Sleutelproject N271
Sleutelproject N271
Sleutelproject N271
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> ‘etalage’ van de regio<br />
‘Bouwstenen’<br />
&<br />
Programma Verbindingen en Netwerken<br />
‘De Maaswijdte’<br />
Bergen, Gennep, Mook en Middelaar<br />
Gebiedsontwikkeling Maasduinen<br />
keuren, kiezen en excelleren
www.strategischeregiovisie.nl
<strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> ‘etalage’ van de regio<br />
‘Bouwstenen’<br />
&<br />
Programma Verbindingen en Netwerken<br />
‘De Maaswijdte’<br />
Bergen, Gennep, Mook en Middelaar<br />
Gebiedsontwikkeling Maasduinen<br />
keuren, kiezen en excelleren<br />
vastgesteld door de Stuurgroep Visie op 24 november 2010
Inhoudsopgave<br />
A <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> ‘etalage’ van de regio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7<br />
1 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9<br />
2 De <strong>N271</strong> als ‘etalage’ van de regio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15<br />
3 Ontwerpkaders en maatregelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19<br />
B Programma Verbindingen en Netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43<br />
1 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
2 Huidige situatie en knelpunten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51<br />
3 Programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61<br />
C Verantwoording: achtergrond en proces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75<br />
Bijlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77<br />
Ontwerpschets <strong>N271</strong> en Programma Verbindingen en Netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
A<br />
<strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> ‘etalage’ van de regio
8<br />
1. Inleiding
Uit de Strategische Regiovisie Bergen,<br />
Gennep, Mook en Middelaar:<br />
“Bergen, Gennep en Mook en Middelaar<br />
kijken gezamenlijk naar de toekomst.<br />
Door samen een Strategische Regiovisie<br />
te ontwikkelen nemen de gemeenten de<br />
regie in eigen hand. Zo kunnen bestaande<br />
plannen en ambities aan een gezamenlijke<br />
focus worden gekoppeld. Deze<br />
gezamenlijke focus is noodzakelijk om<br />
een dreigende achterstand op andere<br />
regio’s voor te zijn.<br />
In de Strategische Regiovisie is gekozen<br />
voor een kwaliteitssprong die nodig is<br />
om de leefbaarheid in de regio te behouden.<br />
Maar de regiovisie gaat verder<br />
dan het behouden van bepaalde waarden.<br />
Door het maken van keuzes en het<br />
samenwerken in projecten wordt de leefbaarheid<br />
vergroot, ‘quality of life’ wordt<br />
een sleutelbegrip in de regio. Hiermee<br />
heeft de regio een sterkere positie aan<br />
de onderhandelingstafel bij andere overheden<br />
en bij private partijen.<br />
Met de vaststelling van de visie heeft de<br />
regio gekozen voor een onderscheidend<br />
profiel dat aansluit bij het karakter van<br />
het gebied. De ligging in de luwte tussen<br />
Maas en Duitse grens, een bijzonder<br />
landschap rond de Maas en de Niers en<br />
de unieke natuur van het Nationaal Park<br />
Maasduinen maken het tot een gebied<br />
van rust en ruimte. Kleinschalig, puur<br />
en authentiek – deze kenmerken wil de<br />
regio koesteren. Gastvrijheid en respect<br />
voor toeristen, recreanten en zorgbehoeftige<br />
mensen zijn reeds aanwezige<br />
kwaliteiten die de regio verder wil<br />
uitbouwen. Duurzaamheid is een nieuw<br />
aspect dat aandacht verdient om als excellente<br />
regio te kunnen uitblinken.”<br />
9<br />
Inleiding 1. Inleiding
het netwerk van verbindingen in Noord-Limburg: een ladderstructuur als basis om in de toekomst te kunnen excelleren als een<br />
aantrekkelijke regio.<br />
10
Strategische keuzes<br />
Vanuit het onderscheidende profiel zijn de strategische<br />
keuzes gericht op het benutten en versterken<br />
van de regionale economie en de leefbaarheid.<br />
De primaire programma’s zijn:<br />
1. investeren in exclusieve woonprogramma’s<br />
2. ontwikkelen van een bijzonder toeristisch<br />
recreatief product<br />
3. investeren in een duurzame landbouw<br />
4. ontwikkelen van bijzondere zorgcomplexen en<br />
zorgconcepten.<br />
Om daadwerkelijk tot een excellente regio te<br />
kunnen uitgroeien moeten deze programma’s<br />
in onderlinge samenhang worden uitgevoerd.<br />
Voorwaardenscheppend zijn de programma’s veiligheid<br />
(water), ruimtelijke kwaliteit en verbindingen<br />
en netwerken.<br />
Ambitie Verbindingen en Netwerken<br />
Om zich tot een excellente regio te kunnen<br />
ontwikkelen is alzijdige ontsluiting nodig. In alle<br />
windrichtingen en voor de auto, het openbaar<br />
vervoer, fietsers en wandelaars. De noord-zuid<br />
- en de oost-westverbindingen moeten als een<br />
ladder met sporten de regio toegankelijk maken<br />
voor de inwoners van de stedelijke regio’s en<br />
ervoor zorgen dat de regio zelf een beroep kan<br />
blijven doen op de voorzieningen (middelbaar<br />
en hoger onderwijs, zorg en werkgelegenheid)<br />
aan de andere zijde van de Maas en in Duitsland.<br />
Dat is nodig om jongeren en jong volwassenen<br />
zo lang mogelijk aan de regio te kunnen binden.<br />
Een alzijdige ontsluiting geldt voor het autoverkeer,<br />
de busverbindingen en de fietsverbindingen,<br />
bestemd voor het dagelijkse woon-, werk-, en<br />
onderwijsverkeer.<br />
Toeristisch is de uitbreiding van het fiets-, wandelen<br />
vaarnetwerk nodig. Men moet door het gebied<br />
kunnen dwalen. Van oost naar west en van noord<br />
naar zuid in de vorm van lussen, en visa versa.<br />
Om deze ambitie verder te onderbouwen hebben<br />
wij het huidige stelsel van fiets, wandel en auto<br />
infrastructuur onderzocht en beoordeeld.<br />
Deze studie is ook nodig om het sleutelproject<br />
‘<strong>N271</strong> als etalage’ nader uit te kunnen werken.<br />
Opgave en probleemstelling<br />
<strong>N271</strong><br />
Voor de <strong>N271</strong> staat de kwaliteitsslag centraal.<br />
Momenteel heeft de weg nog het functionele karakter<br />
van een hoofdverbindingsweg. De huidige<br />
situatie is bekeken en knelpunten zijn gesignaleerd.<br />
Vervolgens zijn de opgaven geformuleerd<br />
voor nadere uitwerking en zijn voor een aantal<br />
opgaven concrete maatregelen geformuleerd. De<br />
omgeving, zowel de dorpen als de verschillende<br />
aangrenzende landschappen, wordt vanaf de weg<br />
nauwelijks beleefd. In de Regiovisie is nadrukkelijk<br />
gesteld dat de weg de potentie heeft om als<br />
het ‘uithangbord’ te fungeren van alles wat de<br />
regio te bieden heeft. Niet alleen als drager van<br />
verkeer en vervoer, maar juist in de combinatie<br />
hiervan met ondersteunende voorzieningen, het<br />
zichtbaar maken van de huidige cultuur en de<br />
cultuurhistorie van de streek langs deze weg en<br />
van de landschappelijke kwaliteiten. Deze route<br />
kan zo faciliterend zijn aan de uitbouw van het<br />
recreatief en toeristisch potentieel van de regio en<br />
tegelijkertijd een waarborg zijn voor de bereikbaarheid<br />
van het gebied.<br />
11<br />
Inleiding 1. Inleiding
12 de regio Maasduinen
Netwerk van verbindingen<br />
De regio Maasduinen kan zich alleen ontwikkelen<br />
op het gebied van wonen, zorg, toerisme en recreatie<br />
en duurzame landbouw als het verbindingennetwerk<br />
goed op orde is. Dit is een primaire<br />
voorwaarde voor de verdere planvorming. Vanuit<br />
dit perspectief is het huidige netwerk onder de<br />
loep genomen. De Strategische Regiovisie is een<br />
lange termijnvisie. Daarom is niet alleen gekeken<br />
naar het huidige netwerk en haar knelpunten,<br />
maar ook naar het netwerk dat de regio op<br />
termijn moet gaan ondersteunen in het benutten<br />
van haar kwaliteiten. De voorgestelde maatregelen<br />
kunnen niet allemaal in een korte periode<br />
worden gerealiseerd. Sommige maatregelen zijn<br />
zeer ingrijpend en kunnen alleen met langdurige<br />
inzet en een daarop gerichte strategie tot uitvoering<br />
worden gebracht. Andere maatregelen<br />
kunnen met relatief weinig inspanning worden<br />
gerealiseerd. In de Regionale Agenda is onder de<br />
Financiële Ontwikkelingsstrategie aangegeven<br />
welke maatregelen in de eerste fase gerealiseerd<br />
kunnen worden en welk in de latere fasen. In<br />
de eerste fase kunnen de maatregelen voor de<br />
volgende fasen nader uitgewerkt worden tot<br />
uitvoeringsgerichte maatregelen. De vraag over<br />
het netwerk is tweeledig. Enerzijds moet worden<br />
aangegeven met welke infrastructurele maatregelen<br />
het verkeer verleid en gefaciliteerd kan worden<br />
om het gebied verder in te gaan. Het gaat om<br />
ontbrekende schakels en adequate verbindingen<br />
vooral in de oost-westrichting: verbindingen met<br />
het Brabantse en Duitse achterland. Anderzijds is<br />
de vraag waar en hoe een kwaliteitsslag (functionaliteit<br />
en inrichting) gemaakt kan worden. Beide<br />
vragen zijn van belang, zowel ten behoeve van<br />
de leefbaarheid van de regio Maasduinen als voor<br />
de uitbouw van het recreatieve potentieel aan<br />
weerszijden van de Maas.<br />
Opgaven<br />
Vanuit de doelen en probleemstelling die in de<br />
Regiovisie zijn verwoord zijn de opgaven verkend:<br />
1. <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong><br />
Welke maatregelen zijn nodig om de <strong>N271</strong> als<br />
‘etalage’ of ‘visitekaartje’ van de regio Maasduinen<br />
tot wasdom te laten komen.<br />
2. Programma verbindingen en netwerken<br />
Onderzoeken welke knelpunten er in het infrastructurele<br />
en vervoerskundige netwerk zijn,<br />
afgezet tegen de in de Strategische Regiovisie<br />
geformuleerde doelen voor de gebiedsontwikkeling<br />
Maasduinen.<br />
13<br />
Inleiding 1. Inleiding
14<br />
2. De <strong>N271</strong> als<br />
‘etalage’ van de regio
Met het sleutelproject <strong>N271</strong> als etalage<br />
willen wij een gebiedsontwikkeling op<br />
gang brengen waar de weg, de pleisterplaatsen<br />
en de kernen aan de route<br />
onderdeel van uit maken. Met het <strong>Sleutelproject</strong><br />
<strong>N271</strong> wordt een deel van het<br />
programma Verbindingen en Netwerken<br />
uitgewerkt, daar waar het de herinrichting<br />
van de weg betreft. Maar de<br />
gebiedsontwikkeling gaat verder. In dit<br />
plan worden de ontwerpkaders en concrete<br />
maatregelen beschreven, die ertoe<br />
leiden dat de regio haar visitekaartje<br />
afgeeft vanaf de <strong>N271</strong>. De voorstellen<br />
leggen de basis voor een uitvoeringsgericht<br />
ontwerp. De voorstellen zijn indicatief<br />
vertaald naar het investeringsniveau<br />
als input voor het totale kostenbeeld van<br />
de Strategische Regiovisie. Deze treft u<br />
aan in de Regionale Agenda.<br />
De provincie als provinciaal wegbeheerder<br />
speelt in het <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> als<br />
etalage een belangrijke rol, vooral waar<br />
het betreft de herinrichting van de <strong>N271</strong>.<br />
Wij willen daarom samen met de provincie<br />
komen tot een integraal uitwerkings-<br />
en uitvoeringsplan komen.<br />
15<br />
2. Inleiding De <strong>N271</strong> als ‘etalage’<br />
van de regio
<strong>N271</strong> als “etalage van de regio”<br />
16
Visie en concept<br />
<strong>N271</strong>: de bedelketting van de regio<br />
De huidige <strong>N271</strong> is een gedeelte van de<br />
oude rijksweg Nijmegen-Maastricht en aangelegd<br />
onder Napoleon. De weg behoorde lang tot het<br />
hoofdwegennet. Deze functie veranderde in de<br />
jaren negentig toen aan de westelijke zijde van<br />
de Maas de A73 werd aangelegd en de oost-westverbinding<br />
A77 werd gerealiseerd. De oorspronkelijke<br />
functie is nog duidelijk af te lezen aan de<br />
weg. Er zijn veel horecavoorzieningen langs de<br />
weg, van chique hotels, eethuizen, ontmoetings-<br />
en rustplekken zoals de truckerstop Arizona en de<br />
relaxhuizen. Ook de Rondweg van Gennep met<br />
haar vier rijstroken is een overblijfsel uit die tijd<br />
met veel verkeer. De kernen liggen veelal met hun<br />
rug naar de weg, en daar waar de weg door de<br />
kern heen loopt is duidelijk te zien dat het niet<br />
prettig wonen was.<br />
Het is een schilderachtige route die van noord<br />
naar zuid door de regio loopt. De <strong>N271</strong> maakt<br />
de verschillende landschappen van onze regio<br />
beleefbaar en bereikbaar: het Maasdal, het<br />
Niersdal, het Nationaal park De Maasduinen, het<br />
recreatiegebied Maaspark Well, de Mookerplas en<br />
