Paarden gezond houden - Landbouw en Visserij - Vlaanderen.be

Door stukjes eicelwand in contact te brengen met het sperma, kan men aan de hand
van de wijze waarop de spermacellen zich vastkleven op deze stukjes een idee
vormen van de bevruchtingscapaciteit van het sperma. Deze techniek lijkt voor de
toekomst belangrijk te zijn. Hierdoor zou men kunnen voorspellingen doen omtrent
de bevruchtingscapaciteit van hengsten. Het is immers bekend dat op tien hengsten
er twee tot drie zijn die zeer goed bevruchten, vier tot vijf goed bruikbaar zijn terwijl
de overige eigenlijk niet voldoen. Voeding of om het even welke behandeling heeft
hierop geen invloed. De leeftijd van de hengst is wel van enig belang. Tweejarige
hengsten en hengsten ouder dan 12 - 13 jaar zullen minder goed sperma hebben.
In het winterseizoen zal het sperma ook van mindere kwaliteit zijn.
Sperma is niet altijd in te vriezen of te bewaren. Bij ongeveer drie op tien hengsten is
invriezen niet mogelijk. Dit wordt niet altijd toegegeven door de hengstenhouder.
Tevens zijn er grote individuele verschillen op het vlak van concentratie van het
geproduceerde sperma.
Sperma kan slechts bewaard worden na toevoeging van een zogenaamde
verdunner. Dit is een vloeistof die voedsel (eenvoudige suikers als glucose, fructose,
galactose) bevat voor de cellen. Het bewaren van sperma dient bij lage temperatuur
te gebeuren. Immers bij hoge temperatuur zal de beweeglijkheid stijgen en zullen de
cellen vlugger doorheen het voorradige voedsel zijn. Tevens zal men het sperma
permanent in beweging dienen te houden. Zo niet zakken de cellen op mekaar en
zal een groot gedeelte ervan het aanwezige voedsel niet kunnen bereiken en
derhalve sterven. Voor het in beweging houden van het sperma kan men gebruik
maken van een rollenbankje. Alhoewel er grote individuele verschillen zijn kan men
ervan uit gaan dat sperma ongeveer 48 uren te bewaren is. Iedere behandeling dat
het sperma doormaakt zal de kwaliteit ervan verminderen. Zo zal men bijvoorbeeld
diepvriessperma, dat ingevroren is en nadien terug ontdooit is nauwkeuriger en
zorgvuldiger dienen te insemineren dan vers sperma.
Een gemiddeld percentage geslaagde natuurlijke dekkingen van 60 tot 70 % dient als
normaal aangezien te worden. Bij toepassing van KI (kunstmatige inseminatie), door
een juiste controle van het sperma en door een nauwkeurige opvolging van de merrie
voor en na de dekking zijn percentages van 80 à 85 % mogelijk.
43