You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Peteris Vasks vs.<br />
Willem Jeths<br />
2012<br />
<strong>Storioni</strong> Academy<br />
Interview met<br />
Mischa Maisky<br />
<strong>Programma</strong>
colofon<br />
organisatie<br />
stichting storioni festival<br />
postbus 615<br />
5600 ap eindhoven<br />
T. +31 (0)40 265 56 00<br />
www.storionifestival.nl<br />
artistiek management<br />
storioni Trio (Bart van de Roer, Marc vossen en<br />
Wouter vossen) en frank veenstra<br />
projectbureau<br />
pauline Koning<br />
marketing<br />
nicole de Boer<br />
Matthea dominique van de Klundert - van staden<br />
redactie<br />
nicole de Boer, stephen Westra<br />
2<br />
fotografie<br />
Marco Borggreve, erik van der Burgt,<br />
nino chakvetadze, Merlijn doomernik,<br />
Richard dumas, claudia hansen,<br />
vincent van den hoogen, pavel Kozhevnikov,<br />
nic limper, Bram saeys, hideki shiozawa,<br />
ontwerp<br />
meneer de WIT<br />
kaarten<br />
T. +31 (0)40 20 20<br />
www.storionifestival.nl<br />
onder voorbehoud van wijzigingen. stichting storioni festival heeft ernaar<br />
gestreefd de rechten van al het gebruikte beeldmateriaal in deze<br />
uitgave te regelen volgens wettelijke bepalingen. degenen die ondanks<br />
menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich wenden tot<br />
het projectbureau van de stichting. niets uit deze uitgave mag in enige<br />
vorm of op enige wijze overgenomen worden zonder voorafgaande<br />
schriftelijke toestemming van stichting storioni festival.<br />
met dank aan<br />
het storioni festival is een initiatief van het storioni Trio en Muziekgebouw eindhoven. het storioni festival 2012<br />
wordt mede mogelijk gemaakt dankzij financiële ondersteuning van:<br />
3<br />
Inhoudsopgave<br />
Over schoonheid<br />
en weerstand<br />
peteris vasks vs. Willem Jeths<br />
Doorgeven wat je<br />
geleerd hebt<br />
storioni Trio over educatie<br />
Ongekend zuiver<br />
en veelzijdig<br />
alina Ibragimova<br />
12<br />
20<br />
storioni festiVaL 2012<br />
wim van de donk | voorwoord 5<br />
mary-ann schreurs | voorwoord 6<br />
storioni festival | voorwoord 7<br />
programma 8<br />
15 minuten | impressie ensembleconcours 24<br />
5 jaar goede vrienden | KRo Radio 4 28<br />
storioni café 31<br />
een lustrum met louter hoogtepunten 34<br />
de viool | de herkomst van storioni 36<br />
biografieën 40<br />
Locaties & kaartverkoop 48<br />
Kaartverkoop, uitgebreid programma &<br />
informatie: www.storionifestival.nl<br />
Cello is het middel,<br />
muziek het doel<br />
32 16<br />
Mischa Maisky
Hallo<br />
wereld<br />
wij zijn<br />
brabant<br />
4<br />
www.2018brabant.eu<br />
In Brabant zit muziek, in Brabant klinkt muziek!<br />
het storioni festival is daarvan een van de meest<br />
overtuigende bewijzen. al sinds 2008 worden internationaal<br />
bekende en aanstormende nieuwe<br />
talenten uitgenodigd om deel te nemen aan een<br />
kamermuziekfestival van hoge kwaliteit, dat met<br />
steun van onder meer de provincie en in samenwerking<br />
met Muziekgebouw eindhoven georganiseerd<br />
wordt. op vijf locaties in Brabant, niet<br />
toevallig in de vijf steden die met de provincie<br />
het samenwerkingsverband Brabantstad vormen,<br />
wordt muziek van internationale klasse ten gehore<br />
gebracht. het gaat daarbij niet alleen om concerten<br />
van topkwaliteit. er wordt aan de toekomst<br />
gewerkt! er worden masterclasses gegeven, jonge<br />
musici krijgen een kans op het podium en er wordt<br />
samengewerkt met muziekscholen. dat vanuit<br />
het in onze provincie zeer levende besef dat hoge<br />
toppen er nooit zijn zonder een brede basis.<br />
In 2018 heeft Brabantstad de ambitie om culturele<br />
hoofdstad van europa te worden. eindhoven<br />
is daarbij het boegbeeld van die ambitie en het<br />
storioni festival is een bewijs van de vitaliteit van<br />
het Brabantse culturele leven. dit ondanks moeilijke<br />
tijden. Want Brabant kan niet zonder muziek.<br />
Brabant is muziek. het storioni festival is een bewijs<br />
van de culturele veerkracht van Brabant en<br />
verdient internationale erkenning. Ik wens u een<br />
prachtige en inspirerende serie concerten toe!<br />
Wim van de donk<br />
commissaris van de Koningin<br />
in de provincie noord-Brabant<br />
5<br />
storioni festiVaL 2012<br />
Voorwoord<br />
Wim van de donk<br />
‘Brabant is<br />
muziek’
Beste lezer,<br />
dat u dit stukje leest, betekent heel waarschijnlijk<br />
dat u al naar het storioni festival 2012 gaat. en nog<br />
waarschijnlijker is dat ik u niet hoef te vertellen<br />
dat dit een goede keuze is. natuurlijk komt<br />
dit door het storioni Trio zelf. de heren maken<br />
er voor zowel de musici als de bezoekers een<br />
groot feest van. en waar zit dat dan in? eigenlijk<br />
in het plezier van het samen ervaren. als<br />
je je met heel hard en toegewijd werken ‘het<br />
vak’ eigen hebt gemaakt, is het min of meer vrij<br />
– in de zin van vrijwel onvoorbereid – muziek<br />
maken samen met andere gepassioneerden die<br />
ook zo goed zijn, natuurlijk zowel spannend als<br />
verrukkelijk. en dat ervaar je als publiek. hoef je<br />
niet eens een liefhebber voor te zijn. sleep dus als<br />
u in de gelegenheid bent anderen mee. vooral uw<br />
kinderen, kleinkinderen, neefjes en nichtjes. om ze<br />
deze ervaring niet te onthouden. Misschien gaan<br />
de kinderen geïnspireerd op vioolles. Misschien<br />
spelen jongeren een ‘rifje’ van wat ze gehoord<br />
hebben op hun elektrische basgitaar. Misschien<br />
blijft het alleen een mooie herinnering. een herinnering<br />
aan hoe klassieke kamermusici helemaal<br />
uit hun dak gaan, hun publiek daarin meeslepen<br />
en waardoor deze muziek ontsloten wordt voor<br />
iedereen. en eigenlijk is dat het belangrijkste.<br />
dit alles dankzij drie heren in rokkostuum die heel<br />
veel tijd en moeite investeren. dank dus aan het<br />
storioni Trio, dat dit festival, dit pareltje van viering<br />
van de kamermuziek elk jaar weer opnieuw in<br />
eindhoven plaatsvindt.<br />
Ik wens u veel genot.<br />
Mary-ann schreurs<br />
gemeente eindhoven, wethouder cultuur<br />
6<br />
Voorwoord<br />
Mary-ann schreurs<br />
‘het plezier<br />
van het samen<br />
ervaren’<br />
7<br />
storioni festiVaL 2012<br />
“festivals-op-naam zijn er in allerlei soorten en maten,<br />
maar het ziet er naar uit dat het storioni festival bij de<br />
betere in het genre hoort. dat lag in ieder geval aan<br />
de programmering van het lange weekend: die hield<br />
zich ver van het type stukken-uit-de-ijzeren-doos-dieniet-bij-elkaar-passen-maar-die-wel-leuk-door-ons-enonze-vrienden-zonder-al-te-veel-repetities-in-elkaar-geflanst-kunnen-worden.”<br />
aldus Trouw<br />
naar aanleiding van de allereerste festivaleditie in 2008.<br />
Wat ons betreft de spijker op z’n kop! al vanaf de eerste<br />
editie is het festival een intensieve samenwerking<br />
tussen het bestuur, het storioni Trio en Muziekgebouw eindhoven; noem het de kunst<br />
van het samenspelen’. het is een bijzonder proces van verrijking dat elk jaar weer een<br />
programmatische meerwaarde oplevert. uiteraard een feest met muziekvrienden, maar<br />
allereerst en vooral een uitdagend artistiek festival dat nadrukkelijk de verbinding legt<br />
met publiek en lokale initiatieven. Think global, act local.<br />
aan de eerste festivaleditie ging een jaar van gezamenlijke ideeënontwikkelingen vooraf. het<br />
resultaat: een festivalconcept waarin de Brabantse afkomst en expertise van het trio de interactie<br />
aangingen met de wereldwijde ontwikkelingskracht en het culturele hart van de regio.<br />
Met het festival wordt de internationale kwaliteit van het trio en zijn muziekvrienden op een<br />
geheel eigen wijze gedeeld met het publiek. Tegelijkertijd wordt het nederlandse muziekleven<br />
verrijkt en de beoefenaars geïnspireerd. opdrachtcomposities werden verleend; festivalformules<br />
als de stersolisten-avond met gasten als gidon Kremer en vadim Repin en de ludieke<br />
storioni nacht werden opgezet. het publiek kwam meteen in groten getale. en vanaf de tweede<br />
editie kon het festival de vleugels al uitslaan naar alle vijf Brabantstad-steden. na drie jaar<br />
was de vraag naar internationale masterclasses en workshops zo groot dat een storioni academy<br />
niet kon uitblijven: het talentenprogramma waaraan vorig jaar nog een heus concours<br />
voor ensembles is toegevoegd. en nu het eerste jubileum, waarin alles wat het festival in de<br />
afgelopen jaren tot het storioni festival maakte, in volle glorie tezamen komt. Met passie<br />
samengesteld om samen met u te kunnen delen.<br />
namens het storioni Trio, bestuur stichting storioni festival en Muziekgebouw eindhoven<br />
storioni trio<br />
Bart van de Roer, Marc vossen en Wouter vossen<br />
stichting storioni festival<br />
henk Rosman voorzitter, geert van alphen, aleid van Beuningen, henk van noije<br />
muziekgebouw eindhoven<br />
Wim vringer directeur, frank veenstra artistiek manager<br />
Voorwoord<br />
‘de kunst van<br />
het samenspelen’
pRogRaMMa<br />
do 19 sneak preview – lunchconcert<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
12.30 uur<br />
janaçek Vioolsonate<br />
alina ibragimova viool Hans eijsackers piano<br />
Vasks The Sonata of Loneliness<br />
irina kulikova gitaar<br />
smetana Pianotrio<br />
storioni trio<br />
vr 20 openingsconcert<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
19.30 uur | openingsontvangst & presentatie jubileum-cd<br />
20.15 uur | openingsconcert<br />
presentatie Lex bohlmeijer<br />
mozart<br />
Kwintet voor blazers en piano<br />
alexei ogrintchouk hobo, klarinet n.t.b.<br />
bram van sambeek fagot Hervé joulain hoorn<br />
ketevan badridze piano<br />
Liszt Im Rhein, im schönen Strome; Freudvoll und leidvoll;<br />
Der Vätergruft<br />
Henk neven bariton Hans eijsackers piano<br />
Vasks Pianotrio ‘Plainscapes’ (wereldpremière)<br />
storioni trio<br />
pauze<br />
koechlin Quatre petites pièces<br />
alina ibragimova viool Hervé joulain hoorn<br />
Hans eijsackers piano<br />
dvorák Pianokwintet<br />
storioni trio, alina ibragimova viool<br />
Vladimir mendelssohn altviool<br />
dit concert wordt opgenomen door<br />
8<br />
peteris Vasks<br />
za 21 storioni’s stersolisten<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank grote Zaal<br />
19.30 uur | storioni café<br />
20.15 uur | concert<br />
golijov Lullaby and Doina<br />
janne thomsen fluit, klarinet n.t.b.<br />
wouter Vossen viool Vladimir mendelssohn altviool<br />
joann whang cello gildas delaporte contrabas<br />
bach Concert voor hobo en viool<br />
alexei ogrintchouk hobo alina ibragimova viool konzerthauskammerorchester<br />
berlin o.l.v. george tchitchinadze<br />
albeniz Asturias<br />
irina kulikova gitaar<br />
jeths Triple Concerto (wereldpremière)<br />
storioni trio, konzerthaus-kammerorchester berlin o.l.v.<br />
george tchitchinadze<br />
pauze<br />
schubert Notturno<br />
storioni trio<br />
tsjaikovski Rococo variaties<br />
mischa maisky cello konzerthaus-kammerorchester berlin<br />
o.l.v. george tchitchinadze<br />
tsjaikovski Aria van Lensky uit Jevgeni Onjegin<br />
mischa maisky cello konzerthaus-kammerorchester berlin<br />
o.l.v. george tchitchinadze<br />
het concert van vanavond maakt deel uit van het<br />
International Music Master program<br />
dit concert wordt opgenomen door<br />
zo 22 Masterclass Mischa Maisky – cello<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
12.00 uur<br />
deelnemers<br />
joann whang 1 e prijswinnares cello Biënnale 2011<br />
ella van poucke aanmoedigingsprijs cello Biënnale 2011<br />
irina kulikova janne thomsen sol gabetta<br />
zo 22 storioni academy concert<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
15.30 uur<br />
schreker Der Wind (Pantomime)<br />
klarinet n.t.b., Hervé joulain hoorn<br />
tosca opdam viool marc Vossen cello<br />
daniël van der Hoeven piano<br />
jeths Brezza<br />
janne thomsen fluit alexei gerassimez percussie<br />
jeths Chiaroscuro<br />
karel schoofs hobo, klarinet n.t.b.<br />
tosca opdam viool joann whang cello<br />
daniël van der Hoeven piano<br />
alexei gerassimez percussie<br />
boccherini Kwintet in D ‘Fandango’<br />
irina kulikova gitaar alina ibragimova viool<br />
wouter Vossen viool Vladimir mendelssohn altviool<br />
joann whang cello<br />
Vasks Blaaskwintet nr 1 ‘Music for fleeting Birds’<br />
janne thomsen fluit karel schoofs hobo<br />
klarinet n.t.b., bram van sambeek fagot<br />
Hervé joulain hoorn<br />
rachmaninov Suite voor 2 piano’s nr 1<br />
ketevan badridze piano bart van de roer piano<br />
> concertzaal Tilburg<br />
19.45 uur | storioni café<br />
20.15 uur | concert<br />
presentatie Lex bohlmeijer<br />
mozart Strijkkwartet KV421<br />
brentano Quartet<br />
Vasks Aria e Danza<br />
janne thomsen fluit ketevan badridze piano<br />
chopin Pianotrio<br />
storioni trio<br />
pauze<br />
di 24 avontuurlijk spel – artist in Residence<br />
sol gabetta<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
19.30 uur | storioni café<br />
20.15 uur | concert<br />
byrd In Nomine nr 1 & 2<br />
gibbons Fantasia nr 1 & 2<br />
brentano Quartet<br />
beethoven Cellosonate nr 3<br />
sol gabetta cello bertrand chamayou piano<br />
Vivaldi Concert voor 2 cello’s RV531<br />
sol gabetta cello marc Vossen cello wouter Vossen viool<br />
tosca opdam viool maxim rysanov solo altviool joann whang<br />
cello Luuk godwaldt contrabas pieter dirksen klavecimbel<br />
pauze<br />
smetana Pianotrio<br />
storioni trio<br />
ma 23 souvenir des Montagnards brengt: storioni and friends<br />
servais Fantaisie sur deux airs russes<br />
sol gabetta cello bertrand chamayou piano<br />
Vasks From The Book: Dolcissimo<br />
sol gabetta cello<br />
dit concert wordt live uitgezonden door<br />
rachmaninov Elegie opus 3 nr 1<br />
mischa maisky cello bart van de roer piano<br />
rachmaninov Vocalise<br />
mischa maisky cello bart van de roer piano<br />
arenski Kwartet opus 35<br />
wouter Vossen viool maxim rysanov altviool<br />
mischa maisky cello marc Vossen cello<br />
dit concert wordt live uitgezonden door
pRogRaMMa<br />
wo 25 storioni and friends<br />
> ’t speelhuis helmond (zie pag. 49 voor meer informatie)<br />
19.30 uur | storioni café<br />
20.15 uur | concert<br />
mozart Pianokwartet KV478<br />
storioni trio, maxim rysanov altviool<br />
sjostakovitsj Wals<br />
ronald van spaendonck klarinet<br />
bart van de roer piano<br />
poulenc Trio<br />
karel schoofs hobo bram van sambeek fagot<br />
kathryn stott piano<br />
pauze<br />
beethoven Strijkkwartet opus 130<br />
brentano Quartet<br />
do 26 storioni lunchconcert<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Zaal<br />
12.30 uur<br />
couson Suite voor hoorn en piano<br />
Hervé joulain hoorn stéphane de may piano<br />
jeths Tim/Ba<br />
bart van der roer piano ramon Lormans percussie<br />
djuri den tuinder percussie ryoko imai percussie<br />
prokofjev Fluitsonate opus 94<br />
Herman van kogelenberg fluit kathryn stott piano<br />
do 26 Wandelconcert & ensemblewedstrijd den Bosch<br />
> Toonzaal (startpunt & uitreiking wedstrijd),<br />
Zwanenbroedershuis en Muzerije<br />
20.00 uur<br />
Zwanenbroedershuis<br />
storioniprijs laureaat i<br />
canja ensemble – Valerie colen hobo<br />
tom wolfs klarinet erica rasch fagot<br />
boeddecker Sonata sopra La Monica<br />
dan Zhu viool jan cizmar theorbe<br />
bram van sambeek fagot<br />
mozart Die Zauberflöte: Duo’s voor fluit en viool<br />
Herman van kogelenberg fluit dan Zhu viool<br />
10<br />
vr 27 Wandelconcert Breda<br />
> st. anthonius Kathedraal (startpunt),<br />
Waalse Kerk en Kasteel van Breda<br />
20.00 uur<br />
Waalse Kerk<br />
beethoven Pianotrio WoO39<br />
storioni trio<br />
busch Lamento<br />
marc Vossen cello stéphane de may piano<br />
schubert Rondo D951<br />
bart van de roer piano stéphane de may piano<br />
Kasteel van Breda, nassauzaal<br />
Haydn Fluittrio in G<br />
Herman van kogelenberg fluit avri Levitan altviool<br />
floris mijnders cello<br />
ravel Sonate<br />
Herman van kogelenberg fluit Lilli maijala altviool<br />
Lavinia meijer harp<br />
st. anthonius Kathedraal<br />
Vivaldi De Vier Jaargetijden<br />
sergey ostrovsky viool (solo lente en Zomer)<br />
wouter Vossen viool (solo herfst)<br />
dan Zhu viool (solo Winter) avri Levitan altviool<br />
floris mijnders cello Luuk godwaldt contrabas<br />
pieter dirksen klavecimbel<br />
Toonzaal<br />
storioniprijs laureaat iii<br />
duo Vigh/borsboom – peter Vigh saxofoon<br />
tobias borsboom piano<br />
Haydn Pianotrio in Es, Hob.XV:29<br />
storioni trio<br />
Muzerije<br />
storioniprijs laureaat ii<br />
mosa trio – alexandra van beveren viool<br />
paul stavridis cello bram de Vree piano<br />
schubert Quartettsatz D703<br />
brentano Quartet<br />
11<br />
Hervé joulain<br />
za 28 storioni nacht<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
19.30 uur | storioni café<br />
20.15 uur | concert met twee pauzes<br />
roussel Serenade<br />
Herman van kogelenberg fluit dan Zhu viool avri Levitan<br />
altviool floris mijnders cello Lavinia meijer harp<br />
mahler Pianokwartet<br />
sergey ostrovsky viool avri Levitan altviool<br />
floris mijnders cello kathryn stott piano<br />
wieniawski Caprices voor 2 violen<br />
dan Zhu viool sergey ostrovsky viool<br />
r. strauss/Zimmerman Vier letzte Lieder<br />
evelina dobraceva sopraan storioni trio<br />
Lilli maijala altviool ronald van spaendonck klarinet<br />
Hervé joulain hoorn<br />
pauze<br />
beethoven Variaties over Ich bin der Schneider<br />
Kakadu opus 121a<br />
storioni trio<br />
bruch Uit Acht Stücke: deel 5, 6 , 7 & 8<br />
ronald van spaendonck klarinet<br />
Lilli maijala altviool kathryn stott piano<br />
berio Sequenza V<br />
jörgen van rijen trombone<br />
chausson Poème<br />
sergey ostrovsky viool (solo) wouter Vossen viool<br />
dan Zhu viool Lilli maijala altviool<br />
marc Vossen cello stéphane de may piano<br />
kosma Les feuilles mortes<br />
storioni trio<br />
pauze<br />
schubert Octet D803<br />
brentano Quartet, ronald van spaendonck klarinet<br />
bram van sambeek fagot Hervé joulain hoorn<br />
Luuk godwaldt contrabas<br />
dit concert wordt live uitgezonden door<br />
storioni festiVaL 2012<br />
zo 29 storioni op Zondag<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
12.00 uur<br />
biber Sonate a 3<br />
jörgen van rijen trombone sergey ostrovsky viool<br />
dan Zhu viool floris mijnders cello<br />
saint-saëns Fantasie voor viool en harp<br />
dan Zhu viool Lavinia meijer harp<br />
martin Ballade<br />
jörgen van rijen trombone stéphane de may piano<br />
debussy Pianotrio<br />
storioni trio<br />
zo 29 Muziekscholenconcert<br />
> Muziekgebouw eindhoven | Rabobank Kleine Zaal<br />
14.30 uur<br />
met storioni trio & amateurmusici van cke eindhoven,<br />
kunstkwartier (helmond, geldrop, nuenen),<br />
de muzerije (den Bosch), factorium (Tilburg, goirle,<br />
oisterwijk) & art4you (veldhoven, eersel, Bergeijk)<br />
Kaartverkoop, uitgebreid programma & informatie: www.storionifestival.nl<br />
dan Zhu
over<br />
en weerstand<br />
peteris vasks vs. Willem Jeths<br />
Het <strong>Storioni</strong> <strong>Festival</strong> heeft niet één maar twee festivalcomponisten dit jaar. Terwijl Peteris<br />
Vasks jarenlang heeft moeten overleven in het repressieve Sovjetsysteem kon Willem Jeths<br />
zich in een vrij land ontwikkelen. Natuurlijk leidt dat tot een heel andere muzikale taal. Er lijkt<br />
weinig te zijn dat deze componisten bindt. Maar hoe meer je luistert, hoe meer overeenkomsten<br />
zich aandienen.<br />
Lijden en VerLossing<br />
als jonge componist had peteris vasks vrijwel geen idee wat voor muziek er in West-europa<br />
of amerika geschreven werd. letland behoorde tot de sovjet-unie, en daar diende je je aan<br />
te passen aan de stijl die door de staat gedefinieerd en gedicteerd was: het socialistisch<br />
realisme. Je kon ook op eigen risico proberen ertegenin te gaan, maar de voorbeelden daartoe<br />
waren uiterst beperkt. “alles wat uit het westen kwam was verboden muziek”, vertelt vasks.<br />
“hedendaagse technieken moesten we uit polen halen: lutoslawski, górecki, penderecki...<br />
hun partituren konden we bestuderen. daarom had de ‘poolse school’ in de jaren zestig een<br />
enorme invloed. pas in de jaren zeventig leerde ik muziek uit West-europa en amerika kennen.<br />
via opnamen, want de partituren waren nog steeds niet te krijgen.”<br />
Met de poolse avant-garde als belangrijkste voorbeeld ontwikkelde vasks als jonge componist<br />
een naar eigen zeggen ‘zogenaamd radicale’ stijl. gedurende de jaren zeventig werd zijn muziek<br />
eenvoudiger en welluidender, gegrondvest op bekende akkoorden met een melancholieke of<br />
mystieke sfeer. “als jongeman wilde ik agressief zijn, zelfs brutaal. later werd ik steeds meer<br />
de naïeve idealist die ik eigenlijk ben; ik streef naar harmonie. harmonie is mijn weg. het is<br />
niet zo dat ik plotseling wakker werd en mooiere muziek ging schrijven. het was een langzame<br />
verandering. Wat daarbij ook een rol speelt, is dat mijn vader pastoor was en ik als kind ben<br />
opgegroeid met kerkmuziek. We hebben een geweldige koortraditie in letland. daar komt bij<br />
dat ik meer gebruik ging maken van de rijke letse volksmuziek.”<br />
12<br />
dooR martijn VoorVeLt<br />
schoonheid<br />
peteris Vasks<br />
13<br />
storioni festiVaL 2012<br />
stroming<br />
hemelse harmonieën, mystiek en religie, volksmuziek, ze waren altijd al onderhuids aanwezig.<br />
Toen de tijd rijp was zou alles wat in de sovjettijd onderdrukt was met extra kracht weer naar<br />
de oppervlakte komen. dat verklaart wellicht waarom zo veel componisten uit voormalige sovjetstaten<br />
(onder wie arvo pärt, henryk górecki, gia Kantsjeli en vladimir godár) in dezelfde periode<br />
een vergelijkbare ontwikkeling doormaakten. door de onderdrukking hebben religieuze thema’s<br />
als lijden en verlossing een extra lading gekregen. Muziek als helende, spirituele kracht<br />
(‘religie’ is waarschijnlijk afgeleid van ‘re-ligare’: herverbinden) tegenover onderdrukking<br />
en menselijk lijden, het kenmerkt veel oost-europese componisten.<br />
vasks is daarmee onwillekeurig deel gaan uitmaken van een stroming.<br />
eenvoudige gebaren en scherpe contrasten kenmerken zijn muziek:<br />
trage, droevige ritmes die naar een hemelse verlossing marcheren;<br />
dromerige of mysterieuze welluidendheid die plotseling teniet kan<br />
Vasks:<br />
ik streef naar<br />
harmonie<br />
worden gedaan door snijdende akkoorden of clusters. Tegenover de tijdloze schoonheid van<br />
de natuur en de oude culturele tradities wordt de vernietiging van diezelfde waarden gezet.<br />
“Ik heb gemerkt dat veel mensen het niet willen zien, de schoonheid van de wereld, van de<br />
natuur”, zegt vasks, “maar ik wil het toch laten horen, en wie met me mee wil gaan, die gaat<br />
mee. Ik probeer deze nare realiteit van geld en primitieve agressie te overstijgen door te laten zien<br />
hoe mooi de wereld eigenlijk is. Ik ben een optimist. en zelfs als we onze ondergang tegemoet<br />
gaan, nou ja, dan ben ik een treurige optimist.”<br />
weerstand en transformatie<br />
voor Willem Jeths is een woord als ‘lijden’ te passief. Bij hem is er ook geen goddelijke verlossing.<br />
de mens moet het zelf doen. “Ik spreek liever van weerstand. dat je ergens doorheen moet<br />
breken om los te komen van je eigen beperkingen, van je ego. >
willem jeths<br />
dat is een heel heftige strijd. Mijn muziek gaat over heftige thema’s.” Willem Jeths’ muzikale<br />
taal is ontstaan in een vrij land, waar componisten al op jonge leeftijd kennis kunnen maken<br />
met alle mogelijke soorten muziek. Toch heerste ook hier in de jaren zeventig en tachtig een<br />
vorm van censuur, benadrukt Jeths: “In die tijd heerste er heel sterk een canon: je moest atonale<br />
muziek schrijven en breken met het verleden. de haagse school was oppermachtig. Mijn<br />
compositieleraren Tristan Keuris en hans Kox, die allebei meer tonaal componeerden, hebben<br />
heel wat over zich heen gekregen. als je aanhaakte bij de romantische traditie werd je<br />
verketterd.” door zich te concentreren op klankkleur vond Jeths al gauw een eigen weg.<br />
daarmee maakte hij al vanaf het begin van geen enkele school deel uit. natuurlijk hadden<br />
sommige heersende opvattingen invloed op hem. “stravinsky bijvoorbeeld, en zijn uitspraak<br />
dat muziek alleen zichzelf kan uitdrukken: die afstan-<br />
delijke houding was zeer dominant. dat heb ik nu<br />
wel veel meer losgelaten. In een werk als Scale refereer<br />
ik aan Mahler, dat is bijna het tegenovergestelde.”<br />
beetHoVeniaans<br />
Jeths heeft nooit een grote ommezwaai gemaakt richting<br />
eenvoud of tonaliteit, maar langzamerhand is zijn muziek<br />
transparanter en directer geworden. “die dogma’s van<br />
vroeger zijn voorbij; we zijn ervan bevrijd, daarna evolueer<br />
je mee. Ik durf mezelf meer te laten zien.” een psychologische grondslag is Jeths’ composities<br />
in toenemende mate gaan beheersen. er lijkt altijd een innerlijke strijd te worden uitgevochten,<br />
waarna een omslag plaatsvindt: een moment waarop het materiaal ontstegen wordt, “het<br />
transcenderen, het overgaan van de ene toestand naar de andere.” de dood, ultiem voorbeeld<br />
van zo’n overgang, is de laatste jaren een terugkerend thema in zijn composities.<br />
14<br />
Jeths:<br />
het transcenderen,<br />
het overgaan van<br />
de ene toestand<br />
naar de andere<br />
storioni festiVaL 2012<br />
Jeths’ muziek is nog altijd een stuk complexer en atonaler dan die van vasks. Toch spreekt ze<br />
vaak heel direct aan. door de onverwachte klankkleuren, de narratieve zeggingskracht en<br />
de dramatiek: de spanningsopbouw en de extatische climaxen, die een band met de laatromantiek<br />
verraden. het is muziek die gemakkelijk beelden en verhalen oproept. een doorwrochte<br />
structuur blijft wel van belang: “Ik heb een strenge, bijna Beethoveniaanse manier<br />
van werken. Ik ga uit van een gedachte, die steeds in een ander perspectief geplaatst wordt. er<br />
kunnen ook andere ideeën bijkomen, maar het is niet zo dat ik weelderig strooi met invallen.<br />
Ik werk vanuit het materiaal dat er al is. de kern blijft constant en heersend, alleen zo kun je<br />
een echt bouwwerk maken. Juist dan kun je verder gaan in klankschoonheid, kun je dat verder<br />
uitbouwen.”<br />
instrumentatie<br />
Met zijn architectonische en psychologische benadering is Jeths’ muziek vooral gericht op<br />
de binnenwereld; daarmee maakt ze deel uit van een West-europese traditie. vasks lijkt zich<br />
met zijn ecologische, spirituele en humanistische thema’s juist meer op de buitenwereld te<br />
richten, op collectiviteit. Wat ze gemeen hebben is dat het geleidelijk van zich afschudden<br />
van dominante opvattingen tot een transparantere muzikale taal heeft geleid, waarbij klankschoonheid<br />
steeds meer op de voorgrond is getreden. daarmee hangt nog een ander aspect<br />
samen. Jeths’ focus op klankkleur leidt tot een sterk gevoel voor instrumentatie: daardoor<br />
denkt hij als het ware vanuit het instrument en wat het allemaal kan. peteris vasks is als ervaren<br />
orkestmusicus eveneens doordrongen van de praktijk van de uitvoerende musicus. voor<br />
beide componisten is een heel directe communicatie met de mensen die de muziek moeten<br />
uitvoeren dan ook essentieel.<br />
dat is ook te horen in de twee werken die in première gaan tijdens het storioni festival.<br />
vasks’ Plainscapes, een melancholieke verklanking van de letse vlakten, is vooral voor de violist<br />
een showcase van virtuoze, etude-achtige figuren. Moeilijk, maar toch heel natuurlijk voor<br />
een violist. In de pianotrio-versie, die tijdens dit festival zijn wereldpremière beleeft, neemt de<br />
piano de plaats in van wat oorspronkelijk een koorpartij was. Willem Jeths’ Triple Concerto is<br />
op het lijf van het storioni Trio geschreven. In tegenstelling tot Jeths’ eerdere concerten staat<br />
er nu niet een eenzame solist tegenover het orkest, maar een pianotrio. hiermee vervalt het<br />
contrast tussen de eenling en dat grote, kleurrijke lichaam. “het heeft me wat moeite gekost,<br />
want het trio is al zo rijk in zichzelf.” Jeths heeft het opgelost door ensemble en kamerorkest<br />
meer als twee gelijkwaardige lichamen op te vatten die een synthese trachten aan te gaan.<br />
de oost-europeaan spreekt van de schoonheid van de natuur, de West-europeaan van<br />
een innerlijke strijd. Maar hun composities zijn met elkaar verbonden door een directe<br />
manier van communiceren en een nadruk op klankschoonheid. het is muziek die zijn<br />
modernistische achtergronden voor een groot deel heeft afgeschud omdat ze gevolgd<br />
en begrepen wil worden, en uiteindelijk mensen tot in het diepst van hun ziel wil raken. •<br />
15
16<br />
“vaak als ik een masterclass geef,<br />
denk ik: ik ben de verkeerde dokter<br />
voor deze patiënt.” Cello<br />
mischa maisky studeerde bij grote cellisten als Rostropovitsj en piatigorski.<br />
hij sprak meer met hen dan dat hij met zijn instrument bezig was. Tijdens<br />
het storioni festival geeft Maisky zelf masterclasses, maar wonderen mogen<br />
de studenten niet verwachten.<br />
dooR merLijn kerkHof<br />
17<br />
storioni festiVaL 2012<br />
is het middel<br />
muziek het doel<br />
In de tuin van het huis in Waterloo wordt hard gewerkt. een man in een blauwe overall is bezig<br />
een terras aan te leggen. de gekleurde stenen die hij in het zand drukt, vormen de letters MM:<br />
de initialen van cellist Mischa Maisky (64). “dat had je eigenlijk niet mogen zien”, zegt Maisky,<br />
die de letters ook op zijn zwarte trui heeft laten borduren. “het staat voor, eh... Maison de la<br />
Musique. en mijn jongste zoons heten Maxime en Manuel.”<br />
hij woont in een prachtige villa, met zijn tweede vrouw en twee jonge kinderen. Maar waarom<br />
woont de cellist, die geboren werd in Riga, studeerde in Moskou en via Israël het vrije Westen<br />
bereikte, in Waterloo, België? Maisky: “hiervoor woonde ik met mijn gezin in parijs, maar Brussel<br />
is veel handiger als je veel moet vliegen. het ligt erg centraal. Wat voor buitenlanders ook<br />
heel aangenaam is, is dat de Belgen de minst chauvinistische mensen ter wereld zijn. Ze verontschuldigen<br />
zich voor het bestaan van hun land, ze denken dat België op een historische<br />
vergissing berust.”<br />
> Je voelt je hier thuis?<br />
“Ik ben ongelooflijk kosmopolitisch. Ik ben altijd onderweg. Mijn eerste vrouw was amerikaans,<br />
mijn tweede vrouw is half Italiaans en half sri lankaans, mijn vier kinderen zijn in verschillende<br />
landen geboren. Ik bespeel een Italiaanse cello met een franse strijkstok en duitse<br />
snaren. Maar als mensen vragen waar ik me thuis voel, dan zeg ik: overal waar klassieke<br />
muziek is.”<br />
> In welke taal kun jij je het best uitdrukken?<br />
“als musicus hoop ik dat de taal die ik het best spreek de taal van de muziek is, maar Russisch<br />
is mijn moedertaal. “Mijn ouders zijn in 1945 vanuit de oekraïne naar Riga verhuisd. Mijn<br />
moeder en oma spraken thuis Jiddisch met elkaar, maar mijn vader stond niet toe dat zij dat<br />
deden waar de kinderen bij waren. hij was een idealistisch lid van de communistische partij.<br />
hij heeft zijn naam zelfs veranderd in Maisky, dat verwijst naar 1 mei – dag van de arbeid. hij<br />
geloofde dat iedereen gelijk was. desondanks heeft hij erg geleden onder het antisemitisme.<br />
hij wilde niet dat wij in zo’n getto-idioom opgroeiden. daarom heb ik nooit Jiddisch geleerd.”<br />
> hoe was het voor jou om vlak na de oorlog in Riga op te groeien? het was niet de beste plek<br />
voor joden om te leven.<br />
“er was überhaupt geen goede plek om als jood te wonen. In mijn sovjetpaspoort stond bij<br />
nationaliteit: Jood. daarom is het voor mij nog steeds zo vreemd als mensen mij een Rus noemen.<br />
Ik werd pas een Rus toen ik naar Israël emigreerde! In Riga was het ook niet gemakkelijk, maar<br />
het goede was dat de letten een grotere hekel hadden aan Russen dan aan joden.” >
In 1970 wordt Maisky achttien maanden in een Russisch gevangenenkamp te werk gesteld,<br />
omdat zijn zus de sovjet-unie is ontvlucht. hij schept er cement en ziet nauwelijks andere<br />
mensen. Maisky moet zijn cellostudie in Moskou bij Mstislav Rostropovitsj afbreken. voor<br />
zijn diploma ontbreken nog twee examens, waaronder een voor het vak ‘Wetenschappelijk<br />
communisme’. na zijn vrijlating laat hij zich opnemen in een psychiatrisch ziekenhuis om niet<br />
in het leger te hoeven dienen. Twee jaar lang raakt hij geen cello aan. In november 1972 emigreert<br />
hij naar Israël, het volgende jaar maakt hij zijn debuut in carnegie hall, new York.<br />
> hoe kon je zo snel weer op niveau komen?<br />
“het is niet zo dat ik helemaal opnieuw moest beginnen. natuurlijk is de fysieke oefening<br />
essentieel, maar ik geloof dat je ook kunt oefenen zonder instrument. Je kunt je vingers en<br />
handen trainen, maar het is nog veel belangrijker om je<br />
geest scherp te houden. Bovendien was er non-stop muziek<br />
in mijn hoofd.”<br />
> Je zei eerder dat in Israël je ‘tweede leven’ begon.<br />
“voor het eerst voelde ik me vrij.”<br />
18<br />
Er was non-stop<br />
muziek in<br />
mijn hoofd<br />
> In je ‘eerste leven’ studeerde je met Rostropovitsj, in je tweede met een andere cellogrootheid:<br />
grigori piatigorski. Wat heb je van hen geleerd?<br />
“het belangrijkste dat ik van hen heb geleerd, is dat de cello slechts een instrument is waarmee<br />
we het ultieme doel in het leven proberen na te streven: muziek. Rostropovitsj deed bijvoorbeeld<br />
zelden iets voor op de cello, we praatten over muziek. Mijn vader was net overleden<br />
toen ik bij Rostropovitsj ging studeren. hij heeft me op persoonlijk vlak zo geholpen dat hij<br />
een soort tweede vader voor me werd. We hadden een heel warme band. hij had graag een<br />
zoon gewild, hij had al twee dochters. hij heeft het ook gezegd, later, dat hij me zag als een<br />
zoon. Wat zo geweldig was aan Rostropovitsj en piatigorski, is dat ze nooit kopieën van zichzelf<br />
wilden maken. Ze moedigden aan om je eigen persoonlijkheid te vinden en je was vrij om<br />
eigen standpunten te hebben.”<br />
> Tijdens het storioni festival geef je zelf masterclasses.<br />
“Masterclass, whatever that means. vaak als ik een masterclass geef, denk ik: ik ben de verkeerde<br />
dokter voor deze patiënt. het is alsof iemand zijn arm breekt en dan naar een psychiater<br />
gaat. Iemand heeft eetproblemen en dan kom ik met mijn tiramisu aan, terwijl de<br />
patiënt spaghetti nodig heeft. Ik weet niet hoe ik spaghetti moet maken, het spijt me! Ik<br />
vergelijk het liever met bergbeklimmen. Zelfs in België hebben we bergen, de ardennen. Maar<br />
het beklimmen van de alpen is veel moeilijker.”<br />
19<br />
storioni festiVaL 2012<br />
> Ben jij een onbeklimbare alp?<br />
“nee, dat bedoel ik niet. Bergbeklimmers klimmen bijvoorbeeld 4.000 meter, maar ze praten<br />
alleen over die laatste 200 – dat zijn de moeilijkste meters, die maken het verschil. In één les<br />
kun je niet iemand een instrument leren spelen. Mensen verwachten wonderen van mij, dat<br />
ik een geheime manier voor ze heb om de strijkstok vast te houden of zo, maar om eerlijk te<br />
zijn: ik heb geen idee! Ik kan ze wel denkstof meegeven.” hij vervolgt: “Ik heb nooit lesgegeven,<br />
omdat ik daar niet geschikt voor ben. al ben ik wel Honorary Professor of Music aan het conservatorium<br />
in Beijing. het papiertje daarvan is alleen in het chinees, ik weet nog steeds niet<br />
precies wat er staat.”<br />
> Je twee oudste kinderen, lily en sascha, zijn ook professionele musici. Met lily heb je zelfs<br />
recent een cd opgenomen met spaanse muziek, getiteld ¡España! heb je ze gepusht om de<br />
muziek in te gaan?<br />
“absoluut! veel van mijn vrienden zeiden: wat doe je ze aan, ben je gek? Maar wat je ook<br />
doet in het leven, als je ergens succes in wilt hebben, dan kost dat moeite. soms moet je<br />
ze dwingen te oefenen, daar kun je niet omheen. uiteindelijk zijn ze je dankbaar. Ik ken ook<br />
veel kinderen van musici die later aan hun ouders hebben gevraagd: waarom heb je mij niet<br />
aangemoedigd? die waren niets liever dan beroepsmusicus geworden, maar voor hen is het<br />
te laat. Ik heb lily naar een muziekkostschool in engeland gestuurd. het niveau is daar hoger<br />
dan elders. het grappige is dat die engelse scholen juist het systeem van de muziekscholen<br />
uit de sovjet-unie hebben geïmporteerd.”<br />
> Wat was de kracht van het systeem van conservatoria in de sovjet-unie?<br />
“de enige manieren om in die tijd aan de levensstandaard te ontstijgen, was door macht<br />
te verwerven binnen de partij, of door sportman of musicus te worden. sporters en musici<br />
moesten de grootsheid van de sovjet-unie weerspiegelen. de getalenteerde kinderen werden<br />
enorm gepusht en kwamen vanuit het hele land naar Moskou.<br />
het was gecentraliseerd en trapsgewijs gestructureerd. er<br />
werd voortdurend doorgeselecteerd, al bij kinderen van<br />
vijf of zes jaar oud. en de leraren die we hadden... In de gangen<br />
liep je grootheden zoals david oistrach, emil gilels of dmitri<br />
sjostakovitsj tegen het lijf.”<br />
Volgens mij<br />
gaat muziek<br />
om emotie<br />
> Is het er minder op geworden?<br />
“Tegenwoordig is het niveau juist zo hoog, dat het gevaar voor jonge musici ontstaat dat ze<br />
denken dat ze nog meer moeten studeren om te slagen. de muziek komt dan op de tweede<br />
plaats, zij wordt een manier om te laten zien hoe goed je je instrument beheerst. dat is volkomen<br />
verkeerd. volgens mij gaat muziek om emotie. anders kun je net zo goed een computer bouwen<br />
die het allemaal veel beter doet. gelukkig heeft nog niemand dat gedaan.” •
dooR merLijn kerkHof<br />
doorgeven<br />
wat je<br />
geleerd<br />
hebt<br />
20<br />
<strong>Storioni</strong> Trio wil<br />
liefde voor<br />
samenspel<br />
overbrengen<br />
op jeugd<br />
Violist wouter Vossen aarzelde even toen hij door fontys Hogeschool<br />
van de kunsten in tilburg gevraagd werd om viooldocent te worden.<br />
“ik voelde mij zelf eigenlijk nog student. mijn eerste leerling was twee<br />
jaar ouder dan ik.” toch is hij blij dat hij op het aanbod is ingegaan.<br />
“ik heb alles te danken aan mijn leraren. ik hoop dat ik eenzelfde rol<br />
voor mijn studenten kan spelen.” de musici van het storioni trio willen<br />
doorgeven wat ze geleerd hebben. Ze willen de volgende generatie<br />
de liefde voor het samenspel bijbrengen. alle drie geven ze les aan<br />
conservatoria. bart van de roer doceert piano aan het codarts conser-<br />
vatorium van rotterdam, cellist marc Vossen is in september 2010 begonnen<br />
als docent aan het conservatorium van maastricht.<br />
21<br />
storioni festiVaL 2012<br />
muZikaLiteit en VrijHeid<br />
“het is erg leuk om met jonge mensen te werken”, vertelt Marc. “alle studenten zijn anders<br />
en hebben op een andere manier sturing nodig. de een is gemakzuchtig, de ander juist te<br />
kritisch. laatst liet een student een video zien van zijn auditie. hij vond alles slecht. Toen zei<br />
ik: noem nou eens vijf dingen op die je er wel goed aan vindt. Je hoopt als docent studenten<br />
de sleutel te kunnen bieden waarmee ze verder kunnen komen.”<br />
Wouter hamert in zijn lessen vooral op techniek. “Je kunt muzikaliteit pas echt uiten als je<br />
technische vrijheid hebt. vanzelfsprekendheid komt in het woordenboek van een violist niet voor.<br />
We moeten blijven studeren.” die discipline heeft hij naar eigen zeggen meegekregen van<br />
herman Krebbers (Wouter noemt hem nog altijd ‘meneer Krebbers’), oud-concertmeester van<br />
het concertgebouworkest. “hij was zo serieus als het op muziek aankwam. Ik denk dat het<br />
vooral zijn attitude als musicus is die ik heb overgenomen.”<br />
Bart ziet wel wat van zijn eigen leraar terug in de manier waarop hij lesgeeft. op het sweelinck<br />
conservatorium in amsterdam was Jan Wijn zijn hoofddocent. “hij luisterde heel open en<br />
reageerde daarop. Ik luister en vraag me dan af: wat is de volgende stap die een student moet<br />
zetten, welke keuzes heeft hij. studenten moeten snappen waarom ze doen wat ze doen. Ik<br />
denk dat het streven van een docent zou moeten zijn dat hij zichzelf overbodig maakt.”<br />
educatie aLs fundament<br />
voor het storioni Trio heeft het aanmoedigen van kamermuziek hoge prioriteit. daar<br />
besteden zij niet alleen op de conservatoria aandacht aan. educatie, door middel van<br />
masterclasses en workshops, is al vanaf de eerste editie een van de fundamenten van het<br />
storioni festival. >
storioni academy<br />
educatie is een van de pijlers van het storioni festival. sinds twee jaar heeft het educatie-<br />
onderdeel een eigen naam: storioni academy. Bart: “het systeem is als een piramide. het<br />
begint heel breed, op de muziekscholen, waar we workshops organiseren. er worden ensembles<br />
gevormd. de betere ensembles krijgen de kans om zich tijdens een concert op de laatste zondag<br />
van het festival te presenteren.<br />
“de tweede laag komt voort uit de samenwerking met het fontys conservatorium in Tilburg.<br />
daar gaan tijdens het festival een aantal van onze buitenlandse gasten heen om masterclasses te<br />
geven. hier bovenop zit weer een laag: de winnaars van de nationale concoursen. die talenten<br />
nodigen we uit om met onze gasten mee te spelen tijdens het festival. Ze zien dan hoe het er<br />
in de praktijk toegaat. vaak heb je maar twee repetities om bij elkaar te zitten en het stuk zo<br />
goed mogelijk te krijgen.”<br />
elk jaar trekt het festival een grote ster aan. dit jaar is dat niemand minder dan cellist Mischa<br />
Maisky. hij zal een masterclass geven aan twee van nederlands grootste cellotalenten. “We<br />
zoeken dan naar mensen die met één been in de praktijk staan. dat zijn de talenten die het<br />
meest zijn gebaat bij les op dat niveau. het gaat niet zozeer over techniek, maar over hoe je<br />
het voor het voetlicht brengt.”<br />
Tot slot is er nog een ensembleconcours voor gevorderde studenten van de nederlandse en<br />
Belgische conservatoria. dat vond op 10 december plaats in de Toonzaal in den Bosch. de drie<br />
winnaars treden donderdag 26 januari tijdens het Wandelconcert in den Bosch op.<br />
22<br />
23<br />
We ontmoeten<br />
fantastische<br />
musici over<br />
de hele wereld,<br />
die willen we<br />
laten horen<br />
aan ons publiek<br />
storioni festiVaL 2012<br />
Bart: “We ontmoeten zoveel fantastische musici<br />
over de hele wereld, die willen we laten horen aan<br />
ons publiek. Tegelijkertijd profiteren de jonge musici<br />
van hun komst naar eindhoven, omdat zij les van<br />
hen krijgen.”<br />
Toen hij zelf studeerde, was er nog nauwelijks kamermuziekles,<br />
vertelt Bart. niet officieel althans. “voor<br />
lessen in kamermuziek moest je zelf docenten buiten<br />
het conservatorium om benaderen. Ik speelde kamer-<br />
muziek met vrienden.” als pianist speelde je solo.<br />
voor strijkers had het orkestspel meer prioriteit<br />
dan kamermuziek. Wouter: “Terwijl orkestspel en<br />
kamermuziek echt twee volkomen verschillende<br />
werelden zijn. Kamermuziek vereist andere kleuren,<br />
technieken, een andere toonvorming.”<br />
“In onze begintijd zijn we heel fanatiek op zoek geweest<br />
naar lessen in kamermuziek”, herinnert Bart<br />
zich. “We zijn naar de Yale summer school gegaan.<br />
daarnaast zijn we bij Menahem pressler op bezoek<br />
geweest.” Menahem pressler, voormalig pianist<br />
van het befaamde Beaux arts Trio, godfather van<br />
het moderne pianotrio. “lesgeven is voor hem een<br />
soort natuurlijk verlengstuk. hij wil dat meer mensen<br />
te weten komen wat hij weet. voor ons voelt dat<br />
nu ook zo.”<br />
Marc ziet dat kamermuziek steeds meer aandacht<br />
krijgt. daar speelt het trio ook een rol in. Bart: “Met<br />
de storioni academy verbreden we het enthousiasme<br />
voor de kamermuziek – naar muziekscholen<br />
en conservatoria. het is nog niet vanzelfsprekend<br />
dat er naast individuele les ook aan het samenspel<br />
wordt gewerkt. Wij proberen daar verandering in te<br />
brengen.” •<br />
Zie ook artikel p. 24 voor een impressie<br />
van het ensembleconcours.
op zaterdag 10 december vond het ensembleconcours voor het<br />
storioni festival plaats in de Toonzaal, den Bosch. veertien<br />
ensembles hadden elk vijftien minuten om zich te presenteren.<br />
een reportage.<br />
24<br />
dooR merLijn kerkHof<br />
storioni festiVaL 2012<br />
vandaag, zaterdag 10 december, vindt het ensembleconcours plaats in de Toonzaal, de in<br />
2005 tot kamermuziekpodium omgedoopte synagoge van den Bosch. veertien ensembles<br />
moeten de jury – het storioni Trio, bijgestaan door Toonzaal-directeur Ruud van eeten – weten<br />
te overtuigen van hun klasse. deelnemers mogen aan nederlandse of Belgische conservatoria<br />
studeren, of ze moeten net afgestudeerd zijn. de drie winnaars mogen in januari optreden op<br />
het storioni festival.<br />
presteren onder druk<br />
Bij binnenkomst worden de musici de lift in geleid. In de kantoorruimte op de tweede verdieping<br />
kunnen zij zich voorbereiden op hun auditie. het arcadië Trio, een formatie met klarinet, cello<br />
en piano, heeft nog een halfuur om in te spelen. “het is de eerste keer dat we aan een concours<br />
meedoen”, zegt henriëtte Wirth, de 28-jarige pianiste. Ze legt haar handen op de piano.<br />
“hopelijk is het instrument in de zaal beter gestemd.” de dames van het groningse Trio carino<br />
zijn er al een halfuur, maar zij hoeven pas na henriëttes trio te spelen. Ze worden naar een<br />
andere grijze kantoorruimte verwezen.<br />
“We zijn niet in zak en as als het niet lukt. We bestaan pas een jaar”, zegt steven geraads, klarinettist<br />
van het arcadië Trio. “Twee jaar, toch?”, zegt henriëtte. Ze oogt ontspannen. “laten<br />
we het gewoon houden op anderhalf jaar. Maar het loopt wel goed. We hebben nu ongeveer<br />
twee optredens per maand.” hun franse cellist Timothee Busch haalt zijn cello uit de koffer en<br />
spant de haren van zijn strijkstok. het trio is al omgekleed. stemmig zwart. steven vertelt over<br />
het programma. “We gaan de eerste delen uitvoeren van het Trio Opus 38 van Beethoven en<br />
het klarinettrio van Brahms. We hebben veel gerepeteerd.” Ze hebben maar vijftien minuten<br />
speeltijd straks. over tien minuten moeten ze op. Terwijl ze de wenteltrap afdalen, repeteert<br />
het Trio carino op de eerste verdieping het eerste pianotrio van dmitri sjostakovitsj. geduchte<br />
concurrentie.<br />
de deuren van het voormalige joodse godshuis gaan open. het is een met pilasters opgesierde<br />
neoklassieke zaal. de marmeren gedenkplaten met hebreeuwse opschriften maken nu<br />
deel uit van het decor. de musici van het storioni Trio zitten onder het balkon waar vroeger<br />
tijdens de joodse eredienst de vrouwen moesten zitten. Ze kijken verwachtingsvol naar het<br />
achtste ensemble waar ze vandaag naar mogen luisteren. verder mag er geen publiek naar<br />
binnen. Bart van de Roer, pianist van het storioni Trio, spreekt de auditanten toe. “We hebben<br />
maar een kwartier, daar moeten jullie je echt aan houden, want we kunnen niet uitlopen. als<br />
we jullie afkappen, betekent dat echt niet dat we het slecht vinden! hoe lang duurt jullie programma?”<br />
“veertien en een halve minuut”, zegt henriëtte. “en wat gaan jullie spelen?”, vraagt<br />
van de Roer. “Beethoven en Brahms”, zegt steven. “ah, mooi!”, klinkt het uit de monden<br />
van het storioni Trio.<br />
samenspeL en eVenwicHt<br />
steven bevestigt zijn riet aan de klarinet, maar tijd om af te stemmen is er nauwelijks. het trio<br />
begint met het stuk van Beethoven. de musici spelen verfijnd, het is goed te horen dat zij allemaal<br />
al een conservatoriumopleiding hebben afgerond. het is vooral de pianopartij die het<br />
stuk draagt, de cello heeft een bijrol en is wat zacht in het geheel. Ze maken weinig contact<br />
met elkaar. driftig schrijft de jury op velletjes papier. als Beethovens laatste noot geklonken<br />
heeft, wisselt steven van klarinet. dan komt het klarinettrio van Brahms. ><br />
25
Je kunt alles repeteren,<br />
maar in dat ene kwartier<br />
moet het er allemaal<br />
uitkomen<br />
26<br />
de partijen zijn evenwichtiger verdeeld, maar daarmee<br />
wordt het niet makkelijker. de cello leidt het stuk in<br />
met een lyrische passage, al snel volgt een weerbarstig<br />
lijnenspel tussen de drie instrumenten. het trio speelt<br />
steeds harder. de musici zoeken contact met elkaar,<br />
kijken elkaar aan. opgelucht spelen zij hun laatste maten.<br />
Ze hebben het gehaald binnen vijftien minuten.<br />
Ze lopen de zaal uit, zodat de jury zich kan beraden.<br />
steven baalt. “Beethoven ging wel goed. en Brahms...<br />
We konden elkaar nauwelijks meer horen.” volgens<br />
henriëtte is het lastig om zomaar in een zaal te beginnen<br />
met spelen. “Je moet eerst de zaal kunnen verkennen.”<br />
Terwijl het arcadië Trio in het kantoor rustig<br />
zijn spullen bij elkaar raapt en aanstalten maakt om<br />
te gaan, raast een jongen naar de piano om nog even<br />
zijn partij te studeren. hij begeleidt een fluitiste in een<br />
sonate van Bohuslav Martinu. “Ik weet niet wanneer<br />
we horen of we door zijn”, zegt henriëtte, terwijl buiten<br />
haar collega’s op haar wachten. “Waarschijnlijk<br />
maandag”, zegt de productieassistente. Tegen de<br />
achtergrond van een rode muur worden er nog wat<br />
foto’s genomen van het Trio carino. de dames zien er<br />
beeldig uit in hun zwarte concertkleding.<br />
Hoog niVeau<br />
“het is de tweede keer dat het ensembleconcours<br />
wordt georganiseerd”, vertelt Marc vossen, jurylid en<br />
cellist van het storioni Trio. hij vindt het niveau verrassend<br />
hoog. “nog beter dan vorig jaar. het wordt<br />
een lastige keuze. We beoordelen op vier criteria:<br />
samenspel, muzikaliteit, stijl en techniek. We hebben<br />
allemaal onze lijstjes en voorkeuren.”<br />
Maandag heeft henriëtte nog niets gehoord. dinsdag<br />
is er nieuws te melden. het arcadië Trio is niet door.<br />
“In het rapportje stond dat de jury heeft genoten van<br />
de klarinetklank en dat ze onze Beethoven heel mooi<br />
en stijlbewust vonden. In Brahms liep het niveau te<br />
veel uiteen”, zegt ze. “Ik had ook gewoon de klep van<br />
de vleugel dicht moeten doen, dan hadden de jongens<br />
zichzelf beter kunnen horen. Maar het was een leerzame<br />
ervaring. het vergt veel energie als je voor een<br />
jury speelt. Je moet geconcentreerd zijn. Je kunt alles<br />
repeteren, maar in dat ene kwartier moet het er allemaal<br />
uitkomen.” •<br />
Zie ook artikel p. 20 over het storioni<br />
festival en educatie
KRO Klassiek<br />
28<br />
KRO opnamen<br />
tijdens het<br />
<strong>Storioni</strong> <strong>Festival</strong> 2012<br />
vrijdag 20 januari<br />
Openingsconcert<br />
zaterdag 21 januari<br />
<strong>Storioni</strong>’s Stersolisten<br />
maandag 23 januari<br />
Souvenir des Montagnards brengt:<br />
<strong>Storioni</strong> and Friends<br />
- live -<br />
dinsdag 24 januari<br />
Avontuurlijk spel – Artist in Residence<br />
Sol Gabetta<br />
- live -<br />
zaterdag 28 januari<br />
<strong>Storioni</strong> Nacht<br />
- live -<br />
Kijk voor uitzenddata op www.radio4.nl<br />
KRO Klassiek<br />
mediapartner<br />
29<br />
storioni festiVaL 2012<br />
KRo Radio 4 en storioni festival<br />
goede<br />
vrienden<br />
het storioni festival viert dit jaar haar vijfjarig jubileum.<br />
KRo Radio 4 was er vanaf het begin bij en viert ook dit<br />
jaar mee. de klassieke zender trakteert op maar liefst<br />
zes concertopnamen – waaronder drie live-uitzendingen<br />
en een webcastuitzending.<br />
5 jaar<br />
Russel postema, eindredacteur bij KRo Radio 4, vertelt: “de eerste editie van het storioni<br />
festival maakte meteen al indruk. de line up, met onder anderen sterviolist gidon Kremer,<br />
het skampa Kwartet en altviolist vladimir Mendelssohn, was indrukwekkend. Zij komen om<br />
het podium te delen met onze nederlandse topmusici. Juist die kruisbestuiving van nationale<br />
en internationale top maakt het interessant voor Radio 4. voeg naast het bekende repertoire<br />
dan ook nog nieuwe muziek en wereldpremières van componisten als giya Kantsjeli, Willem<br />
Jeths, Theo loevendie en nico Muhly toe, en het feest is compleet. daar werken wij als Radio 4<br />
graag aan mee.”<br />
In de afgelopen vijf jaar is het festival gegroeid tot wat het nu is. postema: “storioni festival<br />
is een gestroomlijnde professionele organisatie met geweldige musici uit binnen- en buitenland.<br />
KRo Radio 4 is mediapartner van het festival. dat betekent dat wij meer doen dan alleen<br />
maar microfoons ophangen om de concerten op te nemen voor radio-uitzendingen. Maanden<br />
van tevoren worden gesprekken gevoerd over de inhoudelijke samenwerking, én afspraken<br />
gemaakt om het festival zo breed mogelijk via radio te promoten. dat doen wij onder meer<br />
door middel van artikelen in de verschillende radiogidsen, acties en vrijkaarten voor leden<br />
en luisteraars, internetpublicaties, promo’s op Radio 4, downloadacties op de internetsite,<br />
promotie-cd’s, een festivalspecial in het Radio 4 concerthuis, webcast-uitzendingen en niet te<br />
vergeten de radio-uitzendingen zelf.”<br />
dit jaar is Radio 4 op diverse dagen tijdens het festival actief. sommige concerten worden<br />
opgenomen voor latere uitzending, maar waar iedere programmamaker en presentator toch<br />
van smult is de live-uitzending. postema: “de luisteraar thuis pakt de sfeer van het concert >
echtstreeks mee, en krijgt ‘en passent’ door achtergrondverhalen en interviews met de musici<br />
misschien wel meer mee dan de concertbezoeker. dat is de kunst van de presentator. In het<br />
overbrengen van de sfeer is hij de ogen van de luisteraar, en in interviews vertegenwoordigt<br />
hij de nieuwsgierigheid.” voor het hele team – van presentator, programmamaker, technicus<br />
tot muziekregisseur – is een live-uitzending keer op keer een spannende onderneming. postema:<br />
“een beetje vergelijkbaar met de spanning bij de musici, kort voordat ze het podium betreden.”<br />
ook acHter de scHermen actief<br />
het mooiste moment achter de schermen is de gang van de musici naar het podium. daar spelen<br />
de eerste rituelen van de musici zich af, als prelude op het samenspel. het onderlinge contact<br />
in een aanraking of omhelzing, net voordat de deur naar de volle zaal opengaat. grenzend aan<br />
dezelfde gang zit de studio waar de radio-opnamen worden verzorgd. “ook wij ervaren daar<br />
een gezonde spanning, elke keer weer. van tevoren is bij de microfoonrepetitie alles afgesteld<br />
om de klank zo natuurgetrouw mogelijk te registreren. omdat zelfs de kleinste verplaatsing<br />
van de microfoons invloed heeft op de klankregistratie worden er afspraken gemaakt met musici<br />
en het toneelpersoneel over de plaatsing van stoelen en lessenaars op het podium bij elk<br />
changement. de microfoons pakken zelfs het zachtste geroezemoes van het publiek mee,<br />
inclusief de ongewenste bijgeluiden in de zachte, breekbare passages. het is dus ook spannend<br />
hoe het publiek reageert op musici en de<br />
muziek”, aldus postema. Maar het Brabantse<br />
publiek is enthousiast en inmiddels ook wel<br />
wat gewend. “denk maar aan de lange storioni<br />
nacht, waarbij de programmering tot tegen<br />
middernacht doorloopt.”<br />
opnames Voor VerLeden en toekomst<br />
concertopnamen worden op Radio 4 in stereo<br />
uitgezonden, toch worden ze in zowel stereo als ‘surround’ opgenomen. dat is zichtbaar aan<br />
de bijzondere opstelling van de microfoons boven het podium. surround-opnames geven een<br />
mooiere weergave van de ruimtelijke akoestiek en zijn tegelijkertijd een investering in de toekomst.<br />
postema: “het afluisteren van muziek in surround zal in de toekomst waarschijnlijk<br />
gemeengoed zijn. Wij denken vooruit.” de registratie van een concert heeft naast actualiteitswaarde<br />
ook grote historische waarde voor toekomstige generaties. “We nemen het soms voor<br />
lief, ook in hilversum, maar onze omroeparchieven zijn van onschatbare waarde. Ze geven ons<br />
inzage in het musiceren van toen. de ontwikkeling van uitvoeren en interpreteren door de grote<br />
meesters zelf, bijvoorbeeld Rachmaninov, is voelbaar en hoorbaar. Tot in de huiskamer aan<br />
toe. neem nu de prachtige nieuwe cd-uitgaven met historische opnamen van internationale<br />
bekendheden zoals caruso, horowitz, heifetz en Toscanini. en niet te vergeten de top van<br />
nederlandse bodem: Krebbers, olof, Mengelberg, haitink, en natuurlijk de opnamen van Jaap<br />
van Zweden en het storioni festival.” •<br />
30<br />
Het mooiste moment<br />
achter de schermen is<br />
de gang van de musici<br />
naar het podium<br />
31<br />
storioni festiVaL 2012<br />
sToRIonI café<br />
na de succesvolle introductie afgelopen editie, is er dit jaar ruim tijd en aandacht voor het<br />
storioni café. In een informele setting, onder het genot van een kopje koffie of een glas wijn,<br />
praten internationale gasten van het festival over hun muziekbeleving en diverse andere onderwerpen.<br />
geen dorre musicologische feiten, maar inzichten en anekdotes die u anders nergens<br />
zou horen. een en ander wordt gepresenteerd door professionele presentatoren en kenners,<br />
die als geen ander de persoonlijke beleving van de gasten centraal stellen. er zijn korte<br />
live-optredens en is volop ruimte voor vragen uit het publiek. de storioni cafés vinden voor<br />
aanvang van het concert plaats in eindhoven, helmond en Tilburg. Kijk voor aanvangstijden<br />
in het programma vanaf pagina 8.
ongekend<br />
zuiver<br />
32<br />
en veelzijdig<br />
al vanaf haar zesde staat alina Ibragimova op het concertpodium, nu wordt ze gezien<br />
als een van de beste violisten van haar generatie. Ze heeft alles stap voor stap gedaan.<br />
“als je jong bent en je speelt goed, dan willen mensen daar graag een punt van maken.”<br />
violiste alina Ibragimova (26) loopt naar het keukentje van haar hotel om thee te zetten. “Wil<br />
je earl grey?”, vraagt ze. op het dienblad dat ze meebrengt liggen vier zakjes. de geboren<br />
Russische woonde vanaf haar zesde in engeland. Ze is een product van twee culturen. “We<br />
gingen naar engeland omdat mijn vader een baan kreeg bij het london symphony orchestra.”<br />
Rinat Ibragimov is aanvoerder van de contrabassectie bij het orkest. “daarvoor speelden mijn<br />
ouders bij het Bolsjoi in Moskou.” Zelf speelde zij vanaf haar zesde in het beroemde theater.<br />
Toen was al duidelijk dat voor Ibragimova een carrière als concertvioliste in het verschiet lag.<br />
Was de kleine alina een Wunderkind? een child prodigy? “Ik weet eigenlijk niet wat dat betekent.<br />
Ieder kind moet tegenwoordig op jonge leeftijd een instrument leren spelen. Ik heb heel mijn<br />
jeugd op speciale muziekscholen gezeten. Ik kom uit een muzikale familie, dus het was vanzelfsprekend<br />
dat ik ook muziek zou gaan maken, maar mijn familie is altijd voorzichtig geweest.<br />
alles gebeurde stap voor stap zodat ik niets zou doen waar ik nog niet klaar voor was.<br />
als je jong bent en je speelt goed, dan willen mensen daar graag een punt van maken.” Ze zou<br />
nog altijd voor een kind door kunnen gaan. haar handen zijn klein, ze gebruikt geen make-up.<br />
Ze kijkt dromerig, slaperig voor zich uit – een groot contrast met wanneer zij op het podium<br />
staat. dan is de ernst van haar gezicht af te lezen.<br />
bLijVen studeren<br />
Ibragimova studeerde aan de Yehudi Menuhin school en het Royal college of Music in londen.<br />
en al staat ze tegenwoordig in alle grote concertzalen, worden haar cd’s door muziekbladen<br />
als Gramophone de hemel in geprezen en wordt ze met prijzen overladen, ze blijft studeren.<br />
dooR merLijn kerkHof<br />
33<br />
storioni festiVaL 2012<br />
dat doet ze nu bij de duitse violist christian Tetzlaff. “hij heeft zo veel ervaring. alle concerten<br />
die ik speel heeft hij ook al vele malen gespeeld. hij komt dan met tips als: de fagot kan in deze<br />
maat een beetje laat inzetten... dat is heel waardevol voor mij.” Wat zou ze anders moeten<br />
doen dan studeren? naar eigen zeggen heeft ze geen hobby’s. “Ja, met vrienden afspreken. en<br />
slapen. gewoon om de deur op slot te doen.” In engeland is haar naam al gevestigd, maar de<br />
roem blijft voor Ibragimova een vreemde gewaarwording. “laatst kwamen er na een concert<br />
mensen naar mij toe. Ze vertelden dat de kip die ze een paar jaar geleden naar mij hadden<br />
vernoemd is overleden. Ik wist niet hoe ik daar op moest reageren.”<br />
VeeLZijdig taLent<br />
Ze is een virtuoos violiste. Ze speelt ongekend zuiver, is stijlbewust en veelzijdig. Moderne<br />
muziek speelt ze (ze debuteerde in 2007 op cd met het Concerto funèbre van Karl amadeus<br />
hartmann), maar ook oude muziek, dan op barokviool. Zowel met orkest als in kamermuziek<br />
blinkt ze uit, getuige haar laatste projecten – alle sonates voor viool en piano van Beethoven<br />
werden met pianist cédric Tiberghien opgenomen en in september verscheen een cd met de<br />
vioolwerken van Ravel. Waarin voelt zij zich het meest thuis? “Ik denk dat ik alles mooi vind,<br />
maar ik heb bijvoorbeeld in november alleen concerten en recitals gespeeld en ik miste echt<br />
de kamermuziek en mijn chiaroscuro Kwartet. Ik denk dat ik echt niet kan leven zonder kamermuziek.”<br />
haar volgende opnameproject is wederom kamermuzikaal en ambitieus. alle werken voor viool<br />
en piano van schubert staan dan op de lessenaars. Maar eerst verschijnt er nog een cd met de<br />
vioolconcerten van Mendelssohn met het orchestra of the age of enlightenment. “Ik denk dat<br />
het belangrijk is om een band te hebben met een stuk voordat je het opneemt, je moet voelen<br />
dat je iets te vertellen hebt. er zijn zoveel opnames van al die stukken, ik wil er zeker van zijn<br />
dat ik iets toe kan voegen.”<br />
Vrienden in eLke stad<br />
dan loopt een bebrilde man de kamer binnen. een bekend gezicht. het is philippe herreweghe,<br />
met wie Ibragimova het Vioolconcert in e van Mendelssohn instudeert. Ze voeren het uit met<br />
de Radio Kamer filharmonie in vredenburg en in het concertgebouw. “She played marvelously”,<br />
zegt de dirigent, zichtbaar onder de indruk. Zelfs voor philippe herreweghe is het<br />
bijzonder om met zo’n goede violiste te werken. “We hebben veel repetitietijd”, zegt Ibragimova.<br />
“dat is heel fijn. vaak heb je niet meer dan één repetitie plus een generale. Met engelse<br />
orkesten is het vaak alleen maar een generale.”<br />
Zo trekt ze van concertzaal naar concertzaal, met haar viool en haar koffer. een dagje in londen,<br />
een dagje in parijs. een eenzaam bestaan? “Ik heb vrienden in alle steden waar ik speel. Muzikanten<br />
leven toch overal, maar wat ik wel begin te missen is een thuis. In londen kan ik nooit<br />
ontspannen, daar is altijd van alles te doen. Ik woon nu in Berlijn, maar ik ben daar misschien<br />
drie dagen per maand, ik ben altijd onderweg om muziek te maken. But it’s fine. It’s what I<br />
have chosen to do.” •<br />
alina ibragimova speelt op donderdag 19 januari tijdens het sneak preview lunchconcert<br />
en op vrijdag 20 januari in het openingsconcert, tijdens stersolisten op zaterdag 21 januari<br />
en tijdens het storioni academy concert op zondag 22 januari. Twee jaar geleden was zij<br />
ook al tijdens het festival te gast, toen speelde zij het Duo concertante voor viool en contrabas<br />
van giovanni Bottesini.
34<br />
een lustrum met louter<br />
“ons ultieme verjaardagsfeestje”, noemde violist wouter<br />
Vossen het storioni festival vorig jaar. en zijn broer, cellist<br />
marc Vossen, omschreef het simpelweg als “ons kindje”.<br />
nu dit kindje vijf jaar wordt, lijkt het festival weer mooier,<br />
grootser en spannender dan de vorige editie. programma’s<br />
met werken die elkaar aanvullen en versterken, gastmusici<br />
die stuk voor stuk bij de wereldtop horen en wereldpremières<br />
waar nog lang over gesproken zal worden. uiteraard<br />
vervult het storioni trio daarbij een centrale rol. Zo laten de broers Vossen samen met pianist<br />
bart van de roer horen waar ze al meer dan vijftien jaar erg goed in zijn: nieuw en spannend<br />
licht werpen op het rijke repertoire van klassieke en twintigste-eeuwse pianotrio’s.<br />
Tijdens deze editie staan pianotrio’s van smetana, chopin en debussy op het programma.<br />
daarnaast speelt het storioni Trio ook nu weer een belangrijke rol bij het uitbreiden van het<br />
repertoire. het drietal vroeg de nederlandse componist Willem Jeths, een van de centrale<br />
componisten van deze vijfde editie, om een concert en kreeg met het indrukwekkende Triple<br />
Concerto een vintage Jeths-werk. het concert gaat op zaterdag 21 januari in première. net als<br />
het Triple concerto van nico Muhly vorig jaar een niet te missen evenement. ook de andere<br />
festivalcomponist, de let peteris vasks, introduceert zich meteen met een wereldpremière.<br />
speciaal voor het storioni Trio vervaardigde hij een versie voor pianotrio van Plainscapes, een<br />
intrigerend sferisch werk dat hij oorspronkelijk voor viool, cello en koor schreef.<br />
muZiek in VeLe combinaties<br />
natuurlijk is het storioni festival niet louter een feestje voor het gelijknamige trio. Integendeel.<br />
ook de editie 2012 is boven alles een ode aan de schoonheid van de kamermuziek in de<br />
breedste zin des woords. dat betekent dat een keur aan internationaal vermaarde gastmusici<br />
aanschuift en in vele combinaties de mooiste muziek op het scherpst van de snede uitvoert.<br />
“als de musici binnenstromen, de eerste repetities plaats-<br />
vinden, de eerste concerten beginnen, dan heb ik het<br />
gevoel dat we iets aan het delen zijn. Met elkaar en met<br />
het publiek”, zei Wouter vossen eerder al. en zo is het.<br />
Zo kunnen niet alleen de liefhebbers van het pianotrio<br />
hun hart ophalen, ook diverse afzonderlijke instrumenten<br />
komen uitgebreid aan bod.<br />
Wereldpremières<br />
waar nog lang<br />
over gesproken<br />
zal worden<br />
Muziek<br />
op het scherpst<br />
van de snede<br />
dooR pauL janssen<br />
35<br />
storioni festiVaL 2012<br />
celloliefhebbers kunnen deze editie hun hart ophalen met maar liefst twee grote cellisten die<br />
naar eindhoven komen. de legendarische Mischa Maisky vereert het storioni festival voor<br />
het eerst met een bezoek. de Russische cellist geeft een masterclass, soleert in Tsjaikovski’s<br />
Rococo variaties en hij schuift aan bij onder andere arenski’s aan Tsjaikovski opgedragen<br />
Tweede strijkkwartet voor de bijzondere samenstelling van viool, altviool en twee celli. de<br />
broers vossen vormen daarbij met Maisky en altviolist Maxim Rysanov een hoogstaand gelegenheidskwartet.<br />
de andere grote cellist is een van de opvallendste musici van de jongere<br />
generatie: sol gabetta. de virtuoze argentijnse speelt onder andere een indringend deel uit<br />
vasks’ Book for cello waarin ze tegelijkertijd speelt en zingt. en ze soleert samen met Marc<br />
vossen in vivaldi’s Concert voor twee celli en orkest.<br />
een keur aan musici<br />
ook de vele andere instrumenten die langskomen zijn vertegenwoordigd door internationale<br />
topspelers. violist vladimir Mendelssohn keert terug, de jonge en snel in aanzien stijgende chinese<br />
violist dan Zhu is erbij, harpiste lavinia Meijer komt langs, trombonist Jörgen van Rijen,<br />
klarinettist harmen de Boer, fagottist Bram van sambeek en fluitisten Janne Thomsen en<br />
herman van Kogelenberg. gezamenlijk zijn zij in verschillende samenstellingen betrokken bij<br />
prachtige kamermuziekwerken die zelden live klinken maar die belangwekkende repertoire-<br />
stukken vormen. Chiaoscura van Willem Jeths bijvoorbeeld. of het kwintet Music for Fleeting<br />
Birds van vasks. ook mooi is de aanwezigheid van de in nederland wonende, van oorsprong<br />
Russische gitariste Irina Kulikova. Wie haar vasks’ The Sonata of Loneliness, een recent hoogtepunt<br />
uit de gitaarliteratuur, hoort spelen is op slag verkocht.<br />
het belang van het storioni festival wordt zo mede onderstreept door de interessante gastmusici.<br />
daar hoort ook het Brentano Quartet bij dat onder andere op zaterdag 28 januari meewerkt<br />
aan een uitvoering van schuberts meeslepende Octet. Tijdens deze storioni nacht klinken<br />
ook Mahlers Pianokwartet, de even prachtige als verhelderende bewerking voor sopraan,<br />
pianotrio, altviool, klarinet en hoorn van strauss’ Vier letzte Lieder die Bob Zimmerman speciaal<br />
voor het storioni Trio maakte, en een Lamento van Michel Busch, de oom van de moeder van<br />
Wouter en Marc vossen die niet alleen cello speelde, maar ook een uitstekend componist was.<br />
onbekend repertoire Voor Het VoetLicHt<br />
het is tekenend voor het storioni festival dat het op deze manier onbekend repertoire introduceert<br />
en bekend repertoire in een nieuwe context of een nieuw arrangement laat horen. Want<br />
tijdens diezelfde storioni nacht kunt u ook heerlijk genieten van chaussons bekende Poème<br />
in een arrangement voor viool, piano en strijkkwartet en van de overbekende jazzstandard<br />
Les feuilles mortes (Autumn leaves) in een heerlijke open-haard-en-goede-wijnversie voor<br />
pianotrio. en mocht u het gevoel hebben dat u tussen al deze prachtmomenten de viool als<br />
solo-instrument een beetje mist, hou dan de afsluiting van het traditionele Wandelconcert op<br />
vrijdag 27 januari in gedachten. In een ware ‘Battle of the violins’ spelen vier violisten, onder<br />
wie Wouter vossen en dan Zhu, beurtelings de solopartij in de vier delen van vivaldi’s Vier<br />
Jaargetijden. duelleren in vriendschap heet dat netjes. en ook dat tekent het vijfjarige storioni<br />
festival, een vroeg wijs ‘kindje’ dat in de meest positieve zin nooit ‘volwassen’ wil worden. •
e viool<br />
van eenvoudig bewerkte plankjes<br />
tot miljoenen dollars!<br />
Het storioni trio – en daarmee het storioni festival – dankt zijn naam aan de<br />
beroemde viool die wouter Vossen bespeelt: de Laurentius storioni viool, gebouwd<br />
in 1794 in cremona. mathijs a. Heyligers, sinds 1975 meester vioolbouwer<br />
in cremona, legt uit waarom juist hier, in dit stadje in noord-italië, de grondslag<br />
werd gelegd voor de glorieuze carrière van de viool.<br />
Al bijna<br />
vijf eeuwen<br />
een magische<br />
uitstraling<br />
36<br />
de viool is één van de kleinste en ogenschijnlijk minst opvallende<br />
muziekinstrumenten, gemaakt uit enkele eenvoudig bewerkte<br />
plankjes ordinair sparren- en ahornhout. Juist die eenvoud,<br />
schuw van alle ‘onnodige’ ornamenten en technische hoogstandjes,<br />
geeft dit instrument al bijna vijf eeuwen zijn magische uitstraling.<br />
het begin van deze spectaculaire carrière werd gelegd<br />
door een stuk of zes bescheiden ateliers rond de san domenico<br />
kerk in hartje cremona, een klein provinciestadje in de po-vlakte<br />
in noord-Italië. hier werkte<br />
andrea amati (1505-1577), één van de eerste aanwijsbare<br />
vioolbouwers. Zijn instrumenten staan vanwege<br />
hun historische waarde en klankeigenschappen nog<br />
steeds hoog in aanzien. amati bouwde zijn instrumenten<br />
rond 1560 vooral in opdracht van de Medici-familie<br />
voor het franse hof. de hoge eisen van deze zestiende-<br />
De basis voor<br />
onovertrefbare<br />
vioolbouwtechniek<br />
eeuwse adel – wat betreft klank, constructietechniek, intuïtie, vakmanschap en overgeleverde<br />
ervaring – vormden de basis voor onovertrefbare vioolbouwtechniek.<br />
dooR matHijs a. HeyLigers<br />
37<br />
storioni festiVaL 2012<br />
generaties vioolbouwers na amati voegden daar hun eigen ingrediënten aan toe. Zo veranderde<br />
andrea amati’s kleinzoon nicolò de klankkast. deze nieuwe proporties en akoestische<br />
perfectie dienen tot op de dag van vandaag als voorbeeld. antonio stradivarius (1644-1737)<br />
wist het instrument nog verder te ontwikkelen. hij<br />
deed aanpassingen die in die tijd haast futuristisch<br />
moeten hebben geleken, zowel esthetisch<br />
als akoestisch. hij respecteerde daarbij de proporties<br />
van de klankkast zoals ontworpen door nicolò<br />
amati. Zelfs giuseppe guarneri – ‘del gesù’, laatste<br />
van vijf vioolbouwers uit drie generaties guarneri-<br />
Een eeuwenoud<br />
zorgvuldig bewaakt<br />
systeem<br />
familie – ging uit van de onovertrefbare gouden proporties van amati. hij liet zijn explosieve<br />
geniale talent de vrije hand met resultaten waarvan men nu nog steeds versteld staat.<br />
VooruitstreVende storioni<br />
In de nog altijd voortdurende roem van cremano heeft lorenzo (laurentius) storioni (1751-<br />
1802) – bouwer van de beroemde viool van het storioni Trio – een sleutelpositie. hij stond<br />
met één been in de glorierijke geschiedenis van cremona, met het andere stapte hij als één<br />
van de eersten de moderniteit binnen. cremano was op dat moment niet meer de enige stad<br />
waar violen werden gebouwd. In de achttiende eeuw vestigden vooruitstrevende vioolbouwers,<br />
onder wie storioni en bouwers uit de ceruti- en Bergonzi-families, zich in grotere en belangrijker<br />
steden. eerst nog in noord-Italië (Milaan, venetië, Mantova, Turijn, Bologna, Rome,<br />
napels), erna ook verder tot aan parijs, london en zelfs amsterdam. Zo werd de cremonese<br />
viool wereldwijd een begrip. de kennis, ateliergebruiken, persoonlijke stijl en ‘geheimen’<br />
werden van meester op gezel doorgegeven. Zelfs in de meeste hedendaagse ateliers is het<br />
systeem dat toen werd aangehangen, van één meester en zijn leerling-assistent, doorgevoerd.<br />
door dit eeuwenoude, zorgvuldig bewaakte systeem kreeg de viool steeds meer de<br />
status van kunstobject. de musicus zocht het mooiste instrument, passende bij zijn eigen<br />
smaak en speelstijl. ook de verzamelaar, vaak amateurmusicus, ging op zoek naar instrumenten<br />
die het beste pasten in zijn collectie. >
38<br />
oVer de auteur<br />
mathijs a. Heyligers meester vioolbouwer in cremona<br />
Klank, constructietechniek,<br />
intuïtie, vakmanschap en<br />
overgeleverde ervaring<br />
als 17-jarige jongen verruilde Mathijs a. heyligers zijn ouderlijk huis in amstelveen<br />
voor een studentenkamer in cremona, de absolute wereldhoofdstad op het gebied<br />
van vioolbouw. Inmiddels gaan de instrumenten van de meester vioolbouwer de hele<br />
wereld over en van heinde en verre komen violisten naar heyligers’ atelier om een viool<br />
te laten maken of restaureren. niemand minder dan Itzhak perlman, Janine Jansen,<br />
Ruggiero Ricci en schlomo Mintz behoren tot zijn klantenkring. heyligers bouwt zijn<br />
violen volgens de beroemde cremonese traditie, de klassieke methode die ook stradivarius<br />
en zijn tijdgenoten gebruikten. niet alleen heyligers’ techniek, maar ook het<br />
type hout en zelfs het recept van de lak zijn hetzelfde als drie eeuwen geleden.<br />
www.heyligerscremona.com<br />
39<br />
storioni festiVaL 2012<br />
hierbij waren de uitgangspunten klank, esthetiek en historie. Ze werden aangeschaft als<br />
waren het schilderijen; een Rubens of een Tiziano die niet aan de collectie mochten ontbreken.<br />
Met een vergelijkbare motivatie gingen de violenverzamelaars op zoek, en dat al<br />
heel vroeg in de geschiedenis. deze verzamelzucht, bij geen ander muziekinstrument zó<br />
ver ontwikkeld als bij de viool, heeft het instrument verheven tot ver boven het gemiddelde<br />
muziekinstrument.<br />
VioLen om te VerZameLen<br />
de markies vincenzo carbonelli (1664-1740) uit Mantova was een van de eerste serieuze<br />
violenverzamelaars. al tijdens het leven van antonio stradivarius verzamelde hij diens werk.<br />
hij plaatste zelfs speciale opdrachten. de ingelegde stradivarius viool uit 1722 (die later de<br />
bijnaam Rode kreeg, naar de beroemde franse violist pierre Rode) werd speciaal voor de<br />
collectie van carbonelli door stradivarius gebouwd. een eeuw later verzamelde de graaf<br />
Ignazio alessandro cozio di salabue fanatiek zo veel mogelijk van wat antonio stradivarius<br />
en zijn gouden generatie vioolbouwers nalieten. gelukkig maar. de enorme verzameling<br />
mallen, sjablonen, gereedschappen en aantekeningen die hij van stradivarius’ zoon paolo<br />
in 1775 kocht (samen met tien violen waaronder de beroemde Messias uit 1716) zijn nu in<br />
het museum van cremona te bezichtigen. nog dagelijks dient deze collectie tot inspiratie<br />
voor vioolbouwers die hiervoor van over de hele wereld naar cremona komen.<br />
Zwaar beLaden koets VoL meesterwerken<br />
de meest schilderachtige verzamelaar was toch luigi Tarisio (1790-1854) uit Brescia. deze violist<br />
ruilde op de noord-Italiaanse dorpspleinen alle ‘vieze en oude’ violen in voor ‘glanzende<br />
nieuwe’ en wist zo de grootste verzameling ooit bijeengebrachte cremonese meesterwerken<br />
te vergaren. Bij zijn overlijden vond de parijse vioolhandelaar Jean Baptiste vuillaume (1798-<br />
1875), die in allerijl was overgekomen met alle contanten die hij bij elkaar had gevonden,<br />
een schat aan instrumenten die zijn weerga niet kende. een meer spectaculaire verzameling<br />
is sindsdien nooit meer bij elkaar geweest. deze gelukstreffer maakte vuillaume in één<br />
klap tot de meest fortuinlijke handelaar uit de geschiedenis. enkele van de instrumenten<br />
die vuillaume in zijn zwaar beladen koets van Brescia terugbracht naar parijs, zijn intussen<br />
wereldberoemd. Ze gingen meermalen in de verkoop en brachten enorme bedragen op. Zo<br />
werd de ‘lady Blunt’ stradivarius viool uit 1721, púntgaaf en zelden bespeeld, in 2009 door de<br />
nippon Music foundation (nMf) aangekocht voor 10 miljoen dollar, toen een recordprijs. na<br />
de aardbeving en tsunami in Japan besloot de nMf juist deze viool op de veiling te brengen<br />
om daarmee geld voor de slachtoffers vrij te maken. Bij het online veilinghuis Tarisio<br />
(genoemd naar de violenjager uit Brescia) bracht de viool 15,9 miljoen dollar op!<br />
Wat ooit begon rond de oude san domenico kerk – nu piazza Roma, in het hart van cremona –<br />
is inmiddels uitgegroeid tot een bloeiend métier met virtuoze ambachtslieden verspreid over<br />
de hele wereld. 500 jaar na andrea amati wordt de viool nog steeds gebouwd met mes, bijtel<br />
en vijl, van lang gelagerd sparren- en ahornhout, beschermd met lak van lijnolie en pigmenten.<br />
hoe langzamer en aandachtiger het bouwproces, hoe hoogwaardiger de klank, in staat volle<br />
zalen te bekoren dankzij de kunstvaardigheid van de musicus. •
BIogRafIeËn<br />
Ketevan Badridze pIano > geboren in Tbilisi (georgië) studeerde de pianiste Ketevan Badridze aan het staatsconservatorium<br />
aldaar. haar eerste optreden met orkest gaf zij al op haar twaalfde. Badridze won prijzen bij verscheidene<br />
concoursen, zoals de World International piano competition chincinnati (vs) en het Bartók-Kabalevski-prokofjev concours<br />
in Radford (vs). In 2000 verhuisde zij naar amerika waar zij toetrad tot de alexander Toradze piano studios. sindsdien<br />
was Ketevan Badridze te horen in vele gerenommeerde concertzalen: Wigmore hall londen, columbia university new<br />
York, accademia santa cecilia in Rome en was zij World Rising star van de national public Radio.<br />
Brentano string Quartet > Met zijn naam maakt het Brentano string Quartet een mooie sprong in de geschiedenis:<br />
het vernoemt zich naar antonie Brentano, waarschijnlijk de ‘unsterbliche geliebte’ van Beethoven. het kwartet, dat<br />
sinds zijn debuut in 1992 wereldwijd optreedt en nauw samenwerkt met musici als sopraan Jessye norman en pianiste<br />
Mitsuko uchida, is een avontuurlijk ensemble. Behalve het gangbare repertoire speelt het hyper-modern én hyper-oud<br />
werk: elliott carter en györgy Kurtág maar ook gesualdo, purcell en Josquin. Zijn tiende verjaardag in 2002 vierde het<br />
Brentano met de opdracht aan tien componisten om ‘commentaarstukken’ te schrijven op delen uit Bachs Kunst der Fuge.<br />
canja ensemble > ‘canja’ betekent riet. het leek valerie colen, Tom Wolfs en erica Rasch (respectievelijk hobo,<br />
klarinet en fagot) een goede naam voor het ensemble waarvan alle drie de leden rietinstrumenten bespelen. het jonge<br />
canja ensemble staat voor een persoonlijk concert en speelt het liefst in zalen, kerken of huiskamers waar de afstand<br />
tussen musici en publiek klein is. Zo trad het op in de openbare Bibliotheek en de oude Kerk in amsterdam en door heel<br />
nederland voor de stichting Kunst in de Kamer. In 2010 ging het een samenwerking aan met stichting live Music now.<br />
het canja speelde onlangs op Radio 4.<br />
Bertrand chamayou pIano > na zijn studies in parijs en londen, was Bertrand chamayou (Toulouse, 1981) op<br />
zijn twintigste prijswinnaar bij het prestigieuze concours Marguerite long-Jacques Thibaud. sindsdien trad hij op met<br />
vooraanstaande musici in beroemde concertzalen als de salle pleyel, Théâtre du châtelet, Wigmore hall en het concertgebouw<br />
in amsterdam. hij deed van zich spreken met tussen 2003 en 2005 ruim veertig uitvoeringen van de Etudes<br />
d’exécution transcendente van liszt, die culmineerden in een live opname voor sony. chamayou’s franck-cd was een<br />
gramophone’s editor’s choice. februari 2011 won hij als solist van het Jaar een victoire de la Musique.<br />
Jan cizmar TheoRBe > de in Brno (Tsjechische Republiek) geboren Jan cizmar is veelzijdig. hij studeerde gitaar en<br />
musicologie in zijn geboortestad, londen en den haag. Tegenwoordig legt hij zich toe op ‘oude’ instrumenten als luit,<br />
theorbe en de historische gitaar en treedt hij op met o.a. het Koninklijk concertgebouw, het orkest van de 18e eeuw en<br />
het european Baroque orchestra. echter, daarvoor was hij werkzaam als klassiek-, jazz- en rockgitarist. Zo toerde hij<br />
met de new Yorkse productie van Jesus christ superstar en de lindsay Kemp company. Jan cizmar is oprichter en hoofdredacteur<br />
van het gitaar/luit tijdschrift Kytara.<br />
pieter dirksen KlavecIMBel > Klavecinist, organist, muziekwetenschapper: pieter dirksen is veelzijdig. dirksen is een<br />
veelgevraagd solist op klavecimbel en op historische orgels in binnen- en buitenland. hij is lid van het combattimento<br />
consort en van kamermuziekensemble la suave Melodia. daarnaast is dirksen titulair organist van het andries severijnorgel<br />
in de Marinuskerk in cuijk. Zijn cd’s worden in luister steevast beoordeeld met een 9 of 10; in 2002 was hij edisonwinnaar.<br />
In 1996 promoveerde pieter dirksen cum laude op een proefschrift over de klaviermuziek van sweelinck, terwijl<br />
de handelseditie hiervan de praemium erasmianum ontving. ook zijn publicaties over J.s.Bach trokken de aandacht.<br />
evelina dobraceva sopRaan > sopraan evelina dobraceva werd in 1975 geboren in syzran (Rusland). sinds haar<br />
operadebuut in 2005 als donna anna in Don Giovanni van Mozart (Kampnagel Theater, hamburg) gold zij als een buitengewone<br />
belofte. deze maakte zij meer dan waar toen zij een jaar later het Mozartfest-Wettbewerb Würzburg won. hierna<br />
maakte dobraceva, opnieuw als donna anna, onder meer een tournee naar Japan met de deutsche staatsoper onder<br />
leiding van daniel Barenboim en zong zij de rol van emma in Moessorgski’s Khovantsjina bij de Bayerische staatsoper.<br />
In 2008 was het weer Mozart waarmee dobraceva opviel: Fiordiligi in Cosí fan tutte tijdens het verbier festival.<br />
40<br />
41<br />
storioni festiVaL 2012<br />
duo vigh/Borsboom > peter vigh (den haag 1987) en Tobias Borsboom (leidschendam 1988) leerden elkaar kennen<br />
tijdens hun studie aan het conservatorium van amsterdam. Zij studeerden bij respectievelijk arno Bornkamp en Jan<br />
Wijn. hun duo-repertoire is breed: van authentiek saxofoonrepertoire (schulhoff, creston) tot transcripties (sonate van<br />
césar franck). peter is altsaxofonist van het Berlage saxophone Quartet. hij is ook componist en studeert momenteel<br />
bij Klaas de vries. Tobias behaalde o.a. de derde prijs tijdens het Ypf concours 2010; met het noord nederlands orkest<br />
speelde hij Rachmaninovs Tweede pianoconcert. hij won ook de prijs voor beste vertolking van een nederlands werk.<br />
hans eijsackers pIano > de nederlandse pianist hans eijsackers studeerde in amsterdam en Krakau. hij ontving<br />
tweemaal de Zilveren vriendenkrans van het concertgebouw. eijsackers treedt veelvuldig op als solist, in kamermuziekverband<br />
(o.a. tot 2007 hexagon ensemble) en als (lied)begeleider. In die laatste hoedanigheid is hij vaste pianist van<br />
het Internationaal vocalisten concours, won hij samen met bariton henk neven de Mees pierson prijs en vormt hij een<br />
duo met klarinettist lars Wouters van den oudenweijer (optredens als ‘Rising stars’ in carnegie hall en Wigmore hall).<br />
eijsackers’ cd Auf einer Burg (liederen van loewe en schumann, met henk neven) kreeg een gramophone nominatie.<br />
sol gabetta cello > sinds haar debuut in 2004 met de Wiener philharmoniker onder leiding van valery gergiev, is de<br />
argentijnse sol gabetta een grote ster aan het cellofirmament. In 2010 kreeg zij de felbegeerde gramophone Young artist<br />
of the Year award. Zij treedt op met wereldberoemde orkesten en dirigenten, maar is ook een begenadigd kamermusicienne<br />
getuige haar samenwerking met cellist Yo-Yo Ma, violiste patricia Kopatchinskaja en pianiste hélène grimaud. een<br />
hartstocht van gabetta is het initiëren van eigen projecten waarvan haar kamermuziekfestival solsberg in Zwitserland<br />
(haar tweede vaderland) en het barokorkest cappella gabetta getuigen. de celliste bespeelt een guadagnini uit 1759.<br />
alexej gerassimez peRcussIe > alexej gerassimez, in 1987 in duitsland geboren, begon op zevenjarige leeftijd met<br />
percussie spelen. van 2000 tot 2004 studeerde hij aan de Musikhochschule in Keulen. sinds 2008 studeert hij bij peter<br />
sadlo aan de hochschule für Musik in München. alexej won eerste prijzen bij diverse concoursen, waaronder het deutscher<br />
Musikwettbewerb 2010. hij gaf menig recital tijdens festivals in europa en Japan, waaronder het Mecklenburgvorpommern<br />
waar hij de nordmetall-ensemble prize in de wacht sleepte. op zaterdag 20 november 2010 was hij de<br />
overtuigende winnaar van Tromp percussion in eindhoven.<br />
luuk godwaldt conTRaBas > luuk godwaldt studeerde contrabas aan het Brabants conservatorium bij zijn vader<br />
paul godwaldt. dankzij een beurs van het vsB fonds kon hij zijn studie voortzetten in Weimar bij professor h.d.Wenkel.<br />
godwaldt speelde in het gewandhaus orchester in leipzig en in de orkestacademie van de staatsoper unter den linden<br />
in Berlijn. sinds 2005 is hij contrabassist bij de Bamberger symphoniker. luuk remplaceerde in orkesten als het Mahler<br />
chamber orchestra, het Brabants orkest, het Koninklijk concertgebouworkest, het Rotterdams philharmonisch orkest,<br />
het Radio filharmonisch orkest en het Residentie orkest.<br />
daniël van der hoeven pIano > de Yuri egorov gold Medal en een speciale cd-opname: dat was de hoofdprijs<br />
die daniël van der hoeven in 2010 won tijdens het 4 e Ypf nationaal pianoconcours in amsterdam. In 2005 won van der<br />
hoeven (amerongen, 1985) al een prijs bij het prinses christina concours hetgeen leidde tot een optreden in carnegie<br />
hall, new York. daniël studeerde aan het Koninklijk conservatorium in den haag bij ellen corver. deze studie rondde hij<br />
af met onderscheiding. afgelopen jaar maakte hij deel uit van het haags Toptalentprogramma. van der hoeven vormt<br />
een vast duo met violiste Martine van stigt Thans.<br />
alina Ibragimova vIool > pas vijf jaar oud betrad de nu 26-jarige violiste alina Ibragimova het befaamde gnessin<br />
Muziekinstituut in Moskou. haar doorbraak kwam op haar twintigste toen zij Mozart speelde met Kremerata Baltica<br />
tijdens de Mozartwoche in salzburg. Inmiddels trad de Russisch/Britse violiste op met dirigenten als valery gergjev en<br />
charles Mackeras. eind 1998 speelde zij onder leiding van Yehudi Menuhin met nicola Benedetti Bachs dubbelconcert<br />
tijdens de openingsceremonie van de 50 e verjaardag van de universal declaration of human Rights (unesco); zij vertolkte<br />
het adagio uit dit concert ook tijdens Menuhins begrafenis drie maanden later in Westminster abbey. Ibragimova<br />
bespeelt een guarneri uit 1738.<br />
Ryoko Imai peRcussIe > Ryoko Imai (1983) kreeg haar eerste percussielessen op haar zestiende. van 2003 tot 2007<br />
studeerde zij aan het conservatorium van Tokio en daarna aan het conservatorium van amsterdam alwaar zij ‘cum laude’<br />
haar bachelor diploma behaalde. In 2009 kreeg zij de tweede prijs tijdens de pendim International percussion competition<br />
in plovdiv, Bulgarije. daarnaast vielen haar twee speciale prijzen ten deel: voor haar opvallende podiumpresentatie en<br />
voor beste optreden als drummer. Ryoko werkt graag samen met andere kunstdisciplines zoals dans, mode en videokunst.<br />
onlangs trad ze op met percussionist nebojsa Zivkovic tijdens het Mad Marimbas festival in novi sad, servië.
BIogRafIeËn<br />
Willem Jeths coMponIsT > Willem Jeths (amersfoort, 1959) studeerde compositie bij hans Kox en Tristan Keuris aan<br />
het utrechts conservatorium. hij voltooide daarnaast de studie muziekwetenschap. uit Jeths’ oeuvre blijkt een duidelijke<br />
voorkeur voor het soloconcert. Zijn concerten voor uiteenlopende instrumenten als klarinet, flügelhorn, piano, viool<br />
en bandoneon laten zich horen als een zoektocht naar nieuwe klankmogelijkheden. Jeths kreeg compositieopdrachten<br />
van vooraanstaande ensembles en orkesten, zoals het concertgebouworkest. In 2008 ging bij de nederlandse opera<br />
zijn opera Hôtel de Péking in première. als inspiratiebronnen noemt Jeths Mahler, Berg, ligeti en goebaidoelina, de<br />
schrijvers Thomas Mann, celan en Trakl terwijl meer in het algemeen ‘het zuidelijke’ hem beïnvloedt.<br />
hervé Joulain hooRn > hervé Joulain, van franse afkomst, werd al op zijn twintigste benoemd tot eerste hoornist van<br />
het orchestre philharmonique de Radio france. Tien jaar later bekleedde hij dezelfde positie in het orchestre national<br />
de france. Inmiddels heeft hij met bijna honderd orkesten opgetreden, waarbij alle belangrijke werken uit het klassieke<br />
repertoire aan bod zijn gekomen. Zijn groeiende bekendheid heeft hem door de jaren meer dan twintig cd’s, video’s en<br />
dvd’s opgeleverd. Tegenwoordig geeft Joulain masterclasses door heel europa. hervé Joulain is wederom een graag<br />
geziene gast bij het storioni festival!<br />
herman van Kogelenberg fluIT > ‘Betoverend, hypergeconcentreerd spel’: waardige woorden die nRc handelsblad<br />
schreef over deze solofluitist van het Rotterdams philharmonisch orkest. herman van Kogelenberg, geboren in<br />
Thorn, was tevens fluitist in het Koninklijk concertgebouworkest en solofluitist van zowel het swedish Radio symphony<br />
orchestra stockholm als het orchestre philharmonique de liège. solistisch trad hij op met werken van Bach tot Reinecke<br />
en van Mozart tot stockhausen met onder meer het concertgebouw Kamerorkest en het orchestre de chambre charlemagne.<br />
sinds de oprichting in 1997 maakt van Kogelenberg deel uit van het farkas Quintet amsterdam.<br />
Konzerthaus-Kammerorchester Berlin > ‘Mehr demokratie wagen’, ‘meer democratisch risico nemen’: dat<br />
was het motto waaronder het Konzerthaus-Kammerorchester Berlin twee jaar geleden werd opgericht. of het om de<br />
programmakeuze gaat, de bezetting, de keuze van solisten en soms zelf de dirigent – elk orkestlid beslist mee. ook de<br />
gebruikelijke hiërarchieën binnen het symfonieorkest (verdeling in solo- en tuttistrijkers, solo- en tweede houtblazers,<br />
et cetera) zijn overboord gezet. Ieder orkestlid kan groepsaanvoerder zijn, waarbij de concertmeester echter steevast op<br />
zijn post blijft zodat ‘democratie niet leidt tot anarchie.’ geregeld spelen leden van het Konzerthaus-Kammerorchester<br />
solo met hun eigen orkest. het orkest bestaat uitsluitend uit leden van het Konzerthausorchester Berlin.<br />
Irina Kulikova gITaaR > op je veertiende al worden opgenomen in het standaardwerk The classical guitar: its evolution,<br />
players and personalities since 1800 – het was een wel heel bijzondere eer die de gitariste Irina Kulikova te beurt viel!<br />
al jong viel zij op door de bijzondere manier waarop zij met haar instrument verhalen vertelt. Kulikova werd geboren<br />
in chelyabinsk, de hoofdstad van Zuid-oeral; haar ouders waren een fotograaf en een celliste. Kulikova studeerde cum<br />
laude af aan het Mozarteum in salzburg en de gnessin academie in Moskou. In 2007 vond zij in nederland haar tweede<br />
huis. Irina Kulikova ontving voor haar spel reeds dertig (!) onderscheidingen.<br />
avri levitan alTvIool > ‘one of the worlds most important violists’. aldus de pers over de altist avri levitan. levitan<br />
werd in in 1973 in Tel aviv geboren; tegenwoordig woont hij in Berlijn. hij studeerde aan het conservatoire national supérieur<br />
de paris binnen het prestigieuze cycle de perfectionnement curriculum. levitan treedt wereldwijd op, solistisch en<br />
in kamermuziekverband. hij is artistiek leider van het calahorra festival in spanje en doceert altviool en kamermuziek<br />
aan het conservatorium van saragossa. over levitans optreden met het amadeus chamber orchestra in Mozarts Sinfonia<br />
concertante, maakte de beroemde cineast douglas gordon de documentaire K.364 a journey by train.<br />
Ramon lormans peRcussIe > Ramon lormans (1984) begon op vijftienjarige leeftijd met slagwerk. In 2004 won hij<br />
de eerste prijs bij het prinses christina concours en in 2006 de derde prijs tijdens de Tromp International Music competition<br />
in eindhoven. lormans gaf solorecitals in de grote zalen en op festivals in binnen- en buitenland. als freelance<br />
slagwerker is hij geregeld te gast bij de grote orkesten van nederland. Ramon is momenteel betrokken bij het Koninklijk<br />
concertgebouw orkest als academie slagwerker. verder is hij hoofdvakdocent marimba aan het conservatorium van<br />
amsterdam en heeft hij zijn eigen talentklas voor slagwerk in Weert.<br />
lilli Maijala alTvIool > geboren in 1981 in oulu, finland, is lilli Maijala één van de meest gevraagde altisten uit<br />
scandinavië. Zij won prijzen bij o.a. het aRd in München en de Tokyo International viola competition. Maijala is een<br />
regelmatige gast tijdens festivals als het Kuhmo Kamermuziekfestival in finland, het loviisa sibelius festival en het<br />
pharos chamber Music festival. haar recitaldebuut maakte zij in april 2010 in helsinki met grote publieke en kritische<br />
bijval. Maijala is soloaltist van het helsinki philharmonic orchestra en doceert aan de sibelius academie. daarnaast is<br />
zij altist van het Jousia Quartet.<br />
42<br />
43<br />
storioni festiVaL 2012<br />
Mischa Maisky cello > geboren in litouwen, opgeleid in Rusland (bij de legendarische cellisten gregor piatigorsky<br />
en Mstislav Rostropovich), na een verblijf van 18 maanden in een sovjet-werkkamp geëmigreerd naar Israël en tegenwoordig<br />
in België wonend, noemt de cellist Mischa Maisky (1942) zich onomwonden: ‘Wereldburger – en overal thuis<br />
waar men klassieke muziek waardeert.’ een wereldberoemd artiest: trad op met dirigenten als Bernstein, giulini, Muti,<br />
sinopoli en ashkenazy, speelde met orkesten als de Berliner philharmoniker, het london philharmonic et cetera. een<br />
hoogtepunt in zijn grote carrière was het jaar 2000, toen hij wereldwijd honderd keer (!) Bachs cellosuites uitvoerde, en<br />
deze voor de derde keer opnam.<br />
stéphane de May pIano > de Belg stéphane de May, geboren in 1970, studeerde aan de École normale alfred<br />
cortot en aan de conservatoria van Rotterdam en Bergen (B.). geregeld is hij te horen op de festivals van o.a. Brussel,<br />
Madrid, peking en het festival van vlaanderen en Wallonië. sinds 2007 is de May met zijn trio portici artist-in-residence<br />
aan de Katholieke universiteit leuven. hij doceert aan de conservatoria van Rotterdam, namen en luik. stéphane de<br />
May heeft reeds een indrukwekkende discografie: uiteenlopend van pianowerken van chopin en Mompou tot tango’s<br />
met violist luc Tooten, is daarin toch een rode draad het werk van zijn grote landgenoot césar franck.<br />
lavinia Meijer haRp > lavinia Meijer is een van de meest veelzijdige harpisten van deze tijd en zo was zij de aangewezen<br />
persoon voor de nederlandse Muziekprijs 2009. op haar elfde kwam zij in de Jong Talentklas van het utrechts<br />
conservatorium. lavinia maakte drie solo-cd’s die wereldwijd lovend zijn ontvangen. over haar derde cd met werk van<br />
glass: ‘lavinia maakt de harp hip’; kenners zeggen dat zij glass’ Metamorphosis op harp mooier speelt dan de componist<br />
zelf op piano. Meijers inspireerde componisten als JacobTv, carlos Michans en garrett Byrnes voor haar te schrijven.<br />
Zij weet de harp op een bijzondere manier in een nieuw daglicht te zetten.<br />
vladimir Mendelssohn alTvIool > de Roemeen vladimir Mendelssohn studeerde altviool en compositie in Boekarest.<br />
Wereldwijd trad hij op als solist en speelde hij in verschillende kamermuziekensembles. hij is een veelgevraagd<br />
kamermusicus bij festivals waar hij met de beste musici ter wereld samenspeelt. vladimir Mendelssohn is tevens een<br />
zeer productief componist en schreef voor uiteenlopende bezettingen. Behalve ‘absolute muziek’ schreef hij voor ballet,<br />
toneel en film. Mendelssohn is docent aan de conservatoria van den haag, parijs, essen en Bologna. sinds 2005 is hij<br />
artistiek leider van het Kuhmo chamber Music festival in finland. Mendelssohn is een ‘trouwe gast’ bij het storioni<br />
festival.<br />
floris Mijnders cello > floris Mijnders (den haag 1966) studeerde aan het Koninklijk conservatorium in den haag<br />
en volgde masterclasses bij veteranen als heinrich schiff en Mstislav Rostropovitsj. al vlak na zijn studie (uitvoerend<br />
Musicus in 1990) werd floris solocellist van het gelders orkest en kort daarop van het Radio filharmonisch. sinds 2001<br />
bekleedt hij deze functie bij het Rotterdams philharmonisch orkest. floris Mijnders was als solocellist te gast bij o.a. het<br />
london symphony orchestra, het philharmonia orchestra, het Mahler chamber orchestra en camerata salzburg. Met<br />
het Rotterdams philharmonisch soleerde hij onder leiding van valery gergjev.<br />
Mosa trio > het Mosa Trio is een jong ensemble dat in 2010 werd opgericht aan het conservatorium van Maastricht.<br />
coaches van het ensemble waren o.a. Tonie ehlen en Mirel Iancovici; het volgde masterclasses bij Ralph van Raat. violiste<br />
alexandra van Beveren doet momenteel haar masteropleiding aan de befaamde guildhall school of Music and<br />
drama in londen. Zij was o.a. prijswinnares van deXIa classics. paul stavridis (cello) studeert in Maastricht bij Mirel<br />
Iancovici en won reeds meerdere (inter)nationale prijzen. pianist Bram de vree debuteerde al op 13-jarige leeftijd met<br />
orkest. sindsdien is hij regelmatig met orkest in binnen- en buitenland te horen.<br />
henk neven BaRITon > de nederlandse bariton henk neven maakte sinds hij in 2003 met de hoogste onderscheiding<br />
afstudeerde aan het conservatorium van amsterdam een spectaculaire carrière, die in februari 2010 een (voorlopige)<br />
bekroning kreeg met de uitreiking van de nederlandse Muziekprijs. neven was te horen met orkesten als het Rotterdams<br />
philharmonisch orkest en het orchestre national de france, maar zijn ster schittert vooral binnen de opera. Bij<br />
de nederlandse opera zong hij inmiddels hoofdrollen in Rameau’s Castor et Pollux, St. Francois d’Assise van Messiaen<br />
en Billy Budd van Britten. april 2010 debuteerde henk neven als ottokar (Der Freischütz) bij het Theater an der Wien.<br />
alexei ogrintchouk hoBo > hoboïst alexei ogrintchouk (Moskou, 1978) studeerde aan het conservatoire supérieur<br />
de paris bij o.a. Maurice Bourgue en Jacques Tys. hij staat bekend om zijn overweldigende techniek, zijn lyriek en zijn<br />
virtuositeit. ogrintchouk maakte deel uit van de Rising stars en de BBc’s new generation artists programma’s. op zijn<br />
twintigste werd hij eerste solo-hoboïst van het Rotterdams philharmonisch orkest; sinds 2005 bekleedt hij deze positie<br />
bij het Koninklijk concertgebouworkest. In 2007 won ogrintchouk de Borletti Buitoni Trust award. fraaie curiositeit:<br />
ogrintchouk maakte een opname van het gereconstrueerde largo uit Beethovens verloren gegane hoboconcert.
BIogRafIeËn<br />
Tosca opdam vIool > de 23-jarige nederlandse violiste Tosca opdam was op 11 april vorig jaar eerste prijswinnaar<br />
van het 23 e nationaal vioolconcours oskar Back. op driejarige leeftijd begon Tosca met vioolspelen. Zij studeerde in<br />
de Jong Talent klas van het conservatorium van amsterdam bij Joyce Tan en aan de academie voor Muzikaal Talent in<br />
utrecht bij peter Brunt. Momenteel studeert Tosca aan de Manhattan school of Music bij patinka Kopec. Tosca opdam<br />
won eerder prijzen bij o.a. het prinses christina concours. Zij bespeelt een bijzondere ceruti viool uit 1864, haar door<br />
een particulier ter beschikking gesteld.<br />
sergey ostrovsky vIool > Zijn eerste openbare concert gaf de in 1975 geboren Russische violist sergey ostrovsky<br />
toen hij acht was; dertien jaar oud trad hij al op met symfonieorkest. ostrovsky studeerde aan het gorki conservatorium<br />
en, nadat hij op zijn vijftiende met zijn familie naar Israël was verhuisd, aan de Rubin academie in Tel aviv. hier richtte hij<br />
in 1996 het aviv Quartet op. als primarius van dit wereldberoemde kwartet geniet ostrovsky tegenwoordig zijn grootste<br />
faam. hij maakte een cd van Mozarts Concertone met Maxim vengerov en één met onbekende Russische vioolconcerten<br />
(arensky, conus, Weinberg). Tegenwoordig ontwikkelt deze violist zich steeds meer tot dirigent.<br />
ella van poucke cello > hoewel zij pas 17 jaar is, heeft de nederlandse celliste ella van poucke al op uitzonderlijke<br />
wijze van zich doen horen. op haar 10 e werd zij uitgenodigd op te treden in het concertgebouw in amsterdam – vier jaar<br />
later stond zij daar opnieuw en speelde in de grote Zaal een dubbelconcert van vivaldi met de cellist colin carr. Zij won<br />
de aanmoedigingsprijs tijdens de cellobiënnale 2010. ella vormt een vast cello/pianoduo met haar broer nicolas. samen<br />
initieerden zij de concertserie ellani in de amstelkerk in amsterdam. ella van poucke was reeds te horen tijdens festivals<br />
als het verbier festival (Zwitserland).<br />
Jörgen van Rijen TRoMBone > ‘van Rijen is een echte ambassadeur van zijn instrument’, schreef vakblad luister na<br />
het verschijnen van Jörgen van Rijens eerste cd. deze solotrombonist van het Koninklijk concertgebouworkest heeft als<br />
grote passie een breed publiek kennis te laten maken met de veelzijdigheid van de trombone en er nieuw repertoire voor<br />
te genereren. dat laatste resulteerde in verscheidene compositieopdrachten; zo geeft hij dit voorjaar met het Residentie<br />
orkest de première van het tromboneconcert van Kalevi aho. Tot van Rijens initiatieven behoren de oprichting van het<br />
nieuw Trombone collectief en Kco Koper. In 2004 kreeg hij de nederlandse Muziekprijs.<br />
Maxim Rysanov alTvIool > geboren in oekraine, studeerde Maxim Rysanov aan het Moskous conservatorium en de<br />
guildhall school of Music altviool en directie. hij woont in londen. Zijn uitdaging is om de altviool uit haar assepoesterrol<br />
te lokken. Zo breidde hij het repertoire uit met zijn bewerking van Tsjaikovski’s Rococo variaties (oorspronkelijk voor<br />
cello), en niet zonder succes: het was in 2010 één van de hoofditems tijdens de last night of the proms. Rysanov maakte<br />
een grote carrière en treedt op met musici als augustin dumay, gidon Kremer en Mischa Maisky. Met Janine Jansen en<br />
Torleif Thedéen registreerde hij voor decca de Inventionen van Bach.<br />
Bram van sambeek fagoT > op tienjarige leeftijd maakte Bram van sambeek kennis met de fagot. Tijdens zijn conservatoriumstudie<br />
won hij o.a. de eerste prijs op het prinses christina concours. Bram speelde in het Koninklijk concertgebouworkest<br />
en het london symphony orchestra en is sinds 2002 solofagottist van het Rotterdams philharmonisch<br />
orkest. van sambeek speelt in het schulhoff Trio en het Blazers Kamer collectief. In 2009/2010 kreeg hij carte Blanche<br />
in het amsterdamse concertgebouw: vier concerten met o.a. het prazak Kwartet en het Tempera Kwartet. ook begon<br />
Bram een bijzonder initiatief: het onderzoeken van de concertpraktijk – ‘Radio Kootwijk live’.<br />
Karel schoofs hoBo > de hoboïst Karel schoofs studeerde aan het Koninklijk vlaams Muziekconservatorium te<br />
antwerpen en rondde zijn studie af als ‘primus’ van zijn jaar. hij volgde masterclasses bij Jean-louis cappezalli en Iván<br />
fischer. schoofs is lid van het kamermuziekensemble Mp21 waarmee hij in heel europa optreedt. sinds 2007 vormt hij<br />
een duo met harpiste anneleen lenaerts. schoofs wordt vaak uitgenodigd door o.a. het Radio filharmonisch orkest en<br />
de vlaamse opera. ook ensembles als oxalys, het danel Kwartet en combattimento consort amsterdam doen graag<br />
een beroep op hem.<br />
Ronald van spaendonck KlaRIneT > de Belgische klarinettist Ronald van spaendonck maakte een vliegende start<br />
toen hij in 2000 verkozen werd tot BBc new generation artist en werd uitgenodigd met alle BBc orkesten te spelen. In<br />
2002 maakte hij zijn debuut tijdens de BBc proms. sindsdien treedt van spaendonck op van londen tot Tokyo (in 2002<br />
vijf concerten in de suntory hall in de Jal classic special new artist series). Tot zijn kamermuziekpartners mag hij rekenen<br />
het Ysaÿe Kwartet, het skampa Kwartet, violist gidon Kremer en pianist alexandre Tharaud. Zijn docentschappen<br />
strekken zich uit van België (Brussel, Bergen) tot china (eredoctoraat guangzhou conservatorium).<br />
44<br />
45<br />
storioni festiVaL 2012<br />
storioni Trio > het storioni Trio is vernoemd naar de zeldzame laorentius storioni-viool van Wouter vossen, gebouwd<br />
in 1674 in cremona. het trio ontving de philip Morris Kunstprijs 2000 vanwege zijn compromisloze visie en spannende<br />
programmering. het streeft ernaar een zo breed mogelijk publiek te enthousiasmeren. het storioni Trio bouwde<br />
een gedegen reputatie op als één van de leidende kamermuziekensembles van nederland. deze is gestoeld op perfect<br />
samenspel dat werd ontwikkeld door te werken met grootheden als Isaac stern, Mstislav Rostropovitsj en Menahem<br />
pressler. het storioni Trio geeft concerten in de belangrijkste muziekcentra van de wereld en toert door europa, amerika,<br />
het Midden-oosten en Japan. samen met Muziekgebouw eindhoven, waar het storioni Trio jarenlang een eigen kamermuziekserie<br />
had, nam het trio het initiatief tot het storioni festival.<br />
Kathryn stott pIano > Kathryn stott staat internationaal bekend als een van de meest veelzijdige en vindingrijke pianisten.<br />
naast haar carrière als concert- en kamermuziekpianist, is zij gastdocent aan zowel de Royal academy of Music<br />
in londen als de chetham’s school of Music in Manchester. Kathryn stott leverde aan verscheidene belangrijke festivals<br />
haar bijdrage als pianist en artistiek leider. haar verscheidenheid bleek afgelopen seizoen weer, toen zij samenwerkte<br />
met de eigenzinnige cellist Yo-Yo Ma en de ‘tangobroeders’ assad. als bestuurslid van de stichting nordoff-Robbins<br />
Music Therapy krijgt ook het goede doel haar grote aandacht.<br />
georges Tchitchinadze dIRIgenT > al jaren bijzonder geliefd in zijn vaderland georgië, dirigeert george Tchitchinadze<br />
inmiddels ook vooraanstaande buitenlandse orkesten – alleen al in nederland het Radio filharmonisch orkest en het<br />
orkest van het oosten. Tchitchinadze begon zijn carrière als operadirigent (debuut in 1998 tijdens het galaconcert van<br />
de Internationale opera in Tbilisi). hij wordt geroemd om zijn charisma en de wijze waarop hij muziek over het voetlicht<br />
brengt: na een uitvoering van Beethovens Vijfde Symfonie tijdens het festival van la Roque d’anthéron in 2010, was<br />
het publiek zó enthousiast dat het bleef applaudisseren tot orkest en maestro de complete finale als toegift speelden...<br />
Janne Thomsen fluIT > de deense fluitiste Janne Thomsen studeerde aan de conservatoria van londen en parijs.<br />
Zij won de deense Young Musician of the Year award – het begin van een hele serie internationale successen. Thomsen<br />
trad op met musici als Yuri Bashmet, Joshua Bell, natalia gutman, gidon Kremer en Maxim vengerov en werkte intensief<br />
met de grootste componisten van dit moment waaronder Wolfgang Rihm, hans Werner henze en sofia goebaidoelina.<br />
Janne Thomsen is docent aan het Mozarteum in salzburg en richtte in 2005 het holstebro International Music festival<br />
op in haar thuisland denemarken.<br />
djuri den Tuinder peRcussIe > djuri den Tuinder, in 1987 in Zevenbergschen hoek geboren, behaalde vorig jaar zijn<br />
diploma klassiek slagwerk aan de fontys hogeschool voor de Kunsten in Tilburg. hij kreeg lessen van Marcel andriessen<br />
en peter de vries. Tijdens zijn studie volgde hij masterclasses bij Ronald ent, Keiko abe en emmanuel séjourné. djuri<br />
remplaceert bij het orkest van het oosten en fanfarekorps Koninklijke landmacht Bereden Wapens. hij is docent, dirigent<br />
en slagwerkinstructeur bij verscheidene muziekverenigingen. In Muziekgebouw eindhoven was djuri den Tuinder<br />
al eerder te horen met het ensemble f.c.jongbloed.<br />
peteris vasks coMponIsT > de componist peteris vasks werd in 1946 in aizpute (letland) in een predikantengezin<br />
geboren. aanvankelijk bekwaamde vasks zich als altist en contrabassist; tot 1978 speelde hij contrabas in verscheidene<br />
Baltische orkesten. pas in de jaren 1990 brak hij door als componist. Werken als Musica Dolorosa voor strijkorkest, Bass<br />
Trip voor solo contrabas, het vioolconcert Tala Gaisma, Viatore en de Tweede symfonie (letse Muziekprijs) maakten<br />
hem tot ver over de grenzen van letland bekend. peteris vasks verwerkt in zijn composities oude letse muziek. Zijn werk<br />
verwijst vaak naar de natuur, naar haar dreiging maar ook haar schoonheid.<br />
Joann Whang cello > celliste Joann Whang (27) won de jury- én de publieksprijs tijdens de amsterdamse cellobiënnale<br />
2010 – vooral vanwege de manier waarop zij haar passie voor muziek op het publiek overbrengt. Whang studeerde<br />
aan onder meer het curtis Institute en de Yale school of Music. Zij treedt op in europa en amerika, zoals tijdens het<br />
grachtenfestival, bij de amerikaanse ambassade in parijs en in de Walt disney concert hall in los angeles. haar bijzondere<br />
liefde geldt de moderne muziek; hiervan getuigt haar pasopgerichte Trio de Kooning dat, vernoemd naar schilder<br />
Willem de Kooning, zich specialiseert in nederlands en amerikaans repertoire.<br />
dan Zhu vIool > ‘The emerging chinese international artist to watch today’, schreef muziektijdschrift gramophone<br />
over de in Beijing geboren violist dan Zhu. achttien jaar oud maakte Zhu zijn debuut in de new Yorkse cargenie hall (!)<br />
met het vioolconcert van Tsjaikovski. sindsdien is hij te horen op vier continenten en soleerde hij met dirigenten als<br />
philippe entremont en christoph eschenbach. Regelmatig werkt Zhu in duoverband met sterpianisten als Jean-Yves<br />
Thibaudet en lang lang. dan Zhu’s repertoire reikt van barok tot heden; hij werkte met componisten als Krzystof penderecki<br />
en gian carlo Menotti. Zhu bespeelt een carlo antonio Testore viool uit 1763.
46<br />
47<br />
storioni festiVaL 2012<br />
Jubileum-cd<br />
prachtige<br />
vijf jaar inspirerende kamermuziek van het storioni festival<br />
is met veel aandacht en vakmanschap opgenomen door<br />
KRo Radio 4. op deze prachtige jubileum-cd kunt u nogmaals<br />
genieten van internationale topmusici met sprankelende<br />
werken van de falla, Brahms, sjostakovitsj, poulenc, haydn,<br />
schumann, schulhoff, Ravel en gabunia.<br />
> prijs jubileum-cd € 10<br />
verkrijgbaar tijdens het festival en via www.storionifestival.nl
locaTIes & KaaRTveRKoop<br />
Breda<br />
sint-anthoniuskathedraal<br />
sint-antoniuskathedraal (ook sint-antoniuskerk genoemd)<br />
is de kathedrale kerk van het bisdom Breda in<br />
de sint-Jansstraat. de kathedraal is gewijd aan de heilige<br />
antonius van padua en in 1837 naar ontwerp van piet<br />
huysers gebouwd. de kerk speelt in de geschiedenis<br />
van het bisdom een belangrijke rol. In 1853 werd de<br />
kerk de eerste kathedraal van het bisdom Breda. de<br />
versiering van de preekstoel herinnert nog aan deze<br />
periode. In de kap staan de wapens van de eerste<br />
twee bisschoppen van Breda, van hooijdonk en van<br />
genk, én het oude wapen van het bisdom.<br />
48<br />
> sint-anthoniuskathedraal<br />
sint-Jansstraat 16<br />
4811 Zl Breda<br />
T. (076) 530 31 32<br />
www.kathedraalbreda.nl<br />
waalse kerk<br />
het eerste fundament van deze kerk werd in 1429<br />
gelegd. na de grondige restauratie die in 1983 werd<br />
voltooid wordt de kerk naast het houden van diensten<br />
ook gebruikt voor concerten en andere culturele uitingen.<br />
de kerk heeft nu een monumentenstatus.<br />
> Waalse Kerk<br />
catharinastraat 83 bis<br />
4811 Xg Breda<br />
www.waalsekerkbreda.nl<br />
kasteel van breda, nassauzaal<br />
het Kasteel van Breda ligt in het centrale stadsdeel<br />
van Breda aan het Kasteelplein. sinds 1826 is de<br />
Koninklijke Militaire academie (KMa) gevestigd in het<br />
kasteel, waardoor het niet vrij toegankelijk is voor<br />
publiek. de uitzonderingen op deze regel zijn de jaarlijkse<br />
Brabantse Kastelendag (waarop het Kasteel van<br />
Breda voor één dag toegankelijk is) en rondleidingen<br />
via de lokale vvv (beide onder begeleiding van een<br />
gids) en dus binnenkort tijdens het storioni festival.<br />
> Kasteel van Breda<br />
Kasteelplein 10<br />
4811 Xc Breda<br />
www.kasteelvanbreda.nl<br />
den Bosch<br />
muziekcentrum de toonzaal<br />
Muziekcentrum de Toonzaal is een kleine, sfeervolle<br />
concertzaal die gehuisvest is in een oude Bossche<br />
synagoge. sinds 2005 wordt onder de naam Muziekcentrum<br />
de Toonzaal klassieke en actuele muziek, jazz<br />
en wereldmuziek uitgevoerd. de Toonzaal programmeert<br />
actueel, onderscheidend, met onderlinge verbanden<br />
en met een hoogwaardig niveau. diversiteit<br />
is het handelsmerk: jaarlijks vinden circa 120 concerten<br />
plaats waarin alle klassieke stijlen aan bod komen,<br />
maar ook hedendaagse muziek, jazz, wereldmuziek,<br />
kinder- en lunchconcerten. de Toonzaal behoort, mede<br />
vanwege zijn intieme sfeer en prachtige akoestiek,<br />
ook voor topensembles en -musici tot een van de meest<br />
favoriete podia in nederland.<br />
> Muziekcentrum de Toonzaal<br />
prins Bernhardstraat 4 -6<br />
5211 he den Bosch<br />
T. (073) 612 21 23<br />
www.detoonzaal.nl<br />
de muzerije<br />
de Muzerije is de grootste instelling in den Bosch<br />
voor amateurkunst en kunsteducatie. Jaarlijks nemen<br />
duizenden cursisten en schoolleerlingen deel aan<br />
activiteiten op het gebied van muziek, dans, theater,<br />
literatuur en beeldende kunst. Bij de Muzerije werken<br />
meer dan 130 gekwalificeerde docenten en 30 mensen<br />
in de ondersteuning.<br />
> de Muzerije<br />
hinthamerstraat 74<br />
5211 MR den Bosch<br />
www.de-muzerije.nl<br />
Het Zwanenbroedershuis<br />
sedert 1483 bezit de Broederschap een eigen huis<br />
aan de hinthamerstraat te den Bosch, gelegen op<br />
circa 100 meter afstand van de sint Jan en dus vlakbij<br />
haar kapel. het oorspronkelijke huis, dat in de 16e<br />
eeuw gedeeltelijk in renaissancestijl werd verbouwd,<br />
stortte in 1839 grotendeels in. In 1846 verrees op<br />
dezelfde plek het nu bestaande huis in neogotische<br />
stijl. het is een zeer vroeg voorbeeld van neogotische<br />
bouwkunst in ons land zowel naar exterieur als interieur.<br />
de architect is J.h. laffertée. het huis, dat tevens als<br />
museum fungeert en als zodanig is opgenomen in het<br />
nederlands Museumregister, is een rijksmonument.<br />
> Zwanenbroedershuis<br />
hinthamerstraat 94<br />
5211 Ms den Bosch<br />
www.zwanenbroedershuis.nl<br />
eindhoven<br />
muziekgebouw eindhoven<br />
Muziekgebouw frits phillips eindhoven is een eigentijds<br />
muziekgebouw met een internationale allure.<br />
een akoestische toplocatie die een grote aantrekkingskracht<br />
uitoefent op wereldbefaamde orkesten<br />
en solisten. Jaarlijks vinden ruim 160.000 muziekliefhebbers<br />
hun weg naar dit bijzondere gebouw in het<br />
hart van eindhoven. het Muziekgebouw programmeert<br />
per concertseizoen 280 tot 300 concerten in<br />
alle genres, van klassiek tot wereldmuziek en van<br />
pop tot jazz. dankzij de grootscheepse verbouwing<br />
die het gebouw zomer 2010 onderging, beleven de<br />
bezoekers een ambiance waarin de sfeer en beleving<br />
van de foyers aansluit bij de sfeer en beleving van de<br />
concertzalen. samen met het storioni Trio organiseert<br />
Muziekgebouw eindhoven het storioni festival.<br />
helmond<br />
49<br />
> Muziekgebouw eindhoven<br />
heuvel galerie 140<br />
5611 ee eindhoven<br />
T. (040) 244 20 20<br />
www.muziekgebouweindhoven.nl<br />
www.storionifestival.nl<br />
’t speelhuis<br />
In 1977 kwam helmond door de bouw van ’t speelhuis<br />
volop in de wereldwijde belangstelling te staan. architect<br />
piet blom ontwierp in het hartje van de stad een<br />
volwaardig en uniek theater verscholen binnen 37<br />
kubussen, beter bekend als de paalwoningen. vooral<br />
speciaal aan ’t speelhuis is de intieme theaterzaal met<br />
een capaciteit van 430 stoelen. de wanden van deze<br />
zaal zijn destijds door kunstenaar har sanders voorzien<br />
van een levensecht markiesdoekbeschildering.<br />
samen met de driekwart rond opstelling van de zaal<br />
waant u zich in een heuse circustent.<br />
> ’t speelhuis<br />
speelhuisplein 2<br />
5701 Re helmond<br />
T. (0492) 58 70 00<br />
www.theaterspeelhuis.nl<br />
In verband met de tragische brand in ‘t speelhuis is de locatie<br />
van het concert op woensdag 25 januari bij het ter perse gaan<br />
van dit festivalmagazine nog niet bekend.<br />
Kijk op www.storionifestival.nl voor meer informatie.<br />
Tilburg<br />
storioni festiVaL 2012<br />
souvenir des montagnards<br />
souvenir des Montagnards (voluit Koninklijke liedertafel<br />
souvenir des Montagnards) is een vereniging<br />
met brede culturele doelstellingen. de vereniging<br />
kent diverse afdelingen, die hun thuis hebben in het<br />
sociëteitsgebouw. het concert is een onderdeel van<br />
de Tilburgse kamermuziekserie souvenir des Montagnards.<br />
de serie bestaat uit elf prachtige concerten<br />
die de absolute top van de kamermuziek naar concertzaal<br />
Tilburg brengen. Musici als Maria João pires,<br />
Ivo pogorelich, gidon Kremer en topensembles en<br />
-orkesten als het Borodin Kwartet, Tokyo kwartet en<br />
academy of st. Martin-in-the-fields maakten eerder<br />
hun opwachting in deze serie.<br />
> souvenir des Montagnards<br />
concertzaal Tilburg<br />
schouwburgring (ingang) | Tilburg<br />
T. (013) 543 22 20<br />
www.souvenirdesmontagnards.nl
5<br />
jaar!<br />
www.storionifestiVaL.nL
Change language