de Mookerheide en St. Jansberg. De <strong>N271</strong> is ook<br />
de route waar de kernen van de regio en toeristische<br />
trekpleisters zich aan presenteren. Vanaf<br />
deze route toont de regio zich aan haar bezoekers<br />
en bewoners. Het verkeer tussen de kernen is<br />
op deze weg geconcentreerd. De regio kan hier<br />
haar kracht tonen. We vatten de <strong>N271</strong> op als een<br />
bedelketting waaraan mooie bedels hangen die<br />
het verhaal van de streek vertellen. Dit is mogelijk<br />
wanneer de verschillende plekken langs de <strong>N271</strong><br />
zichtbaar en herkenbaar zijn en er aantrekkelijk<br />
uitzien. Dan laat de regio haar visitekaartje zien.<br />
De <strong>N271</strong> is echter jarenlang vooral vanuit een<br />
infrastructurele functie bekeken. Om een kwaliteitsslag<br />
te bereiken zetten wij nu in op een ander<br />
perspectief. Het gaat ons om de kwaliteit van de<br />
weg zelf, maar ook om de ruimtelijke omgeving.<br />
Het is een integrale ruimtelijke opgave, waarbij<br />
de volgende ontwerpopgaven aan de orde<br />
zijn: de inrichting van de <strong>N271</strong> (snelheidsregime,<br />
wegprofiel, verknoping van de auto-infrastructuur<br />
met fiets- en wandelroutes in oost-westrichting),<br />
de landschappelijke inpassing, de ruimtelijke<br />
kwaliteit van de bebouwde omgeving: verbeteren<br />
van slecht ingerichte locaties, zoals sommige<br />
bedrijventerreinen, de locaties waar toeristisch-recreatieve<br />
steunpunten kunnen worden gemaakt,<br />
de pleisterplaatsen, de entrees van de kernen<br />
en de ontwikkeling van vooral de hoofdkernen<br />
Mook, Gennep en Nieuw Bergen.<br />
Als opgaven voor de <strong>N271</strong> zien wij:<br />
- De herinrichting: van functionele verbinding<br />
naar gebiedsontsluitingsweg met aandacht voor<br />
de verknopingen met de (recreatieve) oostwestverbindingen<br />
en de logische aansluiting<br />
van bestemmingen in de regio op de <strong>N271</strong><br />
- De landschappelijke inpassing: gericht op een<br />
optimale beleving (doorkijkjes, vergezichten)<br />
van diverse landschappen aan weerszijden van<br />
de <strong>N271</strong><br />
- De ontwikkeling van de hoofdkernen Bergen,<br />
Gennep en Mook, waarbij de optimalisatie van<br />
de ‘etalagefunctie’ van de <strong>N271</strong> uitgangspunt is<br />
- Het inrichten van pleisterplaatsen aan de <strong>N271</strong><br />
- Inpassing bedrijventerreinen aan de <strong>N271</strong><br />
17<br />
2. Inleiding De <strong>N271</strong> als ‘etalage’<br />
van de regio
18<br />
3. Ontwerpkaders<br />
en maatregelen
Herinrichting van de <strong>N271</strong><br />
Naar twee rijstroken<br />
De wens is om van de <strong>N271</strong> een gebiedsontsluitende<br />
weg te maken die de<br />
bestemmingen aan de weg onderling<br />
functioneel verbindt in combinatie met<br />
veilige aansluitingen van de bestemmingen<br />
en veilige oversteekpunten voor<br />
verkeer van kruisende verbindingen.<br />
Voor de afwikkeling van het autover-<br />
keer wordt daartoe het gehele tracé<br />
uitgevoerd in twee maal één rijstrook.<br />
De snelheid wordt onder het 80 km/u<br />
regime gebracht en ter hoogte van de<br />
aan de <strong>N271</strong> gelegen dorpskernen en<br />
belangrijke recreatieve bestemmingen<br />
zoals Plasmolen, Maaspark Well en het<br />
bezoekerscentrum Masduinen onder een<br />
50 km/u regime.<br />
19<br />
3. Inleiding Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
iconen in de regio<br />
groene zij- en middenbermen waar ruimte is<br />
20<br />
overgang 80 km/u naar 50 km/u in kernen<br />
fietspaden en LED verlichting bestrating <strong>N271</strong> in dorpskernen<br />
veilige en groen ingerichte oversteekpunten op 80km/u deel van de <strong>N271</strong>
Snelheidsbeperkende maatregelen bij<br />
kernen<br />
Ter hoogte van de kernen en bij kruisende wegen<br />
zijn verkeersbeperkende maatregelen nodig om<br />
het 50 km/u regime te ondersteunen. Bij deze<br />
maatregelen wordt voorzien in veilige oversteekmogelijkheden<br />
voor het langzaam verkeer. Daar<br />
waar de <strong>N271</strong> dwars door een dorp gaat (Mook)<br />
of het centrum van een dorp direct aan de <strong>N271</strong><br />
ligt (Bergen) wordt het oost-westverkeer gelijkwaardig<br />
aan het noord-zuidverkeer afgewikkeld<br />
en krijgt het langzaam verkeer in oost-westrichting<br />
zoveel mogelijk voorrang. De huidige en te<br />
verwachten verkeersintensiteiten zijn van dien<br />
aard dat dit verantwoorde ingrepen zijn, die geen<br />
ongewenste verkeerscongestie tot gevolg hebben.<br />
De verkeerskundige uitwerking van de maatregelen<br />
(middenbermen, rotondes etc.) moet nog<br />
plaatsvinden.<br />
Openbaar vervoer<br />
De <strong>N271</strong> is ook een centrale verbinding voor het<br />
openbaar vervoer, voor fietsverkeer en voor zwaar<br />
verkeer (landbouwverkeer en zand- en grindwagens).<br />
Er zijn veel bushaltes langs de weg, die we<br />
willen handhaven en die op veel plekken de basis<br />
voor een pleisterplaats (zie verderop) kan zijn.<br />
Aanleg van een vrije busbaan, zoals in de Regiovisie<br />
is gesuggereerd blijkt niet noodzakelijk te zijn.<br />
De vervoerscapaciteit van de <strong>N271</strong> is ruim voldoende<br />
groot om de bus over de weg te kunnen<br />
laten rijden, ook na afwaardering over het gehele<br />
trace tot twee maal één rijstrook.<br />
Fietsverkeer<br />
De <strong>N271</strong> is bijna helemaal voorzien van een vrijliggend<br />
fietspad, alleen ter hoogte van Gennep<br />
ontbreekt een belangrijke schakel. Deze schakel<br />
is vooral van belang in het kader van het verbindende<br />
netwerk, waarbij snel en zonder obstakels<br />
de route langs Gennep kan worden afgelegd, zie<br />
het programma Verbindingen en Netwerken onder<br />
noord-zuidverbindingen. Er bestaan plannen<br />
om het fiets en landbouwverkeer te combineren.<br />
Wij kiezen in verband met de fietsveiligheid voor<br />
het realiseren van een vrijliggend fietspad en voor<br />
het afwikkelen van het landbouwverkeer op de<br />
hoofdrijbaan met op een enkele plaats een passeerstrook.<br />
Voor het overig deel van de <strong>N271</strong> willen we het<br />
comfort van het fietspad verbeteren door verbreding<br />
(waar mogelijk, zonder bestaande bomen<br />
te hoeven kappen) en door het aanbrengen van<br />
verlichting langs de fietspaden. Randvoorwaarde<br />
daarbij is wel dat de verlichting alleen in de avonduren<br />
brandt en dat de verlichting een rustige<br />
kleur heeft, zoals ledverlichting en/of dynamisch<br />
is, dat wil zeggen alleen brandt als er iemand<br />
langs rijdt. Zo is het mogelijk om in comfort te<br />
voorzien zonder onacceptabele lichtvervuiling.<br />
Passeerstroken landbouwverkeer<br />
Via de <strong>N271</strong> wordt ook het landbouwverkeer<br />
afgewikkeld. Voor de verkeersveiligheid en het<br />
comfort van het autoverkeer is het van belang dat<br />
er voldoende passeerstroken aanwezig zijn. Bij<br />
de uitwerking van de herinrichting moet bekeken<br />
worden op welke tracédelen passeerstroken<br />
noodzakelijk zijn.<br />
21<br />
3. Inleiding Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
22<br />
Maaspark Well en het Reindersmeer
Aansluitingen op de <strong>N271</strong><br />
Daar waar aansluitingen op de <strong>N271</strong> vanuit bestemmingen<br />
in de regio niet logisch zijn gelegen<br />
of ontbreken worden deze verplaatst of aangelegd.<br />
Voor twee locaties is dit aan de orde.<br />
Het Heijderbos<br />
CenterParcs het Heijderbos is een belangrijke<br />
recreatieve bestemming met vrij veel verkeer. Momenteel<br />
is het een kruip door sluip door route via<br />
het bedrijventerrein de Grens en over bestaande<br />
recreatieve routes. Vrachtverkeer, recreatief langzaam<br />
verkeer en bestemmingsverkeer voor het<br />
Heijderbos maken gezamenlijk gebruik van deze<br />
route. Dit leidt tot onveilige situaties. Bovendien<br />
is de binnenkomst van de recreant niet gastvrij,<br />
wat wij wel willen zijn, te noemen. Wij willen<br />
het verkeer ontvlechten en een nieuwe, directe<br />
aantakking maken voor het bestemmingsverkeer<br />
Heijderbos ten noorden van de afrit van de A77.<br />
Ter hoogte van de aansluiting van de Grens op de<br />
<strong>N271</strong> willen wij het vrachtverkeer en fietsverkeer<br />
scheiden door middel van de aanleg van een vrijliggend<br />
fietspad.<br />
Maaspark Well en het bezoekerscentrum Nationaal<br />
park De Maasduinen<br />
De ontwikkeling van het Maaspark Well is voor de<br />
regio een geweldige stimulans voor de recreatie,<br />
ook het nieuwe bezoekerscentrum Maasduinen<br />
draagt belangrijk bij aan ons toeristisch-recreatieve<br />
profiel. Wij willen daarom voor deze twee<br />
nieuwe ontwikkelingen een herkenbare entree<br />
vanaf de <strong>N271</strong> realiseren. Wij denken daarbij aan<br />
een volledige kruising op de <strong>N271</strong>, die beide gebieden<br />
ter weerszijden van de weg ontsluiten. Ter<br />
hoogte van deze kruising wordt een middenberm<br />
aangelegd waarmee de snelheid van het verkeer<br />
wordt verminderd en de zichtbaarheid en oversteekbaarheid<br />
worden vergroot.<br />
23<br />
3. Inleiding Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
24<br />
landschappelijke inpassing
Maasdal Maasduinen ontginningslandschap<br />
Landschappelijke inpassing <strong>N271</strong><br />
Huidige situatie<br />
De <strong>N271</strong> is een belangrijke vervoersas voor het<br />
interlokale en het regionale verkeer. In de afgelopen<br />
decennia is de relatie tussen de weg en zijn<br />
omgeving (het landschap en de dorpen) steeds<br />
verder onder druk komen te staan. Het traject van<br />
de <strong>N271</strong> rondom Gennep is hier een goed voorbeeld<br />
van. De groenstructuur van de weg vertoont<br />
‘gaten’, daarnaast lijkt de functie van het groen<br />
vooral gelegen te zijn in het afschermen van de<br />
weg en is er de relatie met het omringende landschap<br />
niet altijd aanwezig.<br />
Toekomst<br />
Aanhelen bomenstructuur:<br />
De <strong>N271</strong> wordt opgevat als een lijnvormig<br />
element, dat het landschap doorsnijdt. De weg<br />
is vormgegeven vanuit zijn eigen logica en aan<br />
weerszijden beplant met bomenrijen zodat een<br />
krachtige lineaire ruimte ontstaat.<br />
Panoramaviews creëren:<br />
De <strong>N271</strong> loopt langs en door een diversiteit aan<br />
landschapstypen. Op de overgang van het Maasdal<br />
naar de hoger gelegen landschappen van de stuwwal<br />
bij Mook en de Maasduinen in het midden en<br />
zuidelijker deel. Daar tussen in wordt bij Gennep<br />
het Niersdal doorsneden.<br />
De specifieke schoonheid van de omgeving dient<br />
zoveel mogelijk zichtbaar te worden gemaakt<br />
vanaf de weg. Dit betekent dat de weg nu ook<br />
wordt opgevat als een filmisch lint, de scenic drive<br />
die al rijdend verschillende beelden genereert. De<br />
weg ligt op een dijklichaam dat op veel plaatsten<br />
ook dient als waterkering. Die hogere ligging<br />
biedt mooie uitkijken die de route zeer aantrekkelijk<br />
maken. In de loop van de jaren is een aantal<br />
landschappen en een dwarsdoorsnede van de regio<br />
panorama’s verdwenen, die willen wij graag<br />
herstellen. Bovendien willen wij een aantal nieuwe<br />
panorama’s toevoegen. Op ruimtelijke strategische<br />
plekken wordt daarom de onderbegroeiing<br />
verwijderd waardoor panoramaviews gecreëerd<br />
worden die het attractieve karakter van deze weg<br />
aanmerkelijk vergroten.<br />
Dat gebeurt op ruimtelijk strategische plekken<br />
zoals bij de kruising van het Niersdal. Momenteel<br />
ontneemt een dichte bossage hier het zicht vanaf<br />
de <strong>N271</strong> op het dal en op de Martinustoren van<br />
Gennep. Een andere plek is de locatie Plasmolen.<br />
Hier kan het zicht op de Mookerplas weer hersteld<br />
worden door onderbegroeiing weg te halen. Ook<br />
willen we graag een panorama realiseren op het<br />
Leukermeer en het te bouwen bezoekerscentrum<br />
Maasduinen aan het Reijndersmeer. De overige te<br />
realiseren panorama’s bieden een doorkijk naar<br />
het Maasdal of direct zicht op de Maas.<br />
Gedifferentieerde verkeersnelheid:<br />
De <strong>N271</strong> fungeert nu ook als de ruggengraat van<br />
dit gebied. In deze optiek krijgen de oost-westverbindingen<br />
(de Maasduinen en het Maasdal) een<br />
gelijkwaardige relatie met de noord-zuidverbinding<br />
(Nijmegen-Venlo). In het nieuwe wegbeeld<br />
wordt een gedifferentieerde verkeersnelheid voor<br />
gemotoriseerd verkeer gehanteerd. Er wordt onderscheid<br />
gemaakt in een 50- en 80 km/u regime.<br />
