Met plezier gemaakt Bouw er iets moois mee! - Van Nieuwpoort Groep

Met plezier gemaakt
Bouw er iets moois me
Betonmortel

Al sinds 1959 levert Van Nieuwpoort betonmortel. In de
afgelopen decennia breidde dit bedrijfsonderdeel zich uit
tot een belangrijke tak, die zich uitstrekt over Nederland
en België.
Aanvankelijk behielden de afzonderlijke betonmortelbedrijven
hun eigen identiteit. Intussen is een operatie
in gang gezet alle Nederlandse dochters dezelfde Van
Nieuwpoort uitstraling te geven.
83

Betonmortel
84
Bij betonmortel is een korte afstand naar de bouwplaats
een vereiste. De producten van Van Nieuwpoort
Betonmortel zijn altijd dichtbij. Verspreid over
Nederland en België zorgen 45 betoncentrales ervoor
dat de klant tijdig voorzien wordt van een optimaal product.
Een modern wagenpark levert zonder problemen op
iedere bouwplaats, waarbij het juiste type betonpomp
zorgt voor een maximale service. Jaarlijks is Van
Nieuwpoort Betonmortel betrokken bij de productie en
verkoop van meer dan 2 miljoen m 3 betonmortel.
Transportbeton in Nederland
Altijd dichtbij in Nederland en België
Jaren 50
Met Marshallhulp gebouwd, wordt de eerste Nederlandse betoncentrale geopend in september 1948 in
Rotterdam. De belangrijkste taak van deze centrale aan het Haringvliet is het herstellen van de zwaar gehavende
stad. Met de extra uitkering naar aanleiding van de Watersnoodramp in 1953, bedraagt de Marshallhulp voor
bouwprojecten in totaal 1,2 miljard gulden.
In 1957 zijn er in Nederland 9 betonmortelfabrieken actief. Tot halverwege de jaren vijftig wordt het meeste
grind en zand nog rechtstreeks aan de aannemers in de bouw geleverd.
Heel geleidelijk verandert dit beeld en steeds meer aannemers
laten het beton kant-en-klaar van betonmortelcentrales
aanvoeren. Midden vijftiger jaren rijpt bij
Gerrit Jan van Nieuwpoort (1920) steeds meer de
gedachte dat in Gouda ook een dergelijke centrale moet
komen en hij gaat zich oriënteren op mogelijkheden.

De oorsprong
‘Begin maar, en doe je het fout, doe je het toch goed’
G.H. van Nieuwpoort (1935) behaalt in 1956 zijn diploma Weg- en Waterbouw. Voor zijn militaire dienst kan hij
ter overbrugging een halfjaar bij de HBM aan de slag, waar hij de problemen van betonmortel maken op het werk zelf
ervaart. Na zijn dienstperiode met officiersopleiding, vraagt HBM of hij terug wil komen. Gerard (1895-1966) ziet
zijn zoon liever in het familiebedrijf beginnen. Vader heeft aanvankelijk grote twijfels over het starten van een betoncentrale
en wil liever de scheepvaartactiviteiten uitbreiden. Daarbij is, met een baisse in de economie, een grote investering in
een nieuw avontuur geen aanlokkelijk idee. Uiteindelijk zwicht hij voor de overredingskracht van Gerrit Jan en Gerard.
Zoals de deelname in BM De Merwede het begin markeert voor Van
Nieuwpoort in winning van bouwgrondstoffen, zo bleek de Goudse Betonmortel
Centrale vanaf de start in 1959 de kraamkamer én proefvijver voor de verdere
ontwikkeling en uitbreiding van de divisie Betonmortel binnen het familiebedrijf
Van Nieuwpoort.
Hij geeft hen met de uitspraak ‘Begin maar, en doe je het
fout, doe je het toch goed’ voldoende zelfvertrouwen de
stap te wagen. Zij gaan in overleg met potentiële partners:
de heren Arie en Dick de Waardt, Ricus van
Deest en Eugene van der Pol. In januari 1959 wordt
de Goudse Betonmortel Centrale gevestigd aan de
Kromme Gouwe te Gouda.
85

Betonmortel
86
‘uiting geven aan het groepsbeeld’
Eind 2003 werd de eerste betoncentrale binnen Van Nieuwpoort Betonmortel
voorzien van het Van Nieuwpoort logo. Het markeert de start van een stapsgewijze
operatie.
Gerard Hendrik van Nieuwpoort (1964), directeur divisie Betonmortel: “Voor
onze mensen is de onderlinge verbondenheid al een vanzelfsprekendheid door
de persoonlijke contacten en de interne automatisering. Met het stapsgewijs
doorvoeren van één herkenbare huisstijl op gebouwen, wagens en papier
geven we nu ook daadwerkelijk uiting aan het groepsbeeld. Het consistente
beeld naar buiten zal onze herkenbaarheid en bekendheid in de markt versterken
en de samenwerking binnen Van Nieuwpoort Betonmortel nog verder
vergroten. De klanten in het land wennen heel geleidelijk aan het nieuwe logo
doordat regelmatig mixers tussen de verschillende centrales uitgewisseld
worden.”
Vliegende start in 1959
Eén uitstraling
Gerard van Nieuwpoort (1964)
Gerard Hendrik van Nieuwpoort (1935) krijgt de leiding. “Ik kwam zo uit militaire dienst, was onervaren,
maar werd niettemin met 24 jaar directeur gemaakt. Ik had het gevoel dat er behoorlijk wat op mijn schouders
werd gelegd, maar ging druk aan de slag met het aanvragen van vergunningen, het inrichten van het terrein en het
bouwen van de centrale.” Twee betonmixers vormen het wagenpark waarvan er in de eerste maanden al een
omslaat op een smalle weg door het hoge zwaartepunt. Gerard herinnert zich verder een spannende periode, toen
hij een nieuwe cementsoort gebruikte, waarbij het beton pas na vier lange weken ging verharden.
Ondanks deze startproblemen, gaat het in sneltreinvaart.
Het eerste halfjaar vanaf juli 1959 wordt al
met winst gedraaid met een productie van 7.000 m 3
betonmortel.

