TEGEN DE KWAKZA1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij
TEGEN DE KWAKZA1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij
TEGEN DE KWAKZA1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vreemdsoortig* W' sügemee&^H.<br />
rZiekte in dit land voorkomend« 4 V<br />
Î":" Evenals een dief, ^<br />
\5 die ons <strong>de</strong>s nachts<br />
$'aanrandt, valt ze onr>+<br />
•JST °p bet onverwachts 4<br />
. aan. 2äJ,die er aan lij<strong>de</strong>n,<br />
gevoelen Mn In<br />
*##*"<strong>de</strong> hörst« en len<strong>de</strong>n,<br />
zelfB somtijd» In <strong>de</strong>n<br />
'- rug. Ze on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n<br />
"> r *k een soort van vérvet-M.<br />
Uns en een geneigdi-k<br />
held tot,slapen. Des<br />
morgens vooral heeft<br />
; men een onaangena- ^<br />
v> men smaak In <strong>de</strong>n<br />
v mond, <strong>de</strong> tan<strong>de</strong>n zijn<br />
met een slljmachtlge<br />
zelfstandigheid bezet<br />
SJ De eetlust ontbreekt.<br />
De zieke gevoelt als<br />
het ware een zware<br />
drukking op <strong>de</strong> maag<br />
en som wijlen een gevoel<br />
van zwakte én<br />
een niet aan te vullen<br />
leegte in het binnenste<br />
van <strong>de</strong> maag. De ogen zijn dof en <strong>de</strong><br />
buitenste <strong>de</strong>elen er van wor<strong>de</strong>n koud en<br />
;tklam. Na een zeker tijdsverloop krijgt men<br />
een hoest, die bij <strong>de</strong>n aanvang droog is, maar<br />
na eenlge maan<strong>de</strong>n vergezeld gaat, met op«<br />
'geving van groenachtige fluimen. De zieke<br />
gevoelt een onophou<strong>de</strong>lijke afgematheid, en te<br />
vergeeft tracht hij te slapen, hetgeen'zijn<br />
toestand nochtans niet verzacht, Vervolgens<br />
wordt hij zenuwachtig, prikkelbaar en somber,<br />
en neemt alles euvel op. Wanneer hij<br />
eensklaps opstaat, on<strong>de</strong>rvindt bij een soort<br />
van duizeling; hij geraakt verstopt (geconsUpeerd),<br />
zijn huid Is droog,.en bij oogenblikkeu<br />
'warm, het bloed wordt dik en traag, liet<br />
wit <strong>de</strong>r oogen krijgt een geelachtige tint.<br />
De urine wordt, behalve nog dat zo aanslat,<br />
zeldzaam . en. donker von kleur. Dikwijls<br />
Is <strong>de</strong> zieke genoodzaakt het voedsel, dat<br />
hij gebruikt, over te geven; die ; brakingen<br />
laten in <strong>de</strong>n mond dan eens oen bitteren,<br />
dan eens een zoetachtlgen smaak achter eu<br />
zeer dikwijls zijn ze dor hartkloppingen<br />
gevolgd. Het gezicht van <strong>de</strong>n zieke ver*<br />
zwakt, hü heeftialtijd sterren voor <strong>de</strong><br />
oogen, en on<strong>de</strong>rvindt een'groote vermoeidheid<br />
en zwakte. AUe <strong>de</strong>ze .kenteekenen doen<br />
zich beurtelings voor. Men beweert dat een<br />
<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>r bevolking on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zen of genen<br />
vorm daaraan lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> is. Oeneesheeren heb'<br />
ben zich dikwijls omtrent <strong>de</strong>n aard <strong>de</strong>zer zlektei<br />
bedrogen. — Eenlgen hebbén die als een leverf<br />
ziekte' behan<strong>de</strong>lt, an<strong>de</strong>ren* we<strong>de</strong>r als slecht<br />
spljsverteering, sommigen ook als miltziek!<br />
enz, enz. maar niet een hunner verschillet"***<br />
^JjfibaPjlejiagejLliejBtt<br />
opgeleverd. Men beeil-nochtans ont<strong>de</strong>kt dal V<br />
bet »Extract of Roots" (wórtel-extract) of ge- \<br />
neeskrachtlge Siroop van Moe<strong>de</strong>r Seigel, in \<br />
elk geval volkomen geneest. De slechte spljsverteering<br />
is een zeer ernstige ziekte, welke<br />
een groot getal <strong>de</strong>r volksklasse aandoet, en<br />
ze wordt door rampzalige uitkomsten gevolgd,<br />
soogeen onverwijl<strong>de</strong> zorg wordt" aangebracht.<br />
De Seigel-Slroop is een afdoend mid<strong>de</strong>l, zelfs '<br />
In <strong>de</strong>moelelijkste gevallen* A. J. WHITE, Elge- "<br />
naar, te London. Breda:-VAN <strong>DE</strong> GOORBBROH,<br />
Generaal-Depdt voor Ne<strong>de</strong>rland ook verkrijg- '<br />
baar bij alle Apothekers in Holland, Java en<br />
Kolonien. Prijs van <strong>de</strong> Siroop f\.71; van <strong>de</strong><br />
Pillen ro.il.<br />