Ter hoogte van de kruisingen wordt het wegbeeld<br />
aangepast. Door middel van de toepassing van<br />
middenbermen wordt de snelheid getemperd<br />
en wordt de automobilist attent gemaakt op de<br />
kruising. De middenbermen zorgen bovendien<br />
voor een veilige oversteek voor de voetganger en<br />
de fietser.<br />
25<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
Herkenbaar karakter:<br />
Om de herkenbaarheid van de weg (van Nijmegen<br />
tot Venlo) te vergroten dient in de uitwerking<br />
aandacht te worden besteed aan de materialisering<br />
van de weg en van de oversteekplekken.<br />
In principe wordt uitgegaan van het handhaven<br />
van de asfaltverharding. De middengeleider is<br />
verbijzonderd met een op gelijk niveau gelegen<br />
splitlaag, die het beeld van de rijbanen karakteriseert<br />
tussen de kernen. Ter hoogte van de kernen<br />
verandert het snelheidsregime naar<br />
50 km\u en ter plekke wordt de middengeleider<br />
een verhoogde rammelstrook van basaltsteentjes.<br />
Langs de fietspaden stellen we voor een uniforme<br />
led-verlichting toe te passen. Een belangrijke<br />
maatregel om de herkenbaarheid van de weg te<br />
vergroten is om alle inrichtingselementen in het<br />
platte vlak van gras te maken (de middenbermen,<br />
zijbermen, rotondes en ovondes) en om de<br />
bomenbeplanting langs de weg in kernen waar<br />
de <strong>N271</strong> doorheen gaat te continueren en waar<br />
mogelijk te verdichten.<br />
Versterken van het dorpse karakter van de kernen<br />
ter hoogte van de <strong>N271</strong><br />
• bevorderen van dubbelgebruik van de verharding<br />
(fietsstroken op de weg in plaats van een<br />
vrijliggend fietspad) waardoor de ruimte voor<br />
bomen wordt vergroot<br />
• toepassing van gebakken klinkers met uitzondering<br />
van de rijloper<br />
Versterken van de landschapstypen grenzend aan<br />
de <strong>N271</strong>:<br />
• aandikken van bossages bij de Stuwwal en de<br />
Maasduinen en verwijderen van onderbegroeiing<br />
ter hoogte van het Niersdal<br />
• maatregelen te nemen aan de <strong>N271</strong> toegespitst<br />
op de verschillende landschapstypen die doorkruist<br />
worden<br />
Maatregelen te nemen aan de <strong>N271</strong> toegespitst<br />
op de verschillende landschapstypen<br />
die doorkruist worden<br />
Dorpskernenlandschap Mook<br />
Huidige situatie<br />
De <strong>N271</strong> fungeert ter hoogte van Mook als onderdeel<br />
van het dorpsweefsel. In de huidige situatie<br />
leidt dit tot een discontinue profiel van de weg.<br />
Het wegbeeld is onrustig door tal van ingrepen<br />
die met name gericht zijn op het temperen van de<br />
verkeerssnelheid, de aanwezigheid van parkeerplaatsen<br />
en het veelal ontbreken van een continue<br />
bomenstructuur.<br />
Toekomstbeeld<br />
Een duidelijk en rustig verkeerskundig beeld<br />
voor alle verkeersdeelnemers, passend binnen<br />
duurzaam veilig. Meer dubbel gebruik van de<br />
openbare ruimte waardoor de ruimte voor bomen<br />
toeneemt. Zoveel als mogelijk wordt de bomenstructuur<br />
van ‘buiten het dorp’ gecontinueerd<br />
en ter hoogte van het centrum verdicht. Voor<br />
de rijweg wordt eveneens het gebruik van asfalt<br />
gecontinueerd. Voor de overige toe te passen<br />
verhardingen zoals bijvoorbeeld trottoirs worden<br />
hoogwaardige materialen (bijvoorbeeld gebakken<br />
klinker) toegepast waardoor de allure van de<br />
dorpen (aan de Maas) weer zichtbaar wordt.<br />
Stuwwallandschap Plasmolen<br />
Huidige situatie<br />
Ter hoogte van Plasmolen scheert de <strong>N271</strong> vlak<br />
langs de Stuwwal. De randen (aan de maaszijde)<br />
maken een rommelige indruk door de aanwezigheid<br />
van tal van functies zoals de brede parkeerbermen<br />
van het restaurant De Chinese Muur,<br />
entrees van recreatieterreinen en aanwezige<br />
plassen.<br />
27<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
28<br />
St.Jansberg en Mookerheide,<br />
onderdeel van de stuwwal<br />
het ontginningslandschap<br />
de Niers en het Niersdal<br />
het Maasdal<br />
het Nationaal Park De Maasduinen
Toekomstbeeld<br />
Het creëren van een samenhangend wegbeeld<br />
waarbij de enorme (over) maat aan ‘parkeerbermen’<br />
naast de stuwwal belangrijke kansen bieden<br />
om bij een herprofilering de zichtbaarheid van de<br />
ernaast gelegen stuwwal voor deze plek te vergroten.<br />
De bebossing aan de stuwwalzijde wordt<br />
verder aangedikt. Aan de Maaszijde wordt de ‘gaten’<br />
in de aanwezige bomenrij aangevuld zodat<br />
er weer een heldere boomstructuur ontstaat. Op<br />
strategische plekken wordt onderbegroeiing langs<br />
de weg verwijderd waardoor ook de aanwezige<br />
(zandwinnings)plassen beter in beeld komen.<br />
Ontginningslandschap<br />
Huidige situatie<br />
De lange lijnen van het ontginningslandschap ter<br />
hoogte van Gennep zijn terug te vinden in het<br />
rechtlijnige wegtracé.<br />
Dit beeld wordt ondersteund door de aan weerszijden<br />
van het tracé aanwezige bomenrijen. Doordat<br />
de bomenstructuur echter ‘gaten’ vertoont is<br />
het beeld niet altijd even homogeen. Dit is met<br />
name het geval bij woningen en bedrijven die aan<br />
de weg liggen.<br />
Toekomstbeeld<br />
De rechtlijnigheid van het wegtracé wordt versterkt<br />
door het aanhelen van de bomenstructuur.<br />
Onderbegroeiing wordt zoveel mogelijk verwijderd<br />
zodat het zicht op het open landschap<br />
optimaal kan worden beleefd.<br />
Niersdallandschap<br />
Huidige situatie<br />
Het Nierdal staat niet op het netvlies van de<br />
automobilist. Rijdend op de <strong>N271</strong> is het Niersdal<br />
zorgvuldig afgeplant met forse bossages. De <strong>N271</strong><br />
transformeert zich in een autoweg incl. de bijbehorende<br />
voorzieningen zoals vangrails, middenbermen<br />
en een geluidswal.<br />
Toekomstbeeld<br />
Het profiel van de <strong>N271</strong> wordt getransformeerd<br />
van twee maal twee, naar twee maal één rijstrook.<br />
Het standaardprofiel zoals verderop<br />
aanwezig is geldt als uitgangspunt. De benodigde<br />
ruimte voor de infrastructuur wordt minder, waardoor<br />
volop de mogelijkheid is om de omgevingskwaliteiten<br />
weer zichtbaar te maken. Ter hoogte<br />
van het Niersdal worden de bossages verwijderd<br />
waardoor niet alleen de Niers weer zichtbaar<br />
wordt maar ook de kerktoren van Gennep weer<br />
in beeld komt. De weg wordt aan weerszijden<br />
voorzien van laanbomen in gras waardoor het<br />
rechtlijnige karakter van de weg wordt hersteld<br />
terwijl onder de kronen van de bomen door het<br />
zicht op de omgeving blijft.<br />
Maasduinenlandschap/Maasdallandschap<br />
Huidige situatie<br />
Het grootste deel van het wegtracé ‘scheert’ langs<br />
of passeert zijdelings de Maasduinen en het Maasdallandschap.<br />
De morfologie van de ondergrond<br />
is van belangrijke invloed op het wegbeeld. Afwisselend<br />
is sprake van uitstulping/inwigging van de<br />
Maasduinen en het Maasdal. In tegenstelling tot<br />
het dorpskernenlandschap keren de dorpen in de<br />
Maasduinen zich af van de <strong>N271</strong>. Veelal liggen de<br />
dorpen verscholen achter dichte bossages.<br />
Toekomstbeeld<br />
De dorpen presenteren zich nadrukkelijker aan de<br />
passant. Door hun uitnodigend karakter fungeren<br />
de dorpen als entrees van het Nationaal<br />
park De Maasduinen. De bomenstructuur wordt<br />
aangeheeld. En ter plaatse waar de Maasduinen<br />
over de weg (richting het Maasdal) zich voortzet<br />
worden de bosssages verder aangedikt waardoor<br />
de afwisseling (open-dicht) wordt versterkt. Aan<br />
de Maasdalzijde wordt de onderbegroeiing voor<br />
een deel weg gehaald. Dit geldt zeker voor die situaties<br />
waarin de Maas volop in beeld komt. Door<br />
deze ingrepen ontstaat een een wegtracé met een<br />
pittoresk karakter dat aansluit bij het beeld van<br />
een ‘excellente’ regio.<br />
29<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
30<br />
Mook “aan de Maas”<br />
inrichtingsschets Mook “aan de Maas” (Concire)
Maasdal met zicht op de spoorbrug Mook-Cuijk<br />
Mook “aan de Maas”<br />
Ontwikkeling hoofdkernen aan de <strong>N271</strong><br />
De kernen langs de <strong>N271</strong> hebben zich in de loop<br />
van de jaren ontwikkeld met de rug naar de weg<br />
gekeerd. Met het benadrukken van de bedels aan<br />
de ketting en het aanpassen van de weg op dit<br />
beeld ontstaan kansen om het gezicht aan deze<br />
kant te versterken. Van belang is dat de dorpen<br />
uitnodigen tot bezoek. Om het toerisme en recreatie<br />
te ondersteunen en te groeien naar een excellente<br />
regio zullen de dorpen kwaliteit moeten<br />
tonen, vanaf de <strong>N271</strong> en in de centra zelf. Daar<br />
waar ontwikkelingen in gang gezet zijn willen wij<br />
deze omslag in korte tijd bereiken. Onze prioriteit<br />
ligt bij de hoofdkernen. Wij zetten daarom in op<br />
Mook, Gennep en Nieuw-Bergen.<br />
Mook “aan de Maas”<br />
Bij Mook gaat de <strong>N271</strong> door de dorpskern heen.<br />
Mook is de enige kern aan de <strong>N271</strong> die aan de<br />
Maas ligt. Daarmee bezit Mook voor de regio een<br />
bijzondere kwaliteit. In de thans ontwikkelde<br />
private plannen krijgt de etalagefunctie hier<br />
invulling doordat het centrum van Mook zich aan<br />
de weg presenteert: met het gemeentehuis aan<br />
de westzijde en de centrumstraat met voorzieningen<br />
aan de oostzijde, zoals wordt voorgesteld<br />
in het centrumplan voor Mook. Hierin wordt ook<br />
voorgesteld om een pleisterplaats aan de Maas<br />
te maken, met een uitspanning aan het water.<br />
Wij vinden het juist voor de etalagefunctie van<br />
de <strong>N271</strong> belangrijk dat ook het zicht op de Maas<br />
wordt hersteld en dat de beoogde pleisterplaats<br />
een relatie krijgt met de <strong>N271</strong>, en met de overige<br />
onderdelen van het centrumgebied van Mook.<br />
Het doorzicht naar de Maas is te realiseren door<br />
verwijdering van een bestaand vervallen gebouw.<br />
31<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
pleisterplaats: meubilair, zuilen, etc.<br />
Gennep “vitale vesting”<br />
32
panoramaview Gennep “vitale vesting”<br />
Gennep “vitale vesting”<br />
Gennep is de oudste nederzetting in onze regio.<br />
Een oude vesting die cultuurhistorisch en toeristisch<br />
zeer waardevol is voor onze regio. De <strong>N271</strong><br />
gaat om Gennep heen. Het is een bypass van de<br />
oude Rijksweg die door de dorpskern loopt en is<br />
aangelegd om Gennep van het doorgaande verkeer<br />
te ontlasten. De weg is zodanig hoog aangelegd<br />
en van geluidschermen voorzien dat Gennep<br />
visueel wordt afgesneden van het Maasdal. De<br />
zichtbaarheid kan daarom slechts beperkt hersteld<br />
worden. Een van de mogelijkheden is het aanleggen<br />
van een verbinding die een historische route<br />
vanaf de Maas, ter hoogte van het veerhuis, met<br />
het centrum van Gennep, in ere te herstelt. Gennep<br />
wordt zo weer verbonden met het Maasdal.<br />
Deze verbinding wordt zichtbaar vanaf de <strong>N271</strong><br />
door een nieuwe langzaam verkeersbrug over<br />
deze weg. Op deze wijze wordt enerzijds de cultuurhistorie<br />
van Gennep verder tot leven gewekt<br />
en wordt een waardevolle schakel aan het toeristisch<br />
netwerk van de regio toegevoegd. Door<br />
deze route te verbinden met het Genneperhuis<br />
of in de toekomst een mogelijke passantenhaven,<br />
worden recreanten en toeristen, wandelaars en<br />
fietser verleid de ‘vitale vesting’ aan te doen. Ter<br />
plekke van het nieuwe fietsviaduct over de <strong>N271</strong><br />
wordt een nieuwe pleisterplaats ingericht. We<br />
stellen voor de bestaande picknickplek met een<br />
informatievoorziening over de ‘vitale vesting’.<br />
Deze plek biedt een panorama op de Maas en in<br />
noordelijke richting op het Genneperhuis.<br />
De herkenbaarheid van Gennep willen wij ook<br />
vergroten door het realiseren van een panoramaview<br />
op het Niersdal met de Martinustoren als<br />
ijkpunt (zie onder het panorama)<br />
33<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
pleisterplaats<br />
34<br />
centrumplan Mosaïque
ingrediënten pleisterplaats<br />
Bergen “modern centrumdorp”<br />
De hoofdkern Nieuw-Bergen is nauw verbonden<br />
met het bijzondere natuurgebied Nationaal park<br />
De Maasduinen. Een startpunt of verblijf, voor<br />
de toerist in ieder geval een belangrijke plek om<br />
boodschappen te doen. Gezonde hoofdkernen<br />
heeft de regio nodig om haar voorzieningen op<br />
peil te houden. Daarom wordt ingezet op de herstructurering<br />