Twee aandeelhouders in GBC en uitbreiding in het zuiden
De m.s. ‘Wilma’ lost bij
Toxandria, beginjaren zestig.
In 1961, het jaar dat de vijfde mixer aangekocht wordt, neemt aandeelhouder Van Deest in goede harmonie
afscheid van de Goudse. In 1962 stapt ook de heer Van der Pol in een goede verstandhouding uit de onderneming
en worden De Waardt en Van Nieuwpoort ieder voor 50% eigenaar. Een verdeling die tot op de dag van vandaag
onveranderd bleef. Intussen ziet vader Gerard van Nieuwpoort (1895) de ontwikkelingen in de mortel met
genoegen aan. Regelmatig laat zijn zoon Gerard Hendrik zijn vader even weten hoeveel zand en grind er afgenomen
is door de GBC en dat spreekt vader Gerard erg aan.
Bundelen van activiteiten
Van maar liefst negen aparte administraties naar één centrale administratie en twee regiokantoren. Op 1 januari
2005 werd een belangrijke interne organisatiewijziging doorgevoerd binnen de bedrijfseenheid Betonmortel.
Nieuw is de scheiding van verkoop- en productieverantwoordelijkheid. Een belangrijke taak is weggelegd voor
de technisch managers. De binnen iedere regio verantwoordelijke technisch manager concentreert zich nadrukkelijk
op de organisatie van de productie en het beste
transport waarbij een uitgekiende regionale planning
gehanteerd wordt. Hij implementeert bovendien de
nieuwste ontwikkelingen vanuit R&D en is voortdurend
alert op de mengseloptimalisatie om een kwalitatief
hoogwaardig product voor de aantrekkelijkste prijs te
leveren.
Het regiokantoor Zuid van Van Nieuwpoort Betonmortel
heeft op het terrein van Betoncentrale Den Bosch zijn
plaats gekregen. Vanuit dit kantoor worden de activiteiten
gecoördineerd voor alle zuidelijke centrales.
In 1961 start de GBC samen met twee andere partners
de Centrale Betonmortelmaatschappij Toxandria
(CBM) in Tilburg. Het jaar 1962 markeert de start
van Betuwe Beton in Tiel, waarin Van Nieuwpoort
deelneemt voor 25%. In 1964 participeert ook Van
Nieuwpoort in CBM. Midden jaren zestig fuseert
CBM met het Tilburgse Bemoti.
87

Betonmortel
88
Bovenop ontwikkelingen
Betonmortelmensen van Van Nieuwpoort hebben plezier in innovatie. Al sinds de eerste activiteiten in betonmortel
doet het bedrijf zelf onderzoek én faciliteert het onderzoek naar nieuwe technieken en toepassingsmogelijkheden
in beton. In Gouda beschikt de Groep sinds 1998 over een centraal laboratorium waarin grondstoffen,
halffabrikaten en eindproducten worden onderzocht en ontwikkeld. Onderzoek dat zich kenmerkt door een
directe, op de praktijk gerichte aanpak. Veel aandacht gaat naar fijne vulstoffen, het fractioneren van zand en
grind, hulpstoffen, zelfverdichtende beton, hoge sterkte beton en beton op maat.
Het huidige laboratorium komt voort uit de Stichting Kwaliteitsdienst Betonmortel (SKB). Een eigen instantie van
Van Nieuwpoort waarbij alle eigen mortelbedrijven binnen de Groep waren aangesloten. Ieder bedrijf droeg bij
om gezamenlijk onderzoek mogelijk te maken. De uitwisseling van technologie en onderzoek kwam zo alle
bedrijven weer ten goede.
Hiernaast is Van Nieuwpoort een van de negen deelnemers in de Stichting Productontwikkeling Betonmortel
(SPOB), opgericht op 15 februari 1990 onder het motto ‘marktgerichte productontwikkeling’. De partijen werken
hierin samen in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten en verbetering van bestaande producten en
werkwijzen. Deze stichting verleent verder financiële en daadwerkelijke steun aan onderzoek door andere
instellingen of bedrijven.
Nieuwe centrale voor GBC
Jaren 60
De ingebruikname van de nieuwe fabriek van de Goudse Betonmortel Centrale op 25 september 1968 krijgt een
feestelijk tintje. De nieuwste technische ontwikkelingen worden in deze nieuwe centrale verwerkt. Zo worden de
hoeveelheden grondstof al in 1968 met elektronische weegapparatuur automatisch afgewogen en geregistreerd op
een boekhoudmachine, wat een snelle administratieve afwikkeling mogelijk maakt.
Aad van Mazijk en Vincent Fyan, werkzaam bij Van Nieuwpoort R&D

Per pomp
Vanavond laat thuis
Gerard Nap, oud-directeur van de GBC en van Van Nieuwpoort Betonmortel noemt een van de kenmerken van de
Goudse Betonmortel Centrale het feit dat het bedrijf al decennia lang voorop loopt als het gaat om het werken
met de nieuwste technieken. “Eind zestiger jaren werkte de GBC al met de eerste betonpompen. Begin zeventiger
jaren namen we na een demonstratie op de Hannover Messe een pomp van 17 meter op proef. Destijds een flinke
investering, maar die werd vrij snel terugverdiend.”
In een paar decennia is er op de bouwplaats veel veranderd.
Met de opkomst van moderne hulpstoffen is
de verwerkbaarheid van de mortel spectaculair verbeterd.
Gaven de eerste betonpompen nog problemen
met verstopping, tegenwoordig is deze apparatuur niet
meer van de bouwplaats weg te denken.
Een snelle storttijd met een groot bereik van de pomp
levert tijdsbesparing en gebruiksgemak. Veel betonpompen
zijn standaard voorzien van afstandsbediening,
waarbij de installatie vanaf de stortplaats
radiografisch wordt bediend. Giekpompen hebben een
bereik van 16 tot 58 meter. Via grondleidingen worden
grotere afstanden overbrugd en kan het product over
meer dan 100 meter verpompt worden.
De eerste leidingpompen geven veel problemen met verstopping.
Is het in die tijd vaak “Vanavond ben ik laat
thuis, want we staan te pompen”, tegenwoordig waarborgt
de betonpomp een probleemloze snelle manier van
werken.
89

