie meer dan verdiend.“<br />
<strong>Op</strong> zondag 9 juni wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> twee w<strong>in</strong><strong>naar</strong>s aangeduid en op don<strong>de</strong>rdag 13 juni<br />
bekend gemaakt. De prijsuitreik<strong>in</strong>g v<strong>in</strong>dt plaats op zaterdag 9 november tij<strong>de</strong>ns<br />
het spellenspektakel <strong>in</strong> e<strong>in</strong>dhoven.<br />
w<strong>in</strong><strong>naar</strong><br />
‘ne<strong>de</strong>rlandse<br />
spellenprijs 2013’:<br />
K<strong>in</strong>g Of tOKyO<br />
w<strong>in</strong><strong>naar</strong><br />
‘ne<strong>de</strong>rlandse<br />
spellenprijs 2013<br />
– experts’:<br />
terra Mystica<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 16 | Aan tafel met …
Het Magische Labyr<strong>in</strong>t<br />
Enkel voor dappere tove<strong>naar</strong>sleerl<strong>in</strong>gen!<br />
Bo<strong>in</strong>k, auw! Een kle<strong>in</strong>e tove<strong>naar</strong>sleerl<strong>in</strong>g wrijft <strong>in</strong> zijn ogen. Staat hier een muur?<br />
Blijkbaar wel. Samen met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re leerl<strong>in</strong>gen verkent hij nieuwsgierig het magische<br />
labyr<strong>in</strong>t. Vandaag moeten ze immers een belangrijke opdracht vervullen: op zoek gaan<br />
<strong>naar</strong> magische symbolen. dat zou best makkelijk zijn <strong>in</strong>dien <strong>de</strong> grote tove<strong>naar</strong>s geen<br />
grap<strong>je</strong>s zou<strong>de</strong>n uithalen. als bij toverslag blijven <strong>weg</strong>en gesloten en komen verborgen<br />
tunnels tevoorschijn.<br />
labyr<strong>in</strong>t bouwen<br />
Het on<strong>de</strong>rstel van het labyr<strong>in</strong>t leg <strong>je</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
speldoos. Je kan dan willekeurig het laby<br />
r<strong>in</strong>t opbouwen door muurt<strong>je</strong>s te plaatsen.<br />
Standaard ga <strong>je</strong> voor 19 muren, maar <strong>je</strong> kan<br />
het ook moeilijker maken door er extra te<br />
bouwen. Zorg er wel voor dat elk vak ten<br />
m<strong>in</strong>ste één <strong>in</strong>gang heeft.<br />
Wanneer <strong>je</strong> labyr<strong>in</strong>t klaar is, leg <strong>je</strong> <strong>de</strong> vloer<br />
plaat erop en draai <strong>je</strong> eventueel het bord<br />
nog een paar keer zodat niemand meer weet<br />
waar <strong>de</strong> muren zijn. De zak met fiches leg<br />
<strong>je</strong> naast het speelveld. Eent<strong>je</strong> wordt eruit<br />
gehaald en op tafel gelegd: dit wordt het<br />
eerste symbool waar <strong>de</strong> tove<strong>naar</strong>sleerl<strong>in</strong>gen<br />
<strong>naar</strong> op zoek gaan.<br />
onzichtbare muren<br />
Elke speler kiest een magnetische tove<strong>naar</strong><br />
en neemt een metalen bal. Je start <strong>in</strong> een<br />
hoek van het labyr<strong>in</strong>t en duwt <strong>de</strong> bal voor<br />
zichtig on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vloerplaat tegen <strong>de</strong> tove<br />
<strong>naar</strong> tot <strong>de</strong> magneet daar<strong>in</strong> <strong>de</strong> bal vasthoudt.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>je</strong> beurt gooi <strong>je</strong> met <strong>de</strong> dobbelsteen<br />
en verplaats <strong>je</strong> jouw tove<strong>naar</strong> dat aantal<br />
vak<strong>je</strong>s. Je kan enkel horizontaal of verticaal<br />
be<strong>weg</strong>en maar <strong>je</strong> mag steeds van richt<strong>in</strong>g<br />
