Je staat er niet alleen voor - De Algemene Onderwijsbond
Je staat er niet alleen voor - De Algemene Onderwijsbond
Je staat er niet alleen voor - De Algemene Onderwijsbond
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Je</strong> <strong>staat</strong> <strong>er</strong> <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> <strong>voor</strong><br />
Een stappenplan <strong>voor</strong> het<br />
veiligheidsbeleid op school<br />
1
<strong>Je</strong> <strong>staat</strong> <strong>er</strong> <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> <strong>voor</strong><br />
Een stappenplan <strong>voor</strong> het<br />
veiligheidsbeleid op school<br />
3
5<br />
<strong>Je</strong> <strong>staat</strong> <strong>er</strong> <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> <strong>voor</strong><br />
Een l<strong>er</strong>aar geeft naar de mening van een le<strong>er</strong>ling een te laag<br />
punt. <strong>De</strong> moed<strong>er</strong> komt boos op school. <strong>De</strong> rector probe<strong>er</strong>t de<br />
l<strong>er</strong>aar te bewegen het cijf<strong>er</strong> te v<strong>er</strong>hogen. Daar is geen aanleiding<br />
toe: het cijf<strong>er</strong> is door een vakgenoot gecontrole<strong>er</strong>d en<br />
reëel bevonden. <strong>De</strong> moed<strong>er</strong> belt onmiddellijk na het gesprek<br />
haar echtgenoot, een wegens moord v<strong>er</strong>oordeelde tbs’<strong>er</strong>. <strong>De</strong>ze<br />
komt v<strong>er</strong>haal halen. T<strong>er</strong>nauw<strong>er</strong>nood weet de l<strong>er</strong>aar te ontkomen.<br />
<strong>De</strong> l<strong>er</strong>aar moet ond<strong>er</strong>duiken en komt in de ziektewet<br />
t<strong>er</strong>echt. <strong>De</strong> schoolleiding eist bij t<strong>er</strong>ugke<strong>er</strong> van de l<strong>er</strong>aar dat<br />
hij lessen blijft geven aan deze le<strong>er</strong>ling.<br />
Fictie? Nee, een praktijkgeval van de juridische dienst van<br />
de <strong>Algemene</strong> Ond<strong>er</strong>wijsbond. Het kan ook and<strong>er</strong>s:<br />
Een l<strong>er</strong>aar geeft naar de mening van een le<strong>er</strong>ling een te laag punt. <strong>De</strong> moed<strong>er</strong><br />
komt boos op school. <strong>De</strong> l<strong>er</strong>aar waarschuwt de schoolleiding die <strong>er</strong><strong>voor</strong> zorgt dat<br />
<strong>er</strong> een tweede l<strong>er</strong>aar bij het gesprek aanwezig is. <strong>De</strong> rector heeft aangegeven dat<br />
als het gesprek uit de hand loopt hij <strong>er</strong>bij komt en aan de moed<strong>er</strong> zal laten weten<br />
dat de schoolleiding vi<strong>er</strong>kant acht<strong>er</strong> zijn mensen <strong>staat</strong>, maar dat zij vanzelfsprekend<br />
een klacht in kan dienen bij de ext<strong>er</strong>ne klachtencommissie. <strong>De</strong> moed<strong>er</strong> die<br />
dacht de docent ond<strong>er</strong> druk te kunnen zetten is ond<strong>er</strong> de indruk van de eensge-
6<br />
zindheid op school. Gezien de familie-acht<strong>er</strong>gronden – de vad<strong>er</strong> is een wegens<br />
moord v<strong>er</strong>oordeelde tbs’<strong>er</strong> – neemt de rector <strong>voor</strong> de zek<strong>er</strong>heid contact op met<br />
de politie om deze te inform<strong>er</strong>en ov<strong>er</strong> het conflict.<br />
<strong>De</strong>ze l<strong>er</strong>aar stond <strong>er</strong> <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> <strong>voor</strong>. In deze brochure wil de <strong>Algemene</strong><br />
Ond<strong>er</strong>wijsbond suggesties aanreiken hoe het veiligheidsbeleid op school <strong>er</strong> uit<br />
kan zien. Waar je als schoolteam of medezeggenschapsraad op moet letten.<br />
Welke stappen <strong>er</strong> nodig zijn om mooie woorden ook in daden om te zetten. Met<br />
één gemeenschappelijk doel: in een veilig klimaat ond<strong>er</strong>wijs kunnen geven.<br />
Ond<strong>er</strong>wijs is teamwork. <strong>Je</strong> <strong>staat</strong> <strong>er</strong> <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> <strong>voor</strong>.<br />
Walt<strong>er</strong> Dressch<strong>er</strong><br />
Voorzitt<strong>er</strong> <strong>Algemene</strong> Ond<strong>er</strong>wijsbond<br />
AOb st<strong>er</strong>k in ond<strong>er</strong>wijs
7<br />
1 Van veiligheidsplan naar<br />
veiligheidsmaatregelen<br />
Agressie tegen medew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s in het ond<strong>er</strong>wijs en geweld tussen le<strong>er</strong>lingen<br />
ond<strong>er</strong>ling lijken <strong>er</strong> tegenwoordig bij te horen. Alsof <strong>er</strong> <strong>niet</strong>s<br />
me<strong>er</strong> tegen te doen is. Dat klimaat heeft een grote impact op de aantrekkelijkheid<br />
van w<strong>er</strong>ken in het ond<strong>er</strong>wijs. Vutt<strong>er</strong>s aan wie gevraagd<br />
wordt of ze wellicht nog een tijdje t<strong>er</strong>ug zouden willen <strong>voor</strong> de klas om<br />
de w<strong>er</strong>kdruk van and<strong>er</strong>en te v<strong>er</strong>lichten, noemen de ze<strong>er</strong> mondige<br />
jeugd als een van de redenen om die vraag negatief te beantwoorden.<br />
Jong<strong>er</strong>en die <strong>voor</strong> de keus staan om een b<strong>er</strong>oep te kiezen, noemen<br />
agressie en geweld ook als een reden om <strong>niet</strong> het ond<strong>er</strong>wijs in te<br />
gaan.<br />
Voor le<strong>er</strong>lingen en p<strong>er</strong>soneel is een veilig schoolklimaat echt<strong>er</strong> één van de basis<strong>voor</strong>waarden <strong>voor</strong><br />
goed ond<strong>er</strong>wijs. Helaas lijkt nog <strong>niet</strong> ied<strong>er</strong>e leidinggevende doordrongen van het feit, dat hijzelf<br />
actie moet ond<strong>er</strong>nemen, of dit nu een kwestie is van and<strong>er</strong>en aanspreken op hun gedrag, het p<strong>er</strong>soneel<br />
te laten scholen om adequaat om te gaan met dreigende escalatie bij meningsv<strong>er</strong>schillen of<br />
het <strong>voor</strong>touw nemen bij de organisatie van het veiligheidsbeleid.<br />
Het gaat uiteindelijk om maatregelen. Procedures en afspraken waarov<strong>er</strong> de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> in ov<strong>er</strong>leg<br />
moet treden met de medezeggenschapsraad. Het schoolveiligheidsplan is de laatste jaren breed<br />
aanvaard als een kad<strong>er</strong> <strong>voor</strong> een integrale benad<strong>er</strong>ing van de problematiek door het bestuur, het<br />
management en de ov<strong>er</strong>ige direct betrokkenen. Hoe goed ook v<strong>er</strong>woord: dat veiligheidsbeleid<br />
wordt <strong>niet</strong> vanzelf uitgevo<strong>er</strong>d. Het plan moet omgezet worden in acties en maatregelen. Een <strong>niet</strong><br />
g<strong>er</strong>inge klus. Maar, als het goed gaat: je <strong>staat</strong> <strong>er</strong> <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> <strong>voor</strong>.
8<br />
2 Hoofdpunten uit de AOb brochure<br />
‘Het schoolveiligheidsplan’<br />
In een schoolveiligheidsplan neemt de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> zelf de v<strong>er</strong>antwoordelijkheid <strong>voor</strong> het<br />
scheppen van een veilig w<strong>er</strong>k- en le<strong>er</strong>klimaat. Ied<strong>er</strong>e organisatie is and<strong>er</strong>s en heeft een eigen<br />
aanpak nodig.<br />
• Ied<strong>er</strong>e school dient een schoolveiligheidsplan te maken als ond<strong>er</strong>deel van het arbeidsomstandighedenbeleid.<br />
• In het plan staan concrete en held<strong>er</strong>e afspraken ov<strong>er</strong> preventieve maatregelen, scholing van<br />
medew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s, de schoolregels en protocollen, en bevat sancties bij het ov<strong>er</strong>treden.<br />
• Het plan bevat held<strong>er</strong>e procedures ov<strong>er</strong> welke maatregelen <strong>er</strong> genomen worden bij incidenten en<br />
regelt de opvang van slachtoff<strong>er</strong>s.<br />
• <strong>De</strong> school registre<strong>er</strong>t alle incidenten en bespreekt p<strong>er</strong>iodiek de analyse van deze cijf<strong>er</strong>s met de<br />
medezeggenschapsraad.<br />
• W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s – ook in het bijzond<strong>er</strong> ond<strong>er</strong>wijs – zijn v<strong>er</strong>plicht om aangifte te doen van misdrijven.<br />
• In de school wordt een coördinator veiligheid aangesteld.<br />
• W<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s krijgen scholing in het omgaan met dreigende conflicten.<br />
<strong>De</strong> cao – afgesproken tussen w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s en vakbonden – v<strong>er</strong>plicht alle w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s tot een<br />
beleidsmatige aanpak van de problematiek en geeft daarmee medezeggenschapsraden en<br />
w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s de mogelijkheid waar nodig het <strong>voor</strong>touw te nemen.<br />
• W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s en w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s maken in de cao afspraken ov<strong>er</strong> het invo<strong>er</strong>en van een schoolveiligheidsplan<br />
• <strong>De</strong> medezeggenschapsraad oefent de controle uit op de totstandkoming van het schoolveiligheidsplan.<br />
• Ov<strong>er</strong> de scholing van w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s op dit t<strong>er</strong>rein worden in de cao afspraken gemaakt.