Betonmortel
90
Gegarandeerde kwaliteit. Sinds 2003 vervangt één managementsysteem
de bestaande individuele kwaliteitssystemen. Dit nieuwe uniforme
multi-site systeem, waarmee alle Van Nieuwpoort betonmortelbedrijven
gecertificeerd zijn volgens de ISO 9001:2000 norm, is vooral
bedoeld als instrument om kennis, ervaring en transport- en productiecapaciteit
van de bedrijven nog beter te benutten. Het systeem besteedt
ook aandacht aan milieu- en arbeidsomstandigheden.
Betonmortel wordt geleverd in kwaliteiten B5 tot en met B65, in alle
milieuklassen en consistentiegebieden. De centrales binnen Van
Nieuwpoort Betonmortel beschikken hiernaast over een uitgebreid
assortiment andere producten als metselmix, Gyvlon, wegenbouwbeton,
een keur aan droogstoffen en het juiste materieel om alles toe te passen
in de vorm van betonpompen, mixerpompen en betonpompen. In
de loop van 2003 werd het KAM-zorgsysteem geïmplementeerd en het
certificaat NEN-EN-ISO 9001:2000 behaald voor alle bedrijven binnen
Van Nieuwpoort Betonmortel.
Kwaliteit
Kwaliteit die leidt tot snelheid.
Werkzaamheden aan HSL-Zuid.
De heren Arie en Dick de Waardt, partners van Van Nieuwpoort in de
Goudse Betonmortel Centrale, hier met hun echtgenotes
Jaren 60
Gerard van Nieuwpoort (1935)

Een nieuwe betontaal
De herziening van het Bouwbesluit en daarmee de
nieuwe Europese norm voor Betontechnologie; de
NEN-EN 206-1 en de Nederlandse aanvulling NEN
8005, gaat naar verwachting in september 2005 van
start met een overgangsperiode waarin beide systemen
naast elkaar worden gehanteerd.
Betontechnologisch verandert er niet veel, hoewel de
nieuwe normen nieuwe randvoorwaarden stellen aan
de betonsamenstelling. Meer echter verandert in de
communicatie. De nieuwe norm kent nieuwe aanduidingen
voor sterkte-, milieu- en consistentieklasse. De
bouw krijgt met een andere, internationaal uitwisselbare
betontaal te maken. De wijziging heeft consequenties
voor bijna alle onderdelen binnen het betonmortelbedrijf.
Inkoop, logistiek, planning en productie moeten
gaan werken met compleet nieuwe benamingen en
software.
91

Betonmortel
92
Precies op tijd
De mensen op de betonmortelcentrale zijn zich voortdurend bewust van het feit dat het exact op tijd leveren
van het grootste belang is voor de voortgang van het bouwproject. Vooral bij gietbouw is het just-in-time principe
allesbepalend. Stortploeg en kraan staan precies op tijd klaar om de betonmortel te verwerken. De dagelijks
repeterende bouwcyclus moet ongestoord plaatsvinden waardoor de oplevering van het bouwproject goed
voorspeld kan worden. Zo blijven de risico’s voor de aannemer beperkt. Op de centrale is altijd duidelijk waar
de betonmixers zich bevinden en wordt gemakkelijk ingespeeld op wijzigende omstandigheden. De transportleider
op de centrale wordt hierbij ondersteund door speciale computerprogramma’s.
Hij begint eerder en stopt later dan de mensen op de bouw
Een chauffeur op een mixerwagen begint een uur voordat de bouw begint en stopt pas
als hij thuis op de centrale zijn mixerwagen schoongespoeld heeft geparkeerd.
Betonmixer nummer 3 van de GBC met een inhoud van 3 m 3
werd in 1959 aangeschaft bij fabrikant Mulder.

Maassluis
Overnames in betonmortel
Van Nieuwpoort breidt haar positie in de betonmortelwereld begin jaren zeventig verder uit door het verwerven
van aandelenpakketten in meerdere betoncentrales. In 1972 verkrijgt de firma haar eerste 25% in Westland
Beton te Maassluis. In 1994 wordt dit aandeel uitgebreid naar 50%.
Door in het bijzonder de overname van de Van der Maas Groep in 1977 met diverse deelnemingen in mortelcentrales
in het noorden en het zuiden van het land, wordt de positie in deze markt sterk vergroot.
Waterwegtorens
Drie imposante woontorens zullen het spits afbijten van de nieuwbouw in ‘De Nieuwe
Burgemeesterswijk’ te Maassluis. Via Westland Beton is Van Nieuwpoort Betonmortel betrokken
bij de eerste fase van de bouw van deze Waterwegtorens. De realisatie van de gebouwen
neemt 2,5 jaar in beslag.
Jaren 70
De heer Henk van der Maas, hier met zijn echtgenote, bezoekt nog steeds de
jaarlijkse nieuwjaarsreceptie van Van Nieuwpoort.
93

Betonmortel
94
Het zwaartepunt voor Van Nieuwpoort Betonmortel ligt
in het midden, westen en zuiden van Nederland. In het
noorden van ons land bezit Van Nieuwpoort
Betonmortel echter ook een aantal deelnemingen.
Ruim 40 jaar levert Mortel Installatie Assen (MIA)
betonmortel in Assen en omgeving. MIA Assen was
het tweede bedrijf in de MegaMix organisatie en levert
dit systeem al sinds 1983. Van Nieuwpoort
Betonmortel heeft een minderheidsbelang in MIA
Assen.
Andere deelnemingen in het noorden zijn de Oost
Groninger Betonmortelcentrale, Betonmortelcentrale
Groningen BCG en de Zaanse Betonmortelcentrale.
Overname Van der Maas Groep
Noord Nederland
Oost Groninger Betonmortel Centrale
Door de overname van de Van der Maas groep door het Van Nieuwpoort concern in 1977 komen veel belangen
in noordelijke centrales onder de Van Nieuwpoort paraplu. De Van der Maas Groep bezit dan aandelen in
Elbavem met belangen in mortelcentrales in Zaandam, Purmerend, Assen, Groningen, Winschoten en
Stadskanaal.
MIA Assen
Jaren 70