van het centrum van Nieuw-Bergen.<br />
In het inmiddels vastgestelde centrumplan Mosaïque<br />
is de <strong>N271</strong> ingericht als onderdeel van de<br />
dorpskern. Door middel van een ovonde wordt de<br />
snelheid hier naar 50 km gebracht. Het gemeentehuis<br />
van Bergen, icoon voor de ‘moderniteit’ van<br />
het dorp staat hier prominent aan de <strong>N271</strong>. De<br />
ovonde zelf en de omgeving hebben een groene<br />
inrichting maar het zichtbare bouwblok aan de<br />
achterzijde van het winkelcentrum detoneert en<br />
toont niet de gewenste gastvrijheid. Het centrumplan<br />
Mosaïque voorziet nog niet in een oplossing.<br />
Een nauwe afstemming met het <strong>Sleutelproject</strong><br />
<strong>N271</strong> is gewenst om daadwerkelijk een integraal<br />
informatiekiosk/bushalte/ijsverkoop<br />
picnicplek<br />
bushalte<br />
fietsparkeren/verkoop streekeigen<br />
landbouwproducten<br />
autoparkeren<br />
onderdeel van het sleutelproject te kunnen zijn.<br />
Hiervoor is ook nodig dat in Nieuw-Bergen een<br />
pleisterplaats wordt ingericht, waar toeristen die<br />
een fietstocht maken op adem kunnen komen en<br />
van toeristische informatie worden voorzien.<br />
Pleisterplaatsen aan de <strong>N271</strong><br />
Hieronder worden plekken langs de <strong>N271</strong> verstaan<br />
waar mensen samenkomen: van bushalte<br />
tot hotel. Elke pleisterplaats biedt een basisprogramma.<br />
Een parkeervoorziening voor auto’s en<br />
fietsers, een picknickplek, een bushalte en een<br />
kiosk. De kiosk kan op verschillende manieren<br />
worden ingevuld, zoals een informatiekiosk van<br />
een natuurgebied, informatie over de historie van<br />
de <strong>N271</strong> of een nabijgelegen kern, over het openbaar<br />
vervoer en fietsverhuur, ijsverkoop, verkoop<br />
van lokale landbouwproducten, etc. De vormgeving<br />
van dit basisprogramma moet verder worden<br />
uitgewerkt. Belangrijk is dat de vormgeving<br />
bijdraagt aan de identiteit van de regio en aan de<br />
herkenbaarheid van de <strong>N271</strong> als etalage.<br />
35<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
eferenties zuil ter markering pleisterplaats<br />
36<br />
pleisterplaatsen
Zicht vanaf de brug over het kanaal tussen het Reindersmeer en het Leukermeer. Het zicht openzetten op het nieuwe bezoekerscentrum<br />
van de Maasduinen, met fiets- en wandelpaden hier naartoe en een uitzichtbalkon op de brug.<br />
Ter illustratie van de ontwikkelingspotenties van<br />
locaties langs de <strong>N271</strong>, schetsen wij vijf pleisterplaatsen<br />
die te realiseren zijn vanuit verschillende<br />
gebruiksinvalshoeken. Voor elke pleisterplaats aan<br />
de <strong>N271</strong> geldt dat er een veilige oversteekplaats<br />
aangelegd moet worden. Ook geldt voor alle<br />
pleisterplaatsen dat ze met een herkenbaar element<br />
langs de <strong>N271</strong> vanaf deze weg geduid worden.<br />
De stenen zuil bij de Hamert is zo’n element<br />
wat past bij het imago van de regio (eenvoudig,<br />
puur, aantrekkelijk) en is een goede thematische<br />
basis voor de overige elementen.<br />
Recreatieve fietsverbinding: de Grens, Bergen<br />
Een pleisterplaats kan een plek zijn aan de <strong>N271</strong><br />
waar een recreatieve fietsverbinding de weg<br />
kruist. Zoals bijvoorbeeld nabij het bedrijventerrein<br />
de Grens, waar de fietsroute vanaf het<br />
Heijderbos onder de A77 door de <strong>N271</strong> oversteekt<br />
richting het Maasdal. Zo’n pleisterplaats beschikt<br />
over een basisprogramma met een kiosk met<br />
informatie over de landelijke fietspaden (LF3<br />
Maasroute). Deze fietsroute is onderdeel van een<br />
doorgaande fietsroute langs de Maas en vanuit<br />
deze pleisterplaats is hotel-restaurant Mazenburg<br />
te bereiken via een nieuw trekpontje.<br />
Horeca: Plasmolen en Truckstop Arizona<br />
Een recreatieve trekpleister met restaurants en<br />
cafés is ook aanleiding voor een pleisterplaats.<br />
Plasmolen is hier een goed voorbeeld van, waarbij<br />
de combinatie van deze recreatieve en horeca<br />
voorzieningen met een goede fietsvoorziening,<br />
een groen ingepaste parkeervoorziening en een<br />
informatiekiosk over de activiteiten en uitspanningen<br />
in het gebied een meerwaarde zijn voor<br />
deze plek.<br />
Ook kan een enkele horecagelegenheid aanleiding<br />
zijn tot het maken van een pleisterplaats. Zoals<br />
de pleisterplaats bij Truckstop Arizona. Naast<br />
dit café-restaurant is er ruimte tot het maken van<br />
het basisprogramma van een pleisterplaats met<br />
bijvoorbeeld een informatiekiosk over de nabije<br />
omgeving, picnicplekken, een bushalte met fietsparkeren,<br />
een autoparkeerplaats en een groen<br />
ingepast parkeerterrein voor de truckers van het<br />
café. Vanaf deze pleisterplaats aan de <strong>N271</strong> is er<br />
een direct verbinding naar de kern van Aijen aan<br />
de Maas. En van hieruit kan in de toekomst met<br />
een fietspont overgestoken worden naar het Brabantse<br />
dorp Maashees.<br />
37<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
38<br />
positionering busstation Gennep<br />
inrichtingsschets pleisterplaats busstation Gennep
eelden bij paviljoen en busgbouwtje<br />
oude stationsgebouw Gennep (1872 - 1948)<br />
Natuurgebieden: Mookerheide-Maasduinen<br />
en Maaspark Well<br />
De entree van een natuurgebied direct gelegen<br />
aan de <strong>N271</strong> vormt ook aanleiding tot het maken<br />
van een pleisterplaats. Zoals de entree van de<br />
Mookerheide, die momenteel verborgen ligt<br />
langs de <strong>N271</strong> zonder een verbijzondering die de<br />
aandacht op dit natuurgebied vestigd. Dit zou<br />
dan een kleine pleisterplaats kunnen zijn met een<br />
aantal parkeerplaatsen, fietsparkeren, een informatiekiosk,<br />
een kleine picnicplek en een stenen<br />
zuil ter markering van dit natuurgebied. Ook is<br />
van belang dat vanaf deze pleisterplaats de <strong>N271</strong><br />
veilig over te steken is naar het natuurgebied.<br />
Wellerlooi<br />
Een oversteekplek over de Maas is ook aanleiding<br />
tot het maken van een pleisterplaats langs de<br />
<strong>N271</strong>. Voorbeeld hiervan is pleisterplaats Wellerlooi,<br />
van waaruit het voet-fietsveer naar Blitterswijck<br />
kan worden genomen. Voor bezoekers vanuit<br />
Brabant die de regio Maasduinen bezoeken<br />
vormt een pleisterplaats een goed startpunt voor<br />
de ontdekking van de regio. Naast de bushalte<br />
een informatiekiosk met informatie over bezienswaardigheden<br />
en de mogelijkheid tot het huren<br />
van een fiets. Verder vormt een picnicplek een<br />
rustpunt in het bezoek van de regio.<br />
Busstation Gennep:<br />
Het busstation van Gennep biedt kansen om<br />
overstapfacilliteiten te koppelen aan een pleisterplaats.<br />
Het busstation ligt op de plek van het oude<br />
treinstation van Gennep. Het busstation heeft<br />
momenteel weinig kwalitatieve uitstraling: een<br />
armoedig leegstaand busgebouw en een rommelig<br />
ingerichte omgeving. Vervanging van het<br />
busgebouw door een beter geplaatst en vormgegeven<br />
gebouwtje legt de basis voor de pleisterplaats<br />
met fietsverhuur en infomatievoorziening.<br />
Het garagebedrijf dient verplaatst te worden en<br />
de openbare ruimte opnieuw ingericht. Op de<br />
plek van het oude treinstation kan een paviljoen<br />
komen dat als wachthokje kan dienen.<br />
Aan de overzijde in het plantsoen kunnen er naast<br />
de oude locomotief en de speelplaats, een picnicplek,<br />
een parkeerkoffer en fietsparkeren worden<br />
ingepast.<br />
39<br />
3. Inleiding Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
40<br />
Ovenberg, Milsbeek<br />
de Flammert, Nieuw Bergen
uithangborden bedrijventerreinen<br />
de Flammert, Nieuw Bergen<br />
Inpassing bedrijventerreinen aan de<br />
<strong>N271</strong><br />
Voor de ruimtelijke uitstraling van de <strong>N271</strong> zullen<br />
bestaande bedrijfsgebouwen enigszins aan het<br />
zicht onttrokken moeten worden. Gelukkig is de<br />
bedrijvigheid in onze regio vooral geconcentreerd<br />
op de bedrijventerreinen. Het groen inpassen van<br />
bedrijfsterreinen gelegen langs de <strong>N271</strong> is vooral<br />
aan de orde bij: Ovenberg en Drie Kronen (Milsbeek),<br />
De Grens (Gennep), Steenfabriek Heukelom<br />
(Heukelom) en De Flammert (Nieuw-Bergen).<br />
Ovenberg<br />
De Ovenberg ligt op een cruciale locatie: tussen<br />
Milsbeek en een leegstaande steenfabriek aan<br />
de Maas. Een goede inpassing van dit terrein<br />
vergroot de kansen voor de ontwikkeling van de<br />
steenfabriek in de toeristisch-recreatieve sfeer. Bij<br />
Milsbeek staat een molen langs de <strong>N271</strong>. De kans<br />
dat deze gerestaureerd wordt, wordt ook vergroot<br />
wanneer de omgeving er goed uit ziet.<br />
Bij het goed inpassen van het bedrijventerrein de<br />
Ovenberg bij Milsbeek gaat het om de volgende<br />
ingrepen. Aanplanten van groen aan de randen<br />
van het bedrijventerrein om de bedrijven uit het<br />
zicht te onttrekken vanaf de <strong>N271</strong>. Op de locatie<br />
zelf draagt een groene inpassing van de wegen<br />
richting de steenfabriek bij aan de kwaliteitsverbetering<br />
van de omgeving.<br />
Naast het inpassen van het bedrijventerrein,<br />
gaat het ook om een kwaliteitsverbetering van<br />
Milsbeek. De molen die langs de <strong>N271</strong> ligt zou<br />
gerestaureerd moeten worden, vormt de directe<br />
aanleiding voor een pleiserplaats, naast het feit<br />
dat van hieruit de route ligt naar de voormalige<br />
steenfabriek. De pleisterplaats heeft ook hier<br />
een basisprogramma zoals bij de andere pleisterplaatsen.<br />
De steenfabriek, waar een aantal oude<br />
gebouwen gehandhaafd moeten worden waaronder<br />
de beeldbepalende schoorsteen, kan een<br />
toeristische trekpleister worden met onder andere<br />
een evenemententerrein.<br />
De Flammert<br />
De Flammert bij Nieuw-Bergen ligt pal naast de<br />
<strong>N271</strong> en is al voor een groot deel groen ingepast<br />
en niet zichtbaar vanaf de <strong>N271</strong>. De entree van<br />
het bedrijventerrein dient wel een betere inpassing<br />
te krijgen. Het toevoegen van groen in de<br />
vorm van een bosplantsoen, een nieuw bedrijf<br />
met uitstraling langs de <strong>N271</strong> bij de entree van<br />
de Flammert en een bijzonder reclamezuil die<br />
qua beeldkwaliteit past bij de stenen zuilen ter<br />
markering van de pleisterplaatsen in de regio<br />
Maasduinen.<br />
41<br />
3. Ontwerpkaders en<br />
maatregelen
B<br />
Programma Verbindingen en Netwerken
44<br />
1. Inleiding
Uit de Strategische Regiovisie Bergen,<br />
Gennep, Mook en Middelaar:<br />
“Bergen, Gennep en Mook en Middelaar<br />
kijken gezamenlijk naar de toekomst.<br />
Door samen een Strategische Regiovisie<br />
te ontwikkelen nemen de gemeenten de<br />
regie in eigen hand. Zo kunnen bestaande<br />
plannen en ambities aan een gezamenlijke<br />
focus worden gekoppeld. Deze<br />
gezamenlijke focus is noodzakelijk om<br />
een dreigende achterstand op andere<br />
regio’s voor te zijn.<br />
In de Strategische Regiovisie is gekozen<br />
voor een kwaliteitssprong die nodig is<br />
om de leefbaarheid in de regio te behouden.<br />
Maar de regiovisie gaat verder<br />
dan het behouden van bepaalde waarden.<br />
Door het maken van keuzes en het<br />
samenwerken in projecten wordt de leefbaarheid<br />
vergroot, ‘quality of life’ wordt<br />
een sleutelbegrip in de regio. Hiermee<br />
heeft de regio een sterkere positie aan<br />
de onderhandelingstafel bij andere overheden<br />
en bij private partijen.<br />
Met de vaststelling van de visie heeft de<br />
regio gekozen voor een onderscheidend<br />
profiel dat aansluit bij het karakter van<br />
het gebied. De ligging in de luwte tussen<br />
Maas en Duitse grens en een bijzonder<br />
landschap rond de Maas en de Niers en<br />
de unieke natuur van het Nationaal Park<br />
Maasduinen maken het tot een gebied<br />
van rust en ruimte. Kleinschalig, puur<br />
en authentiek – deze kenmerken wil de<br />
regio koesteren. Gastvrijheid en respect<br />
voor toeristen, recreanten en zorgbehoeftige<br />
mensen zijn reeds aanwezige<br />
kwaliteiten die de regio verder wil<br />
uitbouwen. Duurzaamheid is een nieuw<br />
aspect dat aandacht verdient om als excellente<br />
regio te kunnen uitblinken.”<br />
45<br />
Inleiding 1. Inleiding
46<br />
Het netwerk van verbindingen in Noord-Limburg: een ladderstructuur als basis om in de toekomst te kunnen<br />
excelleren als een aantrekkelijke regio.
