WSPA Magazine Voorjaar 2013

© WSPA
raken en objecten die ze kunnen inslikken. Om
dieren daadwerkelijk te kunnen helpen moeten
eerst belangrijke vragen worden beantwoord als:
welke diersoorten worden het meest geraakt?
Welke welzijnsproblemen komen het meest voor?
Welke soorten afval veroorzaken die problemen?
En hoe komen die soorten afval de zee in – en
tenslotte: hoe kunnen wij (WSPA en anderen)daar
iets aan doen?
Omvang en aard
Van meer dan 130 zeediersoorten is bekend dat
ze slachtoffer worden van verstrikking in afval,
waaronder zes soorten zeeschildpadden, 51
vogelsoorten en 31 soorten zeezoogdieren. Wat
die laatste groep betreft, naar schatting worden
jaarlijks tussen de 57.000 en 135.000 vinpotigen
en baleinwalvissen hier slachtoffer van, met name
zeehonden, zeeleeuwen en bultruggen. Over het
aantal vogels, zeeschildpadden en vissen valt zelfs
geen ruwe schatting te maken, maar zeker zullen
hun aantallen in de miljoenen lopen.
In de knoop
De welzijnsproblemen zijn heel divers. Zeezoogdieren
die onder water verstrikt raken, komen
door verstikking om het leven. Zeeschildpadden,
haaien en andere vissen die met afval verknoopt
raken, sterven doorgaans door honger en uitputting.
Ook komt het voor dat bijvoorbeeld jonge
zeehonden in de knoop raken met vislijnen die,
naarmate de dieren groeien, door hun huid en
vlees gaan snijden met grote, infectueuze wonden
tot gevolg. Vogels die flessendoppen en aanstekers
aanzien voor voedsel krijgen te maken met een
maag die zich vult met onverteerbare objecten,
wat de normale voedselopname hindert, energie
kost en maakt dat ze in de loop van weken of
maanden verkommeren. Zeeschildpadden die de
plastic zakken die door de oceaan zweven aanzien
voor kwallen, sterven een soortgelijke dood.
Oplossingen
Er zijn in het algemeen drie manieren om hier wat
aan te doen: het verminderen van het afval dat in
zee terechtkomt, het verwijderen van het afval dat
zich daar al bevindt en het redden van dieren die
van verstrikking slachtoffer worden. Op een
internationale conferentie die WSPA met hulp van
Sigaretten en
sigarettenfilters
24,6 procent
Zakken (papier
en plastic)
9,4 procent
Doppen en lipjes
9,1 procent
Voedselverpakking
8,9 procent
bekers, bordjes
en bestek
7,2 procent
het milieuprogramma van de Verenigde Naties
(UNEP) in december 2012 hield, kwamen experts
van over de hele wereld samen om te bespreken
welke methoden het meest effectief zijn. Het
leverde een schat aan mogelijke oplossingen op,
variërend van statiegeld op plastic tassen (of zelfs
een verbod) tot het produceren van plastics die
makkelijk biologisch afbreekbaar zijn, van
overheidsprogramma’s waarin vissers niet vissen
op vis, maar op afval tot het slim ontwerpen van
vistuig dat het risico op verstrikking danig terug
dringt. Voor WSPA betekende het een inspirerende
bijeenkomst om de komende tijd te werken
aan een campagne om dit veelal nog onbekende
dierenwelzijnsprobleem aan te pakken. Wordt
vervolgd dus.
Experts op
conferentie
van WSPA
en VN
De 10 meest voorkomende
soorten afval in oceanen *
plastic drinkflessen
(minder dan 2 liter)
5,5 procent
glazen
drankflessen
4,8 procent
Drankblikjes
4,6 procent
rietjes en
roerstokjes
4,4 procent
touw
2,1 procent
* afgeleid van 103.247.609 verzamelde objecten in de jaren 1989 – 2007
23