You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
38<br />
oVer de auteur<br />
mathijs a. Heyligers meester vioolbouwer in cremona<br />
Klank, constructietechniek,<br />
intuïtie, vakmanschap en<br />
overgeleverde ervaring<br />
als 17-jarige jongen verruilde Mathijs a. heyligers zijn ouderlijk huis in amstelveen<br />
voor een studentenkamer in cremona, de absolute wereldhoofdstad op het gebied<br />
van vioolbouw. Inmiddels gaan de instrumenten van de meester vioolbouwer de hele<br />
wereld over en van heinde en verre komen violisten naar heyligers’ atelier om een viool<br />
te laten maken of restaureren. niemand minder dan Itzhak perlman, Janine Jansen,<br />
Ruggiero Ricci en schlomo Mintz behoren tot zijn klantenkring. heyligers bouwt zijn<br />
violen volgens de beroemde cremonese traditie, de klassieke methode die ook stradivarius<br />
en zijn tijdgenoten gebruikten. niet alleen heyligers’ techniek, maar ook het<br />
type hout en zelfs het recept van de lak zijn hetzelfde als drie eeuwen geleden.<br />
www.heyligerscremona.com<br />
39<br />
storioni festiVaL 2012<br />
hierbij waren de uitgangspunten klank, esthetiek en historie. Ze werden aangeschaft als<br />
waren het schilderijen; een Rubens of een Tiziano die niet aan de collectie mochten ontbreken.<br />
Met een vergelijkbare motivatie gingen de violenverzamelaars op zoek, en dat al<br />
heel vroeg in de geschiedenis. deze verzamelzucht, bij geen ander muziekinstrument zó<br />
ver ontwikkeld als bij de viool, heeft het instrument verheven tot ver boven het gemiddelde<br />
muziekinstrument.<br />
VioLen om te VerZameLen<br />
de markies vincenzo carbonelli (1664-1740) uit Mantova was een van de eerste serieuze<br />
violenverzamelaars. al tijdens het leven van antonio stradivarius verzamelde hij diens werk.<br />
hij plaatste zelfs speciale opdrachten. de ingelegde stradivarius viool uit 1722 (die later de<br />
bijnaam Rode kreeg, naar de beroemde franse violist pierre Rode) werd speciaal voor de<br />
collectie van carbonelli door stradivarius gebouwd. een eeuw later verzamelde de graaf<br />
Ignazio alessandro cozio di salabue fanatiek zo veel mogelijk van wat antonio stradivarius<br />
en zijn gouden generatie vioolbouwers nalieten. gelukkig maar. de enorme verzameling<br />
mallen, sjablonen, gereedschappen en aantekeningen die hij van stradivarius’ zoon paolo<br />
in 1775 kocht (samen met tien violen waaronder de beroemde Messias uit 1716) zijn nu in<br />
het museum van cremona te bezichtigen. nog dagelijks dient deze collectie tot inspiratie<br />
voor vioolbouwers die hiervoor van over de hele wereld naar cremona komen.<br />
Zwaar beLaden koets VoL meesterwerken<br />
de meest schilderachtige verzamelaar was toch luigi Tarisio (1790-1854) uit Brescia. deze violist<br />
ruilde op de noord-Italiaanse dorpspleinen alle ‘vieze en oude’ violen in voor ‘glanzende<br />
nieuwe’ en wist zo de grootste verzameling ooit bijeengebrachte cremonese meesterwerken<br />
te vergaren. Bij zijn overlijden vond de parijse vioolhandelaar Jean Baptiste vuillaume (1798-<br />
1875), die in allerijl was overgekomen met alle contanten die hij bij elkaar had gevonden,<br />
een schat aan instrumenten die zijn weerga niet kende. een meer spectaculaire verzameling<br />
is sindsdien nooit meer bij elkaar geweest. deze gelukstreffer maakte vuillaume in één<br />
klap tot de meest fortuinlijke handelaar uit de geschiedenis. enkele van de instrumenten<br />
die vuillaume in zijn zwaar beladen koets van Brescia terugbracht naar parijs, zijn intussen<br />
wereldberoemd. Ze gingen meermalen in de verkoop en brachten enorme bedragen op. Zo<br />
werd de ‘lady Blunt’ stradivarius viool uit 1721, púntgaaf en zelden bespeeld, in 2009 door de<br />
nippon Music foundation (nMf) aangekocht voor 10 miljoen dollar, toen een recordprijs. na<br />
de aardbeving en tsunami in Japan besloot de nMf juist deze viool op de veiling te brengen<br />
om daarmee geld voor de slachtoffers vrij te maken. Bij het online veilinghuis Tarisio<br />
(genoemd naar de violenjager uit Brescia) bracht de viool 15,9 miljoen dollar op!<br />
Wat ooit begon rond de oude san domenico kerk – nu piazza Roma, in het hart van cremona –<br />
is inmiddels uitgegroeid tot een bloeiend métier met virtuoze ambachtslieden verspreid over<br />
de hele wereld. 500 jaar na andrea amati wordt de viool nog steeds gebouwd met mes, bijtel<br />
en vijl, van lang gelagerd sparren- en ahornhout, beschermd met lak van lijnolie en pigmenten.<br />
hoe langzamer en aandachtiger het bouwproces, hoe hoogwaardiger de klank, in staat volle<br />
zalen te bekoren dankzij de kunstvaardigheid van de musicus. •