Strategische keuzes<br />
Vanuit het onderscheidende profiel zijn de strategische<br />
keuzes gericht op het benutten en versterken<br />
van de regionale economie en de leefbaarheid.<br />
De primaire programma’s zijn:<br />
1. investeren in exclusieve woonprogramma’s<br />
2. ontwikkelen van een bijzonder toeristisch recreatief<br />
product<br />
3. investeren in een duurzame landbouw<br />
4. ontwikkelen van bijzondere zorgcomplexen en<br />
zorgconcepten.<br />
Om daadwerkelijk tot een excellente regio te<br />
kunnen uitgroeien moeten deze programma’s<br />
in onderlinge samenhang worden uitgevoerd.<br />
Voorwaardenscheppend zijn de programma’s veiligheid<br />
(water), ruimtelijke kwaliteit en verbindingen<br />
en netwerken.<br />
Ambitie Verbindingen en Netwerken<br />
Om zich tot een excellente regio te kunnen<br />
ontwikkelen is alzijdige ontsluiting nodig. In alle<br />
windrichtingen en voor de auto, het openbaar<br />
vervoer, fietsers en wandelaars. De noord-zuid<br />
- en de oost-west verbindingen moeten als een<br />
ladder met sporten de regio toegankelijk maken<br />
voor de inwoners van de stedelijke regio’s en<br />
ervoor zorgen dat de regio zelf een beroep kan<br />
blijven doen op de voorzieningen (middelbaar<br />
en hoger onderwijs, zorg en werkgelegenheid)<br />
aan de andere zijde van de Maas en in Duitsland.<br />
Dat is nodig om jongeren en jong volwassenen<br />
zo lang mogelijk aan de regio te kunnen binden.<br />
Een alzijdige ontsluiting geldt voor het autoverkeer,<br />
de busverbindingen en de fietsverbindingen,<br />
bestemd voor het dagelijkse woon-, werk-, en<br />
onderwijsverkeer.<br />
Toeristisch is de uitbreiding van het fiets-, wandel-<br />
en vaarnetwerk nodig. Men moet door het gebied<br />
kunnen dwalen. Van oost naar west en van noord<br />
naar zuid in de vorm van lussen, en visa versa.<br />
Om deze ambitie verder te onderbouwen hebben<br />
wij het huidige stelsel van fiets, wandel en auto<br />
infrastructuur onderzocht en beoordeeld.<br />
Deze studie is ook nodig om het sleutelproject<br />
‘<strong>N271</strong> als etalage’ nader uit te kunnen werken.<br />
Opgave en probleemstelling<br />
Netwerk van verbindingen<br />
De regio Maasduinen kan zich alleen ontwikkelen<br />
op het gebied van wonen, zorg, toerisme en recreatie<br />
en duurzame landbouw als het verbindingennetwerk<br />
goed op orde is. Dit is een primaire<br />
voorwaarde voor de verdere planvorming. Vanuit<br />
dit perspectief is het huidige netwerk onder de<br />
loep genomen. De Strategische Regiovisie is een<br />
lange termijnvisie. Daarom is niet alleen gekeken<br />
naar het huidige netwerk en haar knelpunten,<br />
maar ook naar het netwerk dat de regio op<br />
termijn moet gaan ondersteunen in het benutten<br />
van haar kwaliteiten. De voorgestelde maatregelen<br />
kunnen niet allemaal in een korte periode<br />
worden gerealiseerd. Sommige maatregelen zijn<br />
zeer ingrijpend en kunnen alleen met langdurige<br />
inzet en een daarop gerichte strategie tot uitvoering<br />
worden gebracht. Andere maatregelen<br />
kunnen met relatief weinig inspanning worden<br />
gerealiseerd. In de Regionale Agenda is onder de<br />
Financiële Ontwikkelingsstrategie aangegeven<br />
welke maatregelen in de eerste fase gerealiseerd<br />
kunnen worden en welk in de latere fasen. In<br />
de eerste fase kunnen de maatregelen voor de<br />
volgende fasen nader uitgewerkt worden tot<br />
uitvoeringsgerichte maatregelen. De vraag over<br />
het netwerk is tweeledig. Enerzijds moet worden<br />
aangegeven met welke infrastructurele maatregelen<br />
het verkeer verleid en gefaciliteerd kan worden<br />
om het gebied verder in te gaan. Het gaat om<br />
ontbrekende schakels en adequate verbindingen<br />
vooral in de oost-westrichting: verbindingen met<br />
het Brabantse en Duitse achterland. Anderzijds is<br />
de vraag waar en hoe een kwaliteitsslag (functionaliteit<br />
en inrichting) gemaakt kan worden. Beide<br />
vragen zijn van belang, zowel ten behoeve van<br />
de leefbaarheid van de regio Maasduinen als voor<br />
de uitbouw van het recreatieve potentieel aan<br />
weerszijden van de Maas.<br />
47<br />
Inleiding 1. Inleiding
<strong>N271</strong><br />
Voor de <strong>N271</strong> staat de kwaliteitsslag centraal.<br />
Momenteel heeft de weg nog het functionele karakter<br />
van een hoofdverbindingsweg. De huidige<br />
situatie is bekeken en knelpunten zijn gesignaleerd.<br />
Vervolgens zijn de opgaven geformuleerd<br />
voor nadere uitwerking en zijn voor een aantal<br />
opgaven concrete maatregelen geformuleerd. De<br />
omgeving, zowel de dorpen als de verschillende<br />
aangrenzende landschappen, wordt vanaf de weg<br />
nauwelijks beleefd. In de Regiovisie is nadrukkelijk<br />
gesteld dat de weg de potentie heeft om als<br />
het ‘uithangbord’ te fungeren van alles wat de<br />
regio te bieden heeft. Niet alleen als drager van<br />
verkeer en vervoer, maar juist in de combinatie<br />
hiervan met ondersteunende voorzieningen, het<br />
zichtbaar maken van de huidige cultuur en de<br />
cultuurhistorie van de streek langs deze weg en<br />
van de landschappelijke kwaliteiten. Deze route<br />
kan zo faciliterend zijn aan de uitbouw van het<br />
recreatief en toeristisch potentieel van de regio en<br />
tegelijkertijd een waarborg zijn voor de bereikbaarheid<br />
van het gebied.<br />
Opgaven<br />
Vanuit de doelen en probleemstelling die in de<br />
Regiovisie zijn verwoord zijn de opgaven verkend:<br />
1. Programma verbindingen en netwerken<br />
Onderzoeken welke knelpunten er in het infrastructurele<br />
en vervoerskundige netwerk zijn,<br />
afgezet tegen de in de Strategische Regiovisie<br />
geformuleerde doelen voor de gebiedsontwikkeling<br />
Maasduinen.<br />
2. <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong><br />
Welke maatregelen zijn nodig om de <strong>N271</strong> als<br />
‘etalage’ of ‘visitekaartje’ van de regio Maasduinen<br />
tot wasdom te laten komen.<br />
49<br />
1. Inleiding
50<br />
2. Huidige situatie,<br />
knelpunten en opgaven<br />
vrachtverkeer op de Wezerweg
Onze analyse is opgebouwd vanuit de<br />
diverse verkeersmodaliteiten.<br />
Autoverkeer<br />
Ontsluiting van de regio<br />
De auto-ontsluiting van de regio heeft<br />
een ladderstructuur. Samen met de A73<br />
vormt de <strong>N271</strong> de poten van de autoverkeerladder.<br />
De bruggen over de Maas en<br />
de in het verlengde gelegen wegen, die<br />
de A73 en <strong>N271</strong> verbinden vormen de<br />
sporten.<br />
De A73 in noord-zuidrichting en de verbindingen<br />
ter hoogte van Malden, Gennep<br />
en Bergen zorgen dat de regio fysiek<br />
goed op het nationale autonetwerk is<br />
aangesloten. Het verkeer in de regio,<br />
ten oosten van de Maas wordt afgewikkeld<br />
via de <strong>N271</strong>. Voorheen was deze<br />
“Rijksweg”, ook wel Napoleontische weg<br />
genoemd, de belangrijkste route tussen<br />
Gelderland (Nijmegen) en Midden- en<br />
Zuid-Limburg (Venlo, Roermond, Maastricht).<br />
Met de komst van de A73 (1986-<br />
1996) is de functie van de Rijksweg gewijzigd.<br />
De weg heeft nu het functionele<br />
karakter van een hoofdverbindingsweg<br />
die de verschillende dorpen met elkaar<br />
verbindt en ontsluit richting Nijmegen,<br />
Venlo en het hoofdwegennet.<br />
Naast de genoemde noord-zuidverbinding<br />
wordt het gebied ontsloten door<br />
een aantal oost-westverbindingen. Met<br />
name de A77 vervult een belangrijke rol<br />
in de ontsluiting van het gebied vanuit<br />
Duitse zijde. Deze weg is tevens van belang<br />
voor de ontsluiting van vliegveld<br />
Weeze dat een belangrijk deel van het<br />
bedieningsgebied op Nederlandse bodem<br />
heeft. Binnen de regio vervult ook<br />
de Wezerweg in Bergen hierin een rol.<br />
51<br />
2. Inleiding Huidige situatie,<br />
knelpunten en opgaven
verschillende ‘gezichten’ van de <strong>N271</strong><br />
52<br />
ontwikkelingsmodel Regio Maasduinen<br />
profiel van de regio Maasduinen
De <strong>N271</strong><br />
Voor de kwaliteitsslag van de <strong>N271</strong> is het van<br />
belang na te gaan welk profiel noodzakelijk is om<br />
tegemoet te komen aan de huidige en toekomstige<br />
vervoerswaarde. De <strong>N271</strong> wordt gebruikt<br />
voor lokaal en interlokaal verkeer, voor auto’s<br />
en vrachtauto’s en voor landbouwverkeer. Het<br />
blijkt dat de huidige verkeersbelasting op de<br />
<strong>N271</strong> en de geprognosticeerde zodanig is dat<br />
deze afgewikkeld kan worden op een 2x1 of 1x2<br />
strooksverbinding. De intensiteiten komen alleen<br />
ten noorden van Mook, bij de aansluiting van de<br />
<strong>N271</strong> op de A73, boven de 22.000 per etmaal . De<br />
hoogste waarde op de overige delen ligt nabij de<br />
aansluiting met de A77 rond 16.000 motorvoertuigen<br />
per etmaal, dit betekent dat een vormgeving<br />
2x1 of 1x2 geen probleem is.<br />
De <strong>N271</strong> verbindt de kernen in de regio. Hij loopt<br />
langs de kernen, bij Mook, Milsbeek en Nieuw-<br />
Bergen door de kern heen. Vooral bij Mook en<br />
Molenhoek is er sprake van een extra belasting<br />
van de leefbaarheid omdat veel verkeer van de<br />
A73 naar Groesbeek en van Groesbeek naar de<br />
A73 via deze kernen rijdt. Ook het verkeer vanuit<br />
Groesbeek naar station Mook-Molenhoek gaat<br />
via de kern van Molenhoek. Een noordelijke route<br />
via Mook-Molenhoek (variant 5A) in combinatie<br />
met de revitalisering van het bedrijventerrein<br />
Korendal, moet hier in de toekomst een oplossing<br />
bieden.<br />
Voor de bereikbaarheid van alle bestemmingen in<br />
het gebied blijft de <strong>N271</strong> de aangewezen route.<br />
Nu is de weg grotendeels een 80 km/h-weg en<br />
deels (ter hoogte van Gennep) een 100 km weg.<br />
Onderdeel van het provinciale uitvoeringsprogramma<br />
is downgrading naar 80 km ter hoogte<br />
van Gennep. Het huidige verkeersregime op de<br />
<strong>N271</strong> ondersteunt het karakter van de hoofdverbindingsweg,<br />
een snelle verbinding tussen<br />
Nijmegen en Venlo. De A73 vervult deze functie al<br />
voor de regio. Dit beidt de mogelijkheid de <strong>N271</strong><br />
te downgraden tot een gebiedsontsluitingsweg.<br />
Dit sluit goed aan bij de ambitie van de regiovisie<br />
waarin is aangegeven dat deze weg een verbindende<br />
functie krijgt tussen de kernen en overige<br />
bestemmingen aan de weg en dat de weg goed<br />
oversteekbaar wordt ter hoogte van bestemmingspunten<br />
aan de weg en van kruisende oostwestverbindingen<br />
voor het langzaam verkeer.<br />
Ook moet het mogelijk worden om meerdere<br />
aansluitingen op de <strong>N271</strong> te maken om nabij gelegen<br />
bestemmingen goed bereikbaar te maken.<br />
Met een nieuwe inrichting gestoeld op deze uitgangspunten<br />
worden de basiscondities voor een<br />
leefbare regio en voor toerisme en recreatie in de<br />
regio structureel verbeterd. De provincie heeft de<br />
wens om de weg (op delen) te herinrichten. Een<br />
integraal (her)inrichtingsplan is echter niet opge-<br />
steld, wat met het oog op het <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong><br />
als etalage wel noodzakelijk gaat worden. Wel is<br />
in 2003 een schetsboek opgesteld. Het programma<br />
Verbindingen en Netwerken legt de basis voor<br />
een uitvoerbaar, integraal plan.<br />
Naast de verbindende functie voor de woonkernen<br />
is de <strong>N271</strong> ook drager van het toeristisch<br />
netwerk (bereikbaarheidsperspectief). Grote(re)<br />
recreatieve bestemmingen, zoals bijvoorbeeld<br />
recreatiepark Het Heijderbos en het in ontwikkeling<br />
zijnde bezoekerscentrum Nationaal park De<br />
Maasduinen vragen om een directere aantakking<br />
aan deze drager.<br />
Landbouwverkeer en vrachtverkeer<br />
Twee typen verkeer zijn belastend voor de<br />
leefbaarheid in de regio en bedreigend voor de<br />
toeristisch-recreatieve kwaliteit: het landbouwverkeer<br />
en de zand- en grindwagens.<br />
Het landbouwverkeer is noodzakelijk om de<br />
economische pijler landbouw in stand te houden.<br />
Het gaat om lokaal verkeer. Het materieel wordt<br />
steeds volumineuzer en de rijsnelheid neemt toe.<br />
Het verhoudt zich daardoor slecht tot het fietsverkeer.<br />
Afhankelijk van de bedrijfsvoering (akkerbouw,<br />
veeteelt,glastuinbouw) is het verkeer in<br />
meer of mindere mate seizoensgebonden.<br />
Het vrachtverkeer van de zand- en grindwinning<br />
heeft verschillende verschijningsvormen: lokaal<br />
van de Lob van Gennep via de <strong>N271</strong> naar Heijen,<br />
interlokaal via de <strong>N271</strong> naar de haven van Wanssum<br />
en naar Venlo en vaak ook nog internationaal:<br />
vanuit Duitsland door de Maasduinen via de<br />
<strong>N271</strong> naar Venlo en Wanssum en via de A77 naar<br />
Heijen.<br />
Vooral bij de Lob van Gennep vormt dit verkeer<br />
een probleem voor de kernen Milsbeek en bij<br />
Bergen doet de belasting van de Wezerweg afbreuk<br />
aan de kwaliteit van het Nationaal park De<br />
Maasduinen.<br />
De verwachting is dat dit verkeer nog langjarig zal<br />
bestaan omdat er nog steeds concessies verleend<br />
worden voor winning, niet alleen in de regio,<br />
maar ook in het aangrenzende Duitse gebied.<br />
Voor zowel het landbouwverkeer als het zand- en<br />
