Nieuwsbrief voorjaar 2012.pdf - Gelders Erfgoed

Voorjaar 2012
.
Over Gelders Erfgoed
Via deze link is de nieuw verschenen informatieve folder van Gelders Erfgoed in te zien. Een kleurrijke
en handzame flyer met een heldere uitleg over onze organisatie.
Bijeenkomst vernieuwing Museumregister
Onlangs is namens het Nederlands Museumregister aan de geregistreerde musea in Gelderland een
uitnodiging verstuurd voor een belangrijke informatiebijeenkomst over het vernieuwde Museumregister.
Graag willen wij via deze nieuwsbrief het belang van deze samenkomst nogmaals benadrukken.
Datum: woensdag 11 april 2012 bij Gelders Erfgoed te Zutphen.
Er zal o.a. aandacht besteed worden aan de volgende onderwerpen:
Het vernieuwde Museumregister:
* Voorgeschiedenis.

* Opzet en werkwijze vernieuwde organisatie.
* Contributiesysteem.
De digitale auditmodule:
* Inloggen, controleren en wijzigen van organisatiegegevens.
* Wachtwoord wijzigen.
* Jaarlijkse uitnodiging voor uitvoeren van analyse.
De Museumnorm:
* De Museumnorm: uitgangspunten, ontwikkeling, reikwijdte en periodieke evaluatie.
* Werken met de norm: voorbeelden bij norm, vertalen norm naar eigen instelling, digitaal
vragenformulier, etc.
* Groeimodel voor het voldoen aan de normeisen.
* Jaarlijkse zelfanalyse
* Periodieke herijking
Zie voor de Museumnorm https://www.museumregisternederland.nl/Portals/0/Downloads/Handleiding-
Normen.pdf.
Wij gaan ervan uit dat alle aanwezigen de Museumnorm vooraf gelezen hebben en een uitdraai
meenemen naar de bijeenkomst. Meer informatie over deze bijeenkomst: Ellie Bruggeman /
Museumregister Nederland / info@museumregister.nl
Museumkijkwijzer 2012-2013
De voorbereidende werkzaamheden voor de brochure MuseumKijkwijzer 2012-2013 en bijbehorende
website zijn inmiddels opgestart. De musea en andere betrokken instellingen in Gelderland, Overijssel
en het aangrenzende Duitse Euregiogebied ontvangen binnenkort informatie en een
aanmeldingsformulier per mail. De brochure verschijnt wederom in een hoge oplage (125.000
exemplaren) en is vanaf eind juni verkrijgbaar bij de musea, bibliotheken, VVV’s, gemeenten,
toeristische accommodaties en Gelders Erfgoed.
Heeft u vragen of wilt u ook participeren in deze crossmediale campagne, neem dan contact op met
Jessica Marsman (projectleider MuseumKijkwijzer), j.marsman@gelderserfgoed.nl (aanwezig op ma, di
en do), tel. 0575-468041 of via info@museumkijkwijzer.nl
Nummeren van museumobjecten
Van nul en generlei waarde…Zet geen voorloopnullen op het voorwerp!
Objecten in een collectie worden genummerd. Dit nummer, het inventarisnummer, wordt doorgaans
rechtstreeks op een voorwerp geschreven. Dit doen we, omdat we zo de juiste informatie bij het
voorwerp kunnen terugvinden en voorwerpen onderling niet verwisselen. Want dit zelfde nummer wordt
ook geschreven op een beschrijvingskaart of in een record in de computer. Zo kun je alle informatie over
het voorwerp netjes bij elkaar terugvinden. Als gestart wordt met de registratie is het gangbaar het
eerste object te nummeren met 1, het tweede object met 2, et cetera. Op deze wijze krijgt ieder object
een uniek, eenduidig en zo kort mogelijk nummer. Het laatste is belangrijk, omdat ieder getalletje (of
andere toevoeging) geschreven op een object een vorm van schade én aantasting van het
oorspronkelijke uiterlijk is.