Veghel
1977 Overname Van der Maas Groep
Ook via de Van der Maas Groep komt Van Nieuwpoort in 1977 in bezit van 50% van de Veghelse
Betoncentrale & Overslagbedrijf. Oorspronkelijk opgericht in 1964 door de partners Van Lee en Van der Maas,
is de betonmortelcentrale in de beginjaren vooral actief voor woningbouw in de regio. Eind zeventiger jaren wordt
veel geproduceerd voor de typisch Brabantse varkenssector. Bedraagt de landelijke productie van betonmortel voor
de agrarische bedrijfstak in die jaren circa 15%; in de regio Veghel ligt dat op 55%.
Iedere betonmortelcentrale heeft lokale en regionale
aandachtsgebieden. De centrale in Veghel produceerde
de laatste 15 jaar vooral voor de agrarische sector
en verbetering en uitbreiding van de regionale infrastructuur.
Grote langlopende projecten waren de verbreding
en opwaardering van de snelweg A2, de uitbreiding
van het spoor Boxtel-Eindhoven met nieuwe
tunnels en viaducten én het nieuwe traject van snelweg
A50. Sinds 2003 valt locatie Veghel voor 100%
onder Van Nieuwpoort Betonmortel.
Hoge sterkte beton en zeer hoge sterkte beton is uitermate
geschikt voor slanke constructies. Vanaf 65
Newton spreekt men van hoge sterkte beton, maar
sterktes van 100 tot 120 Newton behoren tot de mogelijkheden.
Met deze betonmortel zijn voor architect en
constructeur nieuwe toepassingen mogelijk. De brug
over het kanaal bij Veghel, een slanke staalbetonconstructie,
werd uitgevoerd in B65, geproduceerd door
de Veghelse centrale.
De eerste 2 truckmixers van de VBC eind 1964
95

Betonmortel
96
Specicon, ontwerper en bouwer van centrales
Naast het terrein van de Veghelse Betoncentrale &
Overslagbedrijf is Specicon, ontwerper en bouwer
van installaties voor de betonindustrie, gevestigd.
In nauwe samenwerking met de klant wordt een
ontwerp op maat gemaakt voor betoncentrale of
betonproducent. Het bedrijf kan hierbij putten uit
een jarenlange ervaring.
In 2003 komt Specicon voor 100% onder de Van
Nieuwpoort Groep.
De wortels van Specicon
Tussen 1972 en 1986 exploiteert de VBC een omvangrijke zandwinning met zeef-, was-, klasseer- en menginstallaties
bij het Hemelrijk in Volkel. De samenstelling van de aardlagen in de plas stelt de onderhoudsdienst steeds voor nieuwe
uitdagingen. Zo koppelen de technici een ‘Swintekladder’aan de zuiger, die onbreekbare stukken uit ‘stoorlagen’ boven
water brengt. Aan het einde van het project in 1987 besluit de VBC de kennis en vaardigheden van haar mensen op een
andere manier in te zetten. Op bescheiden schaal wordt een start gemaakt met reparaties en verbouwingen van metselspeciecentrales
en betoncentrales. Het jonge bedrijf is succesvol en legt zich steeds meer toe op het ontwerpen van centrales.
Jaren 70
De ‘Swintekladder’ in de winning bij Volkel, begin zeventiger jaren

Gorinchem
Jaren 80
Grote projecten voor de Van Nieuwpoort centrales eind jaren zeventig, begin jaren tachtig zijn het nieuwe
Ministerie van Onderwijs in Zoetermeer, grootschalige woningbouw in de Goudse wijk Bloemendaal en uitgebreide
woningbouw in Waddinxveen en Woerden.
Dicht bij het hoofdkantoor van Van Nieuwpoort op het traject van de snelweg A12 ligt het Gouwe Aquaduct.
Tussen 1979 en 1981 levert de GBC hier 25.000 m 3 onderwaterbeton. Dag en nacht én in de weekenden
wordt gewerkt aan het project.
Net als de vestiging in Papendrecht en Betuwe Beton
in Tiel, werkte Betonmortelcentrale Gorkum mee aan
de realisatie van de Betuwelijn. Het bedrijf is verantwoordelijk
voor alle betonwerken op het tracé bij
Gorinchem. Van Nieuwpoort verkreeg in 1994 de eerste
deelneming van 25% in deze centrale. Sinds 2000
is Gorkum voor 50% eigendom van Van Nieuwpoort
Betonmortel.
Aanleg Gouwe aquaduct
97

Betonmortel
98
De betonindustrie voelt zich verantwoordelijk voor het
milieu. Recycle-installaties scheiden de restanten
betonspecie uit de mixers in zand, grind en cementslib.
Bij de centrales van Van Nieuwpoort gaat geen korrel
verloren. Alles wordt gerecycled. Via een uitspoelmachine
waarvoor Van Nieuwpoort al in 1988 een milieuprijs
won, wordt schoon zand en grind verkregen dat
opnieuw als grondstof wordt gebruikt.
1980 Van Nieuwpoort Beheer verhuist
Het bedrijfspand aan de Bodegraafsestraatweg 26 wordt
tussen 1953 en 1980 twee maal verbouwd en uitgebreid.
In 1980 verhuist het bedrijf naar een nieuw ruim gebouw
aan de Nijverheidstraat 24 te Gouda, waar het tot medio
2003 gevestigd blijft.
Recycling en duurzaam bouwen