veran<strong>de</strong>ren.<br />
Als <strong>je</strong> tegen een onzichtbare muur loopt, valt<br />
<strong>de</strong> bal en rolt hij <strong>naar</strong> één van <strong>de</strong> vier hoeken.<br />
Het eventueel aantal overgebleven aantal<br />
stappen ben <strong>je</strong> kwijt. Je moet bovendien<br />
opnieuw <strong>naar</strong> <strong>je</strong> starthoek. Je moet steeds<br />
vlot vooruit be<strong>weg</strong>en en dus niet voorzich<br />
tig aftasten of er misschien een muur zit <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> richt<strong>in</strong>g waar jij <strong>naar</strong>toe wil. Onthou dus<br />
goed waar <strong>de</strong> muren zitten om steeds vlotter<br />
door het labyr<strong>in</strong>t te lopen.<br />
symbolen zoeken<br />
Als <strong>je</strong> op het vak<strong>je</strong> met het symbool van<br />
<strong>de</strong> fiche komt, mag <strong>je</strong> die fiche hou<strong>de</strong>n. Je<br />
trekt een nieuwe fiche en die wordt voor<br />
alle spelers het nieuwe doel. Als <strong>je</strong> toevallig<br />
op het vak<strong>je</strong> van dat symbool staat, heb <strong>je</strong><br />
geluk en mag <strong>je</strong> meteen <strong>de</strong> fiche nemen en<br />
een nieuwe trekken. Het spel e<strong>in</strong>digt als een<br />
speler vijf magische symbolen verzamel<strong>de</strong>.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Het magische labyr<strong>in</strong>t is een eenvoudig<br />
uit te leggen geheugenspel. Maar dan wel<br />
eent<strong>je</strong> met zeer mooi spelmateriaal en een<br />
uitdagen<strong>de</strong> opdracht.<br />
Het systeem van magneten en ballen die<br />
door <strong>de</strong> muren on<strong>de</strong>r het spelbord vallen is<br />
erg orig<strong>in</strong>eel. Al lopen<strong>de</strong> krijgen <strong>de</strong> spelers<br />
steeds meer <strong>in</strong>formatie over waar <strong>de</strong> on<br />
zichtbare muren zich bev<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Je probeert<br />
zo een grondplan <strong>in</strong> <strong>je</strong> geheugen op te slaan.<br />
Maar wellicht zal <strong>je</strong> meer dan eens b<strong>in</strong>nens<br />
monds vloeken als <strong>je</strong> ‘alweer’ tegen <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
muur aanloopt.<br />
Onthou goed waar <strong>de</strong> muren<br />
zitten, zo loop <strong>je</strong> steeds<br />
vlotter door het labyr<strong>in</strong>t.<br />
Naast <strong>je</strong> geheugen heb <strong>je</strong> ook wel wat ge<br />
luk nodig, want <strong>de</strong> getrokken fiches kunnen<br />
heel dicht of net heel ver van jouw starthoek<br />
liggen. Het labyr<strong>in</strong>t kan <strong>je</strong> ook telkens ver<br />
an<strong>de</strong>ren zodat <strong>je</strong> het e<strong>in</strong><strong>de</strong>loos kan spelen<br />
en herspelen. Een echte aanra<strong>de</strong>r en zowel<br />
leuk met k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren als volwassenen.<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
2-4<br />
spelers<br />
25<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
Auteur(s): -<br />
uitgever: Drei Magier spiele<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 17 | K<strong>in</strong><strong>de</strong>rspel<br />
vanaf<br />
6 jaar
IK ga OP REIS EN IK NEEM MEE …<br />
<strong>Spel</strong>len voor op reis<br />
Omdat <strong>je</strong> koffer niet one<strong>in</strong>dig groot is en er ook nog d<strong>in</strong>gen zoals on<strong>de</strong>rgoed en toiletge-<br />
