PDF Land van Herle

Wae hiehaer kump, dae is wilkom
Want oos hart kent gei versjliet;
De auwen aard gong neit verloare,
't Lache woorte veer neit kwiet.
Vol meziek van zank en sjnoare
Hink den hemel euver os haer;
Limburg wo ich bèn geboare
Méé es alles höb ich dich gaer!
Heerlen, Na-zomer 1970. L. SCHELBERG.
Enkele aspecten betreffende
de jeugd en de marteldood
van Pancratius
Er zijn nauwelijks betrouwbare rechtstreekse gegevens over deze
heilige en zijn familie voorhanden. De handschriften, die het verhaal
over zijn marteldood bevatten en waarin zeer schaars'e mededelingen
over zijn afkomst staan, geven op vele punten dermate
afwijkingen in lezing, dat, zoals A. Huisman in haar proefschrift
over deze heilige betoogt 1 ), nauwelijks betrouwbare conclusies over
deze op jeugdige leeftijd ter dood gebrachte knaap mogelijk zijn. Wat
de handschriften unaniem overleveren is, dat hij van een aanzienlijke
familie stamt en de naam van de heilige. Wat het eerste betreft,
moeten we op indirecte wijze gegevens verzamelen om inzicht te
krijgen, hoe de jeugd van deze aanzienlijke knaap verliep, wat de
voor die tijd vereiste opvoeding was. Beginnen we evenwel met het
tweede vaststaande gegeven, de naam. A. Huisman 2 ) vertaalt hem
aldus. "Das griechische Wort bedeutet Allwaltend". Dit is onjuist,
want dit zou de betekenis zijn van het Griekse Pankrates, een
naam, die als erebijnaam gegeven werd aan meerdere Griekse goden
zoals Apollo, Zeus, Athene, Hera. De schrijfster heeft het Latijnse
achtervoegsel -ius (= het Griekse -ios) niet in haar interpretatie
betrokken. Dit achtervoegsel betekent in Grieks en Latijn het verbonden
zijn met iets, een toebehoren aan iets, het wijst op een verband
tussen iemand (iets) en iemand (iets) anders 3 ). De naam van
onze heilige is dan te vertalen met "de man, die de gave heeft alles
te beheersen, te overwinnen".
133