Met de laptop op café - Hogeschool-Universiteit Brussel

Marjan Hellings Verslag debat Journalistiek 2.0
Master Journalistiek Nieuwe media & Mediaconvergentie
Met de laptop op café
Donderdag 17 december. Naar die dag hadden de studenten en docenten
Journalistiek van de Hogeschool-Universiteit Brussel reikhalzend uitgekeken.
De namiddag zou immers de apotheose worden van maandenlang enthousiast
brainstormen, ontwerpen, contacteren, uitwerken, promotie voeren, en ga zo
nog maar een semester door. Die donderdagmiddag zette de Master
Journalistiek tijdens twee verschillende debatten enkele vakspecialisten
tegenover elkaar om naar hun mening te peilen over de toekomst van
journalistiek in het digitale tijdperk. Terwijl de sneeuw met bakken uit de lucht
viel, werd het in de HUB bij momenten bloedheet. Door Marjan Hellings
Kwaliteit zoekt tijd
Tijdens het eerste debat, kwaliteit @journalistiek, over de strijd om journalistieke
kwaliteit, wilden de studenten achterhalen welke invloed nieuwe media hebben op de
journalistieke kwaliteit. VRT-journalist Peter Verlinden loodste prof. dr. Steve Paulussen,
Indymedia-hoofdredacteur Christophe Callewaert, De Standaard-redacteur Kristof
Hoefkens en De Werktitel-hoofdredacteur Georges Timmerman door verschillende
stellingen over het thema.
Op de vraag of snelheid ten koste kan gaan van accuraatheid, was het panel het eens dat
de journalist daar zelf een balans in moet zoeken. Callewaert stelde dat een journalist
snel moet zijn als het moet, maar ook traag mag zijn als het kan. Timmerman riep de
studenten dan weer op om zich te verzetten tegen de steeds toenemende eis om
snelheid. Hij benadrukte de persoonlijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid die
een journalist heeft en vreest dat de steeds groeiende druk die verantwoordelijkheden
naar de achtergrond zal verdringen.
Bij de stelling dat burgerjournalistiek de kwaliteit van het nieuws bedreigt, was
Callewaert de specialist ter zake. Terwijl de rest van het panel de producten van
burgerjournalisten relativeerde – Timmerman zag burgerjournalisten als een aanvullende
bron voor professionele journalisten, Hoefkens merkte op dat het fenomeen fel wordt
overschat en betitelde burgerjournalistiek als een schakel in de mediaketting – opperde
Callewaert dat Vlaanderen op een te armzalige manier met burgerjournalistiek omgaat.
Volgens hem laat de Vlaamse journalistiek hier een kans liggen om van monoloog naar
dialoog te gaan.

Marjan Hellings Verslag debat Journalistiek 2.0
Master Journalistiek Nieuwe media & Mediaconvergentie
Vervolgens werd er gepeild naar de meerwaarde van hypertekstualiteit op het internet.
Ook hier weer onenigheid in het panel. Callewaert, Hoefkens en Paulussen benadrukten
het voordeel van doorklikmogelijkheden voor journalisten en stelden zelfs dat het beroep
er nog meer gebruik van zou moeten maken. Timmerman bleef sceptisch. Volgens hem
zijn de bronnen die een journalist via connecties verkrijgt, nog steeds de meest
waardevolle. De interessantste bronnen zijn te delicaat om ooit online te komen, aldus
Timmerman, die persoonlijk netwerken boven internet verkiest. Hoefkens nuanceerde dat
de beste journalistiek wellicht een combinatie van beide is, waarop moderator Verlinden
de toekomstige journalisten prompt de raad gaf om met de laptop op café te gaan.
Wanneer tot slot gesteld werd dat mensen in de toekomst vaker bereid zullen zijn te
betalen voor online kranten, bleef discussie uit. Alle sprekers waren het erover eens dat
dit een droombeeld zal blijven. Timmerman merkte wel op dat redacties op zoek moeten
gaan naar andere vormen van financiële compensatie, zoals zijn journalistiek
laboratorium De Werktitel nu doet. Maar ook voor andere redacties is er dus werk aan de
winkel.
De nieuwe redactie
Met het tweede debat, www.denieuweredactie.be, over redactionele uitdagingen op
organisatorisch vlak, wilden de studenten nagaan welke invloed nieuwe media hebben op
de organisatie van redacties. Ook hier leidde Peter Verlinden het geheel in goede banen.
Dit maal was het een driekoppig panel dat haar mening aan elkaar toetste: prof. dr. Dirk
De Grooff, Concentra Media-stafmedwerker Koen Van Parijs en e-mediamanager Johan
Mortelmans probeerden Wim Willems lege stoel te doen vergeten. De hoofdredacteur van
het VRT-journaal had zijn pogingen om de sneeuwstorm te trotseren intussen immers
tevergeefs gestaakt.
Het debat stak meteen van wal met een vurige discussie over de invloed van
mediaconvergentie op de organisatie van een redactie. In welke mate moet een
journalist vandaag multi- en crossmediaal zijn? De Grooff blijft het moeilijk vinden om
journalisten multimediaal in te zetten. Hij gelooft in specialisatie en vindt dat journalisten
zich moeten blijven concentreren op inhoud. Ook Mortelmans gelooft dat versnippering
de journalist kan afleiden van de kern van zijn werk en zo de journalistieke kwaliteit naar
beneden kan halen. Hij stelde dat slechts enkelen voldoende getalenteerd zijn om voor
verschillende media te werken. Van Parijs nuanceerde dat veel afhangt van het materiaal
waarmee de journalist werkt, en van de persoon zelf. Redacties lijken zich dus op te
maken voor een moeilijke evenwichtsdans tussen kwaliteit en crossmedialiteit.

Marjan Hellings Verslag debat Journalistiek 2.0
Master Journalistiek Nieuwe media & Mediaconvergentie
In een debat over nieuwe media en journalistiek konden Twitter en aanverwanten
natuurlijk niet ontbreken. Op de vraag of Twitter in de toekomst een frequent gebruikte
nieuwsbron zal worden, antwoordde De Grooff positief, waarbij hij wel waarschuwde voor
misbruik van het kanaal als medium. Ook Van Parijs gelooft in de mogelijkheden van
Twitter: hij omschreef het als een manier om als journalist dichter bij de mensen te
geraken. Mortelmans vergeleek Twitter dan weer met een café: in beide omgevingen
krijgt de journalist informatie waar hij kritisch mee moet omgaan.
Zo kwam het dat de toekomstige journalisten in de zaal voor de tweede keer die middag
hoorden dat op café gaan een basisactiviteit binnen de journalistiek is. De daad bij het
woord voerend, trokken ze na afloop van het debat dan ook naar de receptie waar ze
ongeduldig op hadden zitten wachten. Om te netwerken. Zonder laptop.