26.09.2013 Views

TEGEN DE KWAKZA1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

TEGEN DE KWAKZA1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

TEGEN DE KWAKZA1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Vreemdsoortig* W' sügemee&^H.<br />

rZiekte in dit land voorkomend« 4 V<br />

Î":" Evenals een dief, ^<br />

\5 die ons <strong>de</strong>s nachts<br />

$'aanrandt, valt ze onr>+<br />

•JST °p bet onverwachts 4<br />

. aan. 2äJ,die er aan lij<strong>de</strong>n,<br />

gevoelen Mn In<br />

*##*"<strong>de</strong> hörst« en len<strong>de</strong>n,<br />

zelfB somtijd» In <strong>de</strong>n<br />

'- rug. Ze on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n<br />

"> r *k een soort van vérvet-M.<br />

Uns en een geneigdi-k<br />

held tot,slapen. Des<br />

morgens vooral heeft<br />

; men een onaangena- ^<br />

v> men smaak In <strong>de</strong>n<br />

v mond, <strong>de</strong> tan<strong>de</strong>n zijn<br />

met een slljmachtlge<br />

zelfstandigheid bezet<br />

SJ De eetlust ontbreekt.<br />

De zieke gevoelt als<br />

het ware een zware<br />

drukking op <strong>de</strong> maag<br />

en som wijlen een gevoel<br />

van zwakte én<br />

een niet aan te vullen<br />

leegte in het binnenste<br />

van <strong>de</strong> maag. De ogen zijn dof en <strong>de</strong><br />

buitenste <strong>de</strong>elen er van wor<strong>de</strong>n koud en<br />

;tklam. Na een zeker tijdsverloop krijgt men<br />

een hoest, die bij <strong>de</strong>n aanvang droog is, maar<br />

na eenlge maan<strong>de</strong>n vergezeld gaat, met op«<br />

'geving van groenachtige fluimen. De zieke<br />

gevoelt een onophou<strong>de</strong>lijke afgematheid, en te<br />

vergeeft tracht hij te slapen, hetgeen'zijn<br />

toestand nochtans niet verzacht, Vervolgens<br />

wordt hij zenuwachtig, prikkelbaar en somber,<br />

en neemt alles euvel op. Wanneer hij<br />

eensklaps opstaat, on<strong>de</strong>rvindt bij een soort<br />

van duizeling; hij geraakt verstopt (geconsUpeerd),<br />

zijn huid Is droog,.en bij oogenblikkeu<br />

'warm, het bloed wordt dik en traag, liet<br />

wit <strong>de</strong>r oogen krijgt een geelachtige tint.<br />

De urine wordt, behalve nog dat zo aanslat,<br />

zeldzaam . en. donker von kleur. Dikwijls<br />

Is <strong>de</strong> zieke genoodzaakt het voedsel, dat<br />

hij gebruikt, over te geven; die ; brakingen<br />

laten in <strong>de</strong>n mond dan eens oen bitteren,<br />

dan eens een zoetachtlgen smaak achter eu<br />

zeer dikwijls zijn ze dor hartkloppingen<br />

gevolgd. Het gezicht van <strong>de</strong>n zieke ver*<br />

zwakt, hü heeftialtijd sterren voor <strong>de</strong><br />

oogen, en on<strong>de</strong>rvindt een'groote vermoeidheid<br />

en zwakte. AUe <strong>de</strong>ze .kenteekenen doen<br />

zich beurtelings voor. Men beweert dat een<br />

<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>r bevolking on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zen of genen<br />

vorm daaraan lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> is. Oeneesheeren heb'<br />

ben zich dikwijls omtrent <strong>de</strong>n aard <strong>de</strong>zer zlektei<br />

bedrogen. — Eenlgen hebbén die als een leverf<br />

ziekte' behan<strong>de</strong>lt, an<strong>de</strong>ren* we<strong>de</strong>r als slecht<br />

spljsverteering, sommigen ook als miltziek!<br />

enz, enz. maar niet een hunner verschillet"***<br />

^JjfibaPjlejiagejLliejBtt<br />

opgeleverd. Men beeil-nochtans ont<strong>de</strong>kt dal V<br />

bet »Extract of Roots" (wórtel-extract) of ge- \<br />

neeskrachtlge Siroop van Moe<strong>de</strong>r Seigel, in \<br />

elk geval volkomen geneest. De slechte spljsverteering<br />

is een zeer ernstige ziekte, welke<br />

een groot getal <strong>de</strong>r volksklasse aandoet, en<br />

ze wordt door rampzalige uitkomsten gevolgd,<br />

soogeen onverwijl<strong>de</strong> zorg wordt" aangebracht.<br />

De Seigel-Slroop is een afdoend mid<strong>de</strong>l, zelfs '<br />

In <strong>de</strong>moelelijkste gevallen* A. J. WHITE, Elge- "<br />

naar, te London. Breda:-VAN <strong>DE</strong> GOORBBROH,<br />

Generaal-Depdt voor Ne<strong>de</strong>rland ook verkrijg- '<br />

baar bij alle Apothekers in Holland, Java en<br />

Kolonien. Prijs van <strong>de</strong> Siroop f\.71; van <strong>de</strong><br />