grindverkeer is het gewenst deze te concentreren<br />
op secundaire wegen die hiervoor zijn ingericht<br />
en waar de overlast zo gering mogelijk is. Voor<br />
het internationale verkeer gaat de voorkeur uit<br />
naar het voorkomen van het gebruik van de wegen<br />
door het Nationaal park De Maasduinen.<br />
Het andere vrachtverkeer kent, met uitzondering<br />
van de route door de kern van Mook, momenteel<br />
geen bijzondere knelpunten. Wel zal bij de (her)<br />
ontwikkeling van het ROC Heijen de aansluiting<br />
op de <strong>N271</strong> speciale aandacht moeten krijgen.<br />
53<br />
2. Huidige situatie,<br />
knelpunten en opgaven
54<br />
openbaar vervoer in de regio
Recreatief autoverkeersnetwerk<br />
Naast dit hoofdnetwerk, dat zich met name<br />
richt op de bereikbaarheid van de (toeristische)<br />
bestemmingen, is het ook gewenst om de recreatieve<br />
autoverbindingen in de regio te verbeteren.<br />
In het kader van de ambitie van de regio om<br />
toerisme en zorg met elkaar te verbinden is het<br />
faciliteren van recreatief autoverkeer gewenst. Er<br />
zijn momenteel in het Maasdal, in het Niersdal en<br />
het gebied ten oosten van de Maasduinen verbindingen<br />
die voor dit doel geschikt zijn. Het ontbreken<br />
van parkeerfaciliteiten op uitzichtpunten,<br />
bij concentraties van recreatie- en horecavoorzieningen<br />
en het ontbreken van een toegespitste<br />
bewegwijzering zijn knelpunten.<br />
Openbaar vervoer<br />
Vliegveld Weeze<br />
Het vliegveld trekt dagelijks vele reizigers. De<br />
stadsregio Arnhem – Nijmegen zet momenteel in<br />
op openbaar vervoer tussen Nijmegen en Weeze,<br />
het gaat hierbij om spoor en bus.<br />
De regio Maasduinen kan hiervan ook profiteren<br />
door mensen die op doorreis zijn te trekken met<br />
de recreatie- en zorgvoorzieningen die in het gebied<br />
aanwezig zijn. Bijvoorbeeld door het inzetten<br />
van shuttles vanuit hotels e.d. naar het vliegveld<br />
toe en v.v. Toeristen kunnen dan gemakkelijk<br />
een nacht overblijven in deze regio. Voor specifieke<br />
zorg-vakantiearragementen kan de mogelijkheid<br />
om per vliegtuig naar de regio te komen ook<br />
aantrekkelijk zijn, mits het voor- en natransport<br />
goed geregeld is. Vanuit het perspectief van de<br />
Regiovisie worden de potenties van het vliegveld<br />
nog onvoldoende benut. Het huidige netwerk van<br />
autoverbindingen biedt voldoende capaciteit en<br />
comfort voor het natransport vanaf het vliegveld<br />
via de A77 en de <strong>N271</strong>.<br />
De Wezerweg wordt nu nog in beperkte mate als<br />
ontsluitingsweg naar het vliegveld gebruikt. Maar<br />
de regio moet alert blijven op mogelijke knelpunten,<br />
omdat de capaciteit van de Wezerweg beperkt<br />
is. Nadere maatregelen om het verkeer over<br />
de hoofdwegen te leiden kunnen dan nodig zijn.<br />
Trein<br />
De zogenaamde Maaslijn, de spoorverbinding<br />
tussen Nijmegen en Venlo zorgt primair voor een<br />
goede aansluiting op het nationale openbaar<br />
vervoernet. Deze lijn is sinds een aantal jaren erg<br />
succesvol en bereikt momenteel de capaciteit van<br />
haar mogelijkheden. Spoorverdubbeling is gewenst<br />
om tot een verdere groei te kunnen komen.<br />
Met de komst van het station Molenhoek/Mook<br />
heeft de regio sinds kort een rechtstreekse aansluiting<br />
op het nationale spoor gekregen. Dit station<br />
ontwikkelt zich tot een belangrijk knooppunt<br />
in combinatie met recreatie. Veel wandelroutes<br />
starten al vanaf dit station.<br />
Voor- en natransport vanaf de ten westen van de<br />
Maas gelegen stations (Cuijck, Boxmeer, Vierlingsbeek,<br />
Venray) wordt met busvervoer geregeld via<br />
de sporten van de verbindingenladder.<br />
Ter hoogte van de stations van Cuijck en Vierlingsbeek<br />
ontbreekt een rechtstreekse verbinding via<br />
een brug over de Maas. Het busverkeer rijdt via de<br />
bruggen respectievelijk ter hoogte van Gennep en<br />
via Venray.<br />
Bus<br />
De <strong>N271</strong> is niet alleen een autoverbinding, maar<br />
ook de hoofdroute voor het regionale busverkeer<br />
tussen de stedelijke gebieden Nijmegen en Venlo.<br />
Langs de <strong>N271</strong> zijn veel bushaltes. Omdat deze<br />
buslijn de kernen veelal niet aandoet zijn bij de<br />
haltes relatief veel fietsenstallingen als ‘park and<br />
ride’ voorziening te vinden. In Gennep is een busstation<br />
voor de overstaprelaties voor de kernen<br />
in de regio die niet aan de <strong>N271</strong> liggen. Die zijn<br />
met het openbaar vervoer per bel- of buurtbus<br />
bereikbaar. Voor- en natransport van station<br />
Molenhoek-Mook in noord-zuidrichting gaat via<br />
de busroute over de <strong>N271</strong>.<br />
Aanvullend op het busvervoer voorziet een<br />
aantal veerponten in (openbaar) vervoer in oostwestrichting.<br />
De veerdiensten vormen een cruciale<br />
schakel in de oost-westverbindingen voor het<br />
fietsverkeer tussen de regio en de voorzieningen<br />
in de Brabantse kernen en de treinstations in deze<br />
kernen.<br />
Busstation Gennep<br />
Het busstation in Gennep kan een belangrijk<br />
knooppunt worden in een combinatie van het<br />
openbaar vervoer en toerisme. Het ‘Duitse lijntje’<br />
(zie verderop) komt erlangs. Het busstation zou<br />
een mooie overstap kunnen zijn voor fietstochten<br />
via het Duitse lijntje in de regio zelf en Brabant en<br />
Duitsland.<br />
55<br />
2. Inleiding Huidige situatie,<br />
knelpunten en opgaven
56<br />
fietsnetwerk ontbrekende schakels in noord-zuid en oost-west richting
Langzaam verkeer<br />
Toerisme en recreatie zijn belangrijke dragers<br />
voor de economie. Een uitstekend langzaam<br />
verkeersnetwerk is nodig om deze sector te ondersteunen<br />
en toe te groeien naar een excellente<br />
regio. Een netwerk met een hierop afgestemde<br />
maaswijdte.<br />
De ‘ladderstructuur’ zoals beschreven voor het<br />
autoverkeer is ook aanwezig voor het fietsverkeer.<br />
Deze ladder is wat fijnmaziger dan die van de<br />
auto, maar de maaswijdte van de sporten is vanuit<br />
het fietsverkeer veelal toch erg groot.<br />
In de avonduren, na 21:00 uur wanneer de ponten<br />
niet meer varen, is deze zelfs onacceptabel groot.<br />
Voor de leefbaarheid van de regio is het van groot<br />
belang dat ook op andere tijden de Maas met<br />
brommer en fiets oversteekbaar is. Immers voor<br />
veel voorzieningen op fietsafstand is de regio<br />
op locaties ten westen van de Maas gericht (o.a.<br />
onderwijs, ziekenhuis, stations).<br />
Voor recreatief verkeer is het gewenst ‘lussen’ te<br />
kunnen maken (klein/middelgroot/groot) om een<br />
rondje te kunnen fietsen. Vanuit de regio Maasduinen<br />
dient zowel in oostelijke richting (Duitsland)<br />
als westelijke richting (Brabant) de maaswijdte<br />
van dit ‘lussen’ netwerk op orde te zijn, om<br />
het recreatief potentieel maximaal te benutten.<br />
In de Regio zelf is een fijnmazig netwerk van<br />
wegen, paden die (recreatief) fietsen in basis<br />
aantrekkelijk maken, in principe aanwezig.<br />
Knelpunt vormt de brug Oeffelt-Gennep met het<br />
zeer smalle fietspad en op enkele plaatsen zijn er<br />
ontbrekende schakels. Wat bijvoorbeeld opvalt, is<br />
dat een doorgaande noord-zuidverbinding langs<br />
de Maas ontbreekt, een route die voor het toeristisch<br />
profiel van grote waarde is. En langs de <strong>N271</strong><br />
ontbreekt het doorgaande fietspad ter hoogte<br />
van Gennep. Verder valt op dat de grens met<br />
Duitsland voor een aantal oost-westverbindingen<br />
ook de grens is van wegen met gemarkeerde<br />
fietsstroken/vrijliggende fietspaden naar wegen<br />
zonder deze voorzieningen.<br />
Voorzieningen voor het recreatieve fiets- en<br />
wandelverkeer zijn flink in ontwikkeling: de<br />
regio Maasduinen maakt deel uit van het landelijke<br />
fietsknopensysteem, de landelijke lange<br />
afstandsroutes, het provinciale netwerk en ook<br />
het Pieterpad, als bekendste lange afstandswandeling,<br />
doorkruist de Maasduinen. Verder is het<br />
Maasduinen Nierspad is in ontwikkeling. Dit pad<br />
komt te lopen van station Molenhoek-Mook naar<br />
Venlo door het Nationaal park De Maasduinen en<br />
terug via Duitsland en wordt gekoppeld aan de<br />
verschillende bushaltes.<br />
Om het toerisme en de recreatie maximaal te<br />
faciliteren vanuit verkeer- en vervoersperspectief<br />
moet het verknopen van de recreatieve verbindingen<br />
met de ontsluitende structuren veel aandacht<br />
krijgen (P& Walk, P&Fiets, enzovoort).<br />
57<br />
2. Inleiding Huidige situatie,<br />
knelpunten en opgaven
Opgaven<br />
1. Versterken netwerk langzaam verkeersverbindingen<br />
Het langzaam verkeersnetwerk behoeft verbetering.<br />
In noord-zuidrichting ontbreken schakels in<br />
de doorgaande route langs de <strong>N271</strong> en is comfortverbetering<br />
nodig voor fietsverkeer over de <strong>N271</strong>.<br />
Verder ontbreekt er een doorgaande recreatieve<br />
fietsroute langs de Maas. De oost-westverbindingen<br />
voor langzaam verkeer zijn onvoldoende.<br />
Over de Maas zijn er onvoldoende vaste oeververbindingen<br />
(uit oogpunt van leefbaarheid) en de<br />
oversteken liggen te ver uit elkaar (uit oogpunt<br />
van recreatie en leefbaarheid). Comfortverbetering<br />
van het fietsnetwerk is gewenst ter hoogte<br />
van de <strong>N271</strong> (veilige oversteekplaatsen). En het<br />
doortrekken van fietsstroken en vrijliggende<br />
fietspaden is ook gewenst voor de oost-westverbinding<br />
tussen de regio en het Duitse achterland.<br />
De maaswijdte verkleinen van het fietsnetwerk<br />
in overige delen van de regio en het verknopen<br />
van het langzaam verkeersnetwerk met andere<br />
verkeers- en vervoersmodaliteiten is voor de<br />
toeristisch-recreatieve kwaliteit van de regio van<br />
groot belang.<br />
2. Versterken van de toeristisch-recreatieve autobereikbaarheid<br />
De <strong>N271</strong> is een uitstekende functionele ontsluitingsweg<br />
in noord-zuidrichting. Deze weg wordt<br />
vanuit het perspectief van de Regiovisie gezien als<br />
een verbinding tussen de verschillende kernen van<br />
de regio en als een ruimtelijke identiteitsdrager<br />
van de regio, de ‘etalage’ van Maasduinen. De<br />
huidige inrichting van de weg en de inrichting van<br />
de eraan gelegen kernen voldoen nog lang niet<br />
overal aan dit perspectief. Verder is de regio weliswaar<br />
goed aangesloten op het (inter)nationale<br />
verkeerswegennet, maar dient de bewegwijzering<br />
naar de regio verbeterd te worden.<br />
3. Uitbouwen kwaliteit openbaar vervoer<br />
Het openbaar vervoer is van goede kwaliteit. De<br />
regio lijkt goed aangesloten op het (inter)nationale<br />
spoornetwerk, maar de kwaliteit van het<br />
voor- en natransport en de afhankelijkheid van<br />
veerponten, beperken deze kwaliteit. Alert blijven<br />
op kwaliteit voor- en natransport, deze op peil<br />
houden en waar nodig verbeteren.<br />
Het busvervoer via de <strong>N271</strong> verbindt de bestemmingen<br />
in de regio onderling, en met de steden<br />
en dorpen buiten de regio. Alert blijven op het<br />
instandhouden en verbeteren van het regionale<br />
busvervoer is voor de toekomst van een leefbare<br />
en attractieve regio vanuit toeristisch-recreatief<br />
perspectief van groot belang.<br />
Vliegveld Weeze is een troef voor de regio in het<br />
kader van toerisme. De benodigde autoverkeersinfrastructuur<br />
ten behoeve van de verbinding in<br />
de regio is op orde via de aansluiting op de A77<br />
naar de <strong>N271</strong>.<br />
4. Versterken recreatief autonetwerk<br />
De ambitie van de regiovisie om het zorgtoerisme<br />
te versterken vraagt dat het netwerk van verbindingen<br />
ook de mogelijkheid biedt om met de<br />
auto te kunnen genieten van het landschap en om<br />
de recreatieve trekpleisters met de auto te kunnen<br />
bereiken.<br />
5. Versterken recreatief vaarnetwerk<br />
Uitbreiding van het vaarnetwerk is gewenst,<br />
vanwege de mogelijkheid om ‘rondjes’ te kunnen<br />
maken binnen en in de nabijheid van de regio,<br />
ten behoeve van de dagrecreatie.<br />
6. Ontvlechten landbouwverkeer en vrachtverkeer<br />
zand- en grindwinning<br />
Het landbouwverkeer en vrachtverkeer van de<br />
zand- en grindwinning vormen een concrete<br />
bedreiging voor de leefbaarheid, het toerisme en<br />
het Nationaal park De Maasduinen: ze veroorzaken<br />
onveiligheid en overlast.<br />
59<br />
2. Inleiding Huidige situatie,<br />
knelpunten en opgaven
60<br />
3. Programma<br />
referentiebeeld van fietsbrug naast verkeersbrug Oeffelt-Gennep met uitzichtplekken over de Maas
Inleiding<br />
In het vorige hoofdstuk is de huidige<br />
situatie met betrekking tot het<br />
netwerk van verbindingen in kaart<br />
gebracht. Geconcludeerd is dat een<br />
kwaliteitsslag nodig is om de ambities<br />
van de Regiovisie met betrekking tot het<br />
toeristisch recreatief profiel, het wonen<br />
en de leefbaarheid in de regio te kunnen<br />
realiseren. De belangrijkste opgaven die<br />
een nadere uitwerking krijgen komen<br />
in het programma Verbindingen en<br />
Netwerken aan de orde.<br />
61<br />
Inleiding 3. Programma
62<br />
entrees vanuit het (inter)nationale wegennet naar de regio
De noties vanuit de inventarisatie van de huidige<br />