1986, een goed jaar
Het jaar 1986 is een goed jaar voor de betonmortelwereld. Uit een interview van het blad Cobouw met G.H.
van Nieuwpoort (1935) dan voorzitter van de Vereniging van Betonmortelfabrikanten Nederland (VBN) in juni
1987: “Woningbouw is de grootste afnemer van de bijna 7,1 miljoen kubieke meter betonmortel die in 1986
werd verwerkt. Bij die kubieke meters past een omzet van circa 700 miljoen gulden. Opvallend is de stijging ten
opzichte van 1985, het verschil is bijna een miljoen kubieke meter. Over die spectaculaire stijging zegt Van
Nieuwpoort: “We vermoeden dat het een sterk inhaaleffect van de jaren ervoor is geweest.”
Sloop wordt echter steeds langer uitgesteld door de
duurzaamheid van de moderne bouw. Bij het nieuwe
bouwen wordt al een voorschot genomen op de toekomst.
Nieuwe betonproducten maken grote overspanningen
mogelijk en stabiliteitswanden overbodig. Gebouwen
worden vrij indeelbaar en de functie kan eenvoudig
veranderen. Wordt het gebouw na jaren uiteindelijk
toch gesloopt, is het vermalen betonpuin prima
geschikt om weer beton van te maken.
Jaren 80
99

Betonmortel
Het zware lichamelijke werk, gebruikelijk bij het aanbrengen
van zand-cement dekvloeren, is verleden tijd.
Door het eenvoudig gieten van Gyvlon species is deze
bedrijfstak een stuk arbeidsvriendelijker geworden. Van
Nieuwpoort Betonmortel levert vanaf verschillende
locaties Gyvlon gietdekvloeren.
Gyvlon of ‘RO-anhydriet’ wordt gemaakt uit het gips
dat eerder gebruikt wordt bij de reiniging van rookgassen
van kolengestookte energiecentrales. Op deze
manier krijgt dit afvalproduct een heel nuttige bestemming.
Henk Blonk en Gerard Nap van de GBC zien de mogelijkheden van een gietmortel voor dekvloeren en brengen
uitvinder Jan Tinus Kappe in contact met een derde partij, een vloerenspecialist. Op 2 juli 1986 wordt de
Gyvlon Handelmaatschappij opgericht, waarin deze drie partijen verenigd worden. Het concept wordt met
enthousiasme ontvangen om het milieuvriendelijke aspect en de aanmerkelijke verbetering van de arbeidsomstandigheden.
Gerard Nap herinnert zich de dynamische tijd, waarin de samenwerkende partners elkaar prima ondersteunden
en er zo een marketingtechnisch perfecte begeleiding van het nieuwe product ontstond
Snelle, arbeidsvriendelijke vloeren
Jaren 80
100 Ook beleidsmakers ontdekken de unieke eigenschappen
Gyvlon
van het product en besluiten het nieuwe Ministerie van
VROM te voorzien van een Gyvlon vloer. Gyvlon, de
Vliegasunie en een gipsproducent verenigen zich eind
1991 in Rocal. Met subsidie van de EG gaat een
nieuwe fabriek in Geertruidenberg van start. In 1997
verkoopt Van Nieuwpoort haar belang in Gyvlon en
wordt het onderdeel van het Franse Lafarge.

MegaMix
Van Nieuwpoort Betonmortel breidt verder uit
In de jaren tachtig worden de belangen van de Groep verder uitgebreid. Van Nieuwpoort wordt uiteindelijk
100% eigenaar van Elbavem door overname van de bedrijven van de heer W. Schouten (Holland Bouw,
Scheepvaartbedrijf Noord-Holland) en Van Baarsen-Bastiaanse te Werkendam. De aandelen in betonmortel
worden overgedragen aan Van Nieuwpoort Betonmortel. De bedrijfsnaam Elbavem is nu dan ook niet meer
terug te vinden.
MegaMix plaatst silo’s op de bouwplaats voor vloer-,
voeg-, metsel- en tegelmortels. Het standaard
Megamix-systeem bestaat uit een silo met twee
gescheiden compartimenten voor de grondstoffen zand
en bindmiddel. Op de bouwplaats vindt de menging
met water plaats. Eén druk op de knop is voldoende
om in slechts één minuut ruim 50 liter verse mortel te
maken. De onder in de silo aangebrachte intensieve
continu-menger produceert de mortel volgens een
vooraf ingestelde en verzegelde mengverhouding. De
kwaliteit van de specie is hiermee gegarandeerd.
In 2001 werd de nieuwe mortelfabriek van MegaMix
Randstad in werking gesteld. Met de installatie kan
zowel halfdroge als droge mortel worden gemaakt.
Deze productvorm heeft het voordeel dat het niet
gevoelig is voor vorst. De nieuwe fabriek kan tot 200
ton mortel per uur produceren.
Van Nieuwpoort Betonmortel heeft via de GBC belangen
in Megamix Randstad en Megamix Amsterdam.
Nederland telt tegenwoordig 16 MegaMix vestigingen.
MegaMix Randstad wordt in 1984 opgericht door een
grote leverancier van kalk voor de bouw en de leverancier
van het bindmiddel Mefix (kalk met cement en
luchtbelvormer). Nekami vindt mede-investeerders in de
GBC, de BCK te Koudekerk en ten slotte in 1990 in
de NCD. Door dezelfde aandeelhouders wordt
MegaMix Amsterdam verworven.
101

