presentatie Workshop 5 Sprekers - Drs. Iva Bicanic
presentatie Workshop 5 Sprekers - Drs. Iva Bicanic
presentatie Workshop 5 Sprekers - Drs. Iva Bicanic
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Behandeling na seksueel<br />
trauma bij kinderen:<br />
STEPS, TF-CBT of EMDR?<br />
Renee Beer, klinisch psycholoog, Traumacentrum De Bascule<br />
<strong>Iva</strong> <strong>Bicanic</strong>, klinisch psycholoog i.o.,<br />
Landelijk Psychotraumacentrum UMC Utrecht
Eenmalig seksueel geweld<br />
Dader zelden familie<br />
Dader vaak adolescent<br />
Gebeurt in adolescentie<br />
Overwegend meisjes<br />
Steun aanwezig<br />
PTSS<br />
Klinische verschillen<br />
Chronisch seksueel trauma<br />
Dader vaak familie<br />
Dader vaak volwassene<br />
Begint op kinderleeftijd<br />
Meisjes én jongens<br />
‘Conspiracy of silence’<br />
Complexe PTSS
Evidence-based traumabehandeling<br />
EMDR<br />
TF-CBT<br />
Varianten TF-CBT<br />
NET<br />
Online behandeling Interapy<br />
Schrijftherapie Write Junior (in onderzoek)<br />
Horizon Methode (in onderzoek)<br />
STEPS (in onderzoek)
STEPS<br />
Voor slachtoffers 12-25 jaar van eenmalig<br />
seksueel geweld<br />
8 sessies<br />
Geen stabilisatiefase<br />
Doel: PTSS reductie en normaliseren gedrag<br />
Ouderbegeleiding<br />
Individueel of groepsgericht
Schrijven en Spreken<br />
Terugvalpreventie<br />
STEPS<br />
Exposure in vivo en cognitief herstructureren<br />
Psychoeducatie<br />
Seksueel geweld
Empirisch onderzoek<br />
NJI (2009): ‘theoretisch voldoende onderbouwd<br />
Pre-post onderzoek N=62<br />
Large effect-size
Algemene componenten TF-CBT<br />
1. psychoeducatie<br />
programma´s<br />
2. gedragstherapeutische technieken<br />
• reductie angst en vermijding<br />
• copingvaardigheden bij kind/ouders<br />
3. cognitieve technieken<br />
• betekenisgeving aan gebeurtenis, gevolgen,<br />
herinneringen bij kind/ouders
Kenmerken TF-CBT<br />
Cohen, Mannarino& Deblinger (2006)<br />
Hybride programma met integratie van<br />
verschillende referentiekaders:<br />
• cognitieve en gedragstherapeutische<br />
principes en technieken<br />
• gehechtheidstheorie<br />
• systeemtherapie
Visie op rol ouders:<br />
Uitgangspunten<br />
• kritische therapeutische variabele<br />
• niet deel van het probleem, wel mogelijk<br />
belangrijkste hulpbronnen<br />
• (weer) steunfiguur worden<br />
• (herstel) plezierige interacties<br />
ouderparticipatie essentieel
Probleemgebieden<br />
Cognities<br />
Relaties<br />
Affecten<br />
Familierelaties<br />
Trauma symptomen<br />
Somatische klachten<br />
Kenmerken programma<br />
Cohen, Mannarino, Deblinger (2006)<br />
Componenten<br />
Psychoeducatie<br />
Relaxatie<br />
Affectieve modulatie<br />
Cognitieve verwerking<br />
Traumaverhaal<br />
In vivo mastery<br />
Combinatiesessies met ouders<br />
En vergroten veiligheid
Empirisch onderzoek<br />
meest onderzochte programma
Kenmerken EMDR<br />
geprotocolleerd<br />
schijnbaar simpel<br />
grotendeels nonverbaal<br />
zelfhelend proces<br />
rol therapeut<br />
jonge kinderen
De procedure<br />
1. activering elementen van een geheugenre<strong>presentatie</strong> van een<br />
specifieke gebeurtenis:<br />
2. aanbieding afleidende taak:<br />
stimulus-, respons- en betekenisaspecten<br />
oogbewegingen, klikjes koptelefoon, tappen op handen<br />
3. volgen associatieproces van de patiënt<br />
desensitisatie<br />
4. versterken functionele betekenis op gevoelsniveau
Empirische status<br />
tot 1990: experimentele status<br />
vanaf 1990:<br />
voor volwassenen eerste keus behandeling naast CGT<br />
vlg. diverse (inter)nationale richtlijnen<br />
o.a. APA (1998), APA (2004), ISTSS (2004, 2008), NICE(2005)<br />
•<br />
voor k&j NJI (2009): ‘theoretisch voldoende onderbouwd’<br />
ISTSS (2010): level B
Werkzame factoren?<br />
belasting werkgeheugen
conceptualisatie<br />
Overeenkomsten<br />
gestructureerde procedure(s)<br />
duidelijke rationale<br />
verandering betekenisverlening als doel
procedure<br />
proces<br />
product<br />
rol therapeut<br />
Verschillen<br />
rol ouders<br />
neurobiologisch<br />
emotionele belasting<br />
toepasbaarheid
variatie aan technieken<br />
afgeleid uit getoetste<br />
paradigma´s<br />
eerst theorieën,<br />
daarna procedures<br />
CGT versus EMDR<br />
paradigma gezocht en getoetst<br />
bij in praktijk effectief<br />
gebleken techniek<br />
eerst procedure, daarna<br />
theorie
WAT WANNEER BIJ WIE<br />
STEPS-TFCBT-EMDR Relevante criteria ?<br />
leeftijd<br />
type symptomen<br />
type trauma<br />
opvoedingsstijl ouders<br />
coping stijl (kind en ouders)<br />
mogelijkheid tot ouderparticipatie
STEPS TF-CBT EMDR<br />
Eenmalig seksueel trauma x x x<br />
Chronisch seksueel trauma x x<br />
Dader 1 e graadsfamilielid x x<br />
4-12 jaar x x<br />
13-18 jaar x x x<br />
Individuele toepassing x x x<br />
Groepsgericht x x<br />
Ouderprotocol x x<br />
Extreem/langdurig<br />
vermijdingsgedrag<br />
x x<br />
Risico revictimisering x x
Change language