9<br />
<strong>De</strong> ov<strong>er</strong>heid kan door wetten en regels op een aantal punten aan te passen, zelf ook wezenlijk<br />
bijdragen aan een veilig<strong>er</strong> klimaat op de scholen.<br />
• Ond<strong>er</strong>wijsp<strong>er</strong>soneel dat te maken heeft met agressie of geweld moet de mogelijkheid hebben om<br />
anoniem aangifte te doen.<br />
• <strong>De</strong> w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> moet de mogelijkheid hebben namens slachtoff<strong>er</strong>s aangifte te doen.<br />
• W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s in het bijzond<strong>er</strong> ond<strong>er</strong>wijs moeten bij misdrijven wettelijk v<strong>er</strong>plicht zijn om aangifte te<br />
doen.<br />
• <strong>De</strong> mogelijkheden om le<strong>er</strong>lingen van school te v<strong>er</strong>wijd<strong>er</strong>en moeten worden v<strong>er</strong>ruimd.<br />
Inmiddels zijn een aantal van de <strong>voor</strong>gestelde maatregelen ond<strong>er</strong> druk van de <strong>Algemene</strong><br />
Ond<strong>er</strong>wijsbond in v<strong>er</strong>schillende cao’s opgenomen. Daarnaast heeft ook de ov<strong>er</strong>heid stappen<br />
gezet.<br />
Maatregelen cao<br />
• Cao primair ond<strong>er</strong>wijs 2006 – 2008: in het inleidende statuut bij de cao wordt gesteld, dat ied<strong>er</strong>e<br />
school een veiligheidsplan moet hebben ingebed in het algemene arbobeleid<br />
• Cao <strong>voor</strong>tgezet ond<strong>er</strong>wijs 2006 – 2007: het beleid inzake gezonde en veilige le<strong>er</strong>- en w<strong>er</strong>komgeving<br />
bevat expliciete afspraken ov<strong>er</strong> seksuele intimidatie, racisme, agressie en geweld<br />
Maatregelen ov<strong>er</strong>heid:<br />
• sed<strong>er</strong>t 1-8-2006 moet het thema veiligheid in de schoolgids een plaats krijgen<br />
• in de zom<strong>er</strong> van 2007 is het project “Agressie en geweld tegen medew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s in het ond<strong>er</strong>wijs”<br />
gestart<br />
• de mogelijkheid om le<strong>er</strong>lingen te v<strong>er</strong>wijd<strong>er</strong>en van school heeft me<strong>er</strong>malen op de politieke agenda<br />
gestaan
10<br />
3 Draagvlak in de school<br />
Tijdens een proefw<strong>er</strong>k ziet de l<strong>er</strong>aar dat een <strong>voor</strong> hem onbekende jongen<br />
op de gang contact probe<strong>er</strong>t te krijgen met een van zijn le<strong>er</strong>lingen.<br />
<strong>De</strong> jongen maakt steeds me<strong>er</strong> h<strong>er</strong>rie. <strong>De</strong> l<strong>er</strong>aar gaat de gang op en<br />
probe<strong>er</strong>t de jongen aan te spreken. <strong>De</strong> jongeman, met een iPod met<br />
oordopjes in, geeft aan de l<strong>er</strong>aar <strong>niet</strong> te v<strong>er</strong>staan. <strong>De</strong> l<strong>er</strong>aar haalt<br />
behoedzaam een oordopje uit het oor waarna de jongen aan het oordopje<br />
gaat trekken en schreeuwt dat de l<strong>er</strong>aar moet loslaten. <strong>De</strong> iPod<br />
valt op de grond. Gescheld en gevloek.<br />
<strong>De</strong> l<strong>er</strong>aar wil – zoals in het protocol is vastgelegd – de directie op de<br />
hoogte stellen en loopt naar de directiekam<strong>er</strong>. <strong>De</strong> jongen bespringt de<br />
l<strong>er</strong>aar en geeft hem een aantal harde vuistslagen op borst en hoofd.<br />
<strong>De</strong> directie oefent nadien druk uit op de l<strong>er</strong>aar om geen aangifte te<br />
doen.<br />
Uit dit incident en and<strong>er</strong>e praktijkgevallen komt dikwijls een structureel gebrek aan collegiale steun<br />
en steun vanuit de schoolleiding naar voren. Erg pijnlijk, zek<strong>er</strong> wanne<strong>er</strong> <strong>er</strong> wel regels en protocollen<br />
zijn, maar de schoolleiding deze <strong>niet</strong> consequent handhaaft.<br />
<strong>De</strong> kloof tussen de theorie en de praktijk op de w<strong>er</strong>kvlo<strong>er</strong> wordt vaak sch<strong>er</strong>p zichtbaar binnen de<br />
context van het schoolveiligheidsbeleid.<br />
Veel schoolbesturen hebben inmiddels een schoolveiligheidsplan. Het komt <strong>voor</strong>, dat een van de<br />
leden van de schoolleiding, <strong>voor</strong>tvarend als deze wil zijn, gebruik maakt van kant-en-klare plannen<br />
van and<strong>er</strong>e schoolorganisaties in de eigen omgeving, of <strong>voor</strong>beelden van int<strong>er</strong>netsites kopie<strong>er</strong>t.<br />
W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s pakken schoolveiligheid nog te vaak op als een managementprobleem. Het tot stand<br />
komen van het schoolveiligheidsplan topdown heeft automatisch als gevolg dat p<strong>er</strong>soneel, le<strong>er</strong>lingen<br />
en oud<strong>er</strong>s zich onvoldoende betrokken voelen. Hi<strong>er</strong>door is het beleid gedoemd slechts een
11<br />
papi<strong>er</strong>en tijg<strong>er</strong> te blijven, t<strong>er</strong>wijl het management in de ov<strong>er</strong>tuiging v<strong>er</strong>ke<strong>er</strong>t te hebben voldaan aan<br />
zijn v<strong>er</strong>antwoordelijkheid. Het patroon van de w<strong>er</strong>kzaamheden en de organisatie is <strong>niet</strong> gewijzigd.<br />
Voor een effectief veiligheidsbeleid is het vinden van draagvlak <strong>voor</strong> maatregelen en <strong>voor</strong>schriften<br />
binnen en rond de school cruciaal. Draagvlak kan <strong>alleen</strong> worden b<strong>er</strong>eikt door vanaf het all<strong>er</strong>e<strong>er</strong>ste<br />
begin ied<strong>er</strong>een hi<strong>er</strong>bij structureel te betrekken: het voltallige p<strong>er</strong>soneel – ond<strong>er</strong>wijsgevend én<br />
ond<strong>er</strong>steunend –, de le<strong>er</strong>lingen, de oud<strong>er</strong>s en de schoolleiding, en op alle niveaus.<br />
En de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> kan draagvlak snel v<strong>er</strong>spelen als hij afspraken <strong>niet</strong> nakomt. Een incidentele ronde<br />
langs de betrokkenen is daarom onvoldoende.