rief mee moeten. Omdat jij diegene bent die <strong>de</strong> valiezen moet dragen en <strong>je</strong> het gewicht<br />
zoveel mogelijk wil beperken zodat een hernia <strong>je</strong> reis niet verknalt. Om <strong>je</strong> te <strong>in</strong>spireren<br />
tot een last m<strong>in</strong>ute bezoek<strong>je</strong> aan <strong>de</strong> spellenw<strong>in</strong>kel. Maar vooral omdat jullie er zelf om<br />
vroegen: hieron<strong>de</strong>r een update van onze flowchart uit SIZ nr 2. Vol leuke spellen om mee<br />
te nemen op reis.<br />
start<br />
ik speeL graag speLLet<strong>je</strong>s<br />
nee<br />
<strong>neeM</strong> dan zeker speLLen<br />
Mee die <strong>je</strong> reispartner<br />
Alleen KAn <strong>Spel</strong>en:<br />
titanic<br />
Vrijdag<br />
road Block<br />
lord of the r<strong>in</strong>gs:<br />
the card game<br />
ja<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen<br />
el gran<strong>de</strong><br />
ticket to ri<strong>de</strong><br />
Homestea<strong>de</strong>rs<br />
panic station<br />
dom<strong>in</strong>ion<br />
Hoogspann<strong>in</strong>g<br />
terra Mystica<br />
puerto rico<br />
ik ga op reis <strong>Met</strong> enkeL<br />
Mijn partner<br />
ja<br />
we speLen graag<br />
een tactisch,<br />
Avondvullend <strong>Spel</strong><br />
nee<br />
Kolonisten van catan:<br />
het kaartspel<br />
Hive<br />
Machiavelli<br />
lost cities<br />
Mr. jack<br />
Quoridor<br />
nee<br />
nee<br />
ja<br />
een speL dient oM <strong>de</strong> sFeer<br />
er<strong>in</strong> te krijgen en Mag niet<br />
te MoeiLijk zijn<br />
ja<br />
ik ga op reis <strong>Met</strong> Vier oF VijF<br />
VoLwassenen/ tieners<br />
stenen tijdperk<br />
puerto rico<br />
dom<strong>in</strong>ion<br />
agricola<br />
ghost stories<br />
18 | overspel
ja<br />
<strong>de</strong> grote dalmutti<br />
weerwolven<br />
cash&guns<br />
Koehan<strong>de</strong>l<br />
K<strong>in</strong>g of tokyo<br />
dixit<br />
river dragons<br />
the island<br />
nee<br />
ik ga op reis/kaMp <strong>Met</strong><br />
een heLe groep en zoek<br />
<strong>Spel</strong>len voor<br />
Meer dan 5 speLers<br />
nee<br />
ik ga op reis <strong>Met</strong><br />
onze ‘kLe<strong>in</strong>Mannen’<br />
ja<br />
ja<br />
time’s up<br />
jungle speed<br />
perudo<br />
Boonanza<br />
true colours<br />
story cubes<br />
take 5<br />
Vlotte geesten<br />
Bang!<br />
regenwormen<br />
Black stories<br />
buitenspeL<br />
Kubb<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen<br />
schotland yard<br />
river dragons<br />
takenoko<br />
K<strong>in</strong>g of tokyo<br />
ticket to ri<strong>de</strong><br />
the island<br />
jamaica<br />
tobago<br />
carcasonne<br />
ja<br />
het zijn (bijna) tieners<br />
nee<br />
Boomgaard<br />
spokentrap<br />
Magisch labyr<strong>in</strong>t<br />
Monsterval<br />
carcasonne junior<br />
Vlotte geesten<br />
stef stuntpiloot<br />
tip<br />
kids spelen graag al<br />
een spel <strong>in</strong> <strong>de</strong> auto:<br />
camelot jr<br />
castle logix<br />
Busy Bugs<br />
waterworld<br />
19 | overspel
Kumbu<br />
dubbelzijdig kaartspel<br />
aan natuur, cultuur en zon geen gebrek <strong>in</strong> het cont<strong>in</strong>ent waar The Big five stilaan<br />
wennen aan al die fotolustige safaritoeristen. <strong>de</strong> zonnige kleuren en symbolen op <strong>de</strong><br />
kaarten <strong>in</strong> dit spel nemen <strong>je</strong> helemaal mee <strong>naar</strong> het warme afrika. ‘Hakuna matata’<br />