In een standaard collectieregistratieprogramma, zoals Adlib Museum, is het wel slim om, voorafgaande
aan het inventarisnummer, voorloopnullen te plaatsen. Een computerprogramma sorteert namelijk op
een andere wijze dan mensen tellen: niet in de volgorde van 1, 2, 3 etc. maar in de volgorde 1, 10, 100,
1000….. en daarna pas 2, 20, 200….. enzovoort. In de computer wordt daarom een vast aantal posities
gebruikt. Daarbij houden we rekening met het aantal objecten: zijn het er – globaal -niet meer dan
15000, dan volstaan 5 posities. Inventarisnummer 1 wordt dan 00001, nummer 2 wordt 00002, dan
00003 et cetera. Die nullen kun je zien als de aanloopnullen op de kilometerteller van een auto: net zo
“betekenisloos” en bij de stand 0001234 interpreteren we dat gewoon als 1234 kilometer .
Van belang is dat geen “nietszeggende en loze” voorloopnullen op een voorwerp worden geschreven.
Gebruik als een voorwerp een label of etiket krijgt en er niet direct genummerd wordt op het object dan
ook niet voorloopnullen maar schrijf het “ware” getal op.
Verder informatie via mevr.Bim van Dijk, b.vandijk@gelderserfgoed.nl. Vragen over het registeren van
objecten: Arno Stam, a.stam@gelderserfgoed.nl.
Literatuur:
Preventieve conservering, syllabus bij de basiscursus behoud en beheer, LCM 2002 en Handleiding
Informatiebeheer, syllabus bij de basiscursus Informatiebeheer, LCM 2009
Deze publicaties zijn te bestellen bij Gelders Erfgoed, www.gelderserfgoed.nl/producten.php
Ondernemend met Erfgoed
Het thema van de Gelderse Erfgoeddag is dit jaar ‘Ondernemend met erfgoed’. Het gaat hierbij zowel
om de ondernemingszin van kleine erfgoedorganisaties die kansen zien om zichzelf te vernieuwen, als
erfgoed dat ondernemers aantrekt omdat zij kansen zien als gevolg van het aanwezige erfgoed.
Datum: vrijdag 15 juni 2012
Locatie: Elburg
Programma: ’s morgens sprekers rondom het thema, ’s middags workshops die aansluiten bij het thema
en rondleidingen door Elburg en over de Botterwerf.
Kosten: € 60,-
Meer informatie over deze dag is te vinden op www.gelderse-erfgoeddag.nl
Musical en Vakantieboek Gelegerd in Gelderland!

In de zomer van 2012 staat Gelderland in het teken van Gelegerd in Gelderland, een drie maand durend
erfgoedfestival met volop aandacht voor het militaire verleden van Gelderland. Er worden veel
activiteiten georganiseerd, waaronder speciaal voor kinderen o.a. een musical en een vakantieboek.
Voor de groepen 8 van de Gelderse basisscholen is een musical gemaakt met de titel: You are History!
De hele musical is gratis te bekijken, te beluisteren en te downloaden via www.musicalyouarehistory.nl.
Het historische verhaal van Gelegerd in Gelderland heeft veel invalshoeken, in het vakantieboek
staan bijvoorbeeld spellen, puzzels en verhalen.
Speurdersduo Tom en Katja brengen het verloop van de Gelderse geschiedenis tot leven. Aan het boek
alleen heeft een goede speurder niet genoeg, met behulp van een smartphone en de website komt het
verleden nog meer tot leven!
Het vakantieboek zal vanaf begin juni gratis te verkrijgen zijn via de bibliotheken en grote Gelderse
musea die deelnemen aan het festival. Kijk op de website om te zien waar het vakantieboek verkrijgbaar
is, www.gelegerdingelderland.nl
Stedelijk Museum Zutphen lanceert binnenkort De
Verloren Stad
Het zijn spannende tijden voor de Gelders Erfgoed-medewerkers die de afgelopen periode keihard
hebben gewerkt aan het project Beleef Mijn Gelderland! Dit project houdt in het doorontwikkelen van de
website www.mijngelderland.nl met onder meer:
- mobiele toepassing (layar-wandeling met verhalen van mijnGelderland.nl)
- multitouchtafels in 9 musea, waarmee consumenten een reis door te tijd kunnen maken
- erfgoedgame om cultuurhistorische informatie op speelse wijze aan te bieden
De musea die samenwerken met Gelders Erfgoed, zetten alles op alles om op tijd verhalen, plaatjes,
films, enzovoort aan te leveren. Op 2 april was het voor het eerst in de testversie mogelijk de layarwandeling
van Zutphen te wandelen. Een filmploeg maakte voor de nodige publiciteit een ‘trailer’ in het
gebied waar de verhalen met je smartphone te beleven zijn. Indrukwekkend hoe de stad Zutphen voor