12<br />
4 Belangrijkste spel<strong>er</strong>s bij de<br />
totstandkoming veiligheidsbeleid<br />
W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> – bevoegd gezag<br />
<strong>De</strong> Arbowet bevat veel v<strong>er</strong>plichtingen die vrijwel allemaal zijn geschreven <strong>voor</strong> “de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>”.<br />
Wie de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> is in de dagelijkse praktijk van een ond<strong>er</strong>wijsorganisatie, is <strong>niet</strong> gemakkelijk aan te<br />
geven.<br />
Formeel juridisch luidt het antwoord: w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> is de rechtsp<strong>er</strong>soon die de school in stand houdt.<br />
Het bestuur van de rechtsp<strong>er</strong>soon v<strong>er</strong>tegenwoordigt de rechtsp<strong>er</strong>soon. Dat <strong>staat</strong> in het Burg<strong>er</strong>lijk<br />
Wetboek. In de statuten van de stichting of de v<strong>er</strong>eniging waar een school ond<strong>er</strong> ressorte<strong>er</strong>t <strong>staat</strong><br />
precies hoe dat in die organisatie formeel is g<strong>er</strong>egeld: wie namens het bestuur of in opdracht van<br />
het bestuur w<strong>er</strong>kzaamheden uitvo<strong>er</strong>t of maatregelen neemt, wie het “bevoegd gezag” is.<br />
In de praktijk is meestal de hoogste leidinggevende in de arbeidsorganisatie – ond<strong>er</strong> welke benaming<br />
ook: rector, schoolleid<strong>er</strong>, <strong>voor</strong>zitt<strong>er</strong> cvb – bevoegd op te treden als w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>. <strong>De</strong> precieze uitw<strong>er</strong>king<br />
– de concrete gang van zaken in de dagelijkse praktijk – is te vinden in het managementstatuut,<br />
dat op elke school in po en vo aanwezig is, of in het bestuursreglement wanne<strong>er</strong> het een<br />
BVE-instelling betreft. <strong>De</strong> mr moet om advies worden gevraagd bij de vaststelling of wijziging van<br />
dit managementstatuut (Wet medezeggenschap op scholen, WMS, art 11 ond<strong>er</strong> i).<br />
Preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong><br />
<strong>De</strong> Arbowet schrijft <strong>voor</strong> dat de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> zich moet laten bijstaan door deskundige w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s<br />
(art 13). Dit zijn gewone w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s in dienst van de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> die specifieke taken op het gebied<br />
van veiligheid en gezondheid als (ond<strong>er</strong>deel van hun) functie toegewezen hebben gekregen. <strong>De</strong><br />
w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> moet taken, v<strong>er</strong>antwoordelijkheden en bevoegdheden van deze deskundigen int<strong>er</strong>n<br />
goed afstemmen op de risico’s en ook formeel vastleggen en bekend maken in de organisatie. Hulp<br />
van ext<strong>er</strong>ne deskundigen daarbij is wenselijk.<br />
Die deskundige w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s heten vaak preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong> of arbo-coördinator. <strong>De</strong> taken van<br />
de preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong> omvatten in ied<strong>er</strong> geval:
13<br />
1 het v<strong>er</strong>lenen van medew<strong>er</strong>king aan de risico-inventarisatie en –evaluatie (rie), in het ond<strong>er</strong>wijs<br />
meestal in de vorm van de arbo-meest<strong>er</strong> (po) of de arbo-leid<strong>er</strong> (vo);<br />
2 het uitvo<strong>er</strong>en van div<strong>er</strong>se maatregelen op arbogebied;<br />
3 het advis<strong>er</strong>en aan en nauw ov<strong>er</strong>leggen met de medezeggenschapsraad.<br />
<strong>De</strong> aan te wijzen w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s moeten de bijstand “naar behoren” kunnen v<strong>er</strong>lenen. Dit houdt<br />
in dat <strong>er</strong> eisen moeten worden gesteld in v<strong>er</strong>band met<br />
• deskundigheid en <strong>er</strong>varing<br />
• uitrusting<br />
• aantal<br />
• beschikbaarheid in en buiten lesuren<br />
• organisatie en instructie<br />
<strong>De</strong> bijstand houdt in, dat de preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong> risico’s inschat en passende oplossingen geeft.<br />
Hij kan ied<strong>er</strong>een in een school van hoog tot laag, w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s, oud<strong>er</strong>s en le<strong>er</strong>lingen, aanwijzingen<br />
geven. Hij is echt<strong>er</strong> <strong>niet</strong> v<strong>er</strong>antwoordelijk <strong>voor</strong> de oplossing van het probleem; die taak ligt formeel<br />
bij de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>.<br />
Hij neemt een onafhankelijke positie in, en heeft daarom op grond van de wet een aparte vorm van<br />
ontslagbesch<strong>er</strong>ming gekregen: hij mag vanwege zijn taakuitoefening <strong>niet</strong> benadeeld worden in zijn<br />
positie binnen de organisatie.<br />
Specifieke preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s zijn:<br />
• de int<strong>er</strong>mediair agressie en geweld;<br />
deze p<strong>er</strong>soon advise<strong>er</strong>t als ‘int<strong>er</strong>mediair’ het management ov<strong>er</strong> het beleid (waarond<strong>er</strong> het opstellen<br />
en uitw<strong>er</strong>ken van het schoolveiligheidsplan), funge<strong>er</strong>t als aanspreekpunt in een netw<strong>er</strong>k (bij<strong>voor</strong>beeld<br />
contacten met and<strong>er</strong>e scholen) en als adviseur van de medezeggenschapsraad, en ond<strong>er</strong>steunt<br />
en coacht collega’s die te maken hebben met agressie en geweld
14<br />
• de veiligheidscoördinator;<br />
Een veiligheidscoördinator is een door de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> aangewezen en gefacilite<strong>er</strong>de medew<strong>er</strong>k<strong>er</strong> in<br />
de school – v<strong>er</strong>antwoordelijk <strong>voor</strong> veiligheidszaken in de school, me<strong>er</strong> in het bijzond<strong>er</strong> <strong>voor</strong> aangelegenheden<br />
op het t<strong>er</strong>rein van sociale veiligheid.<br />
<strong>De</strong> veiligheidscoördinator organise<strong>er</strong>t <strong>voor</strong>lichting, cursussen, trainingen en besprekingen. <strong>De</strong>ze<br />
w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong> is door zijn positie, <strong>er</strong>varing en opleiding de aangewezen p<strong>er</strong>soon om de orde en de<br />
rust in de school te bevord<strong>er</strong>en, en daartoe maatregelen te nemen. Zie v<strong>er</strong>d<strong>er</strong> <strong>voor</strong> een uitgebreide<br />
<strong>voor</strong>beeldbeschrijving van deze functie bijlage 3<br />
• de bedrijfshulpv<strong>er</strong>len<strong>er</strong>s, bhv-<strong>er</strong>s;<br />
deze functionarissen waarvan <strong>er</strong> een aantal in school aanwezig moet zijn, hebben tot taak<br />
1 bij ongevallen de e<strong>er</strong>ste hulp te v<strong>er</strong>lenen en contacten te leggen met ambulance en brandwe<strong>er</strong>;<br />
2 bij brand een begin te maken met het blussen<br />
3 te alarm<strong>er</strong>en en te evacu<strong>er</strong>en<br />
• de v<strong>er</strong>trouwensp<strong>er</strong>sonen:<br />
vrijwel elke school heeft een v<strong>er</strong>trouwensp<strong>er</strong>soon aangesteld die in e<strong>er</strong>ste instantie klachten ov<strong>er</strong><br />
<strong>niet</strong> of slecht function<strong>er</strong>ende w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s oppakt, en <strong>voor</strong>ts signalen ov<strong>er</strong> dreigende escalaties in<br />
geweldssituaties zou kunnen doorgeven aan de preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s.<br />
Medezeggenschapsraad<br />
<strong>De</strong> wet is duidelijk. Een veilige en gezonde le<strong>er</strong>- en w<strong>er</strong>komgeving is een gezamenlijke v<strong>er</strong>antwoordelijkheid<br />
van het schoolbestuur, management, en ook p<strong>er</strong>soneel: ‘Bij de uitvo<strong>er</strong>ing van het<br />
arbeidsomstandighedenbeleid w<strong>er</strong>ken de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> en de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s samen’ (art 12 Arbowet).<br />
<strong>De</strong> medezeggenschapsraad is – namens de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s en de le<strong>er</strong>lingen – ov<strong>er</strong>legpartij <strong>voor</strong> de<br />
w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>. Omdat het meestal om beleid gaat, dat geldt <strong>voor</strong> alle scholen bij een schoolorganisa-