Betonmortel
102
Bouwdok Barendrecht
Een bouwdok met de afmeting van twintig voetbalvelden. In de afgelopen jaren werden in het Bouwdok
Barendrecht veertien tunnelelementen gebouwd voor de HSL-Zuid ten behoeve van spoortunnels onder Oude
Maas en Dordtsche Kil. Van Nieuwpoort Betonmortel werkte aan dit prachtige project mee via haar minderheidsdeelname
in deze betonmortelcentrale.
Ieder element meet 150 meter, is opgedeeld in 6 secties van 25 meter en bestaat uit twee buizen van elk 7,35
meter breed. In de vloeren van de elementen werden allerlei voorzieningen aangebracht zoals buizen, waardoor
later de voorspankabels werden gelegd waarmee alle losse segmenten tegen elkaar werden getrokken.
Wanden én dak met een dikte van 90 centimeter, werden in één keer gestort. Op de uiteinden van het element
werden kopschotten geplaatst waardoor een waterdichte koker ontstond. Ballasttanks in de elementen moesten
voorkomen dat ze wegdreven als het bouwdok onder water werd gezet.
In de zomer van 2003 werd het transport van de elementen uitgevoerd. Na twee weken pompen was het dok
gevuld met 400.000 m 3 water en werd de dijk tussen bouwdok en Oude Maas weggebaggerd. Door de open
verbinding werden de elementen met een lier naar de loswallocatie aan de Oude Maas getrokken. Vier sleepboten
en een duwboot sleepten ieder element naar de afzinkplaats.
Rotterdamse trots
In 1987 wordt A. van der Velden Mortelbedrijf verworven en met deze prachtige firma ook de eerste 100%
onderneming binnen de betondivisie van Van Nieuwpoort. Dit Rotterdamse familiebedrijf met een historie die net
als Van Nieuwpoort teruggaat naar het begin van de vorige eeuw, heeft ook haar oorsprong in de handel en grinden
zandwinning, Het bedrijf levert na de oorlog een bijdrage aan de wederopbouw van het zwaar geteisterde
Rotterdam en later aan de grote stedenbouwkundige projecten als de Van Brienenoordbrug en grote tunnels als
Heinenoordtunnel, Drechttunnel en metrolijn.
Jaren 80

Rotterdamse mortel & Betonson
Rotterdamse trots
Na de acquisitie wordt de betoncentrale aan het
Kralingseveer verder vergroot en voorzien van een
tweede laadpunt.
Bij grote projecten trekken ze samen op; Van
Nieuwpoort Betonmortel én Van Nieuwpoort dochter
Betonson. Een aansprekend voorbeeld waarin deze
aanpak resulteert is het project Montevideo aan de
Wilhelminapier op de Kop van Zuid, Rotterdam.
Dit partnerschap was verantwoordelijk voor de levering
van de betonmortel en prefab betonnen vloeren voor
dit kantoor- en woongebouw met een recordhoogte
van 151,5 meter. Voor de bouw van deze voorlopig
hoogste woontoren van Nederland hanteerde de aannemer
een voor ons land bijzondere uitvoeringstechniek.
De wanden werden tot en met de 27 e verdieping
gestort met zelfklimmende wandkisten. Voor de buitenste
beuken werden tafelkisten gebruikt; voor de binnenruimten
paneelkisten. Het beton werd met een
betonpomp en leidingsysteem in de kern van het
gebouw omhoog gepompt. De vloerenploeg volgde
drie tot vier verdiepingen lager. Met deze techniek kon
in een week een complete verdieping gerealiseerd
worden.
103

Betonmortel
104
De populariteit van schuimbeton is de laatste jaren flink toegenomen.
Niet alleen om zijn geringe gewicht en minimale wateropname, maar
ook eigenschappen als sterkte, thermische isolatie en duurzaamheid
spelen een belangrijke rol. Schuimbeton is niet corrosief, niet giftig en
past goed binnen de filosofie van duurzaam bouwen.
Schuimbeton is een zeer vloeibaar mengsel van fijn zand en andere
fijne grondstoffen waaraan tijdens het verpompen luchtbellen worden
toegevoegd. Op deze manier ontstaat een licht en isolerend product.
De precieze samenstelling van het mengsel is afhankelijk van de
gewenste toepassing. Het soortelijk gewicht van schuimbeton varieert
daardoor van 400 tot 1.600 kilogram per kubieke meter. Schuimbeton
kent talloze toepassingen. In de grond-, weg- en waterbouw wordt het
milieuvriendelijke materiaal gebruikt voor de fundering van wegen, de
constructie van kades en sportvelden en de vulling van buiten gebruik
gestelde riolering. In de woning- en utiliteitsbouw wordt schuimbeton
toegepast bij de isolatie van kruipruimten, het maken van dakafschotlagen
en het leggen van werkvloeren.
Drymix
Lichter dan water
Midden tachtiger jaren wordt geïnvesteerd in nieuwe ontwikkelingen op het gebied van schuimbeton. Op 5 november
1987 gaat de deelneming Drymix van start. In eerste instantie wordt het schuimbeton in de centrale in
Gouda gemaakt en in vloeibare toestand met mixers naar het project vervoerd. Geen ideale situatie omdat de
mixerwagens half gevuld met lucht rijden. De oplossing wordt gevonden in een droogmenginstallatie, die
schuimassen, cement en kalksteenmeel mengt. Het droge product wordt naar het werk vervoerd waar het in
een installatie verder bewerkt wordt tot schuimbeton.

Essentiële ingrediënten
De betonmortelindustrie staat een scala aan vul- en hulpstoffen ter beschikking.
De eigenschappen van betonspecie of beton worden steeds aangepast aan specifieke
wensen en omstandigheden.
Vulstoffen verhogen het gehalte aan zeer fijne korrels voor een betere dichtheid en
verwerkbaarheid. Door luchtbelvormers is het beton beter bestand tegen vorst.
Plastificeerders maken het betonmengsel extra vloeibaar zodat het over langere afstanden
verpompt kan worden. Vertragers worden toegevoegd om de specie minder snel te
doen verharden en zo transport en verwerking mogelijk te maken. Versnellers doen het
tegenovergestelde, maar worden zelden gebruikt op de Nederlandse bouwplaats.
Sinds 2000 is Conovation onderdeel van de Van Nieuwpoort Groep.
Gerard van Nieuwpoort (1964)
Gerard Hendrik van Nieuwpoort (1964) start
zijn carrière binnen het familiebedrijf in 1990.
Bij het Rotterdamse A. van der Velden mortelbedrijf
doet hij zijn eerste kennis van betonmortel
op.
Gerard van Niewpoort in 1991 bij de start van Grodam, Amsterdam.
105