Pillen ro.il.<br />

To Amsterdam, Wj CLÉBAN & Ole. Drogist<br />

H eiligen weg.<br />

I I BB<br />

(Hollandsche Illustratie, 21 okt. 1881)<br />

Bijlage<br />

De kijk van het weekblad<br />

'Het Leven' anno 1915 op<br />

't Staphorster Boertje<br />

Hieron<strong>de</strong>r volgt een opmerkelijk<br />

document: <strong>de</strong> tekst van een<br />

artikel dat het weekblad Het<br />

Leven op 9 maart 1915 wijd<strong>de</strong><br />

aan het Staphorster Boertje. De<br />

on<strong>de</strong>rtitel luid<strong>de</strong>: Naar aanleiding<br />

van <strong>de</strong> vraag of <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong><br />

*vrij' moet wor<strong>de</strong>n. Het weekblad<br />

Het Leven on<strong>de</strong>rscheid<strong>de</strong> zich van<br />

<strong>de</strong> toenmalige geïllustreer<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />

door zijn frisse, journalistieke<br />

aanpak, altijd met een scherp<br />

gevoel voor <strong>de</strong> eisen van <strong>de</strong> actualiteit.<br />

Hoofdredacteur Frans van<br />

Erlevoordt schakel<strong>de</strong> vaak gezag­ P. Stegeman<br />

hebben<strong>de</strong> auteurs in. In dit artikel<br />

probeert <strong>de</strong> schrijver kool en geit te sparen, hij weegt zorgvuldig<br />

argumenten pro en contra af; over <strong>de</strong> aard van <strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n die Stegeman<br />

verkocht verneemt men echter niets. De tekst is in <strong>de</strong> he<strong>de</strong>ndaagse<br />

spelling overgebracht.<br />

Wanneer <strong>de</strong> reiziger, die met <strong>de</strong> ochtendtrein het hoge Noor<strong>de</strong>n<br />

van ons land opzoekt, Zwolle gepasseerd is, - in versnel<strong>de</strong> vaart<br />

door het Overijsselse winterlandschap met zijn strakke luchten en<br />

éénvormige coloriet, leg-kaart van enkel scherp gehoekte brokken<br />

zwart bouwland, kaarsrechte doorsne<strong>de</strong>n van zuiver gelijn<strong>de</strong> slootjes<br />

en greppels - Meppel tegemoet jaagt, zal hij, in <strong>de</strong> rijrichting links<br />

gezeten, een minuut of tien sporens vóór dit, om zijn boter en eieren<br />

zo befaam<strong>de</strong> stadje bereikt wordt, plotseling langs <strong>de</strong> straatweg, een<br />

heel stuk het land in, een aan weerskanten door hoge populieren<br />

trouw bewachterd, vreem<strong>de</strong> file van aan rist opgestel<strong>de</strong>, lege vehikels<br />

ontwaren: tilburies en sjezen, melkkarren, zogenaam<strong>de</strong> Rotterdamse-<br />

en an<strong>de</strong>re boerenwagentjes, landauers, maar öök equipages<br />

en auto's.<br />

En als hij dan bij zijn me<strong>de</strong>reizigers informeert, waar ze zo ongeveer<br />

zijn en wat die stop gezette optocht voertuigen van zo uiteenlopen<strong>de</strong><br />

aard en afkomst te betekenen heeft, zal een welwillend<br />

treingenoot hem inlichten, hoe het dorpje, dat daar <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> horizont<br />

uit-één-valt, Staphorst heet en die zon<strong>de</strong>rlinge stoet rijmateriaal,<br />

welke daar aan <strong>de</strong> rijksverbinding van Zwolle naar Meppel te wachten<br />

staat, van patiënten is, die vandaag opgegaan zijn om bij dé platte-lands-genees-heer<br />

aller plàtte-lands-genees-heren: het Staphorster<br />

Boertje, voor kwalen van <strong>de</strong> meest zon<strong>de</strong>rlinge en <strong>tegen</strong>strijdige oorsprong,<br />

hulp en hulpmid<strong>de</strong>len te zoeken.<br />

Waarom we vandaag over <strong>de</strong>ze, in meer dan één opzicht merkwaardige<br />

esculaap schrijven? Man op hoge leeftijd al, die in oktober<br />

zijn vier-en-zeventigste verjaardag <strong>de</strong>nkt te halen, waaróm we he<strong>de</strong>n<br />

van zijn praktijk en zijn praktijken iets zullen vertellen en zéggen?<br />

Omdat, na een hele poos rust, "ze h'm weer eens op <strong>de</strong> vingers<br />

getikt hebben", terwijl men hem lang ongemoeid en onbekommerd<br />

liet dokteren, <strong>de</strong> Zwolse strafrechter verle<strong>de</strong>n week opnieuw zó en<br />

zóvéél hon<strong>de</strong>rd gul<strong>de</strong>ns <strong>tegen</strong> Piet Stegeman - zoals <strong>de</strong> vrind van<br />

huis uit heet - geëist heeft, wegens het "bij recidive onbevoegd uitoefenen<br />

van <strong>de</strong> geneeskunst".

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!