situatie en de knelpunten leiden tot voorstellen<br />
voor uitwerking binnen de programmalijn Verbindingen<br />
en Netwerken. Het betreft de volgende<br />
opgaven:<br />
• Versterken netwerk langzaam verkeersverbindingen<br />
• Versterken van de toeristisch-recreatieve autobereikbaarheid<br />
• Uitbouwen kwaliteit openbaar vervoer<br />
• Versterken recreatief autonetwerk<br />
• Versterken recreatief vaarnetwerk<br />
• Ontvlechten landbouwverkeer en vrachtverkeer<br />
zand- en grindwinning met langzaam verkeer,<br />
dorpskernen en ontlasting van Nationaal park<br />
De Maasduinen.<br />
Het netwerk voor de regio kan in een schema van<br />
een ladderstructuur weergegeven worden: met<br />
verschillende poten in noord-zuidrichting en sporten<br />
in oost-westrichting. Deze structuur is regiooverstijgend<br />
in verband met de bereikbaarheid<br />
van nabij gelegen aantrekkelijke landschappen<br />
en voorzieningen in Brabant, zoals het Maasheggenlandschap<br />
en het Reichswald in Duitsland. Via<br />
deze structuur kunnen allerlei lussen gemaakt<br />
worden waardoor het landschap op allerlei<br />
manieren beleefbaar is. Op de kruispunten is er<br />
een mogelijkheid voor uitwisseling van informatie<br />
en ontmoeting en op een aantal punten voor<br />
de overstap op andere verkeers-en vervoersmodaliteiten.<br />
Deze mogelijkheden moeten zoveel<br />
mogelijk uitgebuit worden in het kader van de<br />
toeristisch-recreatieve ambitie van de regio.<br />
Vanuit toeristisch-recreatief oogpunt is een flinke<br />
slag te maken door recreatieve fiets- wandel- en<br />
vaarverbindingen verbindingen met elkaar te<br />
verknopen. Op kruispunten kunnen ontmoetingspunten<br />
gemaakt worden. Wanneer deze<br />
gecombineerd worden met bushaltes, parkeerterreintjes,<br />
fietsenstallingen, fietsverhuurpunten,<br />
botenverhuur, informatieborden, een kiosk etc<br />
ontstaan pleisterplaatsen, waarmee een stevige<br />
impuls gegeven wordt aan het toeristisch recreatief<br />
potentieel van de regio. Aanlandingplaatsen<br />
van de veerponten, de <strong>N271</strong> en de grensovergangen<br />
met Duitsland komen hier het eerste voor in<br />
aanmerking.<br />
Hierna volgen de verschillende opgaven voor de<br />
regio en gekozen maatregelen.<br />
63<br />
Inleiding 3. Programma
64<br />
netwerk
Oost-west verbindingen<br />
De geografische ligging van de regio maakt dat,<br />
met name de oost-westverbindingen aandacht<br />
behoeven. De barrièrewerking van de Maas en<br />
van de <strong>N271</strong> voor het langzaamverkeer, respectievelijk<br />
vanwege de maaswijdte van de verbindingen<br />
en de veiligheid van de oversteken, is groot.<br />
Ook blijkt van de landsgrens met Duitsland een<br />
zekere barrièrewerking uit te gaan: fietsstroken<br />
en vrijliggende fietspaden van het Duitse en<br />
Nederlandse toeristisch netwerk houden hier soms<br />
bij de grens op.<br />
In oost-westrichting is de ambitie om de barrièrewerking<br />
van de Maas te verminderen. Het<br />
langzaam verkeer en vooral het fietsverkeer is<br />
gebaat bij het verkleinen van de maaswijdte van<br />
het netwerk. De Maas en de beperkte overbruggingsmogelijkheden<br />
vormen daar een belemmering<br />
in. Door te streven naar een vergroting van<br />
het aantal Maasovergangen worden de mogelijkheden<br />
voor zowel de doorgaande fietser als de<br />
dagjesfietser vergroot. Er kunnen dan grotere en<br />
kleinere toertochtjes per fiets worden afgelegd.<br />
Ten behoeve van de instandhouding van de leefbaarheid<br />
van de regio op de langere termijn zijn<br />
zowel comfortverbetering van bestaande verbindingen<br />
als de aanleg van aanvullende maasverbindingen<br />
gewenst. Dit betekent dat de voorzieningen<br />
en de stations in de kernen ten westen<br />
van de Maas makkelijker bereikbaar zijn, zowel<br />
overdag als ‘s avonds. Dat betekent een aanvulling<br />
op het bestaande systeem van de veerponten<br />
als verbinding over de Maas. Voor de recreatie<br />
en de leefbaarheid van de regio zijn de ponten<br />
onmisbare schakels in het verbindingennetwerk.<br />
Uitbreiding van de vaartijden en vergroting van<br />
het aantal oversteekpunten is gewenst. Het biedt<br />
mogelijkheden voor een fijnmaziger recreatief<br />
netwerk rondom de Maas en het ondersteunt het<br />
netwerk van de vaste oeververbindingen voor het<br />
woon-werk/voorzieningenverkeer. Bij de maatregelen<br />
is rekening gehouden met het landbouwverkeer<br />
dat niet kan uitwijken naar de hoofdverkeersontsluiting<br />
van de regio.<br />
Maasverbindingen<br />
Mook<br />
Verbinding Cuyk-Mook met fietsbrug aan/onder/<br />
naast de bestaande spoorbrug. Daarmee wordt<br />
een relatie gelegd tussen de fietsverbindingen<br />
in de Regio met Brabantse recreatiegebied bij<br />
Linden.<br />
Gennep<br />
Verbreden van de verkeersbrug Oeffelt-Gennep.<br />
Fietsers hebben te weinig ruimte op deze brug,<br />
die een cruciale schakel is voor het fietsverkeer<br />
tussen Gennep en de scholen, ziekenhuis, station<br />
en andere voorzieningen aan de overzijde van<br />
de Maas. Deze verkeersbrug is een gemeentelijk<br />
monument. De pijlers om een verbreding op te<br />
maken zijn aanwezig. Hierop rustte voorheen de<br />
spoorbrug van het ‘Duitse Lijntje’ (een voormalige<br />
spoorlijn van de Noord-Brabantsch-Duitsche<br />
Spoorweg-Maatschappij (NBDS) die het Duitse<br />
Wesel met Boxtel verbond). Het tracé is nog voor<br />
een groot deel intact. In het kader van versterking<br />
van het recreatieve netwerk bestaat de ambitie<br />
om van deze lijn een ‘internationale’ recreatieve<br />
(fiets)route te maken. Zo draagt de verbetering<br />
van de oeververbinding ook bij aan de versterking<br />
van de toeristische kwaliteit van de regio.<br />
Een extra veerverbinding bij Gennep vanaf het<br />
veerhuis in Brabant naar Gennep voetveer Gennep<br />
Veerhuis, veerstoep ter hoogte van de historische<br />
route naar centrum Gennep is interessant vanuit<br />
het oogpunt van de intensivering van recreatief<br />
verkeer tussen Brabant en Noord Limburg.<br />
Een andere mogelijkheid voor het toevoegen van<br />
een oost-westverbinding is de A77. Met een langzaam<br />
verkeersbrug langs de A77 kan hetzelfde<br />
achterland als bij de verkeersbrug Oeffelt-Gennep<br />
worden bediend. Bovendien kan aan het landbouwverkeer<br />
een uitwijkmogelijkheid worden<br />
geboden bij werkzaamheden aan de historische<br />
brug. Of ingezet moet worden op de A77 hangt<br />
af van de afweging of op deze plek of op een<br />
plek verderop gelegen, in het bijzonder bij Afferden,<br />
de verbinding moet worden gelegd. Ook<br />
de haalbaarheid moet in deze afweging worden<br />
betrokken.<br />
65<br />
Inleiding 3. Programma
uitbouwen kwaliteit openbaar vevrvoer (pleisterplaats, zie <strong>N271</strong> als etalage van de regio)<br />
66
Bergen/Afferden/Aijen/Well<br />
Een nieuwe langzaam verkeersbrug ter hoogte<br />
van Afferden. Dit is een belangrijke oversteekplek<br />
voor de schooljeugd richting Boxmeer. Vervanging<br />
van de huidige veerpont door een vaste<br />
oeververbinding maakt een oversteek buiten de<br />
vaartijden van de pont mogelijk. Dit is vanuit het<br />
leefbaarheidsperspectief van de regio van belang.<br />
Voor het landbouwverkeer dat geen gebruik kan<br />
maken van de A77/A73 is deze oversteekplek ook<br />
van cruciaal belang. Daarom wordt ingezet op<br />
een langzaam verkeersbrug en niet uitsluitend<br />
op een fietsbrug. Extra veerverbindingen worden<br />
voorgesteld bij Aijen (voet-fietsveer) en tussen<br />
Maaspark Well en Maashees. De veerverbinding<br />
bij Bergen blijft gehandhaafd.<br />
Hiermee verkleinen we de maaswijdte van de verbindingen<br />
over de Maas. Voor de realisatie van de<br />
oeververbindingen zullen Rijkswaterstaat en de<br />
ondernemingen die de veersdiensten uitvoeren bij<br />
de planvoorbereiding betrokken moeten worden.<br />
Oversteekplaatsen <strong>N271</strong><br />
De barrièrewerking van de <strong>N271</strong> is groot voor het<br />
kruisende langzaam verkeer. De rijsnelheid is 80<br />
km/h en er zijn geen veilige oversteekplaatsen ter<br />
hoogte van kruisende verbindingen. De oversteekbaarheid<br />
van de <strong>N271</strong> willen we verbeteren door<br />
de aanleg van middenbermen ter hoogte van<br />
de oversteekplaatsen, vergroting van het aantal<br />
mogelijkheden om de weg te kruisen en verlaging<br />
van de rijsnelheid naar 50 km/h ter plekke van<br />
de kernen en grotere recreatieve trekpleisters.<br />
Ter versterking van de recreatieve waarde van de<br />
oversteekplaatsen worden ze ingericht als een<br />
pleisterplaats voor de toeristen: een bank om uit<br />
te rusten en een bewegwijzering met toeristische<br />
informatie als basisuitrusting. Deze voorzieningen<br />
kunnen ook onderdeel uitmaken van grotere<br />
pleisterplaatsen (zie bij sleutelproject <strong>N271</strong> als<br />
etalage).<br />
Versterken recreatieve verbindingen met<br />
Duitsland<br />
De barrièrewerking van de langzaam verkeersverbindingen<br />
op de grens met Duitsland bestaat<br />
er vooral uit dat wegen en paden niet doorlopen<br />
of dat de vrijliggende fietspaden of fietsstroken<br />
bij de grens ophouden. Wij bevelen aan om bij<br />
de uitwerking van de programmalijn Verbindingen<br />
en Netwerken in euregionaal verband het<br />
recreatieve netwerk aan de oostzijde van de regio<br />
nader onder de loep te nemen en uit te breiden<br />
aan Duitse zijde. Op de grensovergangen, een<br />
cultuurhistorisch fenomeen, kunnen pleisterplaatsen<br />
ingericht worden waar over de geschiedenis<br />
van de streek verhaald wordt. Een grensoverschrijdend<br />
netwerk in combinatie met aantrekkelijke<br />
pleisterplaatsen versterkt de toeristisch recreatieve<br />
kwaliteit voor zowel de regio in Duitsland<br />
als Nederland.<br />
Noord-zuidverbindingen<br />
Ook in noord-zuidrichting behoeft de kwaliteit<br />
verbetering. Vanuit toeristisch perspectief is ook<br />
een noord-zuidverbinding aan de oostzijde van<br />
de regio interessant: hier kan de toerist door het<br />
grootschalig agrarisch landschap rijden met zicht<br />
op het Nationaal park De Maasduinen en op<br />
zijn tocht de landbouwbedrijven bezoeken die<br />
de toerist iets te bieden hebben (verkoop landbouwproducten,<br />
informatieverstrekking over de<br />
bedrijfsvoering, zoals bij de biologisch dynamische<br />
bedrijven in de regio).<br />
Langs de Maas ontbreekt over flinke delen een<br />
fietspad. De Maas biedt een kernkwaliteit aan<br />
de regio, die zo snel mogelijk verzilverd moet<br />
worden! Deze route zal dan onderdeel uit kunnen<br />
maken van de LF3 Maasroute (Landelijke Fietsroute)<br />
Langs de <strong>N271</strong> ligt voor het overgrote deel een<br />
doorgaand fietspad. Dit wordt onderbroken ter<br />
hoogte van Gennep. Hier is het voormalige tracé<br />
van de rijksweg die dwars door Heijen en Gennep<br />
gaat, vervangen door een nieuw tracé buiten de<br />
kernen om, als schakel in de doorgaande noordzuidverbinding.<br />
Hier is geen fietspad aangelegd.<br />
Deze schakel is vooral van belang in het kader van<br />
het verbindende netwerk, waarbij snel en zonder<br />
obstakels de route langs Gennep kan worden afgelegd.<br />
Het bestaande tracé door de kernen blijft<br />
een interessante recreatieve fietsverbinding en als<br />
zodanig intact.<br />
In het kader van de lopende planvorming om<br />
de rondweg te downgraden, kan de aanleg van<br />
een vrijliggend fietspad ter continuering van het<br />
fietstraject langs de <strong>N271</strong> ingebracht worden.<br />
67<br />
Inleiding 3. Programma
68<br />
toeristisch-recreatief netwerk (auto+fiets)<br />
fietspaden langs de <strong>N271</strong><br />
Genneperhuis<br />
Loswal Gennep<br />
fietsroute langs de Maas (Landelijke<br />
Fietsroute 3, Maasroute)<br />
Loswal Aijen<br />
toeristisch-recreatieve agriroute<br />
(auto+fiets)
Versterken van de toeristisch-recreatieve<br />
autobereikbaarheid<br />
Toeristisch-recreatief gezien kan de autobereikbaarheid<br />
nog verbeterd worden. Het verbeteren<br />
van de autobereikbaarheid is geen kwantitatieve<br />
opgave in de zin dat er heel veel nieuwe wegen<br />
bij moeten maar veeleer een kwalitatieve opgave.<br />
Het aantal en de capaciteit van de bestaande wegen<br />
is voldoende om een goede bereikbaarheid<br />
te kunnen waarborgen (behoudens de voorstellen<br />
ter verbetering van de situatie van het zwaar<br />
verkeer).<br />
De volgende maatregelen zijn bedoeld om de<br />
kwaliteit van het netwerk te verhogen en nog<br />
beter te benutten:<br />
• benoemen van het gebied Maasduinen op<br />
kaartmateriaal (onbekend maakt onbemind)<br />
• bereikbaarheid van toeristisch recreatieve bestemmingen<br />
vanaf de <strong>N271</strong> verbeteren, zodat<br />
zij een gastvrij onthaal krijgen en de toeristen<br />
niet als spoorzoekers naar hun bestemming<br />
hoeven te zoeken. Dit geldt voor twee belangrijke<br />
toeristische trekpleisters in de regio: het<br />
recreatiewoningenpark Het Heijderbos en het<br />
recreatiepark Maaspark Well in combinatie<br />
met het bezoekerscentrum Maasduinen, wat<br />
gebouwd gaat worden bij het sluiscomplex aan<br />
het Reindersmeer.<br />
• de <strong>N271</strong> inrichten als etalage van de regio.<br />