Betonmortel
106
De Veluwse Betonmortelcentrale in Harderwijk ligt op een kruispunt van
snelwegen en leverde tot voor kort net als de andere centrales vooral
lokaal en regionaal. Productieleider van ‘de Veluwse’ Wilfred Brouwer, is
positief over de nieuwe landelijke aansturing van de organisatie.
“Er zijn tegenwoordig meer contacten tussen de collega’s binnen Van
Nieuwpoort Betonmortel. Zo rijden de chauffeurs nu regelmatig verder
dan de cirkel Harderwijk, Ermelo en Putten en dat is een heel nieuwe
ervaring. Het verstevigt ook de onderlinge band; je voelt je onderdeel van
een groter geheel. Je belt gemakkelijker voor advies en leert van elkaar.
En terwijl alles voorzien wordt van een Van Nieuwpoort logo, blijft er vanuit
het management respect voor de eigen gebruiken en gewoonten van
iedere vestiging.”
Veluwse Betoncentrale
Chauffeurs rijden verder
Oorspronkelijk opgestart in 1964 door 5 partijen, komt de Veluwse Betonmortelcentrale in 1991 voor 100%
onder Van Nieuwpoort. Deze centrale levert in de zeventiger en tachtiger jaren veel aan woningbouw in de nieuwe
Harderwijkse wijken en de plaatsjes Hierden en Frankrijk. Midden tachtiger jaren worden funderingen gelegd
voor de zendmasten van de wereldomroep en start de grootscheepse nieuwbouw in Zeewolde. Defensie was en is
nog steeds een regelmatige klant van de centrale met haar grote concentratie legerbases op de Veluwe.
De Veluwse levert in 1998 aan een nieuw onderdeel van het Dolfinarium. De
Lagune is een biotoop voor dolfijnen, zeeleeuwen en vissen. Het leefgebied is
7.500 m 2 groot en gevuld met 15 miljoen liter zeewater.

Harderwijk
Betoncentrale Flevoland
Betoncentrale Flevoland in Almere vindt zijn oorsprong in de opbouw van de IJsselmeerpolders. Alle grote partijen
rond het IJsselmeer willen voor dit megaproject een centrale openen. Uiteindelijk wordt het een gezamenlijk
initiatief van meerdere partijen waarvan de Veluwse Betoncentrale in Harderwijk er een is. Naast Almere behoren
ook centrales in Lelystad en Dronten tot het bedrijf.
Het aquaduct in het Veluwemeer bij Harderwijk, opgetrokken
uit 11.680 kubieke meter constructiebeton, is
een van de recente grote projecten van ‘de Veluwse’.
Het aquaduct, onderdeel van de nieuwe oeververbinding
met Flevoland, kwam gereed in 2002. De vloerdikte
varieert van 45 tot 100 centimeter, afhankelijk van
de belasting. Wanden van 70 centimeter vormen de
scheiding tussen wegverkeer en scheepvaart.
107

Betonmortel
108
De vernieuwde Papendrechtse centrale op industrieterrein
Oosteind werd in oktober 1999 geopend. De capaciteit
van de nieuw gebouwde centrale bedraagt 120
kubieke meter per uur terwijl de bestaande gerenoveerde
centrale 80 kuub produceert. Alles bij elkaar
goed voor 200 kubieke meter per uur.
Betoncentrale Papendrecht staat op het kruispunt van
de Betuweroute en de Hogesnelheidslijn.
De Sophiaspoortunnel, onderdeel van de Betuweroute,
ligt op een steenworp afstand en was dan ook de aanleiding
voor capaciteitsvergroting. Deze tweede boortunnel
is met een lengte van ruim acht kilometer het
langste betonnen bouwwerk op de route.
Verenigd Europa
Op het kruispunt van Betuwelijn en HSL
In ondernemerskringen komt meer en meer het verontruste gevoel boven dat het Verenigd Europa van 1992 voor
een verslechtering van de Nederlandse concurrentiepositie kan zorgen met alle gevolgen van dien. Voor 1994
wordt verwacht dat de werkloosheid stijgt naar een record van 715.000. “Nederland lijkt een kermende verzorgingsstaat
in een boze wereld”, aldus G.H. van Nieuwpoort (1935) in zijn nieuwjaarstoespraak van januari
1994. Na een daling van de bouwproductie in 1993 met 4%, zal de omvang van de bouwmarkt in 1994 verder
teruglopen met 1 procent, is de verwachting.
Jaren 90

Papendrecht
Betoncentrale Papendrecht
Ondanks die sombere woorden is 1994 voor Van Nieuwpoort een jaar van indrukwekkende investeringen.
Betoncentrale Papendrecht treedt toe tot Van Nieuwpoort Betonmortel. Deze centrale dateert uit 1961 als het
bedrijf, als dochteronderneming van Jan Lingen’s Betonindustrie en A. Muys & Co Bouwmaterialen, van start
gaat. De centrale levert aanvankelijk vooral aan de woningbouw in de regio maar daarnaast zijn er door de jaren
heen ook grote, bijzondere projecten als de Merwedebrug naar Dordrecht en de bouw van de Noordtunnel te
Alblasserdam.
De Sophiaspoortunnel, die met 250.000 m 3 betonmortel
werd gerealiseerd, doorkruist vier polders, vijf
gemeenten, twee rivieren, twee snelwegen, een provinciale
weg, tien lokale wegen en het reizigersspoor
Rotterdam-Dordrecht. Het tracé ontleent haar naam
aan de Sophiapolder die ongeveer halverwege ligt.
Gerard A. over de voorgenomen heffing op oppervlaktedelfstoffen: “Het is te
hopen dat we ons beton voor 1 januari 2001 kunnen leveren, anders wordt de
tunnel door deze nieuwe heffing 2,5 miljoen gulden duurder. Betuwelijn en
HSL dreigen zelfs 100 miljoen gulden in kosten toe te nemen.”
109