kennen we allemaal uit <strong>de</strong> film met het leeuwenpr<strong>in</strong>s<strong>je</strong>. Maar vanaf nu kan <strong>je</strong> een ex-<br />
tra woord Swahili aan <strong>je</strong> talenkennis toevoegen: ‘kumbukumbu’ betekent geheugen.<br />
Om nooit meer te vergeten.<br />
Kumbu Kadi<br />
Een spellet<strong>je</strong> Kumbu heeft verschillen<strong>de</strong> varianten.<br />
In <strong>de</strong> eerste probeer <strong>je</strong> <strong>de</strong> meeste<br />
slagen te w<strong>in</strong>nen. Elke speler krijgt vijf kaarten,<br />
die hij/zij open voor zich neerlegt. Na<br />
<strong>de</strong> startspeler legt ie<strong>de</strong>re speler één kaart.<br />
Diegene die <strong>de</strong> hoogste kaart speel<strong>de</strong>, w<strong>in</strong>t<br />
alle kaarten. De waar<strong>de</strong> van een kaart wordt<br />
berekend door bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n bij elkaar op te<br />
tellen. In geval van meer<strong>de</strong>re hoogste kaarten,<br />
w<strong>in</strong>t <strong>de</strong> kaart met <strong>de</strong> hoogste zij<strong>de</strong>. De<br />
w<strong>in</strong><strong>naar</strong> van <strong>de</strong> ron<strong>de</strong> wordt <strong>de</strong> nieuwe<br />
startspeler en na vijf ron<strong>de</strong>n w<strong>in</strong>t diegene<br />
met <strong>de</strong> meeste kaarten.<br />
Kumbu pesten<br />
Het doel is hier om als eerste <strong>je</strong> hand leeg<br />
te spelen. Ie<strong>de</strong>re speler ontvangt vijf open<br />
kaarten, <strong>de</strong> rest wordt pakstapel. In <strong>je</strong> beurt<br />
kies <strong>je</strong> uit bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n om een kaart op <strong>de</strong><br />
stapel te plaatsen. Ofwel plaats <strong>je</strong> hetzelf<strong>de</strong><br />
nummer ofwel een nummer om het totaal<br />
10 te maken. De kaart wordt dan on<strong>de</strong>rsteboven<br />
gelegd. Als er een kaart is gespeeld<br />
en op <strong>de</strong> bovenzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> stapel ligt een<br />
6, 7, 8 of 9 dan wordt er gepest en kan <strong>je</strong><br />
een extra beurt krijgen of een an<strong>de</strong>re speler<br />
extra kaarten geven.<br />
kumbu zabuni<br />
<strong>Op</strong>nieuw spelen we met vijf open kaar<br />
ten. Je kan bie<strong>de</strong>n of uitdagen. Bij een bod<br />
schat <strong>je</strong> hoeveel keer 1 afbeeld<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het spel<br />
voorkomt. Alle kaarten van alle spelers aan<br />
bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n tellen mee en <strong>je</strong> moet hoger bie<br />
<strong>de</strong>n dan <strong>de</strong> vorige speler. Of <strong>je</strong> kan <strong>de</strong> speler<br />
vóór <strong>je</strong> uitdagen. De uitdager <strong>de</strong>elt opnieuw<br />
kaarten, waarbij <strong>de</strong> verliezer er één m<strong>in</strong><strong>de</strong>r<br />
krijgt, en start <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> ron<strong>de</strong> met een<br />
nieuw bod. Als <strong>je</strong> maar twee kaarten hebt<br />
en <strong>je</strong> verliest nog een kaart dan lig <strong>je</strong> uit<br />
het spel. De laatst overgebleven speler w<strong>in</strong>t.<br />
Een spellet<strong>je</strong> Kumbu heeft<br />
verschillen<strong>de</strong> varianten:<br />
Kumbu Kadi, Pesten of<br />
Zabuni. Maar <strong>je</strong> kan er ook<br />
gewoon memory mee spelen.<br />
kumbu Memo<br />
<strong>Met</strong> dit dubbelzijdige kaarten<strong>de</strong>k kan <strong>je</strong> ook<br />