Recreatief autonetwerk verbeteren<br />
De ambitie van de regiovisie om het zorgtoerisme<br />
te versterken vraagt dat het netwerk van verbindingen<br />
ook de mogelijkheid biedt om met de<br />
auto te kunnen genieten van het landschap en om<br />
de recreatieve trekpleisters met de auto te kunnen<br />
bereiken.<br />
Met het oog de zorg en vergrijzing, een toenemend<br />
gebruik van campers en de ambitie om<br />
toerisme en zorg te combineren is een autoroute<br />
gericht op bereikbaarheid en beleefbaarheid van<br />
de bijzondere natuur- en recreatiegebieden van<br />
belang. Ook in dit netwerk kunnen lussen<br />
gemaakt worden, vanaf de loswallen langs de<br />
Maas in het Maasdal tot aan het ontginningslandschap<br />
aan de oostzijde van het Nationaal park<br />
De Maasduinen.<br />
Het is dus gewenst om naast een hoofdnetwerk<br />
dat vooral bestemd is om de essentiële bereikbaarheid<br />
van de regio te waarborgen, ook het<br />
recreatieve autonetwerk in de regio verbeterd<br />
moet worden. Snelheid is daarbij niet het leidende<br />
ontwerpprincipe.<br />
De volgende maatregelen maken daar onderdeel<br />
van uit:<br />
• de Maasdalroutes, (oost-west)<br />
• de loswallen bij bijvoorbeeld Gennep en Aijen<br />
die parkeergelegenheid bieden en tevens uitzichtpunten<br />
vanuit de auto zijn.<br />
• een agriroute aan de oostzijde van het Nationaal<br />
park De Maasduinen. Deze route kan gecombineerd<br />
worden met nevenactiviteiten van<br />
de aanpalende agrarische bedrijven (bedrijfsbezoek,<br />
verkoop streekproducten).<br />
• ontbrekende schakels faciliteren in bovengenoemde<br />
routes<br />
• parkeergelegenheid bij cultuurhistorische elementen<br />
(Genneperhuis)<br />
De <strong>N271</strong> inrichten als etalage van de regio<br />
De <strong>N271</strong> is de belangrijkste ontsluitingsweg van<br />
de regio. Hier maken bezoekers kennis met de<br />
regio: de kernen die erlangs liggen, cultuurhistorische<br />
monumenten zoals het Genneperhuis,<br />
de unieke landschappen het Maasdal, de Maasduinen,<br />
de stuwwal met de Mokerheide en de St<br />
Jansberg. De regio geeft haar visitekaartje af met<br />
een aantrekkelijk ingerichte weg. Daartoe stellen<br />
we een downgrading van de <strong>N271</strong> voor en de<br />
aanleg van pleisterplaatsen aan de <strong>N271</strong>.<br />
De snelheid wordt verlaagd ter hoogte van de<br />
kernen en belangrijke pleisterplaatsen van 80km/h<br />
tot 50 km/h. Er worden veilige oversteekplaatsen<br />
aangelegd (door middel van groene middenbermen),<br />
in combinatie met pleisterplaatsen ter<br />
hoogte van kruisende oost-westverbindingen, de<br />
landschappen waar de weg langs en doorheen<br />
gaat worden beter beleefbaar gemaakt vanaf<br />
de weg door onderbegroeiing weg te halen van<br />
het groen langs de weg. De transformatie van de<br />
<strong>N271</strong> wordt in het <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> als etalage<br />
uitgewerkt.<br />
69<br />
Inleiding 3. Programma
ecreatief vaarnetwerk<br />
70<br />
bypass Mokerplas-Maas<br />
oude Niersarm<br />
waterlopen langs de Maasduinen<br />
Groote Molenbeek
Uitbouwen kwaliteit openbaar vervoer<br />
Busverbinding lijn 83 over de <strong>N271</strong><br />
Het gebruik van de bus voor recreatieve doelen<br />
is momenteel nog beperkt. Door het combineren<br />
van maatregelen op haltes en andere knopen kan<br />
de vervoerswaarde van lijn 83 versterkt worden.<br />
Hierbij wordt gedacht aan fietsverhuur bij haltes,<br />
start toeristische wandel- en fietsroutes bij de<br />
bushaltes en een informatievoorziening. Het comfort<br />
van de bestaande parkeervoorzieningen voor<br />
fietsers dient verhoogd te worden.<br />
Shuttlebussen vliegveld Weeze<br />
De mogelijkheden moeten onderzocht worden<br />
om bestaande en/of nieuwe shuttlebussen beter<br />
te benutten in de doelen van de regio. De ondernemers<br />
in de regio moeten bewust gemaakt<br />
worden van de kansen.<br />
Versterken recreatief vaarnetwerk<br />
Uitbreiding van het vaarnetwerk is gewenst,<br />
vanwege de mogelijkheid om ‘rondjes’ te kunnen<br />
maken binnen en in de nabijheid van de regio,<br />
ten behoeve van de dagrecreatie.<br />
Met de Mookerplas en het Leukermeer beschikt<br />
de regio over twee grote watersportgebieden.<br />
Om de watertoerist meer te binden aan de regio<br />
willen we inspelen op de wens rondjes te kunnen<br />
varen. Dat geldt voor de pleziervaart die met de<br />
Maas verbonden is en voor de extensievere vorm<br />
van kano of fluisterbootjes. Bij het uitbouwen van<br />
de potenties van de recreatieve kwaliteiten van<br />
het Niersdal en de Niers is het mogelijk maken van<br />
varen op de Niers en de Niersarmen van belang.<br />
Het maken van vaarrondjes in het Maasdal en in<br />
het ontginningslandschap met koppelingen bij de<br />
zandwinningsplassen completeren het recreatieve<br />
vaarnetwerk. De twee trekpleisters met betrekking<br />
tot de actieve waterrecreatie zijn Plasmolen<br />
en Maaspark Well. De andere vaarroutes sluiten<br />
aan op het profiel van de regio Maasduinen: puur,<br />
groen, kleinschalig, gastvrij en duurzaam.<br />
71<br />
Inleiding 3. Programma
ontlasten Nationaal park De Maasduinen<br />
72
Ontvlechten landbouwverkeer en<br />
vrachtverkeer zand- en grindwinning<br />
Een bedreiging voor de leefbaarheid en de veiligheid<br />
vormt het landbouwverkeer en het vrachtverkeer<br />
ten behoeve van de zand- en grindwinning<br />
in de regio en in Duitsland. Met het uitgeven<br />
van nieuwe concessies is het aan te bevelen om<br />
goede afspraken te maken over de te rijden<br />
routes, met name ook in euregionaal verband, en<br />
fysiek moeten deze routes op een aantal plekken<br />
aangepast of aangelegd worden.<br />
Ontlasten Milsbeek<br />
Het landbouwverkeer en het vrachtverkeer van de<br />
zand- en grindwinning dat rijdt over secundaire<br />
lokale wegen en door kernen veroorzaakt overlast<br />
en onveiligheid. Landbouwverkeer afwikkelen in<br />
combinatie met fietsverkeer, zoals voorgesteld<br />
in het huidig ontwerp voor de herinrichting van<br />
de <strong>N271</strong> ter hoogte van Gennep, is niet wenselijk<br />
omdat de veiligheid van de fietsers hiermee in het<br />
geding is. Wij willen deze twee verkeersgebruikers<br />
(landbouwverkeer en zand- en grindwagens)<br />
zoveel mogelijk samen afwikkelen over geschikte<br />
wegen. In Noord-zuidrichting is de <strong>N271</strong> geschikt.<br />
Bij het aan te passen profiel zal rekening gehouden<br />
moeten worden met de aanleg van passeerstroken<br />
voor het landbouwverkeer. Ter hoogte<br />
van de Lob van Gennep en ter hoogte van Wellsmeer<br />
en Tuindorp willen we de haalbaarheid van<br />
maatregelen die leiden tot concentratie van het<br />
landbouwverkeer en de zand- en grindwagens op<br />
daartoe ingerichte wegen, onderzoeken, waarbij<br />
zoveel mogelijk om de bebouwde kommen heen<br />
gegaan wordt en de recreatieve fietsverbindingen<br />
zoveel mogelijk daarvan losliggen. Het gaat om<br />
twee nieuwe routes. Een nieuwe verbinding in de<br />
Lob van Gennep, ter ontlasting van de kern van<br />
Otterssum en die van Milsbeek. Dit brengen we in<br />
bij het MER onderzoek.<br />
Ontlasten Nationaal park De Maasduinen<br />
De tweede verbinding hangt samen met het<br />
zoveel mogelijk ontlasten van het Nationaal park<br />
De Maasduinen van storend vrachtverkeer. Dit<br />
vrachtverkeer wordt nu nog afgewikkeld langs<br />
de Wezerweg en sinds kort ook de Walbeckerweg.<br />
De inzet is om het zand en grindverkeer van<br />
Duitsland te weren door eisen te stellen bij het<br />
verlenen van nieuwe concessies.<br />
Wanneer dit verkeer uit de Maasduinen is geweerd<br />
ontstaan mogelijkheden om aan de Wezerweg<br />
een overgangszone Maasduinen-Wellsmeer<br />
te maken met landgoed wonen. Daarvoor is het<br />
wel gewenst dat het oostelijke deel van de Wezerweg<br />
verder ontlast wordt. Dat is mogelijk door<br />
een alternatieve verbinding voor de Veenweg te<br />
realiseren, dwars door Wellsmeer. Verharding van<br />
de huidige onverharde paden en aanleg van een<br />
kort nieuw tracé maken het mogelijk om zowel<br />
Tuindorp, via de Tuinstraat en de bedrijven in het<br />
Wellsmeer op de Wezerweg aan te sluiten, zonder<br />
het oostelijke deel te belasten.<br />
73<br />
Inleiding 3. Programma
C<br />
Verantwoording: achtergrond en proces
76<br />
Eind februari 2010 hebben de Stuurgroep Visie en<br />
de Stuurgroep Herindeling de Strategische Regiovisie<br />
‘Gebiedsontwikkeling Maasduinen’ vastgesteld.<br />
Inmiddels hebben ook de gemeenteraden<br />
van Mook en Middelaar, Gennep en Bergen zich<br />
akkoord verklaard met de inhoud van de visie.<br />
Om een onderscheidende, uitblinkende regio te<br />
zijn moeten alle zeilen bijgezet worden. Niet alles<br />
kan en zal tegelijk uitgewerkt en uitgevoerd kunnen<br />
worden. Om toch snel resultaten te kunnen<br />
laten zien wordt de uitvoering van twee sleutelprojecten<br />
ter hand genomen. Voor zowel de <strong>N271</strong><br />
als het programma Verbindingen en Netwerken is<br />
de afgelopen maanden gewerkt aan een verdere<br />
verdieping om de gewenste, noodzakelijke kwaliteitsslag<br />
te kunnen bereiken.<br />
In de voorbije maanden is voor deze projecten de<br />
eerste stap in de uitwerkingstrajecten doorlopen.<br />
Hiervoor zijn vier ateliers gehouden in april, mei,<br />
juni en september 2010. De ateliers kende een<br />
brede samenstelling. Aan de ateliers hebben deelgenomen;<br />
het team van Riek Bakker, een extern<br />
verkeerskundig adviseur, medewerkers van de<br />
gemeenten, de regionale mobilitietscoördinator<br />
(RMO) Venlo-Venray Peter van Wylick, medewerker<br />
van de provincie op het gebied van ruimte en<br />
verkeer en vervoer, deskundigen uit het maatschappelijk<br />
veld en potentiële initiatiefnemers.<br />
In het eerste atelier is gesproken over de verkeer-<br />
en vervoersstructuur van de regio. De knelpunten<br />
zijn geïnventariseerd en ideeën voor oplossingen<br />
zijn aangedragen. In het tweede atelier is gefocust<br />
op het sleutelproject <strong>N271</strong>. In het atelier<br />
is besproken welke elementen onderdeel uit<br />
moeten maken van een programma van eisen<br />
voor de herinrichting van deze weg en zijn directe<br />
omgeving om er een aantrekkelijke ‘etalage’ van<br />
de regio Maasduinen van te kunnen maken. In het<br />
derde atelier zijn de resultaten en het concept van<br />
de <strong>N271</strong> als etalage toegelicht en zijn de verbetervoorstellen<br />
scherper gesteld en gecompleteerd.<br />
In het laatste atelier is aandacht besteed aan<br />
lopende projecten en de kansen en bedreigingen<br />
om hierop aan te haken bij de sleutelprojecten.<br />
Parallel aan de ateliers heeft een gebiedsverkenning<br />
plaatsgevonden bestaande uit gesprekken<br />
met belanghebbenden en een gebiedsschouw. In<br />
een aantal gesprekken met gemeenten, provinciale<br />
overheid, landbouw- en natuurorganisaties,<br />
enzovoort zijn de locaties en aandachtspunten uit<br />
de werkateliers besproken. Deze aandachtspunten<br />
zijn in de gebiedsschouwen ter plaatse bekeken.
Bijlagen<br />
77<br />
Inleiding
Ontwerpschets <strong>N271</strong> en Programma Verbindingen en Netwerken<br />
78
79<br />
BIjlagen
Colofon<br />
Het Programma Verbindingen en Netwerken en het <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> ‘etalage’ van de regio is in<br />
opdracht van de gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar ontwikkeld door:<br />
bureau voor<br />
STEDEBOUW<br />
Karen van Vliet, Arnon Jordan en Martin van Engelen (BGSV, Bureau voor Stedebouw, Rotterdam)<br />
Nicole Korsten (Bureau Goudappel Coffeng, Eindhoven), in samenwerking met<br />
Riek Bakker (Riek Bakker Advies),<br />
Hansje van Douwen (Van Douwen Advies, Den Haag)<br />
Met bijdragen vanuit het atelier Programma Verbindingen en Netwerken en <strong>Sleutelproject</strong> <strong>N271</strong> als<br />
etalage van de regio. Deelnemers:<br />
Andy Knipping (Gennep), dhr. Mandigers (Natuurmonumenten), Martin Peeters (gemeente Gennep),<br />
Theo Pouwels (Mook en Middelaar), dhr. Rekema (Bergen), Marcel Robroek (gemeente Bergen), Ron<br />
Roukens (Prov. Limburg), Edmond Staal (Limburgs Landschap), John Siebers (LLTB afd. Maasduinen),<br />
Peter Tornink (gemeente Gennep), Rob de Valk (Mook en Middelaar), Peter van Wylick (RMO Venray-<br />
Venlo)<br />
Lay-out:<br />
Marjolein Kloet (BGSV)<br />
Met dank aan de Provincie Limburg die met financiële ondersteuning de ontwikkeling van de<br />
Regionale Agenda heeft mogelijk gemaakt.<br />
Foto’s:<br />
Gemeente Bergen, Mook en Middelaar, Gennep, team Riek Bakker<br />
Schetsen en referentiebeelden zijn bedoeld ter inspiratie, ter illustratie en voor discussie in de<br />
vervolgfase. Deze beelden geven geen exacte weergave van de toekomstige situatie.<br />
Beeld cover: kaart Strategische Regiovisie februari 2010<br />
Alles uit deze rapportage mag worden overgenomen mits de bron wordt vermeld. Aan de inhoud<br />
van deze rapportage kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele rechthebbenden op gebruikt<br />
beeldmateriaal dienen contact op te nemen met de Gemeente Gennep.<br />
www.strategischeregiovisie.nl<br />
vastgesteld door de Stuurgroep Visie op 24 november 2010