15<br />
tie, is de ov<strong>er</strong>legpartn<strong>er</strong> meestal de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, de gmr.<br />
Een prachtige formele positie, maar de vraag is wat de mr en de gmr in de praktijk <strong>voor</strong> taken en<br />
mogelijkheden ziet <strong>voor</strong> zichzelf. En in v<strong>er</strong>st<strong>er</strong>kte mate geldt dit <strong>voor</strong> de ond<strong>er</strong>scheiden geledingen<br />
in de raad: w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s en oud<strong>er</strong>s/le<strong>er</strong>lingen. Juist het ond<strong>er</strong>w<strong>er</strong>p agressie en geweld raakt beide<br />
geledingen van die raad.<br />
Voor een belangrijk deel zullen de geledingen de ond<strong>er</strong>w<strong>er</strong>pen gezamenlijk kunnen bespreken. <strong>De</strong><br />
bijkomstigheid dat beide geledingen moeten samenw<strong>er</strong>ken in een en dezelfde raad zou in dit<br />
opzicht wel eens een pre kunnen betekenen.<br />
<strong>De</strong> formele rechten van de raad als geheel zijn:<br />
• recht op ov<strong>er</strong>leg: de raad kan ov<strong>er</strong>leg vo<strong>er</strong>en met de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> ov<strong>er</strong> alle aangelegenheden die de<br />
school betreffen of het p<strong>er</strong>soneel, de oud<strong>er</strong>s en de le<strong>er</strong>lingen; hij v<strong>er</strong>tegenwoordigt alle w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s,<br />
oud<strong>er</strong>s en le<strong>er</strong>lingen in de school.<br />
• informati<strong>er</strong>echt: de raad ontvangt de volledige risico-inventarisatie en -evaluatie, en het daarbij<br />
behorende plan van aanpak;<br />
<strong>voor</strong>ts krijgt de mr informatie ov<strong>er</strong> de v<strong>er</strong>deling van taken en bevoegdheden binnen bestuur<br />
en management, en uit<strong>er</strong>aard daarvan afgeleid taken en bevoegdheden van alle functionarissen<br />
die betrokken zijn bij het arbo- en het veiligheidsbeleid.<br />
• initiatiefrecht: de raad kan het initiatief nemen om een probleem op de agenda van het ov<strong>er</strong>leg te<br />
plaatsen.<br />
• instemmingsrecht: de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> moet instemming krijgen van de mr bij <strong>voor</strong>genomen besluiten<br />
ov<strong>er</strong> de vaststelling of wijziging van regels op het gebied van veiligheid en gezondheid.<br />
• samenw<strong>er</strong>king: de door de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> ingeschakelde deskundigen, waarond<strong>er</strong> de arbodienst en<br />
de aangewezen preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s, moeten met de mr samenw<strong>er</strong>ken.<br />
• arbeidsinspectie: de raad mag zond<strong>er</strong> toestemming van de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> met de inspecteur spreken<br />
bij zijn inspecti<strong>er</strong>onde binnen de school; de meeste inspecteurs betrekken de mr actief bij zijn<br />
ond<strong>er</strong>zoek.<br />
Medezeggenschap: p<strong>er</strong>soneel of le<strong>er</strong>lingen?<br />
In deze tekst is t<strong>er</strong> wille van de leesbaarheid steeds sprake van de mr, de volledige raad. <strong>De</strong> wettelij-<br />
ke regeling is ingewikkeld<strong>er</strong>. Het deel van de mr dat wordt gevormd door p<strong>er</strong>soneelsleden heeft alle<br />
taken en bevoegdheden waarvan hi<strong>er</strong> sprake is. Maar wanne<strong>er</strong> beleids<strong>voor</strong>stellen worden gedaan<br />
of maatregelen worden genomen die betrekking hebben op de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s en de le<strong>er</strong>lingen, dan<br />
heeft de raad als zodanig ook bevoegdheden.<br />
Inspraakrecht bij schoolveiligheidsbeleid<br />
Voorstellen van de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> <strong>voor</strong> vaststellen of wijzigen van regelingen rond de arbeidsomstandig-<br />
heden, het ziektev<strong>er</strong>zuim of re-integratie moeten aan het p<strong>er</strong>soneelsdeel van de medezeggenschapsraad,<br />
de pmr, worden <strong>voor</strong>gelegd – t<strong>er</strong> instemming blijkt uit artikel 12 lid 1 ond<strong>er</strong>deel k, van de<br />
WMS. Het begrip “regelingen” moet ruim worden uitgelegd zoals ook in de Wet op de ond<strong>er</strong>ne-
16<br />
mingsraden het geval is. Er ond<strong>er</strong> vallen het plan van aanpak (ond<strong>er</strong>deel van de risico-inventarisatie<br />
en -evaluatie), de keuze <strong>voor</strong> een bepaalde arbodienst, en de inhoud van het contract met deze<br />
dienst. Maar ook and<strong>er</strong>e afspraken ov<strong>er</strong> procedures en maatregelen op het gebied van veiligheid en<br />
gezondheid vallen ond<strong>er</strong> het ruim uit te leggen begrip.<br />
<strong>De</strong> aanpak van agressie en geweld in en rond de school raakt <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s maar eveneens<br />
de le<strong>er</strong>lingen (en hun oud<strong>er</strong>s) en de bezoek<strong>er</strong>s van de school. Er moeten bij<strong>voor</strong>beeld schoolregels<br />
worden afgesproken ov<strong>er</strong> het gebruik van ruimtes, lokalen en <strong>voor</strong>zieningen, gedragsregels<br />
<strong>voor</strong> tijdens en na de lessen, procedures bij incidenten, en ook kunnen afspraken gemaakt worden<br />
hoe agressie tussen le<strong>er</strong>lingen ond<strong>er</strong>ling wordt aangepakt. Daarom heeft de raad als geheel instemmingsrecht<br />
(art. 10 ond<strong>er</strong>deel e WMS) ov<strong>er</strong> maatregelen die w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s, oud<strong>er</strong>s en le<strong>er</strong>lingen<br />
raken.<br />
Daarnaast moet de raad als geheel betrokken worden bij tal van aangelegenheden die arbo en veiligheid<br />
raken, zoals inhuren van (veiligheids)deskundigen, aangaan van contracten met ext<strong>er</strong>ne<br />
instanties en bedrijven, aanschaf mat<strong>er</strong>ialen t<strong>er</strong> beveiliging etc.<br />
And<strong>er</strong>e aangelegenheden waarbij de sociale veiligheid aan de orde kan zijn :<br />
• Nieuwbouw en v<strong>er</strong>bouw van de school en ond<strong>er</strong>houd (advies hele raad art 11 WMS)<br />
• Opleidingsplan (instemming pmr, artikel 12 WMS)<br />
• Voorzieningen <strong>voor</strong> le<strong>er</strong>lingen (instemming oud<strong>er</strong>/le<strong>er</strong>lingendeel mr art 13 WMS)<br />
In de regel kan de mr pas bevoegdheden uitoefenen wanne<strong>er</strong> de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> komt met <strong>voor</strong>stellen<br />
om beleid vast te leggen of te v<strong>er</strong>and<strong>er</strong>en. Bovendien moeten deze <strong>voor</strong>stellen dan ressort<strong>er</strong>en<br />
ond<strong>er</strong> een bep<strong>er</strong>kt aantal in de wet omschreven aangelegenheden.<br />
Het is daarom van belang dat de mr zelf het initiatief kan nemen. Als de raad of een van de geledingen<br />
van de raad met een <strong>voor</strong>stel komt, dan moet de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> binnen drie maanden schriftelijk<br />
reag<strong>er</strong>en, en v<strong>er</strong>volgens met de raad ov<strong>er</strong>leggen ov<strong>er</strong> het <strong>voor</strong>stel.<br />
Om de problemen op de agenda te krijgen – en te houden – is òf een ingrijpend incident nodig òf<br />
de mr zal zich ze<strong>er</strong> goed moeten <strong>voor</strong>b<strong>er</strong>eiden. Het zelf v<strong>er</strong>zamelen van feitelijk mat<strong>er</strong>iaal is van<br />
groot belang, zoal <strong>niet</strong> doorslaggevend. <strong>De</strong> analyse van deze informatie zal een e<strong>er</strong>ste aanzet kunnen<br />
geven <strong>voor</strong> het opstellen van wensen <strong>voor</strong> het te vo<strong>er</strong>en beleid.<br />
Een mr is ingesteld <strong>voor</strong> een school. <strong>De</strong> w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> heeft meestal me<strong>er</strong> scholen ond<strong>er</strong> zich, en zal een<br />
beleid toepassen <strong>voor</strong> alle scholen op dezelfde wijze. Omdat dit beleid van gemeenschappelijk<br />
belang is <strong>voor</strong> alle scholen, is meestal <strong>niet</strong> zoze<strong>er</strong> de afzond<strong>er</strong>lijke mr in beeld, maar de gemeenschappelijke<br />
medezeggenschapsraad, de gmr. <strong>De</strong> uitvo<strong>er</strong>ing daarentegen zal meestal op de afzond<strong>er</strong>lijke<br />
scholen plaatsvinden, en gecontrole<strong>er</strong>d worden zodat op v<strong>er</strong>schillende niveaus actie nodig is.