Betonmortel
110
Als het aan de gemeente ligt, verlaat de Doesburgse
centrale bij het aflopen van de huidige erfpacht in 2008
haar vertrouwde locatie om ruimte te bieden aan
woningbouwproject IJsselkade. Onder het motto ‘van
werken naar wonen’ krijgt dit bedrijvengebied een
woonbestemming. Bedrijfsleider Arnold ten Dam
betreurt dit feit. “Als een van de weinige bedrijven
maken wij de kwalificatie ‘Doesburg Hanzestad’ nog
iedere dag waar door onze overslag van materialen
voor een regionale steengroeve en asfaltcentrale.”
Het wordt lastig een goed alternatief te vinden voor
deze unieke locatie aan de IJssel, waar het bedrijf nu
nog perfect bereikbaar is voor schepen tot 2.000 ton.
Met een hecht team van 8 personen wordt hard
gewerkt om de Achterhoek te bedienen, waarbij de
concurrentie ook uit Duitsland komt, zo dicht bij de
grens.
1994 Van Tricht & De Boo Holding
Achterhoek
Met de overname van de Van Tricht & De Boo Holding in 1994 krijgt de Van Nieuwpoort Groep een aantal
betonmortelcentrales en deelnemingen in centrales in Boxmeer, Doesburg, Den Bosch en Gorinchem. De centrale
in Boxmeer, gelegen in de uiterwaarden van de Maas, had regelmatig last van hoogwater. Gerard Bertisen herinnert
zich een door de brandweer verzorgde evacuatie in 1995 en daarna een tijdelijk kantoor in een nabijgelegen
restaurant.
In de tachtiger jaren worden grote projecten uitgevoerd in en langs het regionale snelwegennet A73-A77. Voor
de nieuwe Maasbrug hoeven de wagens van de Boxmeerse centrale slechts enkele honderden meters te rijden.

Van Grave naar Niftrik
Brug bij Zaltbommel
Betuwe Beton in Tiel was een van de centrales die in de jaren negentig werkten aan de bouw van de Martinus
Nijhofbrug over de Waal bij Zaltbommel. In oktober 1993 werd in één onafgebroken sessie van 29 uur, 550 m 3
hoog vloeibaar beton gestort voor twee aan elkaar verbonden grote blokken aan weerszijden van de rijbaan. In
deze tuibrug werd uiteindelijk in totaal 58.000 m 3 betonmortel verwerkt.
Het personeel en de wagens van de locatie Boxmeer verhuisden in 2004 naar
Betoncentrale ‘De Maas’ in het Gelderse Grave.
In 1999 kwam dit bedrijf van de familie Cox onder Van Nieuwpoort. Nieuwbouw voor
deze verouderde centrale is voorzien in het ernaast gelegen Niftrik.
Tijdens de bouw van deze nieuwe door Specicon ontworpen centrale gaat het werk in
Grave gewoon door.
111

112
Overdracht van de hamer
In 1998 neemt Gerard Hendrik van Nieuwpoort (1935) afscheid als voorzitter van de raad van bestuur van
Van Nieuwpoort Beheer. Zijn neef Gerard Albert van Nieuwpoort (1949-2003), zoon van Gerrit Jan (1920),
volgt hem op. In 1999 volgt Gerard Hendrik (1935) drs. A.W. Overwater op als voorzitter van de raad van
commissarissen.
Gerard van Nieuwpoort: “Zonder moeite bereik je alleen wat de moeite niet waard is.”

Den Bosch
Recente projecten voor de Bossche centrale zijn de nieuwbouw rond het
Centraal Station en het project Haverley waar kasteelwoningen rond een golfpark
gebouwd werden.
Geavanceerd, ruim, veilig en milieuvriendelijk. Het visitekaartje
van Van Nieuwpoort Betonmortel staat in Den
Bosch en ging in 2003 in productie. Deze volledig
geautomatiseerde centrale, naar een ontwerp van
Specicon, wordt door één persoon op afstand bediend.
Met de opening van de locatie werd een oude productie-eenheid
in Werkendam gesloten. Door herschikking
en natuurlijk verloop bleven gedwongen ontslagen achterwege.
De centrale dankt zijn hoge capaciteit van 180 tot 200
m 3 per uur aan de beschikbaarheid van twee laadpunten
en een dwangmenger van 7 m 3. De overdekte
opslag van toeslagstoffen met ruimte voor maar liefst
14 verschillende soorten waarborgen een constante
kwaliteit van het mortelproduct. Adri Verbruggen, directeur
Van Nieuwpoort Betonmortel Regio Zuid, is trots
op de nieuwe productielocatie die in alle opzichten
klaar is voor de toekomst.
113

Betonmortel
114
Een vertrouwd beeld op de Belgische wegen;
de oranje vrachtwagens van Ready Beton.
De vertrouwde kleur, die voor snelheid staat, bleef.
Per jaar leveren de 120 wagens bijna 1 miljoen
kubieke meter beton.
Van Nieuwpoort Betonmortel op de Belgische markt
Belgisch beton
Opgericht in 1972, concentreert Readymix Belgium N.V. zich aanvankelijk op de betonproductie. Begin tachtiger
jaren gaat het bedrijf zich ook richten op de winning van granulaten en zand. Die granulaten zijn intussen
gedeeltelijk afgestoten. Readymix Belgium N.V. was tot 2003 in handen van de RMC-group, een Londense
beursgenoteerde onderneming. Het consortium Van Nieuwpoort – De Hoop nam in 2003 definitief de aandelen
over.

Mooi verspreid over Vlaanderen en Wallonië telt het
bedrijf 19 betoncentrales in de meeste grote steden en
belangrijke regio’s.
Ready Beton heeft centrales in Aarschot, Anderlecht,
Archennes, Baudour, Borgloon, Brugge, Brussel,
Charleroi, Genk, Gent, Hasselt, Jemeppe, Luik, Peer,
Rotselaar, Roucourt, Soignies, Tisselt en Wijnegem.
115