In den Heere gerust - Stichting Oude Groninger Kerken

Op het kerkhof van Maarhuizen ligt onder meer het eenvoudige
graf van Ritse Jacobs, volgens het opschrift gestorven op 1 mei 1 8.
Ritse Jacobs bewoonde de Lutkehuisterheerd, op de kleine wierde
Lutkehuizen, gelegen tussen Winsum en Schaphalsterzijl. Op de goederenlijst
van het klooster Werden uit de tiende eeuw komt al de
naam Minori Huson (klein huis of Lutkehuizen) voor. In vroeger tijden
had de Lutkehuisterheerd toebehoord aan de machtige familie
Onsta, die een borg te Sauwerd bewoonde. Bij een opmeting in 1
werd een landoppervlak van 8 hectare genoemd als behorend bij de
Lutkehuisterheerd. Een gedeelte daarvan lag ten zuiden van het Winsumerdiep
en een gedeelte ten noorden daarvan. Blijkens een aantal
documenten was Ritse Jacobs meier van het noordelijke gedeelte van
het grondbezit van de Lutkehuisterheerd.
In 1 0 werd het land ten zuiden van het Winsumerdiep gerechtelijk
verkocht. Een van de kopers was Ritse Jacobs. Hij was afkomstig
uit Alinghuizen, tussen Klein Garnwerd en Winsum, en getrouwd
met Nieske Heerens. Zij overleed op oktober 1 . Ook zij is begraven
op het kerkhof van Maarhuizen, haar grafzerk is nog aanwezig.
Over het Winsumerdiep was een brug aangelegd, die in de zeventiende
eeuw in slechte staat verkeerde. Ritse Jacobs en zijn zoon Hero
hebben verscheidene malen geklaagd over de slechte toestand van
de brug.
De volledige tekst van het graf van Ritse Jacobs luidt:
Anno 1648, den 13 may, is de eerbare Ritse Jacobs in den Heeren gerust,
voorwachtende een salige opstandinge doer Christum.
Het wapen van de familie Jacobs. Het wapen op de zerk, zoals omschreven door
Pathuis. Gedeeld - 1 onherkenbaar huismerk 2 huismerk (I) en 1 een halve adelaar
2 een dwarsbalk, vergezeld van drie klaverbladen (II).
Scharmer
Atke van Douma 1605
Een van de fraaiste grafzerken uit de vroege zeventiende eeuw ligt op
het kerkhof van Scharmer. Het is de grafsteen van Atke van Douma,
gestorven op 1 mei 1 0 . De naam Scharmer (schier meer, in de oude
vorm Skiramere) betekent: helder water. In de nabijheid van Scharmer
stroomt de Scharmer Ae, vroeger door turfschepen bevaren. De kerk
van Scharmer, waarin de grafzerk van Atke van Douma ongetwijfeld
heeft gelegen, is gebouwd in 1 en werd in 18 afgebroken. De
Groninger schilder Jan Ensing heeft de kerk vóór de afbraak geschilderd.
Wat rest is een mooi in het groen gelegen kerkhof, waar de
bezoeker zich in alle rust kan wijden aan de bestudering van de aanwezige
graven.
In 1 8 stichtte Johan Rengers van Scharmer een Kruisherenklooster
te Scharmer, waarbij hij onder meer landerijen schonk uit eigen
bezit. Na de Reductie werd – in ieder geval vóór 1 1 – de kloostergemeenschap
weer opgeheven.
0 1