17<br />
Ext<strong>er</strong>ne ond<strong>er</strong>steun<strong>er</strong>s<br />
Naast de int<strong>er</strong>ne spel<strong>er</strong>s hi<strong>er</strong>boven beschreven zijn <strong>er</strong> nog me<strong>er</strong> p<strong>er</strong>sonen betrokken bij de uitvoe-<br />
ring van het beleid. <strong>De</strong> w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> is wettelijk v<strong>er</strong>plicht ond<strong>er</strong>steuning in te roepen van een arbodienst,<br />
meestal een ext<strong>er</strong>ne dienst. Hij koopt steeds dienstv<strong>er</strong>lening in <strong>voor</strong> hulp op maat bij de<br />
opzet en de uitvo<strong>er</strong>ing van het arbobeleid.<br />
W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s w<strong>er</strong>ken met elkaar sed<strong>er</strong>t jaar en dag samen in het V<strong>er</strong>vangingsfonds (sinds kort <strong>alleen</strong><br />
<strong>voor</strong> het PO) en bij het Arbos<strong>er</strong>vicecentrum VO. Vakbonden zoals de AOb zijn hi<strong>er</strong>bij actief betrokken,<br />
en spelen als zodanig een rol bij de ontwikkeling van div<strong>er</strong>se instrumenten <strong>voor</strong> het arbobeleid<br />
en het schoolveiligheidsplan<br />
Zie http://www.vfpf.nl/vfpf/arbeidsomstandigheden/default.asp, en<br />
http://www.arbo-vo.nl/arbo-vo<br />
Hoewel dit <strong>niet</strong> in alle gevallen ond<strong>er</strong>steuning genoemd kan worden, w<strong>er</strong>ken w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s steeds<br />
me<strong>er</strong> samen met:<br />
• wijkagent of speciale jeugdagenten<br />
<strong>De</strong> politie is in het kad<strong>er</strong> van de preventie b<strong>er</strong>eid om schoolbesturen advies op maat te geven op<br />
<strong>voor</strong>waarde dat een schoolbestuur zelf de v<strong>er</strong>antwoordelijkheid heeft genomen om een schoolveiligheidsplan<br />
<strong>voor</strong> de eigen scholen op te stellen. Bij contact zal de politie het schoolbestuur vragen<br />
een ‘inventarisatieformuli<strong>er</strong> schoolveiligheid’ in te vullen, op basis waarvan politie en schoolbestuur<br />
samen een ‘checklist schoolveiligheid’ invullen. <strong>De</strong> afspraken zullen v<strong>er</strong>volgens kunnen leiden tot<br />
een “Convenant veiligheid in en om de school in …” Zie v<strong>er</strong>d<strong>er</strong>: Centrum <strong>voor</strong> criminaliteitspreventie<br />
en veiligheid www.hetccv.nl<br />
• bureau <strong>Je</strong>ugdzorg<br />
• GGD en RIAGG<br />
• bureau HALT
18<br />
5 Betrekken stakehold<strong>er</strong>s bij<br />
implementatie schoolveiligheidsplan<br />
Niet wachten op de and<strong>er</strong><br />
<strong>De</strong> w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> is wettelijk v<strong>er</strong>antwoordelijk <strong>voor</strong> het tot stand komen van het schoolveiligheidsbe-<br />
leid. <strong>De</strong> medezeggenschapsraad heeft als v<strong>er</strong>tegenwoordig<strong>er</strong> van w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s en oud<strong>er</strong>s/le<strong>er</strong>lingen<br />
hi<strong>er</strong>bij een wettelijke taak.<br />
Daarom ligt het <strong>voor</strong> de hand dat een van beide het initiatief neemt. Soms wordt het hen gemakkelijk<br />
gemaakt doordat een initiatief door de veiligheidscoördinator of arbocoördinator helemaal is<br />
<strong>voor</strong>b<strong>er</strong>eid en geformule<strong>er</strong>d.<br />
Startpunt zou kunnen zijn dat een schoolveiligheidsbeleid ‘moet’ (volgens de cao of de wet). Een wat<br />
passieve benad<strong>er</strong>ing – zek<strong>er</strong> wanne<strong>er</strong> aan een and<strong>er</strong> wordt gevraagd deze v<strong>er</strong>plichting na te komen.<br />
Het is me<strong>er</strong> motiv<strong>er</strong>end <strong>voor</strong> alle betrokken partijen om uit te gaan van gegevens waaruit op een<br />
systematische mani<strong>er</strong> blijkt dat op de eigen school bepaalde risico’s aanwezig zijn die explosies van<br />
geweld kunnen v<strong>er</strong>oorzaken en grote schade kunnen aanrichten bij mensen en zaken. Wanne<strong>er</strong> ook<br />
nog kan worden aangegeven, dat bepaalde risico’s geheel of gedeeltelijk te v<strong>er</strong>mijden zijn zond<strong>er</strong> al<br />
te hoge kosten en zond<strong>er</strong> al te ingewikkelde procedures, dan zal dit v<strong>er</strong>haal and<strong>er</strong>en ov<strong>er</strong> kunnen<br />
halen mee te doen.<br />
Gegevens zoals:<br />
• de uitkomsten van een incidentenregistratie, of me<strong>er</strong> algemeen, de risico-inventarisatie en -evaluatie;<br />
• een rapportage van de Arbeidsinspectie, of van de Ond<strong>er</strong>wijsinspectie;<br />
• de uitkomst van een enquête georganise<strong>er</strong>d ond<strong>er</strong> w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s, le<strong>er</strong>lingen of oud<strong>er</strong>s.<br />
Het is ook mogelijk dat een of me<strong>er</strong> (groepen) belanghebbenden het gebrek aan beleid t<strong>er</strong> discussie<br />
stellen – via de medezeggenschapsraad of via een of and<strong>er</strong>e vorm van w<strong>er</strong>kov<strong>er</strong>leg. <strong>De</strong>nk hi<strong>er</strong>bij bij<strong>voor</strong>beeld<br />
aan een comité van v<strong>er</strong>ontruste oud<strong>er</strong>s, het team of de sectie, of de conciërges.<br />
Er zal in zo’n geval meestal wel sprake zijn van een aanleiding, een ‘probleem’ of een ‘kans’ en een al<br />
dan <strong>niet</strong> concreet uitgew<strong>er</strong>kte aanpak. <strong>De</strong> kans is weliswaar aanwezig dat de aanpak aanvankelijk te
19<br />
bep<strong>er</strong>kt is – zond<strong>er</strong> de samenhang als hi<strong>er</strong>boven beschreven – maar de impact zal duidelijk grot<strong>er</strong> zijn.<br />
Wil een afspraak echt<strong>er</strong> blijven w<strong>er</strong>ken, dan zal deze toch in een grot<strong>er</strong> geheel moeten worden<br />
ingebed.<br />
Communicatie<br />
Om p<strong>er</strong>soneel, le<strong>er</strong>lingen en oud<strong>er</strong>s bij de totstandkoming en de uitvo<strong>er</strong>ing van het veiligheidsbeleid<br />
te betrekken zou de veiligheidscoördinator – en als die <strong>er</strong> <strong>niet</strong> is, de directie – het normale ov<strong>er</strong>leg<br />
in de formele ov<strong>er</strong>legkanalen kunnen bewandelen. Gemakkelijk, maar het is misschien me<strong>er</strong> zinvol<br />
om me<strong>er</strong> p<strong>er</strong>sonen van and<strong>er</strong>e communicatiekanalen gebruik te laten maken. Mogelijkheden<br />
legio: klassenbesprekingen, klankbordgroepen, schoolveiligheid als vast agendapunt tijdens teambesprekingen,<br />
bijeenkomsten van oud<strong>er</strong>- en le<strong>er</strong>lingenraden, en de docentenraad, en als vast<br />
ond<strong>er</strong>w<strong>er</strong>p tijdens het function<strong>er</strong>ingsgesprek. Uiteindelijk gaat het <strong>er</strong> om zoveel mogelijk p<strong>er</strong>sonen<br />
bij de problematiek te betrekken. Alle geledingen moeten worden gestimule<strong>er</strong>d mee te denken<br />
ov<strong>er</strong> de mani<strong>er</strong> waarop agressie en geweld binnen de school het beste kan worden aangepakt.<br />
Communicatie moet g<strong>er</strong>icht zijn op de specifieke belangen van de doelgroep. Zo kan ond<strong>er</strong>steunend<br />
p<strong>er</strong>soneel met heel and<strong>er</strong>e onveilige situaties geconfronte<strong>er</strong>d worden dan docenten, op<br />
and<strong>er</strong>e tijden, op and<strong>er</strong>e locaties en vaak in een een-op-een-v<strong>er</strong>houding.<br />
Een algemene oproep <strong>voor</strong> een startbijeenkomst bij een w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> kan result<strong>er</strong>en in een vaste<br />
groep p<strong>er</strong>sonen die in het bijzond<strong>er</strong> geïnt<strong>er</strong>esse<strong>er</strong>d is in de mat<strong>er</strong>ie en actief bij de schoolveiligheid<br />
betrokken wil zijn. Naast een klankbordfunctie zou zo’n groep tevens de rol op zich kunnen nemen<br />
de schoolbevolking bred<strong>er</strong> te mobilis<strong>er</strong>en. Ook de steun van mind<strong>er</strong> geëngage<strong>er</strong>de betrokkenen is<br />
imm<strong>er</strong>s noodzakelijk.<br />