To Amsterdam, Wj CLÉBAN & Ole. Drogist<br />
H eiligen weg.<br />
I I BB<br />
(Hollandsche Illustratie, 21 okt. 1881)<br />
Bijlage<br />
De kijk van het weekblad<br />
'Het Leven' anno 1915 op<br />
't Staphorster Boertje<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt een opmerkelijk<br />
document: <strong>de</strong> tekst van een<br />
artikel dat het weekblad Het<br />
Leven op 9 maart 1915 wijd<strong>de</strong><br />
aan het Staphorster Boertje. De<br />
on<strong>de</strong>rtitel luid<strong>de</strong>: Naar aanleiding<br />
van <strong>de</strong> vraag of <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong><br />
*vrij' moet wor<strong>de</strong>n. Het weekblad<br />
Het Leven on<strong>de</strong>rscheid<strong>de</strong> zich van<br />
<strong>de</strong> toenmalige geïllustreer<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
door zijn frisse, journalistieke<br />
aanpak, altijd met een scherp<br />
gevoel voor <strong>de</strong> eisen van <strong>de</strong> actualiteit.<br />
Hoofdredacteur Frans van<br />
Erlevoordt schakel<strong>de</strong> vaak gezag P. Stegeman<br />
hebben<strong>de</strong> auteurs in. In dit artikel<br />
probeert <strong>de</strong> schrijver kool en geit te sparen, hij weegt zorgvuldig<br />
argumenten pro en contra af; over <strong>de</strong> aard van <strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n die Stegeman<br />
verkocht verneemt men echter niets. De tekst is in <strong>de</strong> he<strong>de</strong>ndaagse<br />
spelling overgebracht.<br />
Wanneer <strong>de</strong> reiziger, die met <strong>de</strong> ochtendtrein het hoge Noor<strong>de</strong>n<br />
van ons land opzoekt, Zwolle gepasseerd is, - in versnel<strong>de</strong> vaart<br />
door het Overijsselse winterlandschap met zijn strakke luchten en<br />
éénvormige coloriet, leg-kaart van enkel scherp gehoekte brokken<br />
zwart bouwland, kaarsrechte doorsne<strong>de</strong>n van zuiver gelijn<strong>de</strong> slootjes<br />
en greppels - Meppel tegemoet jaagt, zal hij, in <strong>de</strong> rijrichting links<br />
gezeten, een minuut of tien sporens vóór dit, om zijn boter en eieren<br />
zo befaam<strong>de</strong> stadje bereikt wordt, plotseling langs <strong>de</strong> straatweg, een<br />
heel stuk het land in, een aan weerskanten door hoge populieren<br />
trouw bewachterd, vreem<strong>de</strong> file van aan rist opgestel<strong>de</strong>, lege vehikels<br />
ontwaren: tilburies en sjezen, melkkarren, zogenaam<strong>de</strong> Rotterdamse-<br />
en an<strong>de</strong>re boerenwagentjes, landauers, maar öök equipages<br />
en auto's.<br />
En als hij dan bij zijn me<strong>de</strong>reizigers informeert, waar ze zo ongeveer<br />
zijn en wat die stop gezette optocht voertuigen van zo uiteenlopen<strong>de</strong><br />
aard en afkomst te betekenen heeft, zal een welwillend<br />
treingenoot hem inlichten, hoe het dorpje, dat daar <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> horizont<br />
uit-één-valt, Staphorst heet en die zon<strong>de</strong>rlinge stoet rijmateriaal,<br />
welke daar aan <strong>de</strong> rijksverbinding van Zwolle naar Meppel te wachten<br />
staat, van patiënten is, die vandaag opgegaan zijn om bij dé platte-lands-genees-heer<br />
aller plàtte-lands-genees-heren: het Staphorster<br />
Boertje, voor kwalen van <strong>de</strong> meest zon<strong>de</strong>rlinge en <strong>tegen</strong>strijdige oorsprong,<br />
hulp en hulpmid<strong>de</strong>len te zoeken.<br />
Waarom we vandaag over <strong>de</strong>ze, in meer dan één opzicht merkwaardige<br />
esculaap schrijven? Man op hoge leeftijd al, die in oktober<br />
zijn vier-en-zeventigste verjaardag <strong>de</strong>nkt te halen, waaróm we he<strong>de</strong>n<br />
van zijn praktijk en zijn praktijken iets zullen vertellen en zéggen?<br />
Omdat, na een hele poos rust, "ze h'm weer eens op <strong>de</strong> vingers<br />
getikt hebben", terwijl men hem lang ongemoeid en onbekommerd<br />
liet dokteren, <strong>de</strong> Zwolse strafrechter verle<strong>de</strong>n week opnieuw zó en<br />
zóvéél hon<strong>de</strong>rd gul<strong>de</strong>ns <strong>tegen</strong> Piet Stegeman - zoals <strong>de</strong> vrind van<br />
huis uit heet - geëist heeft, wegens het "bij recidive onbevoegd uitoefenen<br />
van <strong>de</strong> geneeskunst".