de oorlog was en te zien hoe het bombardement van oktober 1944 de stad veranderde.
Succesvolle verbinding Erfgoed en Toerisme
Op 13 april a.s. vindt de kickoff van Beleef de Spannende Geschiedenis van Gelderland plaats in de
Burgerzaal in Zutphen. Daar zal ook Marc Wingens, directeur van Gelders Erfgoed spreken.
Onderwerpen zijn de samenwerking tussen erfgoed en toerisme, de deelname van Gelders Erfgoed in
SpannendeGeschiedenis.nl en de de layar-wandeling De Verloren Stad die in samenwerking met
MuseaZutphen tot stand kwam.
Spannende geschiedenis
Gelders Erfgoed en de vier Regionale Bureaus voor Toerisme in Gelderland rollen in 2012 en 2013 het
succesvolle concept www.spannendegeschiedenis.nl uit naar heel Gelderland. In totaal komen er 120
nieuwe locaties, verdeeld over vijf tijdslijnen; Romeinen & Bataven, Middeleeuwen,
Modernisering/Industriële Revolutie, Tweede Wereldoorlog (Liberation Route) en Koude Oorlog &
Wederopbouw. www.mijngelderland.nl vormt de basis vanwaaruit de content van
SpannendeGeschiedenis.nl wordt ontwikkeld. Gelders Erfgoed verzamelde vanuit mijnGelderland
locaties in de verschillende tijdvakken. De nieuwe locaties worden op de bestaande websites voorzien
van informatie, audiofragmenten, videofilmpjes, animaties, arrangementen, routes, evenementen, links
en andere tips voor een langer verblijf. Klik hier voor meer informati e.
Waterkracht!
Waterkracht! is een 3-jarig programma in het Gelderse deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Goede
ideeën die het Waterlinielandschap tot leven wekken, kwaliteit aan het landschap toevoegen en voor
betrokkenheid van de omgeving zorgen, maken kans op financiële ondersteuning en begeleiding vanuit
het Programmateam Waterkracht!. Gelders Erfgoed werkt in dit programma samen met Gelders
Genootschap, KCG en landschapshistoricus Ferdinand van Hemmen. Speciaal voor dit programma is
op 9 februari op slot Loevestein de website www.levenlangsdelinie.nl gelanceerd; een verzameling van
diverse actuele en historische verhalen en documenten over het Gelderse Waterlinie Landschap.
In beeld, woord en geluid nemen deze bronnen je mee langs het gevarieerde landschap van dit gebied.
Wist u dat het spookt in het Rivierenland? Heeft u wel eens vogels moeten verjagen op de
fruitboomgaarden van de Betuwe? Hoe groot was en is de impact van de Nieuwe Hollandse Waterlinie

op het leven van de boeren? Dat en meer kunt u op deze website vinden. Neem eens een kijkje of stuur
uw persoonlijke verhaal in! Voor meer informatie: Jette Janssen,
j.janssen@gelderserfgoed.nl. Projectideeën? Kijk hier.
Gelders Erfgoed Magazine
Gelderland wemelt van de landgoederen, kastelen, buitenhuizen en villa’s. Voor de redactie van Gelders
Erfgoed was in het kader van het Jaar van de Historische Buitenplaats 2012 een themanummer over
buitenplaatsen en kastelen daarom onvermijdbaar.
Eigenaren van landgoederen en buitenplaatsen hadden altijd al een goede neus voor mooie
landschappen en uitzichten. Niet voor niets zochten ze hun heil op randen en bulten. De Veluwezoom
trok rijkaards en machtigen als een magneet. Landgoederen liggen hier als parels aan een snoer:
Gelders Arcadië.
Het beheren van een buitenplaats of kasteel is tegenwoordig niet eenvoudig en financieel soms
waaghalzerij. Voor eigenaren kan het de moeite lonen om streekbewoners te betrekken bij het beheer
van dergelijke objecten, zoals bij Kasteel de Slangenburg. Het gebouw is nu in gebruik als Gastenhuis
van de Benedictijner Abdij St. Willibrord. Het economisch benutten van kastelen of buitenhuizen,
bijvoorbeeld als gastenverblijf of restaurant, helpt bij het in stand houden van kostbaar erfgoed.
Over de bouwwerken en tuinen is vaak meer bekend dan over de bewoners van de landgoederen. Dat is
toch wel vreemd in een maatschappij als de onze, waar roddel en achterklap op tv, internet, in
tijdschriften en dagbladen zo veel populariteit geniet. In het archief van de familie Bentinck werd veel
nieuws ontdekt over het turbulente en veelzijdige leven van de 18e-eeuwse Charlotte Sophie von
Aldenburg, vooral bekend als Bentinck.
Dit en nog veel meer leest u in Gelders Erfgoed Magazine. Abonnee worden voor maar €24,50 per jaar?
Stuur uw adresgegevens dan naar redactie@gelderserfgoed.nl
Interesse in een datalogger?
Speciaal voor Gelders Erfgoed en Kunst en Cultuur Overijssel is er op dit moment een
(tijdelijke) aanbieding bij aanschaf van een Escort iLog datalogger. Deze datalogger is de opvolger van
de Escort Junior (die door het LCM werd aanbevolen en goedgekeurd voor gebruik in musea en
archieven). De aanbieding is mogelijk gemaakt door PE Kunst Support (info@pekunstsupport.nl) en
geldt tot eind mei 2012.
De Escort iLog is een intelligente datalogger die de temperatuur en relatieve luchtvochtigheid meet. Via
een multifunctionele display zijn verschillende functies en metingen afleesbaar. Door middel van een
knipperend lichtsignaal wordt een alarm afgegeven wanneer de luchtvochtigheid en temperatuur de
grens van wat als acceptabel gezien wordt, wordt overschreden. Het bijhorende programma is gratis en
de instelling van de datalogger is gemakkelijk aan te passen aan de eigen wensen. Updates worden
automatisch verkregen. Tevens is het mogelijk de gegevens over te zetten naar Excel en deze
bijvoorbeeld via email te verzenden.