Een en and<strong>er</strong> laat onv<strong>er</strong>let, dat ook formele ov<strong>er</strong>legkanalen een platform kunnen bieden <strong>voor</strong> het<br />
vinden van commitment. <strong>De</strong> Wet medezeggenschap op scholen biedt de mr een mogelijkheid om
20<br />
een themaraad in te stellen die zich speciaal met schoolveiligheid bezighoudt. Hi<strong>er</strong>in kunnen ook<br />
<strong>niet</strong>-raadsleden zitting hebben. <strong>De</strong>ze themaraad vo<strong>er</strong>t dan het ov<strong>er</strong>leg met de directie, <strong>voor</strong> zov<strong>er</strong><br />
het om het schoolveiligheidsbeleid gaat, – in plaats van de medezeggenschapsraad. Dit houdt concreet<br />
in dat het instemmingsrecht van de raad ov<strong>er</strong> deze problematiek bij de themaraad wordt<br />
ne<strong>er</strong>gelegd. <strong>De</strong> instelling van een themaraad is in het eigen reglement van de medezeggenschapsraad<br />
uitgew<strong>er</strong>kt en vastgelegd.<br />
Ongeacht hoe de inspraak vanuit de v<strong>er</strong>schillende geledingen wordt georganise<strong>er</strong>d, essentieel is<br />
dat de medezeggenschapsraad een belangrijke rol heeft bij het toezicht op de uitvo<strong>er</strong>ing van de<br />
gemaakte afspraken, de procedures en het cyclisch nalopen van de gemaakte afspraken.<br />
Uit ond<strong>er</strong>zoek blijkt dat emoties een belangrijke rol spelen bij agressie en onveiligheid. Subjectieve<br />
<strong>er</strong>varingen van zowel dad<strong>er</strong>s als slachtoff<strong>er</strong>s kunnen het zicht op oorzaken en oplossingen v<strong>er</strong>troebelen,<br />
en daarmee als zodanig ond<strong>er</strong>deel van het probleem worden. Voorbeeld hi<strong>er</strong>van zijn de e<strong>er</strong>wraak-g<strong>er</strong>elate<strong>er</strong>de<br />
incidenten.<br />
Implementatietraject<br />
Een beleidscyclus garande<strong>er</strong>t, dat <strong>er</strong> steeds aandacht is <strong>voor</strong> zich v<strong>er</strong>and<strong>er</strong>ende omstandigheden en<br />
de neiging van mensen om afspraken te laten v<strong>er</strong>wat<strong>er</strong>en.<br />
<strong>De</strong> beleidscyclus start steeds met de wil en de intentie om iets te regelen - een absolute <strong>voor</strong>waarde<br />
<strong>voor</strong> het slagen van het proces. Een intentiev<strong>er</strong>klaring waarin ov<strong>er</strong> en we<strong>er</strong> ambities worden v<strong>er</strong>woord<br />
mag dan <strong>er</strong>g vaag ov<strong>er</strong>komen – het kan een mark<strong>er</strong>ing zijn van een omslag in het denken.<br />
Nog al te vaak blijkt de emotie het te winnen van het v<strong>er</strong>stand wanne<strong>er</strong> de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> vanuit het<br />
oogm<strong>er</strong>k om de naam van de school hoog te houden (of uit pure gemakzucht) <strong>er</strong> <strong>niet</strong> aan wil maatregelen<br />
te nemen die v<strong>er</strong>d<strong>er</strong> gaan dan aanpassen van de uit<strong>er</strong>lijke v<strong>er</strong>schijnselen.<br />
Het e<strong>er</strong>ste stadium: het v<strong>er</strong>zamelen van de informatie en concrete, direct toepasbare oplossingen is<br />
meestal <strong>niet</strong> zo moeilijk.<br />
<strong>De</strong> registratie van incidenten en het in kaart brengen van problemen en risico’s is een taak van de<br />
w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>. Natuurlijk, niemand ziet graag dat <strong>er</strong> veel incidenten zijn en de slachtoff<strong>er</strong>s al helemaal<br />
<strong>niet</strong>. Registr<strong>er</strong>en kan bedreigend ov<strong>er</strong>komen. Daarom is het v<strong>er</strong>standig alle incidenten zond<strong>er</strong><br />
ond<strong>er</strong>scheid te v<strong>er</strong>zamelen en objectief te beschrijven.<br />
Er zijn div<strong>er</strong>se softwarepakketten te koop die een d<strong>er</strong>gelijke digitale registratie v<strong>er</strong>eenvoudigen.<br />
Toch blijft ond<strong>er</strong> betrokkenen mogelijk nog veel hangen dat om wat <strong>voor</strong> reden dan ook <strong>niet</strong> kenbaar<br />
wordt bij de formele kanalen. Het houden van een (aanvullende) enquête is dan wenselijk.<br />
Zo’n enquête organis<strong>er</strong>en en uitw<strong>er</strong>ken is echt<strong>er</strong> een kunst op zich. Vragen kunnen tendentieus<br />
ov<strong>er</strong>komen, of onvoldoende ruimte bieden <strong>voor</strong> een correcte beantwoording. Het bespreken van<br />
de uitkomsten met de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s is daarom raadzaam. Bovendien kunnen <strong>er</strong> zaken bovenkomen<br />
die <strong>niet</strong> in de enquête aan bod zijn gekomen.
21<br />
Bij het stellen van prioriteiten: wat vindt de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> en wat vinden betrokkenen zelf belangrijk,<br />
en wat mind<strong>er</strong>?, loopt de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> het risico de aansluiting te missen omdat onvoldoende rekening<br />
is gehouden met de motivatie van betrokkenen. <strong>De</strong> valkuil van v<strong>er</strong>lies van draagvlak is levensgroot<br />
aanwezig.<br />
<strong>De</strong> formele rol van de directie en de medezeggenschapsraad wordt zichtbaar bij het stellen van de<br />
prioriteiten. T<strong>er</strong>ugkoppeling met de acht<strong>er</strong>ban is van groot belang <strong>voor</strong> de gewenste draagkracht.<br />
Communicatie vindt bij <strong>voor</strong>keur plaats via een medium en taalgebruik dat is afgestemd op de<br />
afzond<strong>er</strong>lijke doelgroepen.<br />
Dit laatste geldt eens te me<strong>er</strong> wanne<strong>er</strong> vast<strong>staat</strong> welke maatregelen genomen gaan worden. <strong>De</strong><br />
aanvankelijke medew<strong>er</strong>king moet <strong>voor</strong>tdurend gevoed worden. Want de afgesproken schoolregels<br />
staan dan wel op papi<strong>er</strong> en hangen aan de muur, maar weten we nog wel waarom ze <strong>er</strong> zijn? En<br />
staan we <strong>er</strong> nog steeds helemaal acht<strong>er</strong>? Daarnaast valt <strong>niet</strong> uit te sluiten dat de school op enig<br />
moment te maken krijgt met een nieuw type incidenten waarop een antwoord gevonden moet<br />
worden.<br />
En dan komt het stadium van implementatie: w<strong>er</strong>kprocessen moeten worden aangepast om de<br />
oplossingen een structurele plaats te geven bij de p<strong>er</strong>sonen die midden in de problematiek staan.<br />
Vastg<strong>er</strong>oeste patronen bij mens en organisatie zullen moeten worden doorbroken.<br />
Het lijkt <strong>voor</strong> de hand te liggen dat goede ideeën zichzelf <strong>voor</strong>tplanten, maar middelen en oplossingen<br />
w<strong>er</strong>ken <strong>niet</strong> vanzelf. Er zullen mensen het <strong>voor</strong>touw moeten nemen, en and<strong>er</strong>e mensen stimul<strong>er</strong>en.<br />
Een concreet plan <strong>voor</strong> implementatie van de goede afspraken en <strong>voor</strong>nemens kan daarbij<br />
goede diensten bewijzen.
22<br />
6 Stappenplan <strong>voor</strong> het<br />
implement<strong>er</strong>en van beleid<br />
Stap 1 bestuur en mr vinden elkaar in de opzet<br />
Resultaat: intentiev<strong>er</strong>klaring “compliance of the willing”<br />
• duidelijk startmoment<br />
• publiciteit<br />
• h<strong>er</strong>kenbare mark<strong>er</strong>ing<br />
> de feitelijke aanleiding is in wezen <strong>niet</strong> beslissend<br />
Stap 2 inventarisatie incidenten en risico’s<br />
(v<strong>er</strong>garen basismat<strong>er</strong>iaal)<br />
• aanzet door directie en/of medezeggenschapsraad<br />
• systematische en alle locaties omvattende registratie<br />
• risico-inventarisatie en –evaluatie<br />
• klachten<br />
• aanvullend: een g<strong>er</strong>ichte enquête<br />
Resultaat: een ov<strong>er</strong>zicht van het actieveld
23<br />
Stap 3 raadplegen belanghebbenden<br />
en deskundigen (communicatie)<br />
• bepalen en afbakenen speciale risicogroepen<br />
• passende inspraakvormen kiezen (formele en informele kanalen)<br />
• open communicatie zond<strong>er</strong> <strong>voor</strong>waarden <strong>voor</strong>af; enquête<br />
• v<strong>er</strong>antwoordelijkheden en bevoegdheden van degenen die met de uitvo<strong>er</strong>ing zijn belast<br />
Resultaat: organisatie <strong>voor</strong> draagvlak<br />
Stap 4 int<strong>er</strong>n b<strong>er</strong>aad<br />
• bespreking van <strong>voor</strong>gaande stappen in formele ov<strong>er</strong>legorganen van directie,<br />
medezeggenschapsraad, oud<strong>er</strong>raad, arbocoördinator, preventiemedew<strong>er</strong>k<strong>er</strong><br />
• analys<strong>er</strong>en van de v<strong>er</strong>kregen gegevens – zonodig met behulp van ext<strong>er</strong>ne deskundigen<br />
• inhoudelijke bespreking van risico’s en feitelijke incidenten (feiten v<strong>er</strong>sus gevoelens)<br />
• prioriteitenbepaling<br />
• t<strong>er</strong>ugkoppeling uitkomsten naar alle geledingen<br />
Resultaat: een lijst met risico’s waarin p<strong>er</strong>soneel, le<strong>er</strong>lingen en oud<strong>er</strong>s zich h<strong>er</strong>kennen<br />
Stap 5 afstemming tussen belangengroepen<br />
• ond<strong>er</strong>zoek van eventuele v<strong>er</strong>schillen in benad<strong>er</strong>ing<br />
• ov<strong>er</strong>leg met betrokken geledingen<br />
• aanpassing plannen aan de hand van de gevo<strong>er</strong>de discussies<br />
Resultaat: draagvlak bij alle betrokkenen
24<br />
Stap 6 prioriteiten en maatregelen<br />
• bepaal de volgorde waarin de risico’s worden aangepakt<br />
(eventueel p<strong>er</strong> doelgroep v<strong>er</strong>schillend)<br />
• bespreek p<strong>er</strong> risico welke maatregelen <strong>er</strong> mogelijk zijn, en kies <strong>voor</strong> een bepaalde aanpak<br />
• maak een afspraak wie welke maatregelen uitw<strong>er</strong>kt en bewaakt<br />
• t<strong>er</strong>ugkoppeling afspraken naar alle geledingen<br />
Resultaat: een uitgew<strong>er</strong>kt actieplan en een begin van implementatie<br />
Stap 7 rol medezeggenschapsraad<br />
• vaststelling van het schoolveiligheidsplan<br />
• aanpassing schoolgids, en and<strong>er</strong>e documenten<br />
Resultaat: geconcretise<strong>er</strong>d schoolveiligheidsplan<br />
Stap 8 Bewaking proces en evaluatie<br />
• datum bepalen <strong>voor</strong> evaluatie<br />
• procedure afspreken <strong>voor</strong> worst-case-situatie<br />
• bekendmaken van best practices in de hele organisatie<br />
• mensen p<strong>er</strong>iodiek blijven inform<strong>er</strong>en<br />
• processen binnen de eigen organisatie aanpassen<br />
• zorgen <strong>voor</strong> beklijvende en waarneembare v<strong>er</strong>and<strong>er</strong>ingen<br />
• tijdig evalu<strong>er</strong>en – zonodig aan de bel trekken
25<br />
7 Checklist<br />
Visie van de school<br />
heeft de school een visie op wat aanvaardbaar is en wat <strong>niet</strong>; normen en waarden<br />
<strong>staat</strong> de visie in de schoolgids<br />
wordt discussie hi<strong>er</strong>ov<strong>er</strong> aangemoedigd of is dit onbespreekbaar<br />
Handelingsruimte management<br />
kan het management v<strong>er</strong>antwoordelijkheid nemen <strong>voor</strong> het veiligheidsbeleid<br />
managementstatuut en gov<strong>er</strong>nance-opvatting spelen een rol<br />
is <strong>er</strong> voldoende geld vrijgemaakt op de begroting<br />
Veiligheidscoördinatoren<br />
een top-down benad<strong>er</strong>ing heeft <strong>niet</strong> de <strong>voor</strong>keur; hebben de coördinatoren een eigen plek<br />
hebben betrokkenen een duidelijke taakomschrijving en is deze bekend in de organisatie<br />
hebben betrokkenen voldoende “mandaat” van de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> gekregen en een waarborg <strong>voor</strong><br />
rechtszek<strong>er</strong>heid<br />
Draagvlak<br />
is <strong>er</strong> voldoende draagvlak gebleken ond<strong>er</strong> de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s, de le<strong>er</strong>lingen en hun oud<strong>er</strong>s<br />
zijn <strong>er</strong> mogelijkheden een brede discussie op gang te brengen d.m.v. een enquête of and<strong>er</strong>szins<br />
W<strong>er</strong>kov<strong>er</strong>leg<br />
is regelmatige bespreking van de problematiek mogelijk<br />
Oud<strong>er</strong>s<br />
het stellen van grenzen is zinloos zond<strong>er</strong> handhaving<br />
afstemming tussen de thuis- en schoolsituatie
26<br />
afspraken ov<strong>er</strong> basis<strong>voor</strong>waarden (kleding en voeding bijv)<br />
welk (cultureel bepaald) gedrag is <strong>voor</strong> de school acceptabel<br />
is <strong>er</strong> een gespreksforum op te zetten<br />
Le<strong>er</strong>lingen<br />
stimule<strong>er</strong> de le<strong>er</strong>lingen om mee te denken<br />
le<strong>er</strong>lingen hebben een rol bij de handhaving van de regels<br />
le<strong>er</strong>lingen kunnen een bemiddelende spelen rol bij conflicten<br />
Ext<strong>er</strong>ne partijen<br />
politie op school – preventie en normstelling<br />
politie altijd inschakelen bij incidenten<br />
jeugdzorg en kind<strong>er</strong>besch<strong>er</strong>ming<br />
Incidentenregistratie<br />
waar vindt registratie plaats; en wie is systeembehe<strong>er</strong>d<strong>er</strong><br />
wat wordt precies g<strong>er</strong>egistre<strong>er</strong>d en binnen welke t<strong>er</strong>mijn<br />
Klachtenregeling<br />
kent de school een klachtenregeling, en is deze bij ied<strong>er</strong>een voldoende bekend
27<br />
Bijlage 1<br />
Acht<strong>er</strong>grondinformatie<br />
Wie me<strong>er</strong> wil weten ov<strong>er</strong> veiligheid en ond<strong>er</strong>wijs kan baat hebben bij<br />
de volgende rapporten, ond<strong>er</strong>zoeken of organisaties.<br />
Actieprogramma agressie en geweld tegen w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s met publieke taken<br />
Daartoe aangezet door het parlement is in 2007 een convenant ov<strong>er</strong>eengekomen tussen de ov<strong>er</strong>heidsw<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s<br />
en de Centrales <strong>voor</strong> Ov<strong>er</strong>heidsp<strong>er</strong>soneel om een antwoord te formul<strong>er</strong>en op het<br />
toenemende geweld. Strafv<strong>er</strong>volging door het openbaar minist<strong>er</strong>ie en and<strong>er</strong>e flank<strong>er</strong>ende maatregelen<br />
zullen ook <strong>voor</strong> de sector ond<strong>er</strong>wijs worden uitgew<strong>er</strong>kt. Me<strong>er</strong> informatie op:<br />
www.minbzk.nl/actueel?ActItmIdt=99694<br />
<strong>Algemene</strong> Ond<strong>er</strong>wijsbond<br />
In het Ond<strong>er</strong>wijsblad wordt regelmatig gepublice<strong>er</strong>d ov<strong>er</strong> schoolveiligheid. Het archief van het<br />
Ond<strong>er</strong>wijsblad is op int<strong>er</strong>net toegankelijk via www.aob.nl – klikken op Ond<strong>er</strong>wijsblad en daarna op<br />
archief.<br />
Het meest recente ond<strong>er</strong>zoek <strong>staat</strong> in numm<strong>er</strong> 18 van 2007 (20 oktob<strong>er</strong>). Het e<strong>er</strong>ste grote agressieond<strong>er</strong>zoek<br />
w<strong>er</strong>d in delen gepublice<strong>er</strong>d in Ond<strong>er</strong>wijsblad 5 van 2003 (agressie van oud<strong>er</strong>s en le<strong>er</strong>lingen<br />
tegen l<strong>er</strong>aren), numm<strong>er</strong> 6 van 2003 (geweld tussen le<strong>er</strong>lingen ond<strong>er</strong>ling) en numm<strong>er</strong> 9 van<br />
2003 (agressie tussen collega’s ond<strong>er</strong>ling). Er is ook een speciaal dossi<strong>er</strong> ov<strong>er</strong> dit ond<strong>er</strong>w<strong>er</strong>p:<br />
www.aob.nl/p.aspx?p=a&m=doss&z=41<br />
Arbocatalogus<br />
<strong>De</strong> Arbowet en de daarop gebase<strong>er</strong>de regelingen bevatten veel (algemene) bepalingen in v<strong>er</strong>band<br />
met de veiligheid van de w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s. Om de v<strong>er</strong>eiste norm van veiligheid te b<strong>er</strong>eiken staan de<br />
w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s v<strong>er</strong>schillende wegen open. W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s en vakbonden kunnen in de v<strong>er</strong>schillende sectoren<br />
afspraken maken ov<strong>er</strong> deze wegen, en ov<strong>er</strong> de resultaten die b<strong>er</strong>eikt moeten worden. Die<br />
afspraken worden vastgelegd in een catalogus waaruit de afzond<strong>er</strong>lijke w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong> kan kiezen.
28<br />
V<strong>er</strong>wachting is dat hi<strong>er</strong>in de aanpak en resultaten van e<strong>er</strong>d<strong>er</strong>e projecten rond agressie en geweld<br />
worden v<strong>er</strong>w<strong>er</strong>kt.<br />
Cao<br />
W<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong>s en vakbonden hebben in de cao afspraken gemaakt ov<strong>er</strong> de wijze waarop de w<strong>er</strong>kgev<strong>er</strong><br />
moet omgaan met het item schoolveiligheid. Daarin wordt het ov<strong>er</strong>leg ov<strong>er</strong> de uitvo<strong>er</strong>ing hi<strong>er</strong>van<br />
in de school opgedragen aan het p<strong>er</strong>soneelsdeel van de medezeggenschapsraad. <strong>De</strong> cao-partijen<br />
geven regelmatig <strong>voor</strong>lichting ov<strong>er</strong> de acht<strong>er</strong>grond van deze afspraken. <strong>De</strong> teksten van de cao’s zijn<br />
te vinden op www.aob.nl bij de div<strong>er</strong>se sectoren<br />
Centrum School en Veiligheid<br />
Een groot aantal maatregelen, instrumenten en artikelen inzake de sociale veiligheid in en rond de<br />
school is te vinden op de website www.schoolenveiligheid.nl<br />
Centrum <strong>voor</strong> criminaliteitspreventie en veiligheid<br />
<strong>De</strong> politie bundelt haar activiteiten in het project “Politie en Schoolveiligheid”. Zij v<strong>er</strong>zamelt en<br />
geeft informatie die betrekking heeft op preventie, op vroegsignal<strong>er</strong>en en doorv<strong>er</strong>wijzen, en op<br />
repressie van agressie en geweld. www.hetccv.nl<br />
Consument en veiligheid<br />
Beschikbaar mat<strong>er</strong>iaal: Veiligheidsmanag<strong>er</strong> vo. Zie:<br />
www.veiligheidsmanag<strong>er</strong>.com/login.aspx?ReturnUrl=%2findex.aspx<br />
FOKOR (Rott<strong>er</strong>dam)<br />
Anti-agressieprotocol en and<strong>er</strong> mat<strong>er</strong>iaal.<br />
Zie v<strong>er</strong>d<strong>er</strong>: http://www.fokor.nl/<br />
Incidentenregistratie<br />
Voor het regist<strong>er</strong>en van incidenten zijn op int<strong>er</strong>net div<strong>er</strong>se <strong>voor</strong>beelden te vinden, bij<strong>voor</strong>beeld op:<br />
www.schoolenveiligheid.nl<br />
Een volledig geautomatise<strong>er</strong>d systeem dat via int<strong>er</strong>net w<strong>er</strong>kt kunt u bekijken op www.irisdata.nl<br />
Int<strong>er</strong>net<br />
Tal van sites hebben min of me<strong>er</strong> up-to-date informatie ov<strong>er</strong> bestrijding van geweld en agressie; te<br />
beginnen bij: www.schoolenveiligheid.nl<br />
Kennisnet – Veilig op school<br />
Zie: http://www.kennisnet.nl/special/veiligopschool/
29<br />
Scholings dvd<br />
Om een int<strong>er</strong>ne discussie in de school op gang te brengen is <strong>er</strong> – in afzond<strong>er</strong>lijke v<strong>er</strong>sies <strong>voor</strong> po en<br />
vo – een dvd-box uitgebracht met daarop “goed” en “fout” gedrag bij agressie in beeld gebracht.<br />
Een goed uitgangspunt <strong>voor</strong> een groepsgesprek van alle w<strong>er</strong>knem<strong>er</strong>s in een school.<br />
http://www.agressieaanpakken.nl/pages/dvd.htm<br />
Schoolmediation<br />
<strong>De</strong> k<strong>er</strong>n van deze methode is dat <strong>niet</strong> docenten maar le<strong>er</strong>lingen zelf conflicten tussen medele<strong>er</strong>lingen<br />
oplossen. Schoolmediation be<strong>staat</strong> al ruim een decennium in Ned<strong>er</strong>land maar is pas de laatste<br />
jaren echt in opkomst. <strong>De</strong> methode lijkt veelbelovend: www.schoolmediaition.nl<br />
Veiligheidsmonitor BVE en Veiligheidsmonitor VO<br />
Het minist<strong>er</strong>ie van OCW houdt om de twee jaar een ond<strong>er</strong>zoek naar de veiligheidsbeleving van<br />
le<strong>er</strong>lingen en ond<strong>er</strong>wijsp<strong>er</strong>soneel in het VO en de BVE-sector. <strong>De</strong> ov<strong>er</strong>heid kan op deze wijze een<br />
ving<strong>er</strong> aan de pols houden ov<strong>er</strong> de stand van zaken en eventuele ontwikkelingen.<br />
Scholen die aan de monitor hebben meegedaan krijgen de uitkomsten van de eigen school t<strong>er</strong>uggekoppeld<br />
en kunnen deze v<strong>er</strong>gelijken met and<strong>er</strong>e scholen (landelijk en regionaal).<br />
Zie: www.veiligvo.nl/<br />
V<strong>er</strong>vangingsfonds<br />
Vragenlijst die p<strong>er</strong>soneelsleden via de site kunnen invullen. V<strong>er</strong>volgens kunt u (de ond<strong>er</strong>zoekscoördinator)<br />
zelf via deze site een rapportage maken:<br />
www.agressieengeweldbijond<strong>er</strong>wijsp<strong>er</strong>soneel.nl<br />
VIOS (Amst<strong>er</strong>dam)<br />
Beschikbaar mat<strong>er</strong>iaal: o.a. een model (cd-rom) <strong>voor</strong> een schoolveiligheidsplan; registratiesysteem<br />
Zie v<strong>er</strong>d<strong>er</strong>: www.vios-amst<strong>er</strong>dam.nl/main.asp
30<br />
Bijlage 2<br />
Functie-omschrijving<br />
veiligheidscoördinator<br />
Een veiligheidscoördinator is een vrijgestelde medew<strong>er</strong>k<strong>er</strong> in de<br />
school – v<strong>er</strong>antwoordelijk <strong>voor</strong> veiligheidszaken in de school, meestal<br />
me<strong>er</strong> in het bijzond<strong>er</strong> vooor de sociale veiligheid.<br />
<strong>De</strong> veiligheidscoördinator organise<strong>er</strong>t <strong>voor</strong>lichting, cursussen, trainingen<br />
en ov<strong>er</strong>leggen. <strong>De</strong>ze p<strong>er</strong>soon is door zijn positie, <strong>er</strong>varing en opleiding<br />
de aangewezen p<strong>er</strong>soon om de orde en de rust in de school te<br />
bevord<strong>er</strong>en, en daartoe maatregelen te nemen.<br />
Voorbeeld-functieomschrijving van de<br />
veiligheidscoördinator van het project VIOS<br />
in Amst<strong>er</strong>dam:<br />
<strong>De</strong> veiligheidscoördinator:<br />
• handelt namens het bevoegd gezag;<br />
• initie<strong>er</strong>t en stimule<strong>er</strong>t het realis<strong>er</strong>en van het schoolveiligheidsplan;<br />
• actualise<strong>er</strong>t draaiboeken en procedures – op maat – <strong>voor</strong> de school;<br />
• zorgt <strong>er</strong><strong>voor</strong> dat beleid, draaiboeken en procedures <strong>niet</strong> <strong>alleen</strong> op papi<strong>er</strong> bestaan, maar ook in het<br />
denken en het handelen van de schoolbevolking zitten;<br />
• behe<strong>er</strong>t een incidentenregistratiesysteem in de school;<br />
• ond<strong>er</strong>steunt schoolint<strong>er</strong>ne veiligheidszaken zoals klachtenregelingen, de w<strong>er</strong>king van het instituut<br />
v<strong>er</strong>trouwensp<strong>er</strong>soon, opvang, begeleiding en nazorg van le<strong>er</strong>lingen en p<strong>er</strong>soneelsleden die bij<br />
incidenten betrokken zijn, het opstellen en toezien op de naleving van schoolregels, sancties, toezicht<br />
houden en ingrijpen;<br />
• ond<strong>er</strong>steunt schoolext<strong>er</strong>ne veiligheidszaken, hi<strong>er</strong>bij kan worden gedacht aan de veiligheid in de<br />
directe omgeving van de school en zaken die de routes van en naar school betreffen;<br />
• zet een infrastructuur op binnen een school of een vestiging van een school <strong>voor</strong> veiligheids-
31<br />
projecten en betrekt daarbij de schoolleiding, het p<strong>er</strong>soneel, de mentoren, de le<strong>er</strong>lingen<br />
en mogelijk ook hun oud<strong>er</strong>s/v<strong>er</strong>zorg<strong>er</strong>s;<br />
• zorgt <strong>voor</strong> de planning van opleidingen t<strong>er</strong> bevord<strong>er</strong>ing van de sociale veiligheid op school,<br />
zoals het Teamg<strong>er</strong>icht W<strong>er</strong>kov<strong>er</strong>leg ov<strong>er</strong> Incidenten, het Teamg<strong>er</strong>icht Klassenov<strong>er</strong>leg ov<strong>er</strong><br />
Incidenten, het Hant<strong>er</strong>en van grensov<strong>er</strong>schrijdend en agressief gedrag en<br />
Le<strong>er</strong>lingmentoring;<br />
• meet de <strong>voor</strong>tgang van veiligheidsprojecten op school en de opbrengst <strong>er</strong>van;<br />
• zorgt <strong>voor</strong> ond<strong>er</strong>linge afstemming van v<strong>er</strong>schillende veiligheidsprojecten in en om de school<br />
opdat de algemene doelstelling, namelijk integrale aanpak, wordt g<strong>er</strong>ealise<strong>er</strong>d;<br />
• neemt deel aan de v<strong>er</strong>gad<strong>er</strong>ingen van het regionale netw<strong>er</strong>k van veiligheidscoördinatoren;<br />
• wordt in zijn of haar taken ond<strong>er</strong>steund door een w<strong>er</strong>kgroep van p<strong>er</strong>soneel en le<strong>er</strong>lingen p<strong>er</strong><br />
vestiging van een school;<br />
• wordt ond<strong>er</strong>steund door een regionaal netw<strong>er</strong>k van veiligheidscoördinatoren: p<strong>er</strong> regio<br />
wordt in een netw<strong>er</strong>kstructuur een uitwisseling tussen scholen tot stand gebracht ov<strong>er</strong><br />
goede en slechte <strong>er</strong>varingen in de aanpak van incidenten in en om school, conform de<br />
div<strong>er</strong>se veiligheidsprogramma's van de scholen;<br />
• wordt ond<strong>er</strong>steund door regionaal georganise<strong>er</strong>de scholing.