gewoon memory spelen. De spelregels hiervan<br />
zijn bekend, maar op <strong>de</strong> website van<br />
Rielekst v<strong>in</strong>d <strong>je</strong> enkele orig<strong>in</strong>ele varianten.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Multifunctionaliteit: een sleutelwoord <strong>in</strong><br />
onze veeleisen<strong>de</strong> consumptiemaatschappij.<br />
Dit dubbelzijdig kaartspel speelt hier met<br />
vier basisvarianten op <strong>in</strong>. Kumbu Pesten<br />
doet <strong>de</strong>nken aan Uno en Kumbu Zabuni<br />
aan Perudo. Twee spellet<strong>je</strong>s, die net zoals<br />
Memory, sowieso populair zijn bij vele ge<br />
z<strong>in</strong>nen. Maar hier zitten ze dus allemaal <strong>in</strong><br />
één kle<strong>in</strong> doos<strong>je</strong>. Het dubbelzijdige <strong>de</strong>k<br />
brengt zo een meerwaar<strong>de</strong>.<br />
Meer spelvarianten v<strong>in</strong>d <strong>je</strong> trouwens op<br />
<strong>de</strong> website, vaak met vi<strong>de</strong>ouitleg. En <strong>je</strong> kan<br />
ook <strong>je</strong> eigen variant verz<strong>in</strong>nen en <strong>de</strong>len met<br />
an<strong>de</strong>re Kumbu spelers.<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
2-8<br />
spelers<br />
10<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
Auteur(s): Kees Meis, Dennis Merkx<br />
uitgever: Rielekst<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 20 | Kaartspel<br />
vanaf<br />
5 jaar
Lords of Water<strong>de</strong>ep<br />
Prima ‘worker placement’ <strong>in</strong> fantasy sett<strong>in</strong>g<br />
Lords of Water<strong>de</strong>ep was één van <strong>de</strong> verrass<strong>in</strong>gen van 2012. In dit dungeons & dragons<br />
bordspel kruip <strong>je</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> huid van een machtige Lord op zoek <strong>naar</strong> controle over <strong>de</strong> mach-<br />
tige stad Water<strong>de</strong>ep. Rijkdom ligt er voor het grijpen. En dit doe <strong>je</strong> door agenten op <strong>de</strong><br />
juiste manier <strong>in</strong> te zetten, avonturiers te verzamelen en queesten op te lossen. Velen<br />
zullen wellicht afhaken van<strong>weg</strong>e het dungeons & dragons-label. dat staat vaak gelijk<br />
aan m<strong>in</strong>iaturen en epische veldslagen tussen goed en kwaad. Hier echter niets van dit<br />
alles. Lords of Water<strong>de</strong>ep is een erg vlot, strategische bordspel dat zowel veelspelers<br />
als gelegenheidsspelers zal fasc<strong>in</strong>eren en uitdagen.<br />
worker placement<br />
Lords of Water<strong>de</strong>ep is ‘worker placement’ <strong>in</strong><br />
zijn puurste vorm. Wat wil dat zeggen? Je<br />
plaatst een werker, hier ‘agent’ genoemd, op<br />
het spelbord en <strong>in</strong>t <strong>de</strong> opbrengsten. Zo verzamel<br />
<strong>je</strong> grondstoffen om opdrachten, <strong>in</strong> dit<br />
geval queesten, te vervullen. Heel wat succesvolle<br />
spellen steunen op dit mechanisme,<br />
en hier wordt het nog eens subtiel toegepast.<br />
Bij <strong>de</strong> start krijgt ie<strong>de</strong>re speler een Lordkaart.<br />
Hierop staat welke Questkaarten <strong>je</strong><br />
best verzamelt om aan het e<strong>in</strong>d van het spel<br />
w<strong>in</strong>stpunten te krijgen. Deze Questkaarten<br />
vervul <strong>je</strong> via het vergaren van avonturiers<br />
die wor<strong>de</strong>n uitgebeeld <strong>in</strong> blok<strong>je</strong>s van vier<br />
verschillen<strong>de</strong> kleuren. Deze keer geen hout,<br />
klei, erts of graan maar strij<strong>de</strong>rs, dieven,<br />
tove<strong>naar</strong>s en priesters. Het pr<strong>in</strong>cipe blijft<br />
hetzelf<strong>de</strong>.<br />
Avonturiers rekruteer <strong>je</strong> door agenten <strong>naar</strong><br />
gebouwen <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad te sturen. Elke speelbeurt<br />
kan slechts één agent een gebouw bezoeken.<br />
Dus wanneer een me<strong>de</strong>speler een<br />
gebouw voor <strong>je</strong> bezoekt, moet <strong>je</strong> op zoek<br />
<strong>naar</strong> een an<strong>de</strong>re oploss<strong>in</strong>g. Ver<strong>de</strong>r heb<br />
<strong>je</strong> geld nodig. Ook dat is te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
gebouwen.<br />
<strong>in</strong>trigekaarten<br />
<strong>Op</strong> het spelbord staan enkele basisgebouwen,<br />
maar door een agent <strong>in</strong> ‘Buil<strong>de</strong>r’s hall’<br />
te plaatsen, breng <strong>je</strong> nieuwe gebouwen <strong>in</strong><br />
het spel. De speler die zo’n gebouw plaatst,<br />
krijgt punten en blijft eige<strong>naar</strong>. Vanaf dan<br />
mogen ook an<strong>de</strong>re speler het gebouw gebruiken,<br />
maar dan krijgt <strong>de</strong> eige<strong>naar</strong> extra<br />
opbrengsten. Doordat er elke beurt maar drie<br />
gebouwen open liggen en er maar één speler<br />
een gebouw kan kopen, is elk spel an<strong>de</strong>rs.<br />
Nog belangrijk is het spelen van <strong>in</strong>trigekaarten<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> haven. Hiermee kan <strong>je</strong> zelf voor<strong>de</strong>el<br />
halen of een tegenstan<strong>de</strong>r pesten. Zo<br />
blokkeren sommige <strong>in</strong>triges het vervullen<br />
van queesten. Niet leuk om te krijgen, wel<br />
leuk om uit te <strong>de</strong>len.<br />
Lords of Water<strong>de</strong>ep is<br />
‘worker placement’ <strong>in</strong> zijn<br />
puurste vorm: Je plaatst een<br />
werker, hier ‘agent’ genoemd,<br />
op het spelbord en <strong>in</strong>t <strong>de</strong><br />
opbrengsten.<br />
Na het plaatsen van <strong>je</strong> agent mag <strong>je</strong>, <strong>in</strong>dien<br />
<strong>je</strong> wil, een queeste vervullen. Deze zijn opge<strong>de</strong>eld<br />
<strong>in</strong> standaardqueesten die een eenmalige<br />
belon<strong>in</strong>g geven en plotqueesten die<br />
geduren<strong>de</strong> het hele spel extra belon<strong>in</strong>gen<br />
geven. Meestal is <strong>de</strong> belon<strong>in</strong>g een comb<strong>in</strong>atie<br />
van punten, geld en avonturiers. Aan het<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong> van <strong>de</strong> achtste ron<strong>de</strong> krijg <strong>je</strong> bonuspunten<br />
voor <strong>je</strong> Lordkaart en wie dan het<br />
meeste punten heeft, w<strong>in</strong>t.<br />
‘spel <strong>in</strong> zicht’ beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Lord of the Water<strong>de</strong>ep is een aangename<br />
ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g. De spelregels zijn dui<strong>de</strong>lijk en<br />
het spel is op 10 m<strong>in</strong>uten uitgelegd. Zoals<br />
gezegd is het thema en het artwork op <strong>de</strong><br />
doos mislei<strong>de</strong>nd. Laat <strong>je</strong> echter niet afschrikken.<br />
Want eens <strong>je</strong> aan het spelen slaat, ont<strong>de</strong>k<br />
<strong>je</strong> een vlot en enterta<strong>in</strong>end spel. Zelfs<br />
met twee blijft het verrassend fasc<strong>in</strong>erend.<br />
Laat <strong>je</strong> niet afschrikken door<br />
het Dungeons & Dragons<br />
label. Lords of Water<strong>de</strong>ep<br />
is een vlot, strategische<br />
bordspel dat veelspelers én<br />
gelegenheidsspelers fasc<strong>in</strong>eert<br />
en uitdaagt.<br />
Speciale vermeld<strong>in</strong>g ook voor <strong>de</strong> doos. Elk<br />
on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el heeft zijn plaats en kaarten kan<br />
<strong>je</strong> via een <strong>in</strong>ventief kantelsysteem makkelijk<br />
uit <strong>de</strong> doos halen. Hoewel een leeftijd van<br />
12+ wordt geadviseerd, v<strong>in</strong><strong>de</strong>n we 10+ correcter.<br />
Enig na<strong>de</strong>el: het spel is <strong>in</strong> het Engels<br />
en vooral bij <strong>de</strong> queesten is kennis van <strong>de</strong>ze<br />
taal vereist.<br />
‘<strong>Spel</strong> <strong>in</strong> <strong>Zicht</strong>’ evaluatie<br />
spelmateriaal<br />
tactiek<br />
complexiteit<br />
<strong>in</strong>teractie<br />
2-5<br />
spelers<br />
60<br />
m<strong>in</strong>uten<br />
Auteur(s): peter lee & Rodney thompson<br />
uitgever: wizards of the coast<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 21 | Strategisch bordspel<br />
vanaf<br />
10 jaar
Gratis magaz<strong>in</strong>e onl<strong>in</strong>e<br />
Bevalt ons magaz<strong>in</strong>e <strong>je</strong>? Dan hebben we goed nieuws. surf <strong>naar</strong> www.spel<strong>in</strong>zicht.eu<br />
en schrijf <strong>je</strong> <strong>in</strong> op onze elektronische nieuwsbrief. <strong>je</strong> krijgt dan gratis spellennieuws<br />
op jouw maat.<br />
Ken <strong>je</strong> an<strong>de</strong>re spellenliefhebbers <strong>in</strong> ne<strong>de</strong>rland en Vlaan<strong>de</strong>ren? contacteer hen<br />
dan vlug. Ook zij zullen graag meer spellennieuws krijgen.<br />
Magaz<strong>in</strong>e op papier<br />
Afhaalpunten<br />
<strong>je</strong> kan een gedrukte versie van ‘spel <strong>in</strong> zicht’<br />
verkrijgen bij onze afhaalpunten:<br />
dreamland<br />
www.dreamland.be<br />
speelgoed Mertens<br />
www.speelgoedmertens.be<br />
<strong>de</strong> Banier<br />
www.<strong>de</strong>banier.be<br />
<strong>de</strong> spelgezel<br />
www.spelgezel.be<br />
Abonnement<br />
wil <strong>je</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> edities van dit magaz<strong>in</strong>e bij <strong>je</strong><br />
thuis laten bezorgen? surf <strong>naar</strong> www.spel<strong>in</strong>zicht.eu<br />
en neem een abonnement op ‘spel <strong>in</strong> zicht’, gedrukt<br />
op kwaliteitspapier.<br />
Colofon<br />
spel <strong>in</strong> zicht is een communicatieplatform over bord- en kaartspellen,<br />
bestaan<strong>de</strong> uit een gedrukt magaz<strong>in</strong>e, een website en een digitale nieuwsbrief.<br />
het magaz<strong>in</strong>e verschijnt vier keer per jaar.<br />
Sparrestraat 94 • B-9000 Gent • België • Tel. +32 494 64 24 68<br />
Mail: <strong>in</strong>fo@spel<strong>in</strong>zicht.eu • Web: www.spel<strong>in</strong>zicht.eu<br />
Verantwoor<strong>de</strong>lijke uitgever: <strong>je</strong>sse Van Daele<br />
Hoofdredactie: sarah Vermeersch<br />
redactie: Freek De Vos, evel<strong>in</strong>e Vermeersch, jonathan Vercruysse,<br />
Beren Van Daele, niels l<strong>in</strong>gier, Ronald hoekstra, siegrid Kerstens,<br />
sarah De Meyer, toon <strong>in</strong>gels en johan witters, silvia Alonso<br />
fotografie: henk Rolleman<br />
fotografie cover: sofie stevens – www.sofiestevens.be<br />
elke spelbesprek<strong>in</strong>g start met een beschrijv<strong>in</strong>g<br />
van het spelverloop. we schetsen een algemeen<br />
beeld van <strong>de</strong> sfeer en het spelmechanisme.<br />
Merk dus op dat dit geen besprek<strong>in</strong>g is van<br />
<strong>de</strong> spelregels tot <strong>in</strong> <strong>de</strong> kle<strong>in</strong>ste <strong>de</strong>tails. <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
spelbeoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g zetten we <strong>de</strong> men<strong>in</strong>g van onze<br />
redactie op papier.<br />
e<strong>in</strong>digen doen we met <strong>de</strong> evaluatie. <strong>Op</strong> die manier<br />
gidst ‘spel <strong>in</strong> zicht’ <strong>je</strong> <strong>in</strong> één oogopslag door<br />
<strong>de</strong> spellenwereld. we sommen <strong>de</strong> voornaamste<br />
eigenschappen op, zoals aantal spelers, <strong>de</strong><br />
speelduur en <strong>de</strong> leeftijd. tenslotte krijgt elk spel<br />
een aantal sterren toegekend <strong>in</strong> vier handige<br />
categorieën:<br />
spelMateriaal: hoe mooier, functioneler of<br />
steviger het spelmateriaal, hoe hoger <strong>de</strong> score<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong>ze categorie.<br />
tactieK: <strong>in</strong> welke mate ben <strong>je</strong> afhankelijk van<br />
toevallige gebeurtenissen zoals het trekken<br />
van kaarten, een dobbelsteenworp of specifieke<br />
vakken op het spelbord. een hoge waar<strong>de</strong><br />
wijst op een spel dat een grote eigen tactische<br />
<strong>in</strong>breng vraagt. een lage waar<strong>de</strong> op een hoge<br />
toevalsfactor.<br />
<strong>in</strong>teractie: geeft aan of <strong>de</strong> spelers het gevoel<br />
hebben dat ze ‘samen’ spelen. spellen waar ie<strong>de</strong>reen<br />
bij elke speelbeurt actief betrokken is,<br />
scoren hoog. spellen waar <strong>je</strong> vooral <strong>je</strong> eigen<br />
spel speelt of besliss<strong>in</strong>gen neemt die we<strong>in</strong>ig of<br />
geen <strong>in</strong>vloed hebben op an<strong>de</strong>re spelers, krijgen<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r sterren.<br />
cOMplexiteit: <strong>de</strong> hoeveelheid factoren waarmee<br />
<strong>je</strong> reken<strong>in</strong>g moet hou<strong>de</strong>n. Ook <strong>de</strong> spelregels<br />
spelen hier<strong>in</strong> een belangrijke rol. een hoge waar<strong>de</strong><br />
wijst erop dat er grote <strong>in</strong>spann<strong>in</strong>gen nodig<br />
zijn om zowel het spel te begrijpen als om het te<br />
spelen. Makkelijke partyspellen en k<strong>in</strong><strong>de</strong>rspellen<br />
krijgen vanzelfsprekend m<strong>in</strong><strong>de</strong>r sterren.<br />
het aantal sterren geeft geen appreciatie van<br />
een spel. zo verkiezen sommige spelers bewust<br />
een spel met een erg lage complexiteit.<br />
An<strong>de</strong>ren zetten graag hun tan<strong>de</strong>n <strong>in</strong> een tactisch<br />
meesterspel. De sterren geven een <strong>in</strong>dicatie<br />
van wat het spel te bie<strong>de</strong>n heeft.<br />
www.spel<strong>in</strong>zicht.eu | spellennieuws voor ie<strong>de</strong>reen 22 | Colofon
Gezelschaps-<br />
spellet<strong>je</strong>s, da’s<br />
TOP!<br />
Zo’n ruim aanbod voor kle<strong>in</strong><br />
en groot, voor <strong>de</strong>nkers en<br />
doeners. En altijd tegen<br />
<strong>de</strong> scherpste prijs.<br />
W e e r i e t s o m n a a r u i t t e k i j k e n