Voor het uitlezen van gegevens (van verschillende loggers) is één USB station nodig, door middel van
één startmagneet kunnen de dataloggers ter plekke aan- en uitgezet worden.
Een basisset van één datalogger, één USB station en één startmagneet (adviesprijs 344,90 euro) kan
nu aangeschaft worden voor 299,95 euro.
Indien er voldoende interesse voor extra separate dataloggers (adviesprijs 244,95 p/s) is, dan kan
Gelders Erfgoed via bulkinkoop korting krijgen.
Meer informatie over deze aanbieding en de Escort iLog kunt u verkrijgen via :
Gelders Erfgoed, Mevr. Bim van Dijk, b.vandijk@gelderserfgoed.nl of 0575-468053.
Feestelijke lancering Canon van Doetinchem
Vrijdag 23 maart jl. vond in het Stadsmuseum Doetinchem de feestelijke lancering van de digitale Canon
van Doetinchem plaats. De Canon van Doetinchem is vanaf nu te vinden op www.mijngelderland.nl
De canon vertelt in een notendop de geschiedenis van Doetinchem in 45 verhalen. Prachtige korte
verhalen over de eerste bewoners, verdwenen kastelen en Doetinchemse prominenten. Maar ook over
de diepe wonden die in de Tweede Wereldoorlog aan de stad werden toegebracht. Vijf Doetinchemmers
(Henk Weltje, Rick Kappelle, Hand de Hartog, Gradie Veldhoen en Peter Bresser) hebben twee jaar
gewerkt aan het verzamelen van de geschiedverhalen. Zij vertegenwoordigen Oudheidkundige
Vereniging Deutekom, het Stadsmuseum en het Erfgoedcentrum. Liesbeth Tonckens van Gelders
Erfgoed: ‘Het is echt super dat er nu al elf lokale canons van Gelderland zijn te vinden op
mijnGelderland.nl. In 2006 is de landelijke canon gepubliceerd die de geschiedenis van Nederland in 50
verhalen vertelt. Dat heeft echt een enorme ‘boost’ gegeven aan het nadenken over de lokale
geschiedschrijving. Er zijn nog steeds lokale canonwerkgroepen hard aan het werk de geschiedenis van
hun dorp, stad of s treek vast te leggen in 30 tot 50 vensters verdeeld over de tien tijdvakken.’ Op dit
moment wordt er hard aan gewerkt om ook de digitale Canon van Groesbeek en de digitale Canon van
Tiel op korte termijn te publiceren. Later dit jaar volgt naar alle waarschijnlijkheid de Canon van Renkum.
Feiten en cijfers erfgoed en cultuur in Gelderland
Monica Wagenaar van de Afdeling Onderzoek heeft tal van cijfers en ook feiten verzameld
inzake erfgoed en cultuur in de Provincie Gelderland.

Nederlanders brengen jaarlijks 10,6 miljoen ‘culturele’ vrijetijdsactiviteiten in Gelderland door. Tijdens
deze culturele (dag)uitstapjes wordt jaarlijks ongeveer 133 miljoen euro uitgegeven. Zutphen en
Doesburg zijn de Gelderse gemeenten met de meeste monumenten per km 2 , maar Arnhem telt de
meeste monumenten. Vrijwilligers spelen een belangrijke rol in de culturele sector, tegenover iedere
betaalde museummedewerker, staan 13 vrijwilligers. Ruim een op de vijf binnenlandse vakantiegangers
in Gelderland bezoekt tijdens de vakantie bezienswaardige gebouwen (monumenten, oude steden,
kerken, kastelen). Deze en andere interessante feiten en cijfers zijn bijeengebracht in het rapport
‘Erfgoed en cultuur in Gelderland, feiten en cijfers 2012’. De uitgave gaat niet alleen in op erfgoed, maar
ook op erfgoed als onderdeel van de culturele sector en de culturele sector als onderdeel van de
vrijetijdssector. ‘Erfgoed en cultuur in Gelderland&rsquo ; is hier te downloaden. Meer informatie via het
secretariaat van Gelders Erfgoed.
Succesvol fondsen werven
Verwelkom vrienden, sponsors en fondsen
Meer dan ooit is het voor culturele- en erfgoedorganisaties van belang om nieuwe bronnen van
inkomsten te zoeken. Sponsors en fondsen werven is echter goed te leren. De kunst is om te begrijpen
hoe bewezen methoden en technieken werken en hoe u deze met succes kunt toepassen in de praktijk.
Voor wie?
Directie, bestuurders en medewerkers van musea en andere erfgoed- cultuurorganisaties die zich
bezighouden met marketing en het verwerven van financiën.
Opzet
U leert om nieuwe bronnen van inkomsten voor uw organisatie te zoeken. U leert hoe u de
samenwerking met bedrijven, vermogensfondsen en particuliere liefhebbers voor dit doel kunt benutten.
Na deze dag heeft u inzicht in alle bouwstenen voor een succesvol fundraisingplan.
Praktische informatie
Docent: Fusien Verloop, Bureau Leenaers Verloop
Datum: maandag 16 april 2012
Tijd: 10.00 - 16.00 uur
Locatie: Latijnse school, Grote Kerkhof 6, Deventer

Prijs: € 85 (inclusief lunch en lesmateriaal)
Maximaal aantal deelnemers: 20
Aanmelding: vόόr 10 april 2012 via deze link
Cursusinformatie
In samenwerking met Kunst en Cultuur Overijssel (KCO) is de gezamenlijke cursusbrochure 2012
verschenen. Voor meer informatie kunt u hier terecht.
Op korte termijn zijn er nog inschrijfmogelijkheden voor de volgende cursussen van Gelders Erfgoed:
Basiscursus informatiebeheer Module 2
De basiscursus Informatiebeheer is dit jaar voor het eerst in modules verdeeld. De tweede module,
‘Beschrijven van een voorwerp’, wordt nogmaals aangeboden maandag 16 april van 10.00 tot 12.30 uur,
bij Gelders Erfgoed in Zutphen. Aanmelden kan tot 12 april. Aan de orde komen: standaard collectieinformatie
programmatuur, beschrijven van een boek, beschrijven van een object, beschrijven van een
afbeelding.
Workshop Beschrijven van filmmateriaal
De workshop beschrijven van filmmateriaal wordt maandag 23 april van 10.00 tot 16.00 uur gegeven bij
Gelders Erfgoed te Zutphen. De kosten bedragen € 95,-, inclusief lunch. In de workshop krijgt u
praktische informatie aangereikt om uw eigen filmmateriaal te conserveren, digitaliseren en beschrijven.
Aanmelden kan tot 10 april.
Werken met klimaatapparatuur
U leert tijdens deze workshop hoe u klimaatcontrole- en klimaatbeheersingsapparatuur gebruikt in het
museum, hoe u deze apparatuur onderhoudt en wat u met meetgegevens kunt doen. Docent: Bim van
Dijk, datum dinsdag 24 april 2012, van 10.00 tot16.00 uur.
Locatie: Gelders Erfgoed te Zutphen, prijs: € 95,- (inclusief lunch), aanmelding kan tot 10 april 2012.
Dit is een nieuwsbrief van Stichting Gelders Erfgoed · Naar